Jaarverslag en jaarrekening 2018

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag en jaarrekening 2018"

Transcriptie

1 Jaarverslag en jaarrekening 2018 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO)

2 Inhoudsopgave 1. JAARVERSLAG... 2 Inleiding... 2 Jaarverslag per programma... 3 Programma Educatie... 3 Programma Uitvoering Wmo... 5 Programma Gezondheidsbeleid Programma Overige projecten Programma Secretariaat Paragrafen Bedrijfsvoering Weerstandsvermogen en risicobeheersing Financiering Verbonden Partijen Rechtmatigheid JAARREKENING Balans Overzicht van baten en lasten Toelichting op de balans Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Vlottende activa Vaste passiva Vlottende passiva Niet uit de balans blijkende verplichtingen Toelichting Overzicht van baten en lasten Vennootschapsbelasting (VPB) Overzicht van baten en lasten Programma Educatie Overzicht van baten en lasten Programma Uitvoering Wmo Overzicht van baten en lasten Programma Gezondheidsbeleid Overzicht van baten en lasten Programma Overige projecten Overzicht van baten en lasten Programma Secretariaat Overzicht incidentele baten en lasten Wet Normering Topinkomens (WNT) Taakvelden Samenstelling bestuur Samenstelling bureau secretariaat Overzicht bijdragen van gemeenten Lijst met tabellen

3 1. JAARVERSLAG Inleiding Algemeen Het SWVO is een Gemeenschappelijke Regeling (GR) waaraan de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland, Reimerswaal, Schouwen-Duiveland en Tholen deelnemen. De GR beoogt het realiseren van gezamenlijke beleidsontwikkeling, -voorbereiding en -uitvoering voor een aantal bovengemeentelijke voorzieningen en activiteiten op het gebied van het gemeentelijk sociale domein. In dit jaarverslag wordt een overzicht gegeven van de activiteiten van het SWVO en de daaraan bestede financiën. Voor de verantwoording hiervan is het SWVO gehouden aan het Besluit Begrotingen en Verantwoording (BBV) waarin de wettelijke regels zijn vastgelegd. Op grond van het BBV zijn zowel de begroting, het jaarverslag en de jaarrekening vormgegeven per beleidsprogramma. Eerst wordt hieronder ingegaan op de organisatie- en overlegstructuur van het SWVO. Vervolgens wordt in het inhoudelijk jaarverslag per programma verslag gedaan van de activiteiten van het SWVO (wat hebben we gedaan) en de kosten en baten per activiteit (wat heeft het gekost). In het jaarverslag wordt niet ingegaan op de te behalen beleidsdoelen. Deze doelen zijn door de deelnemende gemeenten vastgelegd in hun begroting en jaarrekening. Het SWVO geeft hieraan uitvoering op regionaal niveau, namens de deelnemende gemeenten. Na de inhoudelijke rapportage over de programma s zijn de paragrafen bedrijfsvoering, weerstandsvermogen, financiering en rechtmatigheid uitgewerkt. In de jaarrekening treft u eerst de balans aan en het Overzicht van baten en lasten met een financieel totaaloverzicht van de uitgevoerde programma s. Tot slot volgen de toelichting op de balans en het Overzicht van baten en lasten. Structuur GR Het bestuur van het SWVO bestaat uit één vertegenwoordigend bestuurder namens elke deelnemende gemeente in de GR. De samenstelling van het bestuur is opgenomen in de bijlagen. De besluitvorming in het bestuur wordt voorbereid in een ambtelijk overleg voor de verschillende beleidsonderwerpen van het SWVO. Voor deelopdrachten worden werkgroepen gebruikt die onder verantwoordelijkheid van het ambtelijk overleg onderwerpen uitwerken. Het managementoverleg, waarin de hoofden van de afdelingen welzijn/zorg zijn vertegenwoordigd, heeft hierbij een coördinerende en sturende rol. Het secretariaat van het SWVO ondersteunt en adviseert het bestuurlijke overleg, het managementoverleg en de ambtelijke overleggen. Daarnaast heeft het secretariaat een taak in de beleidsontwikkeling, -voorbereiding en -uitvoering namens de samenwerkende gemeenten in de Oosterschelderegio. Bestuur Secretaris Bureau SWVO Management Overleg Inkoop en opdrachtgeverschap Zorg en preventie Educatie Cultuur Regionaal Jeugdbeleid Diversen 2

4 Jaarverslag per programma Programma Educatie Volwasseneducatie De Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) bepaalt dat gemeenten een budget voor volwasseneducatie ontvangen. Met dit budget kunnen gemeenten een aanbod verzorgen van Nederlandse taal en rekenopleidingen en activiteiten ter bevordering van digitale vaardigheden voor volwassenen (18+). De educatiemiddelen worden toegekend aan iedere arbeidsregio. Goes is aangewezen als contactgemeente en ontvangt het educatiebudget voor heel Zeeland. In Zeeland is afgesproken dat Goes de educatiemiddelen verdeeld onder de sub-regio s Zeeuws-Vlaanderen, Walcheren en Oosterschelderegio. Hierdoor worden de subregio s in de gelegenheid gesteld om de middelen in te zetten, passend bij de lokale situatie. SWVO zet het beleid rond volwasseneducatie/aanpak laaggeletterdheid uit en ontvangt de educatiemiddelen voor de Oosterschelderegio. In 2018 is het bestuur van SWVO akkoord gegaan met het Ontwikkelplan volwasseneneducatie en aanpak laaggeletterdheid Oosterschelderegio 2018 en verder. Een plan waardoor vernieuwing is aangebracht in de rol- en taakverdeling, overlegstructuur en de subsidiering aan Scalda. Het plan is een co-creatie tussen gemeenten/swvo, Scalda en de Taalhuizen. Nauwere onderlinge samenwerking stond in 2018 centraal. De educatiemiddelen in de Oosterschelderegio werden in 2018 ingezet bij Scalda, als taalaanbieder en expertisecentrum, en voor de aanpak van laaggeletterdheid via Taalhuizen. Een Taalhuis is een netwerkaanpak rondom de aanpak van laaggeletterdheid. Een netwerk bestaande uit samenwerking tussen gemeenten, instellingen in het maatschappelijke veld (vindplaatsen), formele en non-formele taalaanbieders, vrijwilligersorganisaties, welzijnsorganisaties e.d. Via deze netwerkaanpak worden laaggeletterden gesignaleerd, ondersteund en de weg gewezen naar een passend formeel of informeel (taal)traject. In 2018 is ook in Tholen een start gemaakt met een Taal(huis)netwerk. Hierdoor zijn nu in de gehele Oosterschelderegio Taal(huis)netwerken gevormd; in Tholen, Schouwen-Duiveland en de Bevelanden. Naast samenwerking binnen de Oosterschelderegio, vindt er Zeeuwse afstemming plaats binnen de ambtelijke Zeeuwse werkgroep Educatie. Het SWVO maakt hier namens de gemeenten van de Oosterschelderegio deel van uit. Cultuureducatie Gemeenten in de Oosterschelderegio bekostigen de loket- en coördinatiefunctie voor de cultuureducatie in het basis en voortgezet onderwijs. Centrum Kunst- en Cultuureducatie (KCE) in de Oosterschelderegio is ondergebracht bij de Zeeuwse Muziekschool. Het centrum verzorgt de coördinatie en presenteert per schooljaar een samenhangend aanbod met aandacht voor alle culturele disciplines. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in regulier en reformatorisch aanbod. De basisscholen kunnen op basis van het aanbod een passende keuze maken. Zij financieren de activiteiten voor leerlingen vanuit hun eigen middelen. Scholen voor primair onderwijs (PO), Voortgezet Onderwijs (VO) en Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) kunnen ook bij het loket terecht voor maatwerkactiviteiten en voor ondersteuning bij de vormgeving van hun cultuurbeleid. Verder vervult het Centrum KCE een bemiddelingsfunctie tussen scholen en culturele instellingen. In 2018 is het centrum een samenwerking gestart met stichting Kinderkunstweek. Ook is er samengewerkt met o.a. SCEZ, Zeeuws Museum, bibliotheek Oosterschelde, vereniging Musea Schouwen-Duiveland en met een verscheidenheid aan kunstvakdocenten en culturele organisaties. Cultuurkwadraat KCE participeert in de Rijkregeling Cultuureducatie met Kwaliteit, een regeling ten behoeve van cultuureducatie in het primaire onderwijs. Voor de uitvoering van de regeling is Stichting Cultuurkwadraat opgericht voor de regio s Walcheren en Oosterschelderegio. Hierin ligt de focus met name op deskundigheidsbevordering binnen de scholen op het gebied van kunst en cultuur. Verder wordt ervoor zorg gedragen dat 3

5 kwalitatief goede cultuureducatie een vaste plaats krijgt binnen het onderwijs en bij de culturele instellingen. Medewerkers van KCE en Kusteducatie Walcheren voeren werkzaamheden uit namens Cultuurkwadraat. Jeugdtheaterschool Een aantal Zeeuwse gemeenten en de provincie subsidiëren gezamenlijk de Jeugdtheaterschool Zeeland (JTSZ) voor kinderen en jongeren vanaf 7 jaar. Het SWVO maakt subsidieafspraken met de JTSZ namens de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland. In 2018 waren er 264 deelnemers aan JTSZ in Zeeland. 113 hiervan zijn afkomstig uit de Oosterschelderegio. De cursussen die JTSZ aanbiedt zijn niet kostendekkend. Om kostendekkend te draaien zouden de ouderbijdragen flink omhoog moeten. Dit zou erin resulteren dat enkel kinderen van ouders met een hoog inkomen de cursussen kunnen volgen. De genoemde gemeenten betalen nu een deel van de cursuskosten, waardoor de ouderbijdragen betaalbaar blijven voor de meeste mensen. JTSZ werkte in 2018 samen met diverse organisaties zoals: de muziekschool, bibliotheek, Kibeo, basisonderwijs, theatergroep Duinart, Centrum KCE, Podium t Beest en theater de Mythe. JTSZ heeft in de Oosterschelderegio locaties in Goes en Zierikzee. In Zierikzee zijn ze gevestigd in Campus Cultura. In Goes wordt gebruik gemaakt van de Westwal 45 en t Beest. lasten en baten Lasten Oorspronkelijke begroting 2018 Definitieve begroting 2018 Realisatie 2018 Realisatie 2017 Programma 1, Educatie Baten Programma 1, Educatie Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Gerealiseerd resultaat

6 Programma Uitvoering Wmo Het SWVO is in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) verantwoordelijk voor de gezamenlijke inkoop en het contractbeheer van: Hulpmiddelen; Trapliften; Collectief vervoer; Huishoudelijke Hulp (HH) en Huishoudelijke Zorg (HZ); Individuele Begeleiding en Dagbesteding SWVO zorgt voor de registratie van gegevens en de onderlinge verrekening tussen de gemeenten. Daarnaast ondersteunt het SWVO de Wmo-beleidsmedewerkers in de alledaagse uitvoeringspraktijk van de Wmo. Er wordt afstemming gezocht en er worden gezamenlijke afspraken gemaakt over het te voeren beleid en de uitvoering. Hulpmiddelen Grafiek 1: Kosten hulpmiddelen per jaar (in miljoenen) 3 2 1,8 1,4 2,2 1,9 1, Op 1 juni 2016 heeft SWVO, namens de samenwerkende gemeenten in de Oosterschelderegio, een contract voor hulpmiddelen afgesloten met Medipoint. Ieder jaar in juni past Medipoint haar factuur voor de gezamenlijke gemeenten aan, op basis van de hoeveelheid hulpmiddelen die op dat moment uitstaat. Voor de periode juni 2016 juni 2017 is een factuurbedrag van 2,2 miljoen afgesproken. Omdat het aantal geleverde hulpmiddelen lange tijd lager lag dan het aantal innames, is in de afgelopen jaren het factuurbedrag gedaald. Het huidige contract met Medipoint eindigt van rechtswege op 31 mei In de overtuiging dat een nieuwe aanbesteding geen lagere prijs of nog betere resultaten oplevert, heeft het Algemeen Bestuur van SWVO bepaald dat het contract met Medipoint met een periode van drie jaren verlengd wordt met ingang van 1 juni Medipoint voldoet aan de gestelde doelen uit het contract en de klanten zijn tevreden. Vanaf 1 juni 2019 zal een ander, meer marktconform, jaarbedrag gaan gelden. Afgesproken is dat we - rekening houdend met een stijging van de BTW van 6 naar 9 % - vanaf juni ,6 miljoen betalen aan Medipoint. De afspraak dat iedere keer in juni het jaarbedrag wordt aangepast op basis van het uitstaande bestand blijft staan. Per kwartaal in 2018 schommelt het aantal innames en het aantal leveringen, maar voor 2018 als geheel blijft het aantal uitstaande hulpmiddelen min of meer gelijk aan In grafiek 2 is dit ook te zien. Een verklaring voor de daling van de kosten in 2018 (zie grafiek 1) terwijl het uitstaande bestand min of meer gelijk is gebleven (zie grafiek 2) ligt waarschijnlijk in de samenstelling van de uitstaande hulpmiddelen. Er zijn in 2017 meer duurdere hulpmiddelen (zoals rolstoelen en scootmobielen) geleverd door Medipoint dan in Daar komt bij dat ieder jaar het budget (de kosten) per juni en de aantallen per december worden vastgesteld en gepubliceerd. 5

7 Grafiek 2 Aantal hulpmiddelen in gebruik Trapliften Otolift is sinds juni 2015 de leverancier van trapliften voor de gezamenlijke gemeenten in de Oosterschelderegio. In december 2018 is afgesproken het contract met Otolift vanaf 14 juni 2019 met een jaar te verlengen. In het contract is afgesproken dat Otolift het onderhoud aan de door haar zelf geplaatste trapliften verricht. De trapliften die vóór het contract met Otolift zijn geplaatst, worden door het bedrijf dat deze geplaatst heeft onderhouden. In de praktijk houdt dit in dat drie bedrijven het onderhoud verrichten en daarvoor facturen sturen naar SWVO. Het aantal trapliften dat jaarlijks wordt aangekocht door de gemeenten fluctueerde in de afgelopen jaren nogal. Zo was in 2017 een flinke stijging in de aankoop van nieuwe trapliften waar te nemen, terwijl in dat jaar de onderhoudskosten waren gedaald. Voor 2018 geldt dat het aantal aangekochte trapliften lager ligt dan in 2017, maar dat de onderhoudskosten in 2018 flink hoger liggen dan het vorige jaar. De reden hiervoor is dat Handicare (één van de drie bedrijven die het onderhoud aan de trapliften verrichten), haar onderhoudsfactuur over 2017 pas in juli 2018 aan SWVO heeft verstuurd. Dit betekent dat in het jaar 2018, zowel de onderhoudskosten van 2017 en 2018 zijn verwerkt. In grafiek 3 hieronder is te zien dat de totale kosten in 2017 en 2018 min of meer gelijk zijn, maar wanneer we inzoomen op de verhouding aankoop versus onderhoud, dan verschilt deze tussen de beide jaren. Grafiek 3 Kosten aankoop plus onderhoud trapliften

8 Uit tabel 1 blijkt dat het aantal uitstaande trapliften dit jaar licht gestegen is. Tabel 1 Totaal aantal in gebruik zijnde trapliften Gemeente Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen Totaal Regiotaxi vervoer Kosten vervoer De kosten voor het collectief vervoer voor de gemeenten zijn in ,-. Dit is ,- meer dan in In 2018 hebben ca.300 meer Wmo pashouders gebruik gemaakt van de Regiotaxi-Oosterschelde. Ten opzichte van 2017 is het aantal ritten en kilometers in de Regio nagenoeg gelijk gebleven. In onderstaande tabellen en grafieken wordt de ritontwikkeling Wmo zichtbaar. Tabel 2 Aantal ritten Regiotaxi Gemeente Wmo Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen Regio Grafiek 4 Aantal verreden ritten 2015 t/m 2018 in de Oosterschelderegio Regio 7

9 In Tabel 3 is de ontwikkeling van het aantal pashouders dat in 2018 heeft gereisd weergegeven. Tabel 3 Aantal pashouders die in 2018 hebben gereisd Gemeente Pashouders Gem. aantal ritten per pashouder Gem. aantal Km per pashouder Gem. aantal km per rit Borsele , ,0 19,59 Goes , ,6 9,05 Kapelle , ,8 15,46 Noord-Beveland , ,4 23,87 Reimerswaal , ,3 27,69 Schouwen-Duiveland , ,5 17,56 Tholen , ,1 19,57 Gem. kosten per rit Totaal , ,3 15,75 (Totaal 2017) , ,5 15,39 Tabel 3 toont aan dat regionaal gezien het gemiddelde aantal ritten en het aantal kilometers per pashouder nagenoeg gelijk is gebleven evenals het gemiddeld aantal kilometers per rit. Tabel 4 Netto kosten per inwoner en per vervoersgerechtigde in 2018 Gemeente Netto kosten per inwoner Netto kosten per Vervoersgerechtigde (Wmo) Borsele 16,45 731,78 Goes 14,56 348,81 Kapelle 9,03 452,03 Noord-Beveland 16,71 766,42 Reimerswaal 17,36 975,47 Schouwen-Duiveland 17,00 651,44 Tholen 12,30 559,73 Regioprijs ,03 562,55 (Regioprijs 2017) 14,38 555,72 De netto kosten per vervoersgerechtigde in Tabel 4 zijn berekend op basis van het aantal pashouders dat in 2018 werkelijk gebruik heeft gemaakt van het vervoersysteem. Uit de tabel blijkt dat regionaal gezien de netto kosten per inwoner en ook de netto kosten per Wmo-cliënt in 2018 nagenoeg hetzelfde zijn als in Klachten vervoer In het Collectief Vervoerssysteem Regiotaxi-Oosterschelde zijn in 2018 ruim ritten uitgevoerd. In 2018 zijn er 30 klachten geregistreerd waarvan er 17 gegrond zijn verklaard. In Grafiek 5 wordt de aard en omvang van de klachten zichtbaar gemaakt. 8

10 Grafiek 5 Aard en omvang klachten regiotaxi Aard en omvang klachten Regiotaxi Anders Taxi niet gekomen Taxi te laat / te vroeg Taxicentrale telefonisch slecht bereikbaar Te hard rijden Te lange omrijtijd Huishoudelijke Hulp en Huishoudelijke Zorg Het SWVO verzorgt in opdracht van de gemeenten in de Oosterschelderegio het contractbeheer van de verstrekking Huishoudelijke Hulp (HH) en Huishoudelijke Zorg (HZ). Het SWVO beheert namens de deelnemende gemeenten de contracten met 15 verschillende zorgaanbieders die HH/HZ leveren. In 2017 werd besloten om afscheid te nemen van de alfahulp constructie. De omzetting naar hulpen in vaste dienst en toepassen van de AmvB reëele kostprijzen heeft ertoe geleid dat de kosten van de HH in 2018 zijn gestegen (grafiek 6). In 2018 waren de kosten In 2017 was dit nog Grafiek 6 Kostenontwikkeling Hulp bij het Huishouden Kosten Regio HH Individuele Begeleiding en Dagbesteding Het SWVO verzorgt in opdracht van de gemeenten in de Oosterschelderegio de inkoop van dagbesteding en begeleiding. SWVO verzorgt het contractbeheer en voert de administratie voor deze diensten uit. Daarnaast ondersteunt zij de gemeenten bij de verdere ontwikkeling van begeleiding en dagbesteding als onderdeel binnen de Wmo. Bij de uitvoering van Begeleiding en Dagbesteding werken we met 6 verschillende bouwstenen. Voor zowel individuele begeleiding, dagbesteding als kortdurend verblijf hanteren we met een variant regulier en een variant speciaal. Afhankelijk van de intensiteit van de zorginzet en de complexiteit van de casus 9

11 wordt daar een keuze in gemaakt. Voor iedere bouwsteen geldt een vast budget per cliënt per zorgperiode. Dit budget is losgekoppeld van de ondersteuningsvraag van de cliënt. Zorgaanbieders moeten deze ruimte gebruiken om maatwerk aan de cliënt te kunnen bieden zonder extra administratieve lasten voor herindicatie. De professional beweegt mee met de zorgvraag van de cliënt. In 2017 hebben gemeenten samen met de zorgaanbieders de systematiek van bouwstenen en de inhoud daarvan geëvalueerd. Tevreden zijn de partijen met de eenvoud van het systeem. Veel zorgaanbieders vinden het werken met deze bouwstenen prettig waarbij er volop ruimte is om als professional mee te bewegen met de zorgvraag van de cliënt. Maar de betrokken partijen hebben ook geconcludeerd dat het huidige onderscheid tussen regulier en specialistisch te kort schiet wanneer er meer aan de hand is. Dit geldt met name bij de individuele begeleiding. Ook ontbreken er prikkels om zorg af te schalen. Deze evaluatie heeft ertoe geleid dat we eind 2017 zijn gestart met een proces om te komen tot nieuwe voorstellen voor inrichting van het bekostigingssysteem in de Oosterschelderegio. Het resultaat moet zijn dat we straks een systeem hebben dat nog steeds eenvoudig is en ruimte biedt aan professionals om mee te bewegen met de zorgvraag van de cliënt, maar tegelijkertijd beter aansluit op de dienstverlening door de zorgaanbieders. Daarnaast willen we prikkels verleggen zodat het aantrekkelijk wordt voor gecontracteerde zorgorganisaties om cliënten uit zorg te helpen. In 2018 zijn de uitgaven voor begeleiding en dagbesteding opnieuw fors gestegen (van ,- in 2017 naar ,- in 2018 ). Dit komt vooral door een grotere instroom van cliënten die een beroep doen op de maatwerkvoorzieningen. Inwoners blijven langer thuis wonen dat is een maatschappelijke trend en kunnen minder snel terecht in een verpleeghuis. Ook andere instellingen voor langdurige zorg hebben hun toegangscriteria aangescherpt. Maar de toename van het aantal cliënten laat ook zien dat inwoners van gemeenten en de beschikbare voorzieningen om hen te ondersteunen elkaar steeds makkelijker weten te vinden. De toename van het aantal cliënten leidt wel tot spanning op het beschikbare budget voor begeleiding en dagbesteding. Dat is aanleiding geweest voor het bestuur SWVO voor een nadere analyse en de start van een actieplan begeleiding. In 2018 zijn gemeenten, GR de Bevelanden en SWVO gestart met de uitvoering van dit actieplan. Het actieplan kent op dit moment drie onderdelen; (1) monitoring (2) contractering en (3) het creëren van alternatieven voor de maatwerkvoorziening. 1. Het hebben van betrouwbare cijfers voor monitoring is belangrijk. Echter het juist interpreteren van cijfers op lokaal en/of regionaal niveau - eventueel in relatie met andere data (bijvoorbeeld van de frontoffices van gemeenten) - is een belangrijke voorwaarde om gerichte maatregelen te kunnen nemen met betrekking tot de maatwerkvoorzieningen. Interpretatie en duiding op lokaal en regionaal niveau is dus nodig. In 2018 heeft SWVO in samenwerking met de datadenkers een BI-tool opgeleverd dat gemeenten hierin kan ondersteunen. De volgende stap is dat gemeenten tijd en kennis vrijmaken om (eventueel in samenwerking met elkaar) tot goede analyses te komen. 2. Hierboven is beschreven op welke manier de wijzigingen in de contractering kunnen bijdragen aan minder maatwerkvoorziening. 3. Het instrument waar we het meeste resultaat van verwachten in de bijdrage aan minder Maatwerkvoorziening is het creëren van alternatieven. In 2018 hebben we een aantal stappen gezet om dit voor elkaar te krijgen. Een zichtbare pilot is indicatievrije dagbesteding in de gemeente Reimerswaal. Zorggroep Ter Weel heeft met ingang van 1 juni de deuren opengezet voor alle senioren in de gemeente die gebruik willen maken van een vorm van dagbesteding. De deelnemers hoeven niet langer naar het gemeentelijk loket voor een indicatie. De dagbesteding is daarmee een voorliggende algemene voorziening geworden. Met hetzelfde bedrag kunnen nu meer mensen in Reimerswaal deelnemen aan de dagbesteding. Verschillende instrumenten worden ingezet om meer van dit soort oplossingen te realiseren. Zo investeert SWVO in communicatie, wordt aan bewustwording gewerkt om op termijn meer gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden van Ehealth en technologie en is een uitvoeringsteam gestart dat succesvolle projecten lokaal uitrolt naar de rest van de regio. De uitgaven voor het actieplan begeleiding worden gefinancierd vanuit de vooruit ontvangen bedragen innovatie begeleiding, welke gemeenten binnen SWVO hebben ingericht voor innovatie. 10

12 Grafiek 7 Ontwikkeling actieve indicaties begeleiding 1900 Ontwikkeling aantal actieve indicaties en clienten maatwerkvoorziening Begeleiding Regionaal Indicaties Cliënten lasten en baten Oorspronkelijke begroting 2018 Definitieve begroting 2018 Realisatie 2018 Realisatie 2017 Lasten Programma 2, Uitvoering Wmo Baten Programma 2, Uitvoering Wmo Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Gerealiseerd resultaat Beleidsindicator Sociaal Domein Met de wijziging van het BBV van 5 maart 2016 zijn gemeenschappelijke regelingen voortaan gehouden om in het jaarverslag, de maatschappelijke effecten die met de verschillende programma s worden beoogd of gerealiseerd, toe te lichten aan de hand van beleidsindicatoren. Bijgevoegd de beleidsindicator Sociaal Domein: 11

13 Tabel 5 Beleidsindicator Sociaal Domein Aantal cliënten met een maatwerkvoorziening 2018 per inwoners: Inwoners: peildatum CBS Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen TOTAAL

14 Programma Gezondheidsbeleid Regionaal gezondheidsbeleid Gemeenten hebben de wettelijke taak om iedere vier jaar een (lokale) gezondheidsnota op te stellen waarin staat wat wordt gedaan om de gezondheid van burgers te bevorderen en te beschermen. In 2017 is het regionaal kader gezondheidsbeleid Oosterschelderegio Samen werken aan vitale inwoners in een gezonde regio ontwikkeld. Het doel van het regionaal/gemeentelijk gezondheidsbeleid is het op peil houden/ verbeteren van de gezondheidssituatie van de inwoners. Het beleidskader gaat uit van positieve gezondheid. Veel gezondheidswinst is nog te behalen door een gezonde leefstijl. Mensen maken eigen keuzes en hebben een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om leefstijl. Het bevorderen van gezondheid doen gemeenten niet alleen, maar samen met (maatschappelijke) organisaties en de inwoners zelf. Door als zeven gemeenten via SWVO samen te werken in gezondheidsbeleid, worden expertise en krachten gebundeld en verbetert de kwaliteit van de uitvoering. Op basis van de resultaten van de provinciale gezondheidsmonitors (Zeelandscan) blijkt dat de gemeenten in de Oosterschelderegio te maken hebben met dezelfde gezondheidsrisico s. Roken, overmatig drinken, overgewicht en psychosociale problematiek (zoals een depressie) zijn van grote invloed op de gezondheid. Het zijn gezondheidsrisico s waarop alle gemeenten willen blijven inzetten en de krachten willen bundelen. De speerpunten van het regionaal kader gezondheidsbeleid zijn: Preventie genotmiddelen Gezond gewicht Betere mentale gezondheid en minder psychosociale problematiek Speerpunt Preventie genotmiddelen In de Oosterschelderegio heeft het speerpunt Preventie genotmiddelen altijd al veel aandacht gehad. Van oudsher is er regionale samenwerking in de pijler Educatie en Bewustwording. In de Zeeuwse aanpak Laat ze niet (ver)zuipen wordt de uitwerking van de pijlers Regelgeving en beleid en Handhaving nader vormgegeven. Dit omdat bekend is dat een brede integrale aanpak, gericht op een combinatie van maatregelen op het gebied van voorlichting & educatie, regelgeving en handhaving, meer effect heeft. De inkoop van interventies bij Indigo voor verslavingspreventie wordt regionaal afgestemd en gecontracteerd (regionale raamovereenkomst tussen SWVO en Indigo). De inzet is vooral gericht op voorlichting aan jongeren en hun ouders en outreachende preventie. Gemeenten en Indigo benoemen samen de doelstellingen/thema s (het wat) waarop de activiteiten verslavingspreventie zich richten. Voor 2018 zijn dat: Verantwoord middelengebruik. Verantwoord game- en gokgedrag. Verantwoord omgaan met energydranken De activiteiten voor verslavingspreventie door Indigo en de uitvoering van de Zeeuwse aanpak worden bekostigd uit het regionale budget preventiemiddelen Oosterschelderegio. Speerpunten Gezond gewicht, betere mentale gezondheid en minder psychosociale problematiek De speerpunten Gezond gewicht en Mentale gezondheid/ Psychosociale problematiek (GGZ-preventie) worden lokaal uitgewerkt (gemeentelijk maatwerk). In de werkgroep zorg vindt regelmatig uitwisseling van ervaringen plaats en worden bepaalde thema s (zoals dementie) nader afgestemd. Verder worden via SWVO gezamenlijk afspraken gemaakt over activiteiten GGZ-preventie. De uitvoering hiervan gebeurt door Indigo. Gemeenten en Indigo hebben voor 2018 samen de speerpunten geconcretiseerd in thema s die het meest belangrijk zijn en waarop Indigo de meeste inzet pleegt: (V)echtscheidingen en gevolgen (niet de daadwerkelijke hulpverlening (basis GGZ), maar bijvoorbeeld 1e gesprekken en afsluiting, of deskundigheidsbevordering bij onderwijs, gemeenten of andere zorgaanbieders). Statushouders/ migranten (het komen tot adequate samenwerking en zorgen voor een passende integratie en het voorkomen van psycho sociale problematiek in latere fasen). Kwetsbaarheid/ grensoverschrijdend gedrag (het gaat met name om jongeren en dit uit zich bijvoorbeeld in seksueel gedrag, alcoholgebruik of gebruik social media). KOPP/KVO. 13

15 Psychosociale problematiek binnen het eigen netwerk (het geven van psycho-educatie zodat de draaglast vermindert en de draagkracht wordt verhoogd van het individu of het systeem). Samenwerking met CZ Sinds 2015 is de toekomst van de zorg in Zeeland nadrukkelijk op de agenda gezet door de Commissie Toekomstige Zorg Zeeland (CTZZ). Inmiddels is de commissie opgeheven, maar de samenwerking tussen CZ en gemeenten is blijven bestaan. Gemeenten en zorgverzekeraars hebben immers de taak om integrale zorg en ondersteuning thuis en in de buurt voor hun inwoners en verzekerden te bieden. Ook in 2018 hebben gemeenten en CZ deelgenomen aan een afstemmingsoverleg om informatie te delen en samenwerking te stimuleren. Dit mondt uit in de samenwerkingsagenda voor Het programma Zorg Dichtbij heeft in 2018 afstemming met gemeenten gezocht om de visie te bespreken, de gewenste Zeeuwse aanpak te ontwikkelen en lokale initiatieven aan het programma toe te voegen. Op basis hiervan wordt een strategische uitvoeringsagenda ontwikkeld en voorgelegd aan het CZW in In de Oosterschelderegio hebben de gemeenten, SWVO, CZ, Zeeuwse Zorschakels (ZZS) en Periscaldes (de vertegenwoordiging van de huisartsen) de ambitie om de zorg en ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers de komende jaren verder te verbeteren: zorgoptimalisatie dementie. Daarbij is in 2018 gebruik gemaakt van het VNG-ondersteuningsprogramma samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars. De betrokken partners hebben in 2018 gezamenlijk een visie en een meerjarenplan ontwikkeld. Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) en Cliëntondersteuning De vijf gemeenten van de Bevelanden 1 (Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal) hebben voor het Algemeen maatschappelijk Werk (AMW) een gezamenlijk subsidiecontract afgesloten met SMWO (Stichting Maatschappelijk werk en Welzijn Oosterschelderegio). Er worden cliëntgebonden uren ingekocht. De samenwerkingsafspraken en prestatieverwachtingen zijn op papier gezet en het dienstenpakket is beschreven. Vanaf 1 januari 2015 (nieuwe Wmo) zijn gemeenten ook verantwoordelijk voor cliëntondersteuning voor alle (groepen) kwetsbare burgers. Bijvoorbeeld door te helpen de hulpvraag te formuleren, keuzes te maken, de zelfredzaamheid en participatie te versterken of problemen op te lossen. Cliëntondersteuning helpt de burger om de regie te houden. De gemeenten in de Oosterschelderegio hebben afgesproken de inkoop en het contractbeheer van cliëntondersteuning te beleggen bij de GR SWVO 2. In 2016 is de cliëntondersteuning van MEE Zeeland (deel Oosterschelderegio) met het maatschappelijk werk van SMWO geïntegreerd. Dit betekent dat de medewerkers van MEE Zeeland met de functietitel cliëntondersteuner vanaf 2016 bij SMWO in dienst zijn. Op deze wijze zijn de cliëntondersteuners aangesloten bij het gebiedsgericht werken en is ook de kennis en expertise geborgd. Korte contacten Het aantal korte contacten (informatie- en adviesvragen die binnen een half uur worden beantwoord) bij SMWO is de laatste jaren fors toegenomen (zie Grafiek 8). Vanaf 2014 is een sterke toename te zien. De toename van het aantal korte contacten in 2016 is mede het gevolg van het integreren van het Centraal Aanmeld Team (CAT) van MEE Zeeland met het Infopunt van SMWO. Daardoor zijn de korte contacten van cliëntondersteuners opgenomen in het aantal en kunnen bijvoorbeeld ook inwoners uit de gemeente Tholen vragen stellen. 1 De gemeenten Schouwen-Duiveland en Tholen maken zelf afspraken over het AMW. 2 De gemeente Schouwen-Duiveland heeft vanaf 2018 alle afspraken, dus ook voor cliëntondersteuning, met SMWO in een eigen subsidie opgenomen. 14

16 Grafiek 8 Aantal korte contacten SMWO Hulpverlening In 2018 hebben zich in totaal mensen gemeld bij SMWO voor hulpverlening. In 2018 is een ontwikkeling ingezet om meer te investeren in groepswerk (van 145 cliënten in 2017 naar 258 in 2018). Mede door deze ontwikkeling kan SMWO de toename in het aantal cliënten opvangen. Bijna een kwart van cliënten die individuele hulpverlening krijgt, heeft problemen met sociale interacties. Andere problematiek die vaak voorkomt heeft te maken met gezondheid (20%) en wet- en regelgeving, financiën en sociaal juridisch (17%). De zwaarte en complexiteit van de problematiek neemt toe (zie ook de volgende paragraaf, ontwikkelingen). Ontwikkelingen Vanaf 1 januari 2015 is de jeugdzorg en een groot deel van de zorg voor volwassenen ondergebracht bij de gemeenten. In het brede sociaal domein zijn veel ontwikkelingen gaande, die allemaal effect hebben op hulpbehoevende burgers. In deze paragraaf beschrijven we enkele ontwikkelingen die binnen het maatschappelijk werk en cliëntondersteuning opvallen en waarop SMWO anticipeert. Er zijn verschillende ontwikkelingen voor jeugdigen. Door toenemende complexe jeugdhulpcasuïstiek investeert SMWO op deskundigheid d.m.v. een Jeugd Expertise Groep(JEG). SMWO krijgt steeds vaker de rol van casemanager toegewezen. Eind 2018 is een extra verzoek aan gemeenten gedaan voor de uitvoering van deze taak. Tegelijkertijd krijgt preventie bij jongeren meer aandacht, bijvoorbeeld door de inzet van jongerencoaches. Daarnaast signaleert SMWO een toename van de groep kwetsbare burgers die langer/vaker zelfstandig moeten blijven wonen, zoals kwetsbare ouderen en cliënten met GGZ-problematiek. SMWO merkt dat er meer vragen zijn over regelingen en voorzieningen (mede door toenemende digitalisering) en dat de zwaarte van de problematiek toeneemt (vaker problemen op meerdere levensdomeinen, maar ook het aantal betrokkenen in een hulpverleningstraject neemt toe). Ontwikkelingen in het Sociaal Domein en de ontwikkelsessies in 2017 hebben geleid tot nieuwe definities binnen de werksoorten van SWMO. De volgende functies worden vanaf 2018 onderscheiden: algemeen maatschappelijk werk, cliëntondersteuning en maatschappelijk werk voor mensen met een beperking. lasten en baten Oorspronkelijke begroting 2018 Definitieve begroting 2018 Realisatie 2018 Realisatie 2017 Lasten Programma 3, Gezondheidsbeleid Baten Programma 3, Gezondheidsbeleid Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Gerealiseerd resultaat

17 Programma Overige projecten Jeugdbeleid Via de Transformatieagenda Jeugd zijn voor de 13 Zeeuwse gemeenten actielijnen uitgezet voor de aspecten waarop op provinciaal niveau wordt samengewerkt door de gemeenten. Regionale afstemming op beleids- en uitvoerend niveau vindt plaats in het Platform Zorg voor Jeugd waarin ook de verbinding wordt gemaakt met het provinciale transformatieteam Jeugd. Samenwerking, afstemming en het delen van informatie zowel op het niveau van de Oosterscheldregio als op provinciaal niveau is nodig om zaken die het Jeugdbeleid betreffen in goede banen te leiden en processen en regelgeving bij te stellen. In 2018 is de pilot intensieve zelfstandigheidstraining die jeugdzorgaanbieder Juvent uitvoert voor de gemeenten in de Oosterschelderegio geëvalueerd. Het betreft zelfstandigheidstraining voor kwetsbare jongeren in de leeftijd Juvent en alle betrokken gemeenten zijn positief over de resultaten. De pilot wordt voortgezet in afwachting van de opzet van de nieuwe zorgbouwstenensystematiek. Dit is een stap in de richting van meer integratie tussen jeugdbeleid en Wmo. Tenslotte is het zo dat SWVO de Jeugdbeschermingstafel voor de Oosterschelderegio faciliteert. Aan deze tafel wordt inhoudelijke casuïstiek met de Raad voor de Kinderbescherming afgestemd. Leerlingenvervoer Het Loket Leerlingenvervoer heeft een roerig jaar achter de rug. Door langdurige ziekte van 2 medewerkers is er naast extra inzet vanuit het SWVO een extern medewerker ingehuurd om het proces van beoordeling en toekenning van aanvragen voor het nieuwe schooljaar te realiseren. Er is door het Loket, de vervoerders en de GVZ hard gewerkt om de start van het nieuwe schooljaar zo soepel mogelijk te laten verlopen, wat ook is gelukt. In 2018 is ook een start gemaakt met het beschrijven van de processen voor een geautomatiseerde aanvraag/toekenning planning van het leerlingenvervoer wat in 2019 geïmplementeerd gaat worden. Regionaal is het totaal aantal leerlingen wat een vervoersindicatie heeft gekregen nagenoeg gelijk gebleven. Dat zelfde geldt voor de kosten (de vervoerskosten van de gemeente Borsele zijn in 2018 voor het eerst voor een heel boekjaar meegenomen) Tabel 6 Netto vervoerskosten Leerlingenvervoer Overzicht netto vervoerskosten Leerlingenvervoer (vervoerskosten en vergoedingen ouders) Gemeente Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen Totaal

18 Op de eerste schooldag van het schooljaar is gestart met het volgende aantal leerlingen dat een beschikking heeft ontvangen van de gemeente: Tabel 7 Aantal leerlingen in leerlingenvervoer Gemeente Aantal leerlingen Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen Totaal Het Loket Leerlingenvervoer blijft alle ontwikkelingen in het vakgebied leerlingenvervoer nauwgezet volgen. In een overleg dat tweemaal per jaar plaatsvindt worden de gemeenten, via hun beleidsmedewerkers, hierover geïnformeerd. Hierdoor blijven de gemeenten up to date. Ook worden overleggen georganiseerd met andere doelgroepen zodat nieuwe of verbeterde samenwerkingen ontstaan. Een voorbeeld is de samenwerking met de Regionaal Educatieve Afstemming (REA). Gezamenlijk is er een notitie en een vervoersarrangement opgesteld die het zelfstandig reizen van leerlingen ondersteunt en bevordert. Deze notitie is vastgesteld. Het arrangement is c.q. wordt door scholen en Samenwerkingsverband Kind op 1 geïmplementeerd in hun werkwijze. Het Loket wil zich de komende jaren blijven inzetten voor het creëren van nieuwe mogelijkheden waarmee het leerlingenvervoer zich verder ontwikkelt. Jeugdzorg vervoer Met ingang van het nieuwe vervoerscontract worden de ritaanvragen voor het vervoer van Jeugdigen met een indicatie voor (GGZ) Jeugdzorgvervoer ook via de Gemeentelijke Vervoerscentrale Zeeland uitgevoerd. Inmiddels zijn alle gemeenten in de Oosterschelderegio aangesloten en zijn de kosten hiervoor opgenomen in een aparte begrotingspost van het SWVO. Over de ontwikkeling t.o.v. vorige jaren zijn nog geen cijfers bekend. Tabel 8 Aantal jeugdigen in het jeugdzorgvervoer Gemeente Aantal Jeugdigen Borsele 22 Goes 8 Kapelle 18 Noord-Beveland 5 Reimerswaal 65 Schouwen-Duiveland 32 Tholen 23 Totaal

19 lasten en baten Oorspronkelijke begroting 2018 Definitieve begroting 2018 Realisatie 2018 Realisatie 2017 Lasten Programma 4, Overige projecten Baten Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat

20 Programma Secretariaat Ontwikkelingen Op basis van de ontwikkelingen in het sociaal domein en de regionale visie op samenwerking heeft het bestuur in 2017 besloten om vooralsnog geen organisatieveranderingen door te voeren en het secretariaat kostendekkend te financieren. Besloten is in te zetten op doorontwikkeling, op basis van inhoudelijke ontwikkelingen in het sociaal domein. Hiervoor is in 2018 een werkplan vastgesteld. lasten en baten Oorspronkelijke begroting 2018 Definitieve begroting 2018 Realisatie 2018 Realisatie 2017 Lasten Programma 5, Secretariaat Baten Programma 5, Secretariaat Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat Algemene beleidsindicatoren Met de wijziging van het BBV van 5 maart 2016 zijn gemeenschappelijke regelingen voortaan gehouden om in het jaarverslag, de maatschappelijke effecten die met de verschillende programma s worden beoogd of gerealiseerd, toe te lichten aan de hand van beleidsindicatoren. Bijgevoegd de algemene beleidsindicatoren: Tabel 9 Algemene beleidsindicatoren Naam indicator Eenheid Realisatie 2018 Formatie Fte per inwoners 0,085 Bezetting Fte per inwoners 0,085 Apparaatskosten Kosten per inwoner 8 Externe inhuur Kosten als % van totale loonsom + 5,2% totale kosten inhuur externen Overhead Kosten als % van totale lasten 3,8% 19

21 Paragrafen Bedrijfsvoering Bureau Samenwerkingsverband Onderstaand een overzicht van het aantal medewerkers en FTE bij het Samenwerkingsverband. De afname wordt veroorzaakt doordat een medewerker korter is gaan werken. Tabel 10 Aantal medewerkers SWVO Onderdeel Aantal medewerkers Aantal Fte s Secretaris 1 1 1,00 1,00 Beleid 5 5 4,67 4,67 Administratie 5 5 4,06 3,89 Financiën 3 3 2,37 2,37 LL-vervoer 3 3 1,82 1,82 Totaal ,92 13,75 Het loket Leerlingenvervoer wordt uitgevoerd voor alle deelnemende gemeenten met uitzondering van Borsele. Daarnaast levert het bureau diensten aan het CZW Bureau. Het gaat hierbij om aansturing, personeelszaken en financiën. Het CZW Bureau omvat in totaal 9,88 FTE. De secretaris van het SWVO is eindverantwoordelijk voor het CZW Bureau. Doelmatigheid De taken die door het secretariaat worden uitgevoerd zijn beschreven in een activiteitenplan. Hierin is de doelstelling vastgelegd en zijn prioriteiten benoemd. Door middel van een geautomatiseerd tijdschrijfsysteem worden de ingezette uren verantwoord. Hierdoor ontstaat inzicht in de integrale kostprijs per project. Voor de beleidsterreinen die zijn vastgelegd in de GR wordt gewerkt met vaste en tijdelijke ambtelijke werkgroepen (zie organigram). De voortgang van de projecten wordt binnen de werkgroepen getoetst. Op het terrein van de administratie en het beheer van de middelen wordt gebruik gemaakt van geautomatiseerde ERP systemen. Het SWVO is namens de deelnemende gemeenten aangesloten op het landelijk berichtenverkeer iwmo. In 2018 is een certificeringstraject voor het geautomatiseerde systeem afgerond. Hierdoor kan accountantscontrole beperkter blijven. Per kwartaal en voor sommige onderdelen per maand wordt een overzicht opgesteld van de gemaakte kosten (onder andere in het kader van de verstrekte Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) voorzieningen. Dit wordt gecommuniceerd met de deelnemende gemeenten. In 2018 is een Business Intelligence (BI) systeem uitgewerkt waardoor gemeenten ieder moment data van hun gemeente kunnen raadplegen. Betalingsverkeer verloopt geautomatiseerd. Bij het SWVO is een controlesysteem voor betalingen ingevoerd met parafering door verschillende medewerkers om de rechtmatigheid van de uitgaven te toetsen. Uiteraard vindt een accountantscontrole plaats op jaarverslag en jaarrekening. College Zorg en Welzijn Vanuit de Vereniging Zeeuwse Gemeenten (VZG) fungeert het College Zorg en Welzijn (CZW) als portefeuillehouderoverleg welzijn en volksgezondheid, voor lokaal/ regionaal overstijgende onderwerpen. De portefeuillehouders Wmo van alle Zeeuwse gemeenten en de gedeputeerde van Provincie Zeeland zijn hierin vertegenwoordigd. Ter voorbereiding van dit overleg functioneert een ambtelijk vooroverleg met ambtelijke vertegenwoordiging namens alle Zeeuwse gemeenten en de Provincie Zeeland. De secretaris van het SWVO is tevens secretaris van het CZW en als zodanig voorzitter van het ambtelijke vooroverleg. De secretaris neemt deel aan de vergaderingen van het CZW. 20

22 CZW-bureau Het CZW-bureau voert in opdracht van de 13 gemeenten in Zeeland beleidstaken uit. De deelnemende gemeenten nemen de kosten van dit bureau voor hun rekening. De Provincie Zeeland draagt op projectbasis financieel bij aan het CZW. Via het CZW Bureau vindt de gezamenlijke beleidsontwikkeling en -uitvoering plaats op het terrein van: Anti discriminatie voorziening (ADV) Zeeland; Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Zeeland (ASHGZ); Project Jeugd en Alcohol; Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang (namens de centrumgemeente); Beschermd Wonen en Opvang/ begeleiding MO/ VO. Op verzoek van de deelnemende gemeenten in het CZW treedt het SWVO vanaf 2009 op als werkgever voor de medewerkers van dit CZW-bureau. De secretaris is verantwoordelijk voor de aansturing en exploitatie van het bureau. De activiteiten van dit bureau worden in een apart jaarverslag verantwoord. Weerstandsvermogen en risicobeheersing Om niet begrote/ onvoorziene kosten te dekken beschikt het SWVO over de reserve exploitatieresultaten. Bij de vaststelling van de begroting 2014 is besloten om de reserve Exploitatieresultaten in te zetten om de tekorten op de begroting van de kostenplaats Secretariaat in 2014 en 2015 te dekken. Hierdoor was de risicoreserve in 2016 geheel uitgeput. Met het rekeningresultaat 2016 en 2017 kon deze reserve weer worden aangevuld, zodat onverwachte schommelingen in de exploitatie weer kunnen worden ondervangen. Bovendien heeft het bestuur besloten vanaf 2017 het secretariaat kostendekkend te financieren zodat verdere uitputting t.b.v. de reguliere exploitatie niet nodig is. Met ingang van 2015 is het opnemen van kengetallen in de begroting en jaarrekening verplicht gesteld. Hieronder zijn de financiële kengetallen opgenomen die voor het SWVO van toepassing zijn: Tabel 11 Financiële kengetallen SWVO Verloop van de kengetallen Jaarrekening 2016 Jaarrekening 2017 Jaarrekening 2018 Netto schuldquote -0,57% -0,47% -0,27% Solvabiliteitsrisico 7,98% 10,44% 13,51% Structurele exploitatieruimte 1,02% 1,02% 0,37% Netto schuldquote Dit cijfer geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van het SWVO ten opzichte van de eigen middelen. Aangezien SWVO geen leningen heeft aangetrokken en dus geen rentelasten en aflossingen heeft, is dit cijfer zeer laag. De VNG adviseert om 130% als maximale norm te hanteren en daarboven de schuld af te bouwen. De netto schuldquote van 2018 van -0.27% is derhalve gunstig. Solvabiliteitsrisico Dit cijfer geeft inzicht in de mate waarin het SWVO is staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger dit percentage, hoe gunstiger dit is voor de financiële weerbaarheid van het SWVO. In 2018 stijgt dit percentage van 10,44% in 2017 naar 13,51% in Structurele exploitatieruimte Dit cijfer helpt mee om te beoordelen welke structurele ruimte het SWVO heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Hoe hoger dit cijfer hoe beter. Wanneer dit cijfer negatief is, betekent dit dat het structurele deel onvoldoende ruimte biedt om de lasten te blijven dragen. Bij het SWVO is de structurele exploitatieruimte met 0,37% aan de lage kant. Financiering Het financieel beheer is in 2018 uitgevoerd conform het, door het bestuur vastgestelde, Treasury statuut SWVO. Er is geen liquiditeits-/ financieringsbehoefte die het aantrekken van geld noodzakelijk maakte. Het SWVO heeft gemiddeld genomen liquide middelen over. Deze overtollige middelen moeten bij de schatkist worden aangehouden. Het Treasury statuut bepaalt dat in het kader van risicobeheer de aansprakelijkheid voor schulden bij gesubsidieerde instellingen moeten worden beperkt door controle van de jaarrekening van die instellingen. 21

23 Deze controle vindt jaarlijks plaats in het kader van de definitieve vaststelling van het jaarsubsidie. Niet alle instellingen die van het SWVO subsidie ontvangen, zijn volledig afhankelijk van de subsidie. Op 4 oktober 2017 heeft het algemeen bestuur van het SWVO de Financiële verordening 2018 van het SWVO vastgesteld. Deze verordening treedt op 1 januari 2018 in werking. De Financiële verordening van het SWVO d.d. 23 juni 2004 is per 1 januari 2018 ingetrokken. Verbonden Partijen Het SWVO heeft één verbonden partij, namelijk de Gemeentelijke Vervoerscentrale Zeeland. De vervoerscentrale heeft vier aandeelhouders: Gemeenten Middelburg, Vlissingen en Veere; Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio; Samenwerkingsverband Collectief Vervoer Zeeuws-Vlaanderen; Gemeente Goeree-Overflakkee. Deelneming Gemeentelijke Vervoerscentrale Zeeland Per 1 januari 2009 had het Samenwerkingsverband Collectief Vervoer Zeeuws-Vlaanderen 100% van de aandelen in haar bezit. Per 1 december 2011 zijn een gelijk aantal nieuwe aandelen, type B, uitgegeven aan het SWVO. Per 1 september 2015 zijn een derde van de aandelen, type B, uitgegeven aan de gemeenten Middelburg, Vlissingen en Veere (Walcheren), zodat het SWVO, Walcheren en het Samenwerkingsverband Collectief Vervoer Zeeuws-Vlaanderen gelijke stemrechten hebben in Taxi Zeeuws-Vlaanderen. De aandelen type B geven recht op dividend en/of enige uitkering ten laste van de algemene reserve. De kosten van de centrale (personeel en organisatie) worden door de gezamenlijke aandeelhouders gedragen. Tabel 12 Deelneming GVZ Gemeentelijke Vervoerscentrale Zeeland Eigen vermogen Vreemd vermogen Financieel resultaat Rechtmatigheid Binnen het controleprotocol rechtmatigheid, dat door het bestuur is vastgesteld, is een inventarisatie opgenomen van de relevante interne- en (verplichte) externe regelgeving. Het SWVO ziet erop toe dat deze regelgeving wordt nageleefd. Op een aantal programma s is de begroting overschreden. De overschrijdingen passen binnen het beleid en worden gedekt door direct gerelateerde hogere baten. In het volgende overzicht wordt aangegeven welke programma s zijn overschreden en waar de kosten lager waren dan begroot: 22

Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio

Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Organisatie Gemeenschappelijke Regeling Begroting 2015 bureau 1.036.144,-- Bijdrage gemeenten 806.668,-- 11,5 FTE en 17 medewerkers Bestuur Secretaris

Nadere informatie

Raadsadvies. Ontwerp programmabegroting 2019 GR

Raadsadvies. Ontwerp programmabegroting 2019 GR *2018.06052* 2018.06052 Dossier: 24544 Onderwerp Inhoud Advies Beleid en Dienstverlening Raadsadvies Ontwerp programmabegroting 2019 GR Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) Ontwerp

Nadere informatie

Jaarverslag en jaarrekening 2016

Jaarverslag en jaarrekening 2016 Jaarverslag en jaarrekening 2016 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) 1 Inhoudsopgave 1 JAARVERSLAG... 3 1.1 Inleiding...3 1.2 Jaarverslag per programma...4

Nadere informatie

Ilph1/40Welziinszorg Oosterschelderegio

Ilph1/40Welziinszorg Oosterschelderegio Goes, 28 september 2016 10% irm Samenwerkingsverband Ilph1/40Welziinszorg Oosterschelderegio Gemeente Tholen T.a.v. de gemeenteraad Postbus 51 4690 AB THOLEN Onderwerp: Behandeld: Bijlage(n): Email: Referentie:

Nadere informatie

Jaarplan SWVO 2016 INLEIDING

Jaarplan SWVO 2016 INLEIDING Jaarplan SWVO 2016 INLEIDING Het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) voert een aantal werkzaamheden uit namens de 7 gemeenten in de Oosterschelde. Concreet bevatten deze werkzaamheden

Nadere informatie

GEMEENTE THOLEN IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIVIIIIIIIIIIIIII. 15.25140 ink Afdeling/auteur postjwo Registratiedatum 29/12/2015

GEMEENTE THOLEN IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIVIIIIIIIIIIIIII. 15.25140 ink Afdeling/auteur postjwo Registratiedatum 29/12/2015 Goes, 23 december 215 Ząk Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegìo Gemeente Tholen T.a.v. Gemeenteraad Postbus 51 469 AB THOLEN GEMEENTE THOLEN IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIVIIIIIIIIIIIIII

Nadere informatie

- Programma secretariaat: aan te passen met inkomsten voor geleverde diensten door het CZW Bureau.

- Programma secretariaat: aan te passen met inkomsten voor geleverde diensten door het CZW Bureau. Samenvatting: Het bestuur van het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) biedt de ontwerp begroting 2020 aan de gemeenteraad aan. Gevraagd wordt om vóór 7 juni 2019 onze zienswijze

Nadere informatie

Jaarverslag en jaarrekening 2015

Jaarverslag en jaarrekening 2015 Jaarverslag en jaarrekening 2015 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) 1 Inhoudsopgave 1 JAARVERSLAG... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Jaarverslag per programma...

Nadere informatie

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 = aankruisen wat van toepassing is BEGROTING Artikel 7 t/m 21 BBV Beleidsbegroting

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2016-2019 3.2 Zorg (Wmo) 20 Programmabegroting 2016-2019 3.2.1 Wat wil Gouda bereiken? De implementatie van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden tengevolge van de decentralisaties

Nadere informatie

Ontwerp programmabegroting 2019 SAMENWERKINGSVERBAND WELZIJNSZORG OOSTERSCHELDEREGIO

Ontwerp programmabegroting 2019 SAMENWERKINGSVERBAND WELZIJNSZORG OOSTERSCHELDEREGIO Ontwerp programmabegroting 2019 SAMENWERKINGSVERBAND WELZIJNSZORG OOSTERSCHELDEREGIO Ontwerp programmabegroting 2019 Voorlopig 2017 Begroting 2018 Begroting 2019 Begroting 2020 Begroting 2021 Begroting

Nadere informatie

Groene druk Grijze druk Recent gebruik

Groene druk Grijze druk Recent gebruik Extra aandacht voor meer risicogedragingen bij de jeugd tegelijk Veel van de ongezonde gedragingen vallen samen bij dezelfde jongeren, ook al wordt dat door de focus op de afzonderlijke leefstijlfactoren

Nadere informatie

Jaarverslag en jaarrekening 2014

Jaarverslag en jaarrekening 2014 Jaarverslag en jaarrekening 2014 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) Jaarverslag en jaarrekening SWVO 2014 1 Inhoud 1 Jaarverslag... 3 1.1 1.2 1.3 Inleiding...

Nadere informatie

Ontwerp Programmabegroting 2018

Ontwerp Programmabegroting 2018 Ontwerp Programmabegroting 2018 Realisatie 2016 (voorlopig) 2017 na 1e wijziging 2018 2019 2020 2021 Lasten Programma 1 Volwasseneneducatie 546.947 500.714 546.213 546.213 546.213 546.213 Programma 2 Wmo

Nadere informatie

IEENTE BORSELE INGEKOMEN -8 JAN uniuin RQ

IEENTE BORSELE INGEKOMEN -8 JAN uniuin RQ Goes, 7 januari 2015 IEENTE BORSELE INGEKOMEN -8 JAN. 2015 Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Gemeente Borsele T.a.v. College van B&W Postbus 1 4450 AA HEINKENSZAND Geacht College, uniuin

Nadere informatie

: Jaarrekening 2008 van het Samenwerkingsverband. Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO).

: Jaarrekening 2008 van het Samenwerkingsverband. Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO). Raadsvoorstel Vergaderdatum : 24 september 2009 Agendapunt : Portefeuillehouder : G.E. Houtekamer R.J. van der Wekken Afdeling : Samenleving Behandelend ambtenaar : Jos Schlicher Datum : 18 augustus 2009

Nadere informatie

Welzijnszorg Oosterschelderegio

Welzijnszorg Oosterschelderegio Goes, 28 juni 2012 4g Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Gemeente Borsele t.a.v. College van B & W Postbus 1 4450 AA Heinkenszand Onderwerp: Behandeld: Bijlage(n): Email: Evaluatie regionaal

Nadere informatie

Jaarverslag en jaarrekening 2013

Jaarverslag en jaarrekening 2013 Jaarverslag en jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) Inhoudsopgave 1. Jaarverslag... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Jaarverslag per programma...

Nadere informatie

Toelichting administratief proces maatwerkvoorziening begeleiding

Toelichting administratief proces maatwerkvoorziening begeleiding Toelichting administratief proces maatwerkvoorziening begeleiding 10 november 2014 Peter Verburg / Thijs Terlouw Contractbeheer SWVO 13-11-2014 SWVO Context Fysieke overlegtafel (13 dienstverleners + gemeente)

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Inleiding

Raadsvoorstel. Inleiding Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering 20 maart 2019 Portefeuillehouder Carla Kreuk- Wildeman Begrotingsprogramma Sociaal Domein (programma 2) Onderwerp Lokale gezondheidsagenda Tiel 2019-2022 Besluit

Nadere informatie

Jaarverslag en Jaarrekening 2010 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio

Jaarverslag en Jaarrekening 2010 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Jaarverslag en Jaarrekening 2010 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Jaarverslag 2010 SWVO Inhoudsopgave 1 Jaarverslag... 3 1.1 Structuur... 3 1.2 Weerstandsvermogen...

Nadere informatie

voorstel Beslisnota voor de raad Openbaar Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) Versienummer v 3.0 Portefeuillehouder Nelleke Vedelaar

voorstel Beslisnota voor de raad Openbaar Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) Versienummer v 3.0 Portefeuillehouder Nelleke Vedelaar Beslisnota voor de raad Openbaar Onderwerp Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) Versienummer v 3.0 Portefeuillehouder Nelleke Vedelaar Informant Suzanne Bruns Eenheid/Afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Realisatie Bedijfsvoering ADBZ Arbeidsmarkt Project

Realisatie Bedijfsvoering ADBZ Arbeidsmarkt Project 2.4 AD BZ/LHBT KOSTEN Realisatie 214 Begroting 215 na 1e wijziging Begroting 216 217 218 219 Bedijfsvoering ADBZ 226.43 193.389 244.262 244.262 244.262 244.262 Arbeidsmarkt Project 24. 7. 17.5 Activiteiten

Nadere informatie

Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal;

Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal; GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Roosendaal. Nr. 104320 6 november 2015 Wijziging Nadere regels voor subsidieverstrekking 2016 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Roosendaal;

Nadere informatie

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever

Nadere informatie

Nadere regel Wmo 2015 Gemeente Ede. Inhoud Inhoud 1. Hoofdstuk 1 - Inleiding 2. Hoofdstuk 2 - Persoonsgebonden budget (pgb) 2. Artikel 1.

Nadere regel Wmo 2015 Gemeente Ede. Inhoud Inhoud 1. Hoofdstuk 1 - Inleiding 2. Hoofdstuk 2 - Persoonsgebonden budget (pgb) 2. Artikel 1. IS Nadere regel Wmo 2015 Gemeente Ede Inhoud Inhoud 1 Hoofdstuk 1 - Inleiding 2 Hoofdstuk 2 - Persoonsgebonden budget (pgb) 2 Artikel 1. Tarief pgb 2 Artikel 2. Hoogte pgb 2 Hoofdstuk 3 - Eigen bijdrage

Nadere informatie

Kaderstellen (Beleids)uitvoering Controleren. Gemeente Raad College Raad. Algemeen bestuur Dagelijks bestuur

Kaderstellen (Beleids)uitvoering Controleren. Gemeente Raad College Raad. Algemeen bestuur Dagelijks bestuur Algemeen Onderwerp Regionale beleidsnotitie bij beleidsplan Bescherming en Opvang Vertrouwelijk Nee Contactpersoon Dhr. J. van Slooten Eenheid Sturing E-mail sociaaldomein@regiogv.nl Kenmerk 17.0002772

Nadere informatie

Overzicht initiatieven voor innovatie in de Oosterschelderegio, september gemeente Wat? Status

Overzicht initiatieven voor innovatie in de Oosterschelderegio, september gemeente Wat? Status Overzicht initiatieven voor innovatie in de Oosterschelderegio, september 2016 gemeente Wat? Status Kortdurende Voorliggende Voorziening Begeleiding Thuis (KVVBT) Regionaal Kortdurende intensieve thuisbegeleiding.

Nadere informatie

Toelichting. : Wendy van Neer. Datum : 20 mei Betreft : verantwoorde inkoop zorg en ondersteuning Kenmerk :

Toelichting. : Wendy van Neer. Datum : 20 mei Betreft : verantwoorde inkoop zorg en ondersteuning Kenmerk : Toelichting Van : Wendy van Neer Datum : 20 mei 2016 Betreft : verantwoorde inkoop zorg en ondersteuning 2015 Kenmerk : 16.0004452 De gemeenten Blaricum, Eemnes, Gooise Meren, Hilversum, Huizen, Laren,

Nadere informatie

Jaarverslag Zorg 2013: Individuele voorzieningen Wmo 2013

Jaarverslag Zorg 2013: Individuele voorzieningen Wmo 2013 Jaarverslag Zorg 2013: Individuele voorzieningen Wmo 2013 ALGEMEEN De individuele voorzieningen Wmo betreffen vervoersvoorzieningen, rolstoelen, woonvoorzieningen en hulp bij het huishouden. Onderstaand

Nadere informatie

Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang

Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang Amersfoort, maart 2015 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Respons en achtergrondkenmerken 3 Inkoop 4 Administratieve lasten en kwaliteitseisen 5 Gevolgen

Nadere informatie

Jaarverslag en jaarrekening 2012

Jaarverslag en jaarrekening 2012 Jaarverslag en jaarrekening 2012 Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) Inhoudsopgave 1. Jaarverslag... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Jaarverslag per programma...

Nadere informatie

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij De bibliotheek actief in het sociale domein Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij Programma Wetten op een rij: Wet Langdurige Zorg (Wlz) Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo

Nadere informatie

https://www.regiotaxihulstsluisterneuzen.nl/ Gemeentelijke Vervoercentrale Zeeland B.V. gevestigd in Terneuzen Patentweg 10 Aandeelhouders: - Samenwerkingsverband Collectief Vervoer Zeeuws-Vlaanderen -

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo 2016

Cliëntervaringsonderzoek Wmo 2016 Cliëntervaringsonderzoek Wmo 2016 Afdeling: Maatschappelijke ontwikkeling Auteur : Nick Elshof Datum: 04-08-2017 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Samenvatting... 4 Algemene informatie geleverde ondersteuning...

Nadere informatie

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten: Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te

Nadere informatie

Bijlage 2 Factsheet en ontwikkelagenda gemeente Ridderkerk

Bijlage 2 Factsheet en ontwikkelagenda gemeente Ridderkerk Bijlage 2 Factsheet en ontwikkelagenda gemeente Ridderkerk Doel Wmo Beleidsplan 1 Een samenhangend antwoord Specifiek en Meetbaar Wat te doen en met wie Acceptatie en Realistisch Termijn Het Besluit maatschappelijke

Nadere informatie

Inkoopkader Wmo 2016: Toelating nieuwe aanbieders

Inkoopkader Wmo 2016: Toelating nieuwe aanbieders Ontwerp Inkoopkader Wmo 2016: Toelating nieuwe aanbieders Gemeente Midden-Delfland Datum: 18 mei 2015 Inkoopkader Wmo 2016: toelating nieuwe aanbieders Inleiding De gemeenten Delft, Midden-Delfland, Rijswijk

Nadere informatie

Raadsplein info/debat. Voorgesteld besluit raad

Raadsplein info/debat. Voorgesteld besluit raad Raadsplein info/debat Datum 12 december 2016 onderwerp Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) (21.20-22.30 uur) portefeuillehouder Nelleke Vedelaar informant Bruns, Suzanne (405) afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling

Nadere informatie

Kaderstellende raad lokale paragraaf sociaal domein Wanneer Donderdag 12 september 2019 maximaal 90 minuten

Kaderstellende raad lokale paragraaf sociaal domein Wanneer Donderdag 12 september 2019 maximaal 90 minuten Programma Wat Kaderstellende raad lokale paragraaf sociaal domein Wanneer Donderdag 12 september 2019 Duur maximaal 90 minuten Achtergrond In november 2018 hebben we over de lokale paragraaf gezondheidsbeleid

Nadere informatie

De raden van de Zeeuwse gemeenten. Geachte raad, Bijgevoegd treft u aan de 2 e begrotingswijziging 2016 van de GR GGD Zeeland.

De raden van de Zeeuwse gemeenten. Geachte raad, Bijgevoegd treft u aan de 2 e begrotingswijziging 2016 van de GR GGD Zeeland. Doorkiesnummer : 0113-249456 Uw kenmerk : Uw brief van : Ons kenmerk : 160418 NP/CvD Datum : 18 april 2016 De raden van de Zeeuwse gemeenten Onderwerp : 2e begrotingswijziging 2016 Geachte raad, Bijgevoegd

Nadere informatie

GEMEENTE BOEKEL. Onderwerp : Concept kadernota 2017 GR Kleinschalig Collectief Vervoer (KCV) Brabant Noordoost (Regiotaxi)

GEMEENTE BOEKEL. Onderwerp : Concept kadernota 2017 GR Kleinschalig Collectief Vervoer (KCV) Brabant Noordoost (Regiotaxi) GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 16 februari 2016 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Concept kadernota 2017 GR Kleinschalig Collectief Vervoer (KCV) Brabant Noordoost

Nadere informatie

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij De bibliotheek actief in het sociale domein Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij Programma Wetten op een rij: Wet Langdurige Zorg (Wlz) Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo

Nadere informatie

Sociaal Domein 2016 in de IJmond

Sociaal Domein 2016 in de IJmond Sociaal Domein 2016 in de IJmond Monitoring en sturing Els Diepenmaat Contractbeheer en financiën Cees de Ridder Transformatie Derkje Veurink Rapportage 1e kwartaal 2016 1 2 Monitoring en sturing Aan welke

Nadere informatie

Er komt zo snel mogelijk, na vaststelling van de verordening, een publieksversie, waarin de verschillende onderdelen worden uitgewerkt.

Er komt zo snel mogelijk, na vaststelling van de verordening, een publieksversie, waarin de verschillende onderdelen worden uitgewerkt. Opmerkingen/verzoeken Meer leesbare versie Graag zouden we zien dat er een meer leesbare/publieksvriendelijkere versie van de verordening komt. Er wordt in dit stuk er al wel vanuit gegaan dat iedereen

Nadere informatie

Toelichting BenW-adviesnota

Toelichting BenW-adviesnota Onderwerp: Subsidierelatie MEE Toelichting BenW-adviesnota Afdeling/team: Afdelingshoofd: Welzijn Bremmers, P.H.M. Auteur: Bankers, J. Datum vergadering: 27 juni 2016 1. Aanleiding In het Sociaal Deelfonds

Nadere informatie

Toelichting BenW-adviesnota

Toelichting BenW-adviesnota Onderwerp: Toelichting BenW-adviesnota Afdeling/team : Welzijn Regionaal beleids- en afsprakenkader Wmo 2015 Afdelingshoofd : Bremmers, P.H.M. Auteur : Bankers, J. Datum vergadering : 08 december 2014

Nadere informatie

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid:

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: 2 juni 2014 Sociaal Domein Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: Jeugdzorg, AWBZ-begeleiding naar Wmo, Participatiewet. Samenhang met ontwikkelingen Publieke Gezondheidszorg en Passend

Nadere informatie

B&W Vergadering. B&W Vergadering 19 september 2017

B&W Vergadering. B&W Vergadering 19 september 2017 2.2.6 Volwasseneneducatie 2018 2020 1 Dossier 2190 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 2190 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 19 september 2017 Agendapunt 2.2.6 Omschrijving Volwasseneneducatie 2018

Nadere informatie

Jaarverslag 2014-2015. Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio

Jaarverslag 2014-2015. Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio Jaarverslag 2014-2015 Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio 1 2 Jaarverslag RBL Oosterschelderegio 2014-2015 Inleiding Op 1 april 2015 bestond het RBL 5 jaar. We hebben dit gevierd met een

Nadere informatie

Welzijnszorg Oosterschelderegio.

Welzijnszorg Oosterschelderegio. Goes, 28 april 2015 GEMEENTETHOLEN in min iiniii mi 15.10827 ink Afdeling/auteur post -wo Registratiedatum 30/04/2015 Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Gemeente Tholen t.a.v. College

Nadere informatie

Jaarstukken Versie:

Jaarstukken Versie: Jaarstukken 217 Versie: 8... Programmabudget Maatschappelijke ondersteuning bedragen x 1.,- Sociale binding en participatie 216 6.371 6.312 59-2 -1-21 2 6.594 6.915-545 6.37 6.291 79 9.295 9.912-341 9.571

Nadere informatie

Maart 2014 GGD Zeeland. Kadernota Publieke Gezondheid

Maart 2014 GGD Zeeland. Kadernota Publieke Gezondheid Maart 2014 GGD Zeeland Kadernota Publieke Gezondheid 2015-2018 2 INHOUD 1. Transformatie Publieke Gezondheid Zeeland 4 2. Uitgangspunten voor de meerjarenbegroting 2015-2018 7 3. Financieel perspectief

Nadere informatie

Rapportage Sociaal Domein. 3e kwartaal 2017

Rapportage Sociaal Domein. 3e kwartaal 2017 Rapportage Sociaal Domein 3e kwartaal 2017 d.d. 14-12-2017 0 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Trends en ontwikkelingen... 2 2.1 Maatschappelijke opvang en beschermd wonen... 2 2.2 Regeerakkoord... 2

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 6 Aan de gemeenteraad. Datum : 13 februari 2014

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 6 Aan de gemeenteraad. Datum : 13 februari 2014 RAADSVOORSTEL Agendapunt : 6 Aan de gemeenteraad. Datum : 13 februari 2014 Onderwerp Kadernota sociaal domein Oosterschelderegio case 14.000451 raadsvoorstel 14.002413 programma/paragraaf stimuleren doelgroepen

Nadere informatie

Gemeente Oss. Pilot Duurzame Financiële Dienstverlening

Gemeente Oss. Pilot Duurzame Financiële Dienstverlening Gemeente Oss Pilot Duurzame Financiële Dienstverlening Robert Peters Neeltje van Haandel 3 december 2017 Duurzame Financiële Dienstverlening voor de inwoners van Oss 1. Aanleiding: de kosten en kwaliteit

Nadere informatie

Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Opzet presentatie Wat zijn de veranderingen t.o.v. van huidige Wmo? Opdracht gemeente Maatwerkvoorzieningen specifiek begeleiding Vervolgstappen tot 1 januari

Nadere informatie

Memo (071) (071) Marieke Ouwerkerk Saskia Lekkerkerker

Memo (071) (071) Marieke Ouwerkerk Saskia Lekkerkerker Memo Aan Van Doorkiesnummer AOZW Onderwerp Marieke Ouwerkerk Saskia Lekkerkerker (071) 516 73 66 (071) 516 57 54 Datum Laatste nieuws rond budgetten Beschermd wonen en Maatschappelijke opvang 29-6-2016

Nadere informatie

Presentatie Monitoring. Ontwikkelrichting monitoring en eerste (voorlopige) cijfers

Presentatie Monitoring. Ontwikkelrichting monitoring en eerste (voorlopige) cijfers Presentatie Monitoring Ontwikkelrichting monitoring en eerste (voorlopige) cijfers Commissie Sociaal Domein, 28 april 2015 Programma 1. Doel van de presentatie 2. Wat moeten we tot stand brengen 3. Drie

Nadere informatie

Wat zijn mogelijke oorzaken voor de toename?

Wat zijn mogelijke oorzaken voor de toename? Netwerk Sociaal Domein/Wmo Oosterschelderegio Wat zijn mogelijke oorzaken voor de toename? Nadere analyse maatwerkvoorziening dagbesteding en begeleiding Onderzoeksvraag In de periode 2015-2016 zien we

Nadere informatie

Sector/stafafdeling: Ter behandeling in de vergadering van: de commissie de Raad 26 maart 2019

Sector/stafafdeling: Ter behandeling in de vergadering van: de commissie de Raad 26 maart 2019 Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: Wethouder Van Ravenhorst Ter behandeling in de vergadering van: de commissie de Raad 26 maart 2019 Onderwerp: Regionaal plan beschermd wonen en maatschappelijke

Nadere informatie

Offerte gemeente Scherpenzeel MEE Veluwe

Offerte gemeente Scherpenzeel MEE Veluwe Offerte gemeente Scherpenzeel - MEE Veluwe Meedoen mogelijk maken in de gemeente Scherpenzeel 1 september 2016 Gemeente Scherpenzeel Scherpenzeel 9.515 Autisme/ASS 95 Motorische beperking 581 LVB zwakbegaafd

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen Lijst Agendapunten nummer: Kenmerk: 30525 Afdeling: Samenleving Portefeuillehouder: C.L. Liefting COLLEGEVOORSTEL 6a DATUM: 2 november 2010 ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen 2011-2015

Nadere informatie

Memo. Aan u wordt gevraagd:

Memo. Aan u wordt gevraagd: Memo Aan : PHO Economie en Werkgelegenheid FoodValley Van : ambtelijke werkgroep volwasseneneducatie Datum : 24 november 2014 Onderwerp : Regionale inzet Volwasseneneducatie 2015 Aanleiding Rond de zomer

Nadere informatie

De accountantsverklaring voor een gemeente bestaat uit 2 oordelen, te weten een oordeel over de getrouwheid en een oordeel over de rechtmatigheid.

De accountantsverklaring voor een gemeente bestaat uit 2 oordelen, te weten een oordeel over de getrouwheid en een oordeel over de rechtmatigheid. Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 812868/813287 14 juni 2018 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

Adviesnota Bestuur Datum: 11 september 2017

Adviesnota Bestuur Datum: 11 september 2017 Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân Adviesnota Bestuur 11 september 2017 Adviesnota voor: Algemeen Bestuur (AB) Onderwerp: Verlengen raamovereenkomst Maatwerkvoorzieningen Wmo (Begeleiding)

Nadere informatie

Klaar om te wenden. Jaarbericht 2013

Klaar om te wenden. Jaarbericht 2013 Klaar om te wenden Jaarbericht 2013 De zeilterm klaar om te wenden wordt gebruikt om een overstag aan te kondigen, zodat de bemanning voorbereidingen kan treffen. Bij een overstag draait de voorsteven

Nadere informatie

aandeslaginzeeland arbeidsmarktregio zeeland vanuit gemeentelijk perspectief

aandeslaginzeeland arbeidsmarktregio zeeland vanuit gemeentelijk perspectief aandeslaginzeeland arbeidsmarktregio zeeland vanuit gemeentelijk perspectief introductie De regering wil met de arbeidsmartktregio's de regionale samenwerking tussen gemeenten, werknemers- en werkgeversorganisaties

Nadere informatie

Voorstel voor het aanpassen van de procedure toeleiding naar een Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning, tegelijk plan van aanpak

Voorstel voor het aanpassen van de procedure toeleiding naar een Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning, tegelijk plan van aanpak Voorstel voor het aanpassen van de procedure toeleiding naar een Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning, tegelijk plan van aanpak Naar aanleiding van de uitspraken door Centrale Raad van Beroep

Nadere informatie

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Scherp blijven Bezuinigingen bij gemeenten treffen ook de schuldhulpverlening en dat heeft Kredietbank Nederland in 2011 aan den lijve ondervonden. Ten opzichte van

Nadere informatie

*ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014

*ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014 *ZE9BA7CFE22* Raadsvergadering d.d. 23 september 2014 Agendanr. 9. Aan de Raad No.ZA.14-28578/DV.14-380, afdeling Samenleving. Sellingen, 11 september 2014 Onderwerp: Inzet middelen cliëntondersteuning

Nadere informatie

Visie, doelstellingen, inrichting en organisatie lokaal sociaal domein

Visie, doelstellingen, inrichting en organisatie lokaal sociaal domein Visie, doelstellingen, inrichting en organisatie lokaal sociaal domein en de gevolgen voor de opdrachtverstrekking van gemeente aan zorgaanbieders voor de levering van Wmo en welzijnsproducten Presentatie

Nadere informatie

Raadsmededeling - Openbaar

Raadsmededeling - Openbaar Raadsmededeling - Openbaar Nummer : 74/2014 Datum : 22 april 2014 B&W datum : 29 april 2014 Portefeuillehouder : H.J. Rijks Onderwerp : Samenwerkingsovereenkomst Achterhoekse gemeenten en MEE - Oost Gelderland

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.16.1733 B.16.1733 Landgraaf, 20 september 2016 ONDERWERP: Evaluatie Huishoudelijke Hulp Toelage 2015-2016 en hoe verder in 2017.

Nadere informatie

Voortgang Wmo en Jeugdwet gemeente Buren Vierde kwartaalrapportage 2015

Voortgang Wmo en Jeugdwet gemeente Buren Vierde kwartaalrapportage 2015 Voortgang Wmo en Jeugdwet gemeente Buren Vierde kwartaalrapportage 2015 1. Inleiding Het jaar 2015 was een overgangsjaar. Zowel voor de veranderingen in het sociaal domein als voor de monitoring van die

Nadere informatie

Doorontwikkeling dagbesteding. Vanuit voorveld en dagbesteding naar een laagdrempelige basisvoorziening

Doorontwikkeling dagbesteding. Vanuit voorveld en dagbesteding naar een laagdrempelige basisvoorziening Doorontwikkeling dagbesteding Vanuit voorveld en dagbesteding naar een laagdrempelige basisvoorziening Hoe ziet de dagbesteding er nu uit? 614 cliënten Ruim 55 aanbieders en daarnaast onderaannemers Aanbod

Nadere informatie

Aanpassing Hulp bij het Huishouden

Aanpassing Hulp bij het Huishouden Aanpassing Hulp bij het Huishouden november Nv N Zo Dalfsen, 31 oktober 2014 Aanpassing hulp bij het huishouden Pagina 0 Inhoud Aanpassing Hulp bij het Huishouden... 0 Inhoud... 1 Inleiding... 1 Visie

Nadere informatie

Themabijeenkomst Keuzes in het kader van de drie transities. 1 september 2014

Themabijeenkomst Keuzes in het kader van de drie transities. 1 september 2014 Themabijeenkomst Keuzes in het kader van de drie transities 1 september 2014 Inhoud presentatie Opening en inleiding Achtergrond en breder kader Stand van zaken in de voorbereiding op de drie transities

Nadere informatie

Platformtaak volgens gemeente

Platformtaak volgens gemeente Oplegvel 1. Onderwerp Wijziging bekostigingssystematiek ambulante jeugdhulp individueel per 1-1-2018 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang

Nadere informatie

Afdeling kwartaal 1

Afdeling kwartaal 1 1 6. 0 0 0 3 0 3 0 Afdeling 1 Gebundelde uitkering (BUIG) Onderstaand overzicht geeft inzage in de ontwikkeling van het budget gebundelde uitkering (BUIG) gedurende het jaar Uit het budget BUIG wordt algemene

Nadere informatie

raadsvoorstel Aan de raad,

raadsvoorstel Aan de raad, raadsvoorstel Agendapunt 2015, nr IX-5 Te behandelen door mevrouw drs. I.G. Saris onderwerp Blad 1/5 Aan de raad, Inleiding Sinds 2007 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke

Nadere informatie

WMO MONITOR KWARTAAL : Samenvatting belangrijkste bevindingen

WMO MONITOR KWARTAAL : Samenvatting belangrijkste bevindingen WMO MONITOR KWARTAAL 4 211: Samenvatting belangrijkste bevindingen Financieel De totale overschrijding van de budgetten is in de loop van 211 teruggelopen en komt uit op 272.756. Na het tweede kwartaal

Nadere informatie

Datum vergadering gemeenteraad Voorstelnummer Agendapunt

Datum vergadering gemeenteraad Voorstelnummer Agendapunt Datum vergadering gemeenteraad Voorstelnummer Agendapunt 20 december 2016 RV/16/00724 Z16-44594 Voorstel ingebracht door Portefeuillehouder Begrotingsprogramma Beheerproduct Onderwerp E.A. Grudzinska A.K.

Nadere informatie

Oplegvel Collegebesluit

Oplegvel Collegebesluit Oplegvel Collegebesluit Onderwerp Beleid Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) 2013 en 2014 Portefeuille J. Nieuwenburg Auteur Mevr. J. van der Meer Telefoon 5115091 E-mail: jmeer@haarlem.nl SZ/JOS Reg.nr.2012/486546

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Vergadering Wmo-raad Verslag

Vergadering Wmo-raad Verslag Vergadering Wmo-raad Verslag Vergadering: 27 maart 2018 Locatie: Tijd: Stadhuis Sittard 09:00 11:30 uur 1. Welkom & Opening door de voorzitter - De voorzitter opent de vergadering en heet alle aanwezigen

Nadere informatie

Alliantie Drentse zorg voor Ouderen

Alliantie Drentse zorg voor Ouderen Alliantie Drentse zorg voor Ouderen Marleen Meijer Adviseur / procesbegeleider CMO Stamm Erik Koekoek Adviseur gemeenten Zilveren Kruis Context: huidige samenwerkingsvorm Drents Zorglandschap VWS VNG Jongeriusoverleg

Nadere informatie

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Raadsvergadering, 31 januari 2012 Voorstel aan de Raad Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Nr.: 483 Agendapunt: 11 Datum: 31 januari 2012 Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

Het algemeen bestuur van het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio heeft op 21 september 2016 de 2 e

Het algemeen bestuur van het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio heeft op 21 september 2016 de 2 e Gemeente Noord-Beveland no - 4 DKT 2016 m i n i m i n i n 2016.10447 II Samenwerkingsverband W e l z i j n s z o r g Goes, 28 september 2016 Oosterschelderegio Gemeente Noord-Beveland T.a.v. de gemeenteraad

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 19 november 2014 / 137/2014. Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 19 november 2014 / 137/2014. Fatale termijn: besluitvorming vóór: Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 19 november 2014 / 137/2014 Fatale termijn: besluitvorming vóór: Onderwerp Budgetoverheveling gezond in de stad / mantelzorg Programma / Programmanummer Zorg

Nadere informatie

raadsvergadering: 1 juli 2015 Vaststellen Technische begrotingswijziging Sociaal Domein

raadsvergadering: 1 juli 2015 Vaststellen Technische begrotingswijziging Sociaal Domein RAADSVOORSTEL raadsvergadering: 1 juli 2015 onderwerp: Vaststellen Technische begrotingswijziging Sociaal Domein bijlage: ontwerp-besluit datum: gemeenteblad I nr.: agenda nr.: Aan de gemeenteraad, 1.

Nadere informatie

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Beleidsregels Wet maatschappelijke ondersteuning 2017

AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS. Onderwerp: Beleidsregels Wet maatschappelijke ondersteuning 2017 AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS Kenmerk: 156201 Sector: Inwonerszaken Team : Openbare Orde, Welzijn & Onderwijs Onderwerp: Beleidsregels Wet maatschappelijke ondersteuning 2017 Besluit: 1. Kennis te nemen

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVERBAND COLLECTIEF VERVOER ZEEUWSCH-VLAANDEREN

SAMENWERKINGSVERBAND COLLECTIEF VERVOER ZEEUWSCH-VLAANDEREN INHOUDSOPGAVE Beleidsbegroting 1. Programmaplan 1 1.1 Algemeen Bestuur 2 1.2 VTV-vervoer 4 1.3 Leerlingenvervoer 6 1.4 Vervoer WMO-gerechtigden 8 1.5 Het bedrag voor onvoorzien 10 2. Paragrafen 2.1 Weerstandsvermogen

Nadere informatie

Projectvoorstel. 1. Achtergrond en probleemstelling. Datum 24 jan Herformulering opdracht t.b.v. positionering Jeugd en Dorpenteams

Projectvoorstel. 1. Achtergrond en probleemstelling. Datum 24 jan Herformulering opdracht t.b.v. positionering Jeugd en Dorpenteams Projectvoorstel Herformulering opdracht t.b.v. positionering Jeugd en Dorpenteams Datum 24 jan 2017 Versie 0.2 concept Bestuurlijk opdrachtgever S. Stellinga Beheerder E. Bontekoe Ambtelijk opdrachtgever

Nadere informatie

MANAGEMENTRAPPORTAGE WMO JEUGD

MANAGEMENTRAPPORTAGE WMO JEUGD MANAGEMENTRAPPORTAGE WMO JEUGD 3 de kwartaal 2016 A16.04901 1 2 Inhoudsopgave Inleiding 5 Hoofdstuk 1 Cijfers toegang 7 1.1 Noordenveldwerker 7 1.2 Maatschappelijke ondersteuning 8 1.3 Centrum Jeugd &

Nadere informatie

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden

Nadere informatie

*ZEA2654F7F9* Raadsvergadering d.d. 17 december 2015

*ZEA2654F7F9* Raadsvergadering d.d. 17 december 2015 *ZEA2654F7F9* Raadsvergadering d.d. 17 december 2015 Agendanr. 9. Aan de Raad No.ZA.15-36174/DV.15-563, afdeling Samenleving. Sellingen, 10 december 2015 Onderwerp: Gemeenschappelijke regeling Beschermd

Nadere informatie