EVALUATIEVERSLAG ZIEN

Transcriptie

1 EVALUATIEVERSLAG ZIEN Een project van stichting Kantara-Brug

2 Inhoudsopgave 1. Stichting Kantara-Brug 2. Inleiding van Project Zien+ 3. Voorbereiding 4. Uitvoering 5. De scholen 6. Resultaten 7. Eindconclusie 8. Financieel verslag

3 1. Stichting Kantara-Brug Wie zijn wij en wat doen wij? Stichting Kantara-Brug (voorheen Vereniging Kantara) is al vijf jaar actief met succesvolle integratieprojecten voor mensen van diverse culturele oorsprong in Amsterdam en met name in stadsdeel de Baarsjes. Onze projecten, discussieavonden met o.a. politie, politici, excursies binnen Nederland, themarondvaarten en ontmoetingsprojecten voor basisscholen hebben al veel waardering opgeleverd. Missie: Kantara-Brug wil de sociale cohesie tussen Nederlanders versterken door middel van het slaan van duurzame bruggen tussen mensen van uiteenlopende culturen, etnische en religieuze achtergronden. Kernwaarden Kantara-Brug heeft een idealistisch en onafhankelijk bestuur met verschillende achtergronden. Maatschappelijk en persoonlijk betrokken zijn van Kantara-Brug. Tegengas geven aan alle signalen in de maatschappij die bijdragen aan de vervreemding binnen de Nederlandse bevolking. Binding met Amsterdam: van en voor de stakeholders (burgers, overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en instellingen) uit Amsterdam Kwaliteit en (maatschappelijke) kosten in balans hebben. Dienstverlening op maat leveren met toegevoegde waarde voor Amsterdam en/of andere afnemers. Proactief zijn richting de stakeholders. Historie Kantara-Brug In december 2003 startte de werkgroep «Marokkanen in de Baarsjes», onder de vlag van de Marokkaanse Raad de Baarsjes en zijn thema-avonden georganiseerd, die grote belangstelling genoten. Na een half jaar werd duidelijk dat het voor beide partijen beter was om zelfstandig verder te gaan. Dat heeft ertoe geleid dat de werkgroep Marokkanen in de Baarsjes»» in juni 2004 werd omgedoopt tot «Vereniging Kantara». Vanwege de behoefte aan een grotere continuïteit en meer effect en wens tot meer professionalisering is in maart 2009 de Stichting Kantara-Brug opgericht.

4 2. Inleiding van Project Zien+ Grote steden in Nederland zijn steden waarin mensen met zeer diverse achtergronden samenleven. Er zijn grote verschillen tussen mensen als je kijkt naar hun culturele-, etnische-, religieuze- en sociaal/economische achtergrond. Voor een goede sociale cohesie is een goed contact tussen deze mensen essentieel. Hoe jonger mensen met elkaar in contact komen hoe beter. Door de segregatie in het onderwijs, vooral in de grote steden, onmoeten kinderen van verschillende achtergronden elkaar niet vanzelf. Voor Stichting Kantara-Brug was dit een aanleiding om het project Zien te ontwikkelen. In 2005/2006 is er met succes een pilot uitgevoerd in stadsdeel de Baarsjes in Amsterdam. Uitgangspunt is dat kinderen met verschillende culturele achtergronden intensief met elkaar in contact komen. Elkaar echt leren kennen, begrijpen waardoor vooroordelen verminderen of weggenomen worden. Wij hebben specifiek gekozen voor een creatieve activiteit `een schilderworkshop`. waarin de leerlingen van de verschillende scholen één op één aan elkaar worden gekoppeld en op deze wijze elkaar echt leren kennen. Door bezig te zijn met schilderen ontstaat er een intensief contact tussen de leerlingen. Zij staan meer voor elkaar open, helpen elkaar en uiteindelijk heeft iedereen een mooi resultaat. Iedereen kan schilderen en er bestaan geen regels in de kunst over wat goed, slecht, lelijk of mooi is. Wij hebben speciaal gekozen voor de bovenbouw in de basisschool (leeftijdsgroep tussen de 9 en 12 jaar). In deze leeftijdsgroep staan kinderen open voor nieuwe en andere ideeën en zijn heel leergierig. Vooroordelen zitten nog niet vastgeroest. Na de Pilot van ZIEN is het project ZIEN van start gegaan, dat zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld naar een meerjarig en meer duurzaam programma ZIEN+. Bij ZIEN+ is de opzet en een groot deel van de uitvoering nog hetzelfde, maar bij ZIEN+ zijn er gedurende 3 schooljaren 6 uitwisselingen. Met ZIEN+ wordt getracht dit project te verduurzamen. In dit verslag kunt u de eindevaluatie lezen van het project Zien+ van 2013/2014. Uiteindelijk hebben twee scholen hun deelname aan het project volbracht. Het gaat om de Paulusschool in Bos en Lommer en de Ichthusschool in Osdorp, beiden te Amsterdam. Twee andere scholen in Zeeburg zijn voortijdig afgehaakt, in verband met tijdgebrek en een te zware werkdruk van een van de docenten op een van de scholen. (Hierbij gaat het om basisschool het Gouden Ei en de 8ste Montessorischool). In totaal hebben er 38 leerlingen meegedaan aan de uitwisselingen. De workshops vonden plaats in groepjes van maximaal 20 kinderen, dus per uitwisseling waren dat 2 workshops, in totaal 4 workshops. De deelnemende kinderen hebben allemaal aan 2 workshops deelgenomen.

5 3. Doelstellingen project Zien+ 1). Opdrachtbeschrijving: Uitwisselings- en Kunstproject. Dit is een project voor leerlingen van de bovenbouw uit het basisonderwijs in Amsterdam. In dit project gaat het erom dat kinderen van verschillenden sociaal-, economische- en culturele achtergronden elkaar ontmoeten en met en van elkaar leren. Het doel van de uitwisseling is naast een geslaagde uitwisseling en ontmoeting tussen de leerlingen dat zij het volgende schooljaar dit project zelf voortzetten door zelf een uitwisseling op te zetten en te organiseren. Voorheen werd wel gesproken van Witte en Zwarte scholen, nu kiezen we voor een meer adequate omschrijving die beter past binnen de huidige ontwikkelingen. Nu spreken we van scholen met een populatie met een rijke sociaal-, economisch- en culturele achtergrond en van scholen met een populatie die op sociaal-, economisch- en cultureel gebied achtergesteld zijn. Bij de uitwisseling worden er groepjes van 20 kinderen per lokaal en workshop gemaakt, in verband met de rust en aandacht voor elkaar, dit betekent 10 kinderen van elke school per lokaal. De kinderen van de gastschool wordt gevraagd om op de dag van de workshop een persoonlijk voorwerp mee te nemen van thuis waaraan ze zijn gehecht. Dit jaar hebben de deelnemende kinderen een projectschriftje gekregen om ze alvast nieuwsgierig te maken en voor te bereiden op de ontmoetingen. In de projectschriftjes hebben ze opgeschreven welk persoonlijk voorwerp ze uit hebben gekozen en wat ze erover kunnen en willen vertellen. Dit voorwerp zorgt voor een laagdrempelige wijze om in gesprek met elkaar te komen en kennis met elkaar te maken. De kennismaking vindt plaats tussen één kind van de ene school en één kind van de andere school. Nadat de leerlingen zich aan elkaar hebben voorgesteld, mede aan de hand van de verhalen behorend bij de voorwerpen, en er ook een klassengesprek over de kennismaking is geweest krijgen ze allemaal een schildersdoek, kwasten, verf en schildershemd. Onder deskundige begeleiding van ervaren kunstenaars worden de kinderen aangemoedigd om naar elkaar te kijken met hun gevoel en dit gevoel abstract of figuratief vertalen op doek. Wanneer de leerlingen hun werkjes af hebben worden er foto s van alle tweetallen en hun schilderijen gemaakt en is er een korte pauze. Hierna vertelt iedere leerling over het schilderij dat van hem of haar gemaakt is. Wat zie je, waar denk je aan, waarom zou het over jou gaan, wat herken je? Wat vind je van de kennismaking van vandaag? Daarna schrijven de kinderen in enkele zinnen een reactie op bij de uitwisseling van vandaag. Deze wordt samen met de schilderijen tentoon gesteld in de school. Het totale programma duurt maximaal 90 minuten.

6 2). Bijeenkomsten met ouders en kinderen Wanneer een project tussen twee scholen is afgerond wordt er een expositie bijeenkomst gehouden voor alle kinderen die hebben deelgenomen en hun ouders. Tijdens deze bijeenkomsten worden de gemaakte schilderijtjes tentoongesteld, zullen kinderen hun ervaringen delen met de aanwezige ouders en wordt er gesproken over het belang van de onderlinge kennismaking en de voortzetting van het project ZIEN+ in het volgende schooljaar, opgezet door de leerlingen, leerkrachten en ouders zelf. 3). Exposities van de gemaakte schilderijtjes Na afloop blijven de gemaakte schilderijen van de kinderen op school achter, voor een expositie. De bezoekende school krijgt foto s van de workshop en de eindresultaten om deze te exposeren in de school. Na beide uitwisselingen hebben beide scholen schilderijen en foto s hangen. 4). Duurzaamheid Om de activiteiten tussen de leerlingen duurzaam te verbinden, zullen wij bij aanvang van het project een aantal ideeën en suggesties voorleggen bij de scholen en leerlingen voor het vervolg het jaar daarop. Dat doen we met een projectschriftje, waarin de leerlingen (en docenten) geholpen worden mee te denken met het project en een volgende uitwisseling het jaar daarop zelf te organiseren.

7 4. Uitvoering Deelname van scholen Wij zijn in september begonnen met het in kaart brengen van de Amsterdamse basisscholen en hebben ze grofweg ingedeeld in een van elkaar verschillende populatie. In oktober hebben wij deze scholen schriftelijk benaderd en vervolgens telefonisch met het verzoek om een afspraak waarin wij ons aanbod toe wilde komen lichten. Veel scholen hadden helaas al een druk programma vastgesteld voor het lopende schooljaar en zagen geen kans ons project aan het jaarprogramma toe te voegen. Van de scholen die wel geïnteresseerd en enthousiast waren over dit project haakten er uiteindelijk toch veel af omdat zij het te druk hadden. Ook zijn er dit jaar scholen geweest die het met hun bovenbouw groepen niet aandurfden. (In verband met drukke en lastige leerlingen, waardoor zij bang waren dat het uit de hand zou kunnen lopen). Net als voorgaande jaren lijken scholen met een populatie uit de meer achtergestelde milieus meer geïnteresseerd in het project dan de scholen met een populatie uit een rijker milieu. Zo is de lage deelname nu ook het gevolg van met name het ontbreken van welwillende scholen uit de rijkere milieus. Wij hebben verschillende schoolgroepen (uit overwegend achtergestelde milieus) op een reservelijst gezet, maar hebben hier helaas geen schoolgroepen (uit een rijker milieu) bij kunnen vinden. Invloed op het lastig kunnen vinden van scholen die mee willen doen is het strakke jaarprogramma waarin al veel creatieve projecten zijn bepaald en waar weinig ruimte is voor extra activiteiten. Dit programma wordt al in het voorjaar van het voorgaande schooljaar vastgesteld. Een ander argument dat wij te horen kregen van scholen die al eerder mee deden is dat scholen graag afwisseling in hun aanbod willen. Zo heeft een van de Montessorischolen die eerder meegedaan heeft aan ZIEN nu een uitwisseling met scholen in Afrika en vond het teveel om ook met ZIEN+ mee te doen. Ondersteuning van directie, docenten en ouders De uitvoering van het project is goed verlopen en zowel de docenten, directies en kinderen waren zeer enthousiast. Van het enthousiasme van de ouders kun je zeggen dat deze duidelijker door de ouders op de school uit het rijkere milieu wordt overgebracht dan op de school uit het meer achtergestelde milieu. Deze eerste groep ouders is tijdens de workshops waarbij wij ze gevraagd hebben te helpen ook actiever en meer betrokken dan de laatstgenoemde groep. Onder de leerlingen is er geen verschil op te merken in enthousiasme.

8 Projectschriftje In de voorbereiding van de workshop is dit jaar door de leerlingen gebruik gemaakt van een projectschriftje. Het projectboekje werd door de docenten, zowel van de scholen die meededen als de scholen die niet meededen of afhaakten, als fijn ervaren. Ze gaven aan het projectschriftje uitnodigend te vinden. Daarnaast gaf het van tevoren al duidelijk de inhoud en het doel van de uitwisseling aan en was voor de kinderen een fijne manier zich voor te bereiden op de uitwisseling. De kunstenaars die het project ZIEN+ uitvoeren zijn al eerder bij het project betrokken geweest of hebben zelf al eerder sociaal geëngageerde kunstprojecten met kinderen uitgevoerd. Beide kunstenaars, Rudolf Valster en Sanne Duif hebben veel ervaring in het geven van workshops aan kinderen. Tijdens het project hebben zij ondersteuning gekregen van docenten van de deelnemende leerlingen en van een groep ouders die actief geholpen hebben tijdens de workshops. 2 uitwisselingen en exposities In de maanden april en mei 2014 vonden de 2 uitwisselingen plaats op 2 verschillende locaties met 38 kinderen. De kinderen ontmoetten elkaar 2 keer in dezelfde samenstelling, een keer op hun eigen school en een keer op de gastschool, waar de exposities plaats vonden in mei en juni.

9 Inhoud workshop De uitwisseling tussen de schoolklassen vond twee keer plaats. Hierbij is elke school een keer gastheer en een keer bezoeker geweest. Uit voorgaande jaren hebben wij geleerd de groepen (tijdens de uitwisseling en workshops met de kunstenaars) niet groter te maken dan 20 leerlingen. Om op deze wijze de rust en aandacht voor elkaar te hebben. Dat betekende dit jaar dat er per uitwisseling twee kunstenaars nodig waren en er 19 leerlingen per groep waren. De kinderen werden zo veel mogelijk in tweetallen verdeeld (een kind van elke school) en zo nodig nog enkele 3 tallen. Bij aankomst op de gastschool werden de bezoekende kinderen naar hun lokaal gebracht waar de kinderen van de gastschool al met hun voorwerp klaar zaten. Ze schoven bij iemand aan waarna de workshop gestart werd met een korte uitleg over en het doel van project ZIEN+ en het verloop van de workshops. Hierna startte de interactieve introductie, aan de hand van de opdrachten uit het projectschriftje, die de kinderen vooraf op school gemaakt hebben, waarin de kinderen het verhaal van hun voorwerp hebben opgeschreven. Waarna de kinderen van de gastschool iets over hun voorwerp (van thuis meegenomen) vertellen aan het bezoekende kind. De aanwezige docenten, ouders en kunstenaars lopen rond en helpen de kinderen als ze het moeilijk vinden om iets te vertellen. Na deze introductieronde volgde er een klassikaal rondje waarbij de leerlingen gevraagd werd naar de verhalen die zij gehoord hadden en de voorwerpen die meegenomen waren. Waarna er gestart werd met de uitleg van het onderdeel schilderen. Naast het materiaalgebruik en enkele schildertechnieken wordt ook de opdracht toegelicht. De kinderen die op bezoek waren schilderden de voorwerpen (of laten zich hierdoor inspireren) en de kinderen van de thuisschool maken een (kunstzinnig) portret van de kinderen die op bezoek zijn.

10 Aan de slag Er werd door de kunstenaar uitgelegd hoe je een schilderij maakt. De achtergrond, welke kwasten gebruik je en hoe meng je de basiskleuren. De nadruk ligt vooral bij de communicatie en samenwerking tussen de leerlingen. Iedere leerling krijgt een eigen schildersdoek, verfpalet en kwasten. Zij zitten 2 aan 2 tegenover elkaar. Bij een ongelijk aantal aan leerlingen worden er groepjes van drie gemaakt. (met de leerkrachten is van te voren besproken welke kinderen daar geschikt voor zijn). Na ongeveer 1 ½ uur is een korte pauze en krijgen de kinderen drinken en iets lekkers. Na de pauze krijgen zij de gelegenheid hun schilderij af te maken en iets op te schrijven over henzelf (dit komt bij het schilderij van de ander) of over het voorwerp wat zij hebben meegenomen. Tijdens de workshop worden zij begeleid door de kunstenaar, leerkracht en hulpouders. De nadruk hierbij ligt bij het communiceren met elkaar en met elkaar in gesprek komen. Een goede sfeer is heel belangrijk. Na afloop bespreekt de kunstenaar het werk van de kinderen en wordt de ochtend geëvalueerd. Kinderen vertellen wat zij er van vonden. Het doel van de ochtend wordt besproken en of het doel bereikt is. Bij de volgende ontmoeting tussen de groepen blijven dezelfde kinderen aan elkaar gekoppeld.

11 Rapportage van de workshops De reis naar de andere school met het openbaar vervoer is voor veel kinderen al een hele ervaring. Een nieuwe buurt ontdekken waar ze nog nooit zijn geweest en een hele andere school zien is voor velen ook heel bijzonder. Voor de docenten blijft dit wel een hele opgave en is vooral de tijd dat het kost om heen en weer te gaan met het openbaar vervoer een grote opgave. Bij alle workshops heerste een hele goede sfeer en gingen de kinderen heel respectvol met elkaar om, al had een groepje de tweede uitwisseling nodig om het samen leuk te hebben. Hier is in de nabespreking ook aandacht voor geweest, dat het soms iets langer duurt om iemand te leren kennen. Dat het soms moeilijk is om aardig en gezellig te doen als je elkaar nog helemaal niet kent. De kinderen begrepen het doel van het project goed en waren allemaal goed aan het werk. Er zijn dit keer weinig kinderen geweest die niet op gang kwamen. Er blijft natuurlijk verschil tussen het ene en het andere kind en ene en andere groepje. Veel kinderen kwamen vrij makkelijk en gauw met elkaar in gesprek zodra ze ook begonnen te schilderen, bij anderen werd er stiller en geconcentreerder geschilderd. De resultaten zijn erg leuk geworden en de kinderen hebben erg positief op elkaar en elkaars werk gereageerd.

12 Fragment uit een workshop: Bij de expositie in Bos en Lommer en presentatie aan de ouders hoor ik een jongen, die trots het schilderij pakt, dat een kind van de Ichthusschool heeft gemaakt van een foto van hem, zeggen: kijk dit is mijn bed! Het is toch iets bijzonders dat een ander iets van jou schildert. Het project is op beide scholen goed ontvangen, de docenten waren enthousiast over de wijze waarop de kinderen elkaar leerden kennen en de wijze waarop, middels de voorwerpen, ze samen in gesprek kwamen. Onze kunstenaars hadden vergrootglazen meegenomen zodat de kinderen tijdens de workshop uitgenodigd konden worden nauwkeuriger te kijken en eventueel in te zoemen. Het is dan erg leuk te zien hoe twee dames elkaar gaan bekijken en inspecteren met het vergrootglas. Kleuren mengen blijft tijdens de workshops ook altijd een groot wonder. Het leuke is dat kinderen dan bij elkaar gaan kijken, elkaar helpen en kleuren gaan delen. Dan zie je het doel dat we met de bijeenkomsten hebben in de praktijk op een natuurlijke wijze tot uiting komt. Hoe hebben de kinderen de workshops en uitwisseling ervaren: Bijzonder is het dat de kinderen zo weinig nodig blijken te hebben om samen aan de slag te gaan. Ook al zaten ze in groepjes van 4 of 6, ze hadden weinig moeite zich te richten tot hun duo waarmee ze samenwerkten. Wat elke keer zo mooi is om te zien is dat de kinderen elkaar al snel complimenten geven en hulp of advies aanbieden bij het maken van het schilderij. En ongeacht de resultaten zijn ze vrijwel altijd positief over de inzet en het werk van hun duo. Qua inhoud voldoet dit dus aan de doelstellingen van ons project. Ze praatten, luisterden, bestudeerden en leerden van elkaar in een sfeer van creatieve samenwerking, met als eindresultaat een schilderijenreeks waar de kinderen, en alle betrokkenen bij Project Zien+, met recht trots op zijn.

13 5. De scholen Contact leggen met de scholen De eerste taak van de projectleider van ZIEN+ is het leggen van contact en daarna enthousiast krijgen van de scholen. Waarna het erom gaat de scholen zich te laten verbinden aan het project en afspraken op papier te zetten met betrekking tot de uitwisselingen en afsluiting. Reeds het leggen van contact en het enthousiast krijgen van de scholen blijkt net als in voorgaande jaren steeds moeilijker te zijn. Dit is voor een groot deel organisatorisch van aard. Vanaf februari worden de programma s voor het daarop volgende schooljaar al ingedeeld en ingekocht. Wanneer dus vlak voor de zomer of erna geworven gaat worden is dit niet makkelijk omdat veel scholen hun jaarplanning dan al rond hebben. Scholen verbinden aan project ZIEN+ Zeker een project dat bestaat uit meerdere dagdelen is lastiger in te plannen en te verkopen dan een eenmalige activiteit of een activiteit zonder reizen met de groep. Dit kost meer onderwijstijd (waar al spanning op staat) en daarbij vindt Zien+ ook nog eens in de ochtend plaats, wat scholen normaliter vrij houden voor reken-, lees- en taalonderwijs. Dit maakt dat enkele scholen en docenten zijn afgehaakt op het moment dat we de inhoud van hun deelname bespraken en aangaven dat het om 2 ochtenden zou gaan, plus een eindexpositie. Andere mogelijkheden zijn moeilijk te vinden, de middagen zijn vaak te krap voor een uitwisseling van 90 minuten inclusief het vervoer van en naar de deelnemende scholen. En daar komt nog eens bij dat steeds meer scholen een continu rooster draaien waardoor scholen al om 14:00 uur sluiten, en een uitwisseling met een school met een middagprogramma ook uitgesloten is. Daarnaast zijn scholen tegenwoordig aardig verwend omdat er op dit moment veel wordt aangeboden, zelfs inclusief gratis vervoer. Dus het feit dat ZIEN+ voor de scholen nagenoeg kosteloos is, levert geen positief effect meer op. Het enthousiast krijgen van de scholen blijkt dus erg moeilijk. De meeste scholen hebben al creatieve en culturele activiteiten gepland staan en geven dan aan schilderen doen we al, als dan wordt aangegeven dat wij het project ook met een andere beeldende activiteiten (die wij immers als middel, niet als doel gebruiken) kunnen vormgeven dan geven ze aan al vol te zitten. Misschien leeft dit onderwerp toch nog niet voldoende bij de scholen.

14 Belang van bekendheid bij de scholen Daarnaast blijft het moeilijk om scholen te overtuigen mee te doen aan een voor hen nieuw project, al zien ze het doel en de waarde ervan vaak wel. Het lijkt erop dat scholen hun projecten kiezen op basis van reeds bekende en goed bevallen projecten en waar duidelijk en helder informatie met beeldmateriaal over te vinden is. Een goede presentatie, positieve recenties, van het project inclusief een beeldende presentatie van de uitvoerders zou hierbij wellicht kunnen bijdragen aan een hogere respons. Scholen zijn vaak nog huiverig om externe (onbekende) mensen binnen te halen. Ze zijn bang voor een onrustig klimaat in de school. Dit in combinatie met een al druk jaarprogramma resulteert erin dat ze zoveel mogelijk afhouden. Aanpassingen aan de wensen van scholen Ervaringen in de pilot ZIEN gaven aan dat het van belang is het project Aan te passen aan de wensen van de scholen en zo goed mogelijk te organiseren zodat de scholen niet extra belast worden. Dit hebben wij zoveel mogelijk gedaan. In de wijk Zeeburg in Amsterdam hadden wij zelfs twee scholen met een van elkaar enorm verschillende doelgroep zoals beoogd in ons project. Deze twee scholen delen een gebouw, een ingang en een schoolplein, waardoor een wens is ingewilligd, géén reistijd. Ondanks deze goede voorwaarden is de juf van school uit het rijkere milieu afgehaakt op het moment dat ik een datum voor de tweede uitwisseling wilde vastleggen. Een tweede uitwisseling was haar teveel, en zo is het project in zijn geheel op deze 2 scholen afgeblazen. Helaas is het niet gelukt een vervangende school te vinden om mee verder te gaan. Ervaring van de scholen De scholen die mee hebben gedaan gaven aan dat de reistijd een probleem was bij de expositie. Ze konden dus niet onder schooltijd naar een expositie en zij gaven aan dat de ouders dit niet na schooltijd doen. Op de Ichthusschool gaan veel kinderen naar de naschoolse opvang en hebben na schooltijd andere verplichtingen. Dit leverde een praktisch probleem op. Na verschillende mogelijkheden te hebben besproken en bekeken is er gezamenlijk besloten 2 exposities te houden. Een op elke school, aansluitend aan de schooltijden. Van de Paulusschool kwamen 8 ouders en op de Ichthusschool 10, de kinderen hebben elkaars expositie niet met hun ouders bezocht. Dit blijft een aandachtspunt bij een volgend project.

15 De scholen die meededen: De Paulusschool is een basisschool in Bos en Lommer. De leerlingen komen uit de directe omgeving en meer dan 80% heeft Turkse (met name) of Marokkaanse afkomst. Waarbij de ouders voor het grootste deel niet hoog zijn opgeleid. De Ichthusschool is een school in Osdorp met een zeer gemengde populatie met veel kinderen die ten minste een Nederlandse ouder hebben. En waarbij (meer dan 80%) hoog opgeleide ouders heeft. Het is een buurtschool en een duidelijke afspiegeling van de buurt. Het is een zeer gemengde buurt met heel veel verschillende nationaliteiten.

16 6. Resultaten Oorspronkelijke doelstellingen: 1). Kunstproject uitvoeren met ten minste 4 schoolklassen uit het basisonderwijs in Amsterdam in het schooljaar ). Bijeenkomsten met ouders en kinderen 3). Exposities van de gemaakte schilderijtjes 4). Duurzaamheid Ad 1) Kunstproject met tenminste 4 schoolklassen. Het project is in september van start gegaan. Het voorafgaande half jaar is er geïnvesteerd in het aanpassen van het project en zijn de contacten met de scholen wat verwaterd. In September hadden de meeste scholen hun programma al rond en was het lastig de 4 schoolklassen te vinden. In november zag het er echter veelbelovend uit en dachten wij al 6 schoolklassen te hebben. Helaas zijn in de maanden daarna toch nog scholen afgehaakt in gesprekken waarin verdere afspraken gemaakt moesten worden. En een school heeft van deelname afgezien nadat er al afspraken gemaakt waren. Helaas hebben wij daarna geen andere scholen of schoolklassen meer kunnen vinden die met het project wilden meedoen en de afgehaakte scholen konden vervangen. In tegenstelling tot het oorspronkelijke projectvoorstel hebben we uiteindelijk 2 schoolklassen mee kunnen laten doen. Dat betekent dat er 4 workshops en uitwisselingen hebben plaatsgevonden. Het aantal kinderen dat wij bereikt hebben is dus aanzienlijk lager dan beoogd. In het totaal hebben er 38 kinderen meegedaan en deze hebben allemaal 2 x keer een workshop gehad. Ad 2). Bijeenkomsten met ouders en kinderen Het blijkt uiteindelijk te moeilijk om de ouders van de kinderen actief bij de eerste uitwisselingen van het project te betrekken. Gelukkig zijn ouders wel actief en enthousiast geweest tijdens de uitwisselingen, maar ze zijn bezig geweest met en voor de kinderen, de uitwisseling was niet gericht op de ouders. De ouders die hielpen en aanwezig waren hebben zich aan elkaar voorgesteld, maar van een echte kennismaking is natuurlijk geen sprake omdat zij bezig waren met de kinderen en het assisteren bij de workshop. De opzet van het betrekken van de ouders bij het project was natuurlijk de voortzetting van het project in een tweede jaar van uitwisseling. Een tweede uitwisseling die n.a.v. het projectboekje wordt georganiseerd door de kinderen, ouders en leerkracht samen.

17 Ad 3) Exposities van de gemaakte schilderijtjes Wij hebben na veel beraad met de scholen uiteindelijk toch geen centrale expositie/afsluiting geregeld na schooltijd De scholen gaven aan daar geen tijd voor te hebben door een overvol programma en de meeste ouders toch niet komen, als het te ver uit de buurt is. Iedere school heeft een eigen expositie gekregen waar de ouders de gelegenheid hadden om het werk te bekijken. Wij hebben samen met de docenten de exposities ingericht. Iedereen was welkom, ook de kinderen en ouders van de andere scholen. Zo hadden ook de ouders de gelegenheid om een andere school te bezoeken. De betrokkenheid van de medewerkers van de scholen was groot. Ad 4). Duurzaamheid De doelstelling van het project, kinderen met een verschillende sociaal-, culturele, economische- en religieuze achtergrond met elkaar kennis te laten maken is zeker gelukt. Ze hebben van elkaar geleerd, elkaar gewaardeerd en zijn er tijdens de uitwisselingen ook achter gekomen dat heel veel dingen hetzelfde zijn. Wel ging het nu echter om een eerste en tot nu toe eenmalige uitwisseling. Het zou pas aan duurzaamheid winnen als de kinderen besluiten (met de docent en ouders) om volgend jaar ook zelf een uitwisseling te organiseren, als vervolg op deze eerste twee uitwisselingen. De kinderen geven aan dit te willen doen. Het lastige is dat ze volgend jaar niet dezelfde leerkrachten hebben. Deze leerkrachten kunnen dus geen toezeggingen doen. De scholen waren erg enthousiast en gaven aan zeker weer mee te willen doen onder de begeleiding van Stichting Kantara- Brug. Helaas kon ik dat nog niet op papier bevestigd krijgen. Dat heeft ook te maken met de formaties van de teams op de scholen die nog niet rond zijn. Deelname blijkt dus ook mede afhankelijk van de leerkracht die voor de groep staat. Duurzame contacten opbouwen tussen de deelnemende scholen door deelname aan een vervolg van Zien+ ligt dus nog niet voor de hand. Het is ons niet gelukt het project verder over de stad uit te rollen en de naamsbekendheid te vergroten. Ondanks onze inzet en nieuwe projectschriftjes. Daarmee is het ons niet gelukt om het project op 4 of meer schoolklassen uit te voeren en voor volgend jaar 4 of meer nieuwe schoolklassen gecontracteerd te hebben.

18 7. Conclusie Het project is inhoudelijk wel geslaagd, maar helaas zijn niet alle doelstellingen behaald. Het aantal beoogde deelnemende schoolklassen en leerlingen is niet bereikt. Al werd de deelname onder schooltijd in voorgaande jaren als een positief punt beschouwd, dit jaar lijkt het een nadeel te zijn om met een school en onder schooltijd te werken. Dit heeft vooral met de werkdruk en het volle programma van de basisscholen en de reistijd te maken. De samenwerking met de leerkrachten, docenten, kunstenaars en projectleider verliepen goed en de resultaten van de kinderen zijn erg mooi. Dit project heeft nog niet de juiste weg gevonden naar de kinderen en andere burgers van Amsterdam. In potentie zou dit project bij kunnen dragen aan de Sociale Cohesie in Amsterdam en uiteindelijk ook in andere steden in Nederland, maar daarvoor moeten wij eerst een weg vinden in het bereiken van de doelgroep. Gefinancierd door 8. Financieel verslag Zie bijlage