Meer koopkracht door echte banen

Transcriptie

1 Meer kpkracht dr echte banen Centen en prcenten vr een gelijkwaardige samenleving Arbeidsvrwaardenagenda FNV in Beweging 2015 Een gelijkwaardige samenleving werkt beter. Een samenleving waarin de verschillen tussen arm en rijk niet te ver uit elkaar liggen, is welvarender, de mensen zijn gelukkiger en het bedrijfsleven is prductiever. In Nederland zijn we altijd trts geweest dat in nze gelijkwaardige samenleving iedereen tegang heeft tt ged nderwijs en gede zrg. We hebben een van de beste pensienstelsels van de wereld en een grt deel van de werknemers heeft een echte baan, met een eerlijk ln, perspectief p ntwikkeling en gede arbeidsvrwaarden. Dit beeld dreigt echter te veranderen. De ngelijkheid in Nederland neemt te. De inkmensverschillen tussen de armste en de rijkste Nederlanders wrden alleen maar grter en de vermgens zijn steeds ngelijker verdeeld. De leden van de FNV zetten zich samen in vr een krachtige, gelijkwaardige samenleving, waarin de kinderen van een schnmaker dezelfde kansen hebben als de kinderen van een manager bij een bank. De beste manier m dat te bereiken is dr gede afspraken te maken ver echte banen en ver kpkracht in centen én prcenten. Op die manier zrgen we vr zekerheid vr werknemers, gezinnen en bedrijven, vr nu en vr later. Echte banen De basis vr meer gelijkwaardigheid en zekerheid is: echte banen. Juist dr echte banen zal de kpkracht van veel werknemers stijgen. De wildgrei aan nzekere cntracten zrgt bij werknemers vr grte nzekerheid ver inkmen en ver werktijden. De nzekere cntracten zetten k een stabiele en gelijkwaardige samenleving, waarin iedereen mee kan den, nder druk. Drdat veel nzekere cntracten bijvrbeeld nauwelijks vrzien in een gede pensienpbuw, zit heel Nederland ver een tiental jaren met een grt prbleem. De FNV wil dan k meer echte banen. Dat zijn banen met een stabiel en vlwaardig inkmen en perspectief p ntwikkeling. Dat is ged vr werknemers, mdat ze weten waar ze aan te zijn, en nu en later in zekerheid leven. Dat is ged vr werkgevers, mdat tevreden werknemers met echte banen prductiever zijn en betere prducten maken. Kpkracht in centen en prcenten De gelijkwaardige samenleving staat nder druk drdat mensen met lage en middeninkmens steeds minder te besteden hebben. Deze ntwikkeling vraagt m een passende maatregel. De FNV gaat dan k vr kpkracht in centen en in prcenten, zdat de mensen met lagere inkmens verhudingsgewijs meer te besteden hebben. Een krachtige ecnmie is gebaat bij kpkracht. Ga maar na: zdra er meer gekcht wrdt, is er meer persneel ndig in de winkels, neemt het verver te en dus de vraag naar chauffeurs. De prductie trekt aan, waardr meer werknemers ndig zijn, wat er weer te leidt dat de investeringen tenemen, die k vr nieuwe werkgelegenheid zrgen. Het gevlg zal zijn dat de werklsheid eindelijk echt kan dalen. Waardr het vliegwiel ng harder gaat draaien, want wie werk heeft geeft meer uit, terwijl de verheid minder geld kwijt is aan uitkeringen en meer belasting ntvangt etc. Alleen hierm al blijft het van belang dat wij een gede lnsverhging met nze leden vr elkaar krijgen. Onderhandelingskracht Het afgelpen jaar bleek al dat steeds meer werkgevers bereid zijn m afspraken te maken ver eerlijke kpkracht. Zij zien in dat meer kpkracht vr vral de lage en middeninkmens ndzakelijk is vr een geznde ecnmie. Dat blijkt uit ca s die de afgelpen tijd met vakbndskracht zijn afgeslten bij nder meer Tata Steel, APM Terminals, het streekverver en verversbedrijven HTM en GVB. Ok in de ca vr gemeentemedewerkers hebben mensen met 1

2 lagere inkmens er verhudingsgewijs meer bij gekregen. Vr alle ca s geldt: als we iets afspreken, willen we k dat werkgevers zich er aan huden. We willen niet dat zij cnstructies verzinnen m nder de afspraken uit te kmen. Afspraak is afspraak! Dat betekent dat we vlp inzetten p naleving. Kwaliteit van werk De keuze m gewn ged werk te bieden in plaats van nzeker werk, ligt bij werkgevers en bij de verheid, die k werkgever is. De FNV det er veel aan m te zrgen dat werkgevers weer weten dat de keuze vr vaste cntracten als er structureel werk is, de juiste is. De kwaliteit van werk staat in steeds meer sectren nder druk. Steeds vaker zijn er te weinig (ingewerkte) cllega s f te weinig uren waardr de werkdruk hg is en de kwaliteit van werk nder druk staat. Denk hierbij aan de schnmaak waar medewerkers steeds minder minuten krijgen m een wc schn te maken, het nderwijs waar leraren steeds grtere klassen krijgen waardr ze nvldende aandacht aan de leerlingen kunnen schenken en de zrg waar steeds minder mensen vr steeds meer patiënten meten zrgen. Orzaak hiervan is dat p papier de financiële sm met klppen en de ksten z laag mgelijk meten zijn. Of er daadwerkelijk vldende mensen zijn m kwaliteit te leveren is vaak niet aan de rde. Investeren in kwaliteit Tegelijkertijd blijft de FNV druk zetten p de plitiek in Den Haag. Het is belangrijk dat men drdrngen is van de rep van tnaangevende ecnmen en instituten, zals de ECB, m meer investeringen. De banenvernietigende bezuinigingen meten wrden stpgezet, mdat hierdr de trenhge werklsheid alleen maar hger wrdt. De bezuinigingen leggen bvendien een enrme druk p de kwaliteit van het werk én p de kwaliteit van de dienstverlening, de zrg en het nderwijs. We mgen niet accepteren dat één p de elf mensen werkls is en dat ruim 1 p de 7 jngeren geen werk heeft. Het aantal mensen dat langdurig, meer dan een jaar, werkls is, neemt eveneens sterk te. Werklsheid verpest het leven van mensen. Het verpest de tekmst van nze jngeren. En als we niet uitkijken, verpest het nze samenleving. Eerlijk delen van werk Begin juli heeft de gezamenlijke vakbeweging het Banenplan 2014; Werk p 1 gepresenteerd. Centraal daarin staan de aanpak van de veel te hge werklsheid en investering in werkgelegenheid. Wij willen maatregelen die werk gaan scheppen, werk eerlijker verdelen en de werking van de arbeidsmarkt verbeteren. Er met geïnvesteerd wrden in de zrg en in gede kwaliteit van nderwijs en bijvrbeeld de buw. Behuden en scheppen van nieuw werk alleen is niet geneg. Daarm met er k aandacht zijn vr het eerlijk delen van werk tussen de generaties en vr investeringen in de kwaliteit van de arbeid. Met (tijdelijke) plaatsmakersregelingen met het mgelijk wrden dat werkenden krter werken m z plaats te maken vr anderen. Alleen p deze manier krijgen jngeren en andere mensen die nu langs de kant staan weer een kans p de arbeidsmarkt. Afspraken scialer maken In april 2013 slten we met werkgevers en het kabinet het Sciaal Akkrd. Met deze afspraken hebben we de kabinetsplannen vr de arbeidsmarkt een stuk scialer weten te maken. Het Sciaal Akkrd biedt perspectief, mdat het nzeker werk en ntduiking van ca s aanpakt en investeert in de ntwikkeling van mensen. We willen verder buwen, k aan de ca-tafel. De gede afspraken ver het derde jaar WW die we met werkgevers in de Stichting van de Arbeid hebben bekrachtigd, meten k in de ca s verankerd wrden. Onder de uitwerking van het akkrd valt k het afschaffen van 0-uren-cntracten in de zrg en de garantie p banen vr mensen met een arbeidshandicap. Werkgevers en verheid hebben deze afspraken met ns getekend en wij zullen hen aan het Sciaal Akkrd huden. 2

3 Inzet p kpkracht dr echte banen 2015 De leden van de FNV staan vr een eerlijke, slidaire en rechtvaardige samenleving waarbij werk, inkmen en vermgen p een eerlijke manier verdeeld wrdt. Dat is k de reden dat de inzet vr de arbeidsvrwaarden 2015 gericht is p kpkracht dr echte banen. Na raadpleging van leden uit alle sectren van de FNV is de arbeidsvrwaardenagenda tt stand gekmen. Dat heeft geleid tt een inzet p hfdlijnen. 1. Werkgelegenheid We willen dat iedereen kan werken, k mensen die zijn aangewezen p beschermd werk. We willen dat mensen die werkls dreigen te wrden hulp krijgen bij het vinden van ander, gewn ged werk. Daarbij gaat het m nrmaal, vlledig betaald werk. Dat betekent dat wij inzetten p de vlgende punten: Het werk eerlijk verdelen. Hierbij valt te denken aan plaats-maak-regelingen, waarbij werkenden gedeeltelijk minder gaan werken t.b.v. mensen znder werk. Cncrete werkgelegenheidsafspraken vr mensen met een arbeidsbeperking. In lijn met het sciaal akkrd en de Participatiewet willen we afspraken maken met werkgevers zdat er uiteindelijk banen zullen kmen vr mensen uit deze delgrep. Del is dat er gede banen zijn vr zwel mensen die nu in de SW werken alsk vr mensen die in aanmerking kmen vr de garantiebanen. Extra tegemetkming in de ksten vr frmele kinderpvang mdat uders met kinderen dr de jarenlange bezuinigingen p de kinderpvangteslag er in verhuding tt andere grepen extra in inkmen p achteruit zijn gegaan. In de ca bekrachtigen van de afspraken uit het sciaal akkrd ver de aanvulling p de WW m z weer zeggenschap ver de WW te krijgen en de bemiddeling van werk naar werk vr jng en ud te verbeteren. Vldende re-integratieplekken zdat werknemers bij hun werkgever de kans krijgen m te re-integreren. Aanpak van jeugdwerklsheid via werkervaringsplaatsen, mentrschapsregelingen en het stimuleren van langer drleren. Stages zijn daarbij een nderdeel van pleidingen, waarbij een stagevergeding tegekend wrdt. Werken na de pleiding is werk dat gewn ged betaald met wrden. De werklsheid nder allchtne jngeren, die veel hger is, verdient daarbij speciale aandacht. Mens vlgt werk. Als het werk blijft bestaan maar de uitverder een andere is (als gevlg van uitbesteding en aanbesteding) dan is het uitgangspunt dat de mensen hun werk behuden met de zelfde rechten die ze daarvr k hadden. Afspraken ver werk die gericht zijn p behud en uitbreiding van werkgelegenheid vr al het persneel. Deze afspraken zijn gericht p jng en ud. Waarbij bijvrbeeld uderen 80% gaan werken tegen 90% van het ln en 100% pensienpbuw; de ruimte die vrijkmt wrdt mgezet in banen vr jngeren. Duurzame inzetbaarheid en levensfasebewust persneelsbeleid bevrderen;.a. dr ged schlingsbeleid en een leven lang leren. 2. Kwaliteit van het werk Mensen willen hun werk ged kunnen den. Als zij de tijd hebben m hun werk samen met cllega s met eigen verantwrdelijkheid te den, leveren ze meer kwaliteit en zijn ze innvatiever. Daarvr is vertruwen en zekerheid ndig. Betrkkenheid bij de rganisatie, zeggenschap ver het werk en waardering van leidinggevenden dragen er flink aan bij dat werknemers plezier in hun werk hebben en daardr k daadwerkelijk kwaliteit kunnen leveren. Dat betekent dat we: 3

4 Vakmanschap/prfessinaliteit vrp zetten en werknemers de ruimte en kans geven m zelfstandig hun werk uit te veren vanuit de verantwrdelijkheid die zij daarvr hebben. Dat betekent k dat zij vldende schling krijgen m hun werk ged te kunnen den. Veilig en geznd werk en welzijn vrp zetten. Werkdruk aanpakken dr het verbdige administratie- en papierwerk terug te dringen en te zrgen vr vldende cllega s p de werkvler. De kwaliteit van (publieke) dienstverlening niet verder nder druk laten zetten. De zrg, het nderwijs en al die andere diensten en prducten meten van gede kwaliteit zijn. Vrkmen met wrden dat banen verder wrden uitgehld. Zeggenschap en het nieuwe werken regelen: dat wil zeggen dat werknemers zelf invled hebben p arbeidstijden m bijvrbeeld arbeid en zrg ged te kunnen cmbineren znder dat zij altijd beschikbaar meten zijn. Erp blijven hameren dat het drgeslagen efficiency-denken niet langer leidend mag zijn. Werknemers meten meer inspraak krijgen ver hun werk. Zwel direct p de werkvler, dr meer ruimte vr vakmanschap en prfessinaliteit, als k in de tp van een nderneming. Alleen p die manier kan er een einde kmen aan de kstenfascinatie van werkgevers en kan kwaliteit weer centraal kmen te staan. Afspraken gaan realiseren ver de verbetering van arbeidsmstandigheden. Dr de tename van werknemers met nzekere cntracten wrden vaker mensen znder de bendigde vaardigheden ingezet, wat tt hge werkdruk en nndig tt gevaarlijke situaties leidt. 3. Echte banen dr gewn ged werk Gewn ged werk is werk dat vldende inkmen en inkmensstabiliteit plevert, dat zekerheid biedt ver je werk en werktijden, dat veilig en geznd is en dat tegang biedt tt sciale zekerheid. We willen slechte cntracten verminderen en ntduiking van de ca dr schijncnstructies aanpakken. Dat betekent dat we: Onzekerheid beperken dr de drstrm van bijv. tijdelijke cntracten en uitzendkrachten naar vast werk te vergrten. Dat leidt tt een grte kpkrachtverbetering vr veel mensen. Uitgangspunt is dat structureel wrdt uitgeverd dr mensen met vaste cntracten. Onzekere cntracten bestrijden, zals bijv. payrll-cntracten, schijnzelfstandigheid en 0-urencntracten. Aanbesteden ged regelen zdat mensen niet de dupe wrden, aan het werk kunnen blijven en de werkdruk niet steeds hger wrdt. Gelijke rechten ngeacht cntractsrt vastleggen zdat de ene werknemer niet gedkper kan zijn dan de andere, bijv. dr tepassing vlledige inleen ca, naast lnnderdelen en schlingsmgelijkheden. Schijncnstructies aanpakken zdat cncurrentie p arbeidsvrwaarden tegengegaan wrdt. Werken aan verbeteringen van de sciale zekerheid zdat je, ngeacht je cntractvrm, bescherming tegen werklsheid en arbeidsngeschiktheid pbuwt. 4. Ln en kpkracht De FNV gaat vr kpkracht in centen en in prcenten, zdat de mensen met lagere inkmens verhudingsgewijs meer te besteden krijgen. Daarbij zal extra aandacht meten zijn vr de kpkracht vr jngeren, en vr mensen met nzekere cntracten. We stellen een lneis van 3% die we vertalen centen en prcenten. Bij een gemiddeld inkmen in de sectr f nderneming van kmt dat vereen met minimaal 900 4

5 eur. Op die manier gaan de middengrepen en lagere inkmens er extra p vruit. De manier waarp dat bereikt wrdt vullen de leden in de sectren in. Gelijk ln vr gelijk werk geldt vr iedereen die hetzelfde werk det. Vr vruwen, mannen, jng en ud ngeacht de cntractvrm. Werken znder ln vanuit de bijstand met stppen. De laagste lnschalen meten verhgd wrden tt 130% WML, waarbij ruimte blijft vr arbeidsplekken tussen 100% en 120% WML vr mensen met een arbeidsbeperking, in vereenstemming met het sciaal akkrd. Aparte jeugdlnen meten uit de lnschalen verdwijnen zdat jngeren die het zelfde werk den hetzelfde ln krijgen als hun udere cllega s. De exrbitante belning aan de tp met aangepakt wrden m z de inkmensverschillen te verkleinen. Bnusregelingen die nu alleen vr de tp gelden meten wrden mgezet in regelingen waar werknemers k van prfiteren. Fiscale verrekening van vakbndscntributie met vrgaan p andere werkkstenregelingen. 5. Pensienen Werknemers in Amerika, Engeland, en heel veel andere landen zijn jalers p het Nederlandse pensienstelsel. Het is belangrijk dat we in Nederland ervan drdrngen zijn he ged ns stelsel is, en dat we het waar ndig verbeteren. De FNV heeft zich niet vr niets fel geweerd tegen de verlaging van het tegestane pbuwpercentage dr het kabinet vanaf 2015, waardr mensen minder pensien kunnen pbuwen. Onze inzet is m te zrgen dat mensen z ged mgelijk pensien kunnen pbuwen. Onze plannen daarvr staan in nze pensienvisie. Het kmende jaar richten we ns p de vlgende punten: De fiscale ruimte in het Witteveenkader willen we z maximaal mgelijk benutten. Daarm zetten we in p een maximale mix van hge pbuw en lage franchise met een z hg mgelijk indexatie-ambitie. Als de pensienen wrden gekppeld aan de lnntwikkeling, kunnen mensen rekenen p een welvaartsvast pensien, waardr zij na hun werkzame leven geneg geld hebben vr hun ude dag. We zullen afspraken maken ver een ged nabestaanden pensien. We streven naar stabiele kstendekkende pensienpremies p basis van prudent prtefeuillerendement, waarbij rekening gehuden is met een indexatieambitie p een z hg mgelijk niveau. Vrsrteren p het nieuwe FTK. De FNV wil geen jj-premie die in 2015 sterk daalt p basis van het huidige FTK en in een schk mhg met in 2016 p basis van de nieuwe regels. De vrijval van premies als gevlg van het nieuwe Witteveenkader dienen vlledig aan de werknemers te te kmen. Het gaat hier immers m eerder afgesprken lnruimte. 6. Naleving Naleving van de gemaakte afspraken wrdt steeds belangrijker. Als we iets afspreken, willen we k dat werkgevers zich er aan huden. We willen niet dat zij cnstructies verzinnen m nder de afspraken uit te kmen. Afspraak is afspraak! Dat betekent dat we: Afspraken maken ver de cntrle p naleving van de ca. Garantie ver vakbndswerk willen m z k tegang tt de werkvler te hebben; Ontduikingscnstructies aanpakken die tt ndermijning van ca-afspraken leiden; Omkering van de bewijslast inveren: werkgever met p verzek aantnen dat hij ca naleeft; 5

6 De werkingssfeer van ca s aanpassen zdat iedereen die het zelfde werk det de zelfde arbeidsvrwaarden krijgt. Tt slt De vakbndsvrijheid is een grt ged in een demcratisch land. Daarbij hrt dat werknemers die zich actief vr een vakbnd inzetten het vakbndwerk znder dreigementen meten kunnen uitveren. Vakbndsfaciliteiten en de bescherming van nze kaderleden zullen dan k altijd centraal staan. 6