y "W" GEMEENTE Hoorn Paraaf archief:

Transcriptie

1 y "W" GEMEENTE Hoorn 12/02/ van 5 Registratienummer : Agendapunt: Afstemming in het portefeuillehoudersoverleg: Nee Aan Het college van burgemeester en wethouders Afstemming met OR/VGWM: Nee Programmabegroting 8. Ruimtelijke Ordenina en Volkshuisvesting : Ton van der Lee Telefoonnummer : : Stadsontwikkeling RWE t.vd.lee@hoorn.nl Paraaf afdelingshoofd: ( [ \ J*< paraaf bureauhoofd: Paraaf archief: Document fysiek retour: Ja Onderwerp: Ruimtelijke voorwaarden huisvesting EU arbeidsmigranten in semipermanente voorzieningen Samenvatting: Op 20 november 2012 heeft de raadscommissie ingestemd met de beleidsnotitie en de 'Ruimtelijke voorwaarden huisvesting EU arbeidsmigranten in semipermanente voorzieningen'. Daarna zijn de stukken om een reactie toegestuurd naar de Hoornse Ondernemers Compagnie en de Hoornse Ondernemers federatie. Deze belangenbehartigers voor het bedrijfsleven hebben geen aanleiding gezien voor een inhoudelijke reactie. De beleidsnotitie zelf en de ruimtelijke voorwaarden zijn verder nog redactioneel bewerkt. De belangrijkste inhoudelijke wijziging van de voorwaarden betreft de toevoeging van het huidige artikel 9, de overeenstemming tussen de aanvrager en de eigenaar. Overeenkomstig uw eerder besluit kunnen de ruimtelijke voorwaarden nu als een formele beleidsregel worden vastgesteld en bekendgemaakt. Gevraagd besluit: De 'Ruimtelijke voorwaarden huisvesting EU arbeidsmigranten in semipermanente voorzieningen' als beleidsregel vast te stellen en bekend te maken. Beslissingsdocument: collegebesluit met registratienr: Collegevergadering d.d.: Afgestemd met P&C: nee i S TE3?313 r secretaris Akkoord Bespreken burgemeester weth. R.J. Louwman S. weth., A.S. Rujpert weth M.,Pijl weth. P.M. Westenberg Onderwerp: Ruimtelijke voorwaarden huisvesting EU arbeidsmigranten in semipermanente voorzieningen Stukken bijgevoegd: Reg.nr inhoud Ontwerp beleidsregel printdatum:

2 2 van 5 Programmabegr. :Q R u j m telijke Ordening en Volkshuisvesting Samenvatting Algemeen wordt erkend dat EU-arbeidsmigranten van grote economische betekenis zijn voor ons land. In de regio (oostelijk) West-Friesland gaat het volgens een grove schatting om EU-arbeidsmigranten. Zij hebben er recht op om fatsoenlijk te wonen. De marktpartijen (werkgevers, uitzendorganisaties en woningbouwcorporaties) zijn daar op de eerste plaats verantwoordelijk voor. Het is aan de overheid om daar de ruimtelijke voorwaarden (kaders) voor op te stellen. Het landelijk beleid maakt bij de huisvesting van EU-arbeidsmigranten onderscheid tussen kortdurend verblijf, de zogenaamde passanten, en degenen die zich hier blijvend willen vestigen. Voor passanten zijn vooral pensions en tijdelijke verblijven geschikt. De blijvers zullen gebruik willen maken van gewone woningen. Op 28 maart 2012 hebben de partijen die betrokken zijn bij de huisvesting van arbeidsmigranten, de Nationale verklaring van de (tijdelijke) huisvesting van EU-arbeidsmigranten getekend. Voor de regio (oostelijk) West-Friesland heeft het samenwerkingsverband Kompas de verklaring ondertekend. Per gemeente is de problematiek verschillend. Daarom is maatwerk gewenst. Voor de huisvesting in woningen zijn al eerder beleidsregels opgesteld. Naast de huisvesting in woningen is er een continue behoefte aan tijdelijke huisvesting. Het gevaar bestaat dat elke willekeurige plek in beeld wordt gebracht voor de tijdelijke huisvesting van EU-arbeidsmigranten. Niet elke plek biedt echter een goed woon- en leefklimaat. Ook kan er sprake zijn van overlast. Het college van burgemeester en wethouders van Hoorn heeft ruimtelijke voorwaarden opgesteld die behulpzaam zijn bij de beoordeling of een plek geschikt is voor de tijdelijke huisvesting van EUarbeidsmigranten. De voorwaarden gaan vooral over een goed woon- en leefklimaat. De raadscommissie heeft op 20 november 2012 met deze voorwaarden ingestemd. De voorwaarden worden nu als een officiële beleidsregel vastgesteld. Daarmee is het voor marktpartijen duidelijk waar zij met hun aanvragen aan moeten voldoen en kunnen zij verdere plannen ontwikkelen. 1. Inleiding: reden van het voorstel Aanleiding De afgelopen paar jaar stonden de werkzaamheden van de regionale Stuurgroep Kompas in het teken van de aanpak van allerlei illegale situaties rond de huisvesting van EU-arbeidsmigranten (Projectgroep Handhaving). De nadruk is nu meer komen te liggen op het bieden van voorzieningen voor de huisvesting van buitenlandse werknemers (Projectgroep Voorzieningen). Kompas heeft daartoe de Nationale Verklaring (tijdelijke) huisvesting van EU-arbeidsmigranten meeondertekend. Dat schept inspanningsverplichtingen. Belang EU-arbeidsmigranten zijn van grote economische betekenis voor Hoorn en de regio. De werknemers hebben recht op goede woon- en leefomstandigheden, net zoals de inwoners van Hoorn die ook hebben. Voor de huisvesting zijn de werkgevers op de eerste plaats verantwoordelijk, maar het is aan de overheid om daar goede ruimtelijke kaders voor te bieden. Centrale vraag In Hoorn speelt de opgave al lange tijd. Werkgevers en uitzendbureaus brengen regelmatig plekken in beeld waar EU-arbeidsmigranten voor korte of lange tijd kunnen wonen. Het gaat echter niet om het aanwijzen van plekken. Wat vandaag nog een serieuze plek is, is dat morgen misschien niet meer. En wat vandaag nog geen serieuze plek is, is dat morgen misschien juist wel. Dan dreigt ad hoc beleid. Het gaat niet om het aanwijzen van plekken, maar om het bieden van de goede ruimtelijke mogelijkheden. De centrale vraag luidt daarom: onder welke ruimtelijke voorwaarden verleent de gemeente medewerking aan de huisvesting van EU-arbeidsmigranten.

3 3 van 5 : Programmabegr. :Q Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting 2. Beoogd maatschappelijk resultaat Het beoogd maatschappelijk resultaat is dat elke EU arbeidsmigrant een deugdelijke slaapplaats heeft die voldoet aan de landelijk vastgestelde normen. 3. Kaders Nationale verklaring Op 28 maart 2012 hebben de betrokken partijen de Nationale verklaring van de (tijdelijke) huisvesting van EU-arbeidsmigranten getekend. In 2009 telde Nederland al arbeidsmigranten. De overgrote meerderheid van de arbeidsmigranten vraagt om flexibele huisvestingsvormen. Bij de huisvesting van EU-arbeidsmigranten maken we onderscheid tussen kortdurend verblijf, de zogenaamde passanten, en degenen die zich hier blijvend willen vestigen en mogelijk ook hier hun partner naar toe willen halen. Voor de starters zijn vooral pensions en tijdelijke verblijven geschikt, de blijvers zullen gebruik willen maken van de reguliere woningmarkt. De vraag naar huisvesting voor kortdurend verblijf is permanent. Dat vraagt om permanente vormen van tijdelijke huisvesting. Het Nederlandse huisvestingsaanbod is daar nog onvoldoende op ingericht. Door ondertekening van deze gezamenlijke intentieverklaring onderkennen betrokken partijen de problematiek rond de huisvesting van arbeidsmigranten. Zij onderstrepen het belang van een gezamenlijke opgave en verantwoordelijkheid. Deze intentieverklaring moet leden van ondertekenaars (op lokaal en regionaal niveau) stimuleren om tot actieve samenwerking te komen. Regionale opgave en opgave Hoorn In onze regio gaat het volgens grove schattingen naar verwachting om te huisvesten arbeidsmigranten (bron: notitie "Huisvesting EU-arbeidsmigranten in West-Friesland", stuurgroep Kompas, 13 september 2012, pagina 3). Voor Hoorn gaat het dan om ongeveer plaatsen. Een onbekend aantal hiervan is (al dan niet legaal) beschikbaar. Het is heel moeilijk vat te krijgen op de registratiegraad van EUarbeidsmigranten. De handhaving (projectgroep Handhaving) is gericht op het tegengaan van illegale huisvesting en verbetering van de registratiegraad. De huidige registratie betreft het topje van de ijsberg. Binnen Kompas worden pogingen ondernomen om dat te verbeteren. In het Westland zijn daar goede ervaringen opgedaan. De Nationale verklaring verplicht de ondertekenaars tot een inspanningsverplichting om te voorzien in voldoende huisvesting. Omdat alle gemeenten te maken hebben met arbeidsmigranten moeten alle gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen. Per gemeente is de problematiek echter verschillend. Daarom past maatwerk. Afhankelijkheid Landelijk wordt er gesproken over scheiding van baan en bed, om meervoudige afhankelijkheid van de werkgever te voorkomen. Dat is in de praktijk vaak niet goed mogelijk. Huisvesting op de agrarische percelen in het landelijk gebied zou dan ook moeten worden toegestaan. Indien er voldoende beheer en controle is en verzekerd kan worden dat er geen sprake is van meervoudige afhankelijkheid en wantoestanden, dan is huisvesting op agrarische percelen acceptabel. Er moet daarom ook zoveel mogelijk sprake zijn van gecertificeerde bedrijven. Huisvesting EU-arbeidsmigranten in Hoorn Het streven is om zoveel mogelijk EU-arbeidsmigranten in woningen te huisvesten. De uitzendorganisaties kopen woningen op om daar EU-arbeidsmigranten in te huisvesten. De uitzendbranche vindt echter dat er te weinig personen in een woning mogen worden gehuisvest. Volgens de branche is het financieel niet haalbaar om slechts 4 mensen te huisvesten in een rijenwoning. Het huisvesten van individuele personen in een woning is echter niet te vergelijken met een gewoon huishouden. Vandaar de norm van 4 te huisvesten personen in een rijenhuis tot maximaal 8 te huisvesten personen in een vrijstaande woning. Landeprintdatum:

4 4 van 5 : Programmabegr. :s. Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting lijk wordt de norm 12 m2 per persoon. Hoorn houdt zich met de vastgestelde beleidsregel vast aan het beleid binnen Kompas. Dat kan als gevolg van de landelijke discussie wijzigen. Het is ongewenst om hierover als Hoorn een afwijkend standpunt in te nemen ten opzichte van Kompas. Dat zou een aanzuigende werking hebben, terwijl juist een gelijk regionaal beleid gewenst is. Naar verwachting zal in 2013 in Kompas verdere besluitvorming plaatsvinden over de norm. Naast de huisvesting in woningen is er een grote continue behoefte aan tijdelijke huisvesting. Rol corporaties Woningcorporaties behoren een prominente rol te vervullen in de huisvesting van EU-arbeidsmigranten. In het kader van het Programma Flexwonen voor Arbeidsmigranten, verscheen hierover in december 2012 de publicatie 'Huisvesting van arbeidsmigranten; wettelijke mogelijkheden voor woningcorporaties'. Het is een gezamenlijke uitgave van de Vereniging van woningcorporaties Aedes en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Regionaal voert Kompas overleg met het platform van de woningcorporaties. Lokaal voeren we overleg met Intermaris Hoeksteen (IH). 4. Argumenten Overwegingen en beleidskeuzen In het verleden is door marktpartijen een aantal plekken in beeld gebracht voor de tijdelijke huisvesting van EU-arbeidsmigranten waarvan niet op voorhand duidelijk is hoe serieus die zijn. Bovendien is niet elk leegstaand kantoorgebouw geschikt om te worden omgevormd tot huisvesting voor arbeidsmigranten. Het gevaar is dat de gemeente elke keer opnieuw op ad hoc basis afwegingen maakt. Het is de verantwoordelijkheid van werkgevers, uitzendbureaus, woningcorporaties, kortom van de markt, om te voorzien in voldoende huisvesting voor arbeidsmigranten. De gemeente heeft hierin slechts een kaderstellende rol. Bedrijventerreinen Bedrijfspanden op bedrijventerreinen komen in beginsel niet in aanmerking voor de huisvesting van EUarbeidsmigranten. Dat kan anders zijn als de specifieke plek heel gunstig gesitueerd is en voldoet aan een groot aantal van de ruimtelijke voorwaarden. Huisvesting op bedrijventerreinen gaat namelijk ten koste van de bedrijfsvoering en de milieuruimte van bedrijven. Op bedrijventerreinen is ook geen goed woon- en leefklimaat aanwezig. De verkeerssituatie (veiligheid en parkeren) verdraagt zich meestal niet met bewoning. Bedrijventerreinen liggen verder te verlaten en er is geen toezicht of sociale controle. Huisvesting op bedrijventerreinen is bovendien in strijd met het door de raad vastgestelde vestigingsbeleid voor de Hoornse bedrijventerreinen. We kunnen bovendien niet staande houden nieuwe bedrijfsruimte nodig te hebben als we bestaande bedrijventerreinen oneigenlijk gebruiken. Van huisvesting op bedrijventerreinen kan in de meeste gevallen dan ook geen sprake zijn. Ruimtelijke voorwaarden De gemeente heeft nu ruimtelijke voorwaarden opgesteld die als beleidsregel worden vastgesteld en bekendgemaakt. Deze 'Ruimtelijke voorwaarden voor de realisering van woonvoorzieningen voor tijdelijk verblijf van EU-arbeidsmigranten' gaan vooral over een goed woon- en verblijfsklimaat, goed beheer en een goede stedenbouwkundige inpassing. Consultatie De raadscommissie heeft op 20 november 2012 ingestemd met de ruimtelijke voorwaarden. De voorwaarden zijn ook om een reactie toegestuurd aan de Hoornse Ondernemers Compagnie en de Hoornse Ondernemers Federatie. Deze belangenbehartigers voor het bedrijfsleven hebben geen aanleiding gezien voor een inhoudelijke reactie. 5. Maatschappelijk draagvlak Huisvesting van arbeidsmigranten is een maatschappelijk gevoelig onderwerp. Het onderwerp wordt daarom door de portefeuillehouder naar voren gebracht in de Overleggen Leefbaarheid van de diverse wijken. Het maatschappelijk draagvlak komt verder pas naar voren op het moment dat een concrete plek in beeld is. Bij verzoeken voor het realiseren van voorzieningen verlenen we daarom eerst inspraak. De inspraak kan variëren al naar gelang de plek, de omvang en de invloed op de omgeving. Na de inspraak

5 Programmabegr. : 8 Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting 5 van 5 volgt de officiële planologische procedure. Tegen het uiteindelijke besluit van het college staat bezwaar en/of beroep open, afhankelijk van de soort van ruimtelijke procedure die moet worden gevoerd. 6. Financiële consequenties Afhankelijk van de plek waaraan medewerking wordt verleend is er altijd het risico van planschade. Daarom moet de initiatiefnemer van het plan een planschadeovereenkomst met de gemeente afsluiten. Indien een initiatiefnemer daartoe niet bereid is, is het plan economisch niet uitvoerbaar en wordt er geen medewerking verleend aan het verzoek. 7. Communicatie Er volgt een persbericht over het besluit tot vaststelling van de ruimtelijke voorwaarden. De beleidsregel wordt bekendgemaakt. Op de beleidsregel zelf is geen bezwaar en beroep mogelijk. Bij concrete verzoeken voor de realisatie van tijdelijke huisvesting van EU-arbeidsmigranten, volgt eerst inspraak voordat de officiële procedure wordt gevoerd. 8. Realisatie Daadwerkelijke realisatie gebeurt uiteindelijk door de marktpartijen nadat er een onherroepelijk besluit ligt op een concreet verzoek voor huisvesting van EU-arbeidsmigranten op een bepaalde plek. Hoorn, 19 februari 2013