Examen VWO. Economische wetenschappen II en recht (oude stijl)

Transcriptie

1 Economische wetenschappen II en recht (oude stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 30 mei uur Voor dit examen zijn maximaal 90 punten te behalen; het examen bestaat uit 40 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. Bij dit examen hoort een grootboekrekeningenblad. Als bij een vraag een verklaring, uitleg of berekening gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring, uitleg of berekening ontbreekt. Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee redenen, dan worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld Begin

2 Bij de te maken journaalposten mogen uitsluitend de genoemde grootboekrekeningen worden gebruikt, wat niet wil zeggen dat altijd alle grootboekrekeningen moeten worden gebruikt. Bij het maken van journaalposten kan worden volstaan met het noteren van het nummer van de grootboekrekening: bijvoorbeeld , Aan , De nummers van de grootboekrekeningen in dit examen kunnen afwijken van de nummers die in de leerboeken worden gebruikt. Opgave 1 Alpha-light is een groothandel in zoetwaren. De onderneming betrekt producten van verschillende fabrikanten en levert deze aan de detailhandel in de regio. 1p 1 Noem een reden waarom het inschakelen van een groothandel voor een fabrikant kostenbesparend kan zijn. 2p 2 Noem twee redenen waarom het inschakelen van een groothandel kostenbesparend kan werken voor de detailhandel. Een fabrikant van zoetwaren die aan Alpha-light levert, hanteert ter bevordering van de afzet de pull-strategie. 2p 3 Leg uit hoe de pull-strategie werkt. Een andere fabrikant verzoekt Alpha-light een product van deze fabrikant in het assortiment op te nemen. Alpha-light gaat akkoord mits zij van dit product het exclusieve distributierecht in de regio krijgt. 1p 4 Noem een voordeel voor Alpha-light van het recht van exclusieve distributie van dit product in de regio. Alpha-light verkoopt uitsluitend zoetwaren. 2p 5 Noem twee voordelen van deze specialisatie voor de klanten van Alpha-light Lees verder

3 Opgave 2 Ethica VOF is een groothandel in kantoorartikelen. Een van de artikelen die zij verkoopt, is een fax- en kopieermachine. De voorraad fax- en kopieermachines wordt geadministreerd tegen een vaste verrekenprijs (vvp) van 250, per stuk. Op 1 maart 2002 zijn er 80 fax- en kopieermachines in het magazijn aanwezig. De rekening 710 Inkopen wordt bijgehouden tegen de factuurprijs. Ethica VOF past het systeem van de permanence toe met maandelijkse resultatenbepaling. De onderneming gebruikt de grootboekrekeningen die vermeld staan op het grootboekrekeningenblad behorende bij deze opgave. Voor maart 2002 moet nog een aantal financiële feiten worden gejournaliseerd: de ontvangst op 6 maart 2002 van onderstaande inkoopfactuur: inkoop van 500 fax- en kopieermachines à 220, , rabat 5% 5.500, , omzetbelasting 19% , , de ontvangst op 9 maart 2002 van 530 fax- en kopieermachines; van deze fax- en kopieermachines hebben er 500 betrekking op de gefactureerde fax- en kopieermachines van 6 maart 2002, de overige 30 fax- en kopieermachines zijn gekocht voor 245, per stuk, exclusief 19% omzetbelasting; van deze fax- en kopieermachines is de factuur op 27 februari 2002 ontvangen en geboekt. de betalingen per bank: - leveranciers , - vrachtkosten op ingekochte goederen , vrachtkosten op de in maart verkochte goederen , , omzetbelasting op vrachtkosten 19% , , - de interest van de 8% onderhandse lening voor april 2002 tot en met september , - de jaarlijkse aflossing op de 8% onderhandse lening , - brutoloon voor de maand maart , ingehouden loonheffing , ingehouden sociale lasten , , 2p 6 Journaliseer de ontvangst van de inkoopfactuur. 3p 7 Journaliseer de ontvangst van de fax- en kopieermachines. 6p 8 Journaliseer de betalingen per bank , , Lees verder

4 Op 12 maart 2002 is een factuur verzonden met betrekking tot de verkoop van 300 fax- en kopieermachines met een verkoopprijs van 280, per stuk. Hierop wordt 3% rabat verstrekt. De in rekening te brengen omzetbelasting is 19%. Op 13 maart 2002 zijn de op 12 maart 2002 verkochte fax- en kopieermachines afgeleverd. Op 16 maart 2002 is de vaste verrekenprijs van een fax- en kopieermachine verlaagd tot 225,. Op 20 maart 2002 zijn 5 fax- en kopieermachines van de verkoop van 12 maart 2002 retourontvangen. Op 23 maart 2002 is een creditnota verstuurd met betrekking tot de op 20 maart 2002 retourontvangen fax- en kopieermachines. 3p 9 Journaliseer het verzenden van de verkoopfactuur. 1p 10 Journaliseer de aflevering van de fax- en kopieermachines. 2p 11 Journaliseer de waardeverandering van de voorraad fax- en kopieermachines. 2p 12 Journaliseer de retourontvangst. 3p 13 Journaliseer het verzenden van de creditnota. Ethica VOF heeft uitsluitend de volgende rentedragende leningen: Een 8% onderhandse lening, waarvan de schuldrest op 1 januari , bedroeg. Op deze lening wordt elk jaar op 31 maart , afgelost en tevens wordt de interest voor het komende halfjaar betaald. Een 6% hypothecaire lening, waarvan de schuldrest op 1 januari , bedroeg. Op deze lening wordt op 1 juni en 1 december elk jaar , afgelost en tevens wordt de verschuldigde interest over het afgelopen halfjaar betaald. De ingecalculeerde interest in 2002 is , per maand. 4p 14 Journaliseer de interest van de 8% onderhandse lening en de 6% hypothecaire lening over de maand maart p 15 Journaliseer de interestkosten over het totale vermogen voor de maand maart p 16 Journaliseer de overboeking van het interestresultaat over de maand maart Lees verder

5 Opgave 3 1p 17 2p 18 3p 19 2p 20 2p 21 2p 22 In deze opgave blijft de omzetbelasting buiten beschouwing. De industriële onderneming Novotron B.V. maakt in 2001 diverse producten. In de administratie van Novotron B.V. is voor het product V de volgende standaardkostprijs opgenomen: Directe fabricagekosten: - grondstoffen: 8 kg à 7,50 per kg 60, - lonen: 2 uren à 50, per uur 100, Indirecte fabricagekosten: 2 machine-uren à 80, per uur 160, Fabricagekostprijs 320, Verkoopkosten: - variabel 30, - constant 45, 75, Commerciële kostprijs 395, Verder is nog gegeven: de grondstoffen worden geadministreerd tegen een vaste verrekenprijs (vvp) van 7,50 per kilogram; het machine-uurtarief bestaat voor 25, uit constante kosten en verder uit proportioneel variabele kosten; de verkoopprijs van het product V is 475, ; de normale productie en de normale afzet van product V zijn stuks per jaar; voor 2001 worden de productie en de afzet voor het product V begroot op producten. Waaruit blijkt dat de onderneming gebruik maakt van de integrale kostencalculatiemethode en niet van de direct-costingmethode? Geef twee redenen voor het berekenen van de standaardkostprijs. Bereken het bedrag van de verwachte bijdrage van het product V aan het bedrijfsresultaat van Novotron B.V. voor het jaar Geef aan of deze bijdrage voordelig of nadelig is. Uit de nacalculatie over het jaar 2001 zijn de volgende gegevens bekend met betrekking tot het product V: de werkelijke productie en afzet waren stuks; de voorraad grondstof op 1 januari bedroeg kg, er is kg ingekocht en op 31 december is de voorraad grondstof kg; het werkelijke aantal machine-uren is ; bij de machinekosten hebben zich geen prijsverschillen voorgedaan; bij de verkoopkosten hebben zich geen prijs- en efficiencyverschillen voorgedaan. Bereken het efficiencyverschil op de verbruikte grondstoffen over 2001 in euro s. Geef aan of dit verschil voordelig of nadelig is. Geef een reden waarom een nadelig prijsverschil op grondstoffen een positief efficiencyverschil op grondstoffen kan veroorzaken. Bereken het totale nacalculatorische bezettingsresultaat. Geef aan of dit resultaat voordelig of nadelig is Lees verder

6 Opgave 4 De balans per 31 december 2001 van Sampers N.V. vertoont het volgende beeld. Debet Balans per 31 december ( 1.000, ) Credit Materiële vaste activa Aandelenvermogen Immateriële vaste activa 900 Aandelen in portefeuille Vlottende activa Liquide middelen 300 Agioreserve 600 Algemene reserve % Converteerbare obligatielening % Hypothecaire lening Crediteuren 600 Te betalen bedragen 100 Bank 200 Winstsaldo Toelichting op de balans: de nominale waarde van een aandeel is 25, ; het eigen vermogen heeft, met uitzondering van het winstsaldo, in 2001 geen wijzigingen ondergaan; het winstsaldo is gelijkmatig over het jaar behaald; op de 9% hypothecaire lening is op 30 september , afgelost; de 8% converteerbare obligatielening is in 2001 niet gewijzigd; verder was op 1 januari 2001 het overige vreemd vermogen even groot als op 31 december 2001; de interestlasten van het vreemd vermogen op korte termijn zijn over het jaar ,. 2p 23 Bereken de rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen over het jaar p 24 Bereken de rentabiliteit van het gemiddeld totale vermogen over het jaar p 25 1p 26 Begin 2002 worden % converteerbare obligaties geconverteerd. De conversievoorwaarden luiden: tegen inlevering van één obligatie van nominaal 1.000, ontvangt men vijftien aandelen plus 325, in contanten. In het grootboek komen onder andere de grootboekrekeningen voor die op het grootboekrekeningenblad behorende bij deze opgave vermeld staan. Noem twee mogelijke redenen waarom Sampers N.V. er de voorkeur aan heeft gegeven om eerst een converteerbare obligatielening uit te geven, in plaats van het direct plaatsen van aandelen. Bereken de minimale beurskoers van een aandeel van Sampers N.V., wil de houder van een converteerbare obligatie overgaan tot conversie. 3p 27 Geef de journaalpost van de conversie van de converteerbare obligaties begin p 28 Welke invloed heeft deze conversie op de rentabiliteit van het totale vermogen? Motiveer het antwoord. 3p 29 2p 30 Op de algemene vergadering van aandeelhouders, begin mei 2002, wordt besloten de winst over 2001 als volgt te verdelen: er wordt rekening gehouden met een aanslag vennootschapsbelasting van , ; voor de aandeelhouders is 12,5% stockdividend beschikbaar en een cashdividend ter grootte van de verschuldigde dividendbelasting ad 25%; de rest van de winst zal gereserveerd worden. De aandeelhouders, die begin 2002 hun aandelen hebben verkregen door conversie, delen niet mee in de winst over Journaliseer deze winstverdeling. Journaliseer het uitreiken van het stockdividend op dividendbewijzen Lees verder

7 2p 31 2p 32 Sampers N.V. had het dividend ook volledig als cashdividend kunnen uitkeren. Zij heeft er echter de voorkeur aan gegeven om het dividend als stockdividend uit te keren. Wat is de invloed op de liquiditeit van Sampers N.V. als van de totale dividenduitkering een gedeelte als stockdividend wordt uitgekeerd in plaats van als cashdividend? Verklaar het antwoord. Wat is de invloed op de rentabiliteit van het eigen vermogen van Sampers N.V. in de volgende jaren, bij een gelijkblijvend winstsaldo, indien het dividend als stockdividend in plaats van als cashdividend wordt uitgekeerd? Verklaar het antwoord. Opgave 5 2p 33 2p 34 Quartinom B.V. heeft in 2001 de volgende gegevens verzameld: Directe kosten bij een normale bezetting: materialen , variabele loonkosten , Indirecte kosten bij een normale bezetting: variabel , constant , Quartinom B.V. past tot en met 2001 de primitieve opslagmethode toe. Geef twee voorbeelden van variabele indirecte kosten. Geef twee nadelen van de primitieve opslagmethode. Voor 2002 is de verwachte bezetting 90% van de normale bezetting. Verder wordt voor 2002 verwacht dat de prijzen van de materialen met 10% stijgen, de loonkosten met 5% stijgen en de totale indirecte kosten met 3% stijgen ten opzichte van p 35 Wat wordt onder de normale bezetting verstaan? 3p 36 Bereken de totale verwachte kosten voor p 37 Bereken het verwachte bezettingsresultaat voor Geef aan of het resultaat voordelig of nadelig is. 2p 38 Quartinom B.V. berekent over de uitgevoerde werkzaamheden in 2002 een winstopslag van 20% van de kostprijs. Bereken het verwachte verkoopresultaat voor Geef aan of het resultaat voordelig of nadelig is. 4p 39 3p 40 Vanaf 2002 wil Quartinom B.V. de verfijnde opslagmethode toepassen. Nader onderzoek van de indirecte kosten over 2002 heeft het volgende opgeleverd: , hangt samen met de totale directe materiaalkosten; , hangt samen met de totale directe loonkosten; het restant hangt samen met de totale directe kosten. Bereken de opslagpercentages voor 2002 volgens de verfijnde opslagmethode, bij een normale bezetting in tenminste één decimaal nauwkeurig. Bereken de kostprijs van een order in 2002 waaraan 3.000, directe materiaalkosten en 2.500, directe loonkosten zijn besteed. Einde Lees verder