Tonen aan de Top. Het belang van ethisch leiderschap voor de integriteit van organisaties. Workshop 6

Transcriptie

1 Tonen aan de Top Het belang van ethisch leiderschap voor de integriteit van organisaties Workshop 6 dr. Leonie Heres (voorzitter) prof. dr. Karin Lasthuizen (inleider) panelleden: prof.dr. Muel Kaptein, dr. Toon Molleman, mr. Kitty Nooy, mr. Claire Zalm, MPA Programma afscheid prof. dr. Leo Huberts 13 september 2019, VU Amsterdam

2 De toon aan de top is van cruciaal belang voor de integriteit van organisaties, blijkt uit al het onderzoek naar organisatie-ethiek. Topmanagers moeten zelf het goede voorbeeld geven, het belang van integriteit actief uitdragen in de organisatie en concrete initiatieven ondernemen die integer gedrag faciliteren en stimuleren. Maar de praktijk is weerbarstig, ethisch leiderschap blijkt zo gemakkelijk nog niet en komt maar moeilijk van de grond. Is het handelingsverlegenheid en een gebrek aan kennis? Zijn managers gewoon te druk voor ethisch leiderschap? Of is er meer aan de hand? In deze workshop gaan we in op de vraag: Wat belemmert leidinggevenden om integer te opereren en hoe kunnen we ethisch leiderschap in organisaties (wel) bevorderen? Aan de hand van prikkelende stellingen zullen experts uit wetenschap en praktijk met de zaal discussiëren over het belang van ethisch leiderschap voor de integriteit van de (semi-)publieke sector.

3 Hoe erg is het? IBE ETHICS AT WORK Survey

4 Wat helpt? IBE ETHICS AT WORK Survey

5 Ethical leadership MORAL PERSON q Moral Character q Ethical behaviours q Ethical decision-making In a leadership role, ethical leadership is about demonstrating the highest standards of integrity. It s doing the right things all the time. - Stephen Walker, Executive Director Audit New Zealand - Ethical leadership is about the impact of the decisions you make in the business that you operate and how does that impact the people, communities and environment. - Abbie Reynolds, Executive Director Sustainable Business Council, NZ - PURPOSE MORAL MANAGER q Role modelling q Communication q Reinforcement Ethical leadership is how we role model, live the values of the organisation. - Mike Bush, Commissioner, New Zealand Police - You can be quite robust in your interactions, but you can also work together towards a shared outcome. - Clare Kearney, NZ Business woman, NZ - HUMAN-TO-HUMAN RELATIONSHIPS The biggest thing that we have to do is keep putting ourselves in the individual s shoes; if you keep doing that you will mostly get it right. - Iona Holsted, Secretary for Education, Ministry for Education, NZ -

6 Ronde I Stelling 1: Ethisch leiderschap is een leuke gedachte, maar zoals het gezegde is: macht corrumpeert en vroeger of later gaat het daarom mis aan de top. Stelling 2: Ethisch leiderschap werkt niet in de organisatiepraktijk, want managers hebben amper tijd en worden aan het eind van de dag alleen afgerekend op de harde resultaten, niet op een integer proces.

7 Ronde II Stelling 3: Om leidinggevenden te overtuigen van nut en noodzaak is het cruciaal om ethisch leiderschap daadwerkelijk onderdeel te maken van het beoordelings- en beloningsproces van managers. Stelling 4: Ethisch leiderschap gaat niet om alleen om de Tonen aan de Top, maar is een gedeeld proces met de medewerkers op de werkvloer, waarbij een open, ethische organisatiecultuur doorslaggevend is.

8

9 Utrecht School of Governance Meer weten over integriteit en ethisch leiderschap? Amoreel management en ethisch leiderschap (met aanbevelingen) Heres, L. (2016). Tonen van de top. De rol van topambtenaren in het integriteitsbeleid. The Hague, the Netherlands: BIOS/CAOP. Zie Heres, L. (2012). Vanuit een ander perspectief. Vijf visies op ethisch leiderschap. Amsterdam: Vrije Universiteit (via Brian Picot Chair in Ethical Leadership: Integriteitsrisico s voor organisaties Cartoons prof. dr. Muel Kaptein (Erasmus Universiteit): Integriteit, integritisme en integriteitsmanagement in de publieke sector en Heuvel, J.H.J van den., L.W.J.C. Huberts, en E.R. Muller (2012), Integriteit: Integriteit en integriteitsbeleid in Nederland. Alphen aan den Rijn: Kluwer. Huberts, L.W.J.C. (2005). Integriteit en integritisme in bestuur en samenleving: wie de schoen past Oratie. Amsterdam: Vrije Universiteit. Zie Menzel, D.C. en T.L. Cooper (2013), Achieving Ethical Competency for Public Service Leadership. Armonk, NY/London: M.E. Sharpe Lawton, A., Rayner, J., en Lasthuizen, K. (2012). Ethics and Management in the Public Sector. New York, NY: Routledge 9