Veiligheidsanalyse 2014

Transcriptie

1 Veiligheidsanalyse 2014 Auteur: Jan Coppens Versie:

2 Inleiding Veilige woon- en leefomgeving Sociale kwaliteit Fysieke kwaliteit Objectieve veiligheid/veelvoorkomende Subjectieve veiligheid A. Aspect infrastructuur B. Aspect investeren in fysieke kwaliteit C. Aspect investeren in sociale kwaliteit D. Aspect betrekken bewoners E. Aspect toezicht en handhaving F. Aspect aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen Conclusies veiligheidsveld 1. Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Veilig winkelgebied Veilige bedrijventerreinen Veilig uitgaan Veilige evenementen Veilig toerisme Conclusies veiligheidsveld 2. Bedrijvigheid en Veiligheid Jeugd en veiligheid Jeugdoverlast Jeugdcriminaliteit Jeugd, alcohol en drugs Veilig in en om de school Conclusies veiligheidsveld 3. Jeugd en Veiligheid... 29

3 4. Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Brandveiligheid Externe veiligheid Rampenbestrijding en crisisbeheersing Conclusies veiligheidsveld 4. Fysieke Veiligheid Integriteit en veiligheid Polarisatie en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Veilige publieke taak Informatieveiligheid Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Overige incidenten schending integriteit Conclusies veiligheidsveld 5 Integriteit en Veiligheid Overzicht Evaluatie Bijlagen: 1. Overzicht veiligheidsthema s Toelichting op de vijf veiligheidsvelden 44

4 Inleiding Deze veiligheidsanalyse is gemaakt ter voorbereiding op het nieuwe Integrale veiligheidsbeleid voor de periode van de gemeente Oirschot. Op basis van deze analyse worden prioriteiten van het nieuwe beleid bepaald (eind september 2014). Daarna wordt het beleid uitgewerkt (december 2014). Deze analyse is gebaseerd op documentenstudie, politiecijfers, rapportage GGD, AD Misdaadmeter en informatie van veiligheidspartners uit de Oirschotse samenleving. VNG-BVH is de koppeling tussen het Kernbeleid Veiligheid van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Basisvoorziening Handhaving (BVH) van de politie. Het BVH registreert en verwerkt meldingen, aangiften en incidenten. Deze analyse is onderdeel van het beleidsvorming proces volgens het VNG kernbeleid veiligheid. Kernbeleid Veiligheid onderscheidt de volgende vijf centrale veiligheidsvelden, die samen het integrale veiligheidsterrein vormen. 1. Veilige woon- en leefomgeving; 2. Bedrijvigheid en veiligheid; 3. Jeugd en veiligheid; 4. Fysieke veiligheid; 5. Integriteit en veiligheid. Binnen deze veiligheidsvelden zijn thema s onderscheiden. Bijlage 1 geeft hiervan een overzicht. Bij elk veiligheidsthema zijn in deze rapportage behandeld: a) cijfers en omschrijving problematiek Hierbij wordt de aard en de omvang van de problematiek beschreven (cijfers en kwalitatieve gegevens) b) high lights huidige aanpak/beleidsvoering Hierin is de huidige aanpak van de gemeente Oirschot en zijn partners beschreven (accentenselectie) c) evaluatie Hier is de mogelijke toekomstige beleidsversterking beschreven. De opzet beantwoordt aan de methode Kernbeleid Veiligheid. Bijlage 2 geeft een toelichting op de indeling van de veiligheidsvelden. Pagina 4 van 46

5 Bij de veiligheidsvelden 2 tot en met 5 worden per thema de bovengenoemde onderdelen a, b en c achtereenvolgens behandeld. Veiligheidsveld 1 is hierop een uitzondering. Bij onderdeel a is uitgegaan van een vierdeling in de veiligheidsthema s: 1.1 sociale kwaliteit, 1.2 fysieke kwaliteit, 1.3 objectieve veiligheid 1.4 subjectieve veiligheid. Voor de onderdelen b en c is bij veiligheidsveld 1 uitgegaan van zes hoofdaspecten: A Infrastructuur B Investeren in fysieke kwaliteit C Investeren in sociale kwaliteit D Betrekken bewoners E Toezicht en handhaving F Aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen. Bij de methode Kernbeleid Veiligheid is er bewust voor gekozen om in de analysefase vooruit te blikken naar mogelijke elementen van het nieuwe beleid. Hierdoor komen veiligheidsthema s tot ontwikkeling en wordt duidelijk wat de kern én de knelpunten zijn van de huidige aanpak. De veiligheidsanalysefase nodigt partners hiermee expliciet uit tot creativiteit. Op basis van het overzicht van problematiek en huidige aanpak per veiligheidsthema kunnen ideeën ontwikkeld worden voor de toekomst. Mogelijke beleidsversterking en aandachtspunten voor de toekomst die bij de thema s zijn genoemd, zijn zeker nog niet het nieuwe veiligheidsbeleid. Het is een oriëntatie op mogelijke vervolg- en verbeteracties. Het ligt niet in de rede dat alle suggesties doorgevoerd moeten worden. Vanzelfsprekend is dat afhankelijk van factoren zoals capaciteit en middelen. Er kan ook aanleiding zijn op bepaalde thema s te gaan afbouwen. Dit wordt nader verkend in de beleidsuitwerking fase. Deze analyse conform het Kernbeleid Veiligheid heeft een evaluatief karakter. Er is bij de thema s geanalyseerd hoe het veiligheidsniveau zich heeft ontwikkeld, hoe de aanpak eruit ziet of heeft gezien en welke verbeter- en aandachtspunten er voor de toekomst zijn. Pagina 5 van 46

6 1. Veilige woon- en leefomgeving 1.1 Sociale kwaliteit De sociale kwaliteit van een buurt, wijk, kern heeft betrekking op de intermenselijke relaties in een buurt: tussen bewoners en eventueel andere aanwezige personen. Belangrijke aspecten van de sociale kwaliteit zijn betrokkenheid van bewoners bij de buurt, de kwaliteit van sociale netwerken, de mate van informele sociale controle, e.d. De sociale kwaliteit kan onder druk komen te staan door verschijnselen als woonoverlast, burengerucht, probleemgezinnen-huishoudens, overlast gerelateerd aan illegale bewoning, drank- en drugsoverlast, overlast van prostitutie en overlast van zwervers Cijfers Indicator VNG-BVH Woonoverlast/Burengerucht en ,6% 90 13,9% 74-17,8% 50-32,4% relatieproblemen Overlast gestoord/overspannen persoon ,0% 25 92,3% 11-56,0% 13 18,2% Overlast zwervers ,7% 2 100,0% 1-50,0% 0-100,0% Drugsoverlast ,0% 6 100,0% 10 66,7% 5-50,0% Overige overlast sociaal ,1% ,7% 8-52,9% 2-75,0% 1.1. Sociale Kwaliteit ,6% ,4% ,7% 70-32,7% De inwoners van de gemeente Oirschot gaven voor de door hen ervaren leefbaarheid in 2009 het cijfer 7,5 en in 2011 het rapportcijfer 7,6. Dit is gelijk aan de rest van Nederland. Pagina 6 van 46

7 1.1.2 Omschrijving problematiek Uittreksel van de Veiligheidsmonitor in de Gemeente Oirschot, gehouden in het najaar van 2011, waaraan 465 inwoners hebben meegewerkt. Algemeen Sociale samenhang/overlast tussen bewoners Fysieke kwaliteit van de woonomgeving Oirschot 2011 Oirschot 2009 In de tabel is met behulp van een kleur aangegeven wat de relatieve positie is van Oirschot ten opzichte van de vergelijkbare gemeenten (de sub-regio). Wijkt het percentage meer dan twee procentpunten af van het regionale, dan is dit lichtgroen weergegeven. Als het percentage meer dan vier procent afwijkt van het regionale gemiddelde, dan is dit rood of groen. Op een soortgelijke wijze zijn ook de verschillen bij rapportcijfers en samengestelde scores van een kleur voorzien. Verschillen van 0,3 tot 0,4 zijn aangeven met lichtgroen, en verschillen groter dan 0,4 met rood of groen. Bij de politiecijfers zijn de volgende marges gehanteerd. Een verschil van 1 tot 2 per 1000 inwoners heeft een lichte kleur, als dit twee of groter is ten opzichte van het regionale cijfer dan is dat met rood of groen weergegeven. sub-regio 2011 Zuidoos t 2011 rapportcijfer woonomgeving 7,7 7,7 7,6 7,4 rapportcijfer leefbaarheid 7,6 7,5 7,5 7,4 rapportcijfer veiligheid 7,2 6,9 7,1 6,9 schaalscore cohesie 7,1 7,1 6,4 6,4 schaalscore sociale overlast 1,0 1,0 1,2 1,6 schaalscore overige overlast 1,1 1,0 1,2 1,4 schaalscore verloedering 2,6 2,7 3,0 3,0 vernieling per 1000 inwoners 5,8 9,5 8,0 9,4 Onveiligheidsgevoelens % voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt 13,4 12,4 17,0 18,7 Geweld/Dreiging op straat Woninginbraak Voertuigcriminaliteit (fiets) Voertuigcriminaliteit (motorvoertuigen) Verkeersoverlast Alcohol en drugsoverlast Jeugd en veiligheid schaalscore dreiging 0,5 0,5 0,8 1,0 bedreiging per 1000 inwoners 1,6 2 1,6 2,7 mishandeling (fysiek geweld) per 1000 inwoners 3,3 2,4 2,7 5,2 % vaak voorkomen inbraak in woningen 7,2 6,2 7,5 10,0 woninginbraak per 1000 woningen 14,3 12,3 13,4 14,3 % vaak fietsendiefstal in de buurt 2,0 4,2 4,5 8,1 fietsendiefstal per 1000 inwoners 3,8 3,8 5,3 8,6 % vaak voorkomen beschadiging/vernieling aan/vanaf auto's 3,6 8,8 6,8 9,3 % vaak voorkomen diefstal uit auto's 1,8 4,8 2,4 5,4 diefstal uit/vanaf (motor)voertuigen per 1000 inwoners 3,7 6,5 4,5 5,8 schaalscore verkeersoverlast 3,1 3,0 3,4 3,6 Parkeerproblemen en verkeersstremming per 1000 inwoners 9,8 12,5 7,5 7,6 % dronken mensen op straat 3,3 2,9 3,6 6,8 % vaak voorkomen drugsoverlast 1,6 0,7 2,2 5,2 drugsoverlast per 1000 inwoners 0,3 0,3 0,4 0,7 % vaak voorkomen van overlast van groepen jongeren 5,1 2,4 8,1 10,3 jeugdoverlast per 1000 inwoners 2,9 3,0 3,3 4,1. Het beeld dat hierbij naar voren komt is dat het goed gesteld is met de leefbaarheid en veiligheid in de gemeente Oirschot. Eén derde van de scores wijkt gemiddeld gezien positief af van de sub-regio. Zowel de woonomgeving, de leefbaarheid als de veiligheid worden met een ruime voldoende beoordeeld. Omgang met buurtbewoners verloopt positief en in vergelijking ook beter dan in de sub-regio. De inwoners van Oirschot ondervinden, gelijk aan de andere gemeenten, weinig overlast van buurtbewoners. Pagina 7 van 46

8 In Oirschot hebben de inwoners in vergelijking met de andere gemeenten zeer weinig last van verloedering in hun woonbuurt. Ook het aantal geregistreerde incidenten van vernielingen ligt in verhouding laag. Het aantal meldingen van vernielingen is in Oirschot sinds 2009 ook afgenomen. Een kleine minderheid van de bevolking geeft aan zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt. Ook op dit vlak steekt Oirschot positief af bij de vergelijkbare gemeenten. Bedreigende situaties en geweldsdelicten worden nauwelijks gemeld in Oirschot. De inwoners ervaren in verhouding met de sub-regio ook weinig last van dit soort situaties. Het percentage mensen dat aangeeft dat woninginbraken vaak voorkomen wijkt nauwelijks af van het percentage in de sub-regio. Voertuigencriminaliteit komt, zowel in de beleving van inwoners als geregistreerd, minder vaak voor dan in de vergelijkbare gemeenten en is ook sinds 2009 afgenomen. Zowel fietsendiefstal als beschadiging of vernieling van auto s komt in verhouding weinig voor. Inwoners van Oirschot ervaren in vergelijking met de subregio minder verkeersoverlast, maar het aantal geregistreerde incidenten van verkeersoverlast ligt beduidend hoger. In 2009 was het aantal verkeersoverlastincidenten nog hoger. Jongeren veroorzaken in deze gemeente in vergelijking minder overlast volgens de bewoners alhoewel dit percentage sinds 2009 wel is verdubbeld. Net als in 2009 zorgen alcohol en drugs in 2011 nauwelijks voor overlast in Oirschot. In vergelijking met het deelgebied waar Oirschot een onderdeel van vormt, blijkt zij een gemiddelde gemeente; de scores wijken gemiddeld gezien niet veel af van de gemiddelde scores van de sub-regio gemeenten. Het beeld wat betreft de veiligheid is, zoals we kunnen zien aan de witte vlakken in de tabel, voor het overgrote deel van de onderwerpen niet afwijkend. Sterker, op het aantal meldingen van woninginbraak en mishandeling na vallen de uitzonderingen voor Oirschot positief uit. Per saldo kan gesteld worden dat de scores van Oirschot over het algemeen niet veel afwijken van de scores in de sub-regio. Wel steekt de leefbaarheid en de veiligheid op veel punten positief af ten opzichte van het regionale gemiddelde. Hierbij is een relativering wel op zijn plaats. Het gemiddelde van Zuidoost- Brabant is immers de resultante van alle gemeenten in deze regio, dus ook die van de steden Eindhoven en Helmond. En uit eerder onderzoek is al gebleken dat het gevoel van onveiligheid en ook het percentage dat slachtoffer is van veel voorkomende criminaliteit toeneemt met de mate van stedelijkheid. Pagina 8 van 46

9 Uittreksel Quick scan Informatiepositie en Bestuurlijke weerbaarheid Oirschot 2014 Het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) heeft in het voorjaar van 2014 een Quickscan uitgevoerd naar de informatiepositie en bestuurlijke weerbaarheid van de gemeente Oirschot. Hiervoor zijn medewerkers die eerstelijns betrokken zijn bij veiligheid met betrekking tot ondermijnende en georganiseerde criminaliteit geïnterviewd. Ook is hiervoor een uitputtende analyse van vastgestelde beleidsstukken, convenanten en haar samenwerkingsverbanden verricht. In de visie van de minister van Veiligheid en Justitie zou de bestuurlijke kracht als het gaat om de aanpak van georganiseerde criminaliteit moeten worden versterkt. Het instrumentarium dat gemeenten en ook de burgemeesters tot hun beschikking hebben is omvangrijk, maar wordt niet altijd ingezet. In veel gevallen komt dit door onwetendheid. Criminaliteit, al dan niet in georganiseerd verband, ondermijnt en ontwricht onze samenleving en brengt blijvend schade toe. Gemeenten zijn zich nog onvoldoende bewust van hun informatiepositie en realiseren zich onvoldoende dat juist zij drempels kunnen opwerpen. Drempels voor het realiseren van een ongunstig vestigingsklimaat voor criminelen. Handhaven door politie en Openbaar Ministerie is belangrijk, maar met alleen het sluitstuk in de keten is het dweilen met de kraan open. Criminelen en criminele organisaties maken net als iedereen gebruik van faciliteiten geboden door de legale bovenwereld. Ook verweven zij zich ermee zonder hun criminele activiteiten zichtbaar te maken. Producten die de gemeente Oirschot levert aan haar inwoners levert zij ook aan de onderwereld. Oirschot moet al het mogelijke doen om te voorkomen dat zij (onbewust) criminaliteit faciliteert. Randvoorwaarde voor vergroten van bestuurlijke weerbaarheid/kracht is het versterken van onze informatiepositie. Zonder een stevige informatiepositie kan Oirschot geen actieve rol, laat staan een regisserende rol, spelen bij de bestrijding en het voorkomen van (georganiseerde)criminaliteit. Hiervoor moeten we gericht samenwerken en relevante informatie delen met elkaar en (lokale) veiligheidspartners. Denk hierbij bijvoorbeeld aan politie, beveiligingsbedrijven, buurtbeheer, jachtopzieners wildbeheer organisaties, scholen, horecavereniging, PPS constructies (publiek-private samenwerking) et cetera. Maar ook met signalen van inwoners (straatinformatie) kunnen we onze informatiepositie versterken. De bestuurlijke aanpak vergt ook creativiteit, out of the box -denken en lef van bestuurder en ambtenaar. De Quick scan geeft een actueel beeld van wat hiervoor in de gemeente Oirschot is georganiseerd. Opgemerkt mag worden dat de gemeente Oirschot op dit terrein al goede stappen heeft gezet. De Quick scan geeft niet slechts een actueel beeld van onze al gerealiseerde barrières en wat in Oirschot goed Pagina 9 van 46

10 georganiseerd is, maar tevens een beeld van waar er nog risico s zijn. Deze risico s zijn in deze analyse vanzelfsprekend niet vermeld. Gemeente Oirschot verkrijgt bruikbare informatie via ambtenaren, via samenwerkingsverbanden, via buurtbeheer, via jongerenwerk, via horeca organisatie en via BIBOB toetsing. Ook heeft Oirschot de nodige instrumenten voor het tegengaan van georganiseerde criminaliteit zoals Integriteitsbeleid, BIBOB beleid, Handhavingsbeleid artikel 13b Opiumwet en diverse artikelen in haar APV ter voorkoming van drugshandel, heling en seksuele uitbuiting. Ook zijn de ambtenaren zeker alert op afwijkende zaken die kunnen duiden op mensenhandel en identiteitsfraude. 1.2 Fysieke kwaliteit De fysieke kwaliteit van een buurt, wijk, kern heeft betrekking op fysieke kenmerken van de woonomgeving: in het bijzonder de inrichting, het onderhoud en beheer van de openbare ruimte. Het gaat bij dit thema om de vraag: hoe staat de openbare ruimte erbij? Hoe prettig is het wonen in de buurt gegeven die fysieke kwaliteit? Aspecten zijn dan onderhoud van groen, aanpak zwerfvuil, verlichting van achterpaden e.d.. Inbreuk op de fysieke kwaliteit maken onder meer vernielingen, graffiti, zwerfvuil en andere tekenen van verloedering Cijfers Indicator VNG-BVH Vernieling ,7% ,2% 95-7,8% 90-5,3% Overige overlast fysiek (vanuit woningen) ,0% ,3% 10-28,6% 11 10,0% 1.2. Fysieke Kwaliteit ,6% ,3% ,3% 101-3,8% AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Vernielingen 46,3 69, Omschrijving problematiek Het aantal vernielingen is relatief laag en nog steeds dalend. De meeste vernielingen zijn gepleegd met de jaarwisseling (vuurwerk) en in het weekend op de verkeersroutes vanaf de uitgaansplekken. Pagina 10 van 46

11 1.3 Objectieve veiligheid/veelvoorkomende vormen van criminaliteit Bij dit thema gaat het om de diverse, veelvoorkomende vormen van criminaliteit in de buurt, wijk, gemeente. Soorten criminaliteit die in elk geval bepalend zijn en uitgewerkt dienen te worden in de analyse, zijn woninginbraak, overvallen, voertuigcriminaliteit en geweld (waaronder huiselijk geweld). Van belang is de (eventuele) relatie met minder zichtbare vormen van criminaliteit (georganiseerde criminaliteit) Cijfers Indicator VNG-BVH Diefstal/inbraak woning ,4% 94 25,3% 87-7,4% ,1% Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis ,5% 40 29,0% 62 55,0% 41-33,9% Overige diefstal/inbraak/vermogensdelicten ,6% 109-8,4% 118 8,3% 115-2,5% Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen ,2% 66-1,5% 68 3,0% ,1% Diefstal van motorvoertuigen ,2% 14 0,0% 11-21,4% ,1% Diefstal brom-, snor-, fietsen ,0% 67-8,2% 45-32,8% 66 46,7% Mishandeling (fysiek geweld) ,8% 58 11,5% 31-46,6% 20-35,5% Bedreiging (psychisch geweld) ,6% 27 8,0% 28 3,7% 22-21,4% Ruzie/vechtpartij (geweld) ,5% 54 5,9% 58 7,4% 48-17,2% Zeden (geweld) ,2% 14 7,7% 9-35,7% 8-11,1% Overige criminaliteit ,4% 44 25,7% 38-13,6% 49 28,9% 1.3. Objectieve Veiligheid/veel voorkomende criminaliteit ,0% 587 5,8% 555-5,5% ,2% AD Misdaadmeter 2013 VoorGemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Woninginbraken 58,58 52 Diefstal schuur 21,76 13,7 Diefstal van motorvoertuig 11,72 10 vdiefstal uit/vanaf motorvoertuigen 65,27 56,8 Mishandeling 9,48 30,8 Bedreiging 6,69 21,5 Openlijk geweld (persoon) 0,56 2,7 Zeden (verkrachting) 0,56 0,7 Voorlopige cijfers 2014/ Pagina 11 van 46

12 1.3.2 Omschrijving problematiek Deze vormen van criminaliteit hebben veel impact. Woninginbraken zijn toegenomen door georganiseerde benden die vanuit andere landen en grote steden opereren. Diefstal van voertuigen neemt toe en veel voertuigen worden geëxporteerd en gestript en in onderdelen verkocht. Diefstal uit schuurtjes e.d. neemt gelukkig wat af maar komt relatief vaak voor. Veelal door het bijzonder onzorgvuldig beheer van de eigenaar. Mishandeling, bedreiging en openlijk geweld komt relatief weinig voor en neemt nog steeds af. Wellicht levert het cameratoezicht in het centrum van Oirschot hieraan een bijdrage. Bij overige vermogensdelicten hoort onder andere internetfraude. 1.4 Subjectieve veiligheid Hierbij gaat het om het veiligheidsgevoel van bewoners (hoe vaak voelt men zich onveilig, in hoeverre mijdt men bepaalde plekken in de gemeente e.d.) en ook om het veiligheidsgevoel van bewoners op bepaalde plekken binnen de gemeente (winkelgebied, uitgaansgebied e.d.) Cijfers Onderstaande grafieken zijn afkomstig uit de landelijke veiligheidsmonitor. Op districtsniveau zijn scores gelijk aan het landelijk gemiddelde dus mag uitgegaan worden van valide informatie op dit niveau. Ten opzichte van 2012 zijn er geen trends te herkennen (geen stijgingen/dalingen). Het percentage inwoners van de gemeente Oirschot dat aangaf zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt was in ,4 % en in ,4%. Ongeveer 5% lager dan landelijk/nationaal. De inwoners van de gemeente Oirschot gaven voor de door hen ervaren veiligheid in de buurt in 2009 het cijfer 6,9 en in 2011 het rapportcijfer 7,2. Dit is gelijk aan de rest van Nederland. Pagina 12 van 46

13 1.4.2 Omschrijving problematiek De Oirschottenaar voelt zich in het algemeen veilig. Dit is subjectief omdat het gevoelen vaak niet overeen komt met de slachtofferkans en de landelijke trends. De landelijke media beïnvloedt het veiligheidsgevoel, maar maakt mensen ook alerter. Buurtbeheer en gemeentelijke voorlichting kan hierin een rol spelen. A. Aspect infrastructuur Het beleidsmatig, planmatig en organisatorisch kader voor de aanpak van wijkveiligheid, de communicatie met bewoners en andere partijen daarover en de intake van meldingen, klachten e.d. Het gaat hier bijvoorbeeld om integrale wijkveiligheidsplannen, buurt- en wijkplatforms en melddesks voor bewoners. a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Met de inzet van samenwerkingspartners, zoals EHBO, politie, SBBO (beveiliging bedrijventerreinen), Horeca ondernemers, Buurtbeheer, worden de hierna genoemde accenten gelegd. Oirschot heeft sinds 2009 een AED-netwerk (publiek/ private samenwerking). Het netwerk is nog niet geheel gemeente dekkend. Voor het gebruiken van de AED apparaten zijn enkele honderden personen in Oirschot en De Beerzen opgeleid door de EHBO afdeling Oirschot. Per medio 2014 hebben ongeveer 1250 inwoners zich aangemeld voor Burgernet (7%) Bij het hulpverleningssysteem Hartslagnu is regionaal gezien 0,48 % van de bevolking aangemeld. Gemeentelijke voorlichting en ook door EHBO zouden dit percentage kunnen verhogen. Veilige woon- en leefomgeving: Gebiedsgerichte veiligheidsanalyse met politie. Verloedering / kwaliteit woonomgeving: Gemeente Oirschot promoot deelname door scholen en buurtbeheer aan de landelijke opschoon dag en faciliteert hierbij. Via buurtbeheer en ook via de gemeentelijke website kunnen inwoners meldingen doen. Samen met de horeca ondernemers worden afspraken gemaakt voor veilig uitgaan. Met Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Oirschot wordt een veilig ondernemersklimaat gerealiseerd (Cameratoezicht en Keurmerk Veilig Ondernemen). Betrekken inwoners en EHBO. Samenwerken met Politie Fysieke kwaliteit, veilig in en om de school. Betrekken scholen en buurten. Betrekken inwoners. Betrekken horeca ondernemers. Betrekken ondernemers. b. Evaluatie Deze aanpak werkt / voldoet en wordt daarom voortgezet. Er wordt nog steeds gezocht naar mogelijkheden voor uitbreiding van het AED netwerk en gestimuleerd dat inwoners zich laten opleiden voor reanimatie en AED gebruik. Onderwerpen krijgen voortdurende aandacht via de structurele overleggen. Ook de jaarlijkse schouw op de bedrijventerreinen De Stad en De Scheper draagt bij aan een veilige werkomgeving. Daaruit voortgekomen acties pragmatisch oppakken. Pagina 13 van 46

14 B. Aspect investeren in fysieke kwaliteit Inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte, specifiek (1) de aanpak van verloedering zoals zwerfvuil, graffiti en vernielingen en (2) de verbetering van fysieke elementen in de wijk zoals groen, speeltuinen, kwaliteit van verlichting e.d. a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Verloedering / kwaliteit woonomgeving: De landelijke opschoonactie in samenwerking met buurtbeheer en scholen en ook de jaarlijkse opschoonactie met de jagersvereniging worden gestimuleerd door het beschikbaar stellen van opruimmaterieel en veiligheidskleding en het afvoeren van het verzamelde afval door de gemeente. Acties naar aanleiding van meldingen via buurtbeheer en gemeentelijke website en jaarlijkse schouw op de bedrijventerreinen uitvoeren. Toezicht en handhaving Betrekken bewoners, buurtbeheer, scholen, jagersvereniging. b. Evaluatie Huidige aanpak werkt / voldoet en wordt daarom voortgezet. Onderwerpen krijgen voortdurende aandacht via de structurele overleggen met buurtbeheer en scholen en de jaarlijkse schouw op de bedrijventerreinen De Stad en De Scheper. Het gemeentelijk meldsysteem werkt prima. Daaruit voortgekomen acties pragmatisch oppakken. C. Aspect investeren in sociale kwaliteit Inzet op kwaliteit van sociale netwerken in wijken en daarnaast meer specifiek de inzet op woonoverlast (problematische huishoudens), overlast van dak- en thuislozen, van alcohol en drugs en van prostitutie. a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Verder inzetten op versterken sociale cohesie (buurtbeheer, jongerenopbouwwerk en horeca) zodat inwoners elkaar eerder aanpreken op (on)gewenst gedrag. Inzet buurtbemiddeling waar nodig. Oirschot deed in 2009 en 2011 mee aan de Landelijke Veiligheidsmonitor. (Resultaten waren vergelijkbaar en omdat de kosten voor het houden van de veiligheidsmonitor ten gevolge van aflopen provinciale subsidie substantieel zijn gestegen is besloten ermee te stoppen). Betrekken bewoners Toezicht en handhaving Pagina 14 van 46

15 b. Evaluatie Oirschot heeft een bijna volledige dekking met buurtbeheer/dorpsraad. Voor wijk De Drossaard worden nu initiatieven ontwikkeld en dan mag gesproken worden over volledige dekking. Het gebruiken van het netwerk door politie en de gemeente is dus goed mogelijk. Hierdoor kan de aandacht voor sociale cohesie worden gestimuleerd. Niet alleen veiligheid, maar ook de leefbaarheid en de zorg krijgen meer aandacht. Bemiddeling bij burenconflict is sinds enkele jaren in de gemeente Oirschot georganiseerd, waarbij mediation verzorgd wordt door Buurtbemiddeling Welzijn Best Oirschot. In elke buurt komt het wel eens voor dat buren zich ergeren aan elkaars gedrag. Begint vaak klein maar als de ergernis niet uitgesproken wordt kan het escaleren wat het woongenot voor partijen ernstig aantast. Gemiddeld doen zich drie situaties per jaar in Oirschot voor. Buurtbemiddeling kan een manier zijn om het conflict uit te praten en tot een oplossing te komen, bij voorkeur voordat er politie of een woningcorporatie bij betrokken is. Buurtbemiddeling ondersteunt bij het oplossen van problemen. Bemiddelaars helpen buren weer met elkaar in gesprek te gaan om samen tot een oplossing te komen. Zij luisteren afzonderlijk het verhaal van de partijen om vervolgens in overleg te beoordelen of er een gezamenlijk gesprek georganiseerd kan worden op neutraal terrein samen met de bemiddelaar. Buurtbemiddelaars oordelen niet over de schuldvraag en hebben geheimhoudingsplicht. Zij dragen ook geen oplossingen aan, dit moeten de partijen zelf doen. Het is vooral toepasbaar bij irritaties of conflicten tussen buren in de dagelijkse leefsfeer. Hierbij valt te denken aan onenigheid over: erfafscheiding, geluidsoverlast, vernieling of overlast door huisdieren of kinderen, stank- en parkeeroverlast, vreemde geurtjes etc. Zowel professionele organisaties als ook inwoners kunnen hierop een beroep doen. Coördinatiepunt buurtbemiddeling Best Oirschot van de Stichting Welzijn Best Oirschot, tel of De gemeente Oirschot krijgt in het kader van de decentralisaties (transities Jeugdzorg, AWBZ en Participatiewet) een grote verantwoordelijkheid voor de zorg van haar inwoners. Bij een deel ervan is niet alleen de zorg nodig, maar is ook de veiligheid in het geding. De noodzaak om het veiligheidsbeleid en het beleid binnen het sociale domein in samenhang en in samenwerking vorm te geven wordt in de komende jaren dan ook alleen maar groter. De drie buurtbrigadiers participeren in de diverse overlegvormen. De aanpak van relationeel geweld richt zich op stoppen van het geweld en het voorkomen van recidive door maatwerk. Gemeente Oirschot, politie en Openbaar Ministerie hanteren hierbij een uniforme werkwijze volgens landelijke en lokaal protocol. Toepassing van de wet Meld code huiselijk geweld en kindermishandeling zorgt voor eerder en vaker signaleren en hierbij optreden. De inzet is een steeds doelmatiger mix van zorg en repressie. De Wet tijdelijk huisverbod is hiervoor het geëigende instrument. Door collegiale samenwerking met de gemeente Veldhoven wordt de nazorg voor ex-gedetineerden bij hun terugkeer in de maatschappij vanaf medio 2014 verzorgd. Pagina 15 van 46

16 D. Aspect betrekken bewoners Betrekken bewoners bij veiligheid en leefbaarheid via bijvoorbeeld wijk- en buurtpanels, buurtschouwen, gezamenlijke onderhoudsprojecten, buurtpreventie, burgernet a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Niet aflatende aandacht voor risicocommunicatie (website, flyers, risicokaart) Voor de inwoners is er een ruim aanbod over veiligheid op de gemeentelijke website. Veilige woon- en leefomgeving: Stimulering bestaand buurtbeheer en realiseren buurtbeheer voor de Drossaard. Buurtbemiddeling is voor Oirschot georganiseerd. Veilige woon- en leefomgeving: Voorlichting algemeen/informatie over veiligheid. Veilige woon- en leefomgeving: Integrale voorlichting specifiek 50 plussers Weet wat te doen! en bevordering SMS-alert/ Burgernet/ App voor MKB ers. Woninginbraken: Door voorlichting wordt geïnvesteerd in stimuleren aangiftebereidheid en meldgedrag van inwoners. De politie hanteert sinds enige tijd de zogenaamde vliegwiel methode woninginbraak. Hierbij is er buurtonderzoek, forensisch technisch onderzoek en her bezoek slachtoffer(s) na 24 dagen. Als in een bepaalde wijk meerdere inbraken gepleegd zijn dan ontvangt de bewoners van die wijk een informatie brief. Inwoners en ondernemers duidelijk wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid en meer informeren over - en het weerbaar maken tegen veelvoorkomende criminaliteit zoals inbraak, winkeldiefstal en overval. Verkeersveiligheid: Er wordt voorlichting gegeven in huis-aan-huisblad over correct rijgedrag en om mensen bewust te maken van de gevolgen van alcohol in het verkeer. Binnen buurtbeheer wordt aandacht besteed aan verkeersoverlast. Een groot deel van het buitengebied van Oirschot is als 60 km. zone bestemd. Knelpunten in de fietstrajecten zijn/ worden geïnventariseerd (landelijke fiets scan).. Aandachtsituaties zijn gedeelten van Kempenweg tussen Oude Grintweg en Rijkesluisstraat/ Oude Bestseweg. Ook het fietspad Spoordonkseweg zou verbeterd moeten worden. Georganiseerde misdaad: Publicaties in het huis-aan-huisblad over het gevaar en de overlast van hennepkwekerijen in woonhuizen en ook het dumpen van chemisch afval vrijkomend bij de productie van synthetische drugs (pillen). Verloedering / kwaliteit woonomgeving: Voorlichting in huis-aan-huisblad /op website om inwoners bewust te maken van een schone woonomgeving. Kwaliteit werkomgeving is een aandachtspunt bij de schouw op de bedrijventerreinen (KVO). Infrastructuur, sociale kwaliteit. Rampenbestrijding/ crisisbeheersing, Externe Veiligheid. Betrekken bewoners. Betrekken ondernemers Aanpak specifieke criminaliteitsfenom enen. Verkeersveiligheid, jeugd, alcohol en drugs. Verkeersveiligheid, toezicht en handhaving. Verkeersveiligheid. Brandveiligheid. Fysieke kwaliteit Pagina 16 van 46

17 b. Evaluatie Nu het buurtbeheer- en dorpsraad netwerk voor de hele gemeente Oirschot operationeel is kan de aandacht voor veiligheid en leefbaarheid geïntensiveerd worden en kan voor de diverse wijken meer maatwerk worden geleverd voor de specifieke problemen en vraagstukken. De transities in het sociale domein zullen naar verwachting tot meer zorg voor de wijk leiden. Buurtbeheer en buurtbemiddeling kan hierbij een hulpmiddel zijn. De insteek hierbij is burgerparticipatie. Gelukkig laten de cijfers van het eerste kwartaal een halvering van het aantal inbraken/ diefstallen zien. E. Aspect toezicht en handhaving Toezicht en handhaving in de openbare ruimte in woongebied en binnenstad, gericht op woonoverlast, jeugdoverlast en kleine overtredingen ( kleine ergernissen ) zoals verkeerd parkeren en het verkeerd aanbieden van huisvuil (APV). a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Vanaf 2006 is er een Handhavingsprogramma met Evaluatie. In 2014 is er een nieuw plan gemaakt. Veilige woon- en leefomgeving: Programmatisch handhaven en toepassen bestuurlijke boete overlast openbare ruimte en bestuurlijke strafbeschikking. Toezicht en handhaving. Verkeersveiligheid Fysieke kwaliteit. Verkeersveiligheid: Gemeentelijke toezichthouders (BOA) en politie controleren op parkeeroverlast en parkeerzone regeling en treden handhavend op. In winkelgebied De Poort is gestart met een proef voor het aanspreken van personen op ongewenst rij- en parkeergedrag e.d. met inzet van centrumstewards. Verloedering/kwaliteit woonomgeving: Gemeentelijke toezichthouders controleren op overlast van hondenpoep en zwerfvuil en treden daarbij handhavend op Betrekken bewoners. b. Evaluatie Huidige aanpak werkt en wordt voortgezet. Nu het buurtbeheer- en dorpsraad netwerk voor de hele gemeente Oirschot operationeel is en meldingen eerder gedaan worden, kan de aandacht voor veiligheid en leefbaarheid geïntensiveerd worden en kan voor de diverse wijken meer maatwerk worden geleverd voor de specifieke problemen en vraagstukken. Buurtbeheer en dorpsraad en ook Centrummanagement (stewards) kan hierbij een hulpmiddel zijn. De insteek is burgerparticipatie. Pagina 17 van 46

18 F. Aspect aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen De gerichte (stedelijke) inzet op afzonderlijke criminaliteitsproblemen/-items, eventueel in aanvulling op/wisselwerking met integrale wijkaanpak. Deze aanpak van bepaalde vormen van criminaliteit heeft vaak op het niveau van de gemeente plaats en betreft dan een min of meer vaste, op zichzelf staande aanpak, al dan niet projectmatig van aard. Voorbeelden zijn een stedelijke aanpak van woninginbraak (High Impact Crimes), huiselijk geweld. a. Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Oirschot past vanaf 2009 de wet Tijdelijk Huisverbod toe. Veilige woon- en leefomgeving: Bestrijding huiselijk geweld incl. Wet Tijdelijk Huisverbod. Veilige woon- en leefomgeving: Gebiedsgerichte inventarisatie/ aanpak voor woning- en bedrijfsinbraken (preventieve voorlichte en ook door politei na h gepleegde inbraak / keurmerk veilig ondernemen en ook het Bouwbesluit toepassen en handhaven met betrekking tot inbraakwering). Oirschot past vanaf 2006 BIBOB-beleid toe (toets rechtmatig verkregen vermogen bij investeringen). Bedrijvigheid en veiligheid: Terugdringen drugs gerelateerde overlast door o.a. het uitvoering geven aan de Wet Damocles en het hanteren van de nul-optie coffeeshops.. Veilige woon- en leefomgeving: Aanpak voertuigcriminaliteit en fietsendiefstallen. Sociale kwaliteit Jeugd, alcohol en drugs Aanpak georganiseerde ondermijnende criminaliteit/ ambtelijke en bestuurlijke criminaliteit. b. Evaluatie Huidige aanpak werkt en wordt voortgezet. BIBOB toets en het Damocles beleid wordt structureel toegepast. Conclusies veiligheidsveld 1. Veilige woon- en leefomgeving Inwoners en ondernemers zo als veel mogelijk betrekken leidt ertoe dat men gemotiveerd wordt Oirschot veilig, schoon en leefbaar te houden. Onveilige situaties en vervuilde plekken worden meteen aangepakt. Met jongeren in de openbare ruimte wordt door jongerenopbouwwerk, toezichthouders en politie gecommuniceerd en inwoners helpen elkaar in voorkomende gevallen. Dit kan samen met buurtbeheer en dorpsraad, de stichting beveiliging bedrijventerreinen (SBBO) en ook centrummanagement gestimuleerd worden. De ene dienst is de andere waard en dit is de basis voor burgerparticipatie. High Impact Crime verdient blijvende aandacht. In de gemeente Oirschot moeten we in de eerste plaats denken aan woninginbraken. Door promoten van deugdelijk hang- en sluitwerk en door het wijzen op aandacht voor veiligheid en veilig gedrag kan de veilige woon-, werk- en leefomgeving worden verbeterd. Pagina 18 van 46

19 2. Bedrijvigheid en veiligheid 2.1 Veilig winkelgebied In winkelgebied kunnen zich verschillende vormen van onveiligheid voordoen. Het gaat bijvoorbeeld om winkeldiefstal, zakkenrollerij en overvallen maar ook om jongerenoverlast, vernielingen, fietsen en bromfietsen in voetgangersgebied en de mate van brandveiligheid van de winkelpanden. Daarnaast kunnen zwerfvuil en andere tekenen van verloedering tot subjectieve onveiligheid leiden Cijfers Indicator VNG-BVH Winkeldiefstal ,3% 10 66,7% ,0% 10-50,0% Inbraak winkel ,0% 4-42,9% 5 25,0% 1-80,0% 2.1. Veilig winkelgebied ,5% 14 7,7% 25 78,6% 11-56,0% AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Zakkenrollen 9,5 24, Omschrijving problematiek Op landelijke schaal kampt de detailhandel al jarenlang met een schadepost van 500 miljoen euro door diefstal. Diefstallen in de MKB-sector hebben het grootste aandeel in de totale schade die het bedrijfsleven leidt als gevolg van criminaliteit. Elk jaar worden er 1,7 miljoen winkeldiefstallen gepleegd. De aangiftebereidheid van winkeldiefstal is laag, men wil geen klanten verliezen en men lost het in veel gevallen onderling op. Het verlies door diefstal wordt ingecalculeerd en geaccepteerd. Begin 2014 is voor de winkeliers van Oirschot en Best de roadshow Laat je niet overvallen gehouden, waarbij winkeliers en hun personeel zijn voorgelicht en ze deden ze mee aan workshops en rollenspelen. Hen is geleerd wat zij zelf kunnen doen om winkelcriminaliteit (diefstal, overval, bedreiging, preventieve maatregelen) tegen te gaan. Winkeliers zijn ook gewezen op de onlangs in het leven geroepen vergoedingsregeling van 181,00 per digitale aangifte. Geconstateerd is dat sinds de gehouden roadshow de aangiftebereidheid flink is gestegen. De cijfers van het eerste kwartaal 2014 laten zien dat dit is toegenomen met 800%. De facebook pagina: geeft ook tips en tools voor o.a. de MKB-ondernemers. Centrummanagement kan hierin ook een rol spelen Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Voor de Oirschotse ondernemers is er vanaf 2008 een speciale website over veiligheid: Veilige bedrijventerreinen Pagina 19 van 46

20 2.1.4 Evaluatie Door de komst van centrummanagement kan de gemeente veiligheidsacties beter oppakken. Belangrijk punt is dat de aangiftebereidheid bij winkeliers hoger wordt. De cijfers over het eerste kwartaal 2014 laten zien dat de voorlichting (roadshow, gemeentelijke stickeractie en politie) de winkeliers hiertoe motiveert. 2.2 Veilige bedrijventerreinen Onveiligheid op bedrijventerreinen kent zowel sociale als fysieke aspecten: bedrijfsinbraak, diefstal, overvallen en vernieling aan de ene kant en aan de andere kant inrichting en onderhoud van de terreinen, verkeersveiligheid en brandveiligheid. Ook kunnen zich illegale bewoning en drugsdelicten als hennepplantages voordoen (NB: externe veiligheid ofwel veiligheid rond inrichtingen waarin gevaarlijke stoffen worden opgeslagen en/of bewerkt, is onderdeel van veiligheidsveld 4: Fysieke veiligheid) Cijfers Indicator VNG-BVH Diefstal/inbraak in bedrijven en kantoren ,3% 37 12,1% 23-37,8% 27 17,4% Overvallen ,0% Veilige bedrijventerreinen ,0% 37 12,1% 23-37,8% 27 17,4% AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Inbraak bedrijf 19,5 21,6 Overval 0 0, Omschrijving problematiek Door de jaarlijkse schouw voor her-certificering van het keurmerk veilig ondernemen (KVO) op de bedrijventerreinen De Stad en De Scheper worden ongewenste zaken meestal wel geconstateerd en hierop wordt gehandhaafd. Ook integrale controles door team Toezicht en Handhaving en oefeningen door de VRBZO (brandweer) geven een beeld. Bedrijven in het buitengebied worden veel bezocht door het dievengilde. Bij veel situaties is diefstal relatief eenvoudig door onzorgvuldig beheer en afsluiten van bouwwerken Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Oirschot heeft voor de bedrijventerreinen De Stad en De Scheper het Keurmerk Veilig Ondernemen-continu samenwerken behaald. Voor de Oirschotse bedrijventerreinen is er een SMS-alert systeem. Oirschot beschikt sinds mei 2010 over een draadloos camera-observatie systeem (publiek-private samenwerking). Het aantal bedrijfsinbraken op de bedrijventerreinen De Stad en De Scheper is sinds 2008 minimaal. Veiligheid bedrijventerreinen. Betrekken ondernemers. Pagina 20 van 46

21 2.2.4 Evaluatie Huidige aanpak voortzetten en structureel gemeentelijke bijdrage leveren aan her-certificering KVO. 2.3 Veilig uitgaan Uitgaansvoorzieningen hebben enerzijds een positief effect: het culturele en sociale klimaat varen er wel bij. Ook zijn er economische voordelen. Maar er kunnen zich ook veiligheidsproblemen rond uitgaansvoorzieningen voordoen, zoals geweld, overlast en vernielingen (eventueel rond de (s)looproutes) Cijfers Indicator VNG-BVH Overlast horeca ,3% 16-33,3% 11-31,3% 12 9,1% 2.3. Veilig uitgaan ,3% 16-33,3% 11-31,3% 12 9,1% AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Mishandeling 9,5 30,7 Openlijk geweld 0,6 2,7 Vernielingen 46,3 70 Cijfers zijn zeker niet uitsluitend gerelateerd aan uitgaansactiviteiten, echter veelal zijn deze zaken alcohol gerelateerd! Omschrijving problematiek Het aantal overlastmeldingen in relatie met uitgaan neemt gelukkig nog steeds af en wordt nog niet als probleem ervaren. Van het per 2013 gerealiseerd camerasysteem (door gemeente en horecaondernemers) in het centrum van Oirschot gaat een preventieve werking uit. Het aantal incidenten bij de jongeren cafe s RS 12 en De Bonte Os is beperkt. Geluidsoverlast vanuit de reguliere horeca lokaliteiten komt nauwelijks voor. Uitzondering hierop is de regelmatig voorkomende geluidsoverlast vanuit lokaliteit Het Dorpshuis te Oostelbeers. Aandachtspunt blijft de meldingsbereidheid van horeca ondernemers en bezoekers bij incidenten. Het melden van overlast moet blijvend aandacht krijgen Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Met de koninklijke horecavereniging afdeling Oirschot-De Beerzen is structureel overleg en er is een veiligheidsconvenant gesloten dat tweejaarlijks wordt geactualiseerd. Camerasysteem openbaar domein (kern Oirschot) en de individuele camerasystemen in diverse horecalokaliteiten in stand houden. Betrekken ondernemers Samenwerken met politie Overlast Structureel is er de inzet van het politie horeca controle team op vrijdag en zaterdagavonden. Pagina 21 van 46

22 2.3.4 Evaluatie De huidige aanpak werkt. Blijvend proactief en preventief handelen door het opnemen van vergunningsvoorwaarden, preventieve alcoholcontroles, het ontmoedigen van alcoholgebruik door jongeren, opleggen bestuurlijke maatregelen en in stand houden van het camerasysteem. 2.4 Veilige evenementen Evenementen, zeker de grootschalige, kunnen behoorlijke veiligheidsrisico s opleveren. Het is aan de organisator voorwaarden voor de veiligheid te realiseren en aan de gemeenten om de juiste voorwaarden te stellen en die te handhaven. De risico s zijn met name gelegen in geweld, overlast, vernieling, brandveiligheid en crisisbeheersing. Daarnaast zijn er mogelijke dwarsverbanden met externe veiligheid (evenementenlocaties nabij EV-inrichtingen) en aanpak georganiseerde criminaliteit (eventuele uitbreiding BIBOB-beleidslijn met evenementen) Cijfers Indicator VNG-BVH Overlast evenementen ,3% 5-61,5% 5 0,0% 6 20,0% Evenementen overig ,0% 2 0,0% 1-50,0% 1 0,0% 2.4. Veilige evenementen ,3% 7-53,3% 6-14,3% 7 16,7% Omschrijving problematiek Gezien het aantal meldingen is er geen echte problematiek. Blijvende aandacht is vereist voor brandveiligheid en overmatig alcoholgebruik c.q. alcohol gebruik door jongeren. Geluidsoverlast bij openlucht en tent evenementen doet zich met regelmaat voor Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Voor evenementen is er aan de voorkant een veiligheidsscan met advisering door de veiligheidspartners.. Structureel controle door team Toezicht en Handhaving en politie. Voor organisaties van evenementen is er een handreiking veiligheid beschikbaar Bij grootschalige evenementen wordt particuliere beveiliging ingezet waarbij er goede samenwerking is met de politie. Het mega-evenement Landmacht dagen wordt in goede samenwerking met IVCer, GGD, politie. KMAR, RWS en VRBZO voorbereid en met groot contingent militairen gemanaged. Organisatoren worden actief begeleid bij de voorbereiding van evenementen. Voorschriften voor leeftijd controle zijn standaard opgenomen in vergunningen. Voor carnavalswagens gelden sinds enkele jaren veiligheidsregels, waarop wordt gehandhaafd en ook is er met de verenigingen en wagenbouwers een convenant gesloten. Fysieke kwaliteit Overlast Verkeersveiligheid Samenwerken met politie en externe partners. Betrekken ondernemers/ organisatoren. Pagina 22 van 46

23 2.4.4 Evaluatie Huidige werkwijze voortzetten. 2.5 Veilig toerisme Dit thema heeft betrekking op de onveiligheid die zich kan voordoen in en rond recreatiegebieden zoals strand- en duingebied, natuurgebieden, recreatieplassen en op en rond toeristische verblijfslocaties zoals campings, bungalowparken en jachthavens. De risico s betreffen bijvoorbeeld beroving, diefstal uit/van vaartuigen, inbraak, geweld, overlast, vernieling. Ook kan het gaan om concentraties van minder zichtbare vormen van criminaliteit, waarbij niet zozeer toeristen rechtstreeks het slachtoffer zijn: bepaalde locaties vormen soms een knooppunt van verschillende vormen van georganiseerde criminaliteit (drugs gerelateerd, heling, mensenhandel), waarbij het geïsoleerd karakter van de locatie zowel faciliterend als camouflerend kan werken Cijfers Indicator VNG-BVH Water Veilig toerisme Omschrijving problematiek Tot nu toe is geen problematiek ervaren, deels door het niet volledig zicht hebben op de diverse inrichtingen. Aandacht voor bewoning en activiteiten die het daglicht niet verdragen blijft nodig Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Integrale controles door team Toezicht en Handhaving samen met de politie. Samenwerken met politie Evaluatie Huidige aanpak voortzetten. Conclusies veiligheidsveld 2. Bedrijvigheid en Veiligheid Bestaand beleid continueren. KVO-cs bedrijventerreinen De Stad en De Scheper verloopt goed. Samenwerking met SBBO werpt vruchten af. Samenwerking met Horeca vereniging is constructief. Camera systemen werken preventief. Centrummanagement voortzetten en proef met inzet centrum stewards houden. Pagina 23 van 46

24 3. Jeugd en veiligheid 3.1 Jeugdoverlast Dit thema heeft betrekking op overlast van jongeren, vaak in groepsverband. Het kan gaan om mildere vormen van overlast (acceptabele en hinderlijke jeugdgroepen) maar ook om zwaardere vormen ( echte overlast gevende groepen). Het uit zich bijvoorbeeld door geluidsoverlast, intimiderend aanwezig zijn, zwerfvuil achterlaten en soms ook om vernielingen en andere vormen van kleine criminaliteit. Kenmerkend voor de zogenaamde hinderlijke groepen is dat ze in principe goed aanspreekbaar/ corrigeerbaar zijn door de omgeving. Bij overlast gevende groepen is er meer eigen systeem (hiërarchie) in de groepen en zijn ze lastiger te corrigeren. Ook is er veelal (lichte) criminaliteit in het spel Cijfers Indicator VNG-BVH Vandalisme/baldadigheid ,7% 7-50,0% 10 42,9% 7-30,0% Overlast jeugd ,5% 52 40,5% 28-46,2% 26-7,1% 3.1. Overlastgevende jeugd ,6% 59 15,7% 38-35,6% 33-13,2% Uitkomst Veiligheidsmonitor 2009 en 2011: inwoners hebben erg weinig overlast van jongeren Omschrijving problematiek Overlast veroorzaakt door jongeren is in Oirschot geen problematiek. De shortlistmethodiek van Beke laat zien dat In Oirschot geen hinderlijke en criminele jeugdgroepen zijn Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Oirschot investeert al jaren met goed resultaat in jongerenopbouwwerk. Oirschotse jongeren veroorzaken substantieel minder overlast dan het regionaal gemiddelde. Jeugd en veiligheid: Voortzetten begeleiding jongerengroepen door jongerenopbouwwerk. Jeugd, alcohol en drugs Evaluatie Huidige werkwijze met jongerenopbouwwerk werkt goed. 3.2 Jeugdcriminaliteit Hier staan de individuele probleemjongeren centraal. Het gaat om jongeren met meerdere antecedenten veelplegers die in bepaalde opzichten de maatschappelijke aansluiting kunnen hebben verloren. Ze vormen de harde kern van overlast gevende jeugdgroepen en plegen verschillende vormen van criminaliteit. Soms is er sprake van een criminele jeugdgroep (zwaarste categorie in shortlistmethodiek), waarbij het OM een grote rol heeft. Pagina 24 van 46

25 3.2.1 Cijfers Volgens de shortlist methode BEKE zijn er in Oirschot geen jeugdgroepen die overlast veroorzaken Omschrijving problematiek Problematiek doet zich in Oirschot nauwelijks voor Highlights huidige aanpak/beleidsvoering N.v.t Evaluatie Niet relevant. 3.3 Jeugd, alcohol en drugs Verschijnselen die binnen dit thema vallen zijn de overlast van alcohol- en drugsgebruik in de openbare ruimte en bijvoorbeeld in het uitgaansgebied/-gelegenheden. Het drank- en drugsgebruik kan in verband staan met geweld, vernielingen, geluidsoverlast. De beheersing daarvan is een belangrijke opgave van de gemeente. Een ander onveiligheidsaspect speelt daarbij ook een belangrijke rol: de gezondheidsrisico s van (overmatig) alcohol- en drugsgebruik Cijfers De hierna volgende cijfers zijn afkomstig uit de jeugdmonitor 12 t/m/ 18 jarigen 2011/2012 van de GGD. Uit dit rapport zijn cijfers omtrent alcohol- en drugsgebruik nader toegelicht in deze analyse. Alcoholgebruik jongeren 12 t/m 18 jaar Heeft wel eens alcohol gedronken Waarvan eerste glas onder de 16 Waarvan recent (afgelopen 4 weken) alcohol gebruikt Recent drinker waarvan binge drinker (afgelopen 4 weken bij één gelegenheid 5 glazen of meer Recent drinker en drinkt 20 glazen of meer per week Oirschot '07 Oirschot '11 BZO '07 BZO '11 0% 20% 40% 60% 80% 100% Pagina 25 van 46

26 De grafiek geeft het alcoholgebruik weer onder jongeren van 12 tot en met 18 jaar in Oirschot ten opzichte van de regio Brabant-Zuidoost. Gezien van boven naar onder laat de grafiek het percentage jongeren zien dat wel eens alcohol heeft gedronken, het percentage jongeren dat hiervan zijn of haar eerste glas al voor de leeftijd van 16 jaar gedronken heeft is daaronder weergegeven. Vervolgens is weergegeven hoeveel jongeren die wel eens gedronken hebben recent (afgelopen 4 weken) nog gedronken hebben. Van deze recente drinkers is daaronder het percentage jongeren weergegeven dat bij één gelegenheid vijf of meer glazen heeft gedronken of zelfs 20 of meer glazen in de week drinkt. Drugsgebruik jongeren 12 t/m 18 jaar Heeft in de afgelopen 4 weken softdrugs gebruikt Heeft in de afgelopen 4 weken harddrugs gebruikt 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% 5,0% Oirschot '07 Oirschot '11 BZO '07 BZO '11 De grafiek geeft het drugsgebruik weer onder jongeren van 12 tot en met 18 jaar in Oirschot ten opzichte van de regio Brabant-Zuidoost. De bovenste categorie betreft het softdrugsgebruik (wiet of hasj) en de daaronder weergegeven categorie betreft het harddrugsgebruik (paddo s, XTC/ MDMA, amfetaminen, cocaïne of heroïne). Met betrekking tot harddrugs is er een positieve ontwikkeling te zien waarin de Oirschotse jongeren in 2011 aangaven in de afgelopen 4 weken geen harddrugs te hebben gebruikt Omschrijving problematiek Jongeren in Oirschot (en ook ouderen) zijn stevige drinkers. Het nuttigen van alcoholhoudende drank is iets hoger dan dat in de regio Brabant Zuidoost. Het gebruik is, wellicht als gevolg van de promotie geen 16 geen druppel en vanaf 2014 geen 18 geen druppel (regionaal project Laat je niet flessen en landelijke campagne) de laatste jaren afgenomen. Toch wordt door een vijfde deel van de drinkende jongeren meer dan 20 glazen per week gedronken, wat een stijging is van ongeveer 25% ten opzichte van 2007 en in vergelijk met de regio een derde meer is. Het gebruik van softdrugs door Oirschotse jongeren is een derde minder dan dat in de regio en is ook afgenomen. Weinig jongeren gebruiken harddrugs. Pagina 26 van 46

27 3.3.3 Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Gemeente Oirschot informeert de politie over signalen van drugs dealen. Jongerenopbouwwerk verzorgd voorlichting. Oirschot participeert in het alcoholmatiging project Laat je niet Flessen Oirschot voert leeftijd controles uit. Oirschot hanteert een Preventie- en Handhavingsplan Alcohol: Alle (sport) verenigingen, buurthuizen en overige para commerciële instellingen ontvangen een brief over de wijzigingen van de Drank en Horeca wet, waarbij met name aandacht voor de alcoholverstrekking onder de 18 jaar. Aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen. Jeugd, alcohol en drugs Jeugdoverlast Evaluatie Primair doel van de (gewijzigde) Drank- en Horecawet (DHW) is het verminderen van alcoholgebruik onder jongeren en alcohol gerelateerde verstoringen van de openbare orde aanpakken. De aanpak alcoholmatiging is een continu proces waarvoor draagvlak gecreëerd moet worden in onze samenleving. In de DHW van 1 januari 2014 is opgenomen dat de gemeenteraad iedere vier jaar een preventie- en handhavingsplan alcohol vaststelt. Hiermee wil de wetgever stimuleren dat gemeenten actief nadenken over en uitvoering geven aan het verbinden van de beleidsterreinen Volksgezondheid (voorlichting en bewustwording) en Openbare Orde en Veiligheid (beleid, toezicht en handhaving) waar het gaat om alcoholpreventie. Beide beleidsterreinen zijn van belang voor effectieve alcoholpreventie bij jongeren. Gemeente Oirschot moet met dit instrument in staat zijn het aantal jongeren dat alcohol gebruikt te laten dalen. Gelet op de cijfers wat betreft het gebruik van drugs wordt het huidige beleid gecontinueerd en de 0-optie voor coffeeshops binnen de gemeente Oirschot gehandhaafd. 3.4 Veilig in en om de school Jeugd kan dader zijn en slachtoffer van onveiligheid; thuis, in de buurt, bij het stappen maar ook op school. Mogelijke veiligheidsproblemen op en rond scholen zijn pesten, geweldpleging, diefstal, overlast (voor omwonenden), vernielingen en verkeersonveiligheid Cijfers GGD Jeugd(gezondheids)monitor 12 t/m 18 jaar (cijfers betreffen het percentage van de jongeren) Veiligheid Gevoelens van onveiligheid Voelt zich wel eens overdag of 's avonds/ s nachts onveilig Oirschot 2007 Oirschot 2011 Brabant Zuidoost Voelt zich wel eens overdag onveilig Voelt zich wel eens 's avonds/'s nachts onveilig Voelt zich wel eens onveilig: op straat in eigen woonbuurt Brabant Zuidoost 2011 Pagina 27 van 46

28 thuis op school tijdens het uitgaan bij sportaccommodaties 0, ,9 Slachtoffer van ongewenst gedrag Afgelopen 12 maanden slachtoffer geweest Top 3 slachtoffer in 2011 t.o.v (Oirschot): 1. spullen zijn vernield fiets, bromfiets of scooter is gestolen andere spullen zijn gestolen Internet pesten Heeft afgelopen jaar anderen digitaal gepest Is afgelopen jaar digitaal gepest Druggebruik voorbije vier weken: Wiet of Hasj Paddenstoel 0 0 0,3 0,1 XTC/MDMA 0,4 0 0,5 0,3 Amfetaminen 0,4 0 0,3 0.1 Cocaïne 0,4 0 0,4 0,1 Heroïne 0 0 0, Omschrijving problematiek Uit de cijfers blijkt dat de jeugd zich over het algemeen veilig voelt. Bekend is dat jongeren niet altijd voorvallen melden. Landelijk is bekend dat pesten toeneemt en dat jongeren dit vaak niet melden. Acht keer per jaar en ook wanneer er aanleiding toe is vindt overleg plaats tussen de buurtbrigadier en het Kempenhorst college en wordt lopende problematiek aangekaart. Dit betreft dan meldingen van overlast in de omgeving over het gedrag van de scholieren. Contacten met de basisscholen verlopen goed, er bestaan voor zover bekend geen noemenswaardige problemen, behoudens het (cyber)pesten. De leerplichtambtenaar wordt structureel ingezet bij verzuim Highlights huidige aanpak/beleidsvoering De schoolomgeving van Kempenhorst College en de bbasisscholen St. Jozef (Spoordonk), de Korenaar (Oirschot) en Willibrordus (Middelbeers) is de laatste jaren verkeersveiliger gemaakt. Gemeente Oirschot ondersteunt basisscholen bij haar verkeersonderwijs en de VVN-activiteiten. Kempenhorst College hanteert sinds 2014 de 0-optie alcohol schenken. Schoolleiding wenst om imago reden geen kluisinspecties door politie. Er is een goede aanpak schoolverzuim en bij vroegtijdig schoolverlaten. Met Kempenhorst College is het Convenant Schoolveiligheid gesloten en de basisscholen hanteren eigen veiligheidsplannen. Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid Toezicht en handhaving Jeugd, alcohol en drugs, jeugdcriminaliteit, jeugdoverlast Veilige school Pagina 28 van 46

29 3.4.4 Evaluatie Pesten en ook pesten via social media neemt toe, terwijl jongeren dit niet (tijdig) melden. Vanuit het CJG zullen partners hierop moeten inspelen. Dit onderwerp heeft de voortdurende aandacht van de buurtbrigadier en er is internet surveillance. Kluisinspecties worden nog niet verricht, echter politie is van mening dat dit wel gedaan zou moeten worden. Gemeente kan hierin een rol spelen. Conclusies veiligheidsveld 3. Jeugd en Veiligheid Situatieafhankelijk wordt bij overlastmeldingen in overleg met partners gezocht naar de juiste integrale aanpak en hiervoor een plan van aanpak gemaakt en uitgevoerd. 4. Fysieke veiligheid 4.1 Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid heeft betrekking op de veiligheid van verkeer voor verkeersdeelnemers in het algemeen, voor specifieke doelgroepen en in bepaalde gebieden (woongebied, scholen, winkelgebied e.d.). Deze veiligheid wordt beïnvloed door fysieke factoren (infrastructuur) en het rijgedrag van verkeersdeelnemers. Onderscheiden kunnen worden objectieve verkeersveiligheid, subjectieve verkeersveiligheid en verkeers- en parkeeroverlast Cijfers Indicator VNG-BVH Ongevallen dodelijke afloop ,0% 2-2 0,0% 2 0,0% Ongevallen letsel ,7% 30 3,4% 36 20,0% 14-61,1% Ongevallen materiële schade ,4% ,5% ,6% ,5% Verlaten plaats ongeval ,5% 79 9,7% 83 5,1% 96 15,7% Parkeerproblemen en verkeersstremming ,1% ,2% 96-44,8% 53-44,8% Snelheidsovertredingen ,0% 5-16,7% 0-100,0% Rijden onder invloed ,2% 22-45,0% 27 22,7% 35 29,6% Overig wegverkeer ,4% 143 1,4% ,7% 166-9,8% Ongevallen water Varen/vliegen onder invloed Overige incidenten rail-, water- en vliegverkeer ,0% 1-1 0,0% 4.1. Verkeersveiligheid ,9% 654 0,2% ,1% ,3% Pagina 29 van 46

30 Onderstaande grafiek is uit de landelijke veiligheidsmonitor. Op districtsniveau zijn scores gelijk aan het landelijk gemiddeld dus mag uitgegaan worden van valide informatie op dit niveau. Ten opzichte van 2012 zijn er geen trends te herkennen (geen stijgingen/dalingen) in de gegevens. De veiligheidsmonitor Oirschot 2011 laat zien dat ongeveer 1% van de Oirschottenaren overlast ondervindt van parkeerproblemen en verkeersstremmingen. Deze score is ongeveer een vierde hoger dan die van Brabant Zuidoost Omschrijving problematiek De sluiproute, traject Hilvarenbeek <> Best via N395 en ook de situatie A-58 (versmalling van drie naar twee rijbanen met de vele, bijna dagelijkse, files) ligt ten grondslag aan de diverse verkeersstremmingen tijdens de spitsuren. Politie is de mening toegedaan dat het aantal parkeerplaatsen in het centrum van Oirschot ontoereikend is. De cijfers over het eerste kwartaal 2014 laten een flinke stijging zien van het aantal ongevallen met letsel en materiële schade. Voor een deel is dit te wijten aan het hard rijden met de moderne fiets met ondersteuning door oudere mensen. De stijging van het aantal personen dat onder invloed rijdt is wellicht het gevolg van intensievere controle door politie. Pagina 30 van 46

31 4.1.3 Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Er wordt dadergericht onderzoek verricht bij het rijden onder invloed van alcohol, drugs en/of medicijnen Standaard vindt er een ademtest plaats bij behandeling van een verkeersongeval Er zijn maximaal snelheidszones 30 km. en 60 km. gerealiseerd, echter niet overal is dit nog niet duidelijk door borden aangegeven. Langs de Oude Grintweg en de Kempenweg zijn vrij liggende fietspaden aangelegd. Oirschot beschikt nu over verplaatsbare snelheid informatie display s waarvan een preventieve werking uitgaat. Omgeving zorgcentrum St. Joris is veiliger gemaakt door het verplaatsen van de bus keerlus en de oversteekplaats. Er wordt gewerkt aan inventarisatie voor verbetering fietspaden in samenspraak met inwoners. Alle bushalten zijn rolstoelvriendelijk gemaakt. Parkeerverbod voor vrachtwagens in de keren van Oirschot en De Beerzen gerealiseerd. Fysieke veiligheid: Uitrol Brabants Verkeersveiligheid Label. Aanpak specifieke criminaliteitsfenom enen Betrekken bewoners Evaluatie Aanduiding 60 km. zones kan beter zijn. Snelheid displays werken preventief. Goede zaak is dat inwoners betrokken worden bij inventarisatie knelpunten fietstrajecten. De politie komt bij een ongeval met enkel materiële schade niet (meer) ter plaatse. Leveranciers van e-bikes zouden betere voorlichting moeten geven over het veilig gebruik van de elektrische fiets. Pagina 31 van 46

32 4.2 Brandveiligheid Dit thema heeft enerzijds betrekking op het brandveilig ontwerp brandveilig gebruik van bouwwerken en anderzijds op de voorwaarden voor een effectieve repressieve inzet. Om de brandveiligheid te borgen zien gemeente en VRBZO toe op pro-actie en preventie en geeft zij voorlichting aan doelgroepen. Daarnaast prepareert VRBZO zich op de bestrijding (repressie) van branden Cijfers Opkomsttijden brandweer Oirschot-De Beerzen Binnen gestelde opkomsttijd Binnen marge (opkomsttijd +2 min.) Buiten marge ,8% 12,2% 10,0% ,2% 16,5% 11,4% Post MIDDELBEERS Specificatie BRAND Aantal Specificatie HULPVERLENING Aantal Branden in woningen 3 6 Verkeersongevallen 6 3 Branden in overige gebouwen 2 1 Incidenten gevaarlijke stoffen 1 1 Afval / ruigte / berm 2 0 Weersinvloeden 4 3 Bos / heide 0 3 Assistentie ambulance Autobranden 0 0 Assistentie politie 0 0 Automatische brandmelders 9 2 Diversen 0 7 Diversen Hulpverlening buiten Oirschot 14 9 Totaal Waarvan nodeloze meldingen (alle automatische meldsystemen) 9 2 Pagina 32 van 46

33 Post OIRSCHOT Specificatie BRAND Aantal Specificatie HULPVERLENING Aantal Branden in woningen Verkeersongevallen Branden in overige gebouwen 6 5 Incidenten gevaarlijke stoffen 1 2 Afval / ruigte / berm 0 7 Weersinvloeden 4 12 Bos / heide 10 1 Assistentie ambulance Autobranden 4 2 Assistentie politie 0 0 Automatische brandmelders Diversen Diversen Hulpverlening buiten Oirschot Totaal Waarvan nodeloze meldingen (alle automatische meldsystemen) AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Brand 2,8 3, Omschrijving problematiek Uit de rapportage die vanuit de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost verkregen is blijkt dat de opkomsttijden in de hele regio van de brandweer voor prioriteit 1 meldingen met 91% binnen de norm van 80% blijven. Voor de gemeente Oirschot geldt het volgende. De opkomsttijden c.q. scores zijn deels beïnvloed door uitrukken na automatische meldingen. Tijdens het aanrijden blijken deze nodeloos te zijn, waarna er wordt afgeschaald naar prioriteit 2, waardoor meldingen niet meer in dit overzicht worden opgenomen. Door recentelijk van kracht zijnde wetgeving is een groot aantal bouwwerken uit het meldsysteem gehaald waardoor dit probleem zich toekomstig minder gaat voordoen. Ook zijn de scores negatief beïnvloed door uitrukken naar de A58. Veelal is bij dubbelzijdig aanrijden de buurregio (1e TS vanuit Oisterwijk Moergestel) wel binnen de norm ter plaatse, echter deze scores zijn niet door VRBZO geregistreerd Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Uitvoering brandveiligheid door VRBZO. Bereikbaarheidskaarten van de belangrijkste objecten en bedrijventerreinen voor repressieve inzet brandweer zijn beschikbaar. Brandveiligheid Rampenbestrijding en crisisbeheersing, veilige bedrijventerreinen, externe veiligheid Pagina 33 van 46

34 4.2.4 Evaluatie De gehele veiligheidsketen (Pro-actie, Preventie, Preparatie, Repressie, Nazorg) van de brandweer wordt in samenwerking met de gemeente Oirschot uitgevoerd door de VRBZO. Vanuit het informatiemanagement systeem van de VRBZO wordt gemonitord of de wettelijke normen gehaald zijn. 4.3 Externe veiligheid Bij dit thema staan de risico s van gevaarlijke stoffen centraal. Gevaarlijke stoffen worden opgeslagen en/of bewerkt in inrichtingen en vervoerd via weg, water, spoor, lucht en buisleidingen. Te onderscheiden zijn het groepsrisico (GR) en het plaatsgebonden risico (PR). In beide gevallen gaat het om de naar buiten gerichte (ofwel externe) veiligheidsrisico s van de gevaarlijke stoffen Cijfers Indicator VNG-BVH Incidenten externe veiligheid ,0% 1-66,7% 2 100,0% 0-100,0% Incidenten m.b.t. flora en fauna ,1% 49-2,0% 50 2,0% 54 8,0% Bedrijfsafval en -opslag ,0% 3 200,0% 1-66,7% 0-100,0% Overige milieufeiten ,0% 1 0,0% 1 0,0% 1 0,0% 4.3. Milieu/externe veiligheid ,6% 54-1,8% 54 0,0% 55 1,9% Omschrijving problematiek Dumping van chemisch afval van drugsproductie neemt toe in Zuid-Nederland. Ook in de gemeente Oirschot zijn er diverse dumpingen geweest in 2013 en Dit is bedreigend voor het milieu en de kosten voor de sanering zijn aanzienlijk. Bij de realisering van bouwwerken wordt binnen de gemeente structureel rekening gehouden met risicobronnen. Een beschrijvend document is beschikbaar en wordt hierbij standaard gebruikt Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Voor de problematiek rond de chemisch afvaldumpingen is er vanaf 2014 een Brabant brede uniforme aanpak. Controles door toezichthouders worden uitgeveord. Oirschot beschikt sinds 2009 over een Beleidsvisie Externe Veiligheid die steeds wordt geraadpleegd bij ruimtelijke ontwikkelingen. Fysieke veiligheid: Structureel aandacht voor Beleidsvisie Externe Veiligheid bij ruimtelijke ontwikkelingen Evaluatie Bestaande werkwijze voortzetten. Pagina 34 van 46

35 4.4 Rampenbestrijding en crisisbeheersing Bij dit thema staan mogelijke rampen en crises centraal. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de bevolkingszorg, brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening, maar zijn wettelijk verplicht dit te laten uitvoeren door de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (VRBZO), met uitzondering van de bevolkingszorg (Oranje kolom/ gemeentelijke processen). Deze wordt door de gemeente zelf op peil gebracht en gehouden Cijfers De gemeente Oirschot heeft tien medewerkers geleverd die deelnemen in de regionaal georganiseerde cruciale processen. Zes maal per jaar wordt hiervoor door de regionale bevolkingszorg (gehuisvest bij VRBZO) een proefalarm gehouden. Na tien jaren als OVD bevolkingszorg in het CoPI (plaats incident) voor de regio te hebben gefunctioneerd, heeft vanaf 1 april 2014 de ambtenaar rampenbestrijding een taak in het Regionaal operationeel team (ROT). Hij ontvangt wekelijks een proefalarm. Ruim vijftig bestuurders en medewerkers zijn er voor de lokale processen welke ook zes keer een proefalarm ontvangen dat georganiseerd wordt door de ambtenaar rampenbestrijding. Elk jaar oefent het Gemeentelijk beleidsteam (GBT) een casus met GRIP opschaling in het eigen Gemeentelijk crisiscentrum (GCC) Omschrijving problematiek De gemeentelijke deelprocessen zijn voldoende bemenst en de proefalarmeringen laten zien dat bij een daadwerkelijke inzet verwacht mag worden dat voldoende mensen beschikbaar zijn Highlights huidige aanpak/beleidsvoering De vorming van de regionale teams heeft geleid tot een slagvaardiger organisatie. Oirschot heeft een goed Gemeentelijk Crisiscentrum (GCC) Oirschot hanteert het regionaal rampenplan met deelprocessen en heeft daarnaast procesbeschrijvingen voor haar lokale teams. Er is een rampenbestrijdingsorganisatie met opgeleide en beoefende mensen. Door implementeren van de Wet Publieke Gezondheid is de infectieziektebestrijding verbeterd. Er is een goede voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Rampenbestrijding en crisisbeheersing Evaluatie Bestaande werkwijze is overeenkomstig de wettelijke verplichtingen en wordt gecontinueerd. Pagina 35 van 46

36 Conclusies veiligheidsveld 4. Fysieke Veiligheid Er is geen aanleiding om het beleid te wijzigen. 5. Integriteit en veiligheid 5.1 Polarisatie en radicalisering Bij dit thema gaat het om ideologische groepen/stromingen in de samenleving die dermate zijn geradicaliseerd, dat zij een bedreiging vormen of kunnen gaan vormen voor de veiligheid. Sprake kan zijn van dreigend geweld. Deze groepen vergroten de polarisatie in de samenleving, zetten het sociaal weefsel onder druk. Stromingen die op die manier kunnen radicaliseren, zijn bijvoorbeeld: rechtsextremisme, islamradicalisme, dierenrechtenradicalisme, asielrechtenradicalisme, links-extremisme Cijfers Indicator VNG-BVH Terreurdaden/-dreiging Polarisatie en Radicalisering Registratie anti-discriminatie voorziening Totaal aantal gemelde klachten Omschrijving problematiek In de gemeente Oirschot zijn bij de politiecijfers geen signalen van polarisatie en radicalisering geregistreerd. Bij de gemeente Oirschot zij er per jaar twee. Hierop moeten we wel alert zijn Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Alert zijn op signalen Evaluatie Huidige werkwijze voortzetten. 5.2 Georganiseerde criminaliteit Bij dit thema gaat het om vormen van georganiseerde criminaliteit die zich manifesteren in gemeenten en die in bepaalde mate gebruik (misbruik) maken van gemeentelijke voorzieningen en beschikkingen (waaronder vergunningen en aanbestedingen). Sprake kan zijn van verwevenheid van onder- en bovenwereld en van witwassen. Misdaadbranches die het betreft zijn bijvoorbeeld drugshandel, vastgoedfraude, mensenhandel. Pagina 36 van 46

37 5.2.1 Cijfers Indicator VNG-BVH Drugshandel ,3% 10-37,5% 9-10,0% ,0% Overige incidenten georganiseerde criminaliteit ,8% 31-3,1% 42 35,5% 30-28,6% 5.2. Georganiseerde criminaliteit ,1% 41-14,6% 51 24,4% 48-5,9% AD Misdaadmeter 2013 Gemiddeld per inwoners Oirschot Landelijk Fraude 10,6 17 Drugshandel 6,7 9,5 Wapenbezit (handel / vervaardigen) 0,6 3, Omschrijving problematiek Ook de gemeente Oirschot heeft vormen van georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Ook is er vemenging van onder- en bovenwereld en zijn criminele netwerken niet tot Oirschot beperkt. De omvang en de ontwikkeling ervan zijn niet eenvoudig in cijfers weer te geven. De voorbije jaren lag bij de bestrijding ervan het accent op de aanpak van de handel- en productie van drugs. Georganiseerde ondermijnende criminaliteit manifesteert zich in zichtbare en ook minder zichtbare, zelfs voor de gemiddelde inwoners onzichtbare vormen. De aandacht wordt de komende periode verbreed naar andere vormen van georganiseerde criminaliteit. Goede samenwerking, bewustwording, informatie uitwisseling en een integrale aanpak zijn hierbij belangrijk. In de gemeentelijke organisatie is en wordt geïnvesteerd in het versterken van bestuurlijke weerbaarheid Highlights huidige aanpak/beleidsvoering De gemeente Oirschot werkt samen met het RIEC (Regionaal Informatie en Expertisecentrum Criminaliteit). Gemeente Oirschot voert structureel BIBOB- toets uit bij nieuwe investeringen in horeca-, bouw- en milieusector. We actualiseren het beleid conform de uitbreidingen van de BIBOB wetgeving. Financiële ontneming vindt daar waar mogelijk plaats Evaluatie De samenwerking met het RIEC voortzetten en ambtenaren instrueren. Twee cases zijn in behandeling in samenwerking met het RIEC. Pagina 37 van 46

38 5.3 Veilige publieke taak Werknemers met een publieke taak krijgen met regelmaat te maken met agressie en geweld tijdens het uitvoeren van hun werk. Dat geldt voor gemeenten, maar ook voor de organisaties met een publieke taak. Agressie en geweld kunnen niet alleen grote persoonlijke gevolgen hebben voor medewerkers en politieke ambtsdragers, ook de goede uitoefening van de taak kan in het gedrang komen Cijfers Mogelijke cijfers: - GIR (Gemeentelijke incidenten registratiesysteem) - Tweejaarlijkse monitor Openbaar Bestuur (Landelijke cijfers over agressie en geweld tegen overheidsmedewerkers en politiek ambtsdragers) Omschrijving problematiek In de gemeente Oirschot wordt bij incidenten pragmatisch afgehandeld. Bij zowel het team Toezicht en Handhaving, de medewerkers aan de Publieksbalie en de medewerkers Gemeentewerken is het aantal incidenten minimaal. Mocht zich toch een situatie voordoen die niet door de betrokken medewerker zelf kan worden opgelost dan wordt het incident behandeld door het afdelingshoofd. Verslaglegging wordt opgenomen in het persoonsdossier van de betrokken medewerker. Bij de actuele landelijke aanpak van geweld tegen werknemers met een publieke taak, richt de overheid zich (met politie en Openbaar Ministerie) op ketenaanpak en de invoering van VPT maatregelen Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Bij serieuze bedreiging wordt politie geïnformeerd Evaluatie Bestaande werkwijze voortzetten. 5.4 Informatieveiligheid Gemeenten zijn, net als andere (overheids-)organisaties, kwetsbaar als het gaat om de (digitale) dienstverlening en met name het veilig / beveiligd uitvoeren van deze dienstverlening en het beheer van persoonsgegevens. Als de overheid de digitale beveiliging hiervan niet voldoende kan waarborgen, is het vertrouwen in de overheid in het geding. Ook kan het de fysieke veiligheid van burgers en organisaties in gevaar brengen; bijvoorbeeld als besturingssystemen van sluizen en bruggen gehackt worden Cijfers Geen cijfers beschikbaar Omschrijving problematiek De gemeente Oirschot heeft de bescherming persoonsgegevens belegd bij back office publiekszaken i.c. de GBA medewerkers. De aangewezen informatiemanager is geautoriseerd om informatie te halen en delen in de organisatie en ook met externe veiligheidspartners. Verdere informatiebeveiliging wordt onder regie van het Shared Service Centre verzorgd. Hiervoor is een Plan van Aanpak met aansluiting op de Informatie Beveiligings Dienst. Pagina 38 van 46

39 5.4.3 Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Oirschot heeft een informatie manager. SSC verzorgt de informatiebeveiliging. Oirschot heeft een Informatiebeveiligingsplan (persoonsgegevens en waardepapieren). WBP Evaluatie Oirschot heeft al de nodige stappen gezet maar informatie uitwisseling met externe veiligheidspartners moeten er nog detailzaken geregeld worden. 5.5 Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Hier gaat het om de meest interne vorm van interne integriteit: ambtelijke en bestuurlijke integriteit. Schending daarvan kan het gevolg zijn van belangenverstrengeling, maar ook van niet-intentionele rommeling van procedures. In dit laatste geval ontstaat de integriteitschending min of meer per ongeluk. Integriteitschendingen kunnen de lokale veiligheid in gevaar brengen doordat daardoor bijvoorbeeld fysiek gevaarlijke situaties ontstaan of in stand blijven (vergunning voor onveilige gebouwen of bedrijfsvoering), criminele groepen extra bewegingsruimte krijgen (geen BIBOB-procedure toegepast) en ambtenaren of bestuurders kwetsbaar worden voor verdere aantastingen van hun integriteit Cijfers Geen totaalinzicht met cijfers beschikbaar. Wel is het aantal BIBOB-toetsen en de resultaten ervan bekend. Medewerker meldt bij leidinggevende en/of de vertrouwenspersoon. De laatste jaren zijn er geen meldingen ongewenste omgangsvormen gedaan. Wel is de vertrouwenspersoon een enkele keer benaderd door medewerkers over een arbeidsconflict wat heeft geleid tot doorverwijzing Omschrijving problematiek Standaard vindt de BIBOB-toetsing plaats bij alle Drank- en Horeca vergunning aanvragen. Bij bouwprojecten met een investering van > ,- wordt dit ook gedaan. Vanaf 2007 zijn er gemiddeld vijf cases bij DenH vergunning aanvragen geweest. Incidenteel bij > ,- bouwkundige investering. Vanaf 2007 heeft zich zes keer de situatie voorgedaan dat de aanvrager de vergunningaanvraag heeft ingetrokken. Vanaf 2007 is 32 keer een vergunning verleend zonder nader advies van het landelijk bureau BIBOB. Een keer is advies gevraagd bij het landelijk bureau. Standaard worden door de gemeente Oirschot antecedenten opgevraagd bii de politie. Het onderzoek van het landelijk bureau BIBOB heeft niet geleid tot een negatief advies. Meldingen over ongewenste omgangsvormen betreft doen zich sporadisch voor. Pagina 39 van 46

40 5.5.3 Highlights huidige aanpak/beleidsvoering Oirschot past de wet BIBOB toe op de terreinen van horeca, bouw en milieu. Er is vanaf 2002 een gedragscode voor raadsleden, wethouders en burgemeester. Vanaf 2008 is er voor ambtenaren een Gedragscode met nadere uitwerking in de vorm van: Integriteitverklaring, Regeling ambtseed, Regeling melding financiële belangen, Regelingen nevenwerkzaamheden, Regeling openbaarmaking nevenwerkzaamheden. Oirschot heeft een klokkenluider-regeling en twee vertrouwenspersonen. Integriteit en veiligheid: Aanpak hennepkwekerijen, vrijplaatsen, dealers en inzet BIBOB instrument. Integriteit en veiligheid: Gedragscode voor raadsleden, wethouders, burgemeester hanteren en actualiseren volgens handreiking BZK/ VNG. Aanpak specifieke criminaliteitsfenom enen Integriteit en veiligheid: Gedragscode voor ambtenaren hanteren. VM Integriteit en veiligheid: Integriteit ambtenaren / bestuurders. VM Integriteit en veiligheid: Toepassing BIBOB instrument op andere terreinen Evaluatie De gemeente Oirschot hanteert al jaren integriteitsbeleid en maakt gebruik van de hieraan verbonden integriteitsverklaringen. In de Gemeente- en Ambtenarenwet zijn bepalingen en opdrachten opgenomen voor overheidswerkgevers, bijvoorbeeld over de eed en belofte, het melden, registreren en verbieden van bepaalde nevenfuncties. In de CAR-UWO zijn deze bepalingen nader uitgewerkt en zijn ook aanvullende bepalingen rondom integriteit opgenomen, zoals een uitwerking van het begrip goed ambtenaarschap. Samen vormen al deze wettelijke bepalingen een grondig kader voor een betrouwbare en integere loklae overheidsorganisatie. 5.6 Overige incidenten schending integriteit Indicator VNG-BVH Vreemdelingen ,0% Discriminatie Overige fraude/overtreding./onregelmatigheden bedrijf ,0% 0-100,0% Restcategorie schending integriteit ,9% ,6% ,5% 343-0,9% 5.4. Overige incidenten schending integriteit ,5% ,3% ,5% 343-0,9% Pagina 40 van 46

41 Vanaf 2010 is er een Verordening Anti Discriminatie Voorziening met lokaal loket. Conclusies veiligheidsveld 5 Integriteit en Veiligheid Landelijk neemt de georganiseerde criminaliteit toe. Ook de gemeente Oirschot moet hierop anticiperen en voor criminelen zeker geen aantrekkelijke vestigingsgemeente zijn/ worden. Samenwerking met het RIEC is hierbij nodig. Overzicht Evaluatie Uit de analyse van het integrale veiligheidsterrein komt naar voren dat dit er geen grote veiligheid problemen in de gemeente Oirschot zijn. De analyse laat wel zien dat op het niveau van fysieke veiligheid zaken beter kunnen zijn, zoals fietstrajecten, parkeercapaciteit en verkeersdoorstroming. Voor dit laatste is Oirschot afhankelijk van regionale ontwikkelingen en rijksbeleid. Op het niveau van sociale veiligheid moet een niet aflatende aandacht zijn voor het stevige drankgebruik door de Oirschottenaar. De gemeente Oirschot investeert in preventie en voorlichting samen met veiligheidspartners en door publiek private samenwerking. Dat dit het gewenste effect sorteert mag duidelijk zijn. Wat betreft het stellen van prioriteiten ligt het in de rede zo veel als mogelijk gezamenlijk op te trekken met de zeven andere gemeenten in de driehoek De Kempen, omdat de capaciteit van met name de politie optimaal kan worden benut. Veiligheidszaken houden meestal niet op bij de gemeentegrens. Daarom ligt het benoemen van gezamenlijke prioriteiten voor de hand. Prioriteiten voor de gemeente Oirschot in het nieuwe integrale veiligheidsplan kunnen zijn: 1. Woninginbraken (als onderdeel van vermogenscriminaliteit) o o Onveiligheidsaspecten: woning- en bedrijfsinbraak, autokraak, diefstal uit/ vanaf voertuigen, overval; vervuiling wijk, verloedering Elementen aanpak/instrumenten (onder meer): borgen/versterken lopende aanpak rond bijv. woninginbraak en auto-inbraak koppeling zorg, bestuur en strafrecht goed borgen optimalisering voorkoming van recidive generiek: persoonsgerichte aanpak dwarsverband met aanpak criminele netwerken/georganiseerde criminaliteit Pagina 41 van 46

42 2. Problematische jeugd en jeugdgroepen (stevig alcohol gebruik en in mindere mate drugs) o o Onveiligheidsaspecten: jeugdgroepen verloedering, zwerfvuil geluidsoverlast Elementen aanpak/instrumenten (onder meer): voortzetten jongerenopbouwwerk inzet op blijvend weinig overlast 3. Georganiseerde (ondermijnende) criminaliteit o o Onveiligheidsaspecten: handel- en productie van drugs, inclusief de hennepteelt brandgevaar bedreiging, witwassen chemisch drugsafval dumpingen Elementen aanpak/instrumenten (onder meer): BIBOB wetgeving Damocles beleid RIEC, Quick Scan, Ondermijningsbeeld, barrièremodellen. Uit de analyse komen verder, niet geprioriteerd, de volgende thema s naar voren: 4. Veilige woonomgeving - sociale kwaliteit 5. Geweld (straatroof, overval relationeel geweld, uitgaansgeweld, veilige publieke taak) 6. Voertuigcriminaliteit 7. Verkeersveiligheid (parkeren, doorstroming, veilige fietstrajecten). Pagina 42 van 46

43 Bijlage 1: Overzicht Veiligheidsthema s Veiligheidsveld Veiligheidsthema's 1: Veilige woon- en 1.1: Sociale kwaliteit leefomgeving 1.2: Fysieke kwaliteit 1.3: Objectieve veiligheid/veelvoorkomende en high impact - criminaliteit 1.4: Subjectieve veiligheid 2: Bedrijvigheid en veiligheid 2.1: Veilig winkelgebied 2.2: Veilige bedrijventerreinen 2.3: Veilig uitgaan 2.4: Veilige evenementen 2.5: Veilig toerisme 3: Jeugd en veiligheid 3.1: Jeugdoverlast 3.2: Jeugdcriminaliteit/individuele probleemjongeren 3.3: Jeugd, alcohol en drugs 3.4: Veilig in en om de school 4: Fysieke veiligheid 4.1: Verkeersveiligheid 4.2: Brandveiligheid 4.3: Externe veiligheid 4.4: Rampenbestrijding en crisisbeheersing 5: Integriteit en veiligheid 5.1: Polarisatie en radicalisering 5.2: Georganiseerde criminaliteit 5.3: Veilige Publieke Taak 5.4: Informatieveiligheid 5.5: Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Pagina 43 van 46

44 Bijlage 2: Toelichting op de vijf veiligheidsvelden Veiligheidsveld 1: Veilige woon- en leefomgeving Dit veiligheidsveld heeft betrekking op de alledaagse woon- en leefomgeving van bewoners ofwel de veiligheid en leefbaarheid in de wijk, buurt, straat, tussen buren. Waarbij het exclusief om de sociale veiligheid gaat: criminaliteit, overlast en verloedering. Voor zover er fysieke aspecten aan de orde zijn, hebben die een oorzakelijke relatie met de sociale veiligheid denk aan verlichting, zichtlijnen, beschoeiing van groenstroken, e.d. In de analyse van dit veiligheidsveld speelt zowel de objectieve als subjectieve veiligheid een rol. Meer precies onderscheiden we vier kernindicatoren ofwel veiligheidsthema s: sociale kwaliteit (woonoverlast, overlast verslaafden en zwervers e.d.), fysieke kwaliteit (vernieling, graffiti, zwerfvuil, e.d.), objectieve veiligheid ofwel veelvoorkomende criminaliteit (onder meer woninginbraak, fietsendiefstal en geweldsdelicten) en subjectieve veiligheid ofwel het veiligheidsgevoel. Essentieel aan dit veiligheidsveld is dat het zowel de veiligheid als de leefbaarheid van de buurt omvat, waarbij leefbaarheid vooral betrekking heeft op de sociale en fysieke kwaliteit en veiligheid op de twee andere kernindicatoren. Er is gekozen voor deze combinatie omdat de veiligheid en de leefbaarheid vrijwel onontwarbaar met elkaar verweven zijn elk van de vier kernindicatoren werkt rechtstreeks door in elk van de drie andere kernindicatoren (zie onderstaande figuur). Dit veiligheidsveld wijkt daarnaast af van de andere veiligheidsvelden doordat de aanpak van de vier veiligheidsthema s die erbinnen vallen, langs een vaste set lijnen verloopt. Meer precies: we onderscheiden op voorhand zes kernaspecten van de aanpak van dit gehele veiligheidsveld via die zes aspecten van de aanpak wordt geïnvesteerd in elk van de vier veiligheidsthema s. Pagina 44 van 46

45 Deze ordening van de aanpak vooraf is van belang vanwege: de omvang en complexiteit van dit veiligheidsveld de sterke onderlinge wisselwerking tussen de vier veiligheidsthema s: investeer je in een ervan, dan investeer je gelijk ook in de drie andere thema s. De zes vaste aspecten van de aanpak zijn respectievelijk Infrastructuur, Investeren in fysieke kwaliteit, Investeren in sociale kwaliteit, Betrekken bewoners bij veiligheid en leefbaarheid, Toezicht en handhaving en Aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen. De opbouw van de rapportage over veiligheidsveld 1 vloeit logisch voort uit dit onderscheid tussen enerzijds kernindicatoren van de problematiek en anderzijds zes vaste aspecten van de aanpak. De opbouw is als volgt: eerst wordt de problematiek op het veld behandeld via behandeling van de vier kernindicatoren. Daarna worden de huidige aanpak en verbeterpunten daarin gekarakteriseerd door voor elk van de vaste aspecten van de aanpak na te gaan (1) hoe ze momenteel gestalte krijgen in de gemeente; (2) welke mogelijke beleidsversterkingen er zijn. Enkele opvallende ontwikkelingen wat betreft de beleidsvoering en aanpak binnen dit veiligheidsveld in de afgelopen jaren zijn de doorontwikkeling en transitie van de veiligheidshuizen, de flankerende transities in het sociaal domein, de sterkere positionering van bewoners in de aanpak, de versteviging van het bestuurlijk instrumentarium en het groeiende belang van gemeentelijke handhaving in de openbare ruimte via BOA-inzet. Pagina 45 van 46