STICHTING VAN DE ARBEID

Transcriptie

1 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer mr.dr. L.F. Asscher Postbus LV DEN HAAG Bezuidenhoutseweg 60 Postbus z509 LK DEN HAAG T E info@stvda.nl Den Haag : 12 april 2016 Ons kenmerk : S.A JM/CL Uw kenmerk : Betreft : reactie op uw brief d.d. 12 oktober 2015 over bevordering van intersectorale samenwerking op het gebied van scholing en verbetering van de toegang van tlexwerkers en zzp'ers tot 0&0-fondsen Geachte heer Asscher, Met dit schrijven reageert de Stichting van de Arbeid op uw brief d.d. 12 oktober 2015 over de bevordering van intersectorale samenwerking op het gebied van scholing en de verbetering van de toegang van flexwerkers en zzp'ers tot 0&0-fondsen. De Stichting van de Arbeid heeft zich beraden op de vragen die spelen rond de 0&0- fondsen en in het bijzonder op uw vraag om intensivering van intersectorale samenwerking te bevorderen. Zij meent dat voorafgaand aan die vraag dient te worden gekeken naar het doel dat ermee wordt beoogd. Intersectorale samenwerking van 0&0-fondsen is immers geen doel op zich. Het doel is kortgezegd dat de allocatie van de arbeidsmarkt beter functioneert. Werkgevers willen werknemers die beschikken over de kennis en vaardigheden die zij nodig hebben om hun functie te kunnen uitoefenen. Werknemers willen een baan waarin zij hun kennis en vaardigheden kunnen benutten en op peil kunnen houden. Werkzoekenden willen (snel) een baan vinden zodat zij kunnen participeren op de arbeidsmarkt en geen beroep hoeven te doen op een werkloosheids- of andere uitkering. En als er geen baan meer beschikbaar is in de eigen sector dan wordt gekeken of in een andere sector een baan kan worden gevonden. Omdat de ontwikkelingen op de veranderende arbeidsmarkt snel gaan, met name op technologisch- en digitaliseringsgebied, is het noodzakelijk dat er voortdurend aandacht is voor scholing en het op peil houden of brengen van vakkennis. Werknemers moeten steeds voldoende geëquipeerd zijn om hun taken te kunnen uitoefenen. Daarnaast kan het nodig zijn - wanneer taken afnemen of verdwijnen - om de inzetbaarheid te vergroten door om- en/of bijscholing. Het kan soms van nut zijn om scholing aan te bieden om van De Stichting van de Arbeid is het overlegorgaan van de centrale organisaties van werkgevers en werknemers: Vereniging VNO-NCW, MKB-Nederland, LTO-Nederland, FNV, CNV en VCP

2 2 sector A naar sector B te komen maar dat is lang niet altijd het geval; ook binnen de sector kunnen mogelijkheden liggen. Met andere woorden, scholing is een belangrijk middel om inzetbaar te zijn en te blijven op de arbeidsmarkt, in de eigen sector of in een andere sector. Het gaat om de vraag of er een bijdrage geleverd wordt aan een goed functionerende allocatie op de arbeidsmarkt. Scholing in sectoren In uw brief van 12 oktober 2015 noemt u een aantal suggesties om de samenwerking tussen sectoren op het gebied van scholing te bevorderen, zoals het onderzoeken van mogelijkheden tot samenwerking en/of fusie van 0&0-fondsen en het starten van een pilot ter bevordering van intersectorale samenwerking tussen de 0&0-fonsden in de techniek. De Stichting van de Arbeid ziet op dit gebied dat zich inmiddels interessante ontwikkelingen voordoen. Er zijn 0&0-fondsen die gericht zijn op samenwerking met andere sectoren, vaak met de uitzendsector. Zo hebben de opleidingsfondsen A+O Metalektro, OOM en STOOF in februari jl. het initiatief genomen om hun reeds jarenlang bestaande samenwerking op projectbasis om te zetten in een structurele regeling voor de aangesloten bedrijven in de metaal en de uitzendbranche. Ook zijn er 0&0-fondsen die met name gericht zijn op scholing om de vakkennis en daarmee het vak in stand te houden. Dit geldt bijvoorbeeld voor 0&0-fondsen in de metaal en techniek die veel aandacht besteden aan het op peil houden en verbeteren van vakkennis in de sector waar steeds hogere eisen worden gesteld aan werknemers onder invloed van snelle veranderingen in de techniek. Dit is een nuttige taak van de fondsen. Daarnaast werken deze fondsen intensief met elkaar samen om o.a. intersectorale mobiliteit in de techniek te bevorderen. Zoals u weet, spelen de sectorplannen een belangrijke en stimulerende rol in de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Om- en bijscholing is een van de meest voorkomende maatregelen die in het kader van van-werk-naar-werk in de sectorplannen zijn opgenomen. Hierbij dient niet te worden vergeten dat een groot deel van deze plannen door de sociale partners wordt bekostigd. Er zijn sectorplannen waar sprake is van het preventief scholen van nieuwe medewerkers (zij-instromers). Een voorbeeld hiervan is de transportsector. In het beroepsgoederenvervoer bevat het sectorplan de realisatie van 1000 banen voor zij-instroom van werknemers uit andere sectoren en voor werkzoekenden waarvan 227 met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook in de sectorplannen Maritiem Drechtsteden (regio's Rijnrnond, Drechtsteden, Gorinchem) en Port of Twente is de bevordering van zij-instromers opgenomen.1 Of hier altijd sprake is van intersectorale scholing is niet vast te stellen. Wat wel kan worden geconstateerd, is dat met de uitvoering van de maatregelen uit de sectorplannen wordt bereikt wat wordt beoogd: werkzoekenden aan werk helpen, behoud van werk en/of toekomstgerichte scholing binnen of buiten de sector. 1 Meer aansprekende voorbeelden uit de sectorplannen zijn opgenomen in de bijlage bij deze brief.

3 3 Zij-instromers worden geschoold om in de sector werkzaam te kunnen zijn. In sectoren waar sprake is van krimp, zoals in de detailhandel momenteel het geval is, worden werknemers om- en/of bijgeschoold zodat zij in andere (groei)sectoren werk kunnen vinden. Die trajecten worden gefaciliteerd en ondersteund door sociale partners in de betreffende sectoren. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van de brug-ww om werknemers van-werkloosheid-naar-werk of van-werk-naar-werk te begeleiden. Samenwerking 0&0-fondsen In haar rapportage d.d. 26 juni 2015 over de stand van zaken betreffende scholing van werkenden met een flexibel contract en intersectorale scholing heeft de Stichting van de Arbeid een aantal ontwikkelingen geschetst. De Stichting constateert dat een groot deel van de werkenden met een flexibel contract rechten kan ontlenen aan een 0&0-fonds, namelijk de werkenden met een tijdelijk contract. 2 Daarnaast is er voor de uitzendsector een eigen fonds. Dat betekent dat het overgrote deel van de werkenden met een flexibel contract toegang heeft tot de 0&0-fondsen, tenzij er in een sector geen 0&0-fonds is. 0&0-fondsen staan in veel gevallen open voor de in het Sociaal Akkoord genoemde aanbeveling om toegang te bieden aan zzp'ers tot hun scholingsvoorzieningen. Zij stellen wel de terechte voorwaarde dat de kosten door zzp'ers worden betaald. Wat betreft intersectorale scholing laten de ontwikkelingen zien dat sprake is van een geleidelijke vernieuwing en verandering in denken binnen 0&0-fondsen. Het is zaak om deze vernieuwing verder door te zetten en te stimuleren. In de Stichting van de Arbeid wordt momenteel de discussie gevoerd over de uitwerking van de in haar rapportage genoemde actiepunten. Dit kan echter niet zonder de 0&0-fondsen erbij te betrekken. De Stichting organiseert daarom dit voorjaar een bijeenkomst voor decentrale sociale partners. Enerzijds om in het kader van de uitvoering van het Sociaal Akkoord te kijken hoe het een jaar na de inventarisatie van vorig jaar april staat met de samenwerking tussen 0&0-fondsen en de verbetering van de toegang van flexwerkers en zzp' ers tot 0&0-fondsen. Anderzijds wil de Stichting in deze bijeenkomst polsen hoe decentrale sociale partners aankijken tegen vormen van samenwerking tussen fondsen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat het initiatief tot samenwerking ligt bij de decentrale sociale partners die sectoraal de middelen van de fondsen opbrengen. In het arbeidsvoorwaardenoverleg maken zij afspraken met elkaar over scholing en ontwikkeling, en over de doelstellingen die de 0&0-fondsen nastreven. De Stichting van de Arbeid heeft hierin eerder een stimulerende dan een onderzoeksrol. Het starten van een pilot ter bevordering van intersectorale samenwerking tussen de 0&0-fondsen in de techniek, zoals u noemt in uw brief, is afhankelijk van de uitkomsten van de rondetafelgesprekken die SZW en de aanjager van het Techniekpact momenteel voeren met deze fondsen. Een dergelijk initiatief dient vanuit het decentrale overleg te komen. De Stichting volgt dit proces met aandacht. 2

4 4 Rol en verantwoordelijkheid overheid Naast de actiepunten van de sociale partners heeft de Stichting van de Arbeid in haar rapportage van 26 juni 2015 suggesties gedaan aan de overheid om invulling te geven aan haar rol en verantwoordelijkheid bij het bevorderen van scholing en ontwikkeling. De Stichting zal op dit punt verder overleg voeren met SZW. Tot slot De Stichting van de Arbeid zal daar waar nuttig en nodig intersectorale samenwerking stimuleren en in gesprek blijven met de 0&0-fondsen. Met bovenstaande is tevens een antwoord gegeven op de motie over intersectorale scholing d.d. 9 februari jl. van de leden Van Weyenberg en Lucas uit de Tweede Kamer. De Stichting benadrukt dat zij lessen trekt uit de sectorplannen. Zij gaat door met de periodieke gesprekken met projectleiders over knelpunten die zich voordoen bij de implementatie van de maatregelen uit de sectorplannen. De Stichting van de Arbeid hoopt u met deze brief voldoende op de hoogte te hebben gebracht van de wijze waarop zij uitvoering geeft aan de afspraken uit het Sociaal Akkoord wat betreft de 0&0-fondsen. Hoogachtend, STICHTING Bijlage: voorbeelden van (inter)sectorale scholing.

5 5 Bijlage: voorbeelden uit sectorplannen van scholing om m- en doorstroom te bevorderen Intersectoraal Kleinmetaal Onderzoek naar mogelijkheden intersectorale mobiliteit. Jeugdzorg Regionale arbeidsmarktondersteuning: drie regionale experimenten voor intersectorale en regionale samenwerking op de arbeidsmarkt. Intersectoraal Regionaal Sectorplan 'Groningen op voorsprong' Arbeidsmobiliteit werkenden: inrichten en uitvoeren Regionaal Mobiliteitsbureau. Onderzoek bij werkgevers en advies over jobcarving en bemiddelen/inzet SW-populatie (800 bedrijven/instellingen), arbeidsbemiddelingstrajecten ( 1020), sollicitatietrainingen (1125). Intersectoraal plan Helmond De Peel Instroom: 250 nieuwe bbl-plekken voor jongeren; 200 langdurig werkloze jongeren worden ten minste 6 maanden begeleid op een werkervaringsplek en hebben bij goed functioneren uitzicht op een baan voor minimaal 6 maanden. Van-werk-naar-werk: 40 werknemers ontvangen een mobiliteitsvoucher voor een loopbaanoriëntatie traject. Scholing/omscholing: 200 werknemers ontvangen een scholingsvoucher voor om- of bijscholing. Kwetsbare groepen: 12 bedrijven zijn doorgelicht om duurzame passende functies voor personen met een afstand tot de arbeidsmarkt te creëren. Detailhandel Plan van aanpak met als doel mensen uit de detailhandel bij te staan met een tijdige persoonlijke aanpak en een breed network, om hun kansen op duurzaam nieuw werk te vergroten. Er wordt gebruik gemaakt van: Eerste hulplijn; Loopbaancoaching; Workshops; E-portal; Banen- en opleidingsmarkten; Persoonlijk ontwikkelbudget in combinative met brug-ww. Betonreparateurs 200 deelnemers worden begeleid en geschoold naar een nieuwe baan buiten de sector, de bestaande werkgever leent de met uitval en werkloosheid bedreigde deelnemer uit aan het transitiebedrijf.

6 6 Steigerbouwers 100 deelnemers worden begeleid en geschoold naar een nieuwe baan buiten de sector; de huidige werkgever leent de met uitval en werkloosheid bedreigde deelnemer uit aan het transitiebedrijf. Grafimedia 500 medewerkers die met ontslag worden bedreigd worden begeleid naar een ander beroep bij een nieuwe werkgever, waarvan 100 medewerkers omscholing zullen volgen. Hiervoor wordt een intersectorale infra-structuur opgezet en onderhouden. Technische, metalektro- en industriële sector Regionaal plan voor arbeidsmobiliteit in technische, metalektro- en industriële sector, Rijnmond, Drechtsteden en Gorinchem: het sectoraal en intersectoraal selecteren, bemiddelen en begeleiden van werknemers (van-werk-naar-werk) naar kansrijke sectoren en beroepen: 250 trajecten van-werk-naar-werk in kansrijke beroepen; 220 trajecten in Metalektro-, maritieme, industriële en technische sector. Intersectoraal plan Huis van het Werk, mobiliteit in de arbeidsmarktregio (AMR) Noord-Holland Noord 75 van-werk-naar-werk (ander beroep). Regionaal en intersectoraal plan: Actieplan 'Twente Werkt!' 350 werknemers die met ontslag worden bedreigd naar een ander beroep bij een andere werkgever begeleiden; 600 deelnemers vanuit de WW naar werk bij een andere werkgever begeleiden; 150 deelnemers vanuit de groep 'overig' naar werk begeleiden. Daartoe wordt een infrastructuur opgezet, worden de competenties in kaart gebracht en wordt waar nodig voorzien in bij- of omscholing, en de deelnemers worden begeleid naar een nieuwe baan. Zij-instroom Beroepsgoederenvervoer Het realiseren van 1000 banen voor zij-instroom van werknemers uit andere sectoren en voor werkzoekenden. Sectorplan Maritiem Drechtsteden (regio's Rijnmond, Drechtsteden, Gorinchem) 40 zij-instromers volgen een traject. Logistiek: sectorplan Port of Twente Bevorderen zij-instroom, instroom en doorstroom naar hoger niveau, mbo-hbowo. Transport & Logistiek : 1200 werkenden, niet zijnde chauffeurs, worden via zij-instroom begeleid naar een baan als chauffeur.