Omgevingspsychologie en ontwerpen. Boekpresentatie 8 november 2013

Transcriptie

1 Omgevingspsychologie en ontwerpen Boekpresentatie 8 november 2013

2 Welkom NOP Ronald Hamel Susanne Colenberg Programma 1. Inleiding 2. Voorbeelden praktijkprojecten - Pauze - 3. Boekpresentatie 4. Vragen en discussie 5. Borrel

3 Omgevingspsychologie Wederzijdse invloed mens en omgeving Beleving en gebruik van ruimte Toegepaste wetenschap

4 Ontwerpproject oriëntatie 1. verkenningen programma 2. visie en eisen omgeving ontwerp 3. indelen, vormgeven bouw 4. uitvoeren gebruik 5. nazorg, bijstellen

5 De omgevingspsycholoog analyse opgave Onderzoek en advies advies signaleren omgevingsanalyse voor Evidence Based Design conclusies desk research analyse aanvullend onderzoek

6 Voorbeelden praktijkprojecten Onderzoek criteria leefbaarheid woon/werkomgeving Advies ontwerp winkelcentrum op basis van customer journeys Onderzoek beleving voetgangersroutes met o.a. place game Voetgangersvriendelijkheid en vindbaarheid looproute in openbare ruimte Healing environment, family centered care en senior friendly bouwen in nieuwbouw/uitbreiding ziekenhuis Toetsing ontwerp zorginstelling voor dementie aan factoren Zeisel Toetsing en evaluatie ontwerp nieuwbouw diverse zorggebouwen op basis van onderzoek gedrag bestaande situatie Ontwikkeling wayfinding-strategie en begeleiding uitvoering Onderzoek criteria en beoordeling panden voor gastvrije klantontvangst Ontwikkeling flexibele kantoorconcepten en begeleiding interieurontwerp Ontwikkeling huisvestingsvisie organisatie en vertaling in pve

7 Samenvatting projecten Inhuur psycholoog vaker door eigenaar/ bouwer dan door ontwerper Meeste vraag in zorgsector Onderzoek en advies, maar ook begeleiden veranderproces en communicatie Weinig evaluatie van effecten ontwerp

8 Omgevingspsychologie en ontwerpen Over de toepassing van psychologische kennis in ontwerpen Wat ik geleerd heb in de afgelopen 30 jaar + idee Ronald Hamel

9 Opzet boek De ontwerper De omgevingspsycholoog De makers van de omgeving: participanten Het maken van de omgeving: proces Evaluatie

10 Doel Toepassing van omgevingspsychologische kennis in ontwerpen

11 Ontwerpen en omgevingspsychologie Zelfde inhoud, andere lezers Ronald Hamel & Susanne Colenberg

12 Discussie op Linked-in Stelling 2 De woonomgeving kan een positieve invloed hebben op het mentale welzijn van de mens, mits deze ontworpen wordt aan de hand van menselijke behoeften. Met dank aan Dirk Arts

13 Discussie op Linked-in Stelling 1 Ontwerpers van de woonomgeving hebben vanwege een gebrekkige kennis van menselijke behoeften, geleidelijk het contact met hun eindgebruikers verloren. Met dank aan Dirk Arts

14 Architect Opleiding ruimtelijk ontwerper bouwkunde, interieurarchitectuur, vormgeving, landschapsarchitectuur, Expertise: ontwerpen

15 Omgevingspsycholoog Opleiding psychologie toepassingen Expertise: waarneming, beleving en gedrag in de context van de (gebouwde) omgeving

16 Doet architect alles zelf? Nee: ontwerpt zelf, maar raadpleegt specialisten voor fundering, constructie, installatie, calculatie, etc.

17 Doet omgevingspsycholoog alles zelf? Nee: analyseert, raadpleegt literatuur, doet onderzoek, adviseert, evalueert, maar ontwerpt niet.

18 Bedreiging? Nee, want ontwerper ontwerpt; omgevingspsycholoog adviseert, ontwerpt niet; ontwerp kan beter worden; fouten kunnen worden voorkomen.

19 Doel van het boek Inschakelen van omgevingspsychologen, (specialisten voor waarneming, beleving en gedrag) bij relevante onderwerpen in programma van eisen ontwerp evaluatie

20 En nu maar hopen op nog een leven om dit allemaal uit te voeren. Rinie van Veen

21 Doel apart ontwerpersdeel Ontwerpers (en opdrachtgevers) beter bereiken Korter, op hoofdlijnen Minder tekst, meer beeld Toegespitst op ontwerppraktijk Meer over psychologie

22 Kwaliteit ontwerp voor gebruiker Gebruikskwaliteit: fysiek & mentaal comfort praktisch & prettig (invloed!) Esthetisch: inspirerend Technisch: fysiek veilig

23 Afstemmen ontwerp op gebruiker Wie zijn de gebruikers? (groepen) Wat komen ze doen en wat is hun situatie? Wat hebben ze nodig? Hoe zullen ze de omgeving ervaren? Gevolg?

24 Onderzoek behoeften gebruiker wetenschappelijke literatuur vragen aan opdrachtgever vragen aan gebruikers jezelf als maatstaf meest gebruikt, minst geschikt gebruikers observeren vakliteratuur sector bestaande gegevens zie andere projecten

25 Ieder zijn vak, samen sterk Gereedschapskist Opleiding en opvoeding Kennis: theorie en praktijk Ervaring met methoden Manier van kijken Synergie Stevig, veilig, praktisch, comfortabel én mooi

26 Vragen en discussie Vragen n.a.v. de presentatie? Wat zijn belemmeringen om een omgevingspsycholoog in te schakelen? Wat voor informatie is bruikbaar voor ontwerpers? Kan advies een bedreiging zijn?