CATCH-studie. Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CATCH-studie. Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH)"

Transcriptie

1 Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm (CATCH) Vertraagde afgifte dexamfetamine in de behandeling van crack-cocaïne afhankelijkheid Drs. Mascha Nuijten, promovenda Brijder Onderzoek (PARC) Harm Reduction Congres 14 april

2 Doel onderzoek Doel: onderzoeken van nieuwe farmacologische behandelmogelijkheden voor crack-cocaïne afhankelijkheid in Nederland Deelstudies: 1. Topiramaat (200 mg/dag) 2. Modafinil (400 mg/dag) 3. Dexamfetamine sustained-release (SR; 60 mg/dag) Onderzoek naar acceptatie, effectiviteit en veiligheid 2

3 Dexamfetamine Dopamine-agonist: meer afgifte dopamine in hersenen Bij behandeling ADHD en narcolepsie (internationaal) IR=immediate-release vs. SR=sustained-release Substitutiemedicatie bij chronische cocaïneverslaafden? Onderzoek in Nederland: uitdaging! - Eerste studie buiten VS - Niet-geregistreerd Opiumwetmiddel 3

4 Methode (1) Design Gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd Deelnemers Chronische, behandelresistente cocaïnegebruikers Comorbide opiaatafhankelijkheid In medische heroïnebehandeling (HAT) 4

5 Methode (2) Studiebehandeling (12 weken) SR Dexamfetamine (60 mg/dag) of placebo Dagelijkse inname onder toezicht Parallel aan medische heroïne Assessments Wekelijkse medische checks Zelfrapportage cocaïnegebruik (week ) Uc s tweewekelijks (week 9-12) 5

6 Methode (3) Uitkomstmaten Acceptatie: deelname, medicatietrouw Effectiviteit: - Dagen cocaïne-abstinentie tijdens studieperiode (0-84) - Andere cocaïne- gerelateerde uitkomsten, o.a. - Proportie cocaïne-negatieve urines - Pre-post verandering cocaïnegebruik - Andere niet-cocaïne-gerelateerde uitkomsten, o.a. - Cocaïne craving - Ander middelengebruik Veiligheid: adverse events 6

7 Resultaten: acceptatie Deelname N=73: Ndex=38 versus Nplac=35 Medicatie-inname 92% medicatie-inname (DEX 89% vs. PLAC 94%, n.s.) 8 voortijdige stoppers (DEX 4 vs PLAC 4) Blindering Juiste inschatting: DEX 54% vs. PLAC 60% Weet niet: DEX 19% vs. PLAC 11% Placebo-effect: 29% 7

8 Resultaten: effectiviteit SR DEX PLAC Uitkomstmaten: 1. Dagen cocaïne abstinent gehele studieperiode (39 vs. 23; p<0.01)

9 Resultaten: effectiviteit a. 2b. 2c. SR DEX PLAC Uitkomstmaten: 1. Dagen cocaïne abstinent gehele studieperiode (39 vs. 23; p<0.01) 2a. Dagen langst ononderbroken cocaïne abstinentie (18 vs. 7; p<0.01) 2b. Ononderbroken cocaïne abstinentie >21 dagen (29% vs. 6%; p=0.02) 2c. Dagen cocaïne abstinent in laatste 4 weken (15 vs. 8; p<0.01) 9

10 Resultaten: effectiviteit a. 2b. 2c. 3. SR DEX PLAC Uitkomstmaten: 1. Dagen cocaïne abstinent gehele studieperiode (39 vs. 23; p<0.01) 2a. Dagen langst ononderbroken cocaïne abstinentie (18 vs. 7; p<0.01) 2b. Ononderbroken cocaïne abstinentie >21 dagen (29% vs. 6%; p=0.02) 2c. Dagen cocaïne abstinent in laatste 4 weken (15 vs. 8; p<0.01) 3. Cocaïne-negatieve urines (11% vs. 4%; p=0.01) 10

11 Resultaten: effectiviteit SR DEX PLAC Baseline Week 12 Pre-post aantal cocaïne gebruiksdagen in 4 voorafgaande weken SR Dex: 37% reductie Placebo: 9% reductie Time effect p<0.01 Time x treatment p<

12 Resultaten: effectiviteit 10 9 SR DEX PLAC Baseline Week 12 Pre-post aantal cocaïne basejes per gebruiksdag in 4 voorafgaande weken SR Dex: 43% reductie Placebo: 7% reductie Time effect p<0.01 Time x treatment p=

13 Resultaten: veiligheid Veiligheid studiemedicatie Totaal 95 adverse events (AE s) Mild en voorbijgaand Slaapproblemen Voortijdige/ tijdelijke stop studiemedicatie door AE (n=7) 13

14 Samenvatting Cocaïne/opiaatafhankelijke patiënten in HAT zijn bereid om behandeld te worden met substitutiemedicatie voor hun cocaïneafhankelijkheid Medicatietrouw in de studie was hoog SR dexamfetamine is veilig, maar kent wel bijwerkingen SR dexamfetamine draagt bij aan meer abstinente dagen en vermindering van cocaïnegebruik op gebruiksdagen 14

15 Conclusie Substitutiemedicatie met SR dexamfetamine is effectief voor de behandeling van chronische cocaïneafhankelijkheid in deze specifieke groep in deze specifieke behandelsetting! Vervolgonderzoek bij: - Cocaïne /heroïne afhankelijke patiënten in methadonprogramma - Cocaïne afhankelijke patiënten in poliklinische behandeling Harm reductie met substitutiebehandeling is veelbelovend! 15

16 Publicatie 16

17 Bedankt voor de aandacht!! VRAGEN? Contact: Overige leden CATCH-onderzoeksteam: Prof. dr. Wim van den Brink, AMC-UvA, AIAR Prof. dr. Vincent Hendriks, Brijder Onderzoek (PARC), LUMC-Curium Dr. Peter Blanken, Brijder Onderzoek (PARC) Mw. Manja van der Toorn, Brijder Onderzoek (PARC) 17

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/48025 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Nuijten, M.A.A. Title: CATCH: New pharmacological treatment options for crack-cocaine

Nadere informatie

CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe

CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe CATCH-studie Cocaine Addiction Treatments to improve Control and reduce Harm Resultaten tot nu toe Mascha Nuijten 1 Peter Blanken 1 Wim van den Brink 2 Vincent Hendriks 1 1 Brijder Onderzoek (PARC); 2

Nadere informatie

Nora Volkow, Director NIDA

Nora Volkow, Director NIDA APA TeleReview 2008 Verslaving Prof. dr. Wim van den Brink AMC, Amsterdam 8 mei 2008 Nora Volkow, Director NIDA Nora Volkow en Salience Shifting TAMAR TAMAR Inhoudsopgave Epidemiologie Neurobiologie van

Nadere informatie

Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving

Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving Effectiviteit van baclofen bij alcoholverslaving MSc Esther Beraha Dr. Elske Salemink Dr. Anneke Goudriaan Dr. Bram Bakker Prof. Dr. Wim van den Brink Prof. Dr. Reinout Wiers Academisch Medisch Centrum

Nadere informatie

medicamenteuze behandeling van heroïne- en crack-cocaïne afhankelijkheid

medicamenteuze behandeling van heroïne- en crack-cocaïne afhankelijkheid medicamenteuze behandeling van heroïne- en crack-cocaïne afhankelijkheid met agonisten Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC), Brijder Verslavingszorg Centrale Commssie Behandeling Heroïneverslaafden

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken

Nadere informatie

Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M.

Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M. Baclofen, (How) Does It Work? The Efficacy and Working Mechanism of High- Dose Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependence E. M. Beraha Menahem SAMENVATTING Alcoholverslaving is een chronische psychiatrische

Nadere informatie

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag

Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater. Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Cannabis en alcohol in de praktijk van de psychiater Arjen Neven, psychiater a.neven@palier.nl Centrum voor Dubbele Problematiek Palier, Den Haag Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Effectiviteit van stimulantia bij de behandeling van ADHD met co-morbide amfetamine afhankelijkheid

Effectiviteit van stimulantia bij de behandeling van ADHD met co-morbide amfetamine afhankelijkheid Effectiviteit van stimulantia bij de behandeling van ADHD met co-morbide amfetamine afhankelijkheid Amfetamine afhankelijkheid: dexamfetamine als (onderhouds)behandeling? J.Slingerland Begeleiding: Arnt

Nadere informatie

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING Congres 01-04-2009 lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING PREVALENTIE VERKLARINGSMODELLEN DIAGNOSTIEK BEHANDELING lex pull 23-03-2009 2 prevalentie 8-Tal studies SUD bij ADHD: Life-time

Nadere informatie

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme dr. L.M. Kronenberg Prof. dr. van Achterberg Prof. dr. W. van den Brink Prof. dr. P. Goossens K. Slager-Visscher,

Nadere informatie

Melatonin Treatment and Light Therapy for Chronic Sleep Onset Insomnia in Children A. van Maanen

Melatonin Treatment and Light Therapy for Chronic Sleep Onset Insomnia in Children A. van Maanen Melatonin Treatment and Light Therapy for Chronic Sleep Onset Insomnia in Children A. van Maanen Samenvatting Inslaapproblemen komen veel voor bij kinderen en hebben negatieve gevolgen voor gezondheid,

Nadere informatie

Verslaving en comorbiditeit

Verslaving en comorbiditeit Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,

Nadere informatie

SPEEDPRESENTATIES Deel 1

SPEEDPRESENTATIES Deel 1 Dia 1 SPEEDPRESENTATIES Deel 1 Dia 2 Disclosure belangen sprekers van de speedpresentatie (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma februari 2013 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 januari 2013 Farma-3151398 11 februari 2013 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

Gelukkig ondanks pijn

Gelukkig ondanks pijn Gelukkig ondanks pijn Een online positieve psychologie interventie voor patiënten met chronische musculoskeletale pijn Elke Smeets, Madelon Peters, Marion Feijge, Steven Linton, & Gerhard Andersson Positieve

Nadere informatie

Innovatie en onderzoek in verslaving: van cliëntperspectief tot psychofarmaca

Innovatie en onderzoek in verslaving: van cliëntperspectief tot psychofarmaca Innovatie en onderzoek in verslaving: van cliëntperspectief tot psychofarmaca Anneke Goudriaan Bijzonder hoogleraar werkingsmechanismen en behandeling van verslaving / GZ-psycholoog Anneke.Goudriaan@arkin.nl

Nadere informatie

Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier

Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid. Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Farmacotherapeutische behandelmogelijkheden bij alcoholafhankelijkheid Dr. De Mulder Psychiater-PsychotherapeutePAAZ H.-Hartziekenhuis Lier Alcohol: Epidemiologische gegevens WHO: Europa, regio hoogste

Nadere informatie

Update research LUMC en trials 20 mei 2017

Update research LUMC en trials 20 mei 2017 Update research LUMC en trials 20 mei 2017 Erik Niks, kinderneuroloog Chiara Straathof, neuroloog Nathalie Doorenweerd, onderzoeker DUCHENNE CENTRUM NEDERLAND 2 30-mei-17 Projecten Zorg Leren en gedrag

Nadere informatie

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld

Nadere informatie

ADHD en medicatie Duinrell jaarlijkse contactdag I&W 11.45-12.30 uur. Rob Pereira, voorzitter Impuls&Woortblind 19-9-2015

ADHD en medicatie Duinrell jaarlijkse contactdag I&W 11.45-12.30 uur. Rob Pereira, voorzitter Impuls&Woortblind 19-9-2015 ADHD en medicatie Duinrell jaarlijkse contactdag I&W 11.45-12.30 uur Rob Pereira, voorzitter Impuls&Woortblind 19-9-2015 programma Medicatie als onderdeel van een multimodaal programma Hoe werkt het? Soorten

Nadere informatie

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten.

De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. De medicamenteuze behandeling van ADHD en verslaving bij adolescenten. Joanneke van der Nagel, psychiater, Tactus Verslavingszorg, Enschede Pieter-Jan Carpentier, psychiater, Reinier van Arkel groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE?

WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? WERKT DE WEBCARE INTERVENTIE? Onderwerp: Hoe lees ik een wetenschappelijk artikel? Marjolein Snaterse, docent/onderzoeker Faculteit Gezondheid, Hogeschool van Amsterdam TOCH MAAR WEER: EVIDENCE BASED PRACTICE

Nadere informatie

De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie

De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie Samenvatting 163 De behandeling van lage rugpijn met ruggordels en medicatie Lage rugpijn is een veelvuldig voorkomend probleem in geïndustrialiseerde landen. De kans dat iemand gedurende zijn leven een

Nadere informatie

MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1. Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie

MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1. Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1 Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie (Memantine Add-On Therapy to Clozapine in Refractory Schizophrenia) David M.H. Buyle David M.H. Buyle

Nadere informatie

Ellen Vedel Maarten Merkx

Ellen Vedel Maarten Merkx Ellen Vedel Maarten Merkx Jellinek, Arkin ZZP VGCt, 12 april 2013 A) Onthouding, terugval en craving B) Tolerantie, onthouding en controleverlies C) Euforisch effect, craving en controleverlies D) Euforisch

Nadere informatie

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen?

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Universitair Docent Hersencentrum Rudolf Magnus Afdeling Psychiatrie Universitair Medisch Centrum Utrecht Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Matthijs Bossong Overzicht Psychotische stoornis

Nadere informatie

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals

Janneke Horn. Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Janneke Horn Calcium Antagonists in Stroke Wasted experiments on humans and animals Martien Limburg Destijds Established Clinical Investigator Nederlandse Hartstichting Janneke Horn 1994 Artsexamen, cum

Nadere informatie

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater

Tornado. Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater Tornado Mijnke Janssen, kinder en jeugdpsychiater www.karakter.com 1 Onderzoeksteam Mijnke Janssen 1, Prof. Dr. Michel Wensing 2, Prof. Dr. Jan Buitelaar 1,5,, Prof. Dr. Rutger Jan v.d. Gaag 1 Dr. Eddy

Nadere informatie

Resultaten van een gerandomiseerde klinische trial van EMDR gericht op alcohol afhankelijkheid

Resultaten van een gerandomiseerde klinische trial van EMDR gericht op alcohol afhankelijkheid Samenwerkende partijen: Resultaten van een gerandomiseerde klinische trial van EMDR gericht op alcohol afhankelijkheid Wiebren Markus GZ-psycholoog, onderzoeker en promovendus IrisZorg Sponsoren: Disclosure

Nadere informatie

Body awareness training als behandeling voor wearing-off gerelateerde stress bij patiënten met de ziekte van Parkinson

Body awareness training als behandeling voor wearing-off gerelateerde stress bij patiënten met de ziekte van Parkinson Body awareness training als behandeling voor wearing-off gerelateerde stress bij patiënten met de ziekte van Parkinson Ires Ghielen, promovendus & GZ-psycholoog i.o., i.ghielen@vumc.nl Parkinson symptomen

Nadere informatie

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen Achtergrond symposium Criminaliteit heeft grote gevolgen voor samenleving: -Fysieke verwondingen -Psychische klachten -Materiële schade -Kosten:

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Wencke de Wildt Floris Bary Peter Blanken Symposium Zorgstandaarden Verslaving:

Nadere informatie

Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I. Marlies den Hollander

Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I. Marlies den Hollander Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I Marlies den Hollander Inhoud van de presentatie Beperkingen en pijn-gerelateerde angst in CRPS-I Graded exposure

Nadere informatie

Eliane Duvekot. Eliane Duvekot

Eliane Duvekot. Eliane Duvekot Eliane Duvekot Eliane Duvekot Gezinsinterventies Het belang van een focus René Keet, psychiater GGZ Noord Holland Noord AMC Inhoud presentatie Psychosociale interventies bij schizofrenie Gezinsinterventies

Nadere informatie

Effectevaluatie. van de behandeling. van alcoholverslaving

Effectevaluatie. van de behandeling. van alcoholverslaving Eindrapport Effectevaluatie van de behandeling van alcoholverslaving door SolutionS Center Voorthuizen Auteurs G.J. Meerkerk T.M. Schoenmakers W.J.C. van Ansem D. van de Mheen Effectevaluatie van de behandeling

Nadere informatie

Triple M studie. Miskraam. Beleid. Richtlijnen. Misoprostol. Disclosure belangen spreker. Mifepriston en misoprostol bij een miskraam

Triple M studie. Miskraam. Beleid. Richtlijnen. Misoprostol. Disclosure belangen spreker. Mifepriston en misoprostol bij een miskraam Triple M studie Disclosure belangen spreker Mifepriston en misoprostol bij een miskraam Lotte Hamel Prof. Dr. F. Vandenbussche (RUMC) Dr. M. Snijders (CWZ) Dr. S. Coppus (MMC) 01-11-2018 (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Informatiebrief MIRA-onderzoek: MIRena-spiraal versus endometriumablatie in de behandeling van hevig menstrueel bloedverlies

Informatiebrief MIRA-onderzoek: MIRena-spiraal versus endometriumablatie in de behandeling van hevig menstrueel bloedverlies Informatiebrief MIRA-onderzoek: MIRena-spiraal versus endometriumablatie in de behandeling van hevig menstrueel bloedverlies Geachte mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk

Nadere informatie

behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg

behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg behandeling stoornis in het gebruik van cannabis wat werkt? Peter Blanken Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Verslavingszorg Trimbos instituut & Verslavingskunde Nederland Driebergen 30

Nadere informatie

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA

Nadere informatie

Werken placebo- en nocebo-effecten ook wanneer men ervan weet?

Werken placebo- en nocebo-effecten ook wanneer men ervan weet? Werken placebo- en nocebo-effecten ook wanneer men ervan weet? Onderzoek naar de effecten van suggesties op jeuk Stefanie Meeuwis VGCt najaarscongres November 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Placebo

Nadere informatie

Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der

Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the

Nadere informatie

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MARION SPIJKERMAN VGCT CONGRES, 13 NOVEMBER 2015 OVERZICHT Introductie Methode Resultaten Discussie Mindfulness en ACT interventies als ehealth:

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Gertrude van den Brink, arts onderzoeker kinder MDL Erasmus MC Sophia Prof. J.C. Escher, kinderarts maag-darm-leverziekten CCUVN Familiedag, 20-10-2018

Nadere informatie

Informatie SToP-BPD studie

Informatie SToP-BPD studie Informatie SToP-BPD studie Systemic Hydrocortisone To Prevent Bronchopulmonary Dysplasia in preterm infants. A multicenter randomised placebo controlled trial. t.b.v kinderarts verwijzend ziekenhuis Plaats:

Nadere informatie

Abstinent worden, abstinent blijven en de determinanten van een terugval in harddruggebruik.

Abstinent worden, abstinent blijven en de determinanten van een terugval in harddruggebruik. Abstinent worden, abstinent blijven en de determinanten van een terugval in harddruggebruik. Samenvatting van de resultaten uit het subcohort abstinenten die deelnemen aan de Amsterdamse Cohort Studie

Nadere informatie

Neurobiologie, behandeling en nieuw onderzoek

Neurobiologie, behandeling en nieuw onderzoek Psychose en verslaving Neurobiologie, behandeling en nieuw onderzoek Nascholing te Oegstgeest 9 oktober 2008 Bas van der Hoorn b.van.der.hoorn@palier.nl Opbouw Inleiding, dubbele diagnose zorgprogramma

Nadere informatie

Modafinil bij alcoholafhankelijke patiënten: het effect op terugval

Modafinil bij alcoholafhankelijke patiënten: het effect op terugval korte bijdrage Modafinil bij alcoholafhankelijke patiënten: het effect op terugval l. joos, l. schmaal, n. broos, a.e. goudriaan achtergrond Terugval in alcoholproblematiek komt bij ruim de helft van de

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Depressieve stoornissen zijn wijdverspreid, hebben nadelige gevolgen voor de kwaliteit van leven van patiënten en hun familieleden. Deze stoornissen worden geassocieerd

Nadere informatie

Kerncijfers Brijder 2012 Noord- en Zuid-Holland. Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Parnassia Groep

Kerncijfers Brijder 2012 Noord- en Zuid-Holland. Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Parnassia Groep Kerncijfers Brijder 2012 Noord- en Zuid-Holland Parnassia Addiction Research Centre (PARC) Brijder Parnassia Groep INHOUDSOPGAVE INLEIDING 3 VOORAF 4 BEKNOPTE SAMENVATTING 5 KERNCIJFERS BRIJDER 2012 NOORD-HOLLAND

Nadere informatie

Inhoud. Lijst met afkortingen 13. Voorwoord 15. Inleiding 17

Inhoud. Lijst met afkortingen 13. Voorwoord 15. Inleiding 17 Inhoud Lijst met afkortingen 13 Voorwoord 15 Inleiding 17 DEEL 1 TRENDS IN CIJFERS OVER ILLEGALE DRUGS IN VLAANDEREN/BELGIË 1997-2007 19 HOOFDSTUK 1! ILLEGALE DRUGS. SITUERING EN DEFINIËRING 21 1.1 Wat

Nadere informatie

Roesmiddelen en probleemgedrag: naar een Forensische Verslavingspsychiatrie?! Werkbezoek NIFP 26-06-2008

Roesmiddelen en probleemgedrag: naar een Forensische Verslavingspsychiatrie?! Werkbezoek NIFP 26-06-2008 Roesmiddelen en probleemgedrag: naar een Forensische Verslavingspsychiatrie?! Werkbezoek NIFP 26-06-2008 Achter dat probleemgedrag zit(ten). De gevolgen van middelengebruik op het gedrag Mogelijk verslaving

Nadere informatie

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Onderzoeksgroep: Prof. Rob Smeets Prof. André Knottnerus Dr. Ivan Huijnen Drs. Nieke Rijnders Dr. Albère Köke

Nadere informatie

Nieuwe migraine medicatie vanuit de CGRP hoek

Nieuwe migraine medicatie vanuit de CGRP hoek Nieuwe migraine medicatie vanuit de CGRP hoek Peter van den Berg, neuroloog Belangenconflicten LY2951742: EVOLVE-2, REGAIN Telcagepant: MK0974-031, MK-00974-065, MK-0462-086-01, MK- 0462-082-00 BI 44370

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines

Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines Februari 2018 Vincent Hendriks Peter Blanken Esther Croes Gerard Schippers Arnt

Nadere informatie

Beoordeling van design** 1 (RCT) + Kwalitatieve analyse met behulp van een van te voren opgestelde codinglijst (inductive reasoning).

Beoordeling van design** 1 (RCT) + Kwalitatieve analyse met behulp van een van te voren opgestelde codinglijst (inductive reasoning). Zorg uit Voorzorg Proactieve zorg op maat voor ouderen in een kwetsbare positie Wetenschappelijke beschrijving De onderzoeksprojecten binnen het NPO zijn ook langs de wetenschappelijke meetlat gehouden,

Nadere informatie

Wetenschappelijke onderbouwing PPEP-varianten

Wetenschappelijke onderbouwing PPEP-varianten Wetenschappelijke onderbouwing PPEP-varianten PPEP4ALL Symposium 7 november 2013 Cornelie Andela, MSc. Psycholoog-promovenda, afdeling Endocrinologie Eerdere wetenschappelijke publicaties Introductie PPEP

Nadere informatie

Methylfenidaat bij volwassenen met adhd en een cocaïneverslaving

Methylfenidaat bij volwassenen met adhd en een cocaïneverslaving g e v a l s b e s c h r i j v i n g Methylfenidaat bij volwassenen met adhd en een cocaïneverslaving t. m a l e s e v i c, w. v a n d e n b r i n k, h. l. v a n samenvatting Methylfenidaat voorschrijven

Nadere informatie

Samenvatting. Effectiviteit van geïsoleerde lage-rugtraining

Samenvatting. Effectiviteit van geïsoleerde lage-rugtraining Samenvatting In dit proefschrift zijn drie delen te onderscheiden. In het eerste deel wordt in drie gerandomiseerde, gecontroleerde studies (trials) de effectiviteit van geïsoleerde lagerugtraining onderzocht

Nadere informatie

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde vermoeidheid Marieke Houniet- de Gier, Gz-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut/ promovenda Afdeling Medische Psychologie + afdeling Revalidatiegeneeskunde

Nadere informatie

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving

Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Behandelprogramma psychiatrie en verslaving Keuze voor beheerst gebruik Egbert Meeter, 28-5-2013 Hoe begon het De eerste vergadering 21-07-2010 Bronnen Bronnen Bronnen Bronnen Inhoud Veiligiheid Toetsing

Nadere informatie

Informatie SToP-BPD studie

Informatie SToP-BPD studie Informatie SToP-BPD studie Systemic Hydrocortisone To Prevent Bronchopulmonary Dysplasia in preterm infants. A multicenter randomised placebo controlled trial. t.b.v kinderarts verwijzend ziekenhuis Plaats:

Nadere informatie

Boosting impulse control in addiction: Pharmacological neuroimaging studies Schmaal, L.

Boosting impulse control in addiction: Pharmacological neuroimaging studies Schmaal, L. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Boosting impulse control in addiction: Pharmacological neuroimaging studies Schmaal, L. Link to publication Citation for published version (APA): Schmaal, L. (2013).

Nadere informatie

(Telefonische) Start Begeleiding

(Telefonische) Start Begeleiding (Telefonische) Start Begeleiding Dr. Marcel Kooij, apotheker Service Apotheek Koning, Amsterdam Docent/onderzoeker Universiteit Utrecht Wat is therapietrouw? De mate waarin het gedrag van een patiënt overeenstemt

Nadere informatie

Virtual Reality Game for Aggression Impulse Management (VR-GAIME)

Virtual Reality Game for Aggression Impulse Management (VR-GAIME) Virtual Reality Game for Aggression Impulse Management (VR-GAIME) DR. DANIQUE SMEIJERS SENIOR ONDERZOEKER POMPESTICHTING D.SMEIJERS@POMPESTICHTING.NL Inhoud Achtergrond - Behandeling agressie - Waarom

Nadere informatie

Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT)

Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT) Farmacotherapie bij verslaving (naast CGT) Lisette van der Vorst. Verslavingsarts KNMG AIOS psychiatrie Ggz-nhn 1 CGT + medicatie: effectiever? http://www.rijnlandmodel.nl/achtergrond/psychologie/praktijktips_behandelingen_vergelijkingen_bronnen.htm

Nadere informatie

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans

Nadere informatie

Heroin-assisted treatment: from efficacy to effectiveness and long-term outcome Blanken, P.

Heroin-assisted treatment: from efficacy to effectiveness and long-term outcome Blanken, P. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Heroin-assisted treatment: from efficacy to effectiveness and long-term outcome Blanken, P. Link to publication Citation for published version (APA): Blanken, P.

Nadere informatie

Het verminderen van PTSS klachten met cognitive bias modification (CBM)

Het verminderen van PTSS klachten met cognitive bias modification (CBM) Het verminderen van PTSS klachten met cognitive bias modification (CBM) Eigenlijk > Marcella Woud Center for the Study and Treatment of Mental Health, Ruhr Universiteit Bochum Behavioural Science Institute,

Nadere informatie

Richtlijn ADHD en middelengebruik bij adolescenten. Voor screening, diagnostiek en behandeling van jeugdigen in de jeugd-ggz en jeugdverslavingszorg

Richtlijn ADHD en middelengebruik bij adolescenten. Voor screening, diagnostiek en behandeling van jeugdigen in de jeugd-ggz en jeugdverslavingszorg Richtlijn ADHD en middelengebruik bij adolescenten Voor screening, diagnostiek en behandeling van jeugdigen in de jeugd-ggz en jeugdverslavingszorg Drs. Maureen van Oort Wetenschappelijk medewerker www.nispa.nl

Nadere informatie

Betekenisvolle activiteiten als alternatief voor. Prof dr Patricia De Vriendt & Ruben Vanbosseghem

Betekenisvolle activiteiten als alternatief voor. Prof dr Patricia De Vriendt & Ruben Vanbosseghem Betekenisvolle activiteiten als alternatief voor Prof dr Patricia De Vriendt & Ruben Vanbosseghem Dit is het verhaal van de zes WZC Algemene opzet van de studie Ingebed in de WZC-brede aanpak met het oog

Nadere informatie

De rol van kalium op de bloeddruk. Wilko Spiering, internist-vasculair geneeskundige Afd. Vasculaire Geneeskunde

De rol van kalium op de bloeddruk. Wilko Spiering, internist-vasculair geneeskundige Afd. Vasculaire Geneeskunde De rol van kalium op de bloeddruk Wilko Spiering, internist-vasculair geneeskundige Afd. Vasculaire Geneeskunde Disclosure belangen spreker - dr. W. Spiering Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2014

Nadere informatie

Invloed van weeënremming op de uitkomst van vroeggeboorte,

Invloed van weeënremming op de uitkomst van vroeggeboorte, Patiëntinformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Invloed van weeënremming op de uitkomst van vroeggeboorte, de APOSTEL VIII studie. Geachte mevrouw, Wij vragen u om mee te doen aan

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de behandeling van ATTR amyloïdose

Ontwikkelingen in de behandeling van ATTR amyloïdose Ontwikkelingen in de behandeling van ATTR amyloïdose Amyloïdose informatiedag Hans Nienhuis Inhoud Amyloïd en amyloïdose ATTR amyloïdose Ontstaanswijze Erfelijke versus ouderdoms vorm Behandelopties: Huidige

Nadere informatie

Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe?

Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Effecten en Werkingsmechanismes van Cognitieve Therapie en Interpersoonlijke Therapie voor Depressie Dr. Lotte Lemmens Maastricht University Psychotherapie

Nadere informatie

TO CONTINUE OR NOT TO CONTINUE. Hersteld van een eerste psychose: doorgaan of stoppen met antipsychotica?

TO CONTINUE OR NOT TO CONTINUE. Hersteld van een eerste psychose: doorgaan of stoppen met antipsychotica? HAMLETT* TO CONTINUE OR NOT TO CONTINUE Hersteld van een eerste psychose: doorgaan of stoppen met antipsychotica? Prof. dr. Iris Sommer Dr. Marieke Begemann * Handling Antipsychotic Medication: Long-term

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

5-jaars Follow-up van de FAME studie 5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of

Nadere informatie

Dutch summary/ Samenvatting

Dutch summary/ Samenvatting Dutch summary/ Samenvatting Het manipuleren van de serotonine functie bij depressies Een depressie is een van de meest invaliderende stoornissen ter wereld. Ongeveer een op de zes mensen in Amerika krijgt

Nadere informatie

Het manipuleren van de serotonine functie bij depressies Een depressie is een van de meest invaliderende stoornissen ter wereld. Ongeveer een op de

Het manipuleren van de serotonine functie bij depressies Een depressie is een van de meest invaliderende stoornissen ter wereld. Ongeveer een op de Samenvatting Het manipuleren van de serotonine functie bij depressies Een depressie is een van de meest invaliderende stoornissen ter wereld. Ongeveer een op de zes mensen in Amerika krijgt op enig punt

Nadere informatie

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Katelijne van Emmerik van Oortmerssen Ellen Vedel Wim van den Brink Robert A. Schoevers overzicht Achtergrond IASP prevalentie studie

Nadere informatie

- 172 - Prevention of cognitive decline

- 172 - Prevention of cognitive decline Samenvatting - 172 - Prevention of cognitive decline Het percentage ouderen binnen de totale bevolking stijgt, en ook de gemiddelde levensverwachting is toegenomen. Vanwege deze zogenaamde dubbele vergrijzing

Nadere informatie

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen

PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen PTSS en verslaving actuele ontwikkelingen LEDD-congres 18 april 2017 Leon van Rens Hoofd Zorg IrisZorg GZ-psycholoog Cognitief Gedragstherapeut VGCT l.rens@iriszorg.nl WWW.IRISZORG.NL Middelenafhankelijkheid

Nadere informatie

Effectiviteit van Cocaïne Contingentie Management

Effectiviteit van Cocaïne Contingentie Management Effectiviteit van Cocaïne Contingentie Management als aanvulling op de behandeling van heroïneverslaafden met heroïne op medisch voorschrift: Een gerandomiseerde studie Peter Blanken Wim van den Brink,

Nadere informatie

De toepasbaarheid en haalbaarheid van CONTINGENCY MANAGEMENT, toegevoegd aan een CGT interventie voor problematisch middelengebruik

De toepasbaarheid en haalbaarheid van CONTINGENCY MANAGEMENT, toegevoegd aan een CGT interventie voor problematisch middelengebruik De toepasbaarheid en haalbaarheid van CONTINGENCY MANAGEMENT, toegevoegd aan een CGT interventie voor problematisch middelengebruik Merkx et al., 2015 1 Inhoud Context Contingency management Doelgedrag

Nadere informatie

Themadag Specifieke Diagnoses Nefrotisch syndroom

Themadag Specifieke Diagnoses Nefrotisch syndroom Themadag Specifieke Diagnoses Nefrotisch syndroom Dr. Michiel Schreuder, kindernefroloog Anne Schijvens, arts-onderzoeker 30-9-2017 Algemeen Achtergrond informatie Cijfers nefrotisch syndroom Vormen nefrotisch

Nadere informatie

HERSENZIEKTEN, AUTONOMIE EN GEDRAG. Werkbezoek OM Dordrecht 6-10-2009

HERSENZIEKTEN, AUTONOMIE EN GEDRAG. Werkbezoek OM Dordrecht 6-10-2009 HERSENZIEKTEN, AUTONOMIE EN GEDRAG Werkbezoek OM Dordrecht 6-10-2009 Co-morbiditeit is de norm (gegevens uit intern onderzoek Bouman GGZ) HEROÏNE (VAAK POLYDRUGGE BRUIK) ALCOHOL STIMULAN- TIA CANNABIS

Nadere informatie

University of Groningen. ADHD & Addiction van Emmerik-van Oortmerssen, Katelijne

University of Groningen. ADHD & Addiction van Emmerik-van Oortmerssen, Katelijne University of Groningen ADHD & Addiction van Emmerik-van Oortmerssen, Katelijne IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling van moeheid bij MS

Medicamenteuze behandeling van moeheid bij MS Medicamenteuze behandeling van moeheid bij MS Jop Mostert Neuroloog Inhoud Hoe deed ik het tot nu toe? Richtlijn Aanpak nazoeken medicamenteuze behandelingen MS Amantadine Modafinil Overige medicijnen

Nadere informatie

Denken, Kijken, Voelen en Ruiken!

Denken, Kijken, Voelen en Ruiken! Denken, Kijken, Voelen en Ruiken! Cognitieve Therapie vs. Cognitieve Therapie + Exposure voor Eetstoornissen: Design van een RCT Dr. Lotte Lemmens VGCT Najaarscongres 13 November 2015 CGT effectief voor

Nadere informatie

JONG EN PARKINSON. ParkinsonNet congres Bart Post & Mark Douwma

JONG EN PARKINSON. ParkinsonNet congres Bart Post & Mark Douwma JONG EN PARKINSON ParkinsonNet congres Bart Post & Mark Douwma Mark Douwma ParkinsonNet jaarcongres 2015 - Bart Post & Mark Douwma 2 Bart Post ParkinsonNet jaarcongres 2015 - Bart Post & Mark Douwma 3

Nadere informatie

Arkin goes back to the future 10 jaar e-mental health door een grootstedelijke GGz aanbieder

Arkin goes back to the future 10 jaar e-mental health door een grootstedelijke GGz aanbieder Arkin goes back to the future 10 jaar e-mental health door een grootstedelijke GGz aanbieder Dr. Matthijs Blankers Dr. Wencke de Wildt Drs. Bastian Richters Arkin, Amsterdam VGCt najaarscongres 2013 14

Nadere informatie

Barnidipine C08CA12, december Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie.

Barnidipine C08CA12, december Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie. Barnidipine C08CA12, december 2017 Indicatie Barnidipine is geregistreerd voor de indicatie hypertensie. Standpunt Ephor In het rapport over de calciumantagonisten van april 2013 wordt barnidipine door

Nadere informatie

> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Doorbraakpijn bij kanker: de rol van de verpleegkundige!

Doorbraakpijn bij kanker: de rol van de verpleegkundige! Doorbraakpijn bij kanker: de rol van de verpleegkundige! Sylvia Verhage MANP Verpleegkundig specialist intensieve zorg: oncologie & palliatieve zorg Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-hertogenbosch Congres V&VN

Nadere informatie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve

Nadere informatie

24 ste FORUM ALCOHOL EN DRUGS ONDERZOEK (FADO) 2014

24 ste FORUM ALCOHOL EN DRUGS ONDERZOEK (FADO) 2014 24 ste FORUM ALCOHOL EN DRUGS ONDERZOEK (FADO) 2014 PROGRAMMA & ABSTRACTS GEORGANISEERD DOOR: Trimbos-instituut IVO Amsterdam Institute for Addiction Research (AIAR) In samenwerking met: INHOUD Inleiding...

Nadere informatie

Patiënteninformatie en toestemmingsformulier , versie 5. STAtins to Prevent Rheumatoid Arthritis (STAPRA)

Patiënteninformatie en toestemmingsformulier , versie 5. STAtins to Prevent Rheumatoid Arthritis (STAPRA) Patiënteninformatie en toestemmingsformulier 15-12-2015, versie 5 STAtins to Prevent Rheumatoid Arthritis (STAPRA) De preventie van reumatoïde artritis door atorvastatine in seropositieve artralgie patiënten:

Nadere informatie