Selectie van oudere patiënten opgenomen in het ziekenhuis met risico op functieverlies
|
|
- Barbara Smets
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Selectie van oudere patiënten opgenomen in het ziekenhuis met risico op functieverlies Dr. Jita Hoogerduijn Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening Hogeschool Utrecht Mw Anna Smit 86 jaar en woont onafhankelijk en alleen heeft hulp bij huishouden, reizen en financiën Opname ziekenhuis Griep, pneumonie, hoge koorts Gedesoriënteerd en af en toe in de war delirium na 5 dagen gediagnosticeerd! Valincident s nachts naar toilet gaan 3 weken in ziekenhuis Bij ontslag ADL hulp nodig, + loop problemen Functieverlies en verlies autonomie en zelfstandigheid. 1
2 Stelling Ouder worden gaat nu eenmaal gepaard met verlies van functionele zelfstandigheid: daar hoef je in het ziekenhuis geen speciale aandacht aan te besteden. Achtergrond ( 18% van de Belgische bevolking is ouder dan 65 jaar (Nl=15%) In Vlaanderen in 2030 is dat 25% Stijgend aandeel 80-plussers binnen de groep van 65-plussers (van 23% nu naar 40% in 2050) Geeft toename kwetsbare ouderen. 2
3 Ouderen in het ziekenhuis (NL) In 2005 per inwoners ( Tussen de jaar klinische opnames Boven de 80 jaar klinische opnames Alle leeftijden klinische opnames Bedbezetting in ziekenhuizen voor ruim 50% door 65+ (Prismant, 2005) Risico: blijvend functieverlies als gevolg van een ziekenhuisopname 30-60% van de oudere patiënten ontwikkelt na een ziekenhuisopname blijvend functieverlies J.Hoogerduijn (2007) 3
4 FUNCTIEVERLIES NA ZIEKENHUISOPNAME Is een verlies in zelf zorg activiteiten of een verlies in het vermogen tot zelfzorg. Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL) zoals baden, kleden, eten, transfer van bed naar stoel, naar het toilet gaan. Instrumentele Activiteiten van het Dagelijks Leven (IADL) zoals boodschappen doen, huishouden, telefoneren, medicatie innemen, financieren beheren en reizen. (Hoogerduijn et al 2006) Gevolgen functieverlies Verhoging mortaliteit Langere opnameduur Meer afhankelijkheid Meer zorg nodig na opname (verpleeghuis/verzorgingshuis/thuis) Meer kans op heropnames Vicieuze circel, toename ADL verlies.frailty Verhoging kosten: persoonlijk en materieel 4
5 Functieverlies, een probleem? (Inouye 2007) 5
6 Stelling Goede kwaliteit van zorg in het ziekenhuis kan alleen bestaan wanneer de oudere patiënt specifieke zorg en aandacht krijgt. Hebben we gelijke kansen op functieverlies? Veel grote verschillen Gezonde, actieve 80+ En erg afhankelijke inactieve 80+ Verschillende paden, pathways, leiden naar functieverlies Verschillende risicofactoren 6
7 Waardoor at risk voor functieverlies? Persoonlijke factoren Genetisch bepaald Gevolgen ouder worden Geriatrische condities Instellingsgebonden factoren Infecties Medicatieproblemen Gevolgen bedrust Professionaliteit hulpverleners Negatieve attitude Tekort kennis Medische focus Gevolgen van het ouder worden (oa) Lichamelijk Alle organen functioneren minder (hart, longen, nieren ) Afname spiermassa, botmassa, zintuigen Psycho sociaal Eenzaamheid Armoede Zingevingsvraagstukken Functioneel Minder energie Beperkingen mobiliteit 7
8 Problemen ouderen Geriatrische condities als mobiliteits-, gezichts- en gehoorproblemen Geriatrische syndromen als delier, vallen, incontinentie, ondervoeding (Inouye 2008) Multi morbiditeit (ouderdom komt met gebreken 2008) > 1 chronische aandoening 2/3 van alle % van alle 85+ Alleen ziekten en aandoeningen Geriatrische problemen zijn geassocieerd met functieverlies : predictoren Fysieke factoren Multimorbidity Decubitus Incontinentie Polypharmacy Ondervoeding Psychische factoren Dementia Delirium Depressie Functionele factoren Mobiliteit ADL/IADL beperkingen Gehoor en visus problemen Valincidenten Bedrust Sociale factoren SES 8
9 Bedrust (o.a.creditor 1993) 5% spiermassa verlies per week (Creditor 1993) Problemen ademhaling Problemen circulatie: verlies plasmavolume Botontkalking Incontinentie Huidproblemen enz Gewone veroudering BEDRUST The Cascade to dependency (Creditor 1993) VERPLEEGHUIS 9
10 Bedrust en mobiliteit Na 10 dagen: 15 jaar veroudering 15 minuten lopen per dag Helft minder veroudering (Kortebein 2008) Dus: laat je patiënt zoveel mogelijk bewegen, liefst lopen!!! kunnen we doen??? 10
11 Promotietraject: Identification of older hospitalized patients at risk for functional decline. Bij ziekenhuispatienten Wie is at risk? Als eerste stap in preventie DEFENCE model stepwise method for identification of and intervention in patients at risk for functional decline Targetted interventions third step Diagnose risk factors second step Identification of at risk patients first step Toolkit geriatric consultation team Comprehensive geriatric assessment Pre - selection screening tool 11
12 ISAR - HP Identification of Seniors at Risk - Hospitalized Patients Omcirkel het goede antwoord de vragen svp alleen met ja of nee beantwoorden 1. Had u voordat u werd opgenomen in het ziekenhuis regelmatig hulp nodig van iemand? (zoals hulp bij huishouden, bereiden maaltijden e.d. ) JA NEE Gebruikt u een hulpmiddel bij het lopen? (een stok, een rollator, een loophekje, krukken e.d.) Heeft u hulp nodig bij het reizen? Heeft u na uw 14 de jaar nog een opleiding gevolgd? 0 1 Totaalscore (van de omcirkelde cijfers) Bij een totaalscore van 2 of meer heeft de patiënt een verhoogd risico op het ontwikkelen van functieverlies 2009 Defence Study Group Stelling Het invullen van formulieren heeft niets te maken met een goede kwaliteit van de zorg. 12
13 Welke patienten? Acuut interne (n=492) Age mean (SD) 78 (88) Man 44% Zelfstandig wonend 77% Alleen wonend 49% Geheugenproblemen (MMSE < 24) 34% Functionele status voor opname: onafhankelijk 54% Functieverlies 35% Result 2 Geriatric cnditions (Buurman 2011, thesis) Geriatrische condities interne patienten, acuut opgenomen (buurman 2011, thesis) (n=492) > 5 medicijnen 60.7% Ondervoeding 51.5% Obesity 13.5% Pijn 42.6% Val risico 23.3% Decubitus 3.6% Urine catheter 23.8% Incontinentie 22.2% Depressieve symptomen 21.1% Delirium 19.0% Visus problemen 22.3% Mobiliteits problemen 58.5% 13
14 Problemen DH&L: ouderen (n=475) chirurgie cardio longen samen >5 medicijnen 66% 60% 67% 61% Gehoorsproblemen 15% 12% 15% 14% Visusproblemen 11% 13% 31% 17% Matige of ondervoeding Depressieve gevoelens 8% 12% 21% 13% 11% 17% 22% 16% Geheugenproblemen 14% 25% 26% 21% Constipatie 5% 21% 24% 15% Incontinentie 8% 8% 15% 10% Hulpmiddel lopen 9% 19% 36% 20% >2 x gevallen recent 56% 25% 43% 42% Opleiding na 14 de jaar? Hulp nodig bij reizen? ISAR-HP Gebruik loop hulpmiddel? Voor opname hulp bij IADL? (Hoogerduijn, 2011) 14
15 Mw Anna Smit 86 jaar en woont onafhankelijk en alleen heeft hulp bij huishouden, reizen en financiën Opname ziekenhuis Griep, pneumonie, hoge koorts Gedesoriënteerd en af en toe in de war delirium na 5 dagen gediagnosticeerd! Valincident s nachts naar toilet gaan 3 weken in ziekenhuis Bij ontslag ADL hulp nodig, + loop problemen Functieverlies en verlies autonomie en zelfstandigheid. DEFENCE model stepwise method for identification of and intervention in patients at risk for functional decline Targetted interventions third step Diagnose risk factors second step Identification of at risk patients first step Toolkit geriatric consultation team Comprehensive geriatric assessment Pre - selection screening tool 15
16 Geriatrische anamnese: gebruik meetinstrumenten waar het kan! Multimorbiditeit Ondervoeding (I)ADL zelfstandigheid Valrisico Visus Delier Pijn Polyfarmacie Incontinentie Mobiliteit Decubitus Gehoorsproblemen Dementie Depressie Gerichte Interventies Per geriatrisch probleem Volgens protocol Vastleggen op 1 A4 Controle op verslaglegging 16
17 Stelling Verpleegkundigen zijn de sleutel naar goede zorg voor ouderen in het ziekenhuis. Als zij die rol niet op zich nemen doet niemand anders het en zal het ziekenhuis een steeds onveiliger plek worden voor ouderen. Aandacht voor ontslag Goede ontslagprocedure Start voor de opname (bij geplande zorg) Direct bij opname (bij spoed) Zorg voor thuishulp Zorg voor overdracht naar 1 ste lijn: thuiszorg en huisarts Zorg voor duidelijke medicatie! 17
18 Aandacht voor complicaties Voorkom complicaties, werk veilig! Blijf attent voor ontwikkelen van nieuw complicaties als delier, uitdroging, ondervoeding, decubitus enz. Mobiliseren: zo min mogelijk in bed Schakel de familie daarbij in Aandacht voor VERPLEEGKUNDIGEN EN OUDEREN Kennis ontbreekt Attitude negatief Context die geen prioriteit geeft aan problemen van ouderen(dahlke & Phinney, 2008) DUS: SCHOLING 18
19 Bouwstenen voor goede zorg voor ouderen Word een senior safe ziekenhuis! Paradigm shift: niet alleen medische problemen, ook gericht op zelfstandig functioneren Preventie van complicaties en functieverlies Besteed extra zorg aan de patiënt met een verhoogd risico op functieverlies: efficiënt en effectief Met 4 vragen herken je die kwetsbare patiënt. Stelling Ouder worden gaat nu eenmaal gepaard met verlies van functionele zelfstandigheid: daar hoef je in het ziekenhuis geen speciale aandacht aan te besteden. 19
20 Hoe gebruiken in de praktijk? Project in UMCU: Sneller en Beter Thuis Divisie Hart en Longen Functiebehoud voor patiënten en hun naasten van grote waarde! Dus: doe er alles aan! 20
Rust roest, bewegen voor gezonder leven! Wat betekent dat voor de zorg aan ouderen? Dr Jita Hoogerduijn
Rust roest, bewegen voor gezonder leven! Wat betekent dat voor de zorg aan ouderen? Dr Jita Hoogerduijn Bewegen: de geest! Bewegen: het lichaam! 1: De enige zekerheid in ons beroep is de constante verandering
Nadere informatieHET ZAL JE MOEDER MAAR ZIJN
HET ZAL JE MOEDER MAAR ZIJN Ouderen in het ziekenhuis: wat weten we? Marieke J. Schuurmans Hoogleraar Verplegingswetenschap UMC Utrecht Lector Ouderenzorg Hogeschool Utrecht HOEVEEL MENSEN BREKEN ER PER
Nadere informatie10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen
10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen Trends (VWS, 2011) Demografische verandering: steeds
Nadere informatieKwetsbare ouderen in het ziekenhuis. Sophia de Rooij
Kwetsbare ouderen in het ziekenhuis Sophia de Rooij 2 Mw C. Bundel-Katz 3 Mw C. Bundel-Katz 4 Mw C. Bundel-Katz 5 Mw C. Bundel-Katz 6 Mw C. Bundel-Katz Voelt zich na een korte wandeling in haar tuin niet
Nadere informatieCase Report Form (CRF) behorende bij de SASIV-study
Case Report Form (CRF) behorende bij de SASIV-study Inclusiecriteria 0 70 jaar of ouder 0 Acute opgenomen op de longgeneeskunde of chirurgie 0 Spreekt en verstaat Nederlands 0 Komt niet van andere afdeling
Nadere informatieDE KENNIS OVER OUDERE PATIËNTEN QUIZ (KOP-Q)
DE KENNIS OVER OUDERE PATIËNTEN QUIZ (KOP-Q) Onderzoeksgroep Chronisch zieken, Faculteit Gezondheidszorg, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland Jeroen Dikken, MSc, RN Jita G. Hoogerduijn, PhD Marieke
Nadere informatieKwetsbare ouderen in het ziekenhuis: optimale strategie?
Kwetsbare ouderen in het ziekenhuis: optimale strategie? S N E L L E H E R K E N N I N G & B E H A N D E L I N G O P M A A T J u l i e t t e P a r l e v l i e t K l i n i s c h g e r i a t e r & o n d
Nadere informatieTijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen
Kwetsbare ouderen Het Van Weel Bethesda ziekenhuis zet zich extra in voor de zorg aan ouderen van 70 jaar en ouder. Het ziekenhuis volgt een landelijk Veiligheidsprogramma (VMS) gericht op Kwetsbare Ouderen.
Nadere informatieOnderzoeksvoorstel. sensitivity and specificity ISAR-HP & VMS SASIV-study
Onderzoeksvoorstel sensitivity and specificity ISAR-HP & VMS SASIV-study Snelle herkenning van patiënten at risk en gerichte behandeling kan veel leed voorkomen. (Hoogerduijn 2010) Opleiding : Masteropleiding
Nadere informatieVoorkom functieverlies oudere ziekenhuispatiënt
Onderzoek & Trefwoorden Ziekenhuiszorg Geriatrie Voorkom functieverlies oudere ziekenhuispatiënt Auteurs Ouderen komen niet zelden slechter het ziekenhuis uit dan ze er in gaan. Ze lopen een verhoogd risico
Nadere informatieGeriatrisch assessment: altijd en bij iedereen?
Geriatrisch assessment: altijd en bij iedereen? Bianca Buurman, RN, PhD Afdeling ouderengeneeskunde AMC Amsterdam Levensverwachting en beperkingen in functioneren Van huidige generatie: 50 % nog in leven
Nadere informatieDe delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid
De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%
Nadere informatieSTAPPENPLAN PREVENTIE VAN VALLEN IN DE EERSTE LIJN
STAPPENPLAN PREVENTIE VAN VALLEN IN DE EERSTE LIJN Preventie van nieuwe valincidenten en letsel bij zelfstandig wonende ouderen. STAP 1: Screenen op valrisico in de eerste lijn. 1. Bent u de afgelopen
Nadere informatieTransmurale zorgbrug
Transmurale zorgbrug 13 februari 2014 Geriatriedagen 2014 Renate Agterhof, verpleegkundig specialist Spaarne Ziekenhuis Marina Tol, onderzoekscoördinator AMC Programma Aanleiding, ontwikkeling en stand
Nadere informatieDe oudere patiënt met kanker. Drs. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2016
De oudere patiënt met kanker Drs. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2016 Kanker en ouderen (1) Stijging van het aantal 80 plussers van 4% (2009) naar 10% (2050). Bijna 60% van de maligniteiten
Nadere informatieEasycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn
Easycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn Els Bremer, senior adviseur projectbureau MAAT, sociaal wijkteam Janneke van Kempen, arts-onderzoeker, Geriatrie Marieke Perry,
Nadere informatieKlassiek ziektemodel vs. geriatrische presentatie
Klassiek ziektemodel vs. geriatrische presentatie Klassiek Symptomen 1:1 Ziekte Klassiek Geriatrische ziekte uiting Waarom? Ziektebeloop: Patiënten met bv. kanker, hartfalen, dementie. Lorenz KA Ann Int
Nadere informatieWAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN
WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN Studiedag werkgroep PST 08 februari 2019 Mathias Demuynck (geriater) Aurélie Van Lancker (geriatrisch verpleegkundige) WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE
Nadere informatieKWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES?
KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? E. Meulen, klinisch geriater Inhoud van dit praatje Casus Wat maakt de oudere patiënt kwetsbaar? Het inschatten van kwetsbaarheid Terug
Nadere informatieInhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord. Redactionele verantwoording. Over de auteur
Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord Redactionele verantwoording Over de auteur 1 Geriatrie 1.1 Wat is oud? 1.2 Steeds meer ouderen tot 2040 1.3 Geriatrische patiënten, wie zijn dat?
Nadere informatieKwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans
1 Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans vergoot op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen,opname
Nadere informatieKwaliteit van zorg voor ouderen thuis en in het ziekenhuis, aanbevelingen vanuit de wetenschap met accent op verpleegkunde
Kwaliteit van zorg voor ouderen thuis en in het ziekenhuis, aanbevelingen vanuit de wetenschap met accent op verpleegkunde RVZ advies Juli 2011 Februari 2012 Dr Jita G Hoogerduijn* Prof Dr Marieke J Schuurmans**
Nadere informatieGeriatrische oncologische zorg: nieuwe ontwikkelingen voor oudere patiënten. Beter beslissen? Beter behandelen?
Geriatrische oncologische zorg: nieuwe ontwikkelingen voor oudere patiënten Beter beslissen? Beter behandelen? Prof. Dr. Kees Punt Medische Oncologie Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam
Nadere informatieRetourtje ziekenhuis: Voorkomen van heropnames bij kwetsbare ouderen
Retourtje ziekenhuis: Voorkomen van heropnames bij kwetsbare ouderen Dr. Bianca Buurman, senior onderzoeker Transmurale Ouderenzorg AMC b.m.vanes@amc.nl & @bmbuurman Opnameduur van 65-plussers: steeds
Nadere informatieScreening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Screening, geriatric assessment and intervention strategies to prevent functional decline in hospitalized older patients Buurman, B.M. Link to publication Citation
Nadere informatieKwetsbare ouderen en een geplande ziekenhuisopname. Expertisecentrum ouderengeneeskunde
Kwetsbare ouderen en een geplande ziekenhuisopname Expertisecentrum ouderengeneeskunde Algemeen Door de toenemende vergrijzing van de bevolking is inmiddels 34% van de patiënten die in het ziekenhuis worden
Nadere informatieCognitieve beperkingen & delier
Cognitieve beperkingen & delier Introductie Uit eerder onderzoek blijkt dat 16-40% van oudere patiënten op de SEH cognitieve beperkingen hebben Oorzaken: Dementie Delier Depressie Klinisch ziek zijn hypoperfusie
Nadere informatieDilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater
Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Programma Inleiding Casuistiek, in groepen Centrale terugkoppeling Inzicht vanuit geriatrisch
Nadere informatieDienst geriatrie Interne liaison. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Interne liaison Informatiebrochure voor de patiënt en de familie INLEIDING Een ziekenhuisopname is voor kwetsbare oudere patiënten risicovol vanwege hun verhoogde kans op complicaties
Nadere informatieDe kwetsbare oudere aan dialyse
De kwetsbare oudere aan dialyse Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent 8 Vlaamse Nefrologiedag 15 maart 2014 Inhoud Wat is frailty? Waarom frailty opsporen? Hoe frailty
Nadere informatieOsteoporose: de feiten
Reinier de Graaf Groep Osteoporose: de feiten Dieu Donne Niesten Orthopedisch chirurg RdGG CBO richtlijn 2011 Osteoporose is een chronische aandoening die in hoofdzaak bij ouderen voorkomt Mede als gevolg
Nadere informatieEiwitrijke voeding voor ouderen
Eiwitrijke voeding voor ouderen Dr. Canan Ziylan, voedingswetenschapper Onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie Docent HBO Verpleegkunde Midden-Delfland en de gezonde stad, 9 april 2018 Hoe vaak komt ondervoeding
Nadere informatieWat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts
Wat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts Wat is er anders? Presentatie Leeftijd specifieke ziekten /co-morbiditeit Minder fysiologische
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis -Kom uit bed-
Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis -Kom uit bed- VOORKOM ONNODIGE ACHTERUITGANG IN HET ZIEKENHUIS -KOM UIT BED- INLEIDING U zult misschien wel schrikken als u leest dat drie maanden na ontslag
Nadere informatieBetter in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen. zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws
Better in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws Wie werkt er samen met een diëtist? Wie houdt rekening met voeding bij de behandeling? Slaat
Nadere informatieKennis van verpleegkundigen een probleem?
Kennis van verpleegkundigen een probleem? Jeroen Dikken Msc, BN jeroen.dikken@hu.nl Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen Prof. dr. Marieke Schuurmans dr.
Nadere informatiePREDOCS Preopname Interventie
PREDOCS Preopname Interventie Het voorkomen van postoperatieve delier, depressie, decubitus en infectie bij patiënten van 65 jaar en ouder Roelof Ettema, Linda Peelen, Cor Kalkman, Carl Moons, Marieke
Nadere informatieAlgemene informatie. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed -
Algemene informatie Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed - 1 U zult misschien wel schrikken als u leest dat drie maanden na ontslag ongeveer 30% van de ouderen die behandeld
Nadere informatieEenzaamheid bij ouderen Brede conferentie Transformatie 6 maart Rianne van der Meer, klinisch geriater Groene Hart Ziekenhuis
Eenzaamheid bij ouderen Brede conferentie Transformatie 6 maart 2018 Rianne van der Meer, klinisch geriater Groene Hart Ziekenhuis Eenzaamheid bij ouderen Casus Ouderen en eenzaamheid Eenzaamheid herkennen
Nadere informatieHospital at Home. informatiefolder. Universitair Centrum Ouderengeneeskunde. Hospital at Home
Hospital at Home informatiefolder Hospital at Home Universitair Centrum Ouderengeneeskunde Achtergrondinformatie De meeste mensen met dementie wonen thuis, ook als zij zorg nodig hebben. Deze zorg wordt
Nadere informatieHospital ABCD studie Pinnummer: P 3. 3 maanden na ontslag (telefonisch)
P 3 3 maanden na ontslag (telefonisch) 1 Uw ervaringen zijn waardevol In dit interview gaan we het hebben over uw dagelijkse bezigheden en hoe u zich voelt. Uw ervaringen zijn waardevol en zullen worden
Nadere informatieInhoud. Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten
Inhoud Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten 1 Aanleiding 1. Steeds groter wordende groep kwetsbare klinische patiënten van 70 jaar en ouder die kwetsbaar zijn voor functieverlies:
Nadere informatieOuderen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis
Algemeen Ouderen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Het kan ook zijn dat u onverwacht bent opgenomen in het ziekenhuis. De arts heeft
Nadere informatieDelirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0
Delirium Clinical Assessment Protocol (CAP) = 0 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in twee delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 0 bij de Delirium-CAP. (II) Richtlijnen: De stappen
Nadere informatieShort Form Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: VRAGENLIJST. Zorgvrager
Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: VRAGENLIJST Zorgvrager 1 UW ERVARINGEN ZIJN WAARDEVOL In deze lijst staan vragen over uw lichamelijke en geestelijke gezondheid en kwaliteit van leven. Uw antwoorden
Nadere informatieH.40001.0915. Zorg voor kwetsbare ouderen
H.40001.0915 Zorg voor kwetsbare ouderen 2 Inleiding Uw naaste is opgenomen in het ziekenhuis. Een oudere patiënt is kwetsbaar als er sprake is van een wankel evenwicht in de gezondheid en het dagelijks
Nadere informatieDe oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?
De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is
Nadere informatieVergrijzing van de bevolking in België
Frailty / kwetsbaarheid bij ouderen Nele Van Den Noortgate Diensthoofd Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent Oostende, 27 maart 2015 Vergrijzing van de bevolking in België www.statbel.fgov.be/studies/paper10_nl.pdf
Nadere informatieFactsheet Hospital Elderly Life Program (HELP) Kwetsbare. ouderen
Factsheet Hospital Elderly Life Program (HELP) Kwetsbare ouderen Inhoudsopgave Factsheet Hospital Elderly Life Program (HELP) Gevolgen van een delier 3 Preventieve maatregelen 4 Inzet van geschoolde vrijwilligers
Nadere informatieVerpleegkundig consulent
Geriatrie Verpleegkundig consulent www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl GER008 / Verpleegkundig consulent / 01-07-2013 2 Verpleegkundig consulent
Nadere informatieBesluitvorming bij ouderen met kanker
Besluitvorming bij ouderen met kanker Floor van Nuenen f.m.van.nuenen@umcg.nl Hanneke van der Wal- Huisman h.van.der.wal-huisman@umcg.nl 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieIemand met overzicht die met me meedenkt Ouderenzorgproject Midden Utrecht. Petra Cornelis
Iemand met overzicht die met me meedenkt Ouderenzorgproject Midden Utrecht Petra Cornelis OmU in de praktijk Petra Cornelis, praktijkverpleegkundige ouderen en operationeel manager 2014 Introductie Inhoud
Nadere informatieOp weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s
Het Erasmus MC neemt sinds 2008 deel aan het landelijke Veiligheidsprogramma van VMSzorg en wil hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van onbedoelde vermijdbare schade bij patiënten. Als onderdeel
Nadere informatieHospital ABCD studie Pinnummer: P 2. 2 maanden na ontslag (telefonisch)
P 2 2 maanden na ontslag (telefonisch) 1 Uw ervaringen zijn waardevol In dit interview gaan we het hebben over uw dagelijkse bezigheden en hoe u zich voelt. Uw ervaringen zijn waardevol en zullen worden
Nadere informatieExamenvragen Geriatrie. Prof. dr. Steven Boonen
Examenvragen 2008-2009 Geriatrie Prof. dr. Steven Boonen Academiejaar 2008-2009 20 Geriatrie prof. dr. Steven Boonen, prof. dr. Etienne Joosten, prof. dr. Eddy Dejaeger, prof. dr. Johan Flamaing en prof.
Nadere informatieWat kunnen we doen bij patiënten met een delier (acute verwardheid)?
Wat kunnen we doen bij patiënten met een delier (acute verwardheid)? Voorkomen is beter dan genezen! (deel 1) Delier is een zeer ernstige situatie, preventie kan een hoop ellende voorkomen. In dit artikel
Nadere informatieBrondocument CGS project Opleiden in de ouderenzorg. Alle aios. Expert in ouderenzorg. Enkeling. Minimale basiskennis over ouderenzorg
Brondocument CGS project Opleiden in de ouderenzorg Opbouw kennis, vaardigheden en attitude Het CGS project heeft zich het volgende doel gesteld: aandacht voor ouderenzorg in alle medische vervolgopleidingen.
Nadere informatieScholing ouderenzorg!
Opstartfase 2013 Regelmatig overleg tussen POH ers en huisarts (1x per 2 weken) Scholing ouderenzorg! Intervisie SOG Protocol gezamenlijk gemaakt Folders Oproepbrief TRAZAG verdiepen door POH Voorbereiden
Nadere informatieVroegsignalering van (medicatie)gerelateerde problemen bij chronisch zieken.
Vroegsignalering van (medicatie)gerelateerde problemen bij chronisch zieken. Dr Instituutsdirecteur Verpleegkundige Studies Postdoc Lectoraat verpleegkundige en paramedische zorg bij ouderen en chronisch
Nadere informatieBetter in, better out Peri-operatieve zorg voor kwetsbare ouderen en hoe vind je die?
Better in, better out Peri-operatieve zorg voor kwetsbare ouderen en hoe vind je die? Susan Pruijsen, huisarts Els Lambooij, internist-ouderengeneeskunde Judith Wilmer, klinisch geriater http://www.youtube.com/watch?v=lc3jokgni5u
Nadere informatieKennisclip Signaleren van ondervoeding bij dementie. Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk
Kennisclip Signaleren van ondervoeding bij dementie Kathleen Paal, diëtist MoveDis, voedings- en bewegingspraktijk Inhoud 1. Hoe vaak komt ondervoeding voor? 2. Oorzaken en gevolgen van ondervoeding 3.
Nadere informatieAANVRAAG TOT OPNAME G - SP-AFDELING
AANVRAAG TOT OPNAME G - SP-AFDELING Aanvraag G: Aanvraag Sp Chronische Aanvraag Sp Neuro: Aanvraag Sp Cardio - pneumo Om de opname van uw patiënt zo vlot mogelijk te laten verlopen, vragen wij u dit aanvraagdocument
Nadere informatieLENTESYMPOSIUM ONCOLOGIE
LENTESYMPOSIUM ONCOLOGIE Brussel, 15.03.2014 Mevr. Renée Jacobs +32 2 891 09 35 rjacobs@klstjan.be Staging the Aging Symposium, 15.03.2014 Mvr. Renée Jacobs Aantal nieuwe kankerregistraties in België in
Nadere informatieVRAGENLIJST. Zorgvrager
VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek
Nadere informatieTransmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis
Transmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis Presentatie voor leergang substitutie jan van Es instituut 17 december 2014 Susanne Smorenburg Programmamanager GRZ en Transmurale zorg
Nadere informatieOuderen in ziekenhuis Tjongerschans. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis
Ouderen in ziekenhuis Tjongerschans Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Inhoudsopgave Inleiding... 1 Beter naar huis... 1 Tips... 2 Familieparticipatie... 9 Vragen... 9 Inleiding Ouderen lopen
Nadere informatie(Verhoogde kans op) acute verwardheid/delier bij ouderen. Informatie en adviezen voor oudere patiënten met (een verhoogd risico op) een delier
(Verhoogde kans op) acute verwardheid/delier bij ouderen Informatie en adviezen voor oudere patiënten met (een verhoogd risico op) een delier In deze folder gaan we in op factoren die het risico op een
Nadere informatieKetenzorg voor Kwetsbare ouderen
Ketenzorg voor Kwetsbare ouderen Anneke Dalinghaus, kaderhuisarts ouderengeneeskunde Anne Jacobs, klinisch geriater CZH Laura van Geffen, klinisch geriater MMC Programma Inleiding en achtergrond Transmurale
Nadere informatie4. INVENTARISATIE OUDERENZORG
4. INVENTARISATIE OUDERENZORG Ingevuld door : Datum : PERSOONSGEGEVENS Naam : Geboortedatum : Telefoon (check) : BSN : Verzekering (check) : Huisarts : Naam contactpersoon : Telefoon contactpersoon : HULPVRAAG
Nadere informatieKlinische Geriatrie na een ziekenhuisopname
Klinische Geriatrie na een ziekenhuisopname Onlangs bent u opgenomen geweest in Maasziekenhuis Pantein. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis is het GIDZ- team (Geriatrie in de Ziekenhuizen) bij uw behandeling
Nadere informatieCWZ en de nazorg voor de oudere patiënt
CWZ en de nazorg voor de oudere patiënt 2 Als u 70 jaar of ouder bent, is de kans groter dat u plotseling wordt opgenomen in het ziekenhuis. Dat is een ingrijpende gebeurtenis voor u en uw omgeving. U
Nadere informatieVeilig bewegen in en om het huis. 16 maart 2017
Veilig bewegen in en om het huis 16 maart 2017 Veilig bewegen in en om het huis Cijfers en feiten m.b.t. valincidenten De gevolgen van een val Parkinson en valrisico Risicofactoren en wat kunt u er aan
Nadere informatieSCREENING KWETSBARE OUDEREN MULTIDISCIPLINAIRE BEHANDELING! BIJ OPNAME:
SCREENING KWETSBARE OUDEREN BIJ OPNAME: MULTIDISCIPLINAIRE BEHANDELING! Kees Kalisvaart Klinisch geriater Ralph Vreeswijk Verplegingwetenschapper Spaarne Gasthuis Haarlem DE ENE OUDERE IS DE ANDERE NIET
Nadere informatie3.3 Delirium. herkend wordt. Onduidelijk is in hoeveel procent het delirium niet, of niet volgens de gangbare richtlijnen, behandeld wordt.
3.3 Delirium Delirium is waarschijnlijk de meest voorkomende neuropsychiatrische stoornis in het algemeen en academisch ziekenhuis, met een prevalentie van 15 tot 50 procent bij opgenomen oudere patiënten.
Nadere informatieOud, geriatrisch en ook nog kanker. Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda
Oud, geriatrisch en ook nog kanker Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda Kanker treft vooral oudere personen aantal nieuwe diagnosen van kanker Nederland in
Nadere informatieOuderen en ondervoeding
Ouderen en ondervoeding Rens Henquet, Kaderarts ouderengeneeskunde Angela van Liempd, Huisarts/medisch directeur RCH Ellen Mathijssen, Diëtist De Wever Inleiding Casus Ondervoeding in de huisartsen praktijk,
Nadere informatieThemabijeenkomst: Welke waarde voegt u toe aan kwetsbare ouderen in Ommoord? 13 november 2018
Themabijeenkomst: Welke waarde voegt u toe aan kwetsbare ouderen in Ommoord? 13 november 2018 Hoe ziet de avond er uit? Kennis en inzicht meegeven over de problematiek van ondervoeding Gezamenlijk aan
Nadere informatieDe oudere patiënt met kanker. Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2017
De oudere patiënt met kanker Diny van Harten, Beleidsmedewerker Geriatrie Maart 2017 De oudere patiënt met kanker Hoe groot is het percentage patiënten 65 jaar waarbij de diagnose kanker wordt gesteld?
Nadere informatieLast, but not least. De geriatrische patiënt op de SEH. Yvonne Schoon. Klinisch geriater Radboudumc Nijmegen
Last, but not least De geriatrische patiënt op de SEH Yvonne Schoon Klinisch geriater Radboudumc Nijmegen Epidemiologie Groeiende zorgconsumptie ouderen Prognose zorgconsumptie in regio Nijmegen Multimorbiditeit
Nadere informatieFrailty en ondervoeding doet (veel) vallen
www.hhzhlier.be 1 h.-hartziekenhuis vzw Frailty en ondervoeding doet (veel) vallen Ann Gryp, Hoofdverpleegkundige geriatrie Frailty Frailty heeft te maken met kwetsbaarheid. Frailty zegt iets over de ernst
Nadere informatieSTAPPENPLAN COGNITIEVE STOORNIS IN DE EERSTE LIJN
STAPPENPLAN COGNITIEVE STOORNIS IN DE EERSTE LIJN Doel Opsporen van cognitieve stoornissen om complicaties te voorkomen bij zelfstandig wonende ouderen. STAP 1: Screenen op cognitieve stoornis in de eerste
Nadere informatieHerkennen van DEPRESSIE bij ouderen
Herkennen van DEPRESSIE bij ouderen Wat is uw rol? Congres depressie bij ouderen, plenair Utrecht, 25 november 2014 Jan Oudenes, verpleegkundig consulent geriatrie Van reactief naar proactief Komt een
Nadere informatieVragenlijst Trap 1. Functie uitvoerder assessment:
Vragenlijst Trap 1 Naam uitvoerder assessment: Functie uitvoerder assessment: Indien u als uitvoerder van deze vragenlijst geen huisarts bent, is de betreffende huisarts op de hoogte van afname van de
Nadere informatieDelier en Revalidatie. Thuissituatie
Delier en Revalidatie in de Thuissituatie VERENSO Jaarcongres, 25 november 2011 Anne Stroomer-van Wijk, sociaal geriater, Den Haag Stelling: Voor thuiswonende kwetsbare ouderen met een (doorgemaakt) delier
Nadere informatieVeilig met ontslag Informatie voor patiënten vanaf 70 jaar en hun familie/mantelzorger
Veilig met ontslag Informatie voor patiënten vanaf 70 jaar en hun familie/mantelzorger U bent voor een medische behandeling opgenomen in Meander Medisch Centrum. Het is van belang om zo snel mogelijk na
Nadere informatieFunction Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot
Function Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot Carolien Verstraten RN MSc Janneke M. de Man-van Ginkel RN PhD, Silke Metzelthin PhD, Marieke Schuurmans RN PhD & Basic Care
Nadere informatieDecompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater
Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Epidemiologie Symptomatologie Diastolisch hartfalen Comorbiditeit Onderzoek Therapie Prognose Inhoud
Nadere informatieGids voor de. oudere patiënt. behandeling van de. voor huisartsen en andere verwijzers. Tijd en aandacht voor ouderen
Gids voor de behandeling van de oudere patiënt voor huisartsen en andere verwijzers Tijd en aandacht voor ouderen Voorwoord In dit boekje vindt u informatie over de klinisch geriater. Het is speciaal bedoeld
Nadere informatieDoelgroep VoZs. Vlaamse Ouderen Zorg Studie. Screening. 8 regio s. Cijfers niet veralgemenen naar alle ouderen!
Doelgroep VoZs VoZs bevraagt kwetsbare die thuiszorg gebruiken Vlaamse Ouderen Zorg Studie Bram Vermeulen Bert Emmers Prof. dr. Anja Declercq, -behoefte en tevredenheid Studiedag SWVG Leuven, 2 december
Nadere informatieKenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink
Kenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari 2017 Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink Welkom Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink
Nadere informatieKwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg
Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg In vergrijzende samenlevingen is de zorg voor het toenemende aantal kwetsbare ouderen een grote uitdaging
Nadere informatieWoord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17
Inhoud Woord vooraf 13 Over de auteur 15 Redactionele verantwoording 17 1 Zorg voor de kwetsbare oudere 21 1.1 Vergrijzing en dubbele vergrijzing 21 1.2 Verschil kalenderleeftijd en biologische leeftijd
Nadere informatievalpreventie Sophia E. de Rooij internist-geriater 03 april 2008
valpreventie Sophia E. de Rooij internist-geriater 03 april 2008 Mw Grijpstuiver, 75 jaar oud Vroeger Nu de kans op een val is groot! - ongeveer driekwart van alle letsels, opgelopen bij een privéongeval,
Nadere informatieValproblematiek in de eerste en tweede lijn. Dr Marielle Emmelot-Vonk Klinisch geriater Geriatrie UMC Utrecht m.h.emmelotvonk@umcutrecht.
Valproblematiek in de eerste en tweede lijn Dr Marielle Emmelot-Vonk Klinisch geriater Geriatrie UMC Utrecht m.h.emmelotvonk@umcutrecht.nl Het komt vaak voor Het heeft belangrijke gevolgen Balans en veroudering
Nadere informatieAntwoorden stellingen. Afstemmen van zorg. NU ZORG Editie 2014. Pagina 1
Antwoorden stellingen Afstemmen van zorg NU ZORG Editie 2014 Pagina 1 Hoofdstuk 1. Coördinatie van zorg 1. Als verzorgende ben je niet verantwoordelijk voor de totale zorg rondom een zorgvrager. 2. Je
Nadere informatieShort Form Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: VRAGENLIJST. Zorgvrager
Project - ziekenhuis ID: Volgnummer: VRAGENLIJST Zorgvrager 1 UW ERVARINGEN ZIJN WAARDEVOL In deze lijst staan vragen over uw lichamelijke en geestelijke gezondheid en kwaliteit van leven. Uw antwoorden
Nadere informatieTransmurale zorg voor kwetsbare ouderen : geen brug te ver
Transmurale zorg voor kwetsbare ouderen : geen brug te ver Rachel van Knippenberg, klinisch geriater Chantal van het Zandt en Raymond Kersten, huisartsen Inhoud Transmurale zorg voor kwetsbare ouderen
Nadere informatieOud maar niet versleten Vanuit het perspectief van de revalidatie. H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU Docent fysiotherapie HU
Oud maar niet versleten Vanuit het perspectief van de revalidatie H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU Docent fysiotherapie HU Ouderen en multimorbiditeit 2/3 tussen 65 en 75 jaar in Nederland heeft meer
Nadere informatie(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen
symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang Toenemende prevalentie type 2 diabetes Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing Meer
Nadere informatieBasisvoedingszorg: terug naar de essentie. Bart Geurden RN, PhD
Basisvoedingszorg: terug naar de essentie Bart Geurden RN, PhD INHOUD Inleiding Het ideale voedingsbeleid Barrières Toekomst Inleiding Definitie Ondervoeding is een voedingstoestand waarbij een tekort
Nadere informatie