VERSLAG BIJ DE BEGROTINGSREKENING

Transcriptie

1 Dienst Boekhouding VERSLAG BIJ DE BEGROTINGSREKENING

2 Inhoud 1. Inleiding: enkele begrippen Voorstelling van het begrotings- en boekhoudkundig resultaat Het begrotings- en boekhoudkundig resultaat Evolutie van de boekhoudkundige resultaten Vergelijking budget - begrotingsrekening Vergelijking budget - begrotingsrekening gewone dienst Vergelijking budget - begrotingsrekening buitengewone dienst De gewone dienst De gewone ontvangsten Prestaties Overdrachten Provinciefonds Belastingen Toelagen provinciaal onderwijs De gewone uitgaven Personeel Werkingskosten Overdrachten Schuld De buitengewone dienst De buitengewone ontvangsten De buitengewone uitgaven

3 1. Inleiding: enkele begrippen De vastgestelde rechten zijn alle bedragen die met zekerheid, door een (welbepaalde) derde, tijdens een bepaald dienstjaar aan het Provinciebestuur verschuldigd zijn en waarvoor een invorderingsrecht is geboekt. De vastgelegde uitgaven of vastleggingen zijn de bedragen die het Provinciebestuur ingevolge een verplichting voortvloeiend uit de wet, een overeenkomst of een eenzijdige beslissing moet betalen aan een welbepaalde derde. Deze fase in de uitgavencyclus vindt men enkel in de budgettaire boekhouding terug. De aangerekende uitgaven of aanrekeningen vormen een stap in de uitgavencyclus waarbij het werkelijk verschuldigd bedrag wordt geboekt. Indien nodig wordt het bedrag van de vastlegging aangepast. Het begrotingsresultaat van de begrotingsrekening is het verschil tussen de netto vastgestelde rechten (de vastgestelde rechten verminderd met de oninbare en onverhaalbare posten) en de vastgelegde uitgaven. Het boekhoudkundig resultaat van de begrotingsrekening is het verschil tussen de netto vastgestelde rechten (de vastgestelde rechten verminderd met de oninbare en onverhaalbare posten) en de aangerekende uitgaven. 3

4 2. Voorstelling van het begrotings- en boekhoudkundig resultaat 2.1 Het begrotings- en boekhoudkundig resultaat De synthesetabel van de resultaten van de begrotingsrekening GEWONE DIENST BUITENGEWONE DIENST TOTAAL Vastgestelde rechten , , ,89 Onverhaalbare en oninvorderbare ,36 0, ,36 Netto-vastgestelde rechten , , ,53 Vastleggingen , , ,57 Algemeen begrotingsresultaat , , ,96 Vastgestelde rechten , , ,89 Onverhaalbare en oninvorderbare ,36 0, ,36 Netto-vastgestelde rechten , , ,53 Aanrekeningen , , ,59 Boekhoudkundig resultaat over te dragen naar volgend dienstjaar , , ,94 Vastleggingen , , ,57 Aanrekeningen , , ,59 Over te dragen vastleggingen , , ,98 Aangezien in de uitgavencyclus de vastlegging de aanrekening voorafgaat, en beide niet noodzakelijk in hetzelfde begrotingsjaar worden geboekt, zijn de vastleggingen steeds hoger dan (of minstens gelijk aan) de aanrekeningen. Het boekhoudkundig resultaat van het eigen dienstjaar zal dus steeds gunstiger uitvallen dan het begrotingsresultaat van het eigen dienstjaar. 4

5 2.2 Evolutie van de boekhoudkundige resultaten Onderstaande tabel en grafiek geven de evolutie weer van de boekhoudkundige resultaten van de jaarrekening van 2005 tot en met Jaar Boekhoudkundig resultaat GD Gecumuleerd resultaat GD Boekhoudkundig resultaat BD Gecumuleerd resultaat BD Gecumuleerd resultaat (GD + BD) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,94 5

6 3. Vergelijking budget - begrotingsrekening 3.1 Vergelijking budget - begrotingsrekening gewone dienst Begrotingsrekening 2009 Realisatiegraad 2009[1] RUBRIEK Budget 2009 Ontvangsten prestaties , ,23 98,47% overdrachten , ,87 100,34% schuld , ,25 94,73% totaal eigen dienstjaar , ,35 100,12% overboekingen 0,00 0,00 nieuwe kredieten , ,63 138,50% totaal , ,98 108,19% Uitgaven personeel , ,00 95,33% werkingskosten , ,89 79,60% overdrachten , ,62 88,94% schuld , ,07 91,69% totaal eigen dienstjaar , ,58 91,33% overboekingen , ,00 100,00% nieuwe kredieten , ,04 41,44% schuldvorderingsstaat , ,43 67,77% totaal , ,05 88,97% (1) Begrotingsrekening ten opzichte van het budget inclusief alle budgetwijzigingen. (2) De cijfers van de begrotingsrekening voor de uitgaven zijn op basis van de vastleggingen 2009, degene voor de inkomsten op basis van de netto vastgestelde rechten Uit de cijfers blijkt over het algemeen een hoge realisatiegraad voor de gewone ontvangsten. Wat de uitgaven betreft, blijkt dat de gebudgetteerde werkingskosten voor 79,60% werden uitgevoerd. Er werd ,00 EUR overgeboekt van de gewone naar de buitengewone dienst. Bij de uitgaven is de realisatiegraad voor de nieuwe kredieten-vorige jaren ondermeer lager omdat ongeveer 2,5 mln. EUR krediet dat bestemd was voor de restauratiepremies voor beschermde gebouwen niet gebruikt werd. Daarnaast werd ongeveer EUR krediet, dat bestemd was voor subsidies voor aanleggen en verbeteren van fietspaden, evenmin gebruikt. Van de kredieten ten belope van ,83 EUR die werden overgedragen van de rekening 2008 naar de rekening 2009 (schuldvorderingsstaat), werden ongeveer 6 mln. EUR geannuleerd; deze annulaties beïnvloeden het begrotingsresultaat in positieve zin. 6

7 3.2 Vergelijking budget - begrotingsrekening buitengewone dienst Begrotingsrekening 2009 Realisatiegraad 2009 RUBRIEK Budget 2009 Ontvangsten overdrachten , ,66 34,32% investeringen , , ,28% schuld , ,07 42,37% Totaal eigen dienstjaar , ,55 41,96% overboekingen , ,00 100,00% Nieuwe kredieten 0, ,00 - totaal , ,55 44,80% Uitgaven overdrachten , ,49 95,12% investeringen , ,47 54,01% schuld , ,13 94,75% totaal eigen dienstjaar , ,09 64,86% nieuwe kredieten , ,01 49,97% schuldvorderingsstaat , ,42 94,59% totaal , ,52 64,85% Wat het buitengewone budget betreft, stellen we vast dat de werkelijke ontvangsten en uitgaven minder nauw aansluiten bij de geraamde ontvangsten en uitgaven. Door de complexiteit van de te volgen procedures voor investeringsdossiers, worden investeringen niet noodzakelijk vastgelegd in het jaar waarin de kredieten in het budget werden voorzien (buitengewone uitgaven). Bovendien worden investeringen vaak geprefinancierd en wordt de lening pas opgenomen bij voltooiing van de investering, wat een repercussie heeft op de buitengewone ontvangsten - schuld. De hoge realisatiegraad bij de ontvangsten-investeringen (2 893,28%) is het gevolg van de verkoop van een schoolgebouw te Dendermonde, dat onvoldoende gebudgetteerd was. De buitengewone dienst wordt verder besproken in hoofdstuk 5. 7

8 4. De gewone dienst De gewone ontvangsten De bedragen zijn steeds de netto vastgestelde rechten van het eigen dienstjaar, tenzij anders vermeld Prestaties ,17 6,11% ,23 5,72% Overdrachten ,30 91,22% ,87 92,47% Provinciefonds ,00 8,81% ,00 8,76% Belastingen ,73 54,15% ,22 52,87% Toelagen onderwijs ,40 21,34% ,92 24,33% Overige ,17 6,91% ,73 6,51% Schuld ,05 2,67% ,25 1,81% Totaal ,52 100,00% ,35 100,00% De gewone ontvangsten eigen dienstjaar stegen globaal met 4,32% in vergelijking met Prestaties De ontvangsten uit prestaties komen o.m. uit verhuur van roerende en onroerende goederen, toegangsgelden in de domeinen, sportcentra en musea, verkoop van boeken en folders, Overdrachten De overdrachten vormen de belangrijkste groep binnen de gewone ontvangsten van het provinciale budget. In het budget 2009 waren ze geraamd op EUR, terwijl ,87 EUR als vastgesteld recht is geboekt. De ontvangsten uit overdrachten bestaan in volgorde van belangrijkheid voornamelijk uit belastingen (algemene provinciebelasting, opcentiemen op de onroerende voorheffing), weddetoelagen provinciaal onderwijs en het provinciefonds. In onderstaande toelichting wordt verder ingegaan op de evolutie van deze ontvangsten. 1 Het betreft de ontvangsten en de uitgaven van het eigen dienstjaar, tenzij anders vermeld. 8

9 Provinciefonds Bij decreet van 29 april 1991 werd een Vlaams Provinciefonds ingesteld waarvan de jaarlijkse dotatie wordt uitgetrokken op de begroting van het Vlaamse Gewest. De dotatie wordt elk jaar verdeeld onder de provincies Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost- Vlaanderen en West-Vlaanderen, volgens de regels bepaald bij dit decreet. Onderstaande tabel geeft een overzicht weer van deze dotaties gedurende de voorbije 5 jaar. Bedrag Evolutie in % ,00% ,79% ,30% ,00% ,00% Het provinciefonds wordt jaarlijks verhoogd met een vaste groeivoet van 3,5%. In 2010 echter heeft de Vlaamse Overheid EUR bespaard op het Provinciefonds Belastingen APB Opcentiemen OV OV Totaal Bedrag Evolutie in % Bedrag Evolutie in % Aantal opcentiemen Bedrag Ontvangsten per inwoner ,25 100,00% ,47 100,00% ,72 76, ,09 103,29% ,82 100,44% ,91 77, ,22 117,20% ,50 101,19% ,72 80, ,07 123,43% ,58 105,10% ,65 83, ,11 130,00% ,04 105,07% ,15 85,44 De belastingontvangsten eigen dienstjaar zijn zijn iets hoger dan gebudgetteerd: er werden 120,34 mln. EUR vastgestelde rechten geboekt. De APB was bijna 4 mln. hoger dan geraamd. De opbrengsten uit opcentiemen op onroerende voorheffing eigen dienstjaar waren 3,7 mln. EUR minder dan gebudgetteerd Daarnaast werden in 2009 nog ,17 EUR netto vastgestelde rechten APB en ,76 EUR provinciale opcentiemen op onroerende voorheffing geboekt op vorige dienstjaren. Grosso modo bedraagt het aandeel van de algemene provinciebelastingen (APB) ongeveer 37% en het aandeel van de opcentiemen op de onroerende voorheffing ongeveer 63% van de totale belastingopbrengsten. In 2009 bedroeg de globale belastingdruk per inwoner 85,44 EUR tegenover 76,98 EUR in

10 Toelagen provinciaal onderwijs jaar Bedrag Evolutie in % ,16 100,00% ,64 95,57% ,42 101,02% ,40 107,88% ,92 128,30% Vanaf het schooljaar geldt een nieuwe regeling voor de financiering van de werking van de scholen die leerplichtonderwijs aanbieden (basis- en secundair onderwijs). Waar voorheen de financiering vooral bepaald werd door het net waartoe de school behoorde (en het gemeenschapsonderwijs veel meer middelen kreeg dan het gesubsidieerd onderwijs), worden de werkingsbudgetten nu voor alle scholen van alle onderwijsnetten op dezelfde manier vastgesteld. De werkingsbudgetten worden bepaald op basis van leerlingenkenmerken (opleidingsniveau van de moeder, het krijgen van een schooltoelage, de gezinstaal en de woonplaats van de leerling) en schoolkenmerken (o.a. de studiegebieden, het aanbieden van de vrije keuze tussen de erkende godsdiensten en zedenleer). Hierdoor zijn de werkingsbudgetten van de Vlaamse Gemeenschap voor de provinciale scholen gestegen. Een tweede reden voor de stijging van de toelagen vindt zijn oorzaak bij de wedden. De wedden van het gesubsidieerd onderwijzend personeel worden rechtstreeks betaald door het Departement Onderwijs. Om een juist inzicht te bekomen in de werkelijke kostprijs van het provinciaal onderwijs is het noodzakelijk om de belangrijkste uitgavenpost (de wedden van het onderwijzend personeel) toch in het budget en de rekening op te nemen. Door een regularisatieboeking van enerzijds een gewone ontvangst (ontvangen weddesubsidies) en anderzijds een gewone uitgave (personeelskosten) voor hetzelfde bedrag wordt de volledige personeelskost alsnog tot uitdrukking gebracht in de rekening. 10

11 Onderstaande tabel geeft een overzicht van deze weddesubsidiëring: jaar Bedrag Evolutie in % ,29 100,00% ,21 102,92% ,00 102,98% ,00 110,52% ,00 122,23% De stijging van de wedden van het gesubsidieerd onderwijzend personeel wordt deels verklaard door: - de verdere uitbouw van het deeltijds beroepssecundair onderwijs van PTI Eeklo; - de fusie van Mercator pcvo en pcvo Gent tot pcvo Het Perspectief: alle personeelsleden met een gecombineerde opdracht in de beide vroegere scholen zitten nu in een hogere salarisschaal; - de succesvolle uitbouw van de specifieke lerarenopleiding van Mercator pcvo (nu het hoger onderwijs van het Perspectief pcvo). Een derde reden voor de stijging van de toelagen onderwijs is de onderbrenging van PI Heynsdaele Internaat bij onderwijs ( EUR), daar waar tot en met 2008 het PI Heynsdaele Internaat was ondergebracht binnen de sector Welzijn. Tenslotte werd van pcvo Het Perspectief, pcvo Waas & Durme, pcvo Dender & Schelde Ninove en pcvo Meetjesland in 2009 een totaal van EUR werkingssubsidies 2009 teruggevorderd. 11

12 4.2 De gewone uitgaven De bedragen zijn de vastleggingen eigen dienstjaar, tenzij anders vermeld. In volgende tabellen en grafieken wordt een overzicht gegeven van de vastleggingen per kostensoort. Personeel Werkingskosten Overdrachten Schuld Totalen ,37% 11,52% 22,33% 14,77% 100,00% ,31% 10,67% 23,83% 14,19% 100,00% excl.weddetoelagen onderwijs 38,56% 13,46% 30,07% 17,91% 100,00% Personeel Om een vergelijking van de personeelsuitgaven mogelijk te maken zijn correcties noodzakelijk inzake de weddetoelagen in het onderwijs en met betrekking tot de uitbetaling van de pensioenen. De wedden van het gesubsidieerd onderwijzend personeel worden rechtstreeks door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - departement onderwijs uitbetaald aan de betrokken leerkrachten. Om een correct beeld van de functie onderwijs te bekomen, worden deze personeelswedden zowel langs ontvangsten- als langs uitgavenzijde geregulariseerd (conform art. 66 van het KB van 2 juni 1999). Daar de regularisaties niet steeds op dezelfde basis zijn gebeurd, worden zij bij voorkeur uit de personeelsuitgaven gehaald om de vergelijkbaarheid te bevorderen. 12

13 In de volgende tabel zijn de correcties toegepast op de rekeningcijfers 2008 en 2009: evolutie Totaal personeel , ,00 5,61% Weddetoelagen onderwijs , ,00 10,60% Pensioenen , ,60 7,51% Totaal na correcties , ,40 1,70% De personeelsuitgaven vormen de omvangrijkste groep binnen de gewone uitgaven en zijn in 2009 met 6,12 miljoen EUR of 5,61% toegenomen ten opzichte van De stijging van totale personeelskost is evenwel in grote mate te wijten aan de stijging van de wedden van het gesubsideerd onderwijzend personeel. Na correctie bedraagt de stijging van de personeelskost 1,70% Werkingskosten Werkingskosten % ,00% ,71% ,31% ,77% ,85% In 2009 bedragen de werkingskosten EUR, een daling met ca EUR of 2,15% tegenover Het aandeel van de werkingskosten in de totale uitgaven is licht gedaald tot 10,67%. De strikte beheersing van de werkingskosten werd ook in 2009 verder aangehouden Overdrachten Overdrachten % ,00% ,05% ,44% ,40% ,05% De overdrachten stegen met EUR t.o.v Deze stijging is deels te verklaren door: - subsidies aanleg en verbetering fietspaden: EUR - cofinanciering Interreg-projecten: EUR - subsidies voor projecten uit het Europees doelstelling 2-programma: EUR - subsidies voor verbeteringswerken aan waterlopen: EUR - werkingssubsidie aan vzw Toerisme Oost-Vlaanderen: EUR - subsidies afkomstig van economische code Kunsten en cultuurpatrimonium: EUR Daarnaast werd in 2009 aan het IVA egov EUR toegekend voor bibliotheekinitiatieven, terwijl dezelfde toelage in 2008 aan het gewoon provinciebedrijf egov EUR bedroeg. 13

14 4.2.4 Schuld In navolging van de regeling voor de gemeenten, zoals bepaald in de omzendbrief van 17 juli 2000, zijn zowel de op te nemen leningen voor de financiering van de buitengewone uitgaven als de aflossingen en intresten gecentraliseerd op de functie 010: 'openbare schuld'. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de schulduitgaven op basis van de vastleggingen: Schuld % ,00% ,30% ,00% ,35% ,56% De jaarlijkse annuïteit, EUR, die wordt betaald voor het provinciaal administratief centrum Het Zuid, is ook opgenomen onder de schulduitgaven. De provincie Oost-Vlaanderen prefinanciert haar investeringen. In het verleden werden de leningen gemiddeld na twee jaar opgenomen. De laatste jaren heeft echter een inhaalbeweging plaatsgevonden inzake opname waardoor de jaarlijkse schulduitgaven zijn gestegen. Evolutie van de totale uitstaande schuld op 31-12: ,96 100,00% ,81 102,35% ,90 105,59% ,72 93,86% ,57 102,04% De stijging van de uitstaande schuld is toe te schrijven aan het feit dat in 2009 opnieuw leningen werden gegund. In 2008 werden door de financiële crisis geen leningen opgenomen. Eind 2009 bedraagt de jaarlijkse schuldenlast (intresten + aflossingen) per inwoner 2 22,63 EUR tegenover 18,97 EUR in Het totaal van de uitstaande schuld per inwoner bedraagt 144,29 EUR tegenover 143,94 EUR in Op 1 januari 2008 telde de provincie Oost-Vlaanderen inwoners. (bron: NIS) Er zijn geen meer recente cijfers beschikbaar. 14

15 5. De buitengewone dienst 5.1 De buitengewone ontvangsten De bedragen zijn de netto vastgestelde rechten van het eigen dienstjaar. Rubriek Overdrachten ,08 39,16% ,66 6,76% Investeringen ,32 7,34% ,82 0,72% Schuld ,32 24,91% ,07 81,76% Totaal eigen dienstjaar , ,55 89,23% Overboekingen ,00 28,59% ,00 10,57% Totaal nieuwe kredieten 0,00 0,00% ,00 0,19% Algemeen totaal ,72 100,00% ,55 100,00% De overdrachten zijn investeringssubsidies hoofdzakelijk afkomstig van de Vlaamse Gemeenschap of de Europese Unie. Op vorige dienstjaren werd eveneens een vordering van EUR geboekt voor 2 investeringssubsidies toegekend door de Vlaamse Overheid. De buitengewone ontvangsten uit investeringen omvatten de verkoop van van buiten gebruik gestelde installaties, machines en uitrusting, fietsen en dergelijke. De hoofdbrok van de buitengewone ontvangsten bestaat uit de opname van leningen. De buitengewone uitgaven worden immers voornamelijk gefinancierd met leningen. Er werden 39,01 mln. EUR nieuwe vastgestelde rechten geboekt. Het budget is sterk toegenomen t.o.v om een inhaalbeweging in de opname van leningen mogelijk te maken.door de financiële crisis werden in 2008 geen lening opgenomen. De voornaamste vorderingen m.b.t. de schuld zijn: EUR aan opgevraagde leningen; - de lening ten gevolge van de prefinanciering toegestaan t.b.v. de Brandweerschool ten belope van EUR; - de vordering geboekt op de Gemeentelijke Holding t.b.v. 2,3 mln. EUR, verband houdend met de ruiloperatie Dexia-certificaten. De provincie tekende in op een kapitaalsverhoging in natura van de Gemeentelijke Holding certificaten in Dexia werden omgezet in preferente aandelen B van de Gemeentelijke Holding, waarde ,80 EUR. Daarnaast kocht de provincie ook voor EUR preferente aandelen A van de Gemeentelijke Holding (zie buitengewone uitgaven). Een bedrag van EUR werd overgeboekt van de gewone naar de buitengewone dienst. 15

16 5.2 De buitengewone uitgaven Rubriek Overdrachten ,05 2,95% ,49 8,66% Investeringen ,69 36,04% ,47 28,40% Schuld ,42 4,51% ,13 9,34% Totaal eigen dienstjaar , ,09 Overboekingen 0,00% 0,00 0,00% Totaal nieuwe kredieten ,69 4,37% ,01 27,53% Totaal overgedragen vastleggingen ,44 52,13% ,42 26,07% Totaal ,29 100,00% ,52 100,00% De buitengewone overdrachten zijn gestegen met 385,58% of ,44 EUR. De stijging is tweeledig: enerzijds ontving de Kerkfabriek Sint-Baafskathedraal in ,72 EUR terwijl zij in ,21 EUR investeringstoelagen ontving; anderzijds werden kredieten ten belope van ,85 EUR vastgelegd voor de overdracht van provinciewegen aan de gemeenten. De Gavers ontving een investeringssubsidie van EUR. De investeringen zijn gestegen met 30,26%. Met ingang van 1 januari 2002 (invoering nieuwe provinciale boekhouding) kunnen de vastleggingen van de buitengewone dienst onbeperkt overgedragen worden (art. 67,7 van het hogervermelde K.B. van 2 juni 1999), waardoor afgestapt werd van het gebruik van gesplitste kredieten. Sinds 2008 worden wel strengere regels toegepast. Er dient bijkomende motivatie te zijn voor overgedragen vastleggingen van de buitengewone dienst die reeds 1 maal waren overgedragen. De schulduitgaven bestaan uit: ,80 EUR als gevolg van de ruil van Dexia certificaten voor preferente aandelen B van de Gemeentelijke Holding; ,96 EUR voor de aankoop van preferente aandelen A van de Gemeentelijke Holding; EUR voor de volstorting van 25% van de aandelen in CVBA Waalse Krook; EUR kapitaalsparticipatie in Netwerk Rentevrij; ,82 EUR: volstorting van de annuïteit 2009 van de deelneming in de VVM De Lijn; - 122,55 EUR i.v.m. een deelneming in Wonen cvba Zelzate - het dividend 2008 werd toegevoegd aan het kapitaal; EUR voor aanvullende leningen die worden verstrekt aan particulieren voor het kopen, bouwen of verbouwen van een woning; EUR overbruggingskrediet aan de Provinciale Brandweerschool. 16