Taal èn denken stimuleren door spelen en gesprekjes met jonge kinderen

Transcriptie

1 Welkom Taal èn denken stimuleren door spelen en gesprekjes met jonge kinderen Monique van Leeuwarden 1

2 Het kind heeft honderd talen honderd handen honderd gedachten honderd manieren van denken, van spelen van spreken (uit: zeker de honderd is er wel. Louis Malaguzie) 2

3 Taal- èn denkruimte Uitgebreide productie door het kind op eigen initiatief = creatief, actief huidige kennis inzetten Het kind merkt op wat hij nog niet weet Het kind let op het taalaanbod Zo ontdekt hij wat hij nodig heeft = toevoegen aan kennis 3

4 4

5 Praten doen we de hele dag Speelpraten Doenpraten Denkpraten Steunpraten Uitleg en instructie geven Met accenten op Je houding, wees jezelf en durf los te laten Stille kinderen en Nt2 Coöperatieve werkvormen Organisatie oa. grote en kleine kring. 5

6 Maakt u kennis met Van der sper van der lauw 6

7 Stille kinderen zegt het kind vaak niets of niet veel in T2? communiceert het kind met handelingen en/of in de eigen taal? oefent het kind voor zichzelf in T2: fluisterend, of als het alleen bezig is? gebruikt het kind 1 los woord in T2? gebruikt het kind `brokken taal als routine? 7

8 Maar we kunnen nog meer voor kinderen in die stille periode voor kinderen die wel al praten, maar toch nog erg laagtaalvaardig zijn 8

9 Kansen creëren en grijpen Een rijke leeromgeving daagt uit tot taalontwikkeling Het gespreksonderwerp is betekenisvol en interessant Kinderen worden uitgedaagd om mee te praten. Voer elke dag een echt gesprek met elk stil kind! (daar heeft ieder kind recht op) 9

10 10

11 Succesvolle omgeving - maak de rijke leeromgeving taliger. - sluit aan bij T1-leven van het kind: zoek daarin inspiratie voor onderwerpen. - communicatie is cruciaal: desnoods in T1. - corrigeer niet, maar ga door met de communicatie. - hou de communicatie echt: creatief, oprecht. 11

12 Voor alle kinderen Ook in het moment waarop we gesprekken voeren met kinderen. We zien volop kansen tijdens spelsituaties: grote betrokkenheid van kinderen. We leiden het spel niet, we sluiten aan bij waar kinderen mee bezig zijn: We zijn speelmaatje 12

13 Andere aanpak Omslag in denken - Speelmaatje kunnen zijn - Een probleem maken - Ruimte scheppen - Prikkelende beweringen - Verbazing kunnen spelen En de kinderen? ze durven meer te praten ze kunnen meer dan we dachten ze komen zelf met ideeën ze genieten van het gesprek.?? 13

14 Wijze lessen uit de praktijk Wees eens wat minder hulpvaardig! talig: niet meteen invullen in taal handelend: niet meteen oplossen Maak een probleem! Speelmaatje stelt geen controlevragen! 14

15 Hogere denkvaardigheden aanspreken 1 BENOEMEN /BEGRIJPEN WIJS EENS AAN WAT VOEL/HOOR/ZIE JE? PAK ER NOG EENS ZO EEN WAT HEB JE NÉT GEZIEN? 2 BESCHRIJVEN WAT KUN JE ERMEE DOEN? WELKE KLEUR/VORM IS HET? WAT IS HET VERSCHIL? WAT HOORT BIJ ELKAAR? 15

16 VRAGEN DIE EEN BEROEP DOEN OP OPLOSSEND VERMOGEN EN REDENEREN: 3 ORDENEN WAT GEBEURT ER EERST? WAT IS HETZELFDE? WAT HOORT ER NIET BIJ? WAT ZOU HET MEISJE ZEGGEN? 4 REDENEREN HOE KOMT HET DAT? LEG EENS UIT WAAROM? ALS DIT GEBEURT, WAT DAN? WAT GEBEURT ER ALS? 16

17 I II WIJS EENS AAN WAT VOEL/HOOR/ZIE JE? PAK ER NOG EENS ZO EEN WAT HEB JE NÉT GEZIEN? WAT KUN JE ERMEE DOEN? WELKE KLEUR/VORM IS HET? WAT IS HET VERSCHIL? WAT HOORT BIJ ELKAAR? III WAT GEBEURT ER EERST? WAT IS HETZELFDE? WAT HOORT ER NIET BIJ? WAT ZOU HET.ZEGGEN? IV HOE KOMT HET DAT? LEG EENS UIT WAAROM? ALS DIT GEBEURT, WAT DAN? WAT GEBEURT ER ALS? 17

18 18

19 19

20 Succes?? Oefenen : Filmen + coachen helpt Fouten maken mag, tel wel je winst! De aanpak en het spel aan de eigen methode koppelen : niet iets erbij, maar gewoon erbinnen dus. De aanpak aan de uitvoering van de groepsplannen koppelen. 20

21 Bronnen Damhuis, R., Blauw, A. de & Brandenbarg, N. (2004). CombiList, een instrument voor taalontwikkeling via interactie. Nijmegen, Expertisecentrum Nederlands. Expertisecentrum Taal SLO Even denken denkgesprekken met kinderen, CED-Groep Talentenkracht 21

22 Hartelijk dank voor uw deelname!! En graag tot ziens 22