Wat is de rol van eigentijds taalonderwijs?

Transcriptie

1 Wat is de rol van eigentijds taalonderwijs? Taalconferentie 13 oktober Ineke Bruning Ineke Bruning Aan het einde van de workshop o Heeft u een beeld van wat eigentijds taalonderwijs inhoudt. o Heeft u gefocust op het aanbod van enkele taalmethodes. o Heeft u handreikingen om uw aanbod te versterken. 1

2 Hoezo taalonderwijs? Taal belangrijk bij het verwerven van inhouden en vaardigheden in alle leergebieden (juist de transfer daartussen). Taalonderwijs is bepalend voor het succes dat kinderen in het onderwijs zullen hebben en voor de plaats die ze in de maatschappij zullen innemen. Taal heeft een sociale functie. Denken delen uitwisselen Wat is de impact van twitteren en WhatsApp voor de taalontwikkeling van de toekomst? Taalonderwijs Mondelinge taalvaardigheid - uitbreiding van de woordenschat - aandacht voor taal en denken - toepassen van luisterstrategieën - voorlezen en vertellen Schriftelijke taalvaardigheid (zowel print als digitaal ) - geletterdheid' veronderstelt meer dan alleen de techniek van lezen en schrijven - ook inzicht in de maatschappelijke functie ervan en een positieve attitude 2

3 Referentieniveaus In de referentieniveaus ligt een groot accent op informatieverwerving In de referentieniveaus wordt naar samenhang gestreefd spreken luisteren lezen schrijven mondelinge taalvaardigheden zijn van belang bij zowel het leren lezen als schrijven. Focus op de lessen in de taalmethode Reflectie op methodisch werken Reflectie op taalactiviteiten die de methode aanvullen op basis van SLO model 21 e -eeuwse vaardigheden Doelstelling: Wordt helder gemaakt hoe goed leerlingen het moeten kunnen? Wanneer weten ze dat ze iets geleerd hebben? Sluit de verwerking aan bij het lesdoel? Weet de leerkracht dan in voldoende mate of leerlingen dan het lesdoel hebben bereikt? Estafette Welk woord past in de zin? Zet er een streep onder. 1 Deze foto is niet gemaakt met een camera / caravan / camping. 2 Het was heel donker in dat kameeltje / kamertje / kammetje. 3 Toen ging er heel even / eren / eten een wit licht aan. 4 Exact drie seconden. Het mocht niet langer / landen / lagen, anders zou het mislukken. 5 Daarna hebben we het afgebeld / afgespoeld / afgezegd met water en weer ineen ander bakje gelegd. Lees de zinnen nu goed en vlot met het juiste woord. 3

4 In welke woorden klinkt de c als een k? Kruis de woorden aan. 0 centimeter 0 camping 0 seconde 0 cent 0 collega 0 direct 0 speciaal 0 club cactus o lucifer 0 directeur Welke woorden horen erbij? Kleur steeds die twee woorden. hobby hobbel hobbysuper hobby s baby baby s labyrint babybedje gym gymschoen kauwgum gymles IGDI model Levert de inzet van coöperatieve werkvormen meer leerwinst op? Levert de inzet van digitale middelen meer leerwinst op? 4

5 Waarom coöperatieve werkvormen? Daagt uit tot actief leren Stimuleert interactie Benut verschillen Levert bijdrage aan goede leeromgeving Coöperatieve werkvormen : Denken- delen uitwisselen Dobbelen Interviews Woordenweb Placemat Rotonde Binnencirkel-buitencirkel Wandel-wissel uit Sociaal leren, strategisch en betekenisvol formatief toetsen Centraal in deze aanpak is een betekenisvolle context bieden voor het leren. Het versterkt de motivatie en maakt het gemakkelijker voor kinderen om netwerken van samenhangende concepten op te bouwen. Door samen te werken in groepjes worden de kinderen bovendien voortdurend geprikkeld om (inter-)actief met taal bezig te zijn, bijvoorbeeld door te overleggen over de inhoud van teksten en de betekenis van woorden. Op deze wijze wordt op verschillende fronten tegelijk winst geboekt, want de kinderen ontwikkelen niet alleen hun lees- en spreekvaardigheid, maar breiden tegelijkertijd hun woordenschat en hun kennis van de wereld uit. 5

6 Hoofddoel taalonderwijs is kinderen te leren communiceren Eén van de meest essentiële vaardigheden van de 21e eeuw. wat weet u, ervaart u, en vindt u van het herziene model van de SLO? Werken met onderzoeksgroepen 1 Onderwijs opgebouwd rond thema s Het thema (bijvoorbeeld het menselijk lichaam, ruimtevaart, landen) wordt gekozen door de leerkracht. De leerkracht laat de klas kennismaken met het thema door er geregeld over te praten, voor te lezen uit boeken, klassikaal teksten te behandelen, afbeeldingen te laten zien en de kernwoorden op te prikken aan de muur. De kinderen lezen in deze periode ook zelf veel over het thema, in verhalende en informatieve boeken. *expertise centrum Nederlands Onderzoeksgroepen 2 Na deze algemene kennismaking kiezen de kinderen zelf een onderwerp binnen het thema om verder te onderzoeken. (vorming groepje) Binnen het groepje kiezen de kinderen een voorzitter, een schrijver en materiaalverzorger en een waarnemer De leerlingen bedenken nu een aantal vragen bij hun onderwerp. Met hulp van de leerkracht wordt een aantal vragen uitgekozen. *expertise centrum Nederlands 6

7 Onderzoeksgroepen 3 De leerlingen verdelen de vragen en gaan op zoek naar het antwoord met behulp van de bronnen binnen en buiten de school (boeken, informatie mappen, het internet, de bibliotheek, een ervaringsdeskundige, enzovoort. De antwoorden worden uiteindelijk verzameld en gepresenteerd in de vorm van een individueel werkstuk en/of een presentatie door het groepje. Op deze wijze worden in de loop van het schooljaar in iedere klas drie thema s behandeld; een thema kan twee tot zes weken in beslag nemen. *expertise centrum Nederlands Toepassen in realistische situaties Vanuit eigen ervaringen (vertellen over) komen tot geschreven taal. Uitwerking waarbij leerlingen oefenen met geschreven taal (passend bij thema of les) Eindresultaat zichtbaar maken van het te behalen leerdoel (presentatie) Creatief toepassen (teksten, spreuken, rap, gedichten, bijsluiters, brieven, onderschriften etc.) Ondersteuning vanuit de methode?! 7

8 Welke kansen/mogelijkheden ziet u? brainstorm 8