Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Oss

Transcriptie

1 Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Oss ADVIES COMMISSIE RUIMTELIJKE KWALITEIT onderwerp: advies: 1 initiatiefnemer: projectleider: Reconstructie Dorpshart Herpen (Rogstraat/Alard van Herpenplein) Gemeente Oss behandeldatum: 07 juli 2015 openbaar/besloten Toelichting Patrick Megens (gemeente Oss) O De opgave is om de Rogstraat/Alard van Herpenplein en St. Sebastianusstraat te renoveren en in te richten conform de huidige richtlijnen en de mobiliteitsvisie. In overleg met belanghebbenden zijn de wensen/eisen in beeld gebracht en waar mogelijk meegenomen in het ontwerp. Vraagstelling: Graag willen wij advies of het voorstelbaar is de Kiosk te verplaatsen naar de overzijde van de Rogstraat? Graag willen wij advies of het voorstelbaar is om de Sint Hubertusstraat af te sluiten en meer bij het plein te betrekken? Advies Geacht college, In de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van 07 juli 2015 is de reconstructie van het dorpshart Herpen aan de orde geweest. Patrick Megens van de gemeente geeft de toelichting op het proces. Op 31 maart 2015 heeft de dorpsraad een hoorzitting onder de bevolking gehouden om de wensen in beeld te brengen: - Herkenbaar plein - Veel groen, behoud bomen - Veel verschillende functies Hierop is een aantal varianten op het schetsontwerp gemaakt en besproken op de bewonersavond. Deze varianten liggen vandaag voor. Samen met het advies van de CRK worden deze ontwerpen gepresenteerd in de dorpsraad van 14 juli a.s. De heer Beukhof licht de ontwerpen toe. Aanleiding om de Rogstraat/Sint Sebastianusstraat ter hoogte van het plein te buigen is driedelig: - Meer ruimte op het plein op het deel dat het vaakst wordt gebruikt voor activiteiten en festiviteiten - Voor de kermis moet het verkeer worden omgeleid en de weg worden afgesloten. Voor andere activiteiten passen deze misschien zodanig dat er niet hoeft te worden Advies CRK 07 juli /5

2 afgesloten. - Snelheidsremmend. De heer Derks van de dorpsraad vult aan dat de voetgangersoversteekplaats voor overwegend schoolgaande kinderen verlegd moet worden, dat een nieuw zorgcentrum (huisarts, fysio) wordt gerealiseerd aan het plein op de plek waar nu nog het pand van Doeland staat en dat het plein gebruikt wordt voor onder andere de markt, de kermis en als schaatsbaan. De dorpsraad stelt een toekomstvisie op om de recreatie en toerisme te stimuleren. De heer Edwin van der Velden vult aan dat de eigenaar van het café op het plein wil uitbreiden richting kiosk met 5 meter over de hele lengte. In de huidige situatie is het stedenbouwkundig niet wenselijk, maar een anders ingericht plein maakt het misschien wel voorstelbaar. Dit is nog een aanvullende specifieke vraag voor de CRK. Na de presentatie van de heer Beukhof gaat de CRK op locatie kijken. De discussiepunten waarover de CRK adviseert zijn: - Verplaatsen Kiosk - Afsluiten St. Hubertusstraat / parkeren - Uitbreiden café - Bomenstructuur - Groen plein en materiaal gebruik Reactie CRK Algemeen Allereerst dank voor de presentatie en de toelichting op het proces. Wat de CRK goed vindt aan het ontwerp zijn de verwijdende kruispunten/wegen die een rustig en informeel beeld geven en dat de herinrichting van de kerktuin wordt meegenomen. De CRK vraagt zich echter af of er een cultuurhistorische en stedenbouwkundige analyse en profiel van het gebied is gemaakt. De CRK licht toe dat je eerst de achtergronden van een gebied moet kennen, de kwaliteiten van een gebied vindt en inspiratie moet krijgen voordat je gaat ontwerpen. De CRK mist de samenhang en krijgt het idee dat het ontwerp een optelsom is van de belangen en wensen van de bevolking. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het voorstel voor de verplaatsing van de kiosk, die maar net past, maar eigenlijk net niet, dit ga je uiteindelijk zien in het eindresultaat. De CRK adviseert om de identiteit van Herpen op deze plek zo veel mogelijk te behouden en/of terug te brengen. Behoud de waardevolle elementen in bebouwing, structuur, openbare ruimte en groen, die Herpen herkenbaar maken. Vertel het verhaal van het plein en houd dat beleefbaar en zichtbaar Het gaat daarbij dus om de integrale ruimtelijke en (cultuur)historische kwaliteiten van het plein; dat is veel meer dan alleen de esthetische kwaliteit. Er is daarbij zelfs ook een economische waarde in het geding. De CRK adviseert om referenties te onderzoeken/bekijken van soortgelijke dorpspleinen/brinken en materialen en referentiebeelden te gebruiken in je presentatie en voor je ontwerp. Niet om te imiteren, want dit moet een echt bij Herpen passend plein blijven. Denk daarbij aan het groene hart van Hilvarenbeek, Eersel en Oirschot. Advies CRK 07 juli /5

3 Per specifiek onderdeel Verplaatsen Kiosk De CRK is van mening dat de kiosk op de nieuwe locatie niet past, te weinig ruimte om zich heen heeft waardoor het gebruik in het geding komt en een bedreiging vormt voor de bestaande bomen, de kiosk komt namelijk tot onder de kroonprojectie van de bomen. De sokkel/trappen horen bij de kiosk dus verlagen is geen optie. Bovendien ligt de kiosk in/tegen de as van de oude verkeersroute (Kloosterstraat) en doorsnijdt daarmee de zichtlijnen en historische as. Omdat de kiosk als ontmoetingsplaats weliswaar een emotionele waarde heeft voor de bevolking, maar geen historische waarde lijkt te vertegenwoordigen, vindt de CRK het voorstelbaar dat de kiosk terug komt op een andere plek buiten dit dorpshart/plein of in een andere vorm op het plein terugkomt of zelfs helemaal verdwijnt. Een ontmoetingsplek kan ook op een hedendaagse manier terugkomen. Dan kun je een ontmoetingsplek maken die gelet op het formaat past op het plein. De heer Van der Velden doet het voorstel van een mobiele kiosk die elders in opslag staat en desgewenst kan worden geplaatst op het plein. Afsluiten St. Hubertusstraat Als deze straat wordt afgesloten en het plein wordt verruimd, adviseert de CRK deze weg mede ivm de cultuurhistorische waarde herkenbaar te houden in de structuur en het lijnenspel van het plein te behouden in tegenstelling tot wat het ontwerp voorstelt. Voor wat betreft het parkeren doet de CRK het voorstel om dit op verschillende plekken rondom het plein te situeren met eventueel langsparkeren aan de doorgaande weg (echter geen langsparkeren langs de doorgaande weg ter plaatse van de pleinruimte). De dwars parkeerplekken moeten dan zoveel mogelijk groen ingericht worden zodat het groene karakter van het plein behouden blijft. Houd het informeel zonder paaltjes en minimale middelen. Tevens vindt de CRK de plek van de pomp in het ontwerp wat opmerkelijk aangezien deze zo in de as van de St. Hubertusstraat staat en adviseert deze dichter bij de bebouwing te plaatsen. Uitbreiden café Na bezoek aan de locatie en bestudering van historische kaarten werd voor de CRK duidelijk dat de Brabantstraat van cultuurhistorische waarde is en het profiel herkenbaar moet blijven. Het profiel en de zichtlijn van de Brabantstraat richting de kerk en vice versa loopt langs het café. Een uitbreiding van 5 meter aan deze zijde die het bestemmingsplan niet toestaat en dwars door deze zichtlijn en historische as loopt, is volgens de CRK niet bespreekbaar. Uitbreiden aan de voorzijde waar nu het terras staat, is wel voorstelbaar. Dit is ook al in het bestemmingsplan geregeld. Bomenstructuur De heer Derks van de dorpsraad benadrukt dat de bewoners zich hebben uitgesproken voor behoud van alle bomen. De CRK komt tot de conclusie dat er meer bomen in dit voorstel Advies CRK 07 juli /5

4 verdwijnen dan erbij komen en stelt voor om voor elke gekapte boom er één terug te planten. Probeer na te gaan waar de bomen staan op de historische kaarten en laat dit zoveel mogelijk terugkomen. De historische structuur kun je aflezen aan de bestaande bomen en dat zal met de kap van enkele bomen verdwijnen. In tegenstelling tot het voorstel waarin langs elke gevel leibomen komen, adviseert de CRK dit te beperken tot de historische panden, daar waar deze meestal geplaatst werden, meestal bij meer voorname panden. Leibomen passen nu eenmaal minder bij een woonhuis uit de jaren zeventig. Maak ook hiervoor gebruik van historisch kaartmateriaal. Het historisch onderzoek zou je tevens kunnen uitbreiden tot het ontwerp van het plein zoals het nu is. Ook de bestaande hagen zorgen net als de bomen voor de belijning en de eenheid van het plein. Er kan dan met minimale ingrepen het gewenste effect bereikt worden. Groen plein en materiaalgebruik De CRK adviseert om de straten en de doorgaande weg rondom het plein op hetzelfde niveau te leggen en uit te voeren in hetzelfde materiaal, bijvoorbeeld gebakken klinkers. De keuze om de plekken waar je het plein oprijdt neer te leggen ter hoogte van aansluitende wegen/kruispunten is begrijpelijk, maar ruimtelijk verwarrend. Om te ervaren dat je het dorpshart oprijdt zouden de oprijdplekken eigenlijk dichter bij het plein moeten liggen. De voetgangersoversteekplaats voor de schoolkinderen moet eigenlijk niet te dicht bij de bebouwing liggen. Het risico bestaat dan dat het verkeer de kinderen te laat opmerkt. Een andere suggestie van de CRK is om de Rogstraat niet om het plein te buigen, maar juist zonder niveauverschil over het plein te laten lopen en zichtbaar te maken door het gebruik van een ander soort verhardingsmateriaal. Bij uitbreiding van het plein zouden de zones voor de huizen in tact moeten blijven. Conclusie De CRK pleit ervoor dat de identiteit en herkenbaarheid van het (historische) Herpen zichtbaar is in het uiteindelijke resultaat. Daarvoor doet de CRK de volgende suggesties: - Maak een historische en stedenbouwkundige analyse en een profiel voorafgaand aan het ontwerp - Gebruik tevens referentiemateriaal van brinkdorpen - Maak de oude wegen- en bomenstructuur zichtbaar; daarmee zorg je voor behoud van de herkenbaarheid en identiteit van Herpen - De kiosk niet verplaatsen zoals voorgesteld in het ontwerp. Voorstelbaar is om de kiosk elders in het dorp te plaatsen, helemaal te verwijderen of een nieuwe ontmoetingsplek creëren in een hedendaagse verschijning die wel qua formaat past op het plein - Bij afsluiting van de St. Hubertusstraat en tevens uitbreiding van het plein zouden de structuur en lijnenspel herkenbaar moeten blijven - Situeer het parkeren op verschillende plekken rondom het plein, in het groen en houd het informeel met minimale middelen; uitgangspunt is om met een minimum aan paaltjes te werken Advies CRK 07 juli /5

5 - Uitbreiding café, zoals voorgesteld richting kiosk, is wat de CRK betreft ondenkbaar - De omzoming van het plein (hagen en bomen) behoudt het historische profiel. Met het aanwezige groen en met behulp van historisch onderzoek kan dan misschien met kleine ingrepen de belijning en de eenheid van het plein vergroot worden. De bestaande hagen zoveel mogelijk handhaven - De straten en de doorgaande weg rondom het plein op hetzelfde niveau leggen en uitvoeren in hetzelfde materiaal. De doorgaande weg zichtbaar over het plein laten lopen in een ander verhardingsmateriaal. De bestaande hoogteverschillen tussen bijvoorbeeld de trottoirs en rijweg behouden. Namens de CRK, De voorzitter, C. van Esch Advies CRK 07 juli /5