Centrale thema s vandaag. integriteit in perspectief goed besturen; integritisme integriteit? centrale dilemma s / thema s wat te doen: wie, wat?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Centrale thema s vandaag. integriteit in perspectief goed besturen; integritisme integriteit? centrale dilemma s / thema s wat te doen: wie, wat?"

Transcriptie

1 INTEGRITEIT VAN BESTUREN Waar het om gaat, wat mis gaat en wat beter kan 8 april 2015 Leo Huberts VU

2 GOED EN INTEGER BESTUREN Centrale thema s vandaag integriteit in perspectief goed besturen; integritisme integriteit? centrale dilemma s / thema s wat te doen: wie, wat? 2

3 DAT VANUIT ONDERZOEK MAAR OOK WEL MET EIGEN INVULLING, ALS BUITENSTAANDER EN BETROKKENE BIJ..

4 Integriteit in perspectief: Goed besturen Bij goed besturen of de kwaliteit van besturen gaat het om - besturen dat recht doet aan relevante (publieke) waarden. Waarden die nogal eens conflicteren.

5 Goed besturen? (botsende waarden) behoorlijk bestuur integriteit rechtmatigheid resultaatgericht bestuur effectiviteit efficiency responsief bestuur democratie, openheid, participatie, legitimiteit

6 INTEGRITEIT (en integritisme) 1. Integriteit betreft morele kwaliteit besturen (proces): overeenstemming met morele waarden en normen. 2. Integriteit gaat om het hoe en niet om het wat 3. Oppassen voor integritisme cq. ten onrechte I-woord op tafel leggen. Ofwel: lang niet alle klachten of aantijgingen gaan over integriteit. Wordt ook misbruikt. Daarmee omgaan vergt eigen bewustzijn, moreel besef

7 Integriteit wel erg relevant. Wat er toe doet en wat mis gaat

8 Integriteitsschendingen raad (griffiers) tenminste 1 maal ltst periode 1. Het in functie aannemen van geld of gunsten om iets te doen of na te laten 2. Het tegen betaling (in geld of natura) verstrekken van vertrouwelijke informatie aan derden 6.6% 4.1% 3. Bevoordelen van familie, vrienden of bekenden 31.9% 4. Niet correct omgaan met onkostendeclaraties 19.8% 5.Onzorgvuldig omgaan met vertrouwelijke informatie 52.7% 6. Woordvoering over zaken waarbij men als privépersoon betrokken is 7. Meestemmen over zaken waarbij men als privépersoon betrokken is 54.1% 30.7%

9 Cruciale thema s anno 2015 belangenverstrengeling / favoritisme (met consequenties privé en publiek) declaraties/omgaan met publieke middelen gedrag in privétijd // social media (omgangsvormen, -relaties)

10 WAT TE DOEN: BESEF VAN HET THEMA EN DE DILEMMA S Integriteitsdilemma s in de PS praktijk Wie durft (nu al)? 10

11 WAT TE DOEN / WAT HELPT? voor uzelf voor uw organisatie (fractie, PS, provincie)

12 Wat helpt uzelf? 1. Op de eigen agenda, bewustzijn, (beroepstrots en risico s) 2. Openheid, toetsing eigen idee aan dat van anderen 3. Zelf op orde hebben voldoen aan regels en afspraken 4. Samen bespreekbaar maken van dilemma s 5. Ook aandacht voor organisatie en beleid (intern en portefeuille)

13 Wat helpt collectief? 1. Op de agenda, aandacht 2. (Ethisch) leiderschap op alle niveaus 3. Vormgeving/organisatie van ook integriteit: code, vertrouwenspersoon, melden/onderzoeken. 4. Balans in strategieen: compliance (regels) en value-based (kernwaarden functie), voor top en basis 5. Immer nadenken over wat werkt

14 Kortom / conclusies - Goed besturen is cruciaal - Integriteit is dan een van de centrale waarden. Positief (wat telt) en negatief (wat gaat mis). Oppassen voor integritisme - Wel immer consequenties voor uzelf (moreel besef / antenne) als ook voor -Samen inrichten van aandacht, afspraken (code), open cultuur, in eigen kring en in -Vormgeven beleid en organisatie provincie m.b.t. integriteit. Boeiende agenda

15

16 Verder lezen/denken Literatuur Heuvel, J.H.J. van den, L.W.J.C. Huberts & E.R. Muller (Red.) (2012). Integriteit: Integriteit en integriteitsbeleid in Nederland. Deventer: Kluwer (ISBN ). Met daarin de stand van zaken van onze kennis over het thema incl. het beleid. Huberts, L. W. J. C. (2005) Integriteit en Integritisme in Bestuur en Samenleving. Wie de schoen past Oratie 23 februari 2005). Amsterdam: Vrije Universiteit. Karssing, Edgar, and Marijn Zweegers (Eds.) (2009). Jaarboek Integriteit Den Haag: BIOS (zie ook hieronder). Slingerland, W., F. Eijkelhof, M. van Hulten, O. Popovych and J. Wempe (2012). National Integrity System Assessment Netherlands. The Hague: Transparency International Netherlands, April 2012 zie (acc ). Verheij, Suzanne and Karssing, Edgar (Eds.) (2011). Jaarboek Integriteit Den Haag: BIOS Marijn Zweegers & Edgar Karssing (red.) (2012). Jaarboek Integriteit Den Haag: BIOS (via Zwieten, M van en Verbeeck, A, Grijs, onderzoek naar achtergronden en risicofactoren bestuurlijke integriteit, 2012, Zilverwerk Websites Materiaal Handreikingen integriteit politiek ambtsdragers: VNG: BIOS: