In het kader van de uitwerking van de afspraken in het Sociaal Akkoord is inmiddels het ontslagregime ten aanzien van payrolling aangepast.

Transcriptie

1 Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK DEN HAAG Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer mr. dr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG ' i nfo@stvda.n Den Haag : 29 juni 205 Ons kenmerk : S.A EH/JS Uw kenmerk Betreft : advies driehoeksrelaties Geachte heer Asscher, De Stichting van de Arbeid laat weten dat zij u - vanwege de complexiteit en samenhang met andere arbeidsmarktontwikkelingen - momenteel geen eensluidend advies kan voorleggen met betrekking tot de vraag of en zo ja op welke wijze de zogeheten driehoeksrelaties passen in de ordening van de arbeidsrelaties. In het Sociaal Akkoord d.d. april 203 is de volgende tekst over dit onderwerp opgenomen: "".(Nieuwe) vormen van flexibiliteit zoals opdracht van overeenkomst (avo), payrolling, contracting en doorlenen dienen ingepast te worden in de bestaande arbeidsrechtelijke ordening zodat geheel transparant is of, en zo ja onder welke voorwaarden, deze arbeidscontracten kunnen worden aangeboden".". Zoals verder in het Sociaal Akkoord staat, is het: ""in ieder geval de gezamenlijke wens van partijen in de Stichting van de Arbeid om te bevorderen dat duidelijkheid bestaat over de wederzijdse rechten en plichten en te komen tot een heldere inkadering van het toenemend aantal driehoeksrelaties in de bestaande ordening van arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Voorkomen moet worden dat deze constructies vooral worden benut voor ontduiking of ontwijking van al dan niet bij cao geregelde rechtspositionele regelingen en arbeidsvoorwaarden".sociale partners zijn van mening dat er rond het uitbesteden van werk (door middel van 'contracting') en het uitbesteden of doorbesteden van het werkgeverschap (door middel van payrollconstructies, maar ook doorlening) zich in toenemende mate vraagstukken voordoen die dringend om een oplossing vragen... ". In het kader van de uitwerking van de afspraken in het Sociaal Akkoord is inmiddels het ontslagregime ten aanzien van payrolling aangepast. De Stichting van de Arbeid is het overlegorgaan van de centrale organisaties van werkgevers en werknemers: Vereniging VNO-NCW, MKB-Nederland, LTO-Nederland, FNV, CNV en Vakcentrale MHP

2 2 Al eerder, in mei 202, heeft de Stichting een analyse opgesteld over een van de vormen van een driehoeksrelatie: payrolling Vervolgens heeft de Stichting u in een brief van november 203 (zie bijlage) laten weten dat zij een grondige analyse van alle vormen van driehoeksverhoudingen nodig acht om tot een gedragen advies te kunnen komen. Daarbij gaat het naast payrolling ook om andere vormen zoals contracting, doorlening, overeenkomst van opdracht, uitzendarbeid en bemiddeling van zzp' ers. Binnen de Stichting van de Arbeid heeft de discussie over deze specifieke vormen van arbeidsrelaties (nog) niet tot een gezamenlijke visie van werkgevers en werknemers geleid. Wel constateert de Stichting dat deze niet los kan worden gezien van een brede visie op ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zoals die zich in de afgelopen jaren hebben voorgedaan en waarschijnlijk de komende jaren te verwachten zijn. Bovenstaande wil niet zeggen dat de discussie binnen de Stichting van de Arbeid stopt. Daarvoor is de noodzaak om te komen tot een gedragen oplossing te groot. Werkgevers en werknemers achten het van groot belang om het debat over deze fundamentele kwestie, dat alles te maken heeft met arbeidsrelaties op de arbeidsmarkt in brede zin, voort te zetten in de Stichting van de Arbeid. Dit debat gaat immers over de kwalificatie van arbeidsrelaties, het onderwerp dat werkgevers en werknemers in het bijzonder bindt. De zienswijze op specifieke arbeidsrelaties zal uiteindelijk in een dergelijke visie ingebed moeten zijn. Op dit moment zal de Stichting daarom niet met een advies komen op deze specifieke punten. Hoogachtend, STICHTING Bijlage: brief aan de minister van SZW d.d. november 203 over advies driehoeksrelaties De visie van de Stichting van de Arbeid op payrolling, mede in het licht van de gevolgen voor werknemers als het gaat om ontslag, mei 202.

3 Bezuidenhoutseweg 60 Postbus LK DEN HAAC Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer mr.dr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG info@stvda.nl Den Haag Ons kenmerk : november203 : S.A JM/JS Uw kenmerk Betreft : advies driehoeksrelaties Geachte heer Asscher, Zoals bekend hebben sociale partners in het Sociaal Akkoord en vervolgens in het overleg met het kabinet d.d. april 203 afgesproken dat de Stichting van de Arbeid het kabinet voor oktober 203 zal adviseren over een betere ordening van driehoeksrelaties. De Stichting heeft de afgelopen maanden intensief overlegd over dit vraagstuk. Zij heeft in de eerste plaats geïnventariseerd over welke typen arbeidsrelaties in dit kader een advies van sociale partners noodzakelijk is. Al snel werd duidelijk dat deze materie breed en complex is. Het Nederlands arbeidsrecht kent een gesloten systeem van arbeidrelaties. Daarin bestaan drie hoofdvormen, te weten de arbeidsovereenkomst, aanneming van werk en de overeenkomst tot het verrichten van enkele diensten (opdrachtovereenkomst). Sommige van deze arbeidsrelaties kennen wettelijk gedefinieerde bijzondere subvonnen waarvoor specifieke regels van toepassing zijn. Dat geldt met name voor de uitzendovereenkomst als bijzondere vorm van arbeidsovereenkomst, geregeld in artikel 690 van het BW. De uitzendovereenkomst is de klassieke vorm van driehoeksrelatie, waarvan de positie in de arbeidsmarkt en de wettelijke inbedding onderwerp van advies zijn geweest in het zogeheten Flexakkoord van 996. Daarop is wetgeving gevolgd die vandaag nog steeds geldt. Inmiddels is echter duidelijk dat er naast payrolling in de praktijk meer vormen van driehoeksrelaties zijn. De Stichting heeft vastgesteld dat de volgende vormen in onderstaande niet uitputtende lijst relevant zijn voor nader advies: Nota Flexibiliteit en Zekerheid, 3 april l 996. De St ichting van de Arbe id is het overlegorgaan van de centrale organisaties van werkgevers en werknemers: Vereniging VNO-NCW, MKB-Nederland, LTO -Nederland, FNV, CNV en Vakcentrale MHP

4 2 Payrolling Over payrolling heeft de Stichting d.d. mei 202 een verdeeld advies uitgebracht 2 Partijen zijn het erover eens dat de bijzondere ontslagregels voor payrolling aangepast moeten worden conform de afspraak in het Sociaal Akkoord. Uitvoering hiervan kan daarom op voorhand plaatsvinden. Contracting Contracting is een vorm die gebaseerd is op aanneming van werk of van opdracht. Daarbij wordt door een opdrachtgever een bepaalde activiteit uitbesteed waarbij de contractor zich verbindt tot het tot stand brengen van een bepaald resultaat of het leveren van een bepaalde dienst. Dat kan bijvoorbeeld een deel van een productieproces betreffen. Dit is in de strikte vorm geen driehoeksrelatie want in de enge vorm is er gewoon een arbeidsovereenkomst tussen de opdrachtnemer en zijn werknemers. Toch kan deze vorm ook een gedaante aannemen die minder duidelijk is in arbeidsrechtelijke zin. Zo kan deze vorm in de praktijk een vermomming worden voor een uitzendconstructie waarbij niet de te leveren dienst of het te bereiken resultaat centraal staat maar het leveren van mensen. Dit maakt veel uit omdat de toepasselijkheid van regelgeving en arbeidsvoorwaarden (cao) mede afhangt van de duiding van een dergelijke constructie. De vormen van contracting die gericht zijn op het omzeilen van het ontslagrecht en de cao zijn een ander probleem. Doorlening Een werknemer kan door een combinatie van verschillende flexvormen te maken krijgen met twee of meer partijen voor hetzelfde werk. Bijvoorbeeld omdat hij wordt 'doorgeleend' van een payrollbedrijf via een uitzendbedrijf naar een inlener. Ook hier speelt het vraagstuk van het uitoefenen van het werkgeverschap, de rechtspositie van de werknemer en de toepasselijkheid van regelgeving en cao. Overeenkomst van opdracht Bij gebruikmaking van een overeenkomst van opdracht heeft de opdrachtnemer te maken met een opdrachtgever. Er kan vervolgens sprake zijn van een derde voor wie de uiteindelijke dienst wordt verricht. Daarnaast ontstaat er een groeiende markt van bemiddelaars tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De Stichting van de Arbeid stelt op basis van haar werkzaamheden tot nu met betrekking tot dit thema vast dat een grondige analyse van de verschijningsvormen van driehoeksrelaties wezenlijk is om tot een goed en gedragen advies te kunnen komen. Daarbij zijn de volgende elementen van belang:. Welke vormen zijn in de praktijk te onderscheiden (in deze brief zijn al enkele voorbeelden genoemd); 2. Welke omvang hebben deze vormen in de huidige arbeidsmarkt en welke trend tekent zich daarbij af; 3. Welke vraagstukken brengen deze vormen met zich mee in relatie tot de juridi- 2 Visie van de Stichting van de Arbeid op de ontwikkeling van payrolling, mede in het licht van de gevolgen voor werknemers ais het gaat om ontslag, mei 202.

5 STICHT! NG 3 sche ordening en de arbeidsverhoudingen; 4. Wat zijn de drijvende krachten achter het vóórkomen van de verschillende vormen. Met andere woorden waarom maken werkgevers/opdrachtgevers gebruik van deze vormen op de wijze en in de mate waarin ze dat doen; 5. Welke uitgangspunten vinden werkgevers en werknemers relevant - met betrekking tot de positie van werknemer en werkgever en andere bij deze relaties betrokken partijen - waaraan zij deze verschijningsvormen en de eventuele (ordenende) maatregelen willen toetsen; 6. Welke maatregelen vinden sociale partners uiteindelijk gewenst, waarbij ook nadrukkelijk moet worden bezien of de incentives en drijvende krachten achter het gebruik van bepaalde constructies desgewenst rechtstreeks kunnen worden verkleind of weggenomen. De Stichting wil langs deze lijnen een advies uitbrengen over driehoeksrelaties dat recht doet aan het belang en de complexiteit van dit onderwerp en wil daaraan de komende maanden werken. De Stichting van de Arbeid verzoekt u daarom in deze fase kennis te nemen van de bovenstaande analyse en haar de gelegenheid te bieden om uiterlijk voorjaar 204 een definitief advies uit te brengen. Hoogachtend, STICHTJNG I I /. "(...,,. / JM.A. ~ooren secretaris