Werkkostenregeling VS Vereenvoudiging & Administratieve lastenverlichting

Transcriptie

1 UNIVERSITEIT VAN TIILBURG BACHELOR SCRIPTIE Werkkostenregeling VS Vereenvoudiging & Administratieve lastenverlichting Naam student: H.J.R.M. Vesseur Studentnummer: Begeleider: Hoogleraar: Coördinatoren: Mr. E. Alink Prof. dr. A.C. Rijkers Prof.dr. J.A.G. van der Geld A.E. Feldhoffer

2 Voorblad 1 Inhoudsopgave 2 Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Paragraaf 1.1 Inleiding 3 Paragraaf 1.2 Probleemstelling 3 Paragraaf 1.3 Verdeling hoofdstukken 4 Hoofdstuk 2 Oude systematiek 5 Paragraaf 2.1 Inleiding 5 Paragraaf 2.2 Systematiek van vrije vergoedingen en verstrekkingen 5 Paragraaf 2.3 Vergoedingen 5 Paragraaf 2.4 Verstrekkingen 7 Paragraaf 2.5 Waarom verandering 7 Paragraaf 2.6 Conclusie 7 Hoofdstuk 3 Werkkostenregeling 8 Paragraaf 3.1 Inleiding 8 Paragraaf 3.2 Geen loon of onbelast loon 8 Paragraaf 3.3 Gerichte vrijstellingen 8 Paragraaf 3.4 Nihilwaarderingen 9 Paragraaf 3.5 Forfait 9 Paragraaf 3.6 Gebruikelijkheidstoets 10 Paragraaf 3.7 Conclusie 10 Hoofdstuk 4 Vergelijking 11 Paragraaf 4.1 Inleiding 11 Paragraaf 4.2 Samenvatting 11 Paragraaf 4.3 Overeenkomsten 11 Paragraaf 4.4 Verschillen 12 Paragraaf 4.5 Overgangsregeling 12 Paragraaf 4.6 Conclusie 13 Hoofdstuk 5 Oordeel en aanbeveling 14 Paragraaf 5.1 Inleiding 14 Paragraaf 5.2 Oordeel 14 Paragraaf 5.3 Conclusie 15 Hoofdstuk 6 Conclusie 16 Paragraaf 6.1 Inleiding 16 Paragraaf 6.2 Conclusie 16 Literatuurlijst en jurisprudentie 17 2

3 Hoofdstuk 1Inleiding Paragraaf 1.1 Inleiding 47 miljard in 2009 en 33 miljard na negen maanden in 2010 dit zijn de bedragen die de overheid deze jaren aan loonbelasting heeft binnen gekregen.(1) Als voorheffing op de inkomstenbelasting hebben de meeste mensen er al een keer mee te maken gehad. Misschien niet geheel bewust, maar gedurende het hele jaar wordt er al belasting ingehouden op het loon van de werknemer. De ingehouden loonbelasting wordt dan later verrekend met de verschuldigde inkomstenbelasting. Indien het inkomen (nagenoeg) geheel bestaat uit loon, is de loonbelasting vaak ook eindheffing. De omvang van de loonbelasting is enorm en is dus een grote inkomstenbron voor de Nederlandse overheid. De regels van de loonbelasting staan in de Wet op de loonbelasting 1964(hierna LB), hier wordt in artikel 1 bepaald wie voor de LB de subjectieve belastingplicht draagt. Artikel 1LB zegt namelijk: Onder de naam loonbelasting wordt van de werknemers of hun inhoudingsplichtige, van artiesten, van beroepssporters, van buitenlandse gezelschappen en van bij of krachtens deze wet aan te wijzen andere personen een directe belasting geheven. Hoewel deze wet al stamt uit 1964 is hij in de loop van de jaren een aantal maal gewijzigd. Mede hierdoor is de loonbelasting met de jaren ook ingewikkelder geworden. Een belangrijke verandering in de loonbelasting, en waar deze thesis ook mede over gaat, is de aanvulling op de kostenvergoedingen voor de loonbelasting in 2001, namelijk de regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen. Na het afschaffen van de aftrekbare beroepskosten en de wens om belastingvrije vergoedingen mogelijk te houden moest er een nieuwe systematiek van kostenvergoedingen komen. In het kort hield deze systematiek in dat kosten die gemaakt werden door werknemers bij het vervullen van hun dienstverband, waarbij ze een vergoeding kregen van de werkgever, ze dit niet hoefden aan te merken als belastbaar loon. Doordat de werkgever per werknemer moest bijhouden welke vergoedingen en verstrekkingen hij gaf, leidde dit tot extra lasten voor de werkgever. Daardoor steeg de vraag naar andere regelgeving van kostenvergoedingen, die en in het plaatje paste van vereenvouding van de wet en leidde tot administratieve lastenvermindering voor de werkgevers. Nu in 2011 is het moment daar dat de wetgever een nieuwe poging onderneemt. We zien een regeling voor het vereenvoudigen van de loonbelasting en daarnaast ook lastenvermindering voor de werkgevers. Althans, dat is de opzet. Deze regelgeving moet ervoor zorgen dat de administratieve lasten van werkgevers afnemen en zal door het leven gaan als: De werkkostenregeling. De werkkostenregeling bestaat uit drie (hoofd)delen: het eerste deel zijn de gerichte vrijstellingen, het tweede deel bestaat uit een forfait en tot slot is er een regeling met betrekking tot de nihilwaarderingen. Het forfaitaire karakter houdt in dat de werkgever tot een maximum van 1,4% van zijn fiscale loonsom, onbelaste vergoedingen en verstrekking aan zijn werknemers mag toekennen. Met ingang van 2011 is de werkkostenregeling van kracht. Tot en met 2013 mogen werkgevers, als overgangsmaatregel, jaarlijks nog kiezen of ze gaan voor het oude regime of het nieuwe. Vanaf 2014 verdwijnen de vrije vergoedingen en verstrekkingen en is voor iedereen de werkkostenregeling verplicht. Paragraaf 1.2 Probleemstelling De regering wil het belastingstelsel vereenvoudigen en vindt daarbij de administratieve lastenverlichting en eenvoud het belangrijkste. De werkkostenregeling heeft dit ook als doel. Toch is er een groot deel sceptisch over. Zo zegt Hoogstraten: De werkkostenregeling kent een (1) Centraal bureau voor de statistiek, CBS statline, Rijk; belastingopbrengsten volgens ESR 3

4 systematiek die op hoofdlijnen goed in elkaar zit, maar wel op een aantal onderdelen verduidelijking behoeft. (2) en gaat Bentohami nog een stapje verder: Ik vrees dan ook dat de nieuwe regeling alleen maar voor nog meer irritatie bij werkgevers zal zorgen. (3) Het is dus wel duidelijk dat de werkkostenregeling nog zal leiden tot een hoop discussie. Zo stelt Bik dat er niet echt een vereenvoudiging plaats vindt maar dat er eerder een andere vorm wordt gegeven. (4) Deze discussie leidt dan ook tot het onderwerp van mijn thesis met als probleemstelling: Leidt de invoering van de werkkostenregeling daadwerkelijk tot een vereenvoudiging en administratieve lastenverlichting? Deze hoofdvraag zal ik gaan onderzoeken in mijn scriptie, met behulp van artikelen en wetteksten. Paragraaf 1.3 Verdeling hoofdstukken Om tot een antwoord te komen op mijn hoofdvraag zijn de hoofdstukken opgedeeld in verschillende paragrafen. Ik ga eerst in hoofdstuk 2 de oude systematiek onderzoeken. Ik doe dat aan de hand van de geschiedenis, de vergoedingen, de verstrekkingen en breng ik onder de aandacht waarom er verandering nodig was. In hoofdstuk 3 behandel ik de werkkostenregeling. Hier zal ik uitgebreid onderzoeken hoe de werkkostenregeling werkt. Dit doe ik door te onderzoeken wat tot het belastbare loon behoort, een verschil te maken in de gerichte vrijstellingen, de nihilwaarderingen en het forfaitaire gedeelte en vervolgens wat de gebruikelijkheidstoets inhoud met als afsluiting een korte conclusie over de werking van de werkkostenregeling. Vervolgens stel ik in hoofdstuk 4 een onderzoek in naar de verschillen tussen beide regelingen. Ik zal onderzoeken wat er verandert en wat juist niet. In hoofdstuk 5 ga ik de nieuwe regelgeving beoordelen. Want is het nu gewoon een andere naam of valt er wel degelijk lastenvermindering en vereenvoudiging op te merken? En wat moet er beter? In hoofdstuk 6 trek ik mijn eindconclusie. (2) Drs. P.W.H. Hoogstraten, De werkkostenregeling: opmaat naar vlaktax en loonsomheffing?, WFR 2010/288 (3) Mw. Mr. S. Bentohami, De werkkostenregeling: meer vereenvoudiging of meer irritatie?, Forfaitair 2010/206 (4) M.J. Bik, Vereenvoudiging van de onbelaste vergoedingen, Forfaitair 2009/200 4

5 Hoofdstuk 2 Oude systematiek Paragraaf 2.1 Inleiding De loonbelasting heeft een lange geschiedenis en zoals in hoofdstuk 1 al aangegeven is het een belangrijke inkomstenpost voor de Nederlandse overheid. Het systeem van vrije vergoedingen en verstrekkingen dat in 2001 werd ingevoerd heeft een belangrijke invloed hierop. Maar nu tien jaar later wordt het aan de kant geschoven en betreedt de werkkostenregeling het platform. Wat we in dit hoofdstuk dan ook nader gaan bekijken is de systematiek van vrije vergoedingen en verstrekkingen. Niet alleen waar de regelgeving uit bestond, maar ook hoe hij werd toegepast en wat de mankementen waren aan deze regelgeving. Paragraaf 2.2 Systematiek van vrije vergoedingen en verstrekkingen De oude systematiek van vrije vergoedingen en verstrekkingen werd geregeld in artikel 15 t/m 17a LB. Artikel 15 LB, artikel 15a LB, artikel 15b LB, artikel 15c LB, artikel 15d LB en artikel 16a LB gaan over de vrije vergoedingen. De vrije verstrekkingen werden geregeld in artikel 17 LB en artikel 17a LB. De systematiek van vrije vergoedingen en verstrekkingen werd ingevoerd, omdat sinds de invoering van de Wet inkomstenbelasting 2001 de arbeidskosten niet meer aftrekbaar waren. Voor de invoering van de Wet inkomstenbelasting 2001 waren deze kosten aftrekbaar in de inkomstenbelasting van het loon. Na de afschaffing hiervan rees de vraag of de vergoeding die de werknemers kregen voor kosten die ze gemaakt hadden ter vervulling van hun dienstverband ook belastbaar waren. In de systematiek kwam hier in principe een duidelijk antwoord op. Er kwam een regeling voor vrije vergoedingen en verstrekking. In artikel 10 LB beschrijft de wet dat loon al hetgeen is, dat uit een dienstbetrekking of een vroegere dienstbetrekking wordt genoten. En dat daaronder mede begrepen wordt hetgeen vergoed of verstrekt in het kader van de dienstbetrekking. De kostenvergoedingen vallen in eerste instantie dus ook onder loon. Artikel 11 lid 1 LB somt de vergoedingen op die worden uitgezonderd voor het begrip loon, namelijk: tot het loon behoren niet: vergoedingen die naar algemene maatschappelijke opvattingen niet als beloningsvoordeel worden ervaren, een en ander volgens de in of krachtens hoofdstuk IIA gestelde normering en beperkingen; verstrekkingen die naar algemeen maatschappelijke opvattingen niet als beloningsvoordeel worden ervaren, een en ander volgens de in of krachtens de artikelen 17 en 17a gestelde normeringen en beperkingen. De eerste zin hier geldt voor de vrije vergoedingen, waarbij duidelijk aangegeven is welke voorwaarden hieraan zitten. De laatste zin legt uit wat de voorwaarden zijn voor de vrije verstrekkingen. Als ik ze vergelijk zie ik dat ze eigenlijk nagenoeg gelijk behandeld worden in de wet. Toch is er één belangrijk verschil tussen de vergoedingen en verstrekkingen. De vrije vergoedingen zijn de kosten die gemaakt zijn door de werknemer in verband met zijn dienstbetrekking en daarna vergoed worden door de werkgever. De vrije verstrekkingen zijn de voordelen in natura die de werknemer geniet, waarbij de werkgever de kosten draagt. Paragraaf 2.3 Vergoedingen Zoals al is geschreven zijn de vergoedingen de kosten die de werknemer vergoed krijgt, omdat hij deze heeft gemaakt ter behoorlijke vervulling van zijn dienstverband. Het maakt voor de wet verder niet uit of de vergoeding vooraf of naderhand is gedaan. Om in aanmerking te komen voor de vrije vergoedingen, zijn er twee voorwaarden welke zijn geregeld in artikel 15 LB. Op grond van deze bepaling zijn vrije vergoedingen: a. vergoedingen voor zover zij geacht kunnen worden te strekken tot bestrijding van kosten, lasten en afschrijvingen ter behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking; 5

6 b. andere vergoedingen voor zover zij naar algemene maatschappelijke opvatting niet als beloningsvoordeel worden ervaren. Beoordeeld moet dus worden of de vergoedingen zijn verstrekt ter vervulling van de dienstbetrekking of dat de vergoedingen niet als beloningsvoordeel worden ervaren. Voor het eerste criterium kunnen we kijken naar een arrest uit Dit arrest stamt weliswaar uit de tijd voor dat de LB werd ingevoerd, maar is naar mijn mening een goede basis geweest voor het eerste criterium. In dit arrest heeft de Hoge Raad het volgende overwogen(5): Kosten van een buitenlandse reis van een leraar aan een technische school. Ambtshalve: Ter beoordeling van de vraag of dit zijn kosten van verwerving komt het er niet op aan of deze kosten voor de vervulling der dienstbetrekking noodzakelijk zijn, doch hierop, of de betreffende uitgave binnen de perken der redelijkheid door de belastingplichtige ter wille van een behoorlijke vervulling van zijn dienstbetrekking is gedaan. Hier geeft de Hoge Raad dus eigenlijk aan dat er niet op het niveau van de dienstbetrekking moet worden gekeken, maar dat het belangrijk is om te kijken naar het niveau van de belastingplichtige. Waarbij de Hoge Raad nog een extra voorwaarde eraan toevoegt, namelijk der redelijkheid door de belastingplichtige is gedaan. Deze voorwaarde is tevens in de wet opgenomen in artikel 15a LB. De voorwaarde houdt in dat getoetst moet worden of het aannemelijk te maken is dat de kosten bijdragen aan een vervulling van de dienstbetrekking en dat iemand anders zonder deze dienstbetrekking die kosten niet gemaakt zou hebben. In een arrest uit 1978(6) besliste de Hoge Raad dat de boeken van de belanghebbende in aftrek mochten worden gebracht, omdat deze kosten door iemand zonder een dergelijke dienstbetrekking niet gemaakt zou zijn en het persoonlijke karakter geen grote rol speelde. Uit de uitspraak blijkt dat sommige kosten die ook een persoonlijk karakter hebben, derhalve toch in aftrek mogen worden gebracht. Bij een arrest uit 1980(7) legt de Hoge Raad uit dat het belangrijk is dat er gekeken wordt naar de verhouding tussen de uitgaven en de inkomsten. Als er een wanverhouding is, mogen de kosten niet in aftrek worden genomen. Bij het tweede criterium moet er getoetst worden of er sprake is van een beloningsvoordeel. Dit houdt in dat er beoordeeld moet worden of het nog steeds nauw verwant is met de dienstbetrekking en daarnaast het niet leidt tot een beloning in de privésfeer. In de wet zijn in artikel 15a LB en artikel 15b LB de meest voorkomende vergoedingen opgenomen en is er beschreven welke wel en welke niet onder vrije vergoedingen vallen. Daarnaast is in de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 extra regelgeving opgenomen. Als voorbeeld: artikel 15a, lid 1, sub b LB: Tot de vrije vergoedingen behoren vergoedingen, in redelijkheid, ter zake van: werkkleding, met inachtneming van bij ministeriële regeling te stellen regels. Deze regels zijn vervolgens in artikel 24 Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 opgenomen: Voor de toepassing van artikel 15a, lid 1, sub b LB wordt kleding slechts als werkkleding aangemerkt indien het: a. Uitsluitend of nagenoeg uitsluitend geschikt is om tijdens de vervulling van de dienstbetrekking te worden gedragen; b. Is voorzien van een of meer duidelijk zichtbare, aan de inhoudingsplichtige gebonden beeldmerken met een oppervlakte van tezamen ten minste 70 cm². (5) HR 20 oktober 1954, BNB 1954/350 (6) HR 30 november 1977, BNB 1978/7 (7) HR 7 mei 1980, BNB 1980/186 6

7 Paragraaf 2.4 Verstrekkingen Bij vrije verstrekkingen gaat het over een voordeel dat genoten is door de werknemer in natura. Dit houdt in dat de werkgever een product of dienst levert aan de werknemer. Het in aanmerking nemen van de vrije verstrekking ligt nauw samen met de vrije vergoeding. In artikel 17 LB staat een definitie van de vrije verstrekkingen: a. verstrekkingen voor zover zij geacht kunnen worden te strekken tot voorkomen van kosten, lasten en afschrijvingen ter behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking; b. andere verstrekkingen voor zover zij naar algemene maatschappelijke opvattingen niet als beloningsvoordeel worden ervaren. Tevens zijn artikel 15a LB en artikel 16a LB voor de vrije verstrekkingen van toepassing. In artikel 17a LB zijn de meest voorkomende verstrekkingen opgesomd die per definitie een vrije verstrekking zijn. En net als bij de vrije vergoedingen vind je ook voor de verstrekkingen extra regelgeving terug in de Uitvoeringsregeling loonbelasting Paragraaf 2.5 Waarom verandering Om duidelijkheid te krijgen over het feit waarom er nu verandering moet komen, is het van belang om nader te onderzoeken wat de problemen zijn waar werkgevers tegen aan lopen. Elk geval van vrije vergoedingen en verstrekkingen is verschillend. Daarom moeten ze ook ieder apart worden behandeld. Bij elke vergoeding en verstrekking moet er gekeken worden of het voldoet aan de vereisten van een vrije vergoeding of verstrekking. En indien het een persoonlijk karakter heeft of het toch nauw verwant is met de dienstbetrekking. De waarde van de kosten zijn bij de vergoedingen niet lastig te vinden, maar bij de verstrekking is het toch een probleem. Het uitzoeken of het wel of niet tot de vrije vergoedingen en verstrekkingen behoort heeft daarbij wel de zwaarste last voor de werkgever. Met het oog op vermindering van de administratieve lasten en het verminderen van de irritaties voor de werkgevers, is dit nou niet bepaald een systeem om warm van te worden. Paragraaf 2.6 Conclusie Met de invoering van het systeem van vrije vergoedingen en verstrekkingen heeft de overheid er voor gezorgd dat arbeidskosten die men maakt voor de dienstbetrekking toch in aftrek kunnen worden gebracht op het loon. Dit was gewenst, omdat het vanaf 2001 niet meer mogelijk was om de eigen werkelijke arbeidskosten in aftrek te brengen. Deze regeling door de overheid was nodig, omdat de overheid vond dat kosten die gemaakt worden voor de vervulling van de dienstbetrekking geen belastbaar loon moeten zijn. Iets wat naar mijn mening niet heel raar is. De toetsingscriteria voor de regeling van de vrije vergoedingen en verstrekkingen zijn behoorlijk ingewikkeld en leiden tot veel werk. Doordat er per vergoeding moet worden getoetst of het wel of niet belastbaar is. Er moet namelijk getoetst worden of het nodig is voor een behoorlijke vervulling van het dienstverband en niet als persoonlijk beloningsvoordeel kan worden gezien. Daarnaast moet het wel passen binnen de redelijkheid. Zodra dit gedaan is, krijgt de werkgever te maken met extra regelgeving in het Uitvoeringsbesluit loonbelasting Wat ook niet altijd tot vereenvoudiging leidt. Er worden weliswaar duidelijke voorbeelden gegeven, maar in de wet vind ik toch grotendeels alleen richtlijnen en extra regels. En ten slotte is er ook nog de verplichting dat er bijgehouden moet worden welke kosten er door welke werknemer zijn gemaakt en voor hoeveel. Met als doel van het huidige belastingplan om de belastingen te vereenvoudigen en het laten afnemen van de administratieve lasten, past deze regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen niet meer in ons systeem. 7

8 Hoofdstuk 3 Werkkostenregeling Paragraaf 3.1 Inleiding De regering wil de loonheffingen vereenvoudigen, om dit te verwezenlijken kwam de wetgever met het wetsvoorstel: de fiscale vereenvoudigingswet In dit wetsvoorstel werden twee onderdelen beschreven. Het eerste onderdeel trachtte vereenvoudiging te bereiken door middel van uniformering van het loonbegrip en het tweede onderdeel legde de nadruk op vereenvoudiging van de regeling met betrekking tot vrije vergoedingen en verstrekkingen.(8) De oude regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen had voor 29 categorieën regels, waaronder bijvoorbeeld: werkkleding, kerspakketten, laptops, personeelsfeesten, fietsen en bedrijfsfitness. De werkkostenregeling heeft de oude regelgeving vervangen. Om te beginnen behoren alle vergoedingen en verstrekkingen tegenwoordig tot het loon. De overheid heeft dit in artikel 10 LB tot uitdrukking gebracht. Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking of een vroegere dienstbetrekking wordt genoten, daaronder mede begrepen hetgeen wordt vergoed of verstrekt in het kader van de dienstbetrekking. De wetgever heeft er voor gekozen dat alle vergoedingen en verstrekkingen in het kader van de dienstbetrekking toe behoren aan het loon. De wetgever heeft er tevens voor gekozen om het beloningsvoordeel dat was opgenomen in artikel 11 LB te laten vervallen. Voorheen gold het als een vrije vergoeding of verstrekking indien er geen sprake was van een beloningsvoordeel. Nu worden verstrekkingen en vergoedingen geplaatst bij het loon indien het in het kader van de dienstbetrekking wordt genoten. In de volgende paragrafen gaan we nader in op de werkkostenregeling. En afsluitend een korte conclusie over de werkkostenregeling. Maar om te beginnen wanneer het geen loon is of onbelast loon. Paragraaf 3.2 Geen loon of onbelast loon Door de invoering van de werkkostenregeling en de aanpassing van artikel 10 LB behoren alle vergoedingen en verstrekkingen tot het loon. De vergoedingen en verstrekkingen die de werkgever toewijst als belastbaar loon vallen onder de werkkostenregeling. Alles wat niet wordt gezien als belast loon of is vrijgesteld gaat dus niet ten koste van de vrije ruimte. Dit zijn bijvoorbeeld: voordelen buiten de dienstbetrekking of verstrekkingen waar de werknemer de factuurwaarde van betaalt. Onder voordelen buiten de dienstbetrekking valt bijvoorbeeld als de werkgever met zijn werknemer een avondje naar de bioscoop gaat en de werkgever betaald. Indien dit puur uit vriendschappelijk oogpunt is kan dit niet worden gezien als een uitstapje op basis van de relatie werknemer-werkgever. Daarom kan dit onbelast worden verstrekt. Indien de werknemer in zijn lunchpauze gebruik maakt van de bedrijfskantine wordt dit niet als loon gezien, indien hij ten minste de waarde van de maaltijd betaalt. Het normbedrag in 2011 is 2,90. Andere voorbeelden van onbelast loon of hetgeen dat niet als loon wordt aangemerkt zijn: Vrijgesteld loon, intermediaire vergoeding enen aanspraken op pensioenen.(9) Paragraaf 3.3 Gerichte vrijstellingen Het eerste deel van de werkkostenregeling wordt gevormd door de gerichte vrijstellingen. De gerichte vrijstellingen zijn de vergoedingen en verstrekkingen die alleen een zakelijk karakter hebben. Voor deze vrijstellingen gelden dezelfde voorwaarden als onder de regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen. De werkgever mag zelf bepalen voor hoeveel hij de gerichte vrijstelling vergoed, maar het geldt als gerichte vrijstelling tot het normbedrag. Alles wat hierboven komt mag de werkgever rekenen tot het loon van de werknemer of onderbrengen in de vrije ruimte. De werkgever is wel verplicht om een kostenonderzoek in te stellen naar de werkelijk gemaakte kosten die ten grondslag liggen aan de vergoedingen. Gebeurt dit niet, dan worden ze niet geaccepteerd als zijnde (8) Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Fiscale vereenvoudigingswet 2010) (9) Belastingdienst Nederland, schema werkkostenregeling 8

9 gerichte vrijstellingen en vallen ze onder het forfaitaire gedeelte. Deze regel staat in de wettekst in artikel 31a lid 3 LB. Als voorbeeld van een gerichte vrijstelling: De werkgever vergoedt de reiskosten die gemaakt zijn in het kader van de dienstbetrekking voor een bedrag van 22 cent per kilometer. De norm hiervoor bedraagt 19 cent per kilometer. Dit houdt in dat de 19 cent per kilometer valt onder de gerichte vrijstelling en de 3 cent per kilometer die boven het normbedrag ligt, mag hij toewijzen aan de vrije ruimte of als belastbaar loon. Later in dit hoofdstuk kom ik nog terug op dit voorbeeld, omdat er rekening moet worden gehouden met de gebruikelijkheidstoets. De volgende kosten vallen onder de gerichte vrijstellingen: vervoer, kosten voor tijdelijk verblijf in het kader van de dienstbetrekking, cursussen, congressen, seminars, vakliteratuur en dergelijke voor het onderhouden en verbeteren van de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor het werk, studie- en opleidingskosten met het oog op het verwerven van inkomen en procedures tot erkenning van verworven competenties, verhuiskosten, extraterritoriale kosten en vakliteratuur. Paragraaf 3.4 Nihilwaarderingen Het tweede deel zijn de nihilwaarderingen, deze zijn in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat een aantal verstrekkingen op de werkplek niet onder de vrije ruimte vallen. De nihilwaarderingen gelden alleen voor loon in natura en dus niet voor de vergoedingen in geld. Onder nihilwaarderingen vallen onder andere: bedrijfsfitness, de vaste computer, gereedschappen, consumpties op de werkplek met uitzondering van de maaltijden, werkkleding en ter beschikking gestelde hulpmiddelen. Deze vergoedingen behoren wel toe tot het forfaitaire gedeelte maar doordat ze op nihil worden gewaardeerd nemen ze geen ruimte in. En worden ze dus eigenlijk als het ware onbelast vergoed. Paragraaf 3.5 Forfait Alle vergoedingen en verstrekkingen die niet behoren tot de gerichte vrijstellingen of nihilwaarderingen kunnen door de werkgever worden toegerekend aan het loon van de werknemer of vallen onder het derde deel van de werkkostenregeling, het forfait. Deze zijn onbelast tot een hoogte van 1,4% van de totale loonsom, dit wordt ook wel de vrije ruimte genoemd. Alles wat hierboven komt wordt belast met een eindheffing van 80%. Hiervoor is gekozen zodat het marginale tarief op 44% ligt, wat gelijk ligt aan het gemiddelde marginale tarief, welke is berekend over de verschillende belasting schijven. De vraag die ik hierbij kan stellen is of het wel rechtvaardig is om geen verschil te maken tussen hoge lonen en lage lonen. Immers als de werkgever een enorme loonsom heeft, doordat hij hoge salarissen betaalt, heeft de werkgever ook al het voordeel dat er een grotere vrije ruimte is. Als voorbeeld: Een werknemer verdient een loon dat ongeveer gelijk ligt met het gemiddelde loon van een werknemer in 2009, namelijk 2200 euro per maand(10). Omdat hij als enige in loondienst is, is de loonsom dus euro per jaar. Dit leidt tot een vrije ruimte van 369,60 euro per jaar. Een ander bedrijf betaald een werknemer 8000 euro aan salaris, wederom is hij de enige in dienstbetrekking bij het bedrijf. In dit geval heeft de werkgever een loonsom van euro, die een vrije ruimte oplevert van 998,40 euro per jaar. Bij de eerste werknemer zit de werkgever aanzienlijk sneller aan de grens dan bij de tweede werknemer. Als hij alles in de vrije ruimte brengt zit de werkgever naar mijn idee snel aan de bovengrens. De wetgever heeft om misbruik te vooromen de gebruikelijkheidstoets in het leven geroepen. Hier zullen we in de volgende paragraaf nader op in gaan. Verder kan de werkgever zelf bepalen in hoeverre hij de vrije ruimte gebruikt. (10) Centraal bureau voor de statistiek, CBS Statline, werkgelegenheid 9

10 Paragraaf 3.6 Gebruikelijkheidstoets De gebruikelijkheidstoets is onderdeel van de werkkosten regeling. Kort samengevat houdt dit in dat een vergoeding of verstrekking niet meer dan 30% mag afwijken van wat in vergelijkbare situaties als gebruikelijk word ervaren. Het bedrag dat boven deze 30% uit komt wordt gezien als loon van de werknemer. We gaan dit nader bekijken middels hetzelfde voorbeeld als in paragraaf 3.3, alleen stellen we nu de vergoeding die de werkgever per kilometer geeft op 28 cent. Het norm bedrag wat in een dergelijke situatie gebruikelijk is, is 19 cent per kilometer. De 28 cent die wordt vergoed wijkt dus sterk af van dit normbedrag. In dit geval wordt de situatie getoetst aan de gebruikelijkheidstoets. Als ik 30% van 19 cent er bij optel kom ik uit op een gebruikelijke vergoeding van 24,7 cent per kilometer. In deze situatie valt 19 cent per kilometer onder de gerichte vrijstelling, de 5,7 cent per kilometer in de vrije ruimte of onder het belastbaar loon en 3,3 cent per kilometer moet in ieder geval worden toegerekend als loon. Paragraaf 3.7 Conclusie De gedachte achter de werkkostenregeling is dat de werkgever niet meer per vergoeding hoeft te kijken of er voldaan is aan de eisen, maar dat ze alle vergoedingen en verstrekkingen onder het forfaitaire gedeelte kunnen zetten. Dit plan zou inderdaad voor een duidelijk eenvoudigere regeling voor kostenvergoedingen leiden, helaas moest de wetgever wel nog andere regelingen treffen om tot een goede regeling te komen. De werkkostenregeling moest aangevuld worden met de gerichte vrijstellingen en nihilwaarderingen, niet zozeer voor de nihilwaarderingen maar wel voor de gerichte vrijstellingen blijft een duidelijke administratie voor de werkgever dus noodzakelijk. Samengevat kan ik de werkkostenregeling omschrijven in een aantal stappen. Bij stap een moet er gekeken worden of er sprake is van belast loon of dat je te maken hebt met onbelast of vrijgesteld loon. Het belaste loon moet toegewezen worden aan het eindheffingsloon. Bij stap twee moet er worden gekeken of er binnen het belaste loon sprake is van speciale regeling. Je moet gaan kijken of het aangemerkt kan worden als gerichte vrijstelling of dat er sprake is van een nihilwaardering. Als dat gedaan is blijft het deel over wat onder het forfait valt. Over dit bedrag wordt 1,4% van de totale loonsom in mindering gebracht, waarna de werkgever over de rest een eindheffing moet betalen van 80%. 10

11 Hoofdstuk 4 Vergelijking Paragraaf 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk ga ik onderzoeken wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen de oude regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen en de werkkostenregeling. Tevens gaan we dieper in op de overgangsregeling. En afsluitend een korte conclusie over de vergelijking die we maken tussen beide regelingen. Paragraaf 4.2 Samenvatting In 2001 kwam er een belangrijke verandering in de loonbelasting met betrekking tot kostenvergoedingen. In dit jaar werd de regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen ingevoerd. Deze regeling hield in dat werknemers belastingvrije vergoedingen kregen voor kosten die ze hadden gemaakt ter behoorlijke vervulling van het dienstverband. En verstrekkingen konden belastingvrij worden verstrekt. Aan deze regeling lagen wel een aantal voorwaarden ten grondslag. Zo moesten het kosten zijn die waren gemaakt voor een behoorlijke vervulling van het dienstverband en het mocht niet worden ervaren als beloningsvoordeel. Daarnaast gold voor de verstrekkingen de eis, dat het ter voorkoming van kosten die een verband hadden met de dienstbetrekking moest zijn. Door deze eisen moest er per vergoeding en verstrekkingen per werknemer worden gekeken of het in aanmerking kwam voor de regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen. Dit leidde tot een zware last voor de werkgever. Hierdoor werd al snel duidelijk dat een eenvoudigere en daardoor ook lastenverlichtende regeling in het leven moest worden geroepen. Met ingang van 2011 heeft de wetgever een nieuwe poging ondernomen, met behulp van de werkkostenregeling wil de wetgever vereenvoudiging en administratieve lastenverlichting nastreven. Onder de werkkostenregeling vallen alle vergoedingen en verstrekkingen die worden gezien als belastbaar loon in de zin van artikel tien Wet op de loonbelasting De werkkostenregeling bestaat uit gerichte vrijstellingen, nihilwaarderingen en een forfait. Onder de gerichte vrijstellingen vallen vergoedingen en verstrekkingen die alleen een zakelijk karakter hebben. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als onder de regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen. De werkgever mag ervoor kiezen om een hogere vergoeding dan het normbedrag te geven, maar dit valt dan buiten de gerichte vrijstelling voor het deel dat hoger is dan het normbedrag. Naast de voorwaarden die ook onder de oude regelgeving vielen, is er nog een extra regeling getroffen met betrekking tot de gerichte vrijstellingen. Namelijk het kostenonderzoek naar de werkelijk gemaakte kosten. Als de werkgever dit nalaat valt het alsnog in het forfaitaire deel en telt het niet meer mee als gerichte vrijstelling. De nihilwaarderingen gelden voor verstrekkingen op de werkplek die niet onder de vrije ruimte mochten vallen. De nihilwaarderingen zijn uitsluitend verstrekkingen, het gaat dus alleen om loon in natura. Alle vergoedingen en verstrekkingen die zijn aangewezen als belastbaar loon en niet vallen onder de gerichte vrijstellingen of nihilwaarderingen vallen in het forfait. Deze zijn onbelast tot het bedrag dat gelijk ligt aan 1,4% van de totale loonsom. Het bedrag wat hierboven ligt krijgt te maken met een eindheffing van 80%. De wetgever heeft ter voorkoming van misbruik de gebruikelijkheidstoets in het leven geroepen. Dit houdt in dat een vergoeding of verstrekking niet meer dan 30% mag afwijken van het bedrag wat in een vergelijkbare situatie gebruikelijk is. Paragraaf 4.3 Overeenkomsten De werkkostenregeling heeft in mijn ogen met betrekking tot de gerichte vrijstellingen, een enorme overeenkomst met de oude regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen. De regelgeving over de vrije vergoedingen en verstrekkingen is overgenomen bij de regelgeving van de gerichte vrijstellingen. Hier heeft de wetgever bewust voor gekozen, omdat het gewenst is deze kostensoorten vrij te vergoeden en niet te laten vallen onder het forfaitaire gedeelte. De 11

12 toetsingscriteria van de oude regelgeving zijn tevens nog van kracht, daar boven op is het verplichte kostenonderzoek toegevoegd. Dit houdt in dat bij elke vergoeding die in aanmerking komt voor de gerichte vrijstelling, er door de werkgever een onderzoek moet worden ingesteld naar de werkelijk gemaakte kosten. Gebeurd dit niet valt het alsnog onder het forfaitaire gedeelte. Onder de oude regelgeving, was er sprake van een steekproefsgewijs onderzoek naar de werkelijke kosten. Nu moet er dus per gerichte vrijstelling een verplicht onderzoek naar de werkelijke kosten worden gehouden. De nihilwaarderingen van de werkkostenregeling vormen mijns inziens ook een overeenkomst met de regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen. De verstrekkingen die in de oude regelgeving vergoed werden, hadden een zakelijk karakter en er werd geen beloningsvoordeel beoogd. Deze verstrekkingen komen grotendeels terug in de regelgeving over de nihilwaarderingen van de werkkostenregeling. Tot slot blijft er een mogelijkheid voor de werkgever om vaste vergoedingen te verstrekken voor gemaakte kosten. Hiervoor was er onder de oude regelgeving sprake van een steekproefsgewijze kostenonderzoek. Hierover zegt Bik(11): Ik denk dat ergernis nummer één rond de vergoedingen en verstrekkingen onder de huidige belastingwetgeving ziet op de onderbouwing van de vaste kostenvergoeding; een onderbouwing naar aard en veronderstelde omvang van de kosten bij voorkeur naar aanleiding van een uitgevoerde steekproef. Bij vaste vergoedingen met betrekking tot de gerichte vrijstellingen is er dus een onderzoekseis bij al die vaste vergoedingen. Dit leidt dus niet tot lastenverlichting, maar eerder tot een verzwaring en als we Bik moeten geloven tot een toename van de ergernis van werkgevers. Paragraaf 4.4 Verschillen Het doel van de werkkostenregeling is lastenverlichting voor de werkgevers. Met betrekking tot de oude regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen moeten er verschillen zijn met de werkkostenregeling. Het belangrijkste verschil zijn de toetsingscriteria, er hoeft niet meer per werknemer te worden gekeken of het voldoet aan de gestelde eisen van de vergoeding. Onder de oude regelgeving moest er per werknemer getoetst worden of de gemaakte kosten een zakelijk karakter hadden en of er sprake kon zijn van een beloningsvoordeel. Dit is met de invoering van de werkkostenregeling komen te vervallen. De wetgever heeft maar een eis gesteld of het onder het forfaitaire deel mag vallen, namelijk dat er gekeken moet worden of de kostenvergoeding gebruikelijk is. De zogenoemde gebruikelijkheidstoets die besproken is in hoofdstuk drie. Indien de inspecteur de gebruikelijkheid van een vergoeding betwist ligt de bewijslast bij hem. Paragraaf 4.5 Overgangsregeling Om de overgang van de oude regelgeving naar de werkkostenregeling eenvoudig te laten verlopen, heeft de wetgever er voor gekozen om een overgangsregeling te treffen. Het is de bedoeling dat in 2014 iedereen overgestapt is op de werkkostenregeling. Tot die tijd mogen werkgevers ieder jaar bij aanvang van het jaar kiezen welke regeling ze hanteren. Indien ze voor de werkkostenregeling kiezen is dit niet meteen bindend voor de andere jaren tijdens de overgangsperiode. Het probleem waar veel werkgevers gedurende deze periode en anders in 2014 tegen aan zullen gaan lopen, zijn de regelingen die zijn getroffen in de arbeidsvoorwaarden. Hier zijn vaak afspraken vastgelegd over in hoeverre de kosten worden vergoedt door de werkgever. In de werkkostenregeling mag de werkgever ervoor kiezen of hij een vergoeding onder het loon laat vallen of onder het forfaitaire deel. In deze keuzevrijheid wordt hij echter beperkt door de arbeidsvoorwaarden. Deze voorwaarden zijn namelijk bindend en zijn ook niet gemakkelijk zonder goedkeuring van de werknemer te wijzigen. (11) M.J. Bik, Vereenvoudiging van de onbelaste vergoedingen, Forfaitair 2009/200 12

13 Paragraaf 4.6 Conclusie Als ik de verschillen en overeenkomsten bekijk, kom ik snel tot de conclusie dat de nieuwe regelgeving veel gemeen heeft met de oude regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen. Met betrekking tot het vervallen van de toetsingscriteria heeft de wetgever een grote stap in de goede richting gezet met betrekking tot lastenverlichting. Maar als ik daarnaast het kostenonderzoek voor de gerichte vrijstellingen bekijk, kom ik al snel tot de conclusie dat dit weer tot extra lasten leidt voor de werkgever. De arbeidsvoorwaarden die zijn aangegaan gedurende de periode van vrije vergoedingen en verstrekkingen, lijken ook voor de nodige problemen te zorgen. De werkgever heeft in de werkkostenregeling de keuze bij vergoedingen of hij voor het forfaitaire deel kiest of het toewijst aan het loon. Terwijl in de bindende arbeidsvoorwaarden over de kosten nadrukkelijk kan staan dat deze vergoedt worden door de werkgever. Al met al betwist ik of het doel van de werkkostenregeling in zijn totaliteit wordt behaald. 13

14 Hoofdstuk 5 Oordeel Paragraaf 5.1 Inleiding In de voorgaande hoofdstukken hebben we behandeld hoe de oude regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen en daarnaast ook hoe de werkkostenregeling werkte. We hebben tevens onderzoek gedaan naar de verschillen en overeenkomsten tussen deze twee regelingen. Hierbij hebben we gemerkt dat we naast de overeenkomsten, ook tegen problemen aanlopen. In dit hoofdstuk wil ik een oordeel geven over de werkkostenregeling en dan vooral het achterliggende doel van de werkkostenregeling, namelijk vereenvoudiging en lastenverlichting. Paragraaf 5.2 Oordeel Het hoofddoel van de werkkostenregeling kan ik kort samenvatten in het woord eenvoud. Vanaf 2011 is in het teken van de werkkostenregeling het loonbegrip van artikel 10 LB aangepast. Artikel 10 LB rekent alle vormen van vergoedingen en verstrekkingen tot het loon. Waar voorheen in artikel 11 LB de vergoedingen en verstrekkingen, die niet als beloningsvoordeel werden aangemerkt, niet behoorde tot het loon. Op papier is dit inderdaad eenvoudiger, ware het niet dat er eerst sprake moet zijn van belast loon en het vervolgens naar keuze van de werkgever kan worden aangemerkt als onbelast. Het is maar de vraag of dit echt een vereenvoudiging is. De belastingdienst heeft een deel van zijn website in het teken van de werkkostenregeling gezet. Hier heeft de belastingdienst de volgende veranderingen die de werkkostenregeling met zich mee brengt opgesomd(12): U kunt een vast percentage van de loonsom onbelast vergoeden en verstrekken. U hoeft de meeste vergoedingen en verstrekkingen niet meer op werknemersniveau in uw loonadministratie te registreren. U hoeft geen rekening meer te houden met de voorwaarden en beperkingen van de oude regels voor vrije vergoedingen en verstrekkingen: u krijgt meer vrijheid. U kunt de vergoedingen en verstrekkingen zonder meer in de vrije ruimte onderbrengen. U hoeft niet meer te toetsen of uw werknemer de vergoeding of verstrekking zakelijk of privé gebruikt. U waardeert loon in natura meestal tegen de factuurwaarde en niet meer tegen de waarde in het economische verkeer. U kunt normbedragen gebruiken voor maaltijden die u op de werkplek verstrekt, voor huisvesting en inwoning op de werkplek en voor kinderopvang op de werkplek. U hoeft de vergoedingen en verstrekkingen niet te verwerken in de loonstrook. Als ik ze een voor een ga onderzoeken zijn er inderdaad een aantal verbeteringen te noemen ten op zichte van de oude regelgeving. Maar naar mijn mening proberen ze het wel een stuk mooier eruit te laten zien, dan dat het eigenlijk is. Zo staat er in punt twee, de werkgever hoeft voor de meeste vergoedingen en verstrekkingen geen administratie meer bij te houden op werknemersniveau. Dit is geheel juist, de werkgever hoeft alleen bij de gerichte vrijstellingen een administratie bij te houden. Als ik een onderzoek doe naar hetgeen dat onder de gerichte vrijstellingen valt, merk ik dat dit ongeveer alle vergoedingen zijn die voorheen onder de vrije vergoedingen vielen. Hier is dus in principe niets veranderd. Daarnaast heeft de werkgever bij de gerichte vrijstellingen ook een verplicht kostenonderzoek die hij bij elke gerichte vrijstelling moet doen. Bij punt drie proberen ze te suggereren dat er meer vrijheid is, omdat er niet meer hoeft te worden gekeken naar de voorwaarden en beperkingen die er waren bij de vrije vergoedingen en verstrekkingen. In mijn onderzoek is naar voren gekomen dat met betrekking tot de gerichte vrijstellingen en nihilwaarderingen er nog steeds sprake is van de voorwaarden en beperkingen die onder de oude regeling vielen. Daarnaast is de (12) Belastingdienst Nederland, 14

15 belastingdienst in mijn ogen echter de gebruikelijkheidstoets vergeten. De werkgever kan namelijk niet per vergoeding of verstrekking zelf bepalen voor hoeveel hij die wil onderbrengen in het forfaitaire gedeelte, het moet namelijk wel in een vergelijkbare situatie gebruikelijk zijn. In mijn ogen heeft hij dus nog steeds niet de vrijheid om zelf te bepalen wat hij vergoed en voor hoeveel hij dit doet. De nihilwaarderingen zullen in mijn ogen weer een heel ander probleem opleveren. De wetgever heeft er niet voor gekozen om alle mogelijke verstrekkingen op de werkplek in de wettekst op te nemen, maar heeft er voor gekozen om een open karakter aan te houden. Iets wat ik in mijn ogen wel kan begrijpen, maar wat in de toekomst naar alle waarschijnlijkheid wel voor de nodige discussies gaat zorgen. Er zullen veel discussies ontstaan tussen werkgevers en belastinginspecteuren, over waar de grens nu precies ligt. Het idee achter het forfaitaire gedeelte is naar mijn mening een goede methode om de regelgeving van kostenvergoedingen te vereenvoudigen. Het idee dat de werkgever alle vergoedingen en verstrekkingen onder kan brengen in het forfaitaire deel en het niet meer per werknemer hoeft te toetsen, leidt inderdaad tot vereenvoudiging. Ware het niet dat de wetgever daarnaast ook nog de gerichte vrijstellingen en nihilwaarderingen in het leven heeft geroepen. De lasten verlichting die de werkkostenregeling zou moeten bewerkstelligen, valt ook te betwisten. Onder de oude regelgeving van vrije vergoedingen en verstrekkingen hebben de werkgevers in de afgelopen jaren ieder jaar met dezelfde administratie gewerkt. Wat er voor zorgt dat de werkgever dit programma door en door kent. Als ik dan bedenk dat er bij de werkkostenregeling een geheel andere administratie moet worden bijgehouden, kan ik niet stellen dat dit direct bijdraagt aan administratieve lastenverlichting. Naar mijn idee is het tegenovergestelde eerder aannemelijk. De werkkostenregeling zorgt ervoor dat de werkgever zelf mag toewijzen welke vergoedingen hij tot het forfaitaire deel rekent en welke vergoedingen hij als belastbaar loon ziet. Helaas voor de werkgevers, wordt deze vrijheid beperkt door de arbeidsvoorwaarden die zijn aangegaan met de werknemers. Dus ook hier moet de werkgever rekening mee houden. Paragraaf 5.3 Conclusie Na onderzoek van de overeenkomsten en verschillen, kom ik tot de conclusie dat de werkkostenregeling voor een groot deel lijkt op de oude regeling met betrekking tot de vrije vergoedingen en verstrekkingen. De vraag is dan ook of het doel van de werkkostenregeling in zijn totaliteit is behaald. Naar mijn mening is er nog het een en ander op aan te merken. 15

16 Hoofdstuk 6 Conclusie Paragraaf 6.1 Inleiding In dit hoofdstuk kom ik tot een eindoordeel over de werkkostenregeling. Hier zal ik antwoord geven op mijn onderzoeksvraag. Paragraaf 6.2 Conclusie Vereenvoudiging is een van de belangrijke argumenten geweest om een nieuwe regelgeving met betrekking tot kostenvergoedingen te bewerkstelligen. Dit doel lijkt de wetgever alleen compleet te missen. Met uitzondering van het idee achter het forfait, dat alle vergoedingen en verstrekkingen op een hoop kan worden gelegd zonder individuele toetsen. Maar met betrekking tot de oude regelgeving en de gerichte vrijstellingen en nihilwaarderingen lijkt het in mijn ogen erop alsof de wetgever ervoor heeft gekozen deze niet te vervangen, maar in tact te houden en alleen een forfait aan de regeling toe te voegen. De gerichte vrijstellingen lijken namelijk heel erg op de oude regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen. De situatie kan nog worden bemoeilijkt als ze samenvallen, omdat beide andere regels hebben. Ze kunnen namelijk samenvallen op het moment dat er meer wordt vergoed dan het norm bedrag voor de gerichte vrijstelling is. Op het moment dat het ook nog de gebruikelijkheidstoets overtreft, kan een simpele kostenvergoeding in drie aparte delen vallen. Daar bovenop krijgt de werkgever nog te maken met het arbeidsrecht. Met de toepassing van de werkkostenregeling kan het voorkomen dat het in strijd is met enkele afspraken die zijn gemaakt bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst. Ten opzichte van de administratieve lastenverlichting, is de wetgever naar mijn mening ook de verkeerde kant op gegaan. Zo moet er namelijk bij alle gerichte vrijstellingen, dit zijn de vergoedingen met een zakelijk karakter, een onderzoek worden gedaan naar de werkelijk gemaakte kosten. Niet alleen de verplichting tot een kostenonderzoek is een lastenverzwaring, ook met betrekking tot de administratie van de werkgever valt er iets te zeggen. Het is waar dat er niet meer per vergoeding hoeft te worden gekeken of het aan de eisen voldoet, wil het in de vrije ruimte vallen. Maar de werkgever heeft geen rekening gehouden met het feit dat de werkgever al jaren met hetzelfde programma heeft gewerkt en nu met de invoering van de werkkostenregeling een compleet andere administratie moeten gaan voeren. Hieruit kom ik tot de conclusie dat de invoering van de werkkostenregeling op papier een goed plan is, maar in werkelijkheid zijn doel compleet mist met betrekking tot vereenvoudiging en administratieve lastenverlichting. In hoofdstuk 1 kwam ik met een aantal citaten uit artikelen die ik voor mijn onderzoek heb gebruikt. De belangrijkste die mijn mening ook ondersteund is die van Bik(13) en Bentohami(14). Bik stelt dat er niet echt een vereenvoudiging plaats vindt maar dat er eerder een andere vorm wordt gegeven. En Bentohami stelt dat ze vreest dat de regeling alleen maar voor meer irritatie zal zorgen. Persoonlijk had ik het niet beter kunnen zeggen. Tot slot sluit ik af met mijn conclusie over het onderzoek: De stap die de wetgever met de invoering van de werkkostenregeling heeft gezet richting vereenvoudiging, kun je naar mijn mening vergelijken met de eerste stapjes van een pasgeboren baby. In mijn ogen zitten er nog heel wat haken en ogen aan de werkkostenregeling. Het idee is goed bedacht. Als je alle kostenvergoedingen op een stapel kan leggen en dit allemaal gezamenlijk in rekening kan brengen, is dit een enorme vereenvoudiging. De vraag is echter of dit in de toekomst ooit mogelijk is, zonder extra regelgeving. De lastenverlichting voor de werkgevers is naar mijn idee nog ver te zoeken. Niet alleen krijgen de werkgevers een compleet andere administratie die ze moeten gaan voeren, maar komen ze ook nog in aanraking met allerlei belemmeringen. (13) M.J. Bik, Vereenvoudiging van de onbelaste vergoedingen, Forfaitair 2009/200 (14) Mw. Mr. S. Bentohami, De werkkostenregeling: meer vereenvoudiging of meer irritatie?,forfaitair 2010/206 16

17 Literatuurlijst en jurisprudentie Literatuur: Wetteksten 2010 Wetteksten 2011 Wetsvoorstel Werkkostenregeling (Onderdeel van het Belastingplan 2010) T.J.M. van Schendel De loonheffingen in 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 Cursus Mobach Onderdeel loonheffingen D. Rammeloo Loonheffingen P.S. Kadirbaks De werkkostenregeling: Lastenverlichting bereikt? Handboek loonheffingen 2011(uitgave januari 2011) Belastingdienst Continuïteit en vernieuwing Rapport studiecommissie belastingstelsel S. Bentohami De werkkostenregeling: meer vereenvouding of meer irritatie? Forfaitair 2010/206 M. Krassenburg Werkkostenregeling: vereenvoudigen of bemoeilijken van vergoedingen Belastingdienst Nederland: Werkkostenregeling, Courdid Den Haag Employment tax with a personal fit, Centraal bureau voor de statistiek Belastingopbrengsten volgens ESR Centraal bureau voor de statistiek Gemiddeld loon per werknemer in Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten Fiscale vereenvoudigingswet

18 Schema werkkostenregeling 18.html#P382_50028 WFR 2009/1183. Fiscale Beleidsnotities 2010 Prof. Dr. L.G.M. Stevens WFR 2010/288. WFR 2010/638. De werkkostenregeling: opmaat naar vlaktaks en loonsomheffing? Drs. P.W.H. Hoogstraten Alles draait om de eenvoud Mr. M.L. Kawka WFR 2010/744. Vereenvoudiging en herstructurering Wet IB 2001 Prof. Dr. L.G.M. Stevens WFR 2010/1200 WFR 2010/1433. Fiscale beleidsnotities Prof. Dr. L.G.M. Stevens De werkkostenregeling: Klaar voor de start? Af! Mr. M.L. Kawka Jurisprudentie: HR 20 oktober 1954, BNB 1954/350 HR 30 november 1977, BNB 1978/7 HR 7 mei 1980, BNB 1980/186 18