Ons kenmerk U Beh. door A. Eikenaar Afdeling Middelen, Financiën

Transcriptie

1 Gemeente jfì Bergen op Zoom Aan de leden en burgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom Uw kenmerk RMO18-0Ũ46 Uw brief Onderwerp: Notitie woonlasten Ons kenmerk U Beh. door A. Eikenaar Afdeling Middelen, Financiën 2 5 APR Datum ^ J ra' t\, Doorkiesnr, Bijlage(n) Beste raadsleden en burgerleden, Inleiding Door de raad is op 19 december 2018, bij de behandeling van het voorstel RVB Belastingmaatregelen 2019, motie RM aanvaard. In deze motie draagt u ons op een notitie op te stellen waarin meer inzicht wordt geboden in de opbouw en de totstandkoming van de woonlasten en daarbij aan te geven in welke mate de verschillende factoren bepalend zijn voorde hoogte van de woonlasten. Onderstaand treft u deze uitgewerkte notitie aan. De woonlasten bestaan voor deze notitie uit rioolheffing, afvalstoffenheffing en Onroerendezaakbelasting (OZB). Over de totstandkoming van het tarief voor de rioolheffing zal de raad, conform de motie RM , op een later moment aan de hand van de actualisatie van het VGRP worden geïnformeerd. Deze notitie beperkt zich daarom tot de OZB en afvalstoffenheffing. OZB Elke eigenaar (particulier, belegger, woonstichting) is voor het eigendom van een woning onroerendezaakbelasting verschuldigd. Voor de totstandkoming van de hoogte van het OZB tarief voor een woning voor het jaar x spelen de volgende gegevens I parameters een rol. 1.de begrote opbrengst in jaar x-1 2. de verwachte gemiddelde waardestijging of daling van woningen in jaar x-1 op basis van taxaties 3. het inflatiepercentage voorjaar x 4. eventuele areaaluitbreiding 5. eventuele overige correcties, extra lokale beleidsmatige keuzes of maatregelen van de Rijksoverheid. Om het OZB tarief te bepalen werkt de gemeente Bergen op Zoom al geruime tijd met de volgende systematiek. Macro op gemeente niveau is het uitgangspunt voor het tarief van het nieuwe jaar: -begrote opbrengst vorig jaar tarief /o) -verhogen of verlagen met de verwachte waardeontwikkeling in dat jaar van de woningen en niet-woningen, op moment van opstellen belastingvoorstellen -verhogen met de inflatie -eventuele overige aanpassingen De uitkomst van deze som geeft het tarief 07o voor het nieuwe jaar. Jacob Obrechtlaan 4 Postbus 35 T B nv BNG rek. nr AR Bergen op Zoom 4600 AA Bergen op Zoom F (0164) B IBAN: NL41BNGH Contact: KvK B BIC: BNGHNL2G

2 Rekenvoorbeeld Een rekenvoorbeeld waarbij het voorgaande is uitgewerkt, voor een woning ad C ,- met daarbij het te betalen OZB bedrag voor 2018 en 2019 met de geldende parameters. In 2018 was het OZB tarief 0,1073oZo en het te betalen OZB bedrag voor deze woning ē x 0,1073o7) = î 268,25. De waardestijging bedraagt 5,250Zo, oftewel de woning waarde is dan C ,-x 1,0525o7o = i ,-. De inflatie bedraagt 2,407o, overige correcties zijn er niet. Het tarief voor 2019 is dan: Tarief vorig jaar Correctie waardeontwikkeling Inflatie Overig Nieuw tarief 0,107307o -5,2507o 2,407o geen 0,1041 /o Het te betalen OZB bedrag voorde woning wordt dan O x 0,10410/) = 0 273,91. Verschil te betalen OZB bedrag tussen 2018 en 2019 bedraagt dan C 5,66 oftewel 2,1107o meer. Nadere uitleg over de parameters Ad 1 de begrote opbrengst in iaar x-1. Het 1e uitgangspunt voor het bepalen van het tarief is dat de geraamde opbrengst van jaar x hetzelfde dient te zijn als het jaar daarvoor (jaar x-1). Indien er verder geen enkele wijziging zou zijn dan is de begrote opbrengst en het OZB tarief dus gedurende een lange reeks van járen hetzelfde. Helaas is dit niet het geval en daarom vinden er normaliter elk jaar bij de tariefbepaling wel 1 of meer wijzigingen plaats. Hierna wordt aangegeven welke oorzaken aanleiding kunnen zijn tot aanpassing van het tarief. Ad 2 de verwachte gemiddelde waardestijging of daling van woningen in iaar x-1 op basis van taxaties. De prijzen van woningen zijn door een aantal factoren aan wijzigingen onderhevig. Te denken valt aan een stijging van de bouwkosten voor nieuwbouw woningen, vraag en aanbod, een periode van economische groei of krimp, renoveren of aanbouwen dan wel veroudering van de woning. Jaarlijks wordt voor elke woning bekeken welke wijzigingen zich op elk van deze factoren heeft voorgedaan, waarna vervolgens er een al dan niet aangepaste getaxeerde waarde van de woning is ten opzichte van het voorgaande jaar. Overigens betreft dit altijd de waarde van de woning per 1 januari voorafgaand aan het begrotings- en tariefjaar. Voor alle woningen tezamen wordt het verwachte gemiddelde waardestijging dan wel waardedaling percentage berekend, welke vervolgens als correctie wordt toegepast op het te begroten tarief. Omdat bij de jaarlijkse tariefbepaling in oktober nog niet alle woningen opnieuw zijn getaxeerd wordt op dat moment het dan bekende percentage gebruikt. Pas rond juni het jaar erop is het definitieve percentage bekend, indien dit fors afwijkt van het begrote percentage wordt dit zo mogelijk gecorrigeerd op het tarief van het volgende jaar. Zowel het toe te passen waarde percentage als een eventuele extra correctie worden bij het vaststellen van het tarief aan uw raad voorgesteld. Ad 3 het inflatiepercentage voor iaar x. Bij het opstellen van de gemeentelijke begroting is er voor de raming van zowel de uitgaven als de opbrengsten een correctie voor de inflatie. Door het toepassen van een inflatiepercentage wordt bereikt dat de ramingen op het niveau blijven om prijsstijgingen op te kunnen vangen. Anders gezegd, indien er geen sprake is van een inflatiecorrectie zouden de ramingen en tarieven over een reeks van járen hetzelfde zijn. Overigens wordt soms het inflatiepercentage 0 toegepast, een negatief percentage (^deflatie) komt eigenlijk niet voor. Over welk inflatiepercentage voor de begroting wordt gehanteerd wordt jaarlijks een voorstel aan de raad bij het beleidskader gedaan. De raad kan dus besluiten om een ander inflatiepercentage toe te passen en daarmee het OZB tarief te beïnvloeden.

3 Ad 4 eventuele areaaluitbreiding. Bij areaaluitbreiding wordt meestal gedacht aan uitbreiding van de infrastructuur in de openbare ruimte zoals wegen en groen. Onder areaaluitbreiding wordt in het kader van de OZB echter verstaan dat het aantal woningen en/of bedrijfspanden substantieel toenemen ten opzichte van het voorgaande jaar. Sinds het begin van de economische crisis in 2008 is er echter nauwelijks tot geen sprake geweest van een toename, er werden wel panden gebouwd maar er was ook sprake van -soms een forse- sloop van panden in het kader van herstructurering, waardoor er netto geen toevoeging maar een afname was. Daarnaast speelt een bepalende rol de datum van gereedkomen van een pand, immers de OZB is altijd per 1 januari verschuldigd. Indien een pand dus na 1 januari gereed is komt dit pas een jaar later tot uitdrukking. Bovendien geldt dat de WOZ waarde ook altijd is per 1 januari van het jaar ervoor, dus voor een woning die per 1 januari 2019 gereed is telt de waarde per 1 januari 2018 (toestand datum). Hierdoor zit er dus een vertragend effect in het meenemen van een eventuele areaaluitbreiding. Nu de bouwproductie ook in onze gemeente weer is opgebloeid zou er rekening gehouden kunnen gaan worden met een netto toename van het aantal panden. Waarbij overigens de wijziging op de OZB tarieven en/of opbrengsten slechts beperkt zullen zijn. Als voorbeeld: Wanneer er netto 150 woningen aan de voorraad worden toegevoegd met een gemiddelde getaxeerde waarde van ë ,- leidt dit tot een bedrag van ë ,- aan toename van de waarde. Het OZB tarief voor 2019 is 0,1041X oftewel de meeropbrengst zou dan ë ,50 zijn. Ten opzichte van de totale OZB opbrengsten voor woningen in 2018 is dit ongeveer 0,5ozó. Het bedrag wat gemoeid is met aanpassingen van waarden in verband met uitspraken op bezwaar ligt soms al hoger, vandaar dat eventueel rekening houden met areaaluitbreiding in het kader van de OZB slechts marginaal kan zijn. Pas op het moment dat de OZB opbrengst voor woningen structureel hoger zijn dan voorgaande járen en dit is toe te wijzen aan de netto toename van het aantal woningen zal dit een neerwaarts effect hebben op het bepalen van het tarief. Ad 5. eventuele overige correcties, extra lokale beleidsmatige keuzes of maatregelen van de Rijksoverheid Dit is de laatste factor die van invloed kan zijn op het OZB tarief, maar is in de afgelopen járen voor woningen enkel voor het jaar 2016 aan de orde geweest en bedroeg toen S.69% ten gevolge van een besluit in het toenmalige beleidskader, over de woonlasten. In dat kader werd een daling van de belastingen voor afvalstoffen en voor riool van in totaal ë 1,2 miljoen doorgevoerd, Hier tegenover stond een relatief lage verhoging van de OZB van ë ,-. Per saldo daalden de belastinglasten voor onze burgers hiermee met ë ,-. Ter vergelijking: bij de categorie niet-woningen was er bijvoorbeeld sprake van correcties in verband met leegstand en uitspraken op bezwaar in 2019 van 5,4 /o en in 2018 van 2,5afo. Een beleidsmatige keuze die enkele járen geleden is gemaakt is dat er kwijtschelding voor OZB voor woningen kan worden verleend in het kader van het minimabeleid. Hierdoor is er uiteraard sprake van een minderopbrengst, welke overigens zeer beperkt is. In 2017 werd aan 35 belastingplichtigen kwijtschelding voor OZB verleend en in 2018 was dit aantal 37. Gezien de hiervoor gegeven beschrijving van de 5 factoren die een rol spelen bij het bepalen van het OZB tarief, en het gegeven dat het OZB tarief al sinds jaar en dag op deze wijze wordt bepaald, ligt het niet voor de hand om in de toekomst afwijkend hierover te besluiten. Temeer daar zowel het toe te passen inflatie percentage als eventuele overige correcties aan uw raad ter besluitvorming worden voorgelegd, middels de begroting of beleidskader etc.

4 Alvorens in te gaan op de componenten welke eventueel zijn aan te passen wordt eerst een compact overzicht gegeven van de opbouw van het tarief: Kosten Afvalverwerking restafval (Suez-i- verbrandingsbelasting) Afvalinzameling/containerbeheer/milieustraatA/erwerking overige afvalstromen (Saver) Interne kosten (Veegvuil/ handhaving/bwb/kwijtschelding/compensabele BTW/interne uren) Totale kosten ê ê í Baten Vergoeding Mono stromen (Saver-t- Nedvang) -i- dividend Saver Lasten -1- baten ( ) C Vast deel: aansluitingen x ê 217,02 Variabel deel: Een uitgebreid overzicht is als bijlage toegevoegd « In het variabele deel zitten de kosten welke te maken hebben met de inzameling en verwerking van het restafval omdat dit de afvalcomponent is die de burgers zelf kunnen beïnvloeden. Immers hoe meer I vaker zij restafval aanbieden hoe hoger de kosten en vice versa. Voor de meeste van deze componenten zijn meerjarige contracten opgesteld, daardoor resteren de volgende zaken welke eventueel beïnvloedbaar zijn: -Veegvuil, het overgrote deel van de gemeenten rekent een percentage van de kosten van het straatvegen door in het afval tarief, er kan voor worden gekozen om dit niet te doen echter dan komt dit deel ten laste van de algemene middelen. In het tarief is nu een bedrag ad C ,- aan veegvuil opgenomen, gezien het bedrag is het effect bij een verlaging of geheel achterwege laten op het tarief uiteraard beperkt; -Kwijtschelding, er kan kwijtschelding worden verleend voor het vastrecht en voor een aantal ledigingen restafval (diftar). Er kan voor gekozen worden om een minder aantal ledigingen (diftar) kwijt te schelden en zo nog meer bewustzijn te creëren voor het scheiden van afval. Het aantal kwijtscheldingen in 2017 voor afvalstoffenheffing/diftar was en in 2018 was dit aantal voor enkel diftar Wij gaan ervan uit dat met het bovenstaande uw motie afdoende is uitgewerkt en beschouwen de motie hiermee als afgehandeld. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom, secretaris, burgemeester, Dhr. ThJ:M. Wingens MPA Dhr. dr. F.A. Petter

5 Bijlage Een uitgebreid overzicht van de opbouw van het afvalstoffenheffing tarief: Kosten Afvalverwerking (Suez) Afvalinzameling + containerbeheer (Saver) Milieustraat: exploitatie + transport (Saver) C Inzamelen/verwerken mono stromen (Saver) î Saver passen/containerwisselingen (Saver) Ondergrondse containers (Saver + derden) Overige kosten (Saver + derden) Communicatie (Saver) C Veegvuil (intern) C Handhaving (intern + inhuur) É Kapitaallasten (terrein Milieustraat) Illegale stortingen + Asbest (Saver + derden) Belastingdienst West Brabant (BWB) É Interne doorbelasting (intern) C Compensabele BTW over diensten (BCF)(intern) C Kwijtschelding C Totale kosten C Baten Vergoeding Mono stromen (Savern- Nedvang) C Dividend Saver C Totaal C Lasten -1- baten (Ç É ) C Vast deel: aansluitingen x î 217,02 C Variabel deel: C f O Een groot deel van de kosten afvalverwerking en een klein deel van de kosten afvalinzameling I containerbeheer zitten in het variabele tarief. (#) Een groot deel van de kosten milieustraat en een klein deel van de kosten afvalverwerking zitten in de tikken Saver pas.