PWS: kenmerken. Kenmerken gedurende het leven -pasgeborenen- Gezond ouder worden met Prader-Willi syndroom
|
|
- Lieven Groen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoud Gezond ouder worden met Prader-Willi syndroom Prader-Wili syndroom: kenmerken Onderzoeksmethode Resultaten Subtypes Ziektes en ziekenhuisopnames Overgewicht Huidproblemen Gedrag / psychiatrie 50-plussers Hoe verder Margje Sinnema Focus op onderzoek PWS: kenmerken Afwijking vaderlijk chromosoom 15 Deletie 70% mupd 28% Imprintingsdefect 2% Incidentie ca. 1: Prevalentie ca. 1: pasgeborenen- Extreme hypotonie (spierslapte) Voedingsproblemen - kinderleeftijd- Hyperfagie (overmatig eten) risico op obesitas en complicaties Ontwikkelingsachterstand verstandelijke handicap Kleine gestalte groeihormoon tekort -volwassenen- Weinig bekend Toenemend risico op obesitas Leeftijdsspecifieke fysieke en psychiatrische morbiditeit? Niet of nauwelijks puberteitsontwikkeling geslachtshormoon deficientie Scoliose, luchtweginfecties, probleemgedrag 1
2 Doelstelling Methode In kaart brengen van specifieke kenmerken van mensen met PWS op volwassen leeftijd Met financiële steun van ZonMw en het Prader-Willi fonds Studiegroep Prader-Willi oudervereniging Artsen voor verstandelijk gehandicapten Medisch Ethische Commissie Informatie verzameling 102 volwassenen PWS Interviews met ouders, begeleiders en mensen met PWS zelf Lichamelijke, gedrags- en psychiatrische kenmerken Genetisch onderzoek Medische gegevens opgevraagd bij behandelend artsen Unieke studie groep Resultaten 102 volwassenen Bevestigde genetische diagnose Leeftijdsverdeling: 44% is 40+ Verdeling van de genetische subtypes Verdeling van genetische subtypen per leeftijdsgroep Literatuur 2% Onze studie 3% 100% 90% 80% 28% 70% Deletie mupd IC 43% 54% 70% 60% 50% 40% 30% IC mupd Deletie 20% 10% 0% <
3 Ziekteverschijnselen bij mensen met PWS Oorzaken van ernstig of levensbedreigend ziek zijn Luchtweginfecties Vergiftigingen, medicatiebijwerkingen Diabetes Watervergiftiging Problemen met anesthesie Apneu Medical alerts Lichamelijke problemen t.g.v. overgewicht Naar aanleiding van publicatie van de Amerikaanse oudervereniging Gegevens verzameld over spoedsituaties Inhoud aangepast op basis van huidige studie Komt relatief weinig voor Diabetes mellitus n=17 Hypertensie n= 9 CVA n= 5 Hart klachten n= 1 Maar ook: weinig preventief management Huidproblemen Gedrag Skinpicking Wondroos Oedeem Grote verschillen tussen individuen Probleemgedrag neemt niet af met de leeftijd Meer gedragsproblemen bij mupd dan bij deletie Meer gedragsproblemen bij BMI <25 Heitink MV, Sinnema M et al. Lymphedema in Prader-Willi syndrome. Int J Dermatol 2008;47 Suppl 1:
4 Psychiatrie 50-plussers 50-plussers Toekomstig onderzoek Mensen met Prader-Willi syndroom worden steeds ouder Functionele achteruitgang o.a. ADL, mobiliteit, en zorgafhankelijkheid. Lichamelijk: cardiovasculaire, respiratoire, orthopedische, endocriene en dermatologische problemen Gedrag en psychiatrie blijven een groot aandachtspunt Genetische diagnose niet altijd gesteld (wel in dit onderzoek) Vroegtijdige veroudering Nieuw onderzoeksgebied Zijn er geassocieerde aandoeningen? Studiegroep blijven vervolgen Meer studies zijn nodig Meer longitudinaal onderzoek noodzakelijk Hoe verder? Promotie: 9 december 2011 Verder onderzoek naar kenmerken van het verouderingsproces Richtlijnontwikkeling Artsen voor verstandelijk gehandicapten Preventief management 4
5 Met dank aan: Alle deelnemers aan de studie en hun ouders en verzorgers Prof dr LMG Curfs Prof dr CTRM Schrander-Stumpel Dr M Maaskant Dr HMJ van Schrojenstein Lantman-de Valk Cytogenetica: dr J Engelen, N Jonker DNA: drs K van Roozendaal, dr HBJ Smeets Dermatologie: prof dr J Frank, drs M Heitink Psychiatrie: dr H Boer, drs Ph Collin Slaap centrum: drs A Maas, dr R Didden, drs W Braam, Dr M Smits Endocrinologie: drs IC van Nieuwpoort, prof dr ML Drent, dr RJ Erdtsieck NVAVG Prader-Willi/Angelman vereniging Contact: margje.sinnema@mumc.nl Met financiele steun van ZonMw en het Prader-Willi fonds 5
GEZOND OUDER WORDEN MET PRADER-WILLI SYNDROOM
GEZOND OUDER WORDEN MET PRADER-WILLI SYNDROOM Deze uitgave is een bijlage bij het proefschrift: Prader-Willi syndrome: genotype and phenotype at adult age van Margje Sinnema (2011) 2011 M. Sinnema, Maastricht
Nadere informatiehet Prader-Willi syndroom
Medische begeleiding van mensen met het Prader-Willi syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Bijlage bij brochure Prader-Willi syndroom (uitgave: Platform VG, Utrecht) Verantwoording:
Nadere informatieMedical Alerts. Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi syndroom
Medical Alerts Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi syndroom Versie 18 juli 2016 1 Persoonlijke gegevens Gegevens over de persoon met Prader-Willi syndroom: Naam: Geboortedatum: Adres: In geval
Nadere informatieMedische begeleiding van kinderen en volwassenen met fragiele X syndroom
Medische begeleiding van kinderen en volwassenen met fragiele X syndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het fragiele X syndroom (FXS) is de meest
Nadere informatieCHAPTER 9 SUMMARY 169
SUMMARY 169 SUMMARY Prader-Willi syndrome (PWS) is a neurodevelopmental disorder caused by the absence of paternal expression of imprinted genes in the critical region at 15q11-13. The main mechanisms
Nadere informatieHappy Weight stippenplan voor mensen met een beperking & gewichtsproblemen Workshop Vilans, 6 maart 2012
Happy Weight stippenplan voor mensen met een beperking & gewichtsproblemen Workshop Vilans, 6 maart 2012 José Veen-Roelofs, kinderdiëtist/diëtist VG Happy Weight Stippenplan een programma ontwikkeld door
Nadere informatie22q11.2 deletie syndroom bij volwassenen
22q11.2 deletie syndroom bij volwassenen Rens Evers Psychiater Koraal Studiedag Stichting 22Q11, Utrecht, zondag 19 november 2017 Rens Evers Psychiater Werk bij Koraal (verstandelijk beperkten zorg) in
Nadere informatieGezond ouder met een verstandelijke beperking: veranderde visie na het GOUD-onderzoek
Gezond ouder met een verstandelijke beperking: veranderde visie na het GOUD-onderzoek Prof Dr Heleen Evenhuis Geneeskunde voor verstandelijk gehandicapten Afd Huisartsgeneeskunde Erasmus MC Rotterdam Inleiding
Nadere informatieDental Alerts. Aandachtspunten op het gebied van de mondzorg voor mensen met Prader-Willi syndroom
Dental Alerts Aandachtspunten op het gebied van de mondzorg voor mensen met Prader-Willi syndroom Voorwoord Mensen met Prader-Willi syndroom (PWS) hebben specifieke zorgbehoeften op tal van gebieden.
Nadere informatieKenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma
Kenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma In deze presentatie Kenmerken van dementie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen
Nadere informatieSignaleren en monitoren van somatische gezondheidsproblemen. Who cares?
EMBToday O2-06-2016 Signaleren en monitoren van somatische gezondheidsproblemen. Who cares? Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing, Hanzehogeschool Groningen Focus
Nadere informatieDementie bij mensen met een verstandelijke beperking
Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking In deze presentatie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen van dementie bij
Nadere informatiePeriodieke controles bij cliënten met Diabetes Mellitus. Kwaliteitsproject in het kader van de opleiding tot Arts voor Verstandelijk Gehandicapten
Periodieke controles bij cliënten met Diabetes Mellitus Kwaliteitsproject in het kader van de opleiding tot Arts voor Verstandelijk Gehandicapten Zara Aslan 2011/ 2012 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding
Nadere informatieFactsheet Indicatie zorgvraag Amsterdam 2030 Prognoses van functioneren en chronische aandoeningen 1
Factsheet Indicatie zorgvraag Amsterdam 2030 Prognoses van functioneren en chronische aandoeningen 1 Inleiding Hoe functioneren mensen en welke chronische aandoeningen hebben ze? Wat willen ze? Wat kunnen
Nadere informatieISPAD 2011 pauline stouthart, kinderarts. Obesitas en Type 2 Dr. P. Stouthart. Michelle Obama 2010. Epidemiologie. Secundaire Obesitas
ISPAD 2011 pauline stouthart, kinderarts Obesitas en Type 2 Dr. P. Stouthart 80 Michelle Obama 2010 Epidemiologie Ebbeling, CB. Childhood obesity. Lancet 2002; 360 (10): 473-482 Obesitas Secundaire Obesitas
Nadere informatieVerwijsschema huisarts, jeugdarts, kinderarts. obesitas
Verwijsschema huisarts, jeugdarts, kinderarts obesitas Meisje 6 jaar BMI 27,6 (124 / 42 ) Hoe afwijkend is dit? 1. Licht verhoogd 2. Verhoogd 3. Matig verhoogd 4. Ernstig verhoogd Diagnose: BMI gerelateerd
Nadere informatieMedical Alerts. Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi syndroom
Medical Alerts Aandachtspunten voor mensen met het Prader-Willi syndroom Versie februari 2019 Persoonlijke gegevens Gegevens over de persoon met Prader-Willi syndroom: Naam: Geboortedatum: Adres: In geval
Nadere informatieSmith Magenis syndroom
Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Veluwe, Wekerom Drs. A. Maas, Drs. P.J.L. Collin, Dr. R. Didden, Dr. M.G. Smits & Prof. dr. L.M.G. Curfs SMS middag CCE 1 december 2010 Ervaringen met behandeling van
Nadere informatieHoe gaan huisartsen om met Apneu?
Hoe gaan huisartsen om met Apneu? Een onderzoek van TNS-Nipo in opdracht van ApneuVereniging en Nederlands Slaap Instituut Aanleiding De ApneuVereniging en het Nederlands Slaap Instituut (NSI) willen de
Nadere informatieRecent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM
Recent nationaal en internationaal onderzoek PRADER-WILLI SYNDROOM Prof. Anita Hokken-Koelega, kinderarts-endocrinoloog Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Directeur Stichting Kind en Groei
Nadere informatieSUMMARY. Samenvatting
SUMMARY Samenvatting 165 166 SAMENVATTING Overgewicht en obesitas bij kinderen is een steeds groter wordend probleem. Eén van de gevolgen ervan is het ontstaan van hypertensie (een te hoge bloeddruk).
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting 1 Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrondinformatie van de relatie tussen intrauteriene groeivertraging, waarvan het lage geboortegewicht een uiting kan zijn, en de gevolgen in de
Nadere informatieIntake: medische gegevens
Intake: medische gegevens NAAM KANDIDAAT: GESLACHT: GEBOORTEDATUM: DATUM CONSULT: INFORMED CONSENT 1. KRUIS AAN ( meerdere mogelijk, omcirkel belangrijkste) en VUL AAN Patiënt vraagt hulp Arts stelt hulp
Nadere informatieBehandeling van slaapproblemen. en relatie melatonine -autisme 14-12-2011. Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom
Behandeling van slaapproblemen met melatonine en relatie melatonine -autisme Dr. Wiebe Braam s Heeren Loo Zuid-Nederland, Wekerom 30 85% van de kinderen met een verstandelijke beperking heeft slaapproblemen
Nadere informatieSamenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications
Chapter 9 Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Obesitas (vetzucht) bij kinderen is gedurende de afgelopen decennia een groeiend en wereldwijd probleem geworden. De snel toenemende prevalentie
Nadere informatieBeleidsplan 2012-2015
Prader-Willi Fonds Beleidsplan 2012-2015 Vastgesteld 9 januari 2012 Doel van het PWF is het werven van (financiële) middelen ten behoeve van onderzoek en projecten die de kwaliteit van het leven van kinderen
Nadere informatieBijlage II. Wetenschappelijke conclusies en redenen voor weigering, opgesteld door het EMA
Bijlage II Wetenschappelijke conclusies en redenen voor weigering, opgesteld door het EMA 29 Wetenschappelijke conclusies Algehele samenvatting van de wetenschappelijke beoordeling van Norditropin SimpleXx,
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met neurofibromatosis type 1 Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts
1 Medische begeleiding van mensen met neurofibromatosis type 1 Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts Verantwoording: zie www.nvavg.nl 2 Algemeen Neurofibromatose type I (NF1), ook wel de ziekte
Nadere informatieWetenschappelijke onderbouwing PPEP-varianten
Wetenschappelijke onderbouwing PPEP-varianten PPEP4ALL Symposium 7 november 2013 Cornelie Andela, MSc. Psycholoog-promovenda, afdeling Endocrinologie Eerdere wetenschappelijke publicaties Introductie PPEP
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Type 2 diabetes mellitus komt vaak binnen families voor en is een multifactoriële aandoening, d.w.z. dat meerdere erfelijke factoren samen met omgevingsfactoren een rol spelen
Nadere informatieLANDELIJKE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN KINDEREN MET HET PRADER-WILLI SYNDROOM
LANDELIJKE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN KINDEREN MET HET PRADER-WILLI SYNDROOM DEEL I SAMENVATTING PER LEEFTIJDSGROEP Deel II:Uitgebreide 4 Colofon Auteurs Prof. dr. A.C.S. Hokken-Koelega,
Nadere informatieGenetica en erfelijkheid bij bipolaire stoornis
Genetica en erfelijkheid bij bipolaire stoornis Forum Ups & Downs 13 oktober 2018 Prof. dr. Stephan Claes UPC KU Leuven Genetica en erfelijkheid bij bipolaire stoornis 1. Hoe genetisch is bipolaire stoornis?
Nadere informatieChronisch zieken en werk
Chronisch zieken en werk Prof. Ute Bültmann Sociale Geneeskunde, Arbeid & Gezondheid Universiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen 41. Nascholingsdag Stichting Nascholing Bedrijfs- en
Nadere informatieMondgezondheid en Voeding betekent. iets met Eten en Drinken?!
Mondgezondheid en Voeding betekent. iets met Eten en Drinken?! José Veen kinderdietist en dietist VG 20-11-2015 Even voorstellen.. José Veen Roots in Wilhelmina Kinderziekenhuis UMC Utrecht Later gespecialiseerd
Nadere informatieObesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar
Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.
Nadere informatieFeiten en cijfers over gezondheid en ziekte bij mensen met verstandelijke beperkingen. Take home message. Korte kennistest.
Feiten en cijfers over gezondheid en ziekte bij mensen met verstandelijke beperkingen Take home message meer gezondheidsproblemen dan anderen. Gezondheidswinst is te behalen door preventie op maat en adequaat
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 99 Nederlandse Samenvatting Depressie is een veel voorkomend en ernstige psychiatrisch ziektebeeld. Depressie komt zowel bij ouderen als bij jong volwassenen voor. Ouderen en jongere
Nadere informatieDepressie bij ouderen Trends over de tijd
DEPARTMENT OF PSYCHIATRY Disclosure belangen spreker Depressie bij ouderen Trends over de tijd Hans Jeuring Psychiater en onderzoeker, UMCG Afdeling Ouderenpsychiatrie (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieDe waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam
De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)
Nadere informatieBijlage KA.1 Diagnostisch instrument overgewicht kinderen
Bijlage KA.1 Diagnostisch instrument overgewicht kinderen Doel Met behulp van het Diagnostisch instrument overgewicht kinderen kan de kinderarts signaleren in welke mate er sprake is van overgewicht, een
Nadere informatieUp to date over Prader-Willi syndroom
Up to date over Prader-Willi syndroom Een overzicht van de meest recente inzichten over gedrag en de begeleidingsbehoefte van volwassenen met Prader-Willi syndroom Nynke de Jong, MSc Johanneke van der
Nadere informatiePatiëntenzorg bij een
INTERVIEW - PATIËNTENZORG ZELDZAME AANDOENINGEN ZELDZAAM 21 Patiëntenzorg bij een zeldzame genetische aandoening Patiëntenzorg bij een zeldzame genetische aandoening vraagt om Gezondheidszorg met een grote
Nadere informatieOvergewicht en Obesitas op Curaçao
MINISTERIE VAN Gezondheid, Milieu & Natuur Volksgezondheid Instituut Curaçao Persbericht Overgewicht en Obesitas op Curaçao In totaal zijn 62,6% van de mannen en 67,3% van de vrouwen op Curaçao te zwaar,
Nadere informatieKinderen met 22q11 deletie syndroom: implementatie van fenotypische variabiliteit als basis voor een zorgpad in UZ Gent.
s1 Kinderen met 22q11 deletie syndroom: implementatie van fenotypische variabiliteit als basis voor een zorgpad in UZ Gent. Dr. Sofie Gadeyne Promotor: Dr. F. Haerynck Dia 1 s1 sgadeyne; 20/05/2016 Inleiding
Nadere informatieRETT SYNDROOM. Help kinderen met het Syndroom van Rett alles uit het leven te halen wat erin zit!
Help kinderen met het Syndroom van Rett alles uit het leven te halen wat erin zit! RETT SYNDROOM Rett Syndroom! Een zeldzame en ernstige neurologische ontwikkelingsstoornis, vooral bij meisjes! Door mutatie
Nadere informatieSomatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening
Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening zorggebruik, resultaten 1 dr. Wilma Swildens a, dr. Fabian Termorshuizen b,c, drs. Alex de Ridder M.D. a, dr. Hugo Smeets, M.D. b,d,, prof dr.
Nadere informatiePrader-Willi Fonds. Vastgesteld 9 oktober 2007
Prader-Willi Fonds Beleidsplan 2008-2011 Vastgesteld 9 oktober 2007 Doel van het PWF is het werven van (financiële) middelen ten behoeve van onderzoek en projecten die de kwaliteit van het leven van kinderen
Nadere informatieZorgprogramma Lijf & Leven. Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid.
Zorgprogramma Lijf & Leven Beter in je lijf, beter in je hoofd Herstel van psychiatrische aandoeningen door een betere lichamelijke gezondheid. Levensverwachting met tot wel 20 jaar verkort 85% van patienten
Nadere informatieVerslag kwaliteitsproject: Protocol insulinetherapie bij diabetes mellitus type II. Gemaakt door: M. Doeswijk van der Wolf
Verslag kwaliteitsproject: Protocol insulinetherapie bij diabetes mellitus type II Gemaakt door: M. Doeswijk van der Wolf Februari 2012 Inhoudsopgave Aanleiding 3 Inleiding 3-4 Probleemstelling 4-5 Doel
Nadere informatieObesitas Hypertensie Cardiovasculair risico Diabetes mellitus II
Obesitas Hypertensie Cardiovasculair risico Diabetes mellitus II Patiënt: Al jaren niet fit overdag. Kan daarom zijn werk als manager van supermarkt niet meer aan. Zit nu thuis en is in overleg met bedrijfsarts
Nadere informatieINLEVEREN OP HET SECRETARIAAT VAN DE OPLEIDING
INLEVEREN OP HET SECRETARIAAT VAN DE OPLEIDING EDUCATIEVE BEOORDELING AIOS IN TE VULLEN DOOR OPLEIDER IN MAAND: OMCIRKELEN Naam aios : Geboren : Naam opleider : Invuldatum : Handtekeningen: Aios gezien/
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom
Medische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het velo-cardio-faciaal syndroom (VCFS) is een
Nadere informatieJaarverslag Prader-Willi/Angelman Vereniging
Jaarverslag 2014 Prader-Willi/Angelman Vereniging Op weg naar een nieuwe koers Zoals voor veel organisaties op het gebied van de belangenbehartiging was ook voor de Prader- Willi/Angelman Vereniging 2014
Nadere informatieMedische begeleiding van mensen met. Rubinstein-Taybi syndroom (RTS) Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.
Medische begeleiding van mensen met Rubinstein-Taybi syndroom (RTS) Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het RTS is een goed omschreven MR-MCA syndroom
Nadere informatieSyndroom van Prader-Willi (PWS) Informatie voor ouders en verzorgers
Syndroom van Prader-Willi (PWS) Informatie voor ouders en verzorgers Voor wie is dit boekje bedoeld? Dit is een boekje voor ouders en verzorgers van kinderen met het syndroom van Prader-Willi. Hierin wordt
Nadere informatieAngelman syndroom. Bianca Kolk MPPT Erasmus MC Sophia
Angelman syndroom Bianca Kolk MPPT Erasmus MC Sophia Inhoud presentatie Afsluiting Doel + introductie Genetica Expertise centrum Angelman Syndroom Kenmerken Toekomst Behandeling Doel - Na afloop van deze
Nadere informatieInformatie meetronde 5-7 jaar 14 januari 2014
GECKO Drenthe cohort Informatie meetronde 5-7 jaar 14 januari 2014 Team GECKO Drenthe (UMCG) - Dr. Eva Corpeleijn, projectleider senior epidemioloog leefstijl en obesitas - Leanne Küpers MSc, coördinator
Nadere informatieGezondheid en zelfstandigheid van 50-plussers, gegevens op basis van de studie Gezond Ouder met een verstandelijke beperking (GOUD)
Gezondheid en zelfstandigheid van 50-plussers, geïndiceerd voor ZZP-VG 4: gegevens op basis van de studie Gezond Ouder met een verstandelijke beperking (GOUD) Heidi Hermans & Heleen Evenhuis december 2012
Nadere informatieKwetsbare ouderen in het ziekenhuis. Sophia de Rooij
Kwetsbare ouderen in het ziekenhuis Sophia de Rooij 2 Mw C. Bundel-Katz 3 Mw C. Bundel-Katz 4 Mw C. Bundel-Katz 5 Mw C. Bundel-Katz 6 Mw C. Bundel-Katz Voelt zich na een korte wandeling in haar tuin niet
Nadere informatieEen hypotone pasgeborene. Drs. J.E. Deelen, Dr. S. Peeters, Prof. Dr. Y. Vandenplas, Drs. E.A. Smit-Kleinlugtenbeld
Een hypotone pasgeborene Drs. J.E. Deelen, Dr. S. Peeters, Prof. Dr. Y. Vandenplas, Drs. E.A. Smit-Kleinlugtenbeld Moeder 2 G3P2 Bloedgroep A positief Serologie negatief GBS positief Moeder Graviditeit
Nadere informatieHet Prader-Willi Syndroom : hoe om te gaan met ernstige gedragsproblemen?
Het Prader-Willi Syndroom : hoe om te gaan met ernstige gedragsproblemen? Annick Vogels Kinder-en Jeugdpsychiater Centrum Menselijke Erfelijkheid, UZ Gasthuisberg, Leuven, België Indeling volgens nutritionele
Nadere informatieConsortium K.U. Leuven U. Gent V.U. Brussel. Gaston Beunen, K.U. Leuven Promotor - Coördinator
Consortium K.U. Leuven U. Gent V.U. Brussel Gaston Beunen, K.U. Leuven Promotor - Coördinator Overerving Fysieke activiteit vrije tijd werktijd andere o.a. huishoudelijk werk en tuinieren Gezondheidsgerelateerde
Nadere informatieBij deze cliënten is niet of in geringe mate sprake van gedragsproblematiek en psychiatrische problematiek.
en VG Wonen met begeleiding en verzorging (VG03) De volwassen cliënten functioneren sociaal beperkt zelfstandig. De cliënten wordt een veilige en vertrouwde leef- en werkwoonomgeving geboden. Het tijdsbesef
Nadere informatieSlaapapneu en co-morbiditeit. Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis
Slaapapneu en co-morbiditeit Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis Slaapapneu en co-morbiditeit 1. ontwikkelen en ontregelen van andere ziektebeelden 2. de invloed op slaapapneu en klachten op andere
Nadere informatieVOOR WELKE CLIËNTEN IS DE PALLI?
PALLI De PALLI is een vragenlijst die zorgverleners helpt om te bepalen of en in welke mate een cliënt met verstandelijke beperkingen achteruit is gegaan in gezondheid. Voor cliënten die achteruit zijn
Nadere informatieBariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep
Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling
Nadere informatie24 september 2015. Van harte welkom!
24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 SAMENVATTING
139 Nederlandse samenvatting Het doel van dit proefschrift is om bij te dragen tot een beter begrip en verbetering van onze kennis over het 22q11.2 deletie syndroom (22q11DS). We onderzochten een specifieke
Nadere informatieDiabetes en Puberteit
Diabetes en Puberteit Hormonale veranderingen en Diabetes Dr. R. Zeevaert, MD, PhD 21/03/2019 Diabetes en Puberteit Hormonale veranderingen en diabetes 1. Normale puberteit 2. Invloed van puberteit op
Nadere informatieRoutinedata in de medische zorg in de avond, nacht en weekenden voor mensen met verstandelijke beperkingen
Focus congres 22 juni 2015 Routinedata in de medische zorg in de avond, nacht en weekenden voor mensen met verstandelijke beperkingen Prof. Dr. H. van Schrojenstein Lantman- de Valk Prof. Dr. W.J.J. Assendelft
Nadere informatiePsychisch functioneren bij het syndroom van Noonan
Psychisch functioneren bij het syndroom van Noonan drs. Ellen Wingbermühle GZ psycholoog / neuropsycholoog GGZ Noord- en Midden-Limburg Contactdag 29 september 2007 Stichting Noonan Syndroom 1 Inhoud Introductie
Nadere informatieHoe word je 100? (en willen we dat eigenlijk wel?)
Hoe word je 100? (en willen we dat eigenlijk wel?) Gezond zijn levert dus niet alleen meer Als voorbeeld vergelijken we twee jaren op, vijftigjarigen zonder en met diabetes maar ook veel betere en vitalere
Nadere informatieJaarverslag 2011. Stichting Prader Willi Fonds
Jaarverslag 2011 Stichting Prader Willi Fonds Bestuur Prader Willi Fonds Vastgesteld op 20 juni 2012 Inhoud 1. Doelstelling... 3 2. Organisatie... 3 3. Beleid... 5 4. Activiteiten, fondsenwerving 2011...
Nadere informatieSleep-disordered breathing: definitie
NKO als oorzaak en oplossing van slaapproblemen bij kinderen Greet Hens 18/03/2013 Sleep-disordered breathing: definitie 1 Sleep disordered breathing Sleep Disordered Breathing (SDB) Habitueel snurken:
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)
NEDERLANDSE SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) ACHTERGROND Depressie is een ernstige psychiatrische stoornis waar ongeveer één op de vijf à zes mensen gedurende de levensloop mee te maken krijgt. In Westerse
Nadere informatieVerstandelijke handicap*: definitie, classificaties en kenmerken
Verstandelijke handicap*: definitie, classificaties en kenmerken Mevrouw dr. M.A. Maaskant, 1 mevr. G.H.P.M. van Kerkhof-Willemsen 2 en mevr.drs.m.sinnema 3 1 Onderzoekscoördinator bij de Stichting Pergamijn,
Nadere informatieRust roest, bewegen voor gezonder leven! Wat betekent dat voor de zorg aan ouderen? Dr Jita Hoogerduijn
Rust roest, bewegen voor gezonder leven! Wat betekent dat voor de zorg aan ouderen? Dr Jita Hoogerduijn Bewegen: de geest! Bewegen: het lichaam! 1: De enige zekerheid in ons beroep is de constante verandering
Nadere informatieDiabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren
Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren Huisarts, lid DiHAG Senior-onderzoeker Diabetes kenniscentrum Disclosure Geen conflicts of interest De toekomst!!! >25% = >75 jaar Karakteristieken ouderen
Nadere informatieSamenvatting. Epidemie
Samenvatting Met dit advies voldoet de Gezondheidsraad aan het verzoek van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een inventarisatie op te stellen van nieuwe inzichten en te verwachten wetenschappelijke
Nadere informatieLipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan
Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieMAPPING STUDIE. Anne van den Brink. Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker
MAPPING STUDIE Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde, Junior Onderzoeker UKON symposium 7 april 2016 A study on the characteristics, care needs and quality of life of patients with both Mental
Nadere informatieKent u de cijfers van uw hart?
Kent u de cijfers van uw hart? CHOLESTEROL? GEWICHT/ BUIKOMTREK? UW? BLOEDDRUK? SUIKERGEHALTE? V.U.: Dr Freddy Van de Casseye - Elyzeese-Veldenstraat 63-1050 Brussel Belgische Cardiologische Liga www.cardiologischeliga.be
Nadere informatieVerstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen
Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker
Nadere informatieDiabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie. Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen
Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen GEZOND EN ZIEK Lichamelijke Gezondheid Diabetes: somatische aandoening
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/39582 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39582 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hegeman, Annette Title: Appearance of depression in later life Issue Date: 2016-05-18
Nadere informatieStadia chronische nierschade
Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Stadia chronische nierschade Nierschade
Nadere informatiePreventie van type 2 diabetes bij volwassenen
Preventie van type 2 diabetes bij volwassenen Kernboodschappen Uitgave januari 2016 www.diabetes.be Diabetes mellitus Iemand met diabetes heeft een verhoogd bloedsuikergehalte omdat men niet voldoende
Nadere informatieOefentherapie bij patiënten met knieartrose en comorbiditeit. Mariëtte de Rooij
Oefentherapie bij patiënten met knieartrose en comorbiditeit Mariëtte de Rooij Inhoud Artrose en comorbiditeit Aangepaste oefentherapie bij comorbiditeit Resultaten pilot studie Voorbeeld Conclusie Randomized
Nadere informatieoinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd
oinleiding 1 c Gewichtsstijging ontstaat wanneer de energie-inneming (via de voeding) hoger is dan het energieverbruik (door lichamelijke activiteit). De laatste decennia zijn er veranderingen opgetreden
Nadere informatieChronische nierschade: hoe vaak, stadia en risico s
Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Chronische nierschade: hoe vaak,
Nadere informatieWanneer en hoe testosteron toedienen? Dr Inge Gies Dr David Unuane
Wanneer en hoe testosteron toedienen? Dr Inge Gies Dr David Unuane Overzicht Fysiologie: Aanmaak van testosteron Effecten van testosteron Testosteron op kinderleeftijd Normale productie Gegevens bij Klinefelter
Nadere informatieKanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes
Kanker en diabetes Introductie Kanker en comorbiditeit Landelijk Overleg Oncologie Verpleegkundigen 8 november 2012 M. Zanders, arts-onderzoeker IKZ Kanker en diabetes Casuïstiek Dillemma s in de praktijk
Nadere informatieLANDELIJKE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN KINDEREN MET HET PRADER-WILLI SYNDROOM
LANDELIJKE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN KINDEREN MET HET PRADER-WILLI SYNDROOM Deel II:Uitgebreide 1 Colofon Auteurs Prof. dr. A.C.S. Hokken-Koelega, kinderarts-endocrinoloog Dr. B.J. Otten,
Nadere informatieDIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus
DIABETOgen Test Diabetes mellitus Typ II Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De DIABETOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op diabetes mellitus type
Nadere informatieDinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing
De noodzaak van evidence based signaleren van somatische gezondheidsproblemen bij mensen met ZEVMB! Reden voor vervolgonderzoek. Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing
Nadere informatieSamenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie
Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd
Nadere informatieDia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte
Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Dia 2 Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieVoedingsmanagement in de Psychiatrie
Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze
Nadere informatie