Handhavingsuitvoeringsprogramma gemeente De Wolden

Transcriptie

1 1 Handhavingsuitvoeringsprogramma gemeente De Wolden

2 Samenvatting In dit handhavingsuitvoeringsprogramma is weergegeven hoe de beschikbare capaciteit op handhaving in De Wolden wordt ingezet in de verschillende handhavingsdomeinen. In het kort wordt geschetst hoe het handhavingsbeleid er uit ziet en welke documenten hierbij van belang zijn. Daarnaast wordt in hoofdstuk 2 de beschikbare capaciteit weergegeven die gemeente De Wolden ter beschikking heeft om de handhaving binnen de verschillende handhavingsdomeinen uit te voeren. Vervolgens geven we in hoofdstuk 3 aan hoe we de beschikbare capaciteit concreet gaan inzetten per handhavingsdomein. Hierbij is rekening gehouden met de prioritering van de handhavingstaken zoals die is vastgelegd in het geldende handhavingsbeleid. Halfjaarlijks wordt een bestuursrapportage gemaakt zodat de verantwoordelijke portefeuillehouders op de hoogte blijven van de voortgang van de werkzaamheden van de afdeling handhaving. Indien nodig kan er worden bijgestuurd. 2

3 Inhoudsopgave Samenvatting Inleiding Formatie gemeente De Wolden Gemeente De Wolden Doelen Kader bouwen & wonen Wat gaan we doen? Kader klachten en verzoeken om handhaving Inzet in projecten Kader openbare ruimte, APV en bijzondere wetten Planning, monitoring en evaluatie

4 1 Inleiding Algemeen Per 1 januari 2015 zijn de ambtelijke organisaties van gemeenten Hoogeveen en De Wolden samengevoegd tot één organisatie: Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen. Deze nieuwe organisatie werkt voor twee zelfstandige colleges van burgemeester en wethouders en voor twee gemeenteraden. Het bundelen van krachten moet zorgen voor blijvend goede kwaliteit van dienstverlening vanuit beide gemeentehuizen, ook nu steeds meer taken van de Rijksoverheid naar gemeenten overgaan. De handhaving van het bestuursrecht is van wezenlijk belang voor de geloofwaardigheid van de overheid en van de regels die zij stelt. Handhaving draagt bij aan een leefbare, veilige en duurzame gemeente waar het prettig is om te wonen, werken en te verblijven. Een goed uitgevoerd handhavingsbeleid is van essentieel belang. Een handhavingsprogramma is nodig omdat alles handhaven niet mogelijk is cq. niet is gewenst. Nog los gezien van de vraag of de gemeente alle overtredingen kan voorkomen, verplicht de beschikbare capaciteit in combinatie met de omvang van de toezicht- en handhavingstaken van de gemeente, om keuzes te maken: waarop wordt actief en systematisch toezicht gehouden? In dit handhavingsprogramma zijn de ervaringen uit de dagelijkse werkpraktijk, vertaald naar een urenbegroting en werkplanning voor Handhavingsbeleid Binnen het handhavingsbeleid zijn de volgende documenten van belang: 1. Kadernota Toezicht & Handhaving. Dit document geeft antwoord op de vragen: Wat willen we bereiken? (doelstellingen) en Welke prioriteiten stellen we bij het nastreven van de doelen? In het document is de uitgevoerde risicoanalyse opgenomen die aan de basis ligt van de gestelde prioriteiten. Het betreft het strategisch beleidskader en geeft een beschrijving weer van de bestuurlijk gestelde prioriteiten. 2. Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP). In het HUP wordt de uitgangspunten uit het handhavingsbeleid vertaald naar concrete acties. Bij het opstellen ervan wordt de beschikbare capaciteit zo slim en efficiënt mogelijk ingezet. Het HUP biedt de mogelijkheid om te sturen bij de dagelijkse uitvoering. 3. Handhavingsverslag. Na afloop van ieder kalenderjaar wordt verslag gedaan over de uitvoering. Het verslag geeft antwoord op de vraag: Wat hebben we bereikt en hoe hebben we dat bereikt (middelen)? Via verschillende systemen van monitoring wordt teruggekeken op de uitvoering en een relatie gelegd met de strategische doelen. Bovenstaande documenten zijn geborgd in de reguliere cyclus van planning en control en passen binnen het algemeen aanvaarde Big eight -principe. Het Big eight principe is uitgewerkt in de Kadernota en nota Prioriteitstelling. Handhavingsdomeinen Dit handhavingsprogramma heeft betrekking op de handhavingsdomeinen bouwtoezicht, ruimtelijke ordening, inrichting gebonden milieutoezicht, bodemtoezicht, toezicht openbare ruimte, bijzondere wetten en veiligheid. Belangrijk om te vermelden is dat milieuhandhaving valt qua scope in dit programma, maar door RUD wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld. Het uitvoeringsprogramma van de RUD is niet opgenomen in dit HUP. 4

5 2 Formatie gemeente De Wolden In de kadernota zijn de prioriteiten van gemeente De Wolden beschreven. In het HUP worden deze prioriteiten vertaald naar capaciteit. In dit hoofdstuk wordt de beschikbare capaciteit voor toezicht en handhaving in gemeente De Wolden weergegeven. Taak Taakonderdeel Uitvoerder Aantal fte Beschikbare Toezicht Wabo Toezicht bouwen, slopen, uitvoeren van werken, gebruiksregels bestemmingsplan capaciteit Toezichthouder BWT Handhaving Aanschrijvingen Juridisch medewerker * Verzoeken om handhaving/klachten Bezwaar- en beroepsprocedures Handhaving Openbare ruimte Toezichthouder openbare ruimte/boa s 0, * Juridische ondersteuning wordt verzocht vanuit de Samenwerkingsorganisatie. 5

6 3 Gemeente De Wolden In dit hoofdstuk beschrijven we per kader waar handhaving zich op richt in en welke doelen we in 2015 nastreven in gemeente De Wolden. 3.1 Doelen Wabo toezicht De primaire aandachtspunten bij het toezicht liggen in dezelfde lijn als de controlepunten bij het proces om te komen tot vergunningverlening. De primaire aandachtspunten zijn: Constructieve veiligheid en brandveiligheid van (toekomstige) gebruiker; Constructieve veiligheid en brandveiligheid van (de omgeving van) het bouwwerk; Volledig toezicht op openbaar toegankelijke bouwwerken; Gezondheid (toekomstige) gebruikers. En voor slopen zijn dat: Veilige en gezonde wijze van slopen voor directe omgeving en gebruikers; Het beperken van overlast voor de omgeving; Toezien op naleving van sloopvoorschriften (asbest en andere milieuaspecten bij RUD). Daarnaast vindt toezicht plaats op de naleving van: gebruiksvoorschriften uit bestemmingsplannen; wetgeving ter voorkoming van illegale bouw. Het uiteindelijke doel is een veilig, gezond en kwalitatief goed gebouwenbestand in de gemeente De Wolden, waarbij de openbaar publiektoegankelijke bouwwerken voldoende toezicht krijgen tijdens de realisatie- en beheerfase. Het toezicht op het gezondheidsaspect is gericht op een veilige wijze van asbestverwijdering en een gezond binnenklimaat in gebouwen. Hier zal ook de RUD een nadrukkelijke rol hebben. Toezicht openbare ruimte Uit het integraal veiligheidsbeleid komt naar voren dat inwoners vooral overlast ervaren door evenementen en door het gebruik van alcohol in de openbare ruimte. Onze doelstellingen zijn dan ook het terugdringen van deze overlast. Onze speerpunten voor toezicht in de openbare ruimte in 2015 zijn de volgende thema s: - Toezicht op evenementen - Alcohol (& jongeren) - Toezicht in de openbare ruimte (meldingen/klachten) 3.2 Kader bouwen & wonen In dit kader wordt inzichtelijk gemaakt dat de beschikbare capaciteit van 1,0 fte achter blijft bij de op grond van het Toezichtprotocol van de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland (VBWTN) benodigde capaciteit. Op grond van dit Toezichtprotocol zou bijna 2,0 fte nodig zijn om de taken op een adequaat niveau uit te voeren. In dit HUP maken we inzichtelijk waar we ons met de beschikbare capaciteit op richten, welke doelen we stellen en welke aanpak we kiezen om deze doelen te realiseren. De primaire taken binnen het kader Bouwen & Wonen zijn toezicht op naleving van de verleende omgevingsvergunningen, toezicht op de naleving van gebruiksbepalingen uit bestemmingsplannen en toezicht ter voorkoming én opsporing van illegale activiteiten. Daarnaast is het leveren van informatie aan de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) een belangrijk speerpunt. 6

7 3.3 Wat gaan we doen? Beschikbare capaciteit De gemeente De Wolden heeft voor het taakveld Bouwen en Wonen 1,0 formatieplaats (1450 uur) beschikbaar voor het bouwtoezicht. Het gaat echter om vacatureruimte die nog ingevuld moet worden binnen de nieuwe samenwerkingsorganisatie. Momenteel wordt dit opgevangen door met de beschikbare capaciteit te schuiven binnen de beschikbare formatie en tijdelijke capaciteit beschikbaar te stellen Werkwijze Het toezicht op het bouwen vindt plaats aan de hand van het door de Vereniging BWT Nederland (VBWTN) en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu ontwikkelde en goedgekeurde Toezichtprotocol. Het toezichtprotocol geeft het noodzakelijke niveau van toezicht weer en wordt door de Inspectie Leefomgeving en Transport (voorheen: VROM Inspectie) ook als zodanig gehanteerd. Door de vaststelling van het gebruik van het Toezichtprotocol wordt beoogd dat het Toezichtprotocol en de bijbehorende werkwijze in volle omvang wordt uitgevoerd. Het is met de beschikbare capaciteit echter niet mogelijk om alle vergunningen te controleren volgens het toezichtprotocol. Daarom maken we in onderstaande tabel inzichtelijk hoe we de verschillende vergunningen controleren. Tabel Werkwijze per gebouwfunctie en bouwsomcategorie Gebouwfunctie Categorie (o.b.v. bouwkosten) Aantal (vergunningen) Vorm van toezicht I = < % van de verleende vergunningen Wonen II = > Steekproef Publiek I = < Cfm. Toezichtprotocol II = > Cfm. Toezichtprotocol Bedrijf I = < Cfm. Toezichtprotocol II = > Steekproef Overig Alle Steekproef Totaal 160 Bij de gebouwfunctie wonen, geven we balievergunningen af. In bovenstaande tabel geven we aan dat we deze vergunningen volgens steekproef controleren. Uitzondering zijn de balievergunningen, die worden altijd gecontroleerd. 7

8 De gekozen werkwijze gerelateerd aan de gebouwfunctie en bouwsom leidt tot de volgende inzet van de beschikbare capaciteit: Tabel Ureninzet Bouwen & wonen Product Functie Categorie Aantal Norm Totaal Bouwtoezicht (cfm. Toezichtprotocol) Wonen, Publiek < > Bedrijf > Bouwtoezicht Wonen (steekproef) > Slooptoezicht Handhavingstoezicht 75 Meldingen & klachten: Bouw/RO/Sloop/Regulier woningtoezicht/privaatrecht/oude vergunningen 75 Projecten: Nolderwoud 300 TOTAAL 1665 BESCHIKBARE CAPACITEIT fte * Een deel van de beschikbare uren wordt ook ingezet voor juridische handhaving, het afhandelen van klachten en meldingen. Bouwtoezicht: Op basis van voornoemde onderbouwing leidt tot een werkwijze voor bouwtoezicht die uitgaat van volledig toezicht conform het Toezichtsprotocol in de gebouwfuncties Publiek in beide categorieën. In de gebouwfunctie Wonen en Bedrijf toetsen we volledig in de categorieën II en III, MET UITZONDERING VAN SERIEMATIGE WONINGBOUW. In categorie I van deze gebouwfuncties wordt incidenteel (steekproefsgewijs) gecontroleerd. 8

9 Slooptoezicht: Het slooptoezicht zal bij risicovolle sloopactiviteiten (binnenstad en complexe bouwwerken) twee maal per sloopfase worden uitgevoerd. Gecontroleerd wordt of er volgend het sloopveiligheidsplan wordt gesloopt en of de richtlijnen m.b.t. asbestverwijdering worden nageleefd. Dit laatste in samenwerking met de RUD Drenthe. Illegale activiteiten: Gebiedstoezicht, in de vorm van het opsporen van illegale activiteiten (bouw, sloop en gebruik) binnen en buiten de bebouwde kom, vindt plaats tijdens het reguliere toezicht werk. Tijdens het van en naar de toezicht locatie rijden wordt het gebiedstoezicht uitgevoerd. Handhavingstoezicht: Handhavingstoezicht, dat is het toezicht op een reeds eerder geconstateerde overtreding, vindt op aanwijs plaats van de juridisch medewerker handhaving. Het juridisch handhavingstraject is hierin leidend. Meldingen (in de volksmond klachten van derden): Op verzoeken van burgers, te weten handhavingsverzoeken, wordt te allen tijde adequaat een actie op uitgezet. Dossier- of onderzoek ter plaatse is meestal de eerste actie. Terugkoppeling naar de verzoeker vindt plaats. De behandeling van melding over overlast in de openbare ruimte met een bouw-, bestemmingsplanaspect wordt beoordeeld aan de hand van de risicoanalyse. Naast de functie van het HUP dat op programmabasis wordt vastgesteld wat wel wordt gedaan, geeft het HUP ook inzicht in het toezicht dat niet plaatsvindt: Vergunningsvrij bouwen: vergunningsvrij is niet regelvrij, duidt aan dat er toezicht denkbaar is in de categorie vergunningsvrije bouwactiviteiten. Deze activiteiten mogen dan zonder vergunning gebouwd worden, het bouwwerk dient aan dezelfde technische regels te voldoen als een vergund bouwwerk. Zonder actief toezicht hierop is de staat van vergunningsvrije bouw niet inzichtelijk. Ook vinden geen start- of gereed meldingen plaats. Kap en aanlegvergunningen: Als onderdeel van de omgevingsvergunning is hiervoor geen capaciteit. Er vindt geen toezicht plaats. Toezicht op kap en herplantplicht is een taakveld van Openbare Werken. Intrekken oude vergunningen: geen inzet geraamd. Gemeente De Wolden heeft geen beleid op het intrekken van vergunningen. 9

10 3.4 Kader klachten en verzoeken om handhaving De werkzaamheden van de juridisch medewerkers handhaving richten zich op het behandelen van verzoeken om handhaving, klachten en ambtshalve constateringen n.a.v. uitgevoerde controles. De gemeente De Wolden heeft een beginselplicht tot handhaving. Dat geldt ook ten aanzien van verzoeken om handhaving. De verzoeken om handhaving kunnen echter op alles betrekking hebben. Dat wil zeggen op zaken die een hoge of een lage prioriteit hebben op basis van de nota prioriteitstelling. Een verzoek tot handhaving hoeft niet per definitie tot handhaving te leiden. Onder bepaalde omstandigheden kan van handhaving worden afgezien. Bijvoorbeeld bij concreet zicht op legalisatie of wanneer handhaving onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen doelen. Een verzoek om handhaving krijgt altijd een gevolg. Alleen hoeft dat niet het gewenste gevolg te zijn dat de verzoeker wenst. Bij het nemen van een besluit op een verzoek om handhaving dient dan ook altijd een zorgvuldige afweging plaats te vinden. Prioriteit wordt in ieder geval gegeven aan zaken waarbij onderstaande van toepassing is: - Er dreigt direct gevaar voor mens en dier, - Er wordt onherstelbare schade toegebracht aan een monument of beschermd dorpsgezicht, - Activiteiten die in strijd zijn met de voorschriften uit het bestemmingsplan. 3.5 Inzet in projecten Project Nolderwoud In het Ontwerp beleidsplan Recreatie en Toerisme staat dat vanuit recreatief belang permanente bewoning van recreatiewoningen ongewenst is. Recreatiewoningen die permanent bewoond worden, zijn niet meer beschikbaar voor recreatief gebruik. Daarnaast neemt de totale recreatieve waarde van de parken waar een deel van de vakantiewoningen permanent wordt bewoond, af doordat het park de uitstraling krijgt van een woonwijk. In De Wolden is permanente bewoning van recreatiewoningen een probleem op de parken zonder een centrale organisatie voor beheer en verhuur. Met de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) heeft het Rijk in het Besluit omgevingsrecht (Bor) aan gemeenten de mogelijkheid gegeven tot legalisatie van de onrechtmatige bewoning van recreatiewoningen via het verlenen van een omgevingsvergunning. Permanente bewoning levert volgens het bestemmingsplan Buitengebied uit 2002 strijdig gebruik op en is op grond hiervan niet toegestaan. In 2013 is het project Nolderwoud gestart. Hierbij is een inventarisatie gedaan naar de recreatiewoningen op dit park. In 2015 starten we met de daadwerkelijke handhaving van permanente bewoning op recreatiepark Nolderwoud. Begin 2015 leggen we het projectplan voor aan het college van burgemeester en wethouders van De Wolden. 10

11 3.6 Kader openbare ruimte, APV en bijzondere wetten In het kader openbare ruimte beschrijven we hoe in 2015 uitvoering wordt gegeven aan toezicht en handhaving in de openbare ruimte. De gemeenteraad van De Wolden heeft met het vaststellen van Integraal Veiligheidsbeleid in 2010 bepaald dat er toezicht en handhaving moet plaatsvinden in de openbare ruimte om overlast en onveiligheid te voorkomen. Hierbij hebben alcohol (en jeugd), evenementen en overlast in algemene zin prioriteit. Beschikbare capaciteit/uren: 1250 uur Toezicht en handhaving op basis van thema s Toezicht en handhaving in de openbare ruimte vindt plaats op basis van drie thema s. De thema s en de globale invulling ervan zijn tot stand gekomen op basis van: het Integraal Veiligheidsbeleid Hierin kwam naar voren dat inwoners van De Wolden vooral overlast ervaren rond evenementen en door het gebruik van alcohol in de openbare ruimte. praktijkervaringen van professionals. In een gesprek met een wijkagent, toezichthouders grijs / groen, een medewerker handhaving, vergunningverleners en een jongerenwerker zijn de praktijkervaringen met betrekking tot overlast geïnventariseerd en geprioriteerd. De werkwijze voor toezicht en handhaving in De Wolden is vooral preventief: overleg is belangrijk en repressie is een laatste middel. Het gaat om de volgende thema s: - Toezicht op evenementen - Alcohol (& jongeren) - Toezicht in de openbare ruimte In 2014 is al enige ervaring opgedaan met het houden van toezicht op het gebied van openbare ruimte in gemeente De Wolden. Aan de hand van deze ervaringen hebben we de ureninzet geraamd voor Thema evenementen Bij B- en C-evenementen in 2015 wordt 100% toezicht gehouden. A-evenementen worden steekproefsgewijs gecontroleerd. Koppels van 2 boa s voeren het toezicht uit. Tijdens evenementen wordt gecontroleerd of de vergunninghouder zich aan de voorwaarden houdt (op het gebied van bijvoorbeeld eindtijden en het beperken van overlast). Na afloop van het evenement controleren de boa s of het terrein netjes is achtergelaten. De nadruk ligt op het constateren en registreren van overtredingen. Bij geconstateerde overtredingen wordt een organisator erop aangesproken. De overtreding wordt besproken in de evaluatie en mogelijk worden er consequenties aan verbonden voor een volgende vergunning. Het is in eerste instantie niet de bedoeling om een evenement stil te leggen als één van de vergunningsvoorwaarden niet wordt nageleefd. Stilleggen gebeurt alleen wanneer er sprake is van een bedreiging van de openbare orde en veiligheid. 11

12 Thema Alcohol (& Jongeren) Binnen het thema Alcohol (& Jongeren) komen de volgende prioriteiten naar voren: - Jongeren op straat - Alcoholgebruik door jongeren op straat - Leeftijdsgrenzen van alcoholgebruik Aanpak: jongeren op straat In nauwe samenwerking met het Koppelwerk in De Wolden worden jongeren op straat gecontroleerd op het gebruik van alcohol. De nadruk ligt op preventie. Repressie (via politie of een boa) is een uiterste middel. Aanpak: leeftijdsgrenzen alcoholgebruik Vanuit het Preventie- en handhavingsplan alcohol werkt de gemeente aan de implementatie van de Drank- en horecawet. Handhaving van de leeftijdsgrens vindt plaats in horeca, supermarkten, dorpshuizen, sportkantines en bij evenementen. Deze specifieke taak wordt uitgevoerd door een voor de Drank- en horecawet gediplomeerde boa uit het team toezicht en handhaving van de gemeente Hoogeveen. Deze boa wordt door middel van een aanwijzingsbesluit aangewezen door de burgemeester. Thema Openbare ruimte Voor het thema openbare ruimte zijn de prioriteiten als volgt bepaald: - dieren (hondenpoep, loslopende honden, dieren op de weg) - parkeren - milieu en omgeving (illegaal storten / huisvuil, dempen van sloten, aanleggen van inritten, stank- en geluidsoverlast, illegaal stoken) Uit het gesprek met professionals die nu al in de gemeente op straat aanwezig zijn of overlastmeldingen ontvangen, blijkt dat overlast op diverse gebieden ervaren wordt. Door algemene rondes per regio/wijk te organiseren, nemen we al deze punten mee. Toezicht en handhaving op basis van klachten Een deel van het toezicht en de handhaving vindt plaats op basis van ontvangen klachten / meldingen van overlast. Het is van belang dat de ontvangst, registratie en afhandeling van de ontvangen klachten gestructureerd verloopt. In het uitvoeringsprogramma van 2014 die door het college is vastgesteld is het proces uitgewerkt met betrekking tot het afhandelen van klachten. Ook in 2015 willen we volgens dit proces werken. In de bijlage is het proces te vinden. In onderstaande tabel is weergegeven hoeveel uren voor deze thema s in 2015 beschikbaar zijn. De overige uren worden voor algemene thema s ingezet, zoals verzoek om handhaving of andere onvoorziene werkzaamheden in het kader van handhaving. Thema s Beschikbare uren 2015 Evenementen 300 Alcohol (& jongeren) 250 Openbare ruimte 200 Onvoorzien 500 TOTAAL

13 4 Planning, monitoring en evaluatie De afdeling Handhaving, Toezicht en Veiligheid rapporteert elk half jaar, in de vorm van een bestuursrapportage aan het college van B&W van De Wolden over de uitvoering van de handhavingstaken. Vanuit de Wabo bestaat er tevens een verplichting om jaarlijks een jaarverslag te maken waarin de resultaten van handhaving worden benoemd t.o.v. de doelstellingen uit het handhavingsprogramma/uitvoeringsprogramma. Dit jaarverslag wordt vastgesteld door het college van B&W en ter kennisname aan de gemeenteraad gestuurd. Ook wordt er een afschrift gestuurd naar de provincie Drenthe die het jaarverslag beoordeeld vanuit hun interbestuurlijke toezichthoudersrol. 13