Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kostenindelingen en kostprijs

Transcriptie

1 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kostenindelingen en kostprijs Opgave 4-2 Er is hier sprake van een onderneming die een bepaald type koffieautomaat produceert. Op grond van dit gegeven zal bepaald moeten worden of het genoemde kostenitem constant dan variabel van karakter is. Hierbij wordt gekeken naar de vraag of de kosten veranderen als de productieomvang verandert. direct dan wel indirect van aard is. Hierbij geldt als centrale vraag in welke mate de kosten zijn toe te rekenen aan het eindproduct, een koffieautomaat. Kostenitem Direct Indirect Variabel Constant 1 Arbeidsloon x (x) x (x) productiemedewerkers 2 Onkostenvergoeding x x stagiaires 3 Telefoon- en portokosten x x (x) 4 Beveiligingskosten gebouw x x 5 Uitbesteed schoonmaakwerk x x 6 Afschrijving op x x kantoorinventaris 7 Kosten x x personeelsadministratie 8 Loon van de Raad van x x Bestuur 9 Scholingscursus personeel x x x 10 Drukkosten productcatalogus x x 1. Loon van productiewerker is afhankelijk van de situatie. Zijn productiemedewerkers met één soort product bezig dan zijn de kosten direct. Ook zullen er medewerkers zijn die niet 100% van de tijd met het produceren bezig zijn. Is het aantal productiemedewerkers afhankelijk van de hoeveelheid koffieautomaten dat geproduceerd wordt, dan zijn de kosten variabel. Vaak heeft men een vast personeelsbestand en zie je dat de salariskosten een constant karakter hebben. In de opgaven zal je zien dat arbeidsloon voor productiepersoneel als direct en variabel wordt beschouwd. 2. Een stagiaire zal zich niet direct bezig houden met één soort product maar het totale bedrijf leren kennen. Hij krijgt een vaste vergoeding. Vandaar kosten indirect en constant. 3. Telefoon- en portokosten kun je niet direct verbinden met een product. Worden gemaakt voor de totale organisatie, dus indirect. De hoogte van de kosten zijn afhankelijk van het gebruik, dus zijn variabel van karakter. Als je de

2 kosten goed kunt inschatten en ze wijken jaarlijks nauwelijks af zou je ze ook als constant kunnen beschouwen. 4. Beveiligingskosten zijn voor gehele organisatie, dus indirect, en men heeft meestal een vast contract, dus voornamelijk constante kosten. 5. Uitbesteding schoonmaakwerk, zelfde als beveiligingskosten. 6. Afschrijving kantoorinventaris niet gekoppeld aan een product en over het gehele jaar een vast bedrag onafhankelijk van de omvang van de productie. 7. Kosten personeelsadministratie zijn niet afhankelijk van de hoogte van de productie en er zit een vast personeelsbestand. De meeste kantoorkosten zijn indirect en constante kosten. 8. Afgezien van forse bonussen is de beloning van de raad van bestuur niet gekoppeld aan een specifiek product en heeft de bestuurder voornamelijk een vast maandsalaris. 9. Opleidingskosten zijn vaak een vast budget, maar kunnen ook variabel zijn als medewerkers meer of minder gebruik maken van opleidingen. 10. Drukkosten productcatalogus is niet verbonden aan specifiek type product en zijn variabel. Des te meer catalogi des te meer kosten. Leerpunt is: beoordeel zelf of een kostenpost direct of indirect is of vast of variabel. Dat is afhankelijk van de situatie. Voor het tentamen hoeven jullie daar je hoofd niet over te buigen, want in de opgaven staat dit aangegeven.

3 Opgave 4.5 In deze opgave wordt gevraagd naar de kosten per m2 van verschillende kosten die een schoonmaakbedrijf heeft. Het is een kwestie van alle kosten delen door het aantal m2. Verwachte productie in m² Grondstofkosten Materiaalkosten Arbeidskosten 500 2,00 10,00 1, ,90 10,00 1, ,75 10,00 1, ,50 10,00 1, ,25 10,00 1,50 Rekenkundig niet erg bijzonder. Wel de uitkomsten. Daarover gaat vraag d. Welke soort variabele kosten zien we. Natuurlijk zijn alle kosten variabel. Deze te meer vierkante meters des te meer kosten zul je hebben. We zien wel verschillende variabele kosten. De materiaalkosten zijn proportioneel variabel. De kosten stijgen evenredig met het aantal m2. De grondstofkosten zijn degressief variabel. Des te meer m2 des te lager worden de kosten per m2. Waarschijnlijk doordat je hogere kortingen krijgt bij de inkoop. De arbeidskosten zie je stijgen per m2 en zijn dus progressief variabele kosten. Wellicht omdat je bij grotere objecten meer opzichters moet inzetten. Maar dat vertelt het verhaal niet.

4 Opgave 4.6 Een cateringbedrijf waarover verschillende vragen worden gesteld. a) Geef drie voorbeelden van huisvestingkosten a. Rente en afschrijvingskosten b. Schoonmaakkosten c. Energiekosten d. Beveiligingskosten e. Inrichtingskosten f. Onderhoudskosten b) Van welke soort variabele kosten is sprake bij de cateraar. Er staat dat on geacht het aantal maaltijden de variabele kosten 3 per maaltijd bedragen. Kosten stijgen dus evenredig met het aantal maaltijden, dus proportioneel variabele kosten. c) Men wil weten wat de totale variabele, vaste kosten en totale kosten zijn bij verschillende aantal maaltijden per jaar. De uitkomst is eenvoudig te berekenen. De vaste kosten van wijzigen niet in een jaar dus blijven gelijk. De variabele kosten zijn proportioneel variabel 3 per maaltijd, dus een kwestie van het aantal maaltijden maal 3 vermenigvuldigen. De totale kosten is een optelling van de vaste en variabele kosten. Dan krijgen we deze uitkomst: Aantal maaltijden Variabele kosten x 3 Vaste kosten Totaal d) Ook wordt gevraagd de kosten per maaltijd te berekenen: Aantal maaltijden Variabele kosten x 3 Per maaltijd Vaste kosten Per maaltijd Totaal Per maaltijd , , , , , , , , ,00 Je ziet dus dat des te meer je verkoopt des te lager wordt je benodigde dekking voor de vaste kosten.

5 Opgave 4.7 Meneer Ratelband gaat een lezing houden en geeft drie mogelijkheden om zijn vergoeding te bepalen. Daarbij geldt dat de organisatie aan iedere bezoeker 110 vraagt om aan de sessie deel te nemen. A. Gevraagd wordt welke methode jouw voorkeur geniet. Er zijn echter aantal gegeven. Op basis hiervan kunnen we het resultaat bepalen. Bij 50, 200 en 500 aanwezigen zijn de kosten bij de verschillende methoden als volgt. Aantal deelnemers Vast tarief Per bezoeker Vast variabel Per bezoeker Variabel tarief 27, , , , , , , Als je er zeker van bent dat je veel deelnemers krijgt, dan is een vast bedrag interessant. Wil je zekerheid dan zou je beter voor een bedrag per bezoeker kunnen laten factureren zodat je weet wat je overhoudt voor andere activiteiten. Je zult je keuze moeten laten afhangen van wat je verwacht aan aantal deelnemers. B. Men vraagt nu wanneer de ene methode aantrekkelijker is dan de andere. We maken een wiskundige vergelijking en stellen het aantal bezoekers op q. Vast tarief versus Variabel tarief: = q x 27, / 27,50 = 160 Heb je meer dan 160 bezoekers, dan kun je beter voor het vaste tarief kiezen. Vast tarief versus Vast en variabel = q x = q x / 11 = 300 Heb je meer dan 300 bezoeker, dan kun je beter voor het vaste tarief kiezen

6 Vast en Variabel tarief versus Variabel tarief q x 11 = q x 27, = q x 16, / 16,50 = 66,67 = 67 Heb je meer dan 67 bezoekers dan is het gecombineerde tarief de beste optie. 67 x = x 27,50 = 1.842,50

7 Opgave 4.8 Een som over de bezettingsgraad en het berekenen van een constante kostentarief bij een producent van nietmachines. A. Bereken de normale bezettingsgraad. Normale bezettingsgraad = (normale productie / maximale productie) x 100% ( / ) x 100% = 80% B. Bereken de verwachte bezettingsgraad Normale bezettingsgraad = (verwachte productie / maximale productie) x 100% ( / ) x 100% = 82% C. Bereken het constante kosten tarief Constante kosten tarief = Constante kosten / Normale productie / = 0,875 per eenheid

8 Opgave 4.9 Een som waarbij de productiecapaciteit wordt verhoogd en hierdoor ook de constante kosten. Men vraagt om de constante kosten per eenheid bij een productie van stuks en daarna telkens hoger. Nu is gegeven dat ze maximaal kunnen produceren. Bij een uitbreiding gaat dit met stuks per uitbreiding. De kosten hiervan zijn Ik heb de som uitgewerkt t/m stuks Productie Kosten Kosten p/e , , , , , = , , , = , , ,71 Je ziet dus dat door de toename van de capaciteit de kosten per eenheid eerst stijgen maar uiteindelijk bij benutting van de volledige capaciteit het laagst zijn.

9 Opgave 4.10 Weer een som waar de variabele kosten, constante kosten en totale kosten worden gevraagd. Echter, alleen de totale kosten zijn bekend. A. Bereken de variabele kosten per stuk. Uitgangspunt is dat de constante kosten gelijk blijven en de variabele kosten per eenheid product evenredig, proportioneel stijgen. Je gaat dus kijken in hoeverre de kosten stijgen t.o.v. de productiestijging en je weet dan de variabele kosten per eenheid. Productie Kosten Verschil Variabele kosten per stuk: / = 1,90 B. Berekend de constante kosten per periode. Je neemt de totale kosten en je haalt de variabele kosten er af. Productie Totale kn Variabel aantal x 1,90 (zie A) Constante kosten (restant) Je ziet dus dat de constante kosten gelijk blijven. C. Bereken de totale kosten bij een productieomvang van en eenheden. Kwestie van invullen. Productie Variabel x 1,90 Constante kosten (B) Totale kosten

10 Opgave 4.11 Een som waarbij we de integrale kostprijs en de totale kostprijs gaan berekenen. A. Bereken de integrale kostprijs voor het tweede kwartaal. De integrale kostprijs bereken je met de formule C/N + V/W Als we deze formule met de kwartaalgegevens van Tizanio gaan invullen: / / = 3 + 2,50 = 5,50 B. Bereken de totale kosten van het tweede kwartaal. Hierbij is gegeven dat de productie stuks is en de variabele kosten proportioneel. De vaste kosten blijven gelijk = De variabele kosten zijn x variabel tarief 2,50 = Totale kosten e2 kwartaal =

11 Opgave 4.12 Zelfde soort opgave als 4.11 A. Bereken de integrale kostprijs per product. Integrale kostprijs = C/N + V/W Constante kosten / normale productie 100 = 14 De variabele kosten per eenheid zijn gegeven. Je moet ze alleen uitrekenen: Arbeid 2 uur x 15 + Grondstoffen 3 kg x 4 + Hulpstoffen 0,5 x 18 Arbeid 30 + Grondstoffen 12 + Hulpstoffen 9 = Totaal 51 Standaard kostprijs = = 65 B. Bereken de totale kosten per maand bij productie 110 stuks. De constante kosten blijven gelijk = De variabele kosten zijn 110 x tarief 51 = Totale kosten = In je verkoopprijs wordt wel rekening gehouden met een constant tarief van 14. Dit betekent dus dat je voor 10 stuks x 14 meer dekking krijgt dan je nodigt hebt. Je hebt een positief bezettingsresultaat van 140.

12 Opgave 4.13 We gaan weer de integrale kostprijs berekenen C/N + V/W. Kwestie van goed lezen. We gaan de integrale kostprijs van één polis berekenen. Constante kosten per jaar. Normale bezetting polissen per jaar. Vast tarief in integrale kostprijs / = 32,50 Variabele kosten per polis zijn: Arbeid 0,5 uur x 24 = 12,00 Papier en porto per polis = 1, Variabel tarief per polis = 13,75 Integrale kostprijs = 32, ,75 = 46,25

13 Opgave 4.14 Naast de integrale kostprijs gaan we ook de integrale commerciële kostprijs berekenen. De commerciële integrale kostprijs is inclusief verkoopkosten. A. Bereken de integrale kostprijs van een flesje parfum. C/N + V/W = / / = 2,20 + 1,50 = 3,70 B. Bereken de integrale commerciële kostprijs Verkoopkosten / / = 1,00 + 0,75 = 1,75 Commerciële kostprijs is: 3,70 (A) + 1,75 (B) = 5,45.

14 Opgave 4.15 Weer wordt gevraagd om de commerciële integrale kostprijs waarbij we de formule C/N + V/W gaan gebruiken. Productietarief / ,44 = 0, = 1,10 Verkooptarief / / = 0,39 + 0,31 = 0,70 Commerciële integrale kostprijs van één golfballetje = 1,80

15 Opgave 4.16 A. Bereken de variabele kosten per fietsbel In deze som weten we de integrale kostprijs per fietsbel bij verschillende productiegrootte. Nu wordt gevraagd naar de variabele kosten per fietsbel. Het is gebruikelijke de laagste en hoogste productie met elkaar te vergelijken. Bij stuks zijn de totale kosten x 2 = Bij stuks zijn de totale kosten x 3 = Verschil in kosten door stuks = 1,75 per stuk. Dit zijn de variabele kosten per stuk. B. Bereken de totale constante kosten in periode II Bij een productie van stuks zijn de totale kosten De variabele kosten zijn x 1,75 per stuk De constante kosten zijn dan De opgave klopt echter niet. De integrale kostprijzen blijken niet te kloppen, want als je dezelfde rekensom maakt waarbij je de productie van en stuks met elkaar vergelijkt kom je op andere uitkomsten. Want x 1, = = Terwijl bij stuks en een integrale kostprijs van 2,75 de uitkomst moet zijn. Hieronder uitwerking v.s stuks. Bij stuks is de integrale kostprijs 2,75 > totale kosten Bij stuks is de integrale kostprijs 3,00 > totale kosten Verschil totale kosten is bij stuks meer. Dan zijn de variabele kosten / = 2,50 per stuk. Als de variabele kosten 2,50 per stuk zijn, dan zijn de totale variabele kosten bij stuks x 2,50 = We hebben net uitgerekend dat de totale kosten bij stuks zijn. Dit houdt in dat de constante kosten zijn.

16 Opgave 4.17 A. Bereken de differentiële kosten voor het afdrukken van één foto In deze som wordt gevraagd om de differentiële kosten. Dit zijn de extra kosten bij de productie van meer eenheden. In deze opgave zijn de verzend- en ontwikkelkosten de vaste kosten en de afdrukkosten de variabele kosten. Bij 36 foto s berekent men 3,60 Bij 24 foto s berekent men 3,00 De meerkosten, de differentiële kosten, van 12 foto s zijn 0.60 Per foto 0,05 B. Bereken de verzend- en ontwikkelkosten voor een rolletje van 24 opnamen. In principe maakt het niet uit of het om een rolletje van 24 of 36 opnames gaat., omdat het vaste kosten zijn. De totale kosten bij 24 foto s zijn 3,00 De variabele kosten, zijn 24 x 0,05 = 1,20 Verzend- en ontwikkelkosten 1,80 Ter controle bij 36 foto s De totale kosten bij 36 foto s zijn 3,60 De variabele kosten, zijn 36 x 0,05 = 1,80 Verzend- en ontwikkelkosten 1,80

17 Opgave 4.18 Weer een vergelijking met verschillende productiehoeveelheden. Dit keer met de gegevens over winst en verlies. A. Bereken de constante kosten per periode. Variabele kosten worden altijd gedekt door de productie. Dit geldt niet voor de constante kosten. Deze zijn per periode vast. Produceer je meer dan je normale productie dan maak je een winst op je dekking van de constante kosten die je in de integrale kostprijs heb berekend. Produceer je minder dan je normale productie dan heb je een negatief bezettingsresultaat. Uitgaande van de omzet en je resultaat weet je wat je kosten zijn. Periode Afzet Omzet aantal x 100 A Resultaat Totale kosten B A-B Jan-Jun V Jul-Dec W Stijging kosten bij stuks = Variabele kosten per stuk 12,50 Als we de variabele kosten kennen, kunnen we de contante kosten uitrekenen. Periode Afzet Omzet aantal x 100 A Resultaat B Totale kosten A-B Variabel aantal x 12,50 Vaste kosten TK-VK Jan-Jun V Jul-Dec W Je ziet dat de constante kosten gelijk zijn gebleven. B. Bereken de integrale kosten van een archiefkast bij een normale productie van eenheden. Met de formule C/N + V/W / ,50 (zie A) = ,50 = 86,50

18 Opgave 4.19 Naast de integrale kostprijs wil men ook de verkoopprijs weten. A. Bereken de integrale kostprijs C/N + V/W is het uitgangspunt, maar is hier anders weergegeven. De grondstoffen en directe lonen zijn direct en variabel en zijn per product gegeven. De indirecte productie en verkoopkosten zijn de constante kosten die worden gedekt door de normale productie. Constante tarief: productie 0,5 x 22,50 = 11,25 Variabel tarief: grondstoffen 15 kg x 1,25 = 18,75 lonen 1 uur x 20 = 20,00 Variabel tarief = 38,75 Integrale kostprijs = 50,00 B. Berekend de verkoopprijs per stuk Er staat gegeven dat de winstopslag 10% van de verkoopprijs is. En ook de verkoopkosten zijn 10% van de verkoopprijs. Hetgeen achter 10% van staat, kun je beschouwen als 100%. De verkoopprijs is 100%. Dan kunnen we terugrekenen: Verkoopprijs 100% Winstopslag 10% Kosten 90% Verkoopkosten 10% Integrale kostprijs 80% De verkoopprijs is dan 100/80 x 50 = 62,50 Verkoopkosten 10% van 62,50 = 6,25 Integrale standaardkostprijs 50,00 Dekking indirecte verkoopkosten 10% van 62,50 = 6,25 De commerciele kostprijs bedraagt 56,25 Winstopslag 10% van 62,50 = 6,25 Verkoopprijs 62,50

19 Opgave 4.20 De laatste opgave. Een som met de bezettingsgraad. Gevraagd wordt om de totale constante kosten verbonden aan het productieproces te berekenen. Normale productie eenheden Bezettingsgraad is dan 90%. Maximale productie is dus 100/90 x = eenheden De constante kosten per product zijn ook gegeven. Die zijn 8. Het tarief voor de constante kosten per product van 8 worden bepaald op basis van de normale productie. Dus niet op basis van de werkelijke bezetting of de maximaal mogelijke bezetting. Bij afwijkingen van de bezettingsgraad van 90% krijg je een positief of negatieve bezetting. Ofwel een overbezetting of onderbezetting. Bij onderbezetting krijg je te weinig dekking voor je constante kosten, dus maak je verlies. Voor het antwoord op de vraag hoeven we alleen de normale productie van stuks te vermenigvuldigen maal het tarief van 8. De totale constante kosten bedragen dan x 8 =