Terugvalpreventie bij angststoornissen. Najaarscongres Vgct 18 november 2011 Willemijn Scholten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Terugvalpreventie bij angststoornissen. Najaarscongres Vgct 18 november 2011 Willemijn Scholten"

Frans van der Ven
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Terugvalpreventie bij angststoornissen Najaarscongres Vgct 18 november 2011 Willemijn Scholten

2 Hoe is het beloop van angststoornissen? Angststoornissen zijn goed te behandelen Angststoornissen zijn chronisch Chroniciteit door: - niet herstellen - terugval na herstel

3 Hoe groot is de kans op herstel? Herstel % 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 PSzAG PSmAG SF GAD H Uit: Bruce, S.E., Yonkers, K.A., Otto, M.W., Eisen, J.L., Weisberg, R.B., Pagano, M., Shea, M.T., Keller, M.B. (2005) Influence of psychiatric comorbidity on recovery and recurrence in generalized anxiety disorder, social phobia and panic disorder: a 12-year prospective study. American Journal of Psychiatry, 162,

4 Hoe groot is de kans op terugval? Terugval % 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 PSzAG PSmAG SF GAD

5 Welke mensen hebben kans op terugval? Restsymptomen Restvermijding (ook na CGT) Hoge Anxiety Sensitivity Slechter functioneren Antidepressiva afbouwen

6 Wat is het huidige terugvalpreventiebeleid? Multidisciplinaire richtlijn: Farmacotherapie: 1 jaar doorslikken antidepressiva Psychologisch: CGT, terugvalpreventie na de behandeling: - Laagdrempelige terugkommogelijkheden - Preventieplan Gebaseerd op beperkt onderzoek

7 Onderzoek terugvalpreventie - GGZ ingeest - GGZ Centraal - Academisch Angstcentrum Altrecht - Financieel mede mogelijk gemaakt door ZonMw en Fonds Psychische Gezondheid (pilotstudie) Projectgroep: Prof. Dr. A.J.L.M. van Balkom Prof. Dr. J.H. Smit Dr. P. van Oppen Dr. N.M. Batelaan Drs. W.D. Scholten

8 Ontwikkelen van terugvalpreventie Een CGT groeps-interventie Voor herstelde mensen Gericht op een hoog risico groep: mensen die antidepressiva gaan afbouwen Ingrediënten gebaseerd op onderzoek

9 Vraagstelling onderzoek Vermindert een terugvalpreventie-groep de kans op terugval (tot 1 jaar) bij mensen die antidepressiva gaan afbouwen? Twee groepen: - mensen die de terugvalpreventie-groep volgen - mensen die antidepressiva afbouwen as usual

10 Ingrediënten van de groep Groepstraining van 8 sessies in 4 maanden waarin: Maken terugvalpreventieplan Exposure voor restvermijding/interoceptieve exposure Cognitieve therapie gericht op gevaarsopvattingen Begeleide medicatie afbouw

11 Het terugvalpreventieplan Hoe? Persoonlijke risicofactoren Signalen Wat kan ik doen? Waarom? Om alert te worden op signalen van terugval, risicovolle omstandigheden en om vroeg in te kunnen grijpen.

12 Exposure voor de restvermijding Hoe? Exposure-oefeningen gericht op (rest)vermijding Interoceptieve exposure Waarom? Restvermijding en anxiety sensitivity zijn risicofactoren voor terugval

13 DVD exposure voor de restvermijding Patiënten nagespeeld door: Engel Nieborg Ilse van der Veen Milou van der Linden Eline Eigenhuis Therapeuten: Neeltje Batelaan & Willemijn Scholten

15 Cognitieve therapie Hoe? Opsporen gevaarsopvattingen Uitdagen m.b.v. voors en tegens en historische toets Formuleren helpende opvattingen Flashcards maken en gebruiken Waarom? Disfunctionele opvattingen/gevaarsopvattingen maken mensen kwetsbaar voor terugval (model Beck) Effectief gebleken bij terugvalpreventie depressie

16 Stoornis Automatische gedachte Gevaarschema GAS Hij krijgt vast een ongeluk Als iets fout gaat, dan heeft dat rampzalige gevolgen Paniek Ik val flauw Ik ben kwetsbaar Sociale fobie Hij vindt mij niet aardig Als ik mijn onzekerheid toon, word ik afgewezen

17 Hoe verder? Resultaten terugvalpreventie-onderzoek afwachten In de klinische praktijk: Rekening houden met de kans op terugval Doorbehandelen tot de klachten verdwenen zijn Terugvalpreventieplan Aandacht voor het functioneren

18 Dank voor uw aandacht! Voor informatie en aanmeldingen voor het terugvalpreventie-onderzoek: w. Of kijk op:

Vergelijkbare documenten

Inhoud. Terugvalpreventie bij angststoornissen Willemijn Scholten Symposium depressief realisme, angsthaas of zwartkijker

Inhoud. Terugvalpreventie bij angststoornissen Willemijn Scholten Symposium depressief realisme, angsthaas of zwartkijker 10 maart 2011 Terugvalpreventie bij angststoornissen Willemijn Scholten Symposium depressief realisme, angsthaas of zwartkijker Inhoud Terugval bij angststoornissen Terugvalpreventie bij angst Onderzoek