3 Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse
|
|
- Anke Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 3 Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse 3.1 Inleiding Voor je als ondernemer aan het werk gaat, moet je natuurlijk wel weten waar je aan begint. Of het nou gaat om een fabricagebedrijf of een groothandel, het zaken doen moet wel uit kunnen. Een ondernemer streeft immers naar winst, en dus moet je verlies zien te voorkomen. Als we ons nu even beperken tot de industriële onderneming, dan moet je dus vooraf calculeren of je met de productie van een bepaald product winst zult maken. Je maakt eerst een voorcalculatie van de verwachte kosten (paragraaf 3.2) en achteraf een nacalculatie van de werkelijke kosten (paragraaf 3.3). Als je die twee vergelijkt en je de verschillen onderzoekt, doe je aan verschillenanalyse (paragraaf 3.4), waarbij je te maken kunt krijgen met prijs- en efficiencyverschillen (paragraaf 3.5). Het zijn belangrijke stappen voor een ondernemer om een zo goed mogelijk resultaat te behalen met zijn productieonderneming. 3.2 De voorcalculatie Als een onderneming met de productie begint zal de onderneming vooraf een zo goed mogelijke schatting maken van alle toegestane kosten (bijvoorbeeld de kosten van materiaal en arbeid). Van elke order stelt de calculatieafdeling een berekening op waarin is opgenomen wat die order de onderneming zal gaan kosten aan materiaal, arbeid en overige kosten. Voorcalculatie Een vooraf opgestelde calculatie van een order tegen inkoopprijzen van de benodigde materialen, lonen en indirecte kosten Voorbeeld Niessen bv plaatst een order bij Roncalli bv voor stuks product fm3. De kostprijs (per stuk) van fm3 is als volgt opgebouwd: Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse 31
2 grondstof P 12 kg à 16, grondstof Q 6 kg à 22, arbeid 10 uur 40,. Indirecte fabricagekosten: constante kosten , variabele kosten ,. Bezetting: normaal stuks begroot stuks. De verkoopprijs exclusief btw bedraagt 1.100,. Gevraagd a. Stel de voorcalculatie samen, die Roncalli bv naar aanleiding van de order zelf zal opstellen. b. Bereken de winst die Roncalli bv denkt te gaan behalen met de order voor Niessen bv. c. Bereken voor Roncalli bv de winst over 2008, ervan uitgaande dat de normale bezetting wordt geproduceerd en verkocht. Uitwerking a. Kostprijs in Totale kosten in Directe kosten: Grondstof P: 12 16, = 192, = , Grondstof Q: 6 22, = 132, = , Arbeid: 10 uur 40, = 400, = , Indirecte fabricagekosten: Constant: /3.000 = 50, = , Variabel: /2.700 = 20, = , 794, , b. Voorcalculatorische winst: ( 1.100, 794, ) = ,. c. Opbrengst verkopen: stuks 1.100, = , Kostprijs van de verkopen: stuks 794, = , Totaal positief resultaat: , 32 Hoofdstuk 3
3 Of: Aantal verkochte stuks (verkoopprijs kostprijs) = ( 1.100, 794, ) = ,. 3.3 De nacalculatie Na afloop van de productie wordt berekend wat de order in werkelijkheid heeft gekost. Deze berekening noemen we de nacalculatie. De prijzen en hoeveelheden zullen in werkelijkheid niet gelijk zijn aan de prijzen en hoeveelheden van de voorcalculatie. De nacalculatie is opgebouwd uit werkelijke hoeveelheden en werkelijke prijzen, terwijl de voorcalculatie is gebaseerd op standaardhoeveelheden en standaardprijzen. Nacalculatie Een achteraf opgezette calculatie van een order tegen werkelijke prijzen en op basis van werkelijke eenheden. Voorbeeld We gaan uit van het voorbeeld uit de vorige paragraaf. De order is door Roncalli bv uitgevoerd. De nacalculatie geeft de volgende cijfers: Arbeidskosten uur arbeid à 36, Grondstofkosten P kg grondstof à 16, Grondstofkosten Q kg grondstof à 23, Indirecte kosten , Gevraagd a. Stel de nacalculatie op. b. Bereken de werkelijke kostprijs. c. Bepaal de werkelijk gerealiseerde winst met de order. Uitwerking a. Arbeid uur 36, = , Grondstof P kg 16, = , Grondstof Q kg 23, = , Indirecte kosten , Totaal , b. De werkelijke kostprijs: , : = 772,50. c. Werkelijk gerealiseerde winst: ( 1.100, 772,50) = ,. Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse 33
4 3.4 De verschillenanalyse We zagen in de vorige paragraaf dat werkelijke kosten (nacalculatie) niet overeenkwamen met de kosten van de voorcalculatie. Het management van een onderneming wil graag weten waardoor deze verschillen zijn ontstaan. Met andere woorden: wat zijn de oorzaken van de verschillen tussen de voor- en nacalculatie? Deze oorzaken worden verwerkt in de verschillenanalyse. De verschillenanalyse bestaat uit drie componenten: 1. hoeveelheidsverschillen of efficiencyverschillen (bij constante en/ of variabele kosten); 2. prijsverschillen (bij constante en/of variabele kosten); 3. bezettingsverschillen (alleen bij constante kosten). Calculatieverschil Het totale verschil tussen voor- en nacalculatie. Het calculatieverschil is opgebouwd uit prijs- en efficiencyverschillen. Voor de overzichtelijkheid bespreken we deze verschillen in de volgende paragraaf. We kunnen ook het verschil in winst tussen voor- en nacalculatie berekenen. Winstverschil = winst voorcalculatie winst nacalculatie Als de werkelijke bezetting niet overeenkomt met de normale bezetting is er sprake van een bezettingsverschil. De onderneming is dan wel of niet in staat de constante kosten door te berekenen aan de klanten. Dit onderwerp is in Basisboek Bedrijfseconomie uitgebreid ter sprake gekomen en in dit boek in paragraaf 1.2 in het kort herhaald. We noemen het hier opnieuw omdat het bezettingsverschil een element is in de verschillenanalyse. In hoofdstuk 9 volgt een integrale opdracht waarbij de verschillende componenten van de verschillenanalyse geheel wordt uitgewerkt. In dit hoofdstuk zien we af van de complicatie dat de werkelijke bezetting niet overeenkomt met de normale bezetting In onderstaand voorbeeld berekenen we het calculatieverschil en het winstverschil tussen voor- en nacalculatie. 34 Hoofdstuk 3
5 Voorbeeld Onderneming Roncalli bv wil met betrekking tot de order van Niessen bv weten waardoor de verschillen tussen voor- en nacalculatie zijn ontstaan. Gevraagd a. Bereken het calculatieverschil. b. Bereken het verschil in winst tussen voor- en nacalculatie. c. Specificeer het verschil tussen voor- en nacalculatie betreffende grondstof P, grondstof Q en de arbeidsuren. Uitwerking a. Calculatieverschil: Kosten voorcalculatie: , = , Kosten nacalculatie , Calculatieverschil (positief) , b. Winstverschil: Winst volgens de voorcalculatie , Winst volgens de nacalculatie , Verschil in winst (positief) , In dit eenvoudige voorbeeld is het calculatieverschil gelijk aan het winstverschil: het winstverschil wordt namelijk geheel en al bepaald door het verschil in voor- en nacalculatie van de kosten. c. Nacalculatie Voorcalculatie Arbeid: , , , + Grondstof P: , , 1.600, Grondstof Q: , , 2.600, Verschil , + Ook hier geldt dat het eenvoudige voorbeeld eenduidig leidt tot eenzelfde totaalverschil. Van belang is dat we dit nu weten te herleiden tot de verschillende kostprijselementen: grondstoffen, arbeid en indirecte kosten. Deze extra stap maken we in de volgende paragraaf wanneer we een onderscheid maken in het prijs- en hoeveelheidsaspect van de kostprijselementen. Nu al kunnen we echter een algemene wetmatigheid vaststellen die we uit de praktijk herkennen: als een onderneming geconfronteerd wordt met hogere kosten, die zij op grond van een vaste prijsaanbieding niet Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse 35
6 kan doorberekenen aan de cliënt bijvoorbeeld omdat de offerte, gebaseerd op verwachte lagere kosten, bindend is zal haar winst worden aangetast. In ons voorbeeld is de keerzijde het geval: de kosten zijn per saldo lager uitgevallen dan verwacht, waardoor een positief winstverschil ontstaat. 3.5 Prijs- en efficiencyverschillen Bij de standaardkostprijsberekening wordt vooraf bepaald hoeveel de standaard- of toegestane kosten per product mogen zijn. De directe kosten (grondstof en lonen) worden dus per kostensoort, per eenheid product van tevoren vastgesteld. Voor elke grondstof die wordt gebruikt, wordt vooraf bepaald welke hoeveelheid grondstof per eenheid product mag worden ingezet. Deze vooraf bepaalde hoeveelheid noemen we de standaardhoeveelheid (SH). Ook wordt de prijs vooraf vastgesteld. Deze prijs noemen we de standaardprijs (SP). In de nacalculatie wordt bepaald wat de werkelijk verbruikte hoeveelheid grondstof is en welke prijs wij daadwerkelijk hebben betaald. Kortom, in de nacalculatie bepalen we de werkelijke hoeveelheid (WH) en de werkelijke prijs (WP). Dit doen we voor de grondstof, de lonen en de overige kosten. Een hoeveelheidsverschil noemen we ook wel een efficiencyverschil. We zetten de genoemde afkortingen nog eens op een rijtje: Standaard Prijs (SP) Standaard Hoeveelheid (SH) Werkelijke Prijs (WP) Werkelijke Hoeveelheid (WH) Tussen de voor- en de nacalculatie kunnen er dus verschillen ontstaan, te weten: Prijsverschillen Als SP > WP: voordelig prijsverschil Als SP < WP: nadelig prijsverschil Hoeveelheids- of efficiencyverschillen Als SH > WH: voordelig efficiencyverschil Als SH < WH: nadelig efficiencyverschil 36 Hoofdstuk 3
7 Voor het berekenen van de verschillen zijn er standaardformules, namelijk: Efficiencyverschil = (SH WH) SP Prijsverschil = (WP SP) WH Voorbeeld Minkeberg BV te Enschede fabriceert in fabricageafdeling B2 uitsluitend het product Bogiex. De standaardkostprijs van een product is als volgt samengesteld: Grondstof 2 kg à 6, 12, Directe arbeid 0,5 uur à 60, 30, Indirecte fabricagekosten 0,3 machine-uur à 100, 30, Totale kostprijs 72, De administratie heeft over het derde kwartaal van 2008 de volgende gegevens verstrekt: Grondstoffenverbruik: kg Aantal directe arbeidsuren: Aantal machine-uren: Betaald grondstoffenverbruik , Direct loon volgens loonstaten , Betaalde machine-uren , Gereedgekomen en afgeleverd stuks Gevraagd a. Bereken het efficiencyverschil op het grondstofverbruik. b. Bereken het efficiencyverschil op de lonen. c. Bereken het efficiencyverschil op de machine-uren. d. Bereken het prijsverschil op het grondstoffenverbruik. e. Bereken het prijsverschil op de lonen. f. Bereken het prijsverschil op de machine-uren. Uitwerking a. Het efficiencyverschil op het grondstofverbruik (SH WH) SP ( ) 6, = 1.800, nadelig b. Het efficiencyverschil op de lonen (SH WH) SP ( , ) 60, = 6.000, nadelig Voorcalculatie, nacalculatie en verschillenanalyse 37
8 c. Het efficiencyverschil op de machine-uren (SH WH) SP ( , ) 100, = 6.000, voordelig d. Het prijsverschil op het grondstoffenverbruik (SP WP) WH (6, /16.700) = 6.200, voordelig e. Het prijsverschil op de lonen ((SP WP) WH ( 60, /4.200) = 7.000, voordelig f. Het prijsverschil op de machine-uren (SP WP) WH ( /2.400) = , voordelig 3.6 Samenvatting Voorcalculatie Een vooraf opgestelde calculatie van een order tegen inkoopprijzen van de benodigde materialen, lonen en indirecte kosten. Nacalculatie Een achteraf opgezette calculatie van een order tegen werkelijke prijzen en op basis van werkelijke eenheden. Verschillenanalyse Deze bestaat uit drie componenten: 1. hoeveelheidsverschillen of efficiencyverschillen (bij constante en/ of variabele kosten); 2. prijsverschillen (bij constante en/of variabele kosten); 3. bezettingsverschillen ( alleen bij constante kosten). Calculatieverschil Het totale verschil tussen voor- en nacalculatie. Het calculatieverschil is opgebouwd uit prijs- en efficiencyverschillen. Winstverschil = Winst voorcalculatie winst nacalculatie Standaardformule analyse efficiencyverschil: (SH WH) SP Standaardformule analyse prijsverschil: (WP SP) WH 38 Hoofdstuk 3
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 7
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 7 Opgave 1 a. Leg uit waarom het efficiencyresultaat van de grondstoffen iets anders is dan het efficiencyresultaat van het afval. Het efficiencyresultaat van de grondstoffen
Nadere informatiewww.jooplengkeek.nl Kostensoorten
www.jooplengkeek.nl Kostensoorten Grondstoffen Arbeid Overige variabele kosten Duurzame productiemiddelen Grond Diensten van derden Belastingen Financiering 1 Kostensoorten Financiering Financieringskosten
Nadere informatieHoofdstuk 26 Kosten en resultaten in de industriële onderneming Diagn.Toets
Hoofdstuk 26 Kosten en resultaten in de industriële onderneming Diagn.Toets Opgave 1 Aangezien de aanschaf van een bietenrooimachine voor een individuele landbouwer te kostbaar is, schakelen landbouwers
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 7 ANTWOORDEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 7 ANTWOORDEN Opgave 1 a. Leg uit waarom het efficiencyresultaat van de grondstoffen iets anders is dan het efficiencyresultaat van het afval. Het efficiencyresultaat van de grondstoffen
Nadere informatie22-1-2014. Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20. Tentamentraining
Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20 1 Tentamentraining 2 1 Kostprijs Normale productie : 40.000 stuks Verwachte werkelijke productie : 44.000 stuks Variabele kosten : 176.000 Constante kosten : 360.000
Nadere informatieHoofdstuk 26 Kosten en resultaten in de industriële onderneming
Hoofdstuk 26 Kosten en resultaten in de industriële onderneming De kostensoorten van een industriële onderneming zijn: grondstofkosten, arbeidskosten, overige variabele kosten, kosten van duurzame productiemiddelen,
Nadere informatieSamenvatting M&O De Industrie
Samenvatting M&O De Industrie Samenvatting door Y. 1310 woorden 5 juli 2017 8,9 4 keer beoordeeld Vak M&O De industrie Hoofdstuk 1 Kosten= de geldwaarde van alle noodzakelijk opgeofferde productiemiddelen
Nadere informatieProefschoolexamen Management & Organisatie 5 vwo. Hoofdstuk 17 tot en met 28. Normering. Aantal punten x 9 + 1 = cijfer 63
Proefschoolexamen Management & Organisatie 5 vwo Hoofdstuk 17 tot en met 28 Normering Opgave 1 Opgave 1 Opgave 2 Opgave 4 Opgave 5 Opgave 6 Opgave 7 1: 2 punten 1: 2 punten a: 2 punten 1: 3 punten 1: 2
Nadere informatie7 Directe en indirecte kosten
7 Directe en indirecte kosten hoofdstuk 7.1 C 7.2 B 7.3 C 7.4 A 7.5 B 7.6 D 800 / 7.0 = 0,101 7.7 B 1.350 13,5 40 = 810 Opslag: 60 / 40 = 1,5 (150%) 7.8 A 2 35 + 10 15 + 0,50 2 35 = 255 7.9 B 12 + 10 +
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2008-I
Opgave 2 Bij deze opgave horen vier informatiebronnen (de informatiebronnen 1 tot en met 4), een uitwerkbijlage en een formuleblad. In informatiebron 1 staan de voorcalculatorische machinekosten per jaar
Nadere informatieDeel 2 hoofdstuk 12 BOEKHOUDEN GEBOEKSTAAFD -- DEEL 2 -- HFD 12. Versie aug Voorbeeld 1 analyse van het resultaat
Deel 2 hoofdstuk 12 fabrieksboekhouding bij make-to-stock (massaproductie) 1 Voorbeeld 1 analyse van het resultaat Samenvatting Kostensoorten Totaal Hulpkostenplaatsen Afdeling Afdeling Huisvesting Energie
Nadere informatieBij het na-calculatorische budget bepalen we achteraf wat de kosten hadden mogen zijn op basis van de werkelijke productie/afzet.
www.jooplengkeek.nl Nacalculatie bij homogene productie Berekening van het bedrijfsresultaat Bij het na-calculatorische budget bepalen we achteraf wat de kosten hadden mogen zijn op basis van de werkelijke
Nadere informatie2 Kostprijsberekening en opslagmethode
2 Kostprijsberekening en opslagmethode 2.1 Inleiding In het Basisboek Bedrijfseconomie hebben we al uitgebreid stilgestaan bij het bepalen van de kostprijs. We hebben kennisgemaakt met directe en indirecte
Nadere informatieManagement & Organisatie VWO 5 Hoofdstuk 27 t/m 30. 15 juni 2009 proeftoets 100 minuten. In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing.
Management & Organisatie VWO 5 Hoofdstuk 27 t/m 30 15 juni 2009 proeftoets 100 minuten Opgave 1 In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Firma Balans produceert uitsluitend twee typen weegschalen,
Nadere informatieCursus Bedrijfseconomie 2
Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20 1 Programma Kostenverbijzondering (Hfdst. 8) Verdeling indirecte kosten Vijf methoden (ABC volgende week) Opgaven deel 8.2 t/m 8.10 2 1 Kostenverbijzondering de primitieve
Nadere informatie2. Bepaal de omvang van de rationele overcapaciteit en splits deze uit naar de gebruikelijke oorzaken.
MA1 Oefententamen 4 Opgave 1 Energieleverancier ElNed NV wil een windmolenpark realiseren in het IJsselmeer. De productie van stroom is vooral afhankelijk van de windsterkte. ElNed wil jaarlijks 275 miljoen
Nadere informatieOEFENOPGAVEN LESBRIEF INDUSTRIE
OEFENOPGAVEN LESBRIEF INDUSTRIE 6 VWO Opgave 1. De onderneming Haakma BV heeft voor 2005 de volgende voorcalculatie met betrekking tot de toegestane kosten opgesteld. De constante fabricagekosten bestaan
Nadere informatieHoofdstuk 3: Resultaten
Hoofdstuk 3: Resultaten M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H3: Resultaten Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 5 UITWERKINGEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 5 UITWERKINGEN Opgave 1 Mevrouw Van Driel maakt product Z207. Voor 2018 zijn de volgende gegevens begroot: Begrote toegestane constante kosten 200.000 Verwachte totale variabele kosten
Nadere informatieBedrijfseconomische aspecten van de industriële onderneming
Bedrijfseconomische aspecten van de industriële onderneming Bedrijfseconomische aspecten van de industriële onderneming P. H. C. Hintzen Brinkman Uitgeverij Amsterdam 2011 Omslagontwerp: Proforma Barcelona
Nadere informatieOpgave 9.5 Variabele kosten per stuk: / = 3,75 Totale variabele kosten bij eenheden: ,75 =
Opgave 9.1 Normale productie is: 70% 12.000 = 8.400 eenheden Overbezetting is: 10.800-8.400 = 2.400 eenheden Opgave 9.2 a. Onderbezetting bij productie: 20.000-18.000 = 2.000 eenheden b. Onderbezetting
Nadere informatiePDB. Antwoordenboek. berekeningen. Financiële administratie & Kostprijscalculatie
PDB Financiële administratie & Kostprijscalculatie berekeningen PDB Financiële administratie & Kostprijscalculatie berekeningen drs. H.H. Hamers drs. W.J.M. de Reuver Dit antwoordenboek behoort bij het
Nadere informatieVooraf lees de opdracht eerst heel rustig door. Analyseren is echt het halve werk. Want:
Massaproductie twee opdrachten uit Stoffels uitgeschreven Bundel De Industrie opdracht 39 Bundel De Industrie opdracht 41 Hieronder zijn twee opdrachten uit hoofdstuk 2 van De Industrie in (veel) woorden
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 6 UITWERKINGEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 6 UITWERKINGEN Opgave 1 Jansen heeft een maakt en verkoopt product P11. De verkoopprijs van het product is 60 exclusief btw. De inkoopprijs van het product is 28. De overige variabele
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 10
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 10 Opgave 1 Onderneming De groene wand maakt geluidswallen waarin beplanting is opgenomen. Voor 2020 is de volgende begroting samengesteld. Constante fabricagekosten 450.000
Nadere informatie9 Verschillenanalyse en budgettering
9 Verschillenanalyse en udgettering hoofdstuk 9.1 A 9.2 C 9.3 B 9.4 B 9.5 C 9.6 B 9.7 D 9.8 C 9.9 B 9.10 A 9.11 C 9.12 D 9.13 C (32 31,50) 400 = 200 voordelig 9.14 B (120 3 400) 32 = 1.280 nadelig 9.15
Nadere informatiev6mo2p oefentoets vwo M&O 2e periode blad 1 van 5
v6mo2p oefentoets vwo M&O 2e periode blad 1 van 5 Berekeningen altijd toevoegen als voor een antwoord een berekening nodig is. Verklaren, uitleggen, motiveren. als daar om wordt gevraagd. Opgave 1 nettowinstopslagmethode
Nadere informatieEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden (PDB)
EXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden (PDB) Kostprijscalculatie 18 januari 2014 Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient,
Nadere informatieOpgave 2 a. Met welke formule berekenen we de integrale kostprijs? b. Hoe noemen we integrale kostprijsberekening ook wel?
Opgaven paragraaf 1.9.1 en 1.9.2 a. Wat wordt verstaan onder direct costing? b. Hoe wordt direct costing ook wel genoemd? c. Wat is de essentie waarom een onderneming kiest voor direct costing? a. Met
Nadere informatieBedrijfsadministratie
MINISTERIE VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP & CULTUUR VAK : ECONOMIE II DATUM : WOENSDAG 28 JULI 2015 TIJD : 7.45 10.45 UUR UNIFORM HEREXAMEN VWO 2015 tevens 2 e ZITTING STAATSEXAMEN 2015 Aantal opgaven bij dit
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 5 ANTWOORDEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 5 ANTWOORDEN Opgave 1 Mevrouw Van Driel maakt product Z207. Voor 2018 zijn de volgende gegevens begroot: Begrote toegestane constante kosten 200.000 Verwachte totale variabele kosten
Nadere informatieDe standaard kostprijs. Kostencalculatie Niveau 5 MBA
De standaard kostprijs De standaard? Internet levert bij de zoekterm standaard onder andere de volgende termen op: Norm, Maatstaf, IJkmaat, Model Wanneer je dus een standaard hebt kun je de werkelijkheid
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 6 ANTWOORDEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 6 ANTWOORDEN Opgave 1 Jansen heeft een maakt en verkoopt product P11. De verkoopprijs van het product is 60 exclusief btw. De inkoopprijs van het product is 28. De overige variabele kosten
Nadere informatieEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden
EXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden Financiële Administratie 15 juni 2013 Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen
Nadere informatie1 Kostprijsberekening en bezettingsresultaat
1 Kostprijsberekening en bezettingsresultaat 1.1 Inleiding In het Basisboek Bedrijfseconomie heb je al veel geleerd over hoe de prijs van een product tot stand komt. De eerste hoofdstukken in dat boek
Nadere informatieOpgave 6.2. PDB Kostencalculatie Uitwerkingen hoofdstuk 6. Opgave 6.1
PDB Kostencalculatie Uitwerkingen hoofdstuk 6 Opgave 6.1 a. C/N = 80.000 / 20.000 = 4 V/B = 189.000 / 18.000 = 10,50 + Fabricagekostprijs 14,50 b. Fabricagekostprijs 14,50 C/N = 30.000 / 20.000 = 1,50
Nadere informatieANTWOORDEN OPGAVEN HOOFDSTUK 10
ANTWOORDEN OPGAVEN HOOFDSTUK 10 Opgave 1 Onderneming De groene wand maakt geluidswallen waarin beplanting is opgenomen. Voor 2020 is de volgende begroting samengesteld. Constante fabricagekosten 450.000
Nadere informatieBijlage VWO. management & organisatie. tijdvak 1. Bijlage. 800025-1-030b
Bijlage VWO 2008 tijdvak 1 management & organisatie Bijlage 800025-1-030b Formuleblad Formules voor de beantwoording van de vragen 12, 18, 26 en 32 12 Efficiencyverschil: (sh wh) sp Prijsverschil: (sp
Nadere informatieElementaire Bedrijfseconomie. Uitwerkingen bij het werkboek. Prof. dr. R. Slot Drs. G.H. Minnaar. Zevende druk. Stenfert Kroese Groningen
Elementaire Bedrijfseconomie Uitwerkingen bij het werkboek Prof. dr. R. Slot Drs. G.H. Minnaar Zevende druk Stenfert Kroese Groningen Wolters-Noordhoff bv voert voor het hoger onderwijs de imprints Wolters-Noordhoff,
Nadere informatieDirect costing en break even analyse
6 hoofdstuk Direct costing en breakevenanalyse 6.1 D 6.2 B 6.3 A 6.4 D 6.5 D 6.6 C 6.7 B 6.8 A 6.9 C 6.10 B 6.11 B 1.440.000 / 4.800 = 300 6.12 A 4.800 700 1.440.000 1.000.000 = 920.000 6.13 C 1.000.000
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8
HOOFDSTUK 8 Opgave 1 a. Waarom zijn er bij een bedrijf met massaproductie waar maar één product gemaakt wordt geen indirecte kosten? Het kenmerk van indirecte kosten is dat er geen direct verband is te
Nadere informatieDinsdag hebben we gewerkt aan de spontane casus van de Schoenenfabriek. Volgens afspraak tref je die hieronder 'rustig' uitgeschreven aan.
MenO ** De Industrie, hoofdstuk 2 Voorbeeld Schoenenfabriek Beste examentoppers, Dinsdag hebben we gewerkt aan de spontane casus van de Schoenenfabriek. Volgens afspraak tref je die hieronder 'rustig'
Nadere informatieOmschrijf wat er verstaan wordt onder proportioneel variabele kosten.
1 M1 Oefententamen 2 OPGV 1 Halstra V is een onderneming die onderdelen produceert voor de auto industrie. Halstra heeft zich sterk gespecialiseerd op een bepaald type onderdeel en daarom kan worden gesteld
Nadere informatieEerste avonturen met een budgetresultaat Verkenning aan de hand van opdracht 29 uit De Industrie (Stoffels)
Eerste avonturen met een budgetresultaat Verkenning aan de hand van opdracht 29 uit De Industrie (Stoffels) Zie opdracht 29 uit de bundel De Industrie, uit de methode van Stoffels (hieronder). In de klas
Nadere informatie1.9.2 Verschil tussen direct costing en integrale kostencalculatie
1.9 Direct costing 1.9.1 Direct costing en variabele-kostencalaculatie Direct costing (D.C.) of wel variabele kostencalculatie is de methode van kostencalculatie waarbij alleen de variabele kosten als
Nadere informatieModulehandleiding Bedrijfseconomie 1.2. Collegejaar AC/adBE/BE/FSM Periode 2
Modulehandleiding Bedrijfseconomie 1.2 Collegejaar 2012-2013 AC/adBE/BE/FSM Periode 2 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 2 1. Algemene Informatie... 3 1.1. Doelgroep... 3 1.2. Instroomeisen... 3 1.3. Plaats
Nadere informatieDeze examenopgaven bestaan uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
Bedrijfsadministratie niveau 6 Examenopgaven voorbeeldexamen Belangrijke informatie Deze examenopgaven bestaan uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. Dit voorbeeldexamen
Nadere informatieSamenvatting door Sabien 1939 woorden 15 juni keer beoordeeld
Samenvatting door Sabien 1939 woorden 15 juni 2014 6 10 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Management en Organisatie Hoofdstuk 26 paragraaf 1 'Kostensoorten' Kostensoorten binnen een industriële
Nadere informatieResultaten in een productie-omgeving Inclusief rekenwerk met een machine-uurtarief
Resultaten in een productie-omgeving Inclusief rekenwerk met een machine-uurtarief In de les van donderdag 28 september gingen we (nog eenmalig) los met een voorbeeld, waarin ook het nodige rekenwerk rond
Nadere informatieHeterogene productie (meerdere producten) De directe kosten hebben een rechtstreeks verband met de productie/verkoop van een product.
www.jooplengkeek.nl Heterogene productie (meerdere producten) Primitieve opslagmethode We splitsen de kosten in: Directe kosten Indirecte kosten belangrijk De directe kosten hebben een rechtstreeks verband
Nadere informatiePROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden onderdeel Kostprijscalculatie
PROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden onderdeel Kostprijscalculatie Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen
Nadere informatieInternetopgaven hoofdstuk 7
Internetopgaven hoofdstuk 7 IO.7.1 Peter Wegen is productiechef bij een bedrijf dat onderdelen voor de scheepvaart produceert. Het productieproces bestaat uit de volgende stappen: productontwerp, procesanalyse,
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 3 ANTWOORDEN
OPGAVEN HOOFDSTUK 3 ANTWOORDEN Opgave 1 a. Waarom is het vaststellen van de standaardkostprijs belangrijk? Noem drie redenen. Wanneer een onderneming een product op de markt brengt, moet vooraf worden
Nadere informatie2 Constante en variabele kosten
2 Constante en variabele kosten 2.1 Inleiding Bij het starten van een nieuw bedrijf zal de ondernemer zich onder andere de vraag stellen welke capaciteit zijn bedrijf moet hebben. Zal hij een productie/omzet
Nadere informatieVerdieping bij hoofdstuk 7 Verwerking van indirecte kosten in het productieproces
Verdieping bij hoofdstuk 7 Verwerking van indirecte kosten in het productieproces De volgende paragraaf kan worden gelezen als uitbreiding op paragraaf 7.4 uit het boek. In deze tekst zijn echter geen
Nadere informatieM&O VWO 2011/2012. www.lyceo.nl
Hoofdstuk 2: Prijsberekening i M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H2: Prijsberekening Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting
Nadere informatieFinancieel economisch management Examennummer: 11344 Datum: 21 november 2009 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur
Financieel economisch management Examennummer: 11344 Datum: 21 november 2009 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 5 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - een case met 12 open
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN
HOOFDSTUK 10 Opgave 1 a. Bereken het begrote bedrijfsresultaat. Verwachte bedrijfsresultaat Omzet 170 12.000 2.040.000 Variabelekosten 75 12.000 900.000 Constante kosten 550.000 + 1.450.000 - Verwachte
Nadere informatieEXAMEN Moderne Bedrijfsadministratie
EXAMEN Moderne Bedrijfsadministratie onderdeel Bedrijfsadministratie journaalposten Proefexamen 1 De beschikbare tijd is 3 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van
Nadere informatieBUDGETCONTROLE BEDRIJFSWETENSCHAPPEN. Hoofdstuk 5: Indeling: 1. Verschillenanalyse
BEDRIJFSWETENSCHAPPEN Hoofdstuk 5: BUDGETCONTROLE Indeling: 1. Verschillenanalyse 2. Opsporen van de oorzaken en formuleren van de voorstellen tot verbetering Budgetcontrole - 1 van 5 BUDGETCONTROLE De
Nadere informatieC - de totale constante kosten. N - de normale bezetting in stuks
STANDAARDKOSTPRIJS Een bedrijf moet een verkoopprijs bepalen om zijn producten te kunnen verkopen. De klant moet vooraf weten welke prijs betaald moet worden voor het aangeboden product. De standaardkostprijs
Nadere informatieEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden
EXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden Kostprijscalculatie 9 november 2013 Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen
Nadere informatieExamen VWO. Economische wetenschappen II en recht (oude stijl)
Economische wetenschappen II en recht (oude stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 30 mei 13.30 16.30 uur 20 02 Voor dit examen zijn maximaal 90 punten te behalen;
Nadere informatieAdministratie van de industriële onderneming
Administratie van de industriële onderneming Administratie van de industriële onderneming Theorie en opgaven A.A. Bakker Brinkman Uitgeverij Amsterdam 2011 Omslagontwerp: Proforma, Barcelona Opmaak: Sander
Nadere informatieDeze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave JAARREKENING DONDERDAG 5 MAART 2015 08:45 UUR 11:45 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle
Nadere informatieBedrijfseconomie samenvatting H1 Les 1
Bedrijfseconomie samenvatting H1 Les 1 Onderwerp Integrale kostprijsmethode variabele kostencalculatie BEP Literatuur Bestuderen 6.1 t/m 6.5 BEP bij 1 product Maken opg. 6.8 en 6.11 theorie verkooplenanalyse
Nadere informatieDeze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave COST & MANAGEMENTACCOUNTING VRIJDAG 19 JUNI 2015 9.00-11.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer
Nadere informatie2 Constante en variabele kosten
2 Constante en variabele kosten Opgaven paragraaf 2.2 en 2.3 Opgave 1 Van een onderneming zijn de volgende gegevens bekend: constante kosten 600.000, normale productie 40.000 stuks werkelijke productie
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2005-I
4 Beoordelingsmodel Opgave 1 1 volgens grafiek: 10% voor computers en 5% voor software 0,15 54 = 8,1 miljard 2 aan de verzadigingsfase gaat de volwassenfase (rijpheidsfase) vooraf, de neergangsfase (eindfase)
Nadere informatieDeze examenopgaven bestaan uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgaven COST & MANAGEMENT ACCOUNTING VRIJDAG 20 JUNI 2014 09.00 UUR 11.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgaven bestaan uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer
Nadere informatieDeze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 15 DECEMBER 2015 09.00 11.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer
Nadere informatieVoorbeeldexamen Management Controle
Voorbeeldexamen Management Controle VRAAG 1 Verklaar volgende termen (maximaal 3 regels per term) - Doelcongruentie - Productclassificatie - MBO - Profit sharing - Indirecte CF statement VRAAG 2 Leg uit
Nadere informatieHoofdstuk 21. De voorraad. Wat is de voorraad waard? Dat is afhankelijk van het product en het moment waarop het gekocht is! www.jooplengkeek.
www.jooplengkeek.nl De voorraad Hoofdstuk 21 Wat is de voorraad waard? Dat is afhankelijk van het product en het moment waarop het gekocht is! 1 De voorraad Hoofdstuk 21 Waarom is het belangrijk wat de
Nadere informatieInkoopprijs 100% + marge 10% = verkoopprijs 110% Stel de inkoopprijs bedraagt 800 en de winstmarge 10% van de
Marge berekeningen Inkoopprijs + marge = verkoopprijs Een voorbeeld marge van de inkoopprijs Inkoopprijs 100% + marge 10% = verkoopprijs 110% marge van de verkoopprijs Inkoopprijs 90% + marge 10% = verkoopprijs
Nadere informatieMotiveer altijd uw antwoorden, ook als dat niet expliciet wordt gevraagd.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave JAARREKENING WOENSDAG 29 JUNI 2016 12.15 15.15 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina
Nadere informatieDe normale afzet van Verhoeven, uitgedrukt in ton/km per jaar, is als volgt verdeeld:
MA1 Oefententamen 3 Opgave 1 Verhoeven bv is een middelgrote transportonderneming die vrachten vervoert binnen Nederland voor diverse klanten. De onderneming heeft plannen om haar vrachtwagens te vervangen
Nadere informatieManagement & Organisatie Proeftoets SE 6 vwo 6
Naam: Beste leerling, Dit schoolexamen voor het vak M&O betreft de nieuwe hoofdstukken 21 tot en met 29 alsmede van de hoofdstukken 33 tot en met 37 en heeft als onderwerpen: - toepassingen van informatie-
Nadere informatiePRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 10 JUNI 2009
FINANCIËLE ADMINISTRATIE HAVELAAR BV PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 10 JUNI 2009 1. Directe kosten zijn kosten die rechtstreeks aan producten kunnen worden toegerekend.
Nadere informatieEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden (PDB)
EXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden (PDB) Kostprijscalculatie 26 januari 2013 Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient,
Nadere informatiePRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 16 EN 17 JUNI 2009
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 16 EN 17 JUNI 2009 FINANCIËLE ADMINISTRATIE COPERNICUS BV 1. 710 Inkopen 73.650,- 160 Te verrekenen omzetbelasting 13.993,50 Aan 130
Nadere informatieHoofdstuk 1 Management accounting: plaatsbepaling en ontwikkeling
Hoofdstuk 1 Management accounting: plaatsbepaling en ontwikkeling Meerkeuzevraag 1.8 Eigen vermogen 31 december 220.000 Eigen vermogen 1 januari 250.000 -- Vermogenstoename 30.000 Onttrekkingen 70.000
Nadere informatieb. Materiaal Loonkosten Opslag indirecte kosten: 125%
Opgave 8.1 a. Indirecte kosten afhankelijk van de materiaalkosten: 500.000 100% = 125% 400.000 Opslag indirecte kosten: 125% 4.000 5.000 + 15.100 Opgave 8.2 a. Indirecte kosten afhankelijk van de directe
Nadere informatieDit voorbeeldexamen bestaat uit 23 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen.
Kostencalculatie niveau 5 Examenopgaven Dit voorbeeldexamen bestaat uit 23 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen. Dit voorbeeldexamen bestaat uit de volgende documenten:
Nadere informatieZie de hierachter opgenomen opgave, waarachter je ook de antwoorden ziet.
Constante en variabele machinekosten Aantekeningen bij examenopgave 2012-I-4 opgaven uit Management en Organisatie in Balans Het is en blijft een lastig onderwerp, alles wat te maken heeft met machinekosten,
Nadere informatieSamenvatting Management & Organisatie Eenmanszaak deel 2
Samenvatting Management & Organisatie Eenmanszaak deel 2 Samenvatting door een scholier 1707 woorden 15 januari 2013 5,2 12 keer beoordeeld Vak M&O M&O: Eenmanszaak deel 2 Hoofdstuk 1: Niet-productie onderneming:
Nadere informatieDE EENMANSZAAK DEEL 2 VWO SAMENVATTING. Jannes Timmers. De Eenmanszaak deel 2 VWO
De Eenmanszaak deel 2 VWO DE EENMANSZAAK DEEL 2 VWO SAMENVATTING Jannes Timmers Copyright Jannes Timmers 2015 Niets uit deze samenvatting mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt op een
Nadere informatieUitwerkingen hoofdstuk 4 Kostenindelingen en kostprijs
Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kostenindelingen en kostprijs Opgave 4-2 Er is hier sprake van een onderneming die een bepaald type koffieautomaat produceert. Op grond van dit gegeven zal bepaald moeten worden
Nadere informatieDe kostprijs en capaciteiten. De normale en werkelijke bezetting De integrale kostprijs Bezettingsresultaten Capaciteiten
De kostprijs en capaciteiten De normale en werkelijke bezetting De integrale kostprijs Bezettingsresultaten Capaciteiten 1 De kostprijs Kostprijs Constante of vaste kosten: Kosten die in een bepaalde periode
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8 Opgave 1 a. Wat is het belangrijkste kenmerk van constante kosten? Constante kosten zijn niet gevoelig voor een toename of afname van de bedrijfsdrukte. Zolang dit binnen
Nadere informatieGBE3.1 BEDRIJFSADMINISTRATIE LES 1 HOOFDSTUK
GBE3.1 BEDRIJFSADMINISTRATIE LES 1 HOOFDSTUK D e e l 1 Uit welke delen bestaat een jaarrekening? balans resultatenrekening toelichting Voor welke doeleinden stelt een onderneming een jaarrekening op? stuurmiddel
Nadere informatieDit voorbeeldexamen bestaat uit 20 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen.
Kostencalculatie niveau 5 Examenopgaven Dit voorbeeldexamen bestaat uit 20 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen. Dit voorbeeldexamen bestaat uit de volgende documenten:
Nadere informatieKOSTPRIJS EN BUDGETTERING Prof. Dr. Filip Roodhooft Oplossingen oefeningen boek cost accounting
KOSTPRIJS EN BUDGETTERING Prof. Dr. Filip Roodhooft Oplossingen oefeningen boek cost accounting HOOFDSTUK 2 oefening 9.1 1. Berekening van de integrale productiekostprijs Grondstofkosten Directe arbeidskosten
Nadere informatieSamenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 26
Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 26 Samenvatting door een scholier 1708 woorden 25 januari 2010 6,1 23 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans M&O, Samenvatting Hoofdstuk 26: Kosten en
Nadere informatieAntwoorden hoofdstuk 12
Antwoorden hoofdstuk 12 Opgave 12.1 De indirecte kosten waren 40.000 x 100 % = 40 % van het materiaalverbruik 100.000 De indirecte kosten waren 40.000 x 100 % = 20 % van de directe lonen. 200.000 c. De
Nadere informatieExamen VWO. economische wetenschappen II en recht (oude stijl)
economische wetenschappen II en recht (oude stijl) Examen VWO Vragenboekje Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Woensdag 19 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit examen zijn maximaal 90 punten
Nadere informatieExamen HAVO en VHBO. Handelswetenschappen en recht
Handelswetenschappen en recht Examen HAVO en VHBO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Vooropleiding Hoger Beroeps Onderwijs HAVO Tijdvak 1 VHBO Tijdvak 2 Vrijdag 28 mei 13.30 16.30 uur 19 99 Dit examen
Nadere informatieBreak-Even Analyse. Vaste Kosten Variabele Kosten DE EXTRACOMPTABELE KOSTENCALCULATIE
Vaste Kosten Variabele Kosten f() = f() Directe kosten Indirecte kosten rechtstreeks toewijsbaar niet-rechtstreeks toewijsbaar DE EXTRACOMPTABELE KOSTENCALCULATIE Gedurende de boekingsperiode worden alle
Nadere informatieKostencalculatie niveau 5 Correctiemodel voorbeeldexamen 2
Kostencalculatie niveau 5 Correctiemodel voorbeeldexamen 2 2017 Nederlandse Associatie voor Examinering Kostencalculatie niveau 5 1 / 9 Vraag 1 Toetsterm 3.5 - Beheersingsniveau: B - Aantal punten: 1 Welke
Nadere informatiePROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden
PROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden Periodeafsluiting Beschikbare tijd 2 uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen met de uitwerkingen
Nadere informatieBedrijfsadministratie Opgave 1 Fabrieksboekhouding 25 punten
Bedrijfsadministratie 45 punten Opgave 1 Fabrieksboekhouding 25 punten De industriële onderneming NV Sabi fabriceert het product ETZES. De voorraad grondstoffen administreert zij steeds tegen een vaste
Nadere informatie