Addendum Notarieel Familiaal Vermogensprocesrecht. Hoofdstuk 1 Verzegeling, curatele over de huisraad en ontzegeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Addendum 2014-2015 Notarieel Familiaal Vermogensprocesrecht. Hoofdstuk 1 Verzegeling, curatele over de huisraad en ontzegeling"

Transcriptie

1 Addendum Notarieel Familiaal Vermogensprocesrecht M.E. STORME en L. DE KEYSER Hoofdstuk 1 Verzegeling, curatele over de huisraad en ontzegeling p. 7 Aanvulling van aanbevolen literatuur: F. BALOT, Réflexions vagabondes en matière de scellés, T.Vred. 2013, afl. 3, ; R. VERBEKE, De aanstelling van een curator op grond van art Ger.W. of het vrijmaken van een huurwoning via een verzegeling na het overlijden van de enige huurder (noot onder Vred. Zomergem 18 november 2009), T. Vred. 2013, ; S. MOSSELMANS, Extern beheer van nalatenschapsvermogen tijdens de vereffening-verdeling, NFM 2014, afl. 1, p a) Na de laatste zin toevoegen: De verhuurder toont geen ernstig belang aan wanneer de verzegeling uitsluitend wordt gevorderd om het gehuurde goed vrij te maken van de goederen van de overledene. 1 p. 20 vrijwillige onverdeeldheid: ook goederen aangekocht onder een tontinebeding worden geacht een vrijwillige onverdeeldheid te vormen. p. 23 voetnoot 62 aanvullen: R. VERBEKE, De aanstelling van een curator op grond van art Ger.W. of het vrijmaken van een huurwoning via een verzegeling na het overlijden van de enige huurder (noot onder Vred. Zomergem 18 november 2009), T. Vred. 2013, (456) p. 461, nr. 6. p.24 3 toevoegen na eerste alinea: In de praktijk biedt de aanstelling van een curator op verzoek van een verhuurder teneinde het gehuurde goed vrij te maken van de goederen van de overledene een pragmatische oplossing bij gebreke aan initiatief van de erfgenamen hiervoor. 2 1 Vred. Zomergem 18 november 2009), T. Vred. 2013, ; dit vonnis wordt evenwel bekritiseerd: R. VERBEKE, De aanstelling van een curator op grond van art Ger.W. of het vrijmaken van een huurwoning via een verzegeling na het overlijden van de enige huurder (noot onder Vred. Zomergem 18 november 2009), T. Vred. 2013, (456) p , nr.2.) 1

2 Hoofdstuk 2 Notariële boedelbeschrijving p.51 - Aanvulling van aanbevolen literatuur: F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, 77-93; J. VERSTRAETE, Interesten op geheelde sommen. (noot onder Brussel 26 maart 2013), T. Not. 2014, afl. 1, p. 59 Toevoegen 3. Titelfunctie Een notariële akte van boedelbeschrijving kan desgevallend ook een partij-beschikking inhouden door een of meerdere partijen, bv. een afstand van recht, aangaan van een verbintenis, akkoord met verdeling e.d. Het notariele verlijden van dergelijke verklaring maakt in dergelijke gevallen dat er daarvoor een authentieke (en uitvoerbare) titel bestaat. p. 81 E.1 Rol van notaris centrale en actieve rol Toevoegen: zie ook de verplichtingen van de notaris onder F.4. b 5 bij p iii) Waarschuwing voor eedaflegging (art. 1183, 10 Ger.W.) Toevoegen: De notaris moet de betrokkenen ook toelichten over de functie en inhoud van de boedelbeschrijving. Partijen moeten op de hoogte worden gesteld wat er in de boedelbeschrijving moet worden opgenomen en welke inlichtingen zij moeten verstrekken (art. 12, lid 4 OWN). 3 DE WULF beweert terecht dat de notaris ook informatie dient te verstrekken over de beginselen van inbreng en inkorting zodat partijen weten dat eventueel 2 R. VERBEKE, De aanstelling van een curator op grond van art Ger.W. of het vrijmaken van een huurwoning via een verzegeling na het overlijden van de enige huurder (noot onder Vred. Zomergem 18 november 2009), T. Vred. 2013, (456) p , nr.2.) met de verwijzingen in voetnoot 5. 3 F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 90, nr. 30; R. DEKKERS en H. CASMAN, Handboek Burgerlijk Recht, Antwerpen, Intersentia, IV, 2010, 359, voetnoot 109; C. DE WULF, Erfenissen in Rechtskroniek voor het notariaat, Brugge, Die Keure, 2007, , nr. 80; D. STERCKX, Le faux serment et la teneur de l inventaire, RNB 2001,

3 door de erflater gedane schenkingen moeten worden aangegeven in de boedelbeschrijving. 4 De boedelbeschrijving vormt immers de basis voor een latere verdeling. De verplichting tot toelichting is (veel) ruimer dan de verplichting tot waarschuwing. 5 De loutere vermelding van de waarschuwing in de notariële akte is onvoldoende. 6 Bovendien komt een uitdrukkelijke en omstandige vermelding van de verstrekte toelichting in het proces-verbaal de geloofwaardigheid van het notarisambt en de transparantie van de bewerkingen van boedelbeschrijving alleen maar ten goede. 7 p. 118 c) Heling i) Begrip Volledigheidshalve na voetnoot 394 volgende zin toevoegen: Heling veronderstelt van oudsher zowel een materieel als een intentioneel element. 8 p. 119 bovenaan toevoegen: Het bewijs van het materiële element leidt echter niet tot omkering van de bewijslast. Het morele element, nl. het bijzonder opzet, dient te worden aangetoond. 9 Toevoegen in voetnoot ii Bewijslast 4 C. DE WULF, Erfenissen in Rechtskroniek voor het notariaat, Brugge, Die Keure, 2007, , nr. 80; F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 90, nr F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 90, nr. 30; D. STERCKX, Le faux serment et la teneur de l inventaire, RNB 2001, F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 90, nr. 30; D. STERCKX, Le faux serment et la teneur de l inventaire, RNB 2001, 388; zie ook C. DE WULF, Erfenissen in Rechtskroniek voor het notariaat, Brugge, Die Keure, 2007, , nr F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 91, nr F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 79, nr F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p , nrs Arbh. Bergen 4 maart 2009, JLMB 2010, 1647, noot H. ROSOUX; Brussel 2 april 2012, 2009/AR/1148, Brussel 14 mei 2012, T.Not. 2012, 366; Brussel 5 juni 2010, 2009/AR/667, Brussel 23 april 2013, T.Not. 2013, 424 (mede-erfgenaam wist dat activa zich bij een derde bevonden ingevolge schenking aan die derde en beweerde niet te weten waar hze waren). 3

4 Invoegen onder (4) : Kwade trouw en bedrog worden niet vermoed. 11 Goede trouw verhindert het opleggen van de sanctie van heling. 12 p. 119 bovenaan toevoegen na de zin Zij kunnen dit bewijs leveren door alle middelen van recht, getuigen en vermoedens inbegrepen. : Een drogreden of minstens niet-verschoonbare vergissing in hoofde van de heler 13 pleit de heler niet vrij van heling. p. 119 iii Sanctie verlies van recht Toevoegen na de laatste zin: Indien de heler de vruchten niet terugbrengt, moet hij wettelijke intresten betalen en dit (in casu) vanaf de datum van de heling, bij gebreke aan spontaan en tijdig berouw van de heler ten laatste op het ogenblik van de eedaflegging bij de notariële boedelbeschrijving. 14 Wat de aanvangsdatum betreft waarop de interesten beginnen te lopen, nuanceert J. VERSTRAETE dit arrest 15 door een onderscheid te maken tussen het feit of er bedrog werd gepleegd al dan niet voor het openvallen van de nalatenschap dan wel schenkingen of schulden werden verborgen gehouden: 1. Indien het bedrog werd gepleegd vóor het openvallen van de nalatenschap, moeten de vruchten en interesten vanaf dat ogenblik worden teruggegeven 2. Bij bedrog gepleegd na het overlijden, zijn de vruchten en interesten moeten slechts verschuldigd vanaf de dag van het misdrijf 3. Wanneer schenkingen of schulden verborgen werden gehouden, was het bezit tot aan het overlijden van de erflater te goeder trouw. 16 Dit bezit wordt echter te kwader trouw 11 Brussel 28 mei 2013, T. Not. 2013, (424) 426; J. DU MONGH, Vereffening en verdeling tussen echtgenoten en samenwoners. in A. VERBEKE, C. DECLERCK en DU MONGH (eds.), Familiaal vermogensrecht, Themis , Brugge, Die Keure, 2013, Brussel 28 mei 2013, T. Not. 2013, (424) 426; ; K. BOONE, Art BW. In Personen- en familierecht, Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, 2004, p. 5, nr Brussel 2 april 2012, T. Not. 2014, afl. 1, Brussel 26 maart 2013, T. Not. 2014, afl. 1, 64 n. J. VERSTRAETE Interesten op geheelde sommen. 15 J. VERSTRAETE, Interesten op geheelde sommen. (noot onder Brussel 26 maart 2013), T. Not. 2014, afl. 1, (62) P. DELNOY, Rép. Not., T. III, Successions, Tw. L option héréditaire, p. 163, nr

5 vanaf het ogenblik dat zij verzwegen worden wanneer zij dienen te worden medegedeeld. 17 p.120 (2) Spontaan en tijdig berouw Voetnoot toevoegen achter voorlaatste zin: 18 p. 120 toevoegen onder e) schadevergoeding f) Non bis in idem(?) Traditioneel wordt aanvaard dat de privaatrechtelijke sancties voor heling kunnen worden opgelopen naast gebeurlijke strafsancties voor dezelfde gedraging(en). 19 (diefstal, valsheid in geschriften, misbruik van vertrouwen, ) De vraag rijst of dit standpunt nog onverkort kan worden volgehouden in het licht van artikel 4, 1 van het 7 de Protocol bij het EVRM, dat sinds 1 juli 2012 in België van toepassing is. 20 In het arrest Zolotoukhine van 10 februari 2009 heeft het EHRM geoordeeld dat artikel 4 van het 7 de Protocol in die zin moet worden uitgelegd dat een vervolging of berechting verboden is voor een tweede inbreuk indien dit strafbaar feit voortkomt uit identieke feiten of feiten die substantieel hetzelfde zijn, waarbij met feit de feitelijke gedraging wordt bedoeld 21 : The court takes the view that Article 4 of Protocol n 7 must be understood as prohibiting the prosecution or trial of a second offence in so far as it arises from identical facts or facts which are substantially the same. Er is dus sprake van 17 J. VERSTRAETE, Interesten op geheelde sommen. (noot onder Brussel 26 maart 2013), T. Not. 2014, afl. 1, (62) Brussel 14 maart 2012, T. Not. 2012, (366) H. DE PAGE en R. DEKKERS, IX, 1974, p. 491, nr. 650 en p. 497, nr. 657; F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 91, nr Wet van 6 maart 2007 houdende instemming met het Protocol nr. 7 bij het Verdrag ter Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden, gedaan te Straatsburg op 22 november 1984, BS 22 juni 2012; zie verder: F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 92, nr J.P. DIEPENDAELE, Eenmaal? Andermaal? Cumul van administratieve sancties in de werkloosheid met strafsancties (of met administratieve sancties): de opflakkering van een oud zeer, RW , p. 888, nr. 11; P. VANHELMONT, Het bochtenwerk van Ne bis in idem, noot onder Antwerpen 27 juni 2012, Limb.Rechtsl. 2013, p. 134, nr. 4; F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 92, nr

6 een schending van het beginsel non bis in idem van zodra dezelfde feiten worden bestraft, onafhankelijk van elke verdere juridische kwalificatie van de inbreuk en elke inhoudelijke interpretatie van de vervolging. 22 F. DEBUCQUOY stelt dat op grond van dit beginsel een erfgenaam die strafrechtelijk werd veroordeeld (of zelfs werd vrijgesproken) wegens valse eedaflegging, nadien niet meer de privaatrechtelijke sancties voor heling waarvan het materieel element bestaat in een valse verklaring met betrekking tot de samenstelling van de nalatenschap, afgelegd ter gelegenheid van de afsluiting van de boedelbeschrijving kan ondergaan M.A. BEERNAERT, Le cumul de sanctions displinaires et pénales à l aune du principe ne bis in idem noot onder Corr. Verviers 7 december 2009, JLMB 2010, p. 482, nr. 14; H. MOCK, Ne bis in idem: Strasbourg tranche en faveur de l identité des faits Rev.trim.dr.h. 2009, p. 878, nr. 25; F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p. 92, nr F. DEBUCQUOY, Het bewijs van het bedrieglijk opzet van het burgerlijk misdrijf van erfverduistering: enkele aspecten van rechtsbescherming, burgerlijke heling als criminal charge, T. Not. 2014, (77) p , nr

7 Hoofdstuk 3 Procedures inzake openvallen en beheer van de nalatenschap p.127 Aanvulling van aanbevolen literatuur: H. CASMAN, Wet onwaardigheid en plaatsvervulling. Een eerste toelichting op basis van de parlementaire voorbereiding, Mechelen, Kluwer, 2013, 90 p; C. CASTELEIN en J. DIERYNCK, Vermogensplanning voor en door meerderjarige onbekwamen. De nieuwe regeling na de wet van 17 maart 2013, Antwerpen, Intersentia, 2014, 251p.; C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, ; V. VANDERHULST, De meerderjarige beschermde persoon als erfgerechtigde: notariële aandachtspunten bij de uitoefening van het keuzerecht, Not.Fisc.M. 2014/8, ; S. MOSSELMANS, Extern beheer van nalatenschapsvermogen tijdens de vereffening-verdeling, NFM 2014, afl. 1, 20-31; S. MOSSELMANS, Wanneer en hoe kan voorzien worden in extern beheer van nalatenschapsvermogen tijdens de vereffening-verdeling, in W. PINTENS en C. DECLERCK (eds.), Patrimonium 2013, Antwerpen, Intersentia, 2013, p. 133 b-1 De legataris onder bijzondere titel Toevoeging na de zin: Een legataris onder bijzondere titel heeft slechts twee opties, nl. aanvaarden of verwerpen, aangezien hij niet gehouden is tot de schulden van het legaat : De legataris is nooit gehouden tot de passiva behoudens inkorting van het legaat en behoudens de vordering van de hypothecaire schuldeisers (art BW). De legataris is enkel gehouden tot de schulden met betrekking tot het goed waarop het legaat betrekking heeft. p.140 punt d aanvullen: De erfkeuze is een patrimoniaal recht. Dit houdt in dat de erfkeuze vererft indien de erfgerechtigde voor zijn eigen overlijden nog geen erfkeuze heeft gedaan. Ingeval het optierecht is vererfd, moeten de afzonderlijke erfgenamen de nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving tenzij zij gezamenlijk aanvaarden of verwerpen R. BARBAIX en A.L. VERBEKE, Beginselen Erfrecht, Brugge, Die Keure, 2013, p.60, nr

8 p.140 ev. bij e) Ondeelbaar Komt een erfgerechtigde in twee hoedanigheden tot de nalatenschap, bijvoorbeeld als wettelijk erfgerechtigde en als testamentaire erfgerechtigde, dan beschikt hij voor elk van die erfgerechtigdheden over een afzonderlijke erfkeuze en kan hij een verschillende keuze maken voor elke erfgerechtigdheid. 25 Naar aanleiding van de recente hervorming van het erfrecht, die de plaatsvervulling na verwerping mogelijk heeft gemaakt, rees tijdens de parlementaire voorbereiding de vraag of een gedeeltelijke verwerping mogelijk moest worden, om zo nog meer een nalatenschapsverdeling via een generatiesprong mogelijk te maken. 26 Dit werd negatief beantwoord waardoor de ondeelbaarheid van de erfkeuze gehandhaafd blijft. 27 p. 150: E. Verwerping van de nalatenschap tussen a. en b. Toevoegen: b. Motieven. De belangrijkste reden voor verwerping is traditioneel natuurlijk dat de nalatenschap deficitair is of vermoed wordt dat te zijn. Evenwel ingevolge het nieuwe art. 786 BW het ook geschieden met het oog op een generatiesprong 28. p. 151 b. 1 voetnoten 507 en 508 mogen geactualiseerd worden door art. 141 Wet van 25 april 2014 houdende diverse bepalingen betreffende Justitie, BS 14 mei 2014, ed. 2 en art. 4 wet van 12 mei 2014 houdende wijziging en coördinatie van diverse wetten inzake Justitie (II), BS, 19 mei R. BARBAIX en A.L. VERBEKE, Beginselen Erfrecht, Brugge, Die Keure, 2013, p.60, nr Parl.St. Kamer /002, Verslag Brotcorne, 8; R. BARBAIX en A.L. VERBEKE, Beginselen Erfrecht, Brugge, Die Keure, 2013, p.60, nr R. BARBAIX en A.L. VERBEKE, Beginselen Erfrecht, Brugge, Die Keure, 2013, p.60, nr. 141; Zie daarover ook: H.CASMAN, Wet onwaardigheid en plaatsvervulling, Antwerpen, Kluwer, 2012, Zie bv. C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, 510 v. 8

9 p.154 bovenaan: invoegen voetnoot na de definitie aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving: W. PINTENS, C. DECLERCK, J. DU MONGH en K. VANWINCKELEN, Familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2010, p b) gevolgen voor de hereditaire schuldeisers Nog een zin toevoegen: In uitzonderlijke omstandigheden kan de erfgerechtigde die door de de cujus begiftigd werd zonder vrijstelling van inbreng ook beroep doen op deze erfkeuze. Meer bepaald in de hypothese wanneer andere erfgenamen nog tot inbreng gehouden zijn en deze inbrengen hem meer voordeel brengen dan de inbreng waartoe hij zelf gehouden is. Een analoge redenering is ook voor de inkorting van toepassing. 29 p. 155 b. 1 voetnoten 520 en 533 mogen geactualiseerd worden door art. 5 Wet 12 mei 2014, BS 19 mei 2014 Na eerste alinea toevoegen: Er bestaat wel discussie of de verklaring door de notaris in een notariële akte dient te gebeuren. Volgens C. DE WULF betreft het hier een plechtige notariële akte. Bij gebrek aan naleving van de vereiste vormvoorwaarden van authenticiteit, resulteert dit in de onbestaanbaarheid van de beneficiaire aanvaarding. 30 De Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat is echter de mening toegedaan dat deze verklaring in onderhandse akte mag gebeuren. 31 De Federatie haalt hiervoor diverse argumenten aan. Gelet op de onduidelijkheid maakt de voorzichtige notaris het best een authentieke akte op. 32 Vóór 2 invoegen: De kennisgevingen aan de griffie gebeuren veiligheidshalve per aangetekende zending met ontvangstbewijs C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, p. 488, nr C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, p , nr De Federatie haalt hiervoor diverse argumenten aan o.a. 1) het feit dat de wet niet expressis verbis vermeldt dat de verklaring moet worden opgenomen in een notariële akte; 2) het feit dat er bij de voorbereiding van de wet ter sprake kwam dat de verklaring voor notaris geen extra kosten voor de rechtsonderhorigen voor gevolg zou hebben; 3) het feit dat de wet de term kopie van de akte vermeldt in plaats van de gebruikelijke term afschrift. (C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, p. 489, nr. 17.) 32 V. WEYTS, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris bij de afhandeling van een nalatenschap, Notariaat 2015, afl.1, C. DE WULF, Nieuwe bevoegdheden voor de notaris. De akten van aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving en verwerping van nalatenschappen, T.Not. 2014, afl. 9, p. 493, nr

10 p termijn voor boedelbeschrijving In de cursus wordt vermeld dat er een contradictie bestaat tussen de termijn vermeld in artikel 794 BW en art. 800 BW. Misschien moet dit toch worden genuanceerd door het volgende: Hoewel deze wetsbepaling uitdrukkelijk stelt dat de inventaris moet zijn opgemaakt binnen de termijnen bepaald in de artikelen 795 en 798 B.W., is men het erover eens dat het laten verstrijken van deze termijnen als zodanig niet belet dat toch nog op geldige wijze tot het laten opmaken van een inventaris kan worden overgegaan. De wet legt de beneficiaire erfgenaam eigenlijk geen termijn op voor het opmaken van de inventaris. 34 Recente rechtspraak sluit hierbij aan dat de wet de beneficiaire erfgenaam geen termijn oplegt voor het opmaken van de inventaris. 35 p. 171 c) na de zin Dat is een toepassing van het principe dat men niet vrijgevig kan zijn zolang niet alle schulden zijn voldaan ( nemo liberalis nisi liberatus) voetnoot invoegen: Cass. 5 september 2014, C N, met concl. a-g Vandewal. p. 183 bovenaan tweede alinea voetnoot toevoegen M. PUELINCKX-COENE, J. VERSTRAETE en N. GEELHAND, Overzicht van rechtspraak Erfenissen , TPR 1997, Brussel, 25 november 2013, T.Not. 2014, (537) p. 543, nr Brussel, 15 oktober 2012, T.Not. 2012, p. 652; S. MOSSELMANS, Extern beheer van nalatenschapsvermogen tijdens de vereffening-verdeling, NFM 2014, afl. 1, 21-22, nr

Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent

Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2012-13 HELING IN DE PROCEDURE VAN GERECHTELIJKE VEREFFENING-VERDELING: DE ROL VAN DE NOTARIS Masterproef van de opleiding Master in het notariaat

Nadere informatie

HANDBOEK BURGERLIJK RECHT

HANDBOEK BURGERLIJK RECHT RENE DEKKERS HANDBOEK BURGERLIJK RECHT DEEL IV Huwelijksstelsels - Erfrecht - Giften DERDE UITGAVE BEWERKT DOOR HELENE CASMAN Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel Hoogleraar Université Libre de

Nadere informatie

DE INBRENG VAN GIFTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT

DE INBRENG VAN GIFTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT DE INBRENG VAN GIFTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT Aantal woorden: 23.022 Jean-Baptiste Louagie Studentennummer: 01104315 Promotor: Prof. dr. Jan Bael Commissaris: Elise Maes Masterproef voorgelegd voor het

Nadere informatie

Les 1. Inleiding. Les 2. De verzegeling

Les 1. Inleiding. Les 2. De verzegeling Les 1. Inleiding I. Begrippen en terminologie.................................. 3 A. Onverdeeldheid............................................... 3 B. Onverdeeldheid van een boedel (onverdeelde boedel)....................

Nadere informatie

Instelling. Onderwerp. Datum

Instelling. Onderwerp. Datum Instelling hof van beroep Brussel Onderwerp I. Artikelen 792 en 1448 BW. Heling: toepassingsvoorwaarden. II. Artikelen 1446 en 1447 BW. Toewijzing bij voorrang. Moet het huisraad overgenomen worden met

Nadere informatie

Het begrip heling en de rol van de notaris

Het begrip heling en de rol van de notaris Faculteit Rechtsgeleerdheid Academiejaar 2016-2017 Het begrip heling en de rol van de notaris Masterproef van de opleiding Master in het notariaat Ingediend door Anne-Marieke Delrue (Studentennummer: 20000311)

Nadere informatie

Notarieel familiaal vermogensprocesrecht

Notarieel familiaal vermogensprocesrecht Notarieel familiaal vermogensprocesrecht Matthias Storme en Leen De Keyser Acco Leuven/Den Haag Voorwoord Bij de eerste druk (2014) L.S., Met veel genoegen brengen we u hierbij de eerste twee delen uit

Nadere informatie

Beknopte inhoudstafel

Beknopte inhoudstafel Beknopte inhoudstafel Inleiding... 21 Eerste titel. Erfenissen... 25 Eerste hoofdstuk. Openvallen van erfenissen en bezit van de erfgenamen... 25 Hoofdstuk II. Hoedanigheden vereist om te kunnen erven...

Nadere informatie

Beknopte inhoudstafel

Beknopte inhoudstafel Beknopte inhoudstafel Inleiding... 1 Eerste titel. Erfenissen... 5 Eerste hoofdstuk. Openvallen van erfenissen en bezit van de erfgenamen... 5 Hoofdstuk II. Hoedanigheden vereist om te kunnen erven...

Nadere informatie

Instelling. Onderwerp. Datum

Instelling. Onderwerp. Datum Instelling hof van beroep Brussel Onderwerp Heling. Bewijslast. Bewijsmiddelen. Vermoedens als bewijsmiddel. Artikelen 792, 1353 en 1448 BW Datum 28 mei 2013 Copyright and disclaimer De inhoud van dit

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord... Zaakregister... Tabel van de geciteerde beslissingen... HOOFDSTUK I ALGEMENE BEGRIPPEN A FDELING I A FDELING II

Inhoud. Voorwoord... Zaakregister... Tabel van de geciteerde beslissingen... HOOFDSTUK I ALGEMENE BEGRIPPEN A FDELING I A FDELING II iii Inhoud Voorwoord........................................................... Zaakregister.......................................................... Tabel van de geciteerde beslissingen.....................................

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstuk IV. Ongeldigheid van het huwelijkscontract... 48 TITEL II DE VERSCHILLENDE HUWELIJKSSTELSELS... 51

INHOUD. Hoofdstuk IV. Ongeldigheid van het huwelijkscontract... 48 TITEL II DE VERSCHILLENDE HUWELIJKSSTELSELS... 51 INHOUD BOEK VIII. HUWELIJKSSTELSELS.... 1 Inleiding... 3 TITEL I HET HUWELIJKSCONTRACT.... 5 Hoofdstuk I. Inleiding.... 5 Hoofdstuk II. Inhoud van het huwelijkscontract.... 10 Afdeling I. Huwelijksovereenkomsten....

Nadere informatie

HELING VAN ERFGOEDEREN

HELING VAN ERFGOEDEREN Faculteit Rechtsgeleerdheid Academiejaar 2009-10 HELING VAN ERFGOEDEREN Noot onder Antwerpen 26 februari 2007, RW 2007-08, 865 en Brussel 8 maart 2007, JT 2007, 601. Masterproef Master in het Notariaat

Nadere informatie

privé-vermogenvermogen

privé-vermogenvermogen FAMILIAAL VERMOGENSRECHT VENNOOTSCHAPSRECHT Inleiding Prof. Dr. Johan Du Mongh KU Leuven Advocaat Johan Du Mongh 1 Johan Du Mongh 2 Het huwelijksgoederenrecht speelt op het ogenblik van inbreng van privé-vermogenvermogen

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1

HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1 Inhoud HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1 Afdeling I. Inleiding...... 3 1. Algemeen...... 3 2. Omschrijving.... 3 3. Bewijskracht.... 4 A. Het oude recht... 4 B. Het huidige recht.....

Nadere informatie

INHOUD VOORWOORD... KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH... 1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...

INHOUD VOORWOORD... KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH... 1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS... INHOUD VOORWOORD... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH... 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS... 3 I. Algemeen... 3 II. Verplichting

Nadere informatie

DE HERVORMING VAN DE GERECHTELIJKE VEREFFENING EN VERDELING

DE HERVORMING VAN DE GERECHTELIJKE VEREFFENING EN VERDELING DE HERVORMING VAN DE GERECHTELIJKE VEREFFENING EN VERDELING Hélène CASMAN Charlotte DECLERCK (eds.) intersentia Antwerpen - Cambridge INHOUD Voorwoord v Een nieuw draaiboek tot gerechtelijke vereffening-verdeling

Nadere informatie

INHOUD. Zaakregister Table alphabétique Tabel van de geciteerde beslissingen Voorwoord HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEGRIPPEN

INHOUD. Zaakregister Table alphabétique Tabel van de geciteerde beslissingen Voorwoord HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEGRIPPEN BOEDELBESCHRIJVING 1 INHOUD Zaakregister................................................................. 17 Table alphabétique............................................................ 23 Tabel van

Nadere informatie

Het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende en de problematiek van de inbreng en de inkorting

Het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende en de problematiek van de inbreng en de inkorting Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-10 Het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende en de problematiek van de inbreng en de inkorting Masterproef van de opleiding

Nadere informatie

ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT

ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Renate Barbaix Alain Laurent Verbeke (eds.) Antwerpen Cambridge Actuele knelpunten familiaal vermogensrecht Renate

Nadere informatie

BD art. 12, 23, 105 en 110: Vrijstelling saneringsplicht erfgenamen beoordeling kennisvoorwaarde

BD art. 12, 23, 105 en 110: Vrijstelling saneringsplicht erfgenamen beoordeling kennisvoorwaarde Standpunt Toegewezen: Christof Burm Versie: 2 Titel: Contactpersoon/auteur standpunt: BD art. 12, 23, 105 en 110: Vrijstelling saneringsplicht erfgenamen beoordeling kennisvoorwaarde Mike Mortelmans Discussieforum:

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17. Inleiding 13

Inhoud. Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17. Inleiding 13 Inhoud Inleiding 13 Deel 1 Huwelijksvermogensrecht 17 Hoofdstuk 1 Inleiding 19 Hoofdstuk 2 Het wettelijk stelsel 25 1 Algemeen 25 2 Samenstelling van het vermogen: actief 27 2.1 Het gemeenschappelijk vermogen

Nadere informatie

INHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts...

INHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts... INHOUD VOORWOORD.................................................... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh.............................. 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel

Nadere informatie

Indien iemand overlijdt heeft een erfgenaam met betrekking tot de erfenis drie mogelijkheden:

Indien iemand overlijdt heeft een erfgenaam met betrekking tot de erfenis drie mogelijkheden: ERFENIS ACCEPTEREN OF NIET? Beneficiaire aanvaarding en wettelijke vereffening Indien iemand overlijdt heeft een erfgenaam met betrekking tot de erfenis drie mogelijkheden: * De erfenis zuiver aanvaarden.

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG en Juridische Zaken Sector privaatrecht Schedeldoekshaven 100 2511

Nadere informatie

1. HET ERFRECHT VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT EN HET WETTELIJK OF CONVENTIONEEL RECHT VAN TERUG- KEER 2

1. HET ERFRECHT VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT EN HET WETTELIJK OF CONVENTIONEEL RECHT VAN TERUG- KEER 2 HOOFDSTUK 1 DE WISSELWERKING TUSSEN SCHENKINGEN EN UITERSTE WILSBESCHIKKINGEN Annelies Wylleman Hoofddocent Vakgroep Burgerlijk Recht Universiteit Gent Notaris Lise Voet Assistent Vakgroep Burgerlijk Recht

Nadere informatie

De hervorming van het erfrecht. Grote lijnen van de wet van 31 juli 2017 en aandachtspunten Vlaamse registratie- en erfbelasting

De hervorming van het erfrecht. Grote lijnen van de wet van 31 juli 2017 en aandachtspunten Vlaamse registratie- en erfbelasting De hervorming van het erfrecht Grote lijnen van de wet van 31 juli 2017 en aandachtspunten Vlaamse registratie- en erfbelasting Inleiding Inleiding Wet van 31 juli 2017 tot wijziging van het Burgerlijk

Nadere informatie

Bedenkingen bij schenkingen van onroerende goederen tussen echtgenoten. Hoe verrekenen ten tijde van de afwikkeling van de nalatenschap?

Bedenkingen bij schenkingen van onroerende goederen tussen echtgenoten. Hoe verrekenen ten tijde van de afwikkeling van de nalatenschap? Bedenkingen bij schenkingen van onroerende goederen tussen echtgenoten. Hoe verrekenen ten tijde van de afwikkeling van de nalatenschap? Elisabeth DE NOLF en Bénédicte VAN DER HEYDE Nieuwsbrief Notariaat,

Nadere informatie

FAMILIAAL VERMOGENSRECHT IN 143 UITSPRAKEN

FAMILIAAL VERMOGENSRECHT IN 143 UITSPRAKEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT IN 143 UITSPRAKEN Walter PINTENS Hoogleraar K.U. Leuven Frank BUYSSENS Assistent K.U. Leuven Huwelijksvermogensstelsels Schenkingen Erfenissen - Testamenten Familiale Schikkingen

Nadere informatie

Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W.

Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W. INHOUDSTAFEL A. FEITELIJKE SCHEIDING VO O R ECHTSCHEIDING 1 Model A.1. Verzoekschrift bij toepassing van artikel 213 BW (onderhoudsgeld tussen echtgenoten) de artikelen 1034bis e.v. en 1320 e.v. Ger.W.

Nadere informatie

INHOUD. Woord vooraf... v DEEL I. RECHTSPRAAKFICHES

INHOUD. Woord vooraf... v DEEL I. RECHTSPRAAKFICHES INHOUD Woord vooraf.......................................................... v DEEL I. RECHTSPRAAKFICHES A. Relatievermogensrecht.............................................. 3 Grondwettelijk Hof Grondwettelijk

Nadere informatie

Hof van Cassatie van België

Hof van Cassatie van België 5 SEPTEMBER 2014 C.13.0453.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C.13.0453.N CRELAN nv, met zetel te 1070 Anderlecht, Sylvain Dupuislaan 251, eiseres, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat

Nadere informatie

Stéphanie Crombez. Promotor: Prof. dr. Annelies Wylleman Copromotor: Mevr. Lies Pottier. Aantal woorden: Studentennummer:

Stéphanie Crombez. Promotor: Prof. dr. Annelies Wylleman Copromotor: Mevr. Lies Pottier. Aantal woorden: Studentennummer: DE BEVOEGDHEIDSAFBAKENING TUSSEN NOTARIS EN RECHTBANK BIJ DE OMZETTING VAN HET VRUCHTGEBRUIK VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT OF LANGSTLEVENDE WETTELIJK SAMENWONENDE PARTNER Aantal woorden: 21.155 Stéphanie

Nadere informatie

Begripsbepaling H OOFDSTUK

Begripsbepaling H OOFDSTUK H OOFDSTUK Begripsbepaling I 1. WETTELIJKE DEFINITIE Artikel 1075 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek (hierna BW) bepaalt: De vader, de moeder en andere bloedverwanten in de opgaande lijn kunnen hun goederen

Nadere informatie

Je rechten bij erfenis

Je rechten bij erfenis Je rechten bij erfenis Wie zijn je erfgenamen? De principes Bloedverwanten + echtgenoot + WSW partner + geadopteerden Volgorde? Eerst de ORDEN : de eerste orde sluit alle volgende uit Eerste orde : afstammelingen

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2002 428 Beschikking van de Minister van Justitie van 16 augustus 2002, houdende plaatsing in het Staatsblad van de vernummerde tekst van de wet van

Nadere informatie

HOOFDSTUK 4. De reserve

HOOFDSTUK 4. De reserve HOOFDSTUK 4 De reserve 35. Grondbeginsel De wet (BW, art. 913 en volgende) legt een reserve vast ten gunste van sommige wettelijke erfgenamen (de wettige bloedverwanten in opgaande lijn, de bloedverwanten

Nadere informatie

1. Onterven. 2. Generatiesprong

1. Onterven. 2. Generatiesprong 1. Onterven Ik leef in onmin met mijn moeder, die een huis bezit en verscheidene bankrekeningen heeft. Kan zij bewerkstelligen dat mij helemaal niets zou toekomen? Neen. Kinderen kunnen niet volledig onterfd

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner

Hoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner 44 Hoofdstuk 3. Erven als huwelijkspartner Dag zei ik tegen haar dag kom Ik je nog eens tegen, glimlachend Maar de wind blies weg Haar gezicht in het water En ik knikte en ik werd onzichtbaar In het stille

Nadere informatie

EEN NIEUWE ONBEKWAAMHEID TOT ONTVANGEN IN ARTIKEL 908 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK

EEN NIEUWE ONBEKWAAMHEID TOT ONTVANGEN IN ARTIKEL 908 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK EEN NIEUWE ONBEKWAAMHEID TOT ONTVANGEN IN ARTIKEL 908 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK Elina Vanhauter Studentennummer: 01102539 Promotor: Prof. dr. Jan Bael Commissaris: Mevrouw Anne-Sophie Baudry Masterproef

Nadere informatie

Erfrecht en schenking

Erfrecht en schenking Mr. C. Assers Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht Erfrecht en schenking Veertiende druk Bewerkt door: Mr. S. Perrick Advocaat te Amsterdam Voorheen deel 6A en 6B a Wolters

Nadere informatie

Voorwoord Artikelsgewijze commentaar... 1

Voorwoord Artikelsgewijze commentaar... 1 Voorwoord.......................................... XI 1. Artikelsgewijze commentaar........................... 1 Afdeling II. Gerechtelijke verdeling... 1 Onderafdeling 1. De inleiding van de vordering

Nadere informatie

Auteur. Onderwerp. Datum

Auteur. Onderwerp. Datum Auteur Christine Van Heuverswyn Uittreksel Handboek Estate Planning Vermogensplanning met effect bij leven Huwelijk en samenwoning www.larcier.be Onderwerp Huwelijksvermogensrecht en vennootschap: ongewenste

Nadere informatie

DE TAAK EN BEVOEGDHEID VAN DE TESTAMENTUITVOERDER

DE TAAK EN BEVOEGDHEID VAN DE TESTAMENTUITVOERDER DE TAAK EN BEVOEGDHEID VAN DE TESTAMENTUITVOERDER Aantal woorden: 18.601 Bernard Desmet Studentennummer: 01100554 Promotor: Prof. dr. Annelies Wylleman Copromotor: Mevr. Charlotte Willemot Masterproef

Nadere informatie

WAT NA ONS?? Mieke Vanwalleghem Advocaat Bemiddelaar familiezaken. Voordracht Ieper CC Het Perron 22/11/2017

WAT NA ONS?? Mieke Vanwalleghem Advocaat Bemiddelaar familiezaken. Voordracht Ieper CC Het Perron 22/11/2017 WAT NA ONS?? Hoe op juridisch vlak moeilijkheden voorkomen of oplossen omtrent zorgbehoevende familieleden na ons. Het belang om een goede regeling en afspraken juridisch vast te leggen. Mieke Vanwalleghem

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2000 2001 Nr. 297 26 822 Invoering Boek 4 en Titel 3 van Boek 7 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek, derde gedeelte (Overgangsrecht) GEWIJZIGD VOORSTEL VAN

Nadere informatie

DE IMPACT VAN HET NIEUWE ERFRECHT OP IN HET VERLEDEN UITGEWERKTE FAMILIALE VERMO- GENSPLANNINGEN.

DE IMPACT VAN HET NIEUWE ERFRECHT OP IN HET VERLEDEN UITGEWERKTE FAMILIALE VERMO- GENSPLANNINGEN. DE IMPACT VAN HET NIEUWE ERFRECHT OP IN HET VERLEDEN UITGEWERKTE FAMILIALE VERMO- GENSPLANNINGEN. Aantal woorden: 23.675 Lynn Fermyn Studentennummer: 01200348 Promotor: Prof. dr. Jan Bael Commissaris:

Nadere informatie

Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar

Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-2010 Het verbod van erfovereenkomsten bij de echtscheiding door onderlinge toestemming Masterproef van de opleiding Master in het notariaat

Nadere informatie

A R R E S T. In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 233 van het Sociaal Strafwetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik.

A R R E S T. In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 233 van het Sociaal Strafwetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Rolnummer 5578 Arrest nr. 181/2013 van 19 december 2013 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 233 van het Sociaal Strafwetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Het Grondwettelijk

Nadere informatie

ENKELE PROBLEMEN INZAKE DE OMZETTING

ENKELE PROBLEMEN INZAKE DE OMZETTING ENKELE PROBLEMEN INZAKE DE OMZETTING VAN HET VRUCHTGEBRUIK NADER BEKEKEN Masterproef in het kader van de opleiding Master in het notariaat Ingediend door: NATHALIE BONTINCK Studentennummer: 20054899 Academiejaar

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2002 229 Wet van 18 april 2002 tot vaststelling van de Invoeringswet Boek 4 en Titel 3 van Boek 7 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek, derde gedeelte

Nadere informatie

VEERTIG JAAR INSTITUUT VOOR FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Em. ROGER DILLEMANS... xi

VEERTIG JAAR INSTITUUT VOOR FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Em. ROGER DILLEMANS... xi VEERTIG JAAR INSTITUUT VOOR FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Em. ROGER DILLEMANS... xi DE WET VALKENIERS, EEN GEMISTE KANS? Prof. MIEKEN PUELINCKX-COENE...1 I. De bedoeling van de wet...1 II. Betekenis van

Nadere informatie

Auteur. Elfri De Neve. www.elfri.be. Onderwerp. Anatocisme. Copyright and disclaimer

Auteur. Elfri De Neve. www.elfri.be. Onderwerp. Anatocisme. Copyright and disclaimer Auteur Elfri De Neve www.elfri.be Onderwerp Anatocisme Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom,

Nadere informatie

ERFOVEREENKOMSTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT

ERFOVEREENKOMSTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT ERFOVEREENKOMSTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT Brent Imschoot Studentennummer: 01205350 Promotor: Prof. Dr. Jan Bael Commissaris: Elise Maes Masterproef voorgelegd voor het behalen van de graad master in de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 26 822 Invoering Boek 4 en Titel 3 van Boek 7 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek, derde gedeelte (Overgangsrecht) Nr. 1 KONINKLIJKE BOODSCHAP Aan

Nadere informatie

Impact hervorming van het federale erfrecht op de Vlaamse erfbelasting

Impact hervorming van het federale erfrecht op de Vlaamse erfbelasting Impact hervorming van het federale erfrecht op de Vlaamse erfbelasting Hoorzitting, Vlaams Parlement, 20 februari 2018 1 Inleiding / agenda Verwijzing naar het verslag van de hoorzitting van 6 februari

Nadere informatie

De BVBA DAEL-BOEYKENS stelt dat deze verantwoording afdoende blijkt uit de overgelegde stukken.

De BVBA DAEL-BOEYKENS stelt dat deze verantwoording afdoende blijkt uit de overgelegde stukken. Waar PH is teruggekomen op de eerdere verwerping van de nalatenschap van haar vader (JMH) en in die optiek de bedoelde verdere vereffening-verdeling mede wil bewerkstelligen, wil PPH (die zulks als procesrechtsmisbruik

Nadere informatie

Auteur. Onderwerp. Datum

Auteur. Onderwerp. Datum Auteur Sven Mosselmans Onderwerp De verwerping of de aanvaarding van een nalatenschap, een algemeen legaat of een legaat onder algemene titel door een minderjarige Datum September 2004 Copyright and disclaimer

Nadere informatie

VOORWOORD...v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH...1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...

VOORWOORD...v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH...1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS... VOORWOORD...v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH...1 Hfdst I. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...3 I. Algemeen...3 II. Verplichting tot hulp

Nadere informatie

INHOUD. Woord vooraf... v Over de auteurs... vii Algemene bibliografie... ix ERFRECHT

INHOUD. Woord vooraf... v Over de auteurs... vii Algemene bibliografie... ix ERFRECHT INHOUD Woord vooraf.................................................................... v Over de auteurs................................................................. vii Algemene bibliografie.............................................................

Nadere informatie

Enkele belangrijke begrippen en afkortingen

Enkele belangrijke begrippen en afkortingen 35 Enkele belangrijke begrippen en afkortingen De volgende lijst geeft een beknopte omschrijving 3 van enkele juridische termen die in dit boek aan bod komen, en dient enkel om die begrippen beter te kunnen

Nadere informatie

Het advies van de accountant of belastingconsulent en de rechtsdwaling in strafzaken

Het advies van de accountant of belastingconsulent en de rechtsdwaling in strafzaken Het advies van de accountant of belastingconsulent en de rechtsdwaling in strafzaken J. VAN DROOGBROECK De accountant en de belastingconsulent verstrekken adviezen aan de onderneming die hem tewerkstelt

Nadere informatie

BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN

BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN BEGINSELEN VAN EUROPEES FAMILIERECHT BETREFFENDE VERMOGENSRECHTELIJKE RELATIES TUSSEN ECHTGENOTEN PREAMBULE Erkennende dat ondanks de bestaande verschillen in de nationale familierechten er evenwel een

Nadere informatie

ERFRECHT EN SCHENKING

ERFRECHT EN SCHENKING MR. C. ASSER'S HANDLEIDING TOT DE BEOEFENING VAN HET NEDERLANDS BURGERLIJK RECHT ERFRECHT EN SCHENKING BEWERKT DOOR MR. S. PERRICK ADVOCAAT EN NOTARIS TE AMSTERDAM DERTIENDE DRUK KLUWER - DEVENTER - 2002

Nadere informatie

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 7 Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 1 ALGEMENE INLEIDING 15 1.1 Wat is recht? 15 1.2 Indelingen van het recht 16 A Privaatrecht publiekrecht 16 B Enkele andere indelingen 17 1.3 De bronnen van het recht 18 A Wetgeving

Nadere informatie

Hoofdstuk V Overige aanpassingen in het erfrecht bijzonder voor wettelijke samenwoners. Erfrecht na gewone adoptie

Hoofdstuk V Overige aanpassingen in het erfrecht bijzonder voor wettelijke samenwoners. Erfrecht na gewone adoptie 72 Erfrecht wettelijk samenwonenden Hoofdstuk V Overige aanpassingen in het erfrecht bijzonder voor wettelijke samenwoners A f d e l i n g 1 Erfrecht na gewone adoptie 99. Artikel 353-16, eerste lid BW

Nadere informatie

HET VERBOD VAN ERFOVEREENKOMSTEN BIJ DE

HET VERBOD VAN ERFOVEREENKOMSTEN BIJ DE Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2010-11 HET VERBOD VAN ERFOVEREENKOMSTEN BIJ DE ECHTSCHEIDING DOOR ONDERLINGE TOESTEMMING Masterproef van de opleiding Master in de rechten Ingediend

Nadere informatie

INHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Charlotte Declerck Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts...

INHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Charlotte Declerck Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts... INHOUD VOORWOORD.................................................... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Charlotte Declerck........................ 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel

Nadere informatie

HUWELIJK EN (ECHT)SCHEIDING: EEN MODELLENBOEK

HUWELIJK EN (ECHT)SCHEIDING: EEN MODELLENBOEK HUWELIJK EN (ECHT)SCHEIDING: EEN MODELLENBOEK Steven BROUWERS Advocaat-bemiddelaar in familiezaken Docent UAntwerpen PAO Bemiddeling Marcel GOVAERTS Advocaat Plaatsvervangend vrederechter Tweede herwerkte

Nadere informatie

MASTERPROEF. De nietigverklaring van een testament wegens ongezondheid van geest, noot onder Gent 15 maart 2007, RW 2007-08, 1082.

MASTERPROEF. De nietigverklaring van een testament wegens ongezondheid van geest, noot onder Gent 15 maart 2007, RW 2007-08, 1082. Faculteit Rechtsgeleerdheid MASTERPROEF Academiejaar 2008-2009 Promotor: Prof. Dr. J. Bael De Clercq Veerle Commissarissen: Prof. Dr. N. Geelhand Stamnummer: 2003224 Ilse Martens Master in het Notariaat

Nadere informatie

De Ascendentenverdeling

De Ascendentenverdeling UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2015 2016 De Ascendentenverdeling Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master of Science in de Handelswetenschappen

Nadere informatie

RECHTSPRAAKFICHES FAMILIAAL VERMOGENSRECHT

RECHTSPRAAKFICHES FAMILIAAL VERMOGENSRECHT RECHTSPRAAKFICHES FAMILIAAL VERMOGENSRECHT RECHTSPRAAKFICHES FAMILIAAL VERMOGENSRECHT 1 Renate Barbaix Alain Laurent Verbeke Elise Goossens Ariadne Van den Broeck (eds.) Antwerpen Cambridge Rechtspraakfiches

Nadere informatie

TITEL V. DE BEDINGEN VAN AANWAS EN DE TONTINEBEDINGEN

TITEL V. DE BEDINGEN VAN AANWAS EN DE TONTINEBEDINGEN NOTAKT VB 1001.book Page 603 Tuesday, August 30, 2011 10:44 AM TITEL V. DE BEDINGEN VAN AANWAS EN DE TONTINEBEDINGEN J. BAEL NOTAKT VB 1001.book Page 604 Tuesday, August 30, 2011 10:44 AM NOTAKT VB 1001.book

Nadere informatie

Datum van inontvangstneming : 06/11/2015

Datum van inontvangstneming : 06/11/2015 Datum van inontvangstneming : 06/11/2015 Vertaling C-524/15-1 Zaak C-524/15 Verzoek om een prejudiciële beslissing Datum van indiening: 1 oktober 2015 Verwijzende rechter: Tribunale di Bergamo (Italië)

Nadere informatie

SAMENWONING RELEVANTE ARTIKELS UIT HET BELGISCH BURGERLIJK WETBOEK

SAMENWONING RELEVANTE ARTIKELS UIT HET BELGISCH BURGERLIJK WETBOEK WETTELIJKE SAMENWONING RELEVANTE ARTIKELS UIT HET BELGISCH BURGERLIJK WETBOEK BOEK III TITEL Vbis WETTELIJKE SAMENWONING Artikel 1475 Onder wettelijke samenwoning wordt verstaan de toestand van samenleven

Nadere informatie

Versoepeling van de doorhaling van een ambtshalve genomen inschrijving en van overschrijvingen van een uitvoerend beslag op onroerend goed

Versoepeling van de doorhaling van een ambtshalve genomen inschrijving en van overschrijvingen van een uitvoerend beslag op onroerend goed Versoepeling van de doorhaling van een ambtshalve genomen inschrijving en van overschrijvingen van een uitvoerend beslag op onroerend goed Jennifer Callebaut Notarieel jurist Doctoraatsassistent faculteit

Nadere informatie

Gevolgen van de erfopvolging

Gevolgen van de erfopvolging Monografieen BW B22 Gevolgen van de erfopvolging Prof. mr. W.R. Meijer Kluwer - Deventer - 2005 Inhoud VOORWOORD IX LUST VAN AFKORTINGEN XI LUST VAN VERKORT AANGEHAALDELITERATUUR XIII INLEIDING 1 I DE

Nadere informatie

Het bewijs van de gezondheid of ongezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het medisch beroepsgeheim

Het bewijs van de gezondheid of ongezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het medisch beroepsgeheim Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2010-11 Het bewijs van de gezondheid of ongezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het medisch beroepsgeheim Masterproef

Nadere informatie

3. DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN ONDER OPSCHORTENDE VOORWAARDE VAN VOOROVERLIJDEN VAN DE SCHENKER 12

3. DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN ONDER OPSCHORTENDE VOORWAARDE VAN VOOROVERLIJDEN VAN DE SCHENKER 12 HOOFDSTUK 1 INTERGEWESTELIJKE AANDACHTSPUNTEN INZAKE SCHENKINGSRECHTEN BIJ SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN Tim CARNEWAL Master in het notariaat, jurist Berquin notarissen cvba, Brussel 1. SITUERING 1 2.

Nadere informatie

Erfrecht algemeen. 1 Erfrecht

Erfrecht algemeen. 1 Erfrecht I Erfrecht algemeen 1 Erfrecht Wat is erfrecht? Wat is de nalatenschap? Het erfrecht treft men aan in Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en kan worden gezien als een onderdeel van het vermogensrecht

Nadere informatie

OVERGANGSRECHT IN HET NIEUWE ERFRECHT.

OVERGANGSRECHT IN HET NIEUWE ERFRECHT. OVERGANGSRECHT IN HET NIEUWE ERFRECHT. DE INBRENG VERSCHULDIGD DOOR OF TEN AANZIEN VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT. DE IMPACT VAN HET NIEUWE RECHT OP BESTAANDE SCHENKINGEN EN TESTAMENTEN. Aantal woorden:

Nadere informatie

Notarieel procesrecht en executierecht. Deel I. Notarieel vermogensprocesrecht

Notarieel procesrecht en executierecht. Deel I. Notarieel vermogensprocesrecht Prof. dr. Matthias E. Storme & mr. Leen De Keyser Notarieel procesrecht en executierecht Deel I Notarieel vermogensprocesrecht 1 e uitgave (2013) 1 KORTE INHOUDSTAFEL HOOFDSTUK I. Verzegeling, curatele

Nadere informatie

HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING. PHILIPP BOLLEN 1 februari 2018

HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING. PHILIPP BOLLEN 1 februari 2018 HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING PHILIPP BOLLEN 1 februari 2018 Situering Oorsprong: 1804 Gebaseerd op - traditionele relatievorm/norm = (standvastig) huwelijk - bloedrecht - onroerend goed als waardevast

Nadere informatie

Mr H.M.L. Simons, notaris Notariskantoor Kunderlinde Voerendaal

Mr H.M.L. Simons, notaris Notariskantoor Kunderlinde Voerendaal Erfrecht Mr H.M.L. Simons, notaris Notariskantoor Kunderlinde Voerendaal Erfrecht Algemeen Wettelijke verdeling Legitieme portie Samenwoners 2-Trapsmaking Zuivere aanvaarding, beneficiaire aanvaarding,

Nadere informatie

VRAGENLIJST nr III TWINTIG KORTE VRAGEN

VRAGENLIJST nr III TWINTIG KORTE VRAGEN Niets in dit vak schrijven! VERGELIJKEND EXAMEN 2013 SCHRIFTELIJK GEDEELTE Brussel, zaterdag 9 maart 2013 (namiddag) VRAGENLIJST nr III TWINTIG KORTE VRAGEN Vul het kader in hoofdletters in en teken, a.u.b.

Nadere informatie

4 de vermelding van de wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen;

4 de vermelding van de wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen; Datum : 01/12/1999 BS : 07/12/1999 Omzendbrief. - Wettelijke samenwoning, ingevoerd door de wet van 23 november 1998 Aan de gebruikers van het Rijksregister, Aan het College van Burgemeester en Schepenen,

Nadere informatie

DE VERJARINGS- EN ONDERZOEKSTERMIJNEN INZAKE BTW

DE VERJARINGS- EN ONDERZOEKSTERMIJNEN INZAKE BTW DE VERJARINGS- EN ONDERZOEKSTERMIJNEN INZAKE BTW Kris Heyrman TITEL VAN DE CONFERENTIE Advocaat-vennoot Dubois, Verlinden, Wauman Berkenlaan 45, 2610 Antwerpen Voornaam & Naam van de spreker tel:03.287.06.66

Nadere informatie

INHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1

INHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1 Deel I. Privaatrechtelijke aspecten..... 1 Hoofdstuk 1. Wettelijk kader van het samenwonen.... 3 1. Wet inwerkingtreding......... 5 2. Civielrechtelijk begrip wettelijke samenwoning..... 5 3. Verklaring

Nadere informatie

FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Universiteit Gent. Academiejaar

FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Universiteit Gent. Academiejaar FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Universiteit Gent Academiejaar 2015 2016 AANDACHTSPUNTEN VOOR DE NOTARIS BIJ DE AANKOOP VAN ONROEREND GOED DOOR (KINDERLOZE) ONGEHUWDEN Masterproef van de opleiding Master of

Nadere informatie

KRITISCHE BLIK OP DE VERWERPING VAN EEN NALATENSCHAP NAAR BELGISCH RECHT

KRITISCHE BLIK OP DE VERWERPING VAN EEN NALATENSCHAP NAAR BELGISCH RECHT KRITISCHE BLIK OP DE VERWERPING VAN EEN NALATENSCHAP NAAR BELGISCH RECHT Jonas De Ridder Studentennummer: 0110 1561 Promotor: Prof. dr. Annelies Wylleman Commissaris: Mevr. Lies Pottier Masterproef voorgelegd

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Sector privaatrecht Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus

Nadere informatie

STRAFVERVOLGING VAN PROCES-VERBAAL TOT VEROORDELING

STRAFVERVOLGING VAN PROCES-VERBAAL TOT VEROORDELING STRAFVERVOLGING VAN PROCES-VERBAAL TOT VEROORDELING Christophe THIEBAUT Advocaat PAQUES, NOPERE & THIEBAUT Assistent UCL Maître de conférences FUCAM II- DE OPSPORING * Basisstuk van de strafprocedure *

Nadere informatie

Elementaire Rechtspraak

Elementaire Rechtspraak Boekenreeks Elementaire Rechtspraak ER 60 Recente Elementaire Vonnissen en Arresten (2009 2010 2011) Adoptie Dringende en Voorlopige Maatregelen Echtscheiding Erfrecht Geesteszieke Huwelijksvermogensrecht

Nadere informatie

De vrijwillige ontbinding en vereffening. Wettelijk kader

De vrijwillige ontbinding en vereffening. Wettelijk kader De vrijwillige ontbinding en vereffening Nathalie Blauwblomme Honoré & Gits advocatenkantoor Pres. Kennedypark 4a 8500 Kortrijk Wettelijk kader Wet van 2 juni 2006 (BS 26 juni 2006) inwerkingtreding 6

Nadere informatie

Commentaar bij art BW

Commentaar bij art BW ADOPTIE BW ART. 353-9 1 353-9. Bij adoptie door echtgenoten of samenwonenden, of ingeval de geadopteerde het kind of het adoptief kind is van de echtgenoot van de adoptant, of van de persoon met wie hij

Nadere informatie

De hervorming van het erfrecht

De hervorming van het erfrecht FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Academiejaar 2012-2013 De hervorming van het erfrecht De wet van 10 december 2012 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek, het Strafwetboek en het Gerechtelijk Wetboek met

Nadere informatie

DE STRIJDIGHEID VAN DE BEDINGEN BETREFFENDE TOEKOMSTIGE NALATENSCHAPPEN MET DE OPENBARE ORDE ( noot bij Cass. 31 oktober 2008 )

DE STRIJDIGHEID VAN DE BEDINGEN BETREFFENDE TOEKOMSTIGE NALATENSCHAPPEN MET DE OPENBARE ORDE ( noot bij Cass. 31 oktober 2008 ) FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Universiteit Gent Academiejaar 2011-2012 DE STRIJDIGHEID VAN DE BEDINGEN BETREFFENDE TOEKOMSTIGE NALATENSCHAPPEN MET DE OPENBARE ORDE ( noot bij Cass. 31 oktober 2008 ) Masterproef

Nadere informatie

HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING. PHILIPP BOLLEN 26 april 2018

HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING. PHILIPP BOLLEN 26 april 2018 HERVORMING ERFRECHT ESTATE PLANNING PHILIPP BOLLEN 26 april 2018 Situering Oorsprong: 1804 Gebaseerd op - traditionele relatievorm/norm = (standvastig) huwelijk - bloedrecht - onroerend goed als waardevast

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v

INHOUD. Voorwoord... v INHOUD Voorwoord............................................................ v Een nieuw draaiboek tot gerechtelijke vereffening- verdeling in het licht van de wet van 13 augustus 2011 Charlotte Declerck

Nadere informatie