Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers. korte inhoud integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers. Beleggen in de vennootschap of privé?

Transcriptie

1 korte inhoud integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers Het beheren van een familiebedrijf vergt heel wat inzicht, zowel op het zakelijke als op het menselijke vlak. Beide zijn belangrijk. Daarom investeert de KBC Private Banking-relatiebeheerder heel wat tijd om uw familiesituatie door en door te kennen. Want zo kan uw relatiebeheerder uw vragen over uw familiekapitaal zo concreet mogelijk beantwoorden. Hij is ook uw gids in uw contacten met onze fiscaal-juridische experts. Uw persoonlijke situatie en die van het familiebedrijf staan daarbij centraal. Deze brochure geeft u meer informatie over een aantal situaties waarin de belangen van de familie en het bedrijf het best in evenwicht zijn. Zij helpt u hierover meer inzicht te verwerven en betere beslissingen te nemen. Dankzij deze Integrale vermogensbegeleiding kunt u zelf kiezen hoe u uw vermogen en uw familie beschermt. Omdat bij ons familie in familiekapitaal belangrijk is. Beleggen in de vennootschap of privé? Beleggen in de vennootschap? Ja, met de overtollige liquiditeiten. Meerwaarden zijn niet altijd belastbaar. En minderwaarden zijn vaak niet aftrekbaar. Kies de juiste beleggingsproducten om de notionele-intrestaftrek te genieten. Is het misschien niet interessanter om toch via privévermogen te beleggen? Dematerialisatie van niet-beursgenoteerde vennootschapseffecten Aandelen aan toonder verdwijnen, dat staat vast. Maar is dematerialisatie een must? De voor- en nadelen van effecten op naam of gedematerialiseerde effecten. Wat is de top van de piramide? Hoe cash uit de vennootschap halen? Boekt uw vennootschap al een tijdje goede resultaten? En is er meer cash in de vennootschap dan er nodig is voor nieuwe plannen? Dan kan het interessanter zijn om via het privévermogen te beleggen. Ontdek daarom hoe u liquiditeiten fiscaalvriendelijk uit de vennootschap haalt. Geen successierecht betalen op het familiebedrijf? Een familiebedrijf kan in Vlaanderen vererfd worden zonder successierechten. U moet wel uitdrukkelijk om de vrijstelling vragen. Maar er zijn ook voorwaarden die recent ook vernieuwd zijn. Vooral de uitbetaling van loonlast speelt nu een grote rol. Het is een alternatief voor schenking bij leven aan 2%, 3% of 7%. Werken na uw pensionering? Ontdek de mogelijkheden en de beperkingen Van uw pensioen genieten en toch nog actief blijven? Het kan zeker, maar er zijn grenzen. Toch is er ook een alternatief: de VOF. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

2 Hoe regelt u de overdracht van uw vennootschap? Als er al een beslissing is dat een of meer kinderen in uw voetsporen treden, hoe bewaart u dan de vrede binnen de familie? Waardebepaling is één zaak, maar hoe voorkomt u dat daar later weer over gediscussieerd wordt? We tonen drie mogelijke technieken. Aankoop van een onroerend goed: in de vennootschap of privé? Soms koopt u een onroerend beter in een vennootschap, soms ook weer beter in privénaam. Dit hangt af van veel factoren zoals het gebruik, leningen, belastingtarieven en zelfs het gewest waarin uw fiscale woonplaats is gevestigd. Een familieonderneming overnamerijp maken? Als familie kunt u het bedrijf maar een keer verkopen. Is dat dan wel de beste oplossing? Hoe dan ook, een succesvolle verkoop komt niet vanzelf. Een goede voorbereiding is een must Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

3 Aankoop van een onroerend goed: in de vennootschap of privé? Als u een onroerend goed wilt kopen om het te verhuren, vraagt u zich misschien af of u dat het best kunt doen via een vennootschap of via het privévermogen. We lichten hier daarom de verschillende mogelijkheden kort toe. Het onroerend goed wordt als woning gebruikt Als u privé een onroerend goed verhuurt aan een natuurlijke persoon die het zal gebruiken als woning, zal de eigenaar-natuurlijke persoon worden belast op 1,4 keer het geïndexeerde kadastraal inkomen (KI) van het onroerend goed. Van dat bedrag kunt u wel de interesten aftrekken van de leningen die zijn aangegaan om onroerende goederen te verwerven. Hoewel het tarief in de personenbelasting al gauw 50% (+ aanvullende gemeentebelasting) bedraagt, zal de verschuldigde belasting vrij laag zijn. Een dergelijke manier van werken heeft ook als voordeel dat dit onroerend goed al in uw privévermogen zit en u geen meerwaardebelasting moet betalen bij vervreemding na 5 jaar. Als uw vennootschap een onroerend goed verhuurt aan een natuurlijke persoon die er zal wonen, wordt u belast op de werkelijk ontvangen huurgelden. Van dat bedrag kunt u wel de gemaakte kosten (registratierecht, notariskosten, onderhouds- en herstellingskosten) aftrekken, en dus ook de interesten van leningen aangegaan voor de verwerving van onroerende goederen. Het restant wordt vervolgens onderworpen aan de vennootschapsbelasting tegen 33,99% of eventueel, als de vennootschap aan een aantal voorwaarden voldoet, tegen het verlaagde tarief. Brengt u de opbrengsten vervolgens naar uw privévermogen over? Dan wordt er bij dividenduitkering 15 of 25% roerende voorheffing ingehouden. Bovendien wordt uw vennootschap bij de overdracht van het onroerend goed belast op de gerealiseerde meerwaarden tegen 33,99% of eventueel tegen het verlaagde tarief. Werken via de vennootschap heeft wel als voordeel dat u het gebouw kunt afschrijven. Het onroerend goed wordt beroepsmatig gebruikt Als de huurder het onroerend goed beroepsmatig gebruikt, is het bruto belastbaar onroerend inkomen bij de natuurlijke persoon gelijk aan de werkelijk ontvangen huurgelden. Die mogen forfaitair met 40% worden verminderd, met een maximum van niet-geïndexeerd KI x 2/3 x 3,65 (aanslagjaar 2008). Ook de rente van leningen, aangegaan om onroerende goederen te verwerven, kunt u in mindering brengen. Het restant wordt vervolgens onderworpen aan de progressieve tarieven van de personenbelasting (+ aanvullende gemeentebelastingen). Zijn de verhuurder en de bedrijfsleider van de vennootschap-huurder dezelfde persoon? Dan zet u de huurprijs beter niet te hoog om een gedeeltelijke herkwalificatie door de fiscus van onroerende inkomsten in beroepsinkomsten te vermijden. Of het verhuurde onroerend goed nu voor beroepsdoeleinden of als woning wordt gebruikt, maakt voor uw vennootschap in principe niets uit. Want het wordt toch op dezelfde wijze belast, zowel wat de huurinkomsten als de meerwaarden betreft. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

4 Regelmatig handelen in onroerend goed Als u als natuurlijke persoon in het kader van uw patrimoniaal beheer op regelmatige basis onroerende goederen aankoopt of opricht en verkoopt, dan doet u dat beter via uw vennootschap, en wel om verschillende redenen. Zoals hierboven vermeld, worden natuurlijke personen belast op de meerwaarden op gebouwde onroerende goederen die ze binnen vijf jaar na verkrijging vervreemden. Hier is het afzonderlijke tarief van 16,50% van toepassing. Dat tarief wordt zelfs verdubbeld tot 33% als de fiscus de onroerende transacties niet meer als eenmalige handelingen beschouwt, maar eerder als een abnormaal beheer van het privévermogen. U handelt dan als het ware niet meer als een goede huisvader. Als dergelijke handelingen te vaak voorkomen, kan de fiscus zelfs nog verder gaan en de meerwaarden gaan belasten als beroepsinkomsten, wat tot gevolg heeft dat u meer dan de helft van uw gerealiseerde meerwaarden ziet wegvloeien naar vadertje staat. Successieplanning In het kader van successieplanning is het ook interessanter om gebruik te maken van een vennootschap: onroerende goederen worden roerend gemaakt, in de vorm van de aandelen van de vennootschap. Want aandelen zijn kosteloos (handgift of bankgift) of tegen een zeer laag tarief (verlaagd schenkingsrecht van 3% in de rechte lijn) overdraagbaar naar de volgende generatie. Wat het successierecht betreft, moet u wel de nodige aandacht schenken aan de verhouding tussen het onroerende en het roerende gedeelte van uw totale patrimonium, zodat het totale bedrag van het successierecht wordt geoptimaliseerd. Let wel, in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt men voor de berekening van het successierecht, anders dan in het Vlaams Gewest, geen opsplitsing tussen het roerende en het onroerende vermogen. Conclusie Op de vraag of u een onroerend goed nu het best privé of via de vennootschap kunt kopen, is geen pasklaar antwoord te geven. Tal van factoren en criteria spelen daarbij een rol, zoals het gebruik van het onroerend goed als woning of voor beroepsdoeleinden, het al dan niet bestaan van leningen voor onroerende goederen, de staat van het onroerend goed, de frequentie van de onroerende transacties, het tarief van de personen- en de vennootschapsbelasting, de samenstelling van het bestaande patrimonium, en het gewest waarin de fiscale woonplaats is gevestigd. Voor meer informatie en gepersonaliseerd advies hierover kunt u altijd terecht bij uw relatiebeheerder. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

5 Dematerialisatie van niet-beursgenoteerde vennootschapseffecten U bent bestuurder van een Belgische, niet-beursgenoteerde naamloze vennootschap of commanditaire vennootschap op aandelen? En uw vennootschap heeft vennootschapseffecten 1 aan toonder uitgegeven? Dan hebt u ongetwijfeld al vernomen dat die effecten op termijn uiterlijk 31 december 2013 moeten worden omgezet in ofwel effecten op naam ofwel gedematerialiseerde effecten. In deze bijdrage geven we u graag wat meer informatie over het dematerialisatieproces. De Wet tot afschaffing van effecten aan toonder 2 bepaalt dat alle Belgische toondereffecten uiterlijk 31 december 2013 ofwel op naam gesteld, ofwel gedematerialiseerd moeten zijn. Dematerialiseren is het omzetten van papieren toondereffecten in effecten op naam of op een effectenrekening. Toondereffecten kunt u nog altijd zelf bewaren of op een effectenrekening bij een financiële instelling plaatsen. Sinds 1 januari 2008 kunt u de geplaatste of gedematerialiseerde effecten echter niet meer materieel afleveren. Om de omzetting in gedematerialiseerde effecten mogelijk te maken, moet uw vennootschap tijdig een aantal formaliteiten vervullen. Die formaliteiten kunnen als volgt worden samengevat: Statutenwijziging doorvoeren Alle emittenten van Belgische effecten die in het verleden effecten aan toonder hebben uitgegeven, moeten hun statuten wijzigen. De statutenwijziging moet voor nietgenoteerde emittenten plaatsvinden op uiterlijk 31 december Ze gebeurt in de vorm van een authentieke akte, bij beslissing van de buitengewone algemene vergadering, of bij beslissing van het bestuursorgaan. In de statutenwijziging moet het volgende worden opgenomen: de mogelijkheid om gedematerialiseerde effecten uit te geven; de omzetting in gedematerialiseerde effecten of in effecten op naam van de papieren toondereffecten die nog in omloop zijn; de datum van omzetting in gedematerialiseerde effecten van papieren effecten aan toonder; de manier waarop die omzetting van toondereffecten in gedematerialiseerde effecten zal gebeuren. Afsluiten van een contract met een instelling die als Top van de Piramide zal fungeren Om een controle over de totale omloop van gedematerialiseerde effecten te kunnen waarborgen, heeft de wetgever een stelsel uitgewerkt waarbij u als emittent een instelling moet aanwijzen als top van de piramide. De rol van die instelling bestaat erin om op te treden als een centralisator van alle gedematerialiseerde effecten van de betrokken emissie, ongeacht bij welke erkende rekeninghouder de effecten op rekening worden bewaard. Voor nietgenoteerde effecten kan zowel een vereffeningsinstelling als een erkende rekeninghouder optreden als top van de piramide. Als emittent moet u een contract sluiten met een vereffeningsinstelling of met een erkende rekeninghouder die deze specifieke dienstverlening aanbiedt. In dat contract worden de afspraken vastgelegd tussen de 1 Dit zijn aandelen, obligaties, warrants, winstbewijzen of certificaten; ook aandelen van beveks en bevaks zijn vennootschapseffecten. 2 Goedgekeurd op 14 december 2005 en ondertussen gewijzigd door de Reparatiewet van 25 april Let wel: om de uitgifte van gedematerialiseerde effecten mogelijk te maken, moet uw vennootschap al vroeger haar statuten wijzigen. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

6 emittent en de instelling die als top van de piramide zal fungeren. Binnen de KBC-groep biedt KBC Securities zijn diensten aan om op te treden als top van de piramide voor emittenten van vennootschapseffecten die niet op een gereglementeerde markt (zoals de beurs) genoteerd zijn. Kennisgeving publiceren Uw vennootschap moet zo snel mogelijk een kennisgeving publiceren met vermelding van de statutaire omzettingsdatum en de erkende rekeninghouder of vereffeningsinstelling die werd aangewezen als top van de piramide. Die kennisgeving moet worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, in twee nationale kranten (Nederlands en Frans) en, in voorkomend geval, op de website van de vennootschap. De kennisgeving moet ook worden gedeponeerd bij de griffie van de rechtbank van koophandel van het rechtsgebied waar de vennootschap haar zetel heeft. Voor meer informatie kunt u altijd terecht bij uw KBC-relatiebeheerder. U bent vrij om te kiezen tussen de omzetting van toondereffecten in effecten op naam of gedematerialiseerde effecten, en zelfs een keuze voor een combinatie van beide is mogelijk. Aan iedere keuze zijn bepaalde voor- en nadelen verbonden: Effecten op naam Strikt gezien is een voorafgaande statutenwijziging niet nodig; statuten moeten op termijn wél worden aangepast. De vennootschap kent haar aandeelhouders via het nominatieve aandeelhoudersregister. Aanbevolen voor ondernemingen met een veeleer besloten kapitaalstructuur. Handgift/bankgift is niet mogelijk. De tussenkomst van de notaris en betaling van registratierecht zijn daarom altijd vereist bij schenking van aandelen, tenzij de schenking plaatsvindt voor een Nederlandse notaris. Eventueel pand wordt ingeschreven in het aandeelhoudersregister, op naam van de pandgever. De aanmaak van een nieuwe pandakte is nodig. De vennootschap neemt de administratieve rompslomp op zich (cf. bijhouden nominatief aandeelhoudersregister), met alle risico s van vergissing. Er zijn kosten verbonden aan het bijhouden van het nominatieve aandeelhoudersregister (ongeacht of dit al dan niet wordt uitbesteed). Gedematerialiseerde effecten Voorafgaande statutenwijziging noodzakelijk. Aandeelhouders zijn in principe niet bekend, alleen bij de erkende rekeninghouder. Effecten op rekening vallen onder het bankgeheim. Aanbevolen voor grotere ondernemingen met een open kapitaalstructuur of plannen in die richting. Bankgift is mogelijk (handgift niet). De in pand gegeven effecten worden geboekt op een speciale rekening. Geen administratieve rompslomp: het bijhouden van de totale omloop, de boeking van de effectenstromen, enz. worden verzorgd door de erkende rekeninghouder of vereffeningsinstelling (KBC Securities). Er zijn kosten verbonden aan het werken met een erkende rekeninghouder of vereffeningsinstelling (KBC Securities). Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

7 Hoe cash uit de vennootschap halen? Boekt uw vennootschap al een tijdje goede resultaten? En zijn er daardoor ook flink wat liquiditeiten opgebouwd? Dan komt het erop aan de overtollige gelden op een fiscaal voordelige wijze uit de vennootschap te halen. We zetten enkele mogelijkheden op een rijtje. In een ander artikel kunt u trouwens ook lezen of het fiscaal voordeliger is om overtollige gelden privé of via de vennootschap te beleggen. Uitkeren van een bezoldiging De meest voor de hand liggende en meest voorkomende manier om geld naar uw privévermogen te halen, is het uitkeren van een bezoldiging of een tantième. Voor de vennootschap zijn de gedane uitgaven volledig fiscaal aftrekbaar. Wanneer u zichzelf bovendien een bezoldiging van minimaal euro of een bedrag dat minstens gelijk is aan de belastbare winst uitkeert, komt u (als er nog aan een aantal andere voorwaarden is voldaan) in aanmerking voor de toepassing van het verlaagde tarief van de vennootschapsbelasting. Daartegenover staan de hoge socialezekerheidsbijdragen die op de bezoldigingen moeten worden betaald én de belastbaarheid in de personenbelasting. Die laatste bedraagt 50% (+ aanvullende gemeentebelastingen) op de schijf boven euro. Groepsverzekering bij pensionering Wanneer u een periodieke bezoldiging betaalt, kan uw vennootschap de premies van een groepsverzekering ten laste nemen. Die premies zijn in de vennootschap fiscaal aftrekbaar als ze voldoen aan de zogenaamde 80%-regel. D.w.z. dat het aanvullend pensioen (de uitkering aan het einde van de looptijd van de groepsverzekering) niet meer mag bedragen dan 80% van de laatste normale bruto-jaarbezoldiging. Dat wordt nog verminderd met het geschatte wettelijke pensioen, en er wordt ook rekening gehouden met de normale duur van de beroepswerkzaamheid. Op de premies bent u bovendien geen RSZ-bijdragen verschuldigd. Van het contractueel overeengekomen aanvullend pensioenkapitaal dat later wordt uitgekeerd, worden een eenmalige belasting van 16,50% (te verhogen met de gemeentelijke opcentiemen), een RIZIV-bijdrage van 3,55% en een solidariteitsbijdrage van 2% afgehouden. De winstdeling die boven op het overeengekomen pensioenkapitaal komt, is lastenvrij. Dividend uitkeren Liquiditeiten onttrekken aan een vennootschap via uitkering van een dividend is een veel gevolgde werkwijze. Het bedrag dat als dividend wordt uitgekeerd, is liefst niet hoger dan 13% van het werkelijk gestorte kapitaal. Want als dat wel het geval is, verliest de vennootschap het recht op het verlaagde tarief in de vennootschapsbelasting. Op het uitbetaalde dividend moet nog 25% (onder bepaalde voorwaarden 15%) roerende voorheffing worden ingehouden. Voor de aandeelhoudernatuurlijke persoon heeft die voorheffing wel een bevrijdend karakter. Kapitaal verminderen Overtollige liquide middelen kunt u ook via een kapitaalvermindering naar uw privévermogen overbrengen. Niet alle terugbetalingen zijn vrijgesteld van belasting: alleen terugbetalin- Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

8 gen van werkelijk gestort kapitaal die verkregen werden voor het uitvoeren van een regelmatige beslissing van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor de vermindering van het kapitaal. Maar ook na de kapitaalvermindering moeten de minimumkapitaalvereisten worden gerespecteerd. Herwaarderingsmeerwaarden en belastingvrije reserves die in het kapitaal zijn geïncorporeerd, worden eerst aan de vennootschapsbelasting onderworpen. Daarna worden ze als dividenden (aanrekening van roerende voorheffing) uitgekeerd. Inkoop eigen aandelen De algemene vergadering kan beslissen om een deel van de aandelen in te kopen. De nominale waarde of de fractiewaarde van de ingekochte aandelen mag niet meer zijn dan 20% van het geplaatste kapitaal. Wordt het uitgekeerde bedrag aangerekend op andere bestanddelen van het eigen vermogen dan het gestorte kapitaal? Dan moet u een roerende voorheffing van 10% betalen. En als er vrijgestelde reserves worden uitgekeerd, dan moet u daarop vennootschapsbelasting betalen. Verkoop van eigen patrimonium Een veel voorkomende techniek is het verkopen van een eigen, gebouwd onroerend goed aan de vennootschap. Dat heeft tot gevolg dat uw vennootschap alle toekomstige kosten draagt en dat u het onroerend goed ook kunt afschrijven. De gerealiseerde meerwaarde is ten aanzien van de aandeelhouder-bedrijfsleider alleen belastbaar als het onroerend goed binnen vijf jaar na verkrijging werd vervreemd. Voor de waardering van het onroerend goed moet u een bedrijfsrevisor aanstellen. Bovendien moet u er rekening mee houden dat de vennootschap registratierecht moet betalen op de aankoop. Techniek Voordeel Nadeel Opmerkingen Hogere bezoldiging Groepsverzekering eenvoudig aftrekb. kosten voor de vennootschap aftrekb. kosten voor vennootschap backservice mogelijk persoonlijke belasting sociale zekerheid premie beperkt tot 80% bezoldiging uitkering bij pensioen Dividenduitkering kan te allen tijde voor elk aandeel max. belast. reserves RV en Venn. B Kapitaal verminderen niet belast voor alle aandelen beperkt tot min. kap. Inkoop eigen aandelen alleen voor aangeboden aandelen 10% RV max. 10% geplaatst kap. min. bezoldiging nodig voor verlaagd vennootschapstarief opgelet simulatie meer dan 20% mogelijk bij volledig uittreden aandeelhouders Verkoop (on)roerende goederen afschrijfbaar in vennootschap revisor vennootschap wordt niet verarmd Conclusie Er zijn tal van mogelijkheden voor het uitkeren van liquiditeitsoverschotten: bezoldiging, groepsverzekering, dividenduitkering, kapitaalvermindering, inkoop van eigen aandelen en verkoop van privégoederen aan de vennootschap. Nog andere mogelijkheden zijn onder meer: betaling van interesten op rekening-courant, een aandelenoptieplan, en verhuur van roerende en onroerende goederen aan de vennootschap. Elke werkwijze heeft zijn eigen fiscale weerslag. Het is dan ook zaak de mogelijkheden zorgvuldig af te wegen en de optimale combinatie uit te werken. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

9 Geen successierecht betalen op het familiebedrijf? In het Vlaams Gewest kunnen familievennootschappen en -ondernemingen onder bepaalde voorwaarden vererven zonder dat er successierecht verschuldigd is. En dat ongeacht wie de erfgenaam, legataris of begunstigde is. Maar lang niet alle vennootschappen voldoen aan de daartoe gestelde voorwaarden. Wat is een familiebedrijf? Om de vrijstelling van successierecht te kunnen genieten, moet het bedrijf een zogenaamde familiale onderneming of een familiale vennootschap zijn. Maar omdat die vlag vele ladingen dekt, heeft men die begrippen duidelijk omschreven. Concreet is een familiale onderneming volgens de fiscus een industrieel, handels-, ambachtelijk of landbouwbedrijf, of een vrij beroep dat de erflater en/ of zijn echtgenoot, al dan niet samen met anderen, persoonlijk exploiteert of uitoefent. Er is dus een dubbele voorwaarde: het soort activiteit moet in aanmerking komen; de erflater zelf, of zijn echtgenoot, moet de exploitant zijn, al dan niet samen met anderen. De familiale vennootschap is dan weer een vennootschap die aan bovenstaande voorwaarde voldoet én een zetel van werkelijke leiding heeft in de Europese Unie. Een vennootschap die aandelen bezit in een dochtervennootschap die aan de voorwaarden voldoet, wordt ook als familiale vennootschap beschouwd. Het familiekapitaal Alleen bepalen of het nu gaat om een familiale vennootschap of onderneming is niet genoeg. Er moeten nog meer voorwaarden vervuld zijn die het familiale karakter moeten verzekeren. In de drie jaar voorafgaand aan het overlijden moeten de aandelen, activa of vorderingen bijvoorbeeld onafgebroken voor ten minste 50% toebehoren aan de erflater of zijn echtgenoot. En die bezittingen moeten spontaan in de successieaangifte worden vermeld. Voor de vaststelling van die 50% komen ook de aandelen, activa en de vorderingen in handen van de familiekring in aanmerking. Het gaat hier om de ouders, de grootouders, de kinderen, de broers en de zussen van de overledene met telkens hun eventuele echtgenoot. Ook de kinderen van een vooroverleden broer of zus komen in aanmerking. De voorwaarde blijft dus vervuld als men minder dan drie jaar geleden de zaak heeft overgenomen van deze familieleden. De nieuwe loonvoorwaarde De tewerkstellingsvoorwaarde in het Vlaams Gewest werd onlangs gewijzigd in een loonvoorwaarde. Voordien moest men een minimaal aantal mensen tewerkstellen in Vlaanderen. Maar het Europese Hof van Justitie vond de tewerkstellingsvoorwaarde in strijd met de vrijheid van vestiging in Europa. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

10 Meteen de aanleiding om de tewerkstellingsvoorwaarde te vervangen door een loonvoorwaarde. Om volledig vrijgesteld te zijn van successierecht, moet uw familiale onderneming of vennootschap in de laatste drie jaar euro aan loonlasten hebben uitbetaald aan werknemers tewerkgesteld in de Europese Economische Ruimte. De decreetgever rekent in kwartalen en beschrijft wanneer de periode exact begint. De vrijstelling gebeurt proportioneel. Als er in de drie jaar vóór het overlijden bijvoorbeeld maar euro aan loonlasten werd uitbetaald, dan zal er maar 20% (1/5) worden vrijgesteld. Tot nu hadden we het over een voorwaarde die vóór het overlijden vervuld moest zijn. Maar er is ook een voorwaarde die zegt dat de loonlast behouden moet blijven tot vijf jaar na het overlijden. Anders gezegd, de totale loonlast na het overlijden moet minstens vijf derden bedragen van de loonlast uitbetaald in de drie jaar vóór het overlijden. Blijven de loonlasten na het overlijden niet behouden? Dan moet de vrijstelling proportioneel worden teruggenomen. Het bedrag van de loonlasten wordt echter wel jaarlijks geïndexeerd. Andere voorwaarden Om eventuele misbruiken te voorkomen, werd er een aantal regels uitgevaardigd met betrekking tot, onder andere, kapitaalverhogingen in de periode van drie jaar vóór het overlijden of uitkeringen of terugbetalingen in de periode van vijf jaar na het overlijden. Ten slotte moet u in de successieaangifte uitdrukkelijk om de vrijstelling vragen. Vergeet ook niet het attest van de Vlaamse Gemeenschap toe te voegen. Want uit het attest moet blijken dat aan de gestelde voorwaarden is voldaan. Dat breukdeel vijf derden is een gevolg van het verschil in de referentieperiodes, namelijk drie jaar vóór het overlijden en vijf jaar na het overlijden. Conclusie Uit het bovenstaande blijkt dat er heel wat voorwaarden moeten zijn vervuld om een volledige vrijstelling van het successierecht te kunnen genieten. Toch loont het de moeite om het verder te bekijken. En komt u niet in aanmerking? Dan is er nog het alternatief dat u bij uw leven een deel van de onderneming overdraagt. Ook daarvoor zijn diverse technieken beschikbaar tegen gunstige tarieven. Spreek er gerust eens over met uw KBC Private Banking-relatiebeheerder. Brussels Hoofdstedelijk Gewest In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunt u een verlaagd tarief genieten voor de vererving van familiale ondernemingen en vennootschappen. Het verlaagd tarief bedraagt 3% en de Brusselse regeling verschilt aanzienlijk van de Vlaamse en Waalse wat het toepassingsgebied van de voorwaarden betreft. In het Waals Gewest is net zoals in het Vlaams Gewest een volledige vrijstelling mogelijk. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

11 Werken na uw pensionering? Ontdek de mogelijkheden en beperkingen Hebt u na vele jaren hard werken beslist om uw bedrijf over te laten en van uw pensioen te gaan genieten? En wilt u na uw pensionering graag nog een zelfstandige activiteit uitoefenen? Om dat alles in goede banen te leiden en uw pensioenrechten niet te verliezen, moet u enkele zaken goed in de gaten houden. Beperking van de beroepsinkomsten In principe mag u nog werken na uw pensionering, maar u moet wel op een aantal zaken letten. In de eerste plaats moet u uw beroepsactiviteit officieel aangeven. Deze verplichting geldt zowel voor gepensioneerden van 65 jaar of jonger als voor gepensioneerden die een activiteit als werknemer of als zelfstandige willen uitoefenen. Bovendien gelden er specifieke inkomstengrenzen. Die grenzen verschillen naargelang u al dan niet personen ten laste hebt en u een overlevings- en/ of rustpensioen ontvangt. Als u te veel verdiend hebt, riskeert u een sanctie. De sanctie is afhankelijk van de mate waarin u de toegestane nettoberoepsinkomensgrens overschrijdt. Wanneer uw zelfstandige activiteit inkomsten oplevert die de toegestane grens met minder dan 15% overschrijden, wordt uw pensioen verminderd met het percentage van de overschrijding. Als uw inkomsten 15% boven de toegelaten grens liggen, wordt uw pensioen voor het betrokken jaar geschorst en teruggevorderd. Verder mag u ook geen sociale uitkeringen ontvangen, moet u aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds en in voorkomend geval bijdragen betalen. Jaargrens van het toegelaten nettoberoepsinkomen (2007) in euro U geniet alleen een (of meer) overlevingspensioen(en) van de openbare sector of in een ander pensioenregime en u bent Jonger dan 65 jaar 65 jaar of ouder Zonder kinderlast , ,36 Met kinderlast* , ,99 U geniet (een) overlevingspensioen(en) van de openbare sector of in een ander pensioenregime dat (die) u cumuleert met één of meer rustpensioen(en) en u bent Jonger dan 65 jaar 65 jaar of ouder Zonder kinderlast 5 937, ,36 Met kinderlast* 8 905, ,99 * Kinderlast verschilt van het begrip kind ten laste in de fiscale wetgeving. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

12 Andere oplossing Zoals u ziet, moet u uw beroepsactiviteit sterk beperken om te vermijden dat uw bijverdiensten boven de inkomstengrenzen uitkomen en u daardoor uw pensioen geheel of gedeeltelijk verliest. Want dat is natuurlijk niet de bedoeling van vele zelfstandigen die na hun pensionering willen blijven werken. U zult dus naar een alternatief moeten zoeken om zonder kopzorgen uw ding te kunnen doen. We lichten dat alternatief toe aan de hand van een voorbeeld: Jan is 65 jaar en heeft vorig jaar zijn bedrijf, waarvan hij ook bedrijfsleider was, overgelaten aan een zakenrelatie. Om actief bezig te blijven en zijn jarenlange ervaring in de bedrijfswereld te benutten, wil hij als consultant jonge bedrijven adviseren. Een alternatief voor Jan is een Vennootschap onder Firma (VOF) te laten oprichten met consultancy-activiteiten als doel van de vennootschap. De beroepsinkomsten vallen dan binnen zijn vennootschap. De gelden kunnen vervolgens naar het privévermogen van Jan worden overgebracht, enerzijds via een bezoldiging (van maximaal het toegestane bedrag) en anderzijds via een dividenduitkering. Binnen de personenbelasting vallen de dividenduitkeringen niet onder de beroepsinkomsten, maar worden ze als roerende inkomsten beschouwd. Op die manier kan Jan zonder zorgen onbeperkt als consultant aan de slag gaan en behoudt hij bovendien zijn volledige pensioen. Onderstaand schema verduidelijkt dit alternatief. De VOF heeft als voordeel dat u geen oprichtingskapitaal en geen notaris of bedrijfsrevisor nodig hebt bij de oprichting en dat het bestuur vrij te organiseren is. Bovendien kan de VOF behalve voor de beroepsactiviteiten eventueel ook fungeren als patrimoniumvennootschap. Want een extra voordeel van de VOF is dat de vennoten onder bepaalde voorwaarden de onroerende goederen van de vennootschap naar hun privévermogen kunnen laten overgaan tegen een registratierecht van slechts 1%. Een activiteit als zelfstandig consultant is vaak een goed renderende business, waar lage kosten mee gepaard gaan, met hoge inkomsten tot gevolg. Als Jan de bovenvermelde grenzen niet wil overschrijden, dan moet hij zijn beroepsactiviteit dus sterk beperken. Inkomsten pensioen Jan Dividenden Max. toegelaten bedrag Inkomsten consultancy Restant VOF Conclusie De inkomstengrenzen die worden opgelegd aan gepensioneerden die na hun pensionering nog willen blijven werken, kunnen min of meer buitenspel worden gezet door de beroepsactiviteiten onder te brengen in een eigen vennootschap. Daardoor worden de beroepsinkomsten van de natuurlijke persoon gedeeltelijk omgezet in roerende inkomsten, die bovendien aan een veel gunstiger fiscaal regime zijn onderworpen. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

13 Hoe regelt u de overdracht van uw vennootschap? Het familiebedrijf overdragen aan de kinderen is een moeilijke oefening. Want u moet zowel het belang van uw familie als dat van het bedrijf zorgvuldig tegen elkaar afwegen. En het wordt er niet makkelijker op als niet al uw kinderen in uw voetsporen willen treden. Hoe kunt u uw aandelen aan uw kind-opvolger op een definitieve wijze overdragen zonder uw andere kinderen tekort te doen? Alles begint bij een correcte waardebepaling van de vennootschap. Door hiervoor een beroep te doen op een onafhankelijke derde, zoals een bedrijfsrevisor, vermijdt u later onnodige discussies tussen de kinderen over de waarde van de overgedragen aandelen en over een eventueel ongelijke behandeling. Daarnaast doet u er goed aan om voor een opvolgingsregeling met een definitief karakter te kiezen. U zou uw aandelen aan uw opvolger kunnen schenken via een Belgische notaris tegen 3% schenkingsrecht of via een Nederlandse notaris zonder betaling van schenkingsrecht (met het risico dat bij overlijden van de schenker binnen drie jaar na de schenking successierecht verschuldigd is). Maar schenkingen worden herbekeken bij het overlijden van de schenker(s). Zij worden fictief bij de nalatenschap gevoegd om na te gaan of er niet overdreven werd geschonken en of het voorbehouden erfdeel van elk kind niet werd geschonden (art. 922 B.W.). Problematisch hierbij is dat de waardering van de geschonken aandelen gebeurt tegen de waarde op het ogenblik van overlijden van de schenker(s). Dus ook de gerealiseerde meerwaarde wordt mee in aanmerking genomen, met mogelijk een verplichte gedeeltelijke teruggave van de aandelen zelf als gevolg. Het Belgische erfrecht dwingt dan ook tot grote voorzichtigheid bij het uitwerken van familiale regelingen. Hieronder geven we u een drietal manieren mee om de waarde van de aandelen van uw vennootschap op het moment van de overdracht vast te zetten: door verkoop, via dubbele akte of via een bedrijfsschenking. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

14 Eerste manier: verkoop Wanneer u uw aandelen verkoopt aan uw opvolger, dan doen er zich geen erfrechtelijke problemen voor, op voorwaarde dat de verkoopprijs marktconform is en ook effectief wordt betaald of dat het tenminste duidelijk de bedoeling is dat de prijs zal worden betaald (verkoop met uitstel van betaling). Tweede manier: techniek van de dubbele akte In dit geval schenkt u eerst een gelijk deel aan al uw kinderen via een Belgische of een Nederlandse notaris. Als u de schenkingsakte bij een Nederlandse notaris afsluit, is er geen schenkingsrecht verschuldigd. Wel voorzichtig zijn: bij overlijden van de schenker(s) binnen drie jaar na de schenking is toch nog successierecht verschuldigd. Tenzij men zich kan beroepen op het gunstige regime van artikel 60bis W.Succ., waardoor het familiebedrijf onder strikte voorwaarden kan vererven tegen 0% in Vlaanderen en Wallonië en tegen 3% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Vervolgens treden uw kinderen uit onverdeeldheid, waarbij de opvolger in de zaak de andere kinderen uitkoopt tegen een marktconforme prijs (om latere betwistingen tussen kinderen over de verdeling te vermijden). Het voordeel van deze techniek is dat de kinderen de schenking zelf later niet kunnen betwisten (ze kregen immers exact hetzelfde). Het enige nadeel is dat alle kinderen in de schenking moeten worden betrokken en akkoord moeten gaan met de verdeling. Derde manier: de bedrijfsschenking U bent niet van plan om uw opvolger te laten betalen voor de aandelen. Anderzijds wenst u nog niet aan al uw kinderen te schenken. Dan kunt u nog altijd opteren voor de bedrijfsschenking (art. 140bis e.v. W.Reg.). Voor bedrijfsschenkingen geniet u een verlaagd tarief: 3% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2% in Vlaanderen en 0% in Wallonië. Aan deze verlaagde tarieven zijn wel bepaalde voorwaarden verbonden, maar niet op het vlak van tewerkstelling of loonlast, zoals bij artikel 60bis W.Succ. Deze techniek biedt als extra voordeel dat de waarde van de aandelen wordt vastgezet op datum van de schenking. Zo blijven de waardeschommelingen sinds de overdracht buiten schot. Bovendien zal uw opvolger als blijkt dat die te veel heeft gekregen alleen tot betaling van een vergoeding kunnen worden gedwongen en niet tot afgifte van de geschonken aandelen zelf. U ziet het, er komt heel wat bij kijken. Voor meer uitleg kunt u terecht bij uw KBC Private Banking-relatiebeheerder. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

15 Aankoop van een onroerend goed: in de vennootschap of privé? Als u een onroerend goed wilt kopen om het te verhuren, vraagt u zich misschien af of u dat het best kunt doen via een vennootschap of via het privévermogen. We lichten hier daarom de verschillende mogelijkheden kort toe. Het onroerend goed wordt als woning gebruikt Als u privé een onroerend goed verhuurt aan een natuurlijke persoon die het zal gebruiken als woning, zal de eigenaar-natuurlijke persoon worden belast op 1,4 keer het geïndexeerde kadastraal inkomen (KI) van het onroerend goed. Van dat bedrag kunt u wel de interesten aftrekken van de leningen die zijn aangegaan om onroerende goederen te verwerven. Hoewel het tarief in de personenbelasting al gauw 50% (+ aanvullende gemeentebelasting) bedraagt, zal de verschuldigde belasting vrij laag zijn. Een dergelijke manier van werken heeft ook als voordeel dat dit onroerend goed al in uw privévermogen zit en u geen meerwaardebelasting moet betalen bij vervreemding na 5 jaar. Als uw vennootschap een onroerend goed verhuurt aan een natuurlijke persoon die er zal wonen, wordt u belast op de werkelijk ontvangen huurgelden. Van dat bedrag kunt u wel de gemaakte kosten (registratierecht, notariskosten, onderhouds- en herstellingskosten) aftrekken, en dus ook de interesten van leningen aangegaan voor de verwerving van onroerende goederen. Het restant wordt vervolgens onderworpen aan de vennootschapsbelasting tegen 33,99% of eventueel, als de vennootschap aan een aantal voorwaarden voldoet, tegen het verlaagde tarief. Brengt u de opbrengsten vervolgens naar uw privévermogen over? Dan wordt er bij dividenduitkering 15 of 25% roerende voorheffing ingehouden. Bovendien wordt uw vennootschap bij de overdracht van het onroerend goed belast op de gerealiseerde meerwaarden tegen 33,99% of eventueel tegen het verlaagde tarief. Werken via de vennootschap heeft wel als voordeel dat u het gebouw kunt afschrijven. Het onroerend goed wordt beroepsmatig gebruikt Als de huurder het onroerend goed beroepsmatig gebruikt, is het bruto belastbaar onroerend inkomen bij de natuurlijke persoon gelijk aan de werkelijk ontvangen huurgelden. Die mogen forfaitair met 40% worden verminderd, met een maximum van niet-geïndexeerd KI x 2/3 x 3,65 (aanslagjaar 2008). Ook de rente van leningen, aangegaan om onroerende goederen te verwerven, kunt u in mindering brengen. Het restant wordt vervolgens onderworpen aan de progressieve tarieven van de personenbelasting (+ aanvullende gemeentebelastingen). Zijn de verhuurder en de bedrijfsleider van de vennootschap-huurder dezelfde persoon? Dan zet u de huurprijs beter niet te hoog om een gedeeltelijke herkwalificatie door de fiscus van onroerende inkomsten in beroepsinkomsten te vermijden. Of het verhuurde onroerend goed nu voor beroepsdoeleinden of als woning wordt gebruikt, maakt voor uw vennootschap in principe niets uit. Want het wordt toch op dezelfde wijze belast, zowel wat de huurinkomsten als de meerwaarden betreft. Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

16 Regelmatig handelen in onroerend goed Als u als natuurlijke persoon in het kader van uw patrimoniaal beheer op regelmatige basis onroerende goederen aankoopt of opricht en verkoopt, dan doet u dat beter via uw vennootschap, en wel om verschillende redenen. Zoals hierboven vermeld, worden natuurlijke personen belast op de meerwaarden op gebouwde onroerende goederen die ze binnen vijf jaar na verkrijging vervreemden. Hier is het afzonderlijke tarief van 16,50% van toepassing. Dat tarief wordt zelfs verdubbeld tot 33% als de fiscus de onroerende transacties niet meer als eenmalige handelingen beschouwt, maar eerder als een abnormaal beheer van het privévermogen. U handelt dan als het ware niet meer als een goede huisvader. Als dergelijke handelingen te vaak voorkomen, kan de fiscus zelfs nog verder gaan en de meerwaarden gaan belasten als beroepsinkomsten, wat tot gevolg heeft dat u meer dan de helft van uw gerealiseerde meerwaarden ziet wegvloeien naar vadertje staat. Successieplanning In het kader van successieplanning is het ook interessanter om gebruik te maken van een vennootschap: onroerende goederen worden roerend gemaakt, in de vorm van de aandelen van de vennootschap. Want aandelen zijn kosteloos (handgift of bankgift) of tegen een zeer laag tarief (verlaagd schenkingsrecht van 3% in de rechte lijn) overdraagbaar naar de volgende generatie. Wat het successierecht betreft, moet u wel de nodige aandacht schenken aan de verhouding tussen het onroerende en het roerende gedeelte van uw totale patrimonium, zodat het totale bedrag van het successierecht wordt geoptimaliseerd. Let wel, in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt men voor de berekening van het successierecht, anders dan in het Vlaams Gewest, geen opsplitsing tussen het roerende en het onroerende vermogen. Conclusie Op de vraag of u een onroerend goed nu het best privé of via de vennootschap kunt kopen, is geen pasklaar antwoord te geven. Tal van factoren en criteria spelen daarbij een rol, zoals het gebruik van het onroerend goed als woning of voor beroepsdoeleinden, het al dan niet bestaan van leningen voor onroerende goederen, de staat van het onroerend goed, de frequentie van de onroerende transacties, het tarief van de personen- en de vennootschapsbelasting, de samenstelling van het bestaande patrimonium, en het gewest waarin de fiscale woonplaats is gevestigd. Voor meer informatie en gepersonaliseerd advies hierover kunt u altijd terecht bij uw relatiebeheerder. Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep

17 Een familieonderneming overnamerijp maken? Aan het leven van een familieonderneming komt ooit een einde. Op verschillende momenten vraagt u zich misschien af: stoppen of ermee doorgaan? Het antwoord is niet altijd eenvoudig. Want als familiebedrijfsleider of -aandeelhouder wordt u permanent geconfronteerd met het spanningsveld tussen de familielogica, de aandeelhouderslogica en die van een Vermogensplanning of -beheer Familie - Hebben de kinderen interesse en/of de capaciteiten om de zaak over te nemen? - Hoe zit het met mijn eigen loopbaanplanning? - Heb ik gedacht aan successie/vermogensplanning? - Wat vind ik van mijn levensstandaard, financiële behoeften, enz.? Aandeelhouder - Wat is mijn tijdshorizon? - Wat zijn de rendementsverwachtingen? - Hoever kan ik het bedrijf in zijn ambities volgen? - Hoe diversifieer ik mijn patrimonium? Bedrijfsleider - Hoe moet het bedrijf evolueren vanuit zijn huidige positie en rekening houdend met de trends in de sector en de omgevingsfactoren in het algemeen? - Welke middelen hebben we nodig, zowel technisch als organisatorisch en financieel, om de beoogde strategie te realiseren? Ouders Kinderen Vermogensplanning/beheer Familie bedrijfsleider. Perspectief Verwachtingen Capaciteit Aandeelhouder Bedrijf Markt, bedrijf, organisatie Strategie Capaciteit Bedrijfsleider Stoppen Voortdoen Onderste uit de kan vs Veilige haven Stand alone vs Partnership Integrale vermogensbegeleiding voor ondernemers

18 Een familieonderneming overnamerijp maken? waarde van de onderneming In de afweging van die verschillende elementen moet u als familiebedrijfsleider of -aandeelhouder impliciet of expliciet ook altijd deze vragen beantwoorden: doe ik het alleen verder, stel ik het kapitaal van de onderneming open voor derden of ga ik voor een volledige verkoop? Als familie kan men het bedrijf maar één keer verkopen. Daarom is het belangrijk om duidelijk te analyseren wat de echte aanleiding is om te verkopen en u af te vragen of dat dan ook de beste oplossing is. Want voor successie- en opvolgingsproblemen zijn er vaak interessante alternatieven die het probleem oplossen en het toch mogelijk maken om de controle te behouden, zoals de interne verkoop en het professionaliseren van het management. Welke beslissing u ook neemt, het is een scharniermoment. Niet alleen in het leven van de onderneming, maar ook in dat van de aandeelhouders en de familieleden die erbij betrokken zijn. Doe in deze analysefase gerust een beroep op uw relatiebeheerder. Hij kan u helpen met informatie en tips. Hij kan u in contact brengen met een adviseur Fusies en Overnames of een expert van KBC Securities voor uitgebreid advies over de verschillende alternatieven. Denkt u eraan het kapitaal van uw bedrijf open te stellen of te verkopen? Dan kunt u de slaagkansen (en de waarde) van zo n operatie verbeteren door oog te hebben voor een aantal belangrijke aandachtspunten wat betreft de waarde van de onderneming. Kritische succesfactoren zijn bijvoorbeeld dat uw bedrijf: lean, mean & clean moet zijn; een onderbouwde equity story moet hebben; geen onemanshow mag zijn. De mate waarin u daar wilt of kunt aan werken, is bepalend voor de voorbereidingstijd die u nodig hebt. Lean, mean & clean Uw bedrijf maakt een betere indruk bij een potentiële investeerder als het: transparant en goed georganiseerd is; een goede rapportering en follow-up heeft (bv. maandrapportering); clean is (geschillen, milieu, verzekeringen, informele circuits, enz.); het gevoel kan geven dat er op alle vlakken wordt gestreefd naar efficiëntie en permanente optimalisatie. Vanuit dat perspectief kan het nuttig zijn als u een aantal zaken stroomlijnt: de groeps- en organisatiestructuur; balans- en resultatenrekening (o.a. intragroepstransacties, rekeningcourant aandeelhouders, enz.); boekhouding en rapportering. We raden ook aan om in aanloop naar een eventuele transactie: geschillen zoveel mogelijk op te lossen (commercieel, fiscaal, sociaal, enz.); het verzekeringsdossier alsook de milieuaspecten eens grondig te controleren; er voor te zorgen dat uw activiteiten correct worden weerspiegeld in de boekhouding. In die context kunt u er ook aan denken om een zogenaamde Vendor Due Diligence uit te voeren. Dat is een oefening die gelijkaardig is aan de doorlichting die de koper normaal doet in het kader van een verkoopsproces. Het verschil is dat u als bedrijf zelf het initiatief neemt en die oefening op voorhand doet. Zo n oefening heeft trouwens verschillende voordelen: controle over het due diligence-proces: - u hebt eigen keuze van partijen die de oefening uitvoeren; - er is minder onrust in de organisatie; goede voorbereiding: - u kunt knelpunten nog oplossen voor het begin van het proces; - andere knelpunten kunt u grondig beargumenteren; sneller proces: - een geïnteresseerde investeerder kan de resultaten gebruiken; - het werk moet niet opnieuw gebeuren.

19 Er staan altijd KBC-experts voor u klaar die u kunnen begeleiden. Uw privatebankingrelatiebeheerder brengt u graag met hen in contact. Equity story Alleen een goede indruk maken is natuurlijk niet genoeg. Als verkopende aandeelhouder moet u ook de strategie en identiteit van uw onderneming op een aantrekkelijke manier beschrijven. Dat verhaal, de zogenaamde equity story, moet een potentiële investeerder overtuigen dat investeren in uw bedrijf op dat ogenblik voor hem het beste alternatief is. Ook bij de opmaak van dat verhaal zullen KBC-experts u graag begeleiden. Uw equity story wordt overtuigender naarmate u de volgende elementen op een duidelijke en wervende manier kunt overbrengen: duidelijke visie op de sector en de toekomst; duidelijke strategie voor de verdere ontwikkeling van het bedrijf naargelang van de ontwikkelde visie; de cijfermatige vertaling ervan in een duidelijk en goed onderbouwd businessplan. De investeerder moet vertrouwen krijgen in het geschetste toekomstbeeld en de stabiliteit van de cashflows. Dat vertrouwen zal hij sneller krijgen naarmate u ook een trackrecord van stabiele of stijgende cashflows kunt voorleggen. Goede organisatie van het proces Als u een goede voorbereiding hebt gerealiseerd en u met de uitwerking kunt starten, is een goede organisatie van het proces nodig. Naast de revisor, kunnen een KBC-adviseur Fusies en Overnames of een adviseur Corporate Finance van KBC Securities en een advocaat met ruime ervaring in dergelijke transacties een belangrijke rol spelen om het proces tot een goed einde te brengen. Zij zullen u helpen om goed voorbereid aan de start te komen, het proces te laten vooruitgaan en uiteindelijk tot een goed en evenwichtig akkoord te komen. Geen onemanshow Voor een investeerder is het belangrijk dat de kennis, knowhow en contacten, zowel technisch als commercieel, verankerd zijn in de organisatie. Naarmate die elementen geconcentreerd zitten bij één of een beperkt aantal sleutelfiguren, zal een investeerder de risico s van het wegvallen of vertrek van die personen inschatten en verrekenen in de prijs. Daarom is het goed dat u tijdig investeert in een breder team en het dagelijkse beleid voldoende delegeert.

20 Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. BTW BE , RPR Brussel, IBAN BE , BIC KREDBEBB. Een onderneming van de KBC-groep