Laten zitten compensatiegedrag bij eetstoornissen

Transcriptie

1 Laten zitten compensatiegedrag bij eetstoornissen Renee Beer Hermien Elgersma R.Beer& H.J.Elgersma

2 TakeHome Message Exposure? DOEN! Responspreventie? OOK!

3 Workshop Kader Vermijden en verleiden Wanneer Waarom Hoe Aan de slag

4 Transdiagnostisch perspectief Fairburn, 2003

5 Transdiagnostisch model Steinglass et al, 2011

6 Opbouw Eten zonder angst III. Afbouwfase K II. Middenfase F-G-H-I-J I. Opbouwfase A-B-C-D-E

7 Modules III K terugvalpreventie II F emotieregulatie G zelfbeeld H lich. beeld I sociale vaardigheden J perfectionisme I C eetpatroon angst voor gew. stijging D compensatiegedrag LATEN ZITTEN E eetbuien A kennis over eetstoornis en CGT B cognities en schema s

8 ERP Leren door: Tolereren van gevreesde emoties Uitblijven van gevreesde consequenties

9 Belang van exposure Ook na gewichtsherstel blijven angsten mbt gewicht, figuur, voedsel vaak bestaan Intensiteit van klachten en vermijdingsgedrag is bepalend voor prognose Ook van belang bij voorkomen terugval

10 Vormen van exposurebij eetstoornissen Obesitas, BN, Eetstoornis NAO Cue- exposure Craving- exposure AN, BN, Eetstoornis NAO Gerichte exposure aan: vermeden situaties lichamelijke gevoelens ( vol, opgeblazen ) lichaamsbeeld Exposure met responspreventie: braken laxeren bewegen checken lichaam

11 Wat is het niet? Wondermiddel Moeilijke/emotionele stap Enige vorm van therapie

12 Wat is het wel? Veilige situatie Boterham met pindakaas Onveilige situatie Ik word moddervet Angst Walging

13

14

15 Wanneer Laten zitten Altijd exposure met responspreventie

16 Reden Stoppen van belang ivm schade aan gezondheid en in standhoudend/verergerend effect op klachten

17 Wanneer niet?? Dissociatief toestandsbeeld Psychotisch toestandsbeeld

18 Doel Stoppen compensatiegedrag Alternatief gedrag aanleren Zelfstandigheid vergroten

19 Compensatiegedrag Goed uitvragen ivm schaamte Vormen: Purgeren: laxeren, braken Hyperactiviteit Checken lichaam/spiegel

20 Purgeren Psycho-educatie Monitoring Voorkeur: ineens stoppen Geleidelijke afbouw Responspreventie: Huiskamer-uur Iemand bellen Wandeling Bad

21 Hyperactiviteit Psycho-educatie Monitoring Afbouw-schema Opbouw normaal beweegpatroon leeftijdsadequaat Warmte (thermo-ondergoed, elektrische deken)

22 Checken lichaam/spiegel Monitoring: thuis, school,autospiegels, winkelruiten, magnetrondeur Afbouwschema Let op: normaal lichaam/spiegel kijken

23 Rationale/motivatie Uitgebreid stil staan bij visie van cliënt Voor-en nadelen op een rijtje Twijfels van onder tot boven bespreken Pas wanneer cliënt bereid is tot oefenen: oefening plannen, niet uitstellen en DOEN

24 Rollenspel I Leg rationale van ERP uit aan jongere met AN restrictingtype, met overmatige bewegingsdrang of aan jongere met BN die braakt Uitleg/motivering

25 Nabespreking Gouden tips Beter van niet

26 Registratie Negatieve verwachtingen Frequentie/situaties Informatie van thuis (ouders, broers, zussen vriendinnen) Observaties: samen DOEN/stel vragen!

27 Stappenladders Ladders veranderen vaak tijdens therapie Aanleren nieuwe coping; langzaam aan actief aanpakken In begin: niet alleen

28 Rollenspel II Motiveer jongere met AN of BN tot 1 e oefening ERP Stel samen stappenladder op

29 Nabespreking Gouden tips Beter van niet

30 Attitude therapeut There s a job to do Samen optrekken Emoties verdragen/herlabelen Actief: zelf uit je stoel!

31 Tijdens ERP Aandacht bij hier-en-nu: Vraag naar zintuiglijke ervaringen Vraag regelmatig naar ervaren spanning/angst/gevoel 0-10 Bekrachtiging

32 Bij succes Motivatie daalt vaak: aankomen in gewicht -> verlies van trots gevoel/bijzonder iemand Tips: Het is een speciale, zware therapie Er is moed voor nodig Je hebt al aangetoond dat je kunt doorzetten Niet geschikt voor watjes/mensen die voor problemen weglopen

33 Verleiding Wat ging goed? Wat kan jongere doen/wat heeft ze nodig om dat meer te doen? Bijeenkomst smoezenboek Bijeenkomst rol omstanders Doelen/beloningen SMARTI?

34 Jongeren Eng! Maar nooit te. Minder eenzaam Dit is echt wat ik nodig had, groepsleiding kon me beter begrijpen en steunen Geen smoesjes meer

35 Therapeuten Eindelijk! Verbaasd en soms zelfs ontroerd dat jongeren zo open waren Idee dat we nu echt samen aan het werk zijn Heftig soms, maar beter dan geen emoties

36 Literatuur Beer, R. & Tobias, K. (2011) Eten zonder angst. Cognitieve gedragstherapie bij jongeren met een eetstoornis Steinglass, et al ( 2011) Rationale for the application of Exposureand Response Preventionto the Treatmentof Anorexia Nervosa. Int J EatDisord44,

37 Dank voor uw aandacht!