EXCEL BASIS Het Perspectief PCVO Gent

Transcriptie

1 EXCEL BASIS 2016 Het Perspectief PCVO Gent

2 Excel 2016 Basis Pagina 1 van 87 INHOUD 1 DE WERKOMGEVING Microsoft Excel starten Schermonderdelen De werkmap Het werkblad Werkmap sluiten BESTANDSBEHEER Een nieuwe lege werkmap aanmaken Een bestaand Excel-bestand openen om te bewerken De lijst met recent gebruikte bestanden Openen Recente werkmappen Een Excel-bestand opslaan Opslaan Opslaan bij sluiten GEGEVENS INVOEREN EN WIJZIGEN Gegevensinvoer Tekst invoeren Getallen invoeren Breuken invoeren Datum en tijd invoeren Gegevens doorvoeren De waarde uit een cel doorvoeren Een reeks waarden doorvoeren Gegevens invoeren met Auto Aanvullen Gegevens uit een lijst kiezen Invoer annuleren... 19

3 Excel 2016 Basis Pagina 2 van 87 4 INHOUD VAN EEN CEL Celinhoud aanpassen Het formulevak aanpassen Celinhoud wissen BEWERKEN VAN CELLEN Navigeren in een werkblad Navigeren met het toetsenbord Navigeren met de muis Navigeren met de schuifbalken Selecteren Eén cel selecteren Een bereik van aaneengesloten cellen selecteren Eén rij selecteren Eén kolom selecteren Een volledig werkblad selecteren Meerdere kolommen selecteren Meerdere rijen selecteren Meerdere bereiken selecteren Cellen kopiëren Kopiëren met het lint Kopiëren met de rechtermuisknop Kopiëren door te slepen Cellen verplaatsen Verplaatsen met het lint Verplaatsen met de rechtermuisknop Verplaatsen door te slepen Ongedaan maken / Opnieuw Ongedaan maken Opnieuw Herhalen WERKBLADEN OPMAKEN Cellen, rijen en kolommen invoegen... 29

4 Excel 2016 Basis Pagina 3 van 87 Cellen invoegen Rijen invoegen Kolommen invoegen Cellen, rijen en kolommen verwijderen Cellen verwijderen Rijen verwijderen Kolommen verwijderen Rijhoogte en kolombreedte wijzigen Kolombreedte wijzigen Kolombreedte passend maken Rijhoogte wijzigen Rijhoogte passend maken Rijen en kolommen verbergen en zichtbaar maken Kolommen verbergen Kolom zichtbaar maken Rijen verbergen Rij zichtbaar maken FORMULES EN FUNCTIES Formules Operatoren Functies Functie som Functie gemiddelde Functie aantal getallen Functie maximum Functie minimum Absolute en relatieve celadressen Relatieve celadressen Absolute celadressen Koppelformule Verwijzen naar een cel uit hetzelfde werkblad Verwijzen naar een cel uit een ander werkblad van dezelfde werkmap... 52

5 Excel 2016 Basis Pagina 4 van De voorwaardelijke formule als OPMAAK VAN GETALLEN Het aantal decimalen vergroten of verkleinen Het formaat van een getal aanpassen Weergave van getallen OPMAAK VAN CELLEN Gegevens uitlijnen Celinhoud horizontaal en verticaal uitlijnen Meerdere tekstregels weergeven in een cel Afdrukstand Inspringen Cellen samenvoegen Lettertype aanpassen Lettertype aanpassen via de tab Start op het lint Lettertype aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Randen Randen aanpassen via de tab Start op het lint Randen aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Opvulling Opvulkleur aanpassen via de tab Start op het lint Opvulkleur aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Celstijlen Miniwerkbalk KLEMBORD Opmaak kopiëren/plakken Plakopties WEERGAVE De verschillende weergavemogelijkheden Schakelen tussen de verschillende manieren van weergeven In- en uitzoomen... 71

6 Excel 2016 Basis Pagina 5 van Titels blokkeren DATALIJSTEN Een datalijst maken Sorteren Autofilter Filter toevoegen Filter verwijderen AFDRUKKEN Afdrukvoorbeeld Navigeren doorheen het afdrukvoorbeeld Inzoomen op het afdrukvoorbeeld Paginamarges weergeven Afdrukopties instellen Afdrukken Printer instellen Opties instellen Pagina-instellingen Afdrukstand Papierformaat Marges Aanpassen aan pagina Kop- en voetteksten Titels afdrukken WERKBLADEN BEHEREN Werkblad invoegen De werkbladtabs De tabschuifknoppen De tabsplitsblokje Naar een ander werkblad gaan De naam van een werkblad wijzigen Werkbladen selecteren... 85

7 Excel 2016 Basis Pagina 6 van 87 Tabkleur instellen Een werkblad verplaatsen Een werkblad kopiëren Werkblad verwijderen... 87

8 Excel 2016 Basis Pagina 7 van 87 1 DE WERKOMGEVING 1.1 MICROSOFT EXCEL STARTEN Als Excel geïnstalleerd is op uw computer, dan kunt u het programma opstarten vanuit het menu Start. Klik op de knop Start en kies voor de optie Alle Programma s. Klik in het vervolgmenu op de optie Microsoft Office. Klik op de optie Microsoft Office Excel. Klik op Lege werkmap om met een nieuw, leeg werkblad te openen. 1.2 SCHERMONDERDELEN Het Excel scherm bestaat uit verschillende onderdelen. 1. De knop Bestand 2. De Snelle Toegang werkbalk 3. Het formulevak 4. De titelbalk 5. Het lint met tabbladen 6. Het werkblad 7. De kolomkop 8. De schuifknoppen 9. De paginaweergave en zoomfactor

9 Excel 2016 Basis Pagina 8 van De werkbladtabs en tabschuifknoppen 11. De statusbalk 12. Het rijnummer 13. Een cel 14. Het naamvak 1.3 DE WERKMAP Wanneer u Excel start, opent u een nieuw leeg bestand dat een werkmap wordt genoemd. Een werkmap kan bestaan uit 1 of meerdere werkbladen. In een nieuwe werkmap worden standaard één werkblad getoond, Blad1. De eerste werkmap die u opent, heet Map1. Deze titel wordt in de titelbalk getoond, totdat u de werkmap opslaat onder een door u gekozen naam. 1.4 HET WERKBLAD Een werkblad is een raster dat verdeeld is in kolommen, rijen en cellen. Een kolom loopt van boven naar onder (verticaal) op het werkblad. Een rij gaat van links naar rechts (horizontaal) op het werkblad. Een cel is het kruispunt van een kolom en een rij.

10 Excel 2016 Basis Pagina 9 van 87 De kolomkoppen krijgen een letteraanduiding. De benaming loopt als volgt: A, B, C, X, Y, Z, AA, AB, AC, AX, AY, AZ, BA, BB, BC ZX, ZY, ZZ, AAA, AAB, AAC Een werkblad heeft kolommen. De laatste kolom heeft als naam XFD. De rijkoppen zijn genummerd van 1 tot en met Dit betekent dat een werkblad meer dan 17 miljard cellen bevat! Elke cel heeft een adres. Een celadres bestaat uit de combinatie van de letteraanduiding van de kolom en het getal van de rij. 1.5 WERKMAP SLUITEN Activeer de werkmap die u wilt sluiten. Klik op Bestand en klik vervolgens op Sluiten.

11 Excel 2016 Basis Pagina 10 van 87 2 BESTANDSBEHEER 2.1 EEN NIEUWE LEGE WERKMAP AANMAKEN Klik op Bestand. Klik in het linker deelvenster op Nieuw. Klik op Lege werkmap. 2.2 EEN BESTAAND EXCEL-BESTAND OPENEN OM TE BEWERKEN Klik op Bestand. Klik in het linker deelvenster op Openen. Kies de locatie Computer. Klik op Bladeren. Open de map waarin het bestand zich bevindt dat u wilt openen. Klik op het bestand en klik vervolgens op Openen, of dubbelklik op het bestand. 2.3 DE LIJST MET RECENT GEBRUIKTE BESTANDEN Openen In Microsoft Office-programma's worden de laatste documenten weergegeven die u met het desbetreffende programma hebt geopend. Via de koppelingen in deze lijst kunt u snel bestanden of mappen openen. Deze functie is standaard ingeschakeld.

12 Excel 2016 Basis Pagina 11 van 87 Klik op Bestand. Klik in het linker deelvenster op Openen. Klik in het linker deelvenster op Recente Werkmappen. Klik de gewenste werkmap open. Recente werkmappen Klik met de rechtermuisknop op een item. Kies voor Vastmaken aan lijst. Wanneer een bestand is vastgemaakt aan de lijst, ziet de knop voor vastkoppelen eruit als een punaise van bovenaf. Klik op de punaiseknop om het bestand los te koppelen.

13 Excel 2016 Basis Pagina 12 van EEN EXCEL-BESTAND OPSLAAN Opslaan Het menu Bestand kent twee opdrachten om bestanden op te slaan: Opslaan en Opslaan als. De opdracht Opslaan is ook als knop op de werkbalk Snelle toegang terug te vinden. Opslaan van een nieuwe werkmap Als u een werkmap voor de eerste keer opslaat, dan kunt u kiezen voor één van de bewaaropdrachten in Bestand > Opslaan of Opslaan als. Met beide opties verschijnt het dialoogvenster Opslaan Als. Opslaan van een eerder opgeslagen document Als u het bestand al eerder hebt opgeslagen, kies dan voor de optie Opslaan om de werkmap op te slaan zonder de naam en de locatie ervan te wijzigen. De optie Opslaan vervangt het oorspronkelijke bestand. Als u de optie Opslaan als kiest, dan kunt u een nieuwe versie van de bestaande werkmap aanmaken door het bestand een andere naam te geven of op een andere locatie te bewaren. De optie Opslaan als opent het dialoogvenster Opslaan als.

14 Excel 2016 Basis Pagina 13 van 87 Het dialoogvenster Opslaan als Klik op de optie Computer om het document op de PC te bewaren. Gebruik de knop Bladeren om aan te geven op welke schijf, in welke map, onder welke naam en volgens welk type u het bestand wilt bewaren.

15 Excel 2016 Basis Pagina 14 van 87 Wanneer u een werkmap opslaat in Excel krijgt dit bestand standaard de extensie.xlsx. Dit formaat wordt enkel herkend door de Excel-versies 2007, 2010 en Om werkmappen te maken die ook herkend worden door de eerdere versies van Excel kiest u voor de indeling Word document (extensie xls). Opslaan bij sluiten Wanneer u een bestand wilt sluiten, dan gaat Excel na of dit gewijzigd werd sinds de laatste keer dat het werd opgeslagen. Indien dit niet het geval is, dan vraagt Excel om het bestand op te slaan, niet op te slaan of het sluiten te annuleren. 3 GEGEVENS INVOEREN EN WIJZIGEN 3.1 GEGEVENSINVOER Wanneer u gegevens invoert in een werkblad, dan zal Excel het type gegevens dat u invoert raden en daarop de bijhorende opmaak toepassen. Nadat u gegevens hebt ingevoerd in een cel, kunt u op de <Enter>, <Tab> of één van de pijltoetsen drukken om de cursor naar een andere aangrenzende cel te verplaatsen. ENTER De cursor wordt verplaatst naar de cel onder de huidige cel. TAB De cursor wordt verplaatst naar de cel rechts van de huidige cel. SHIFT+TAB De cursor wordt verplaatst naar de cel links van de huidige cel. Pijltjestoets De cursor wordt verplaatst naar de aanpalende cel in de richting van de pijl

16 Excel 2016 Basis Pagina 15 van 87 Tekst invoeren Tekst is een combinatie van niet-numerieke tekens, spaties en getallen. Tekst wordt standaard links uitgelijnd in de cel. Klik in de cel waarin u tekst wil invoeren. Typ de gegevens in. Druk ALT+ENTER om naar een volgende regel in de cel te gaan. Druk op de ENTER of TAB toets om de invoer af te sluiten. Getallen invoeren Een getal kan opgemaakt worden met de volgende tekens: ( ) % / E e en het decimaal teken. Het decimaal teken hangt af van de landinstellingen in Windows en kan een punt of een komma zijn. Een getal wordt standaard rechts uitgelijnd. Klik in de cel waarin u een numeriek waarde wil invoeren. Typ de gegevens in. Druk op de ENTER of TAB toets. U kunt een getal als tekst laten interpreteren door een afkappingsteken ( ) te plaatsen voor de numerieke waarde. Voorbeeld: 12,34 Breuken invoeren Een breuk kunt u invoeren door eerst het gehele deel en daarna de breuk in te typen. Een breuk zonder gehele delen, moet u laten voorafgaan door een nul, anders wordt de breuk geïnterpreteerd als een datum. Voorbeeld: 3 2/5 0 3/4 Datum en tijd invoeren Een datum geeft u in als dag-maand-jaar. Jaartallen van 0 tot en met 29 worden geïnterpreteerd als de jaartallen Jaartallen van 30 tot en met 9 worden weergegeven als Wanneer u geen jaar ingeeft in een datum, dan krijgt de datum standaard het huidige jaartal toegekend. Als scheidingsteken tussen dag, maand en jaar kunt u een koppelteken ( - ) of een

17 Excel 2016 Basis Pagina 16 van 87 schuine streep ( / ) gebruiken. Een datum wordt getoond in een voor gedefinieerd formaat. De opmaak van een datum kunt u altijd later nog aanpassen. Een tijd geeft u in als uur:minuten:seconden. Het aantal seconden is optioneel. Als scheidingsteken tussen uur, minuten en seconden, gebruikt u een dubbele punt ( : ). Een datum invoeren Klik in de cel waarin u een datum wil invoeren. Typ de dag, de maand en eventueel het jaar. De getallen worden gescheiden door een koppelteken ( - ) of schuine streep ( / ). Druk op de ENTER of TAB toets. Voorbeeld: 5 december 2008 kan je ingeven als 5/12/8, , 5/12. 5/12 wordt geïnterpreteerd als 5 december; 5/14 wordt verstaan als mei Een tijd invoeren Klik in de cel waarin u een tijd wil invoeren. Typ het uur, de minuten en eventueel de seconden. De getallen worden gescheiden door een dubbele punt ( : ) Druk op de ENTER of TAB toets. Voorbeeld: 17u20 kunt u ingeven als 17:20 of 17:20:00 Een datum en tijd invoeren U kunt in een cel een datum en tijd invoeren door eerst de datum in te geven, gevolgd door een spatie en daarna de tijd. 3.2 GEGEVENS DOORVOEREN Het invoeren van lange reeksen gegevens, zoals de dagen van de maand, werkdagen of een reeks oplopende getallen kan veel tijd in beslag nemen. Excel maakt de invoer van zulke reeksen eenvoudig. Met de opdracht Doorvoeren kan je een waarde uit een cel aan vele andere cellen toekennen of kan je een bestaande reeks uitbreiden. Je kan een waarde doorvoeren naar onder, links, boven of rechts.

18 Excel 2016 Basis Pagina 17 van 87 Het type waarde dat doorgevoerd wordt, bepaalt welke waarde in de andere cellen geplaatst wordt. 1-2 een tekst en een numerieke waarde worden letterlijk gekopieerd. 3 bij een combinatie tekst en getal, wordt het getal telkens met 1 verhoogd een datum en tijdswaarde wordt telkens met 1 verhoogd. De waarde uit een cel doorvoeren Selecteer de cel waarvan u de waarde wil doorvoeren. Rechts onderaan het kader rond de cel zie je een vierkantje. Dit is de vulgreep. Plaats de cursor op de vulgreep. De cursor verandert in een kruisvormig teken. Sleep de vulgreep over de cellen waarin je de waarde wil doorvoeren. In een venster naast de cursor wordt de waarde getoond die zal geplaatst worden in de cel waarover u beweegt.

19 Excel 2016 Basis Pagina 18 van 87 Een reeks waarden doorvoeren Selecteer de eerste cel in het bereik dat u wilt doorvoeren. Typ de beginwaarde voor de reeks. Typ een waarde in de volgende cel om een patroon te bepalen. Selecteer de cellen met de begin en de eindwaarde. Plaats de cursor op de vulgreep. Sleep de vulgreep over de cellen waarin u de gegevens wilt doorvoeren. Bij elke volgende waarde wordt het verschil tussen de begin- en eindwaarde geteld. 3.3 GEGEVENS INVOEREN MET AUTO AANVULLEN Wanneer de eerste tekens die u typt overeenkomen met andere tekst in dezelfde kolom, zal Excel de rest van de tekst aanvullen. U kunt de voorgestelde waarde accepteren of negeren. Typ het begin van de in te voeren gegevens. De rest van de tekst wordt automatisch aangevuld als de eerste tekens reeds bestaan in een andere cel van dezelfde kolom. Druk de ENTER toets om de aangevulde waarde te aanvaarden of typ de rest van de gegevens in de cel in.

20 Excel 2016 Basis Pagina 19 van GEGEVENS UIT EEN LIJST KIEZEN Wanneer u gegevens wil ingeven die reeds bestaan in een andere cel van dezelfde kolom, dan kunt u die waarde selecteren uit een lijst. Selecteer de cel waarin u de waarde wil invullen. Klik de rechtermuisknop. Selecteer de optie Uit vervolgkeuzelijst selecteren uit het snelmenu. U krijgt een keuzelijst met de unieke waarden uit deze kolom. Selecteer de waarde die u wilt invoeren. 3.5 INVOER ANNULEREN Wanneer u gegevens in een cel ingegeven hebt, dan kunt u de invoer annuleren door op de <Esc> toets te drukken.

21 Excel 2016 Basis Pagina 20 van 87 4 INHOUD VAN EEN CEL 4.1 CELINHOUD AANPASSEN Klik op de cel waarvan u de inhoud wilt wijzigen. De celinhoud wordt getoond in het formulevak. Wijzig de inhoud van de cel in het formulevak of in de cel zelf. Druk op <Enter> of klik op het vinkje links van het formulevak. 4.2 HET FORMULEVAK AANPASSEN U kunt schakelen tussen een formulevak van drie of meer regels hoog en een formulevak dat is samengevouwen tot één regel door te klikken op de knop met de punthaak aan het einde van de formulebalk. U kunt de breedte van het naamvak naar links of naar rechts aanpassen. U kunt de hoogte van het formulevak naar boven of naar beneden aanpassen. Als het vak meer tekst bevat dan kan worden weergegeven, dan verschijnt er een schuifbalk in het formulevak.

22 Excel 2016 Basis Pagina 21 van CELINHOUD WISSEN Met de opdracht Wissen kunt u alle celinhoud wissen. Of, u kunt in het submenu specificeren wat er moet worden verwijderd. Klik op de cel waarvan u wenst te wissen. Open het tabblad Start. In de groep Bewerken klikt u op Wissen. Maak een keuze. Alles wissen Verwijdert alles uit de cel, met inbegrip van eventuele notities en het gekozen opmaak. Opmaak wissen De cel keert terug naar de algemene opmaak; de inhoud ervan en bijbehorende notities blijven intact. Inhoud wissen Verwijdert de inhoud van de cel(len) maar heeft geen effect op de opmaak en de bijbehorende notities. Excel gaat er standaard van uit dat u voor deze optie kiest. Opmerking U kunt ook wissen met de Delete-toets om de inhoud uit de geselecteerde cellen te verwijderen. 5 BEWERKEN VAN CELLEN

23 Excel 2016 Basis Pagina 22 van NAVIGEREN IN EEN WERKBLAD Met behulp van de muis, het toetsenbord en de schuifbalken, kunt u op verschillende manieren tussen cellen navigeren of snel naar andere delen van het werkblad schuiven. Navigeren met het toetsenbord Om met behulp van het toetsenbord naar een cel te gaan, kunt u de volgende toetsen en toetsencombinaties gebruiken. Ga één cel naar rechts. Ga één cel naar links. Ga één cel naar boven. Ga één cel naar onder. PgUp PgDn Alt+PgUp Alt+PgDn Ga één scherm naar boven. Ga één scherm naar onder. Ga één scherm naar links. Ga één scherm naar rechts. Ctrl + Ctrl + Ctrl + Ctrl + Ga naar het einde van het huidige bereik of het begin van het volgende bereik Ga naar het begin van het huidige bereik of het einde van het vorige bereik Ga naar het begin van het huidige bereik of het einde van het vorige bereik Ga naar het einde van het huidige bereik of het begin van het volgende bereik Ctrl+Home Ga naar het begin van het werkblad (cel A1) Ctrl+End Ga naar de laatste cel van het werkblad Ctrl + PgDn Ctrl + PgUp Activeert het volgend tabblad Activeert het vorig tabblad Navigeren met de muis In de onderstaande lijst ziet u de verschillende mogelijkheden.

24 Excel 2016 Basis Pagina 23 van 87 Een paar rijen omhoog of omlaag schuiven Draai het muiswiel vooruit of achteruit. Door een werkblad schuiven Klik op het muiswiel. Verplaats de muis in de richting waarin u door het werkblad wilt schuiven. Beweeg de cursor verder van het beginpunt af om sneller te schuiven. Verplaats de cursor dichter naar het beginpunt toe als u langzamer wilt schuiven. In- of uitzoomen Houd de CTRL toets ingedrukt en draai het muiswiel vooruit of achteruit om in- of uit te zoomen. Het zoompercentage wordt aangegeven op de statusbalk. Navigeren met de schuifbalken Per rij of kolom Klik op de schuifpijlen om per rij (verticale schuifbalk) of per kolom (horizontale schuifbalk) te verschuiven. Per scherm Klik op de ruimte naast het schuifblokje om een vensterhoogte of venster breedte te verschuiven. Willekeurig Sleep het schuifblokje. 5.2 SELECTEREN U kunt cellen, bereiken, rijen of kolommen selecteren in een werkblad.

25 Excel 2016 Basis Pagina 24 van 87 Eén cel selecteren Er bestaan meerdere manieren om een enkele cel te selecteren. Eén cel selecteren met een muisklik Plaats de muisaanwijzer op de cel die u wilt selecteren. Klik de linkermuisknop. Eén cel selecteren via zijn celadres Typ het adres van de cel die u wilt selecteren in het naamvak. Druk op <Enter>. Eén cel selecteren via de pijltjestoetsen Klik op de pijltjestoetsen totdat u bij de cel komt die u wilt selecteren. Een bereik van aaneengesloten cellen selecteren Een bereik van aaneengesloten cellen wordt aangeduid door een beginadres (adres van de cel linksboven), gevolgd door een dubbele punt en een eindadres (adres van de cel rechtsonder). Plaats de muisaanwijzer op één van de hoekpunten van het bereik. Klik en sleep naar het diagonaal tegenoverliggende hoekpunt. OF Selecteer een hoekcel van het bereik. Houd de <Shift> toets ingedrukt en selecteer de diagonaal tegenoverliggende cel.

26 Excel 2016 Basis Pagina 25 van 87 Eén rij selecteren Klik op de rijkop van de rij die u wilt selecteren. Eén kolom selecteren Klik op de kolomkop van de kolom die u wilt selecteren. Een volledig werkblad selecteren Klik op het blokje linksboven in het werkblad, boven de rijkoppen en links van de rijkoppen. Meerdere kolommen selecteren Selecteer meerdere aaneengesloten kolommen Selecteer een eerste kolom door te klikken op de kolomkop. Houd de linkermuisknop ingedrukt en sleep over de kolomkoppen van de andere kolommen die moeten geselecteerd worden. Of Houd de <Shift> toets ingedrukt en klik op de kolomkop van de laatste kolom die u wilt selecteren. Selecteer meerdere niet-aaneengesloten kolommen Selecteer een eerste kolom door te klikken op de kolomkop. Houd de <Ctrl> toets ingedrukt en sleep of klik op de kolomkoppen van de kolommen die u wilt selecteren. Meerdere rijen selecteren

27 Excel 2016 Basis Pagina 26 van 87 Selecteer meerdere aaneengesloten rijen Selecteer een eerste rij door te klikken op de rijkop. Houd de linkermuisknop ingedrukt en sleep over de rijkoppen van de andere rijen die moeten geselecteerd worden. Of Houd de <Shift> toets ingedrukt en klik op de rijkop van de laatste rij die u wilt selecteren. Selecteer meerdere niet-aaneengesloten rijen Selecteer een eerste rij door te klikken op de rijkop. Houd de <Ctrl> toets ingedrukt en sleep of klik op de rijkoppen van de rijen die u wilt selecteren. Meerdere bereiken selecteren We spreken van een meervoudig bereik wanneer in een werkblad meerdere bereiken gelijktijdig zijn geselecteerd. Selecteer het eerste bereik door met de muis over de cellen te slepen. Houd de <Ctrl> toets ingedrukt en selecteer verschillende bereiken na elkaar. Bij een meervoudig bereik worden de verwijzingen naar de verschillende bereiken gescheiden door een puntkomma. 5.3 CELLEN KOPIËREN Kopiëren met het lint Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. Open het tabblad Start.

28 Excel 2016 Basis Pagina 27 van 87 Klik in de groep Klembord op Kopiëren. Selecteer de cel waar u de gekopieerde cellen wil plakken. Klik in de groep Klembord op Plakken. Kopiëren met de rechtermuisknop Selecteer de cellen die u wilt kopiëren. Klik met de rechtermuisknop op de selectie en klik op Kopiëren in het snelmenu. Klik met de rechtermuisknop in de cel waar u de gekopieerde cellen wilt invoegen. Klik op Plakken in het snelmenu. Kopiëren door te slepen Selecteer de reeks die u wilt kopiëren. Plaats de muisaanwijzer naar de rand van de selectie. Houd de <Ctrl> toets ingedrukt en sleep de selectie naar de doelcel. Laat eerst de muisknop los. 5.4 CELLEN VERPLAATSEN Verplaatsen met het lint Selecteer de cellen die u wilt verplaatsen. Open het tabblad Start. Klik in de groep Klembord op Knippen. Selecteer de cel waar u de geknipte cellen wilt invoegen. Klik in de groep Klembord op Plakken. Verplaatsen met de rechtermuisknop Selecteer de cellen die u wilt verplaatsen. Klik met de rechtermuisknop op de selectie en klik op Knippen in het snelmenu. Klik met de rechtermuisknop in de cel waar u de geknipte cellen wilt invoegen. Klik op Plakken in het snelmenu. Verplaatsen door te slepen Selecteer de cellen die u wilt verplaatsen.

29 Excel 2016 Basis Pagina 28 van 87 Plaats de muisaanwijzer op de rand van de selectie. Sleep de selectie naar de doelcel. Laat de muisknop los. 5.5 ONGEDAAN MAKEN / OPNIEUW Ongedaan maken Wanneer een actie niet het gewenste resultaat weergeeft, dan kunt u de actie ongedaan maken. Een actie ongedaan maken Klik in de werkbalk Snelle toegang op Ongedaan maken. Of Druk de sneltoets <Ctrl + z> Meerdere acties tegelijk ongedaan maken Klik in de werkbalk Snelle toegang op de pijl naast Ongedaan maken. Klik in de lijst op de actie tot waar u acties wil ongedaan maken. Opnieuw Een actie die u ongedaan gemaakt hebt, kunt u opnieuw uitvoeren. Een ongedaan gemaakte actie opnieuw uitvoeren Klik in de werkbalk Snelle toegang op Opnieuw. Meerdere ongedaan gemaakte acties opnieuw uitvoeren

30 Excel 2016 Basis Pagina 29 van 87 Klik in de werkbalk Snelle toegang op de pijl naast Opnieuw. Klik in de lijst op de actie tot waar u acties opnieuw wil uitvoeren. 5.6 HERHALEN In Excel is de knop Herhalen soms standaard niet beschikbaar op de werkbalk Snelle toegang. Als u de laatste actie wilt herhalen, moet u Herhalen eerst toevoegen aan de werkbalk Snelle toegang. Klik op Bestand. Klik op Opties. Klik op Werkbalk Snelle toegang. Klik op de pijl in Kies opdrachten uit en selecteer vervolgens Populaire opdrachten. Klik op Herhalen in de lijst met opdrachten. Klik op Toevoegen. Klik op OK. Herhalen wordt toegevoegd aan de Werkbalk Snelle toegang. Als u bijvoorbeeld dezelfde rij op verschillende locaties wilt plakken, kunt u de rij plakken met de knop Herhalen. Kopieer en plak de doelrij één keer. Klik op de rij waarin u de gekopieerde rij wilt plakken. Klik de knop Herhalen. De laatst uitgevoerde actie wordt herhaald en de gekopieerde rij wordt geplakt. 6 WERKBLADEN OPMAKEN 6.1 CELLEN, RIJEN EN KOLOMMEN INVOEGEN Cellen invoegen Selecteer de cel of het bereik waar u de nieuwe lege cel(len) wilt invoegen. Selecteer evenveel cellen als u er wilt invoegen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Invoegen. Klik vervolgens op Cellen invoegen.

31 Excel 2016 Basis Pagina 30 van 87 Of Klik de rechter muisknop en klik op Invoegen in het snelmenu. Geef in het dialoogvenster Invoegen de richting aan waarin de omringende cellen zich moeten verplaatsen. Naar beneden verplaatsen Naar rechts verplaatsen Rijen invoegen U kunt één of meerder rijen invoegen. Rijen invoegen d.m.v. het selecteren van cellen Selecteer de cel of het bereik in de rij(en) waarboven u de nieuwe rij(en) wilt invoegen. Selecteer evenveel cellen als u rijen wilt invoegen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Invoegen. Klik vervolgens op Bladrijen invoegen.

32 Excel 2016 Basis Pagina 31 van 87 Of Klik de rechter muisknop. Klik op Invoegen in het snelmenu. Selecteer de optie Hele rij in het Invoegen dialoogvenster. Er worden zoveel rijen toegevoegd als er cellen geselecteerd zijn. De rijen worden toegevoegd boven de geselecteerde cellen. Rijen invoegen d.m.v. het selecteren van rijen Selecteer één of meerdere rijen door te klikken of slepen op de rijkoppen. Selecteer evenveel rijen als u er wilt invoegen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Invoegen. Klik vervolgens op Bladrijen invoegen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Invoegen in het snelmenu. Er worden zoveel rijen toegevoegd als er rijen geselecteerd zijn. De rijen worden toegevoegd boven de geselecteerde rijen. Kolommen invoegen U kunt één of meerder kolommen invoegen. Kolommen invoegen d.m.v. het selecteren van cellen Selecteer de cel of het bereik in de kolom(men) waarvoor u de nieuwe kolom(men) wilt invoegen. Selecteer evenveel cellen als u kolommen wilt invoegen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Invoegen. Klik vervolgens op Bladkolommen invoegen. Of

33 Excel 2016 Basis Pagina 32 van 87 Klik de rechter muisknop. Klik op Invoegen in het snelmenu. Selecteer de optie Hele kolom in het Invoegen dialoogvenster. Er worden zoveel kolommen toegevoegd als er cellen geselecteerd zijn. De kolommen worden toegevoegd voor de geselecteerde cellen. Kolommen invoegen d.m.v. het selecteren van kolommen Selecteer één of meerdere kolommen door te klikken of slepen op de kolomkoppen. Selecteer evenveel kolommen als u er wilt invoegen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Invoegen. Klik vervolgens op Bladkolommen invoegen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Invoegen in het snelmenu. Er worden zoveel kolommen toegevoegd als er kolommen geselecteerd zijn. De kolommen worden toegevoegd voor de geselecteerde kolommen. 6.2 CELLEN, RIJEN EN KOLOMMEN VERWIJDEREN Cellen verwijderen Selecteer de cel of het bereik dat u wilt verwijderen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Verwijderen. Klik vervolgens op Cellen verwijderen.

34 Excel 2016 Basis Pagina 33 van 87 Of Klik de rechter muisknop en klik op Verwijderen in het snelmenu. Geef in het dialoogvenster Verwijderen de richting aan waarin de omringende cellen zich moeten verplaatsen. Naar boven verplaatsen Naar links verplaatsen Rijen verwijderen U kunt één of meerder rijen verwijderen. Rijen verwijderen d.m.v. het selecteren van cellen Selecteer de cel of het bereik in de rij(en) die u wilt verwijderen. Selecteer evenveel cellen als u rijen wilt verwijderen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Verwijderen.

35 Excel 2016 Basis Pagina 34 van 87 Klik vervolgens op Bladrijen verwijderen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Verwijderen in het snelmenu. Selecteer de optie Hele rij in het Verwijderen dialoogvenster. De rijen waarin de cellen geselecteerd zijn worden verwijderd. De inhoud van de rijen, onder de verwijderde rijen schuiven op naar boven Rijen verwijderen d.m.v. het selecteren van rijen Selecteer één of meerdere rijen door te klikken of te slepen op de rijkoppen. Selecteer evenveel rijen als u er wilt verwijderen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Verwijderen. Klik vervolgens op Bladrijen verwijderen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Verwijderen in het snelmenu De geselecteerde rijen worden verwijderd. De inhoud van de rijen, onder de verwijderde rijen schuiven op naar boven. Kolommen verwijderen U kunt één of meerder kolommen verwijderen. Kolommen verwijderen d.m.v. het selecteren van cellen Selecteer de cel of het bereik in de kolom(men) waarvoor u de nieuwe kolom(men) wilt verwijderen. Selecteer evenveel cellen als u kolommen wilt verwijderen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Verwijderen.

36 Excel 2016 Basis Pagina 35 van 87 Klik vervolgens op Bladkolommen verwijderen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Verwijderen in het snelmenu. Selecteer de optie Hele kolom in het Verwijderen dialoogvenster. De kolommen waarin de cellen geselecteerd zijn worden verwijderd. De inhoud van de kolommen, rechts van de verwijderde kolommen schuiven op naar links. Kolommen verwijderen d.m.v. het selecteren van kolommen Selecteer één of meerdere kolommen door te klikken of slepen op de rijkoppen. Selecteer evenveel kolommen als u er wilt verwijderen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Verwijderen. Klik vervolgens op Bladkolommen verwijderen. Of Klik de rechter muisknop. Klik op Verwijderen in het snelmenu. De geselecteerde kolommen worden verwijderd. De inhoud van de kolommen, rechts van de verwijderde kolommen schuiven op naar links. 6.3 RIJHOOGTE EN KOLOMBREEDTE WIJZIGEN Kolombreedte wijzigen U kunt de kolombreedte van één of meerdere kolommen grafisch wijzigen of via een menuopdracht. De kolombreedte grafisch wijzigen Selecteer één of meerdere kolommen.

37 Excel 2016 Basis Pagina 36 van 87 Plaats de cursor op de rechterrand van een geselecteerde kolomkop. Sleep de rand naar links of rechts om de kolom(men) te versmallen of te verbreden. De nieuwe kolombreedte wordt in punten en pixels weergegeven in een pop-up venster. Opmerking 1: Als u de breedte van één kolom wilt wijzigen, dan kunt u de rechterrand van de kolomkop verslepen, zonder de kolom vooraf te selecteren. Opmerking 2: Selecteer het volledige werkblad om de breedte van alle kolommen te wijzigen. De kolombreedte wijzigen d.m.v. een menu-opdracht Selecteer één of meerdere kolommen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak.

38 Excel 2016 Basis Pagina 37 van 87 Klik vervolgens op Kolombreedte. Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde kolomkop. Klik op Kolombreedte in het snelmenu. Geef de kolombreedte (in tekens) in en klik op OK. Kolombreedte passend maken U kunt de kolombreedte zo breed maken dat breedste celinhoud volledig zichtbaar is. De kolombreedte passend maken (grafisch) Selecteer één of meerdere kolommen. Dubbelklik op de rechterrand van een geselecteerde kolomkop. De breedte van elke geselecteerde kolom wordt aangepast aan de cel met de breedste inhoud. De kolombreedte passend maken d.m.v. een menu-opdracht Selecteer één of meerdere kolommen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak. Klik vervolgens op Kolombreedte AutoAanpassen.

39 Excel 2016 Basis Pagina 38 van 87 Rijhoogte wijzigen U kunt de rijhoogte van één of meerdere rijen grafisch wijzigen of via een menu-opdracht. De rijhoogte grafisch wijzigen Selecteer één of meerdere rijen. Plaats de cursor op de onderste rand van een geselecteerde rijkop. Sleep de rand naar onder of boven om de rij(en) hoger of minder hoog te maken. De nieuwe rijhoogte wordt in punten en pixels weergegeven in een pop-up venster. Opmerking 1: Als u de hoogte van één rij wilt wijzigen, dan kunt u de onderste rand van de rijkop verslepen, zonder de rij vooraf te selecteren. Opmerking 2: Selecteer het volledige werkblad om de hoogte van alle rijen te wijzigen. De rijhoogte wijzigen d.m.v. een menu-opdracht Selecteer één of meerdere rijen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak.

40 Excel 2016 Basis Pagina 39 van 87 Klik vervolgens op Rijhoogte. Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde rijkop. Klik op Rijhoogte in het snelmenu. Geef de rijhoogte (in punten) in en klik op OK. Rijhoogte passend maken U kunt de rijhoogte zo hoog maken dat hoogste celinhoud volledig zichtbaar is. De rijhoogte passend maken (grafisch) Selecteer één of meerdere rijen.

41 Excel 2016 Basis Pagina 40 van 87 Dubbelklik op de onderste rand van een geselecteerde rijkop. De hoogte van elke geselecteerde rij wordt aangepast aan de cel met de hoogste inhoud. De rijhoogte passend maken d.m.v. een menu-opdracht Selecteer één of meerdere rijen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak. Klik vervolgens op Rijhoogte AutoAanpassen. 6.4 RIJEN EN KOLOMMEN VERBERGEN EN ZICHTBAAR MAKEN Kolommen verbergen Selecteer één of meerdere kolommen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak.

42 Excel 2016 Basis Pagina 41 van 87 Klik vervolgens op Weergeven en verbergen en daarna op Kolommen verbergen.

43 Excel 2016 Basis Pagina 42 van 87 Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde kolomkop. Klik op Verbergen in het snelmenu. Kolom zichtbaar maken Selecteer de kolommen links en rechts van de verborgen kolom(men). Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak. Klik vervolgens op Weergeven en verbergen en daarna op Kolommen zichtbaar maken. Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde kolomkop. Klik op Zichtbaar maken in het snelmenu. Rijen verbergen

44 Excel 2016 Basis Pagina 43 van 87 Selecteer één of meerdere rijen. Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak. Klik vervolgens op Weergeven en verbergen en daarna op Rijen verbergen. Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde rijkop. Klik op Verbergen in het snelmenu. Rij zichtbaar maken Selecteer de rijen boven en onder de verborgen rij(en). Klik in het tabblad Start, in de groep Cellen op de pijl naast Opmaak. Klik vervolgens op Weergeven en verbergen en daarna op Rijen zichtbaar maken. Of Klik de rechter muisknop op een geselecteerde rijkop. Klik op Zichtbaar maken in het snelmenu. 7 FORMULES EN FUNCTIES

45 Excel 2016 Basis Pagina 44 van FORMULES Een spreadsheet is te beschouwen als een elektronisch rekenblad. In een aantal cellen kunnen numerieke waarden ingevoerd worden, terwijl andere cellen rekenkundige formules kunnen bevatten. Een voorbeeld van een formule De cellen A1, A2, A3 en A4 bevatten respectievelijk de waarden 12, 7, 14 en 4. Geef in de cel A5 de volgende formule in: =A1+A2+A3+A4. Denk eraan dat elke formule moet beginnen met = (gelijkheidsteken). Druk op <Enter> om de invoer te bevestigen. In de cel A5 verschijnt de waarde 37, dit is de som van de getallen van A1 tot en met A4. Het resultaat van de formule wordt standaard weergegeven in de geselecteerde cel en de formule zelf wordt weergegeven op de formulebalk. Het is dus niet zo dat een berekende uitkomst de plaats gaat innemen van de formule die tot die uitkomst leidt. In het bovenstaande geval blijft de formule =A1+A2+A3+A4 intern gekoppeld aan de cel A5. Als u de cel A5 selecteert, dan ziet u in de formulebalk de inhoud van de cel, namelijk =A1+A2+A3+A4. U kunt met kleuren visualiseren naar welke cellen in een formule verwezen wordt door te dubbelklikken op de formulecel.

46 Excel 2016 Basis Pagina 45 van 87 Omdat een formule celverwijzingen bevat, is de uitkomst van een formule afhankelijk van de waarde die in die cellen staat. Zo verwijst de formule in de cel A5 naar de cellen A1, A2, A3 en A4. Als u de waarde in één van deze cellen wijzigt, dan zal de uitkomst in de cel A5 automatisch aangepast worden. 7.2 OPERATOREN Met operatoren bepaalt u het type berekening dat u op de elementen in een formule wilt toepassen. Optellen (+) Gebruik het plusteken om twee of meer waarden bij elkaar op te tellen. Voorbeeld: =A1+A3 Aftrekken (-) Het minteken gebruikt u om een waarde af te trekken van een andere waarde. Deze operator kunt u ook gebruiken om een negatieve waarde in te geven. Voorbeeld: =A4-A Delen (/) Gebruik de schuine streep (Engels: slash) om een deling op te geven. Voorbeeld: =A4/A2 Vermenigvuldigen (*) Met de asterisk kunt u twee waarden vermenigvuldigen. Voorbeeld: =A2*A3 De volgorde waarin bewerkingen in formules door Excel worden uitgevoerd In Excel wordt een formule van links naar rechts berekend, op basis van een bepaalde volgorde voor elke operator in de formule. Eerst * en / vermenigvuldigen en delen Dan + en - optellen en aftrekken

47 Excel 2016 Basis Pagina 46 van 87 Voorbeeld: =A1+B1*C1 Eerst wordt B1 vermenigvuldigd met C1 en het resultaat van de vermenigvuldiging wordt vermeerderd met A1. Haakjes Als een bewerking voorrang heeft in de berekening, plaatst u haakjes om die bewerking. Voorbeeld: =(A1+B1)*C1 Eerst wordt A1 opgeteld bij B1 en de som wordt vermenigvuldigd met C FUNCTIES Een functie is een voorgeprogrammeerde formule, waarvan de argumenten variabel zijn. Een functie begint altijd met een = -teken, gevolgd door de functienaam en haakjes waartussen zich eventueel argumenten bevinden. Het algemene formaat van een functie is = functienaam (argument1; argument2;...;[argumentn]) De functienaam geeft het type berekening aan. In de berekening gebruikt de functie de waarden van de argumenten. De argumenten van een functie worden telkens gescheiden door een puntkomma. Sommige argumenten zijn optioneel, deze hoeven dus niet ingevoerd te worden. Optionele argumenten worden tussen rechte haakjes weergegeven. Functie som Met de functie SOM worden alle getallen opgeteld die u opgeeft als argumenten. Met SOM(A1:A5) worden alle getallen opgeteld in de cellen A1 tot en met A5. Met SOM(A1, A3, A5) worden de getallen in de cellen A1, A3 en A5 opgeteld. Selecteer de cel waarin het resultaat van de berekening moet worden weergegeven. Open het tabblad Start en klik op het pijltje van de knop AutoSom in de groep Bewerken.

48 Excel 2016 Basis Pagina 47 van 87 Klik in de vervolgkeuzelijst op Som. Excel stelt voor om de getallen onmiddellijk boven, rechts, onder of links van de actieve cel bij elkaar op te tellen. Wijzig desgewenst het bereik en selecteer de cellen die moeten opgeteld worden. Sluit af met een druk op Enter. Functie gemiddelde Selecteer de cel waarin het resultaat van de berekening moet worden weergegeven. Open het tabblad Start en klik op het pijltje van de knop AutoSom in de groep Bewerken. Klik in de vervolgkeuzelijst op Gemiddelde. Wijzig desgewenst het bereik en selecteer de cellen waarvan het gemiddelde moet berekend worden. Sluit af met een druk op Enter. Functie aantal getallen

49 Excel 2016 Basis Pagina 48 van 87 Selecteer de cel waarin het resultaat van de berekening moet worden weergegeven. Open het tabblad Start en klik op het pijltje van de knop AutoSom in de groep Bewerken. Klik in de vervolgkeuzelijst op Aantal getallen. Wijzig desgewenst het bereik en selecteer de cellen waarvan het aantal getallen moet geteld worden. Sluit af met een druk op Enter. Functie maximum Selecteer de cel waarin het resultaat van de berekening moet worden weergegeven. Open het tabblad Start en klik op het pijltje van de knop AutoSom in de groep Bewerken. Klik in de vervolgkeuzelijst op Max. Wijzig desgewenst het bereik en selecteer de cellen waaruit de maximumwaarde moet worden weergegeven. Sluit af met een druk op Enter. Functie minimum Selecteer de cel waarin het resultaat van de berekening moet worden weergegeven. Open het tabblad Start en klik op het pijltje van de knop AutoSom in de groep Bewerken. Klik in de vervolgkeuzelijst op Min.

50 Excel 2016 Basis Pagina 49 van 87 Wijzig desgewenst het bereik en selecteer de cellen waaruit de maximumwaarde moet worden weergegeven. Sluit af met een druk op Enter. 7.4 ABSOLUTE EN RELATIEVE CELADRESSEN Relatieve celadressen Als u formules kopieert in Excel dan worden deze formules automatisch aangepast aan de nieuwe plaats in het werkblad. Dit komt doordat celverwijzingen relatief zijn.

51 Excel 2016 Basis Pagina 50 van 87 De formule in de cel D3 is =B3*C3 of anders gezegd, het product van de cel 1 en 2 kolommen naar links. Wanneer u een formule kopieert naar andere cellen, dan worden de celverwijzingen relatief gekopieerd. Als u de formule uit de cel D3 doorvoert naar de cellen D4:D6, dan krijgt u het volgende resultaat. De formule in de cel D6 is =B6*C6 (prijs x aantal) of anders gezegd, het product van de cel 1 en 2 kolommen naar links. De celverwijzingen uit de cel D3 zijn dus relatief gekopieerd naar de cel D6. Absolute celadressen In sommige gevallen is het echter nodig dat een celadres zich niet aanpast bij het kopiëren van een formule, maar constant blijft. Dit is het geval bij formules waarin ergens een vaste waarde voorkomt. De verwijzing naar de cel met de vaste waarde mag niet relatief gekopieerd worden. In een dergelijke situatie moet de celverwijzing absoluut gemaakt worden.

52 Excel 2016 Basis Pagina 51 van 87 In het voorbeeld hierboven is de formule in de cel C3 =B3*C1 (aantal verkocht x prijs) of anders gezegd, het product van de cel 1 kolom naar links met de cel 2 rijen naar boven. Wanneer u de formule kopieert naar de cellen C4:C6, dan moet u voor de prijs blijven verwijzen naar de cel C3. Om de celverwijzing absoluut te maken, plaats u een $ (dollarteken) voor de kolomverwijzing en/of rijverwijzing. De formule wordt dus =B3*$C$1. U krijgt het volgende resultaat wanneer u de formule naar onder kopieert. De formule in de cel C6 is =B6*$C$1 of anders gezegd het product van de cel 1 kolom naar links met de prijs in de cel C1. De celverwijzing naar C1 in de gekopieerde formule is dus niet aangepast. U heeft de volgende mogelijkheden om een celverwijzing absoluut te maken. $F8 Absolute kolomverwijzing Bij het kopiëren van de formule zal de kolomverwijzing niet aangepast worden. F$8 Absolute rijverwijzing Bij het kopiëren van de formule zal de rijverwijzing $F$8 niet aangepast worden. Absolute rij- en kolomverwijzing Bij het kopiëren van de formule zullen de rij- en kolomverwijzingen niet aangepast worden.

53 Excel 2016 Basis Pagina 52 van 87 U kunt de dollartekens zelf intypen of u kunt drukken op de functietoets F4, om relatieve celadressen om te zetten naar absolute. Plaats de cursor in de formule op de celverwijzing die u absoluut wil maken. Druk één of meerdere keren op de functietoets F4. De celverwijzing zal achtereenvolgens de volgende zijn: F8 $F$8 F$8 $F8 F8 7.5 KOPPELFORMULE Excel biedt de mogelijkheid om de waarde uit een welbepaalde cel dynamisch over te nemen in een andere cel door gebruik te maken van een koppelformule. Verwijzen naar een cel uit hetzelfde werkblad Klik in de doelcel (B1). Typ =. Klik in de broncel (B6). Druk op Enter. Verwijzen naar een cel uit een ander werkblad van dezelfde werkmap Klik in de doelcel (B1). Typ =. Activeer het tabblad van de broncel (KW1) Klik in de broncel (B5). Druk op Enter.

54 Excel 2016 Basis Pagina 53 van DE VOORWAARDELIJKE FORMULE ALS U kunt een voorwaardelijke formule gebruiken wanneer u verschillende opmerkingen wilt toevoegen wanneer een waarde al dan niet aan een bepaalde voorwaarde voldoet. De functie ALS is als volgt opgebouwd: =ALS (logische test ; waarde als waar ; waarde als onwaar) logische_test Vb. A10=50 is een logische test: als de waarde in cel A10 gelijk is aan 50, resulteert de expressie in de waarde WAAR; in het andere geval is het resultaat ONWAAR. waarde-als-waar De waarde die wordt getoond wanneer de logische test WAAR is. waarde-als-onwaar De waarde die wordt getoond wanneer de logische test ONWAAR is. Voorbeeld Wanneer de hoeveelheid in kolom B op 0 staat, moet in kolom C de tekst geen voorraad meer getoond worden.

55 Excel 2016 Basis Pagina 54 van 87 Selecteer de cel C2 (of er nu wel nog voorraad is of niet, klik altijd in de eerste cel). Open het tabblad Formules en klik op de knop Logisch onder de groep Functiebibliotheek. Klik op ALS en het dialoogvenster Functieargumenten opent. Sluit af met OK. 8 OPMAAK VAN GETALLEN 8.1 HET AANTAL DECIMALEN VERGROTEN OF VERKLEINEN Selecteer de cel of het celbereik met de getallen waarvoor u het aantal decimalen wilt wijzigen. Voer op het tabblad Start in de groep Getal een van de volgende handelingen uit. Klik op Meer decimalen om meer getallen achter het decimaalteken weer te geven. Klik op Minder decimalen om minder getallen achter het decimaalteken weer te geven. 8.2 HET FORMAAT VAN EEN GETAL AANPASSEN

56 Excel 2016 Basis Pagina 55 van 87 Open het tabblad Start. Klik in de groep Getal op het startpictogram. Of Klik met de rechtermuisknop op de cel waarvan u het formaat wenst aan te passen. Klik op Celeigenschappen in het snelmenu en open het tabblad Getal. 8.3 WEERGAVE VAN GETALLEN Standaard Dit is de standaardnotatie voor getallen die wordt toegepast wanneer u een getal ingeeft. Meestal worden de getallen in de notatie Standaard precies zo weergegeven als de manier waarop u ze typt. Als de kolom echter te smal is om het volledige getal weer te geven, worden de getallen in de notatie Standaard afgerond naar decimalen. De getalnotatie Standaard gebruikt bovendien de wetenschappelijke (exponentiële) notatie voor grote getallen (die uit twaalf of meer cijfers bestaan).

57 Excel 2016 Basis Pagina 56 van 87 Getal Deze notatie wordt gebruikt voor de algemene weergave van getallen. U kunt bepalen hoeveel decimalen worden weergegeven, of u een scheidingsteken voor duizendtallen wilt gebruiken en hoe u negatieve getallen wilt weergeven. Valuta Deze notatie wordt gebruikt voor algemene bedragen en geeft naast het getal ook het valutasymbool weer. U kunt bepalen hoeveel decimalen worden weergegeven, of u een scheidingsteken voor duizendtallen wilt gebruiken en hoe u negatieve getallen wilt weergeven. Financieel Deze notatie wordt ook gebruikt voor bedragswaarden, maar de valutasymbolen en de decimale komma s van de bedragen worden uitgelijnd in een kolom. Datum In deze notatie worden seriële datum- en tijdgetallen weergegeven als datumwaarden volgens de landinstellingen die u hebt opgegeven. Datumnotaties die worden voorafgegaan door een sterretje (*) reageren op wijzigingen in de landinstellingen die worden opgegeven in het Configuratiescherm. Notaties zonder sterretje reageren niet op wijzigingen in de Configuratiescherm-instellingen. Tijd In deze notatie worden seriële datum- en tijdgetallen weergegeven als tijdwaarden volgens de landinstellingen die u hebt opgegeven. Tijdnotaties die worden voorafgegaan door een sterretje (*) reageren op wijzigingen in de landinstellingen die worden opgegeven in het Configuratiescherm. Notaties zonder sterretje reageren niet op wijzigingen in de Configuratiescherm-instellingen. Percentage Deze notatie vermenigvuldigt de celwaarde met honderd en geeft het resultaat weer met een procentteken. U kunt kiezen hoeveel cijfers u achter de komma wilt plaatsen. Breuk Deze notatie geeft getallen weer als een breuk, waarbij het type breuk wordt gebruikt dat u hebt opgegeven. Tekst Met deze notatie wordt de inhoud van een cel als tekst behandeld. De inhoud wordt precies zo

58 Excel 2016 Basis Pagina 57 van 87 weergegeven als u deze hebt getypt, ook als u nummers hebt ingegeven. Wetenschappelijk Getallen worden in exponentiële getalnotatie weergegeven, waarbij een gedeelte van het getal wordt vervangen door E+n, waarbij E (staat voor exponent) het voorafgaande nummer vermenigvuldigt met tien tot de macht n. Zo wordt in de notatie Wetenschappelijk met twee decimalen als volgt weergegeven: 1.23E+10, namelijk 1,23 keer 10 tot de macht 10. U kunt kiezen hoeveel cijfers u achter de komma wilt plaatsen. Speciaal In deze notatie wordt een getal weergegeven als een postcode, telefoonnummer of een sofinummer. Aangepast Met deze notatie kunt u een kopie van een bestaande getalnotatie wijzigen. Zo ontstaat een aangepaste getalnotatie die wordt toegevoegd aan de lijst met codes voor getalnotatie. Opmerking Als in Microsoft Excel ##### in een cel wordt weergegeven nadat u een getalnotatie hebt toegepast, is de cel waarschijnlijk niet breed genoeg om de gegevens weer te geven. Dubbelklik op de rechterrand van de kop van de kolom die de cel met de fout ##### bevat om de kolom breder te maken. De kolombreedte wordt hierdoor automatisch aangepast aan het getal. U kunt ook de rechterrand slepen tot de kolom de gewenste breedte heeft.

59 Excel 2016 Basis Pagina 58 van 87 9 OPMAAK VAN CELLEN 9.1 GEGEVENS UITLIJNEN Celinhoud horizontaal en verticaal uitlijnen Zoals tot nu toe is uitgelegd worden alfanumerieke gegevens links uitgelijnd en numerieke gegevens rechts. Het is echter mogelijk zelf aan te geven hoe de inhoud van een cel moet worden uitgelijnd. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Uitlijning op een horizontaal en/of verticaal uitlijningspictogram. Meerdere tekstregels weergeven in een cel Celinhoud die breder is dan de kolombreedte kunt u laten tonen over meerdere regels. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Uitlijning op Tekstterugloop.

60 Excel 2016 Basis Pagina 59 van 87 Afdrukstand U kunt de tekst draaien of verticaal weergeven Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Uitlijning op Afdrukstand. Kies hoe u de tekst wil draaien. Inspringen U kunt de celinhoud laten inspringen ten opzichte van de standaard uitlijning. Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Uitlijning op Inspringing vergroten of Inspringing verkleinen. Cellen samenvoegen U kunt twee of meer cellen samenvoegen tot één cel. Cellen samenvoegen Selecteer de cellen die u wilt samenvoegen. Open het tabblad Start.

61 Excel 2016 Basis Pagina 60 van 87 Klik in de groep Uitlijning op de pijl rechts van de knop Samenvoegen en centreren. Kies hoe u cellen wilt samenvoegen. Samenvoeging van cellen opheffen Selecteer de samengevoegde cel. Open het tabblad Start. Klik in de groep Uitlijning op de pijl rechts van de knop Samenvoegen en centreren. Klik op Samenvoeging van cellen opheffen. 9.2 LETTERTYPE AANPASSEN Omdat Excel gebaseerd is op de werkomgeving van Microsoft Windows, kunt u kiezen uit een groot aantal lettertypen, lettergrootten en letterstijlen. Lettertype aanpassen via de tab Start op het lint Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start en klik in de groep Lettertype op een tekenopmaak knop.

62 Excel 2016 Basis Pagina 61 van 87 Lettertype aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Open het tabblad Start en klik in de groep Lettertype op het startpictogram. Of Klik met de rechtermuisknop op de cel waarvan u het formaat wenst aan te passen. Klik op Celeigenschappen in het snelmenu en open het tabblad Lettertype. Stel de gewenste letteropmaak in en sluit af met OK Lettertype Het lettertype zelf aanpassen Tekenstijl Om de stijl van de letters aan te passen. (vet, cursief, vet cursief) Punten De grootte van het lettertype aanpassen. Onderstrepen Verschillende opties om uw tekst of getallen te onderstrepen.

63 Excel 2016 Basis Pagina 62 van 87 Kleur De kleur aanpassen van het lettertype. Effecten Om doorstrepen, boven en onderschrift toe te passen. 9.3 RANDEN Excel biedt de mogelijkheid om de geselecteerde cellen van randen te voorzien. Randen aanpassen via de tab Start op het lint Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Lettertype op Randen.

64 Excel 2016 Basis Pagina 63 van 87 Stel de gewenste randopmaak in. Randen aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start. Klik in de groep Lettertype op Randen. Klik op Meer randen. Het tabblad Rand in het dialoogvenster Celeigenschappen opent zich. Bij het item Vooraf ingesteld hebt u volgende keuzemogelijkheden. Geen Hiermee verwijdert u de randen van geselecteerde cellen. Omtrek Hiermee voegt u alleen een rand toe aan de buitenzijde van het geselecteerde cellenbereik. Binnen Hiermee voegt u een rand toe aan de binnenzijde van het geselecteerde cellenbereik.

65 Excel 2016 Basis Pagina 64 van 87 Bij het item Kleur kiest u een kleur voor de rand. Bij het item Stijl kiest u de gewenste lijnstijl. Bij het item Rand klikt u op de knoppen onder het voorbeelddiagram om randen aan de geselecteerde cellen toe te voegen of om randen te verwijderen. 9.4 OPVULLING Excel biedt de mogelijkheid om de geselecteerde cellen van een opvulkleur te voorzien. Opvulkleur aanpassen via de tab Start op het lint Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Open het tabblad Start en klik in de groep Lettertype op de pijl rechts van de Opvulkleur. Stel de gewenste achtergrondkleur in. Opvulkleur aanpassen via het dialoogvenster Celeigenschappen Selecteer de cellen die u wilt opmaken. Klik met de rechtermuisknop in de selectie en klik op Celeigenschappen in het snelmenu Open het tabblad Opvulling.

66 Excel 2016 Basis Pagina 65 van 87 Bij het item Achtergrondkleur kiest u een kleur voor de achtergrond en bij Patroon kiest u voor een patroonstijl en een gepast kleur. 9.5 CELSTIJLEN Een celstijl is een gedefinieerde set opmaakeigenschappen, zoals lettertypen en tekengrootten, getalnotaties, celranden en celarcering. Excel beschikt over verschillende ingebouwde stijlen. Standaard wordt bij het aanmaken van een nieuw werkblad de celstijl Standaard toegepast. Als u in Excel een andere dan de standaardstijl wilt toepassen op de geselecteerde cellen kunt u als volgt te werk gaan. Selecteer de cellen waarop u een stijl wilt toepassen. Klik in het tabblad Start in de groep Stijlen op de knop Celstijlen. Selecteer de gewenste stijl.

67 Excel 2016 Basis Pagina 66 van 87 Als u de gewenste stijl niet ziet, klikt u op de knop Meer om de galerie met celstijlen uit te vouwen. Als u wilt weten hoe de geselecteerde cellen er met een bepaalde stijl uit zien, plaatst u de aanwijzer op de stijl waarvan u een voorbeeld wilt bekijken. 9.6 MINIWERKBALK Als u rechts klikt op een cel, verschijnt de miniwerkbalk. Met de miniwerkbalk kunt u werken met de functies voor lettertypen, tekenstijlen, tekengroottes, uitlijning, tekstkleur,. De miniwerkbalk is niet aanpasbaar.

68 Excel 2016 Basis Pagina 67 van KLEMBORD 10.1 OPMAAK KOPIËREN/PLAKKEN In Excel kunt u de opmaak van de ene cel naar de andere cel kopiëren Selecteer een cel of een celbereik met de opmaak die u wilt kopiëren. Klik op Start en klik in de groep Klembord op Opmaak kopiëren/plakken. Nadat de aanwijzer is veranderd in een kwast, gaat u naar de werkbladcel waarop u de opmaak wilt toepassen. U kunt opmaak kopiëren op één cel, meerdere cellen of een celbereik door de muis over de cellen of celbereiken te slepen die u wilt opmaken. Opmerking 1 Als u de opmaak van de geselecteerde cel of het geselecteerde bereik naar meerdere plaatsen wilt kopiëren, dubbelklikt u op de knop Opmaak kopiëren/plakken. Als u klaar bent met het kopiëren van de opmaak, klikt u opnieuw op deze knop. Druk op Esc om het opmaken te stoppen. Opmerking 2 U kunt de breedte van de ene kolom snel toepassen op een andere kolom door de kolomkop van de eerste kolom te selecteren, op Opmaak kopiëren/plakken te klikken en op de kolomkop van de andere kolom te klikken. De kolombreedte kan niet worden overgenomen als de kolom samengevoegde cellen bevat PLAKOPTIES

69 Excel 2016 Basis Pagina 68 van 87 Met de plakopties kunt u specifieke celinhoud of kenmerken, zoals formules, opmaak of opmerkingen, naar het Klembord kopiëren en in een werkblad plakken. Selecteer in een werkblad de cellen met de gegevens of kenmerken die u wilt kopiëren. Ga naar het tabblad Start en klik in de groep Klembord op Kopiëren. Selecteer de cel in de linkerbovenhoek van het plakgebied. Ga naar het tabblad Start en klik in de groep Klembord op het driehoekje van de knop Plakken. Kies de gewenste plakoptie of klik op de opdracht Plakken speciaal. Alles Alle celinhoud en opmaak plakken.

70 Excel 2016 Basis Pagina 69 van 87 Formules Alleen de formules plakken die op de formulebalk zijn ingevoerd. Waarden Alleen de waarden plakken die in de cellen worden weergegeven. Opmaak Alleen de celopmaak plakken. Opmerkingen Alleen opmerkingen plakken die aan de cel zijn gekoppeld. Validatie Gegevensvalidatieregels voor de gekopieerde cellen in het plakgebied plakken. Alle met bronthema Alle celinhoud plakken, evenals de opmaak met het thema dat op de brongegevens is toegepast. Alles behalve randen Alle celinhoud plakken in de opmaak van het documentthema dat op de gekopieerde gegevens is toegepast. Kolombreedten De breedte van een kolom of een kolombereik naar een andere kolom of een ander kolombereik kopiëren. Formules en getalnotaties Alleen formules en opties voor getalnotaties uit de geselecteerde cellen plakken. Waarden en getalnotaties Alleen waarden en opties voor getalnotaties uit de geselecteerde cellen plakken. Afhankelijk van het type gegevens dat u kopieert en de opties die u voor Plakken selecteert, zijn bepaalde opties mogelijk niet beschikbaar. Selecteer Lege cellen overslaan als u wilt voorkomen dat waarden in het plakgebied worden vervangen door lege cellen in het kopieergebied. Selecteer Transponeren als u kolommen met gekopieerde gegevens wilt omzetten in rijen of vice versa. Als u de geplakte gegevens aan de oorspronkelijke gegevens wilt koppelen, klikt u op Koppeling plakken. Bij het plakken van een koppeling naar de gekopieerde gegevens wordt in Excel op de nieuwe locatie een absolute verwijzing ingevoegd naar de gekopieerde cel of het gekopieerde celbereik. 11 WEERGAVE

71 Excel 2016 Basis Pagina 70 van DE VERSCHILLENDE WEERGAVEMOGELIJKHEDEN Een werkmap kunt u op verschillende manieren weergeven. Normaal Het document weergeven in de normale weergave. Pagina-indeling Het document weergeven zoals het wordt afgedrukt. Pagina-eindevoorbeeld Een voorbeeld weergeven waarin u kunt zien waar pagina s worden afgebroken Schakelen tussen de verschillende manieren van weergeven

72 Excel 2016 Basis Pagina 71 van 87 Open het tabblad Beeld. Klik in de groep Werkmapweergaven op een weergave. Of Klik aan de rechterkant van de statusbalk op een weergave. In- en uitzoomen U kunt inzoomen of uitzoomen op het document waarin u aan het werken bent. Klik op de min-knop om uit te zoomen. Klik op de plus-knop om in te zoomen. Sleep de schuifregelaar naar links om uit te zoomen en naar rechts om in te zoomen. Klik op de percentageknop om het dialoogvenster In- / uitzoomen te openen TITELS BLOKKEREN

73 Excel 2016 Basis Pagina 72 van 87 Wanneer u titels blokkeert, blijven bepaalde rijen of kolommen zichtbaar terwijl u door het werkblad schuift. U kunt alleen de bovenste rij van een werkblad blokkeren, alleen de meest linkse kolom of meerdere rijen en kolommen tegelijk. Als u bijvoorbeeld rij 1 blokkeert en vervolgens kolom A blokkeert, is rij 1 niet meer geblokkeerd. Als u zowel rijen als kolommen wilt blokkeren, moet u beide tegelijkertijd blokkeren. Titelblokkering aanzetten Voer in het werkblad een van de volgende handelingen uit. Als u rijen wilt vergrendelen, selecteert u de rij onder de rij of rijen die u zichtbaar wilt laten terwijl u door het werkblad schuift. Als u kolommen wilt vergrendelen, selecteert u de kolom rechts van de kolom of kolommen die u zichtbaar wilt laten terwijl u door het werkblad schuift. Als u zowel rijen als kolommen wilt vergrendelen, selecteert u de cel onder en rechts van de rijen en kolommen die u zichtbaar wilt laten terwijl u door het werkblad schuift. Op het tabblad Beeld in de groep Venster klik u op de pijl onder Blokkeren. Als u slechts één rij wilt vergrendelen, klikt u op Bovenste rij blokkeren. Als u slechts één kolom wilt vergrendelen, klikt u op Eerste kolom vergrendelen. Als u meer dan één rij of kolom wilt vergrendelen, of als u tegelijk rijen en kolommen wilt vergrendelen, klikt u op Titels blokkeren. Titelblokkering opheffen Klik op het tabblad Beeld in de groep Venster op de pijl onder Blokkeren. Klik op Titelblokkering opheffen.

74 Excel 2016 Basis Pagina 73 van DATALIJSTEN 12.1 EEN DATALIJST MAKEN Uw datalijst is niet meer dan een verzameling gegevens die als een database georganiseerd is. De term datalijst betekent niet dat de gegevens anders opgeslagen zijn dan de gegevens in een normaal werkblad. De gegevens zijn eenvoudig van een aantal speciale kenmerken voorzien. Om een datalijst in het werkblad op te nemen bepaalt u eerst waar de datalijst moet staan en welke informatie (velden) u in de tabel wilt hebben. In de eerste rij van de datalijst plaatst u de namen van de velden, elk in een nieuwe, opeenvolgende kolom. Een veldnaam mag slechts één kolom in beslag nemen en moet uniek zijn. Ieder veld moet dus een andere naam hebben. In de volgende rij, typt u in dezelfde kolommen de informatie die voor dat specifieke gegeven geldig is. Alle gegevens die op één regel geplaatst zijn, beschouwt Excel als een record SORTEREN Klik op één cel van de kolom waarop u wenst te sorteren. Open het tabblad Start en onder de groep Bewerken klikt u op de knop Sorteren en filteren.

75 Excel 2016 Basis Pagina 74 van 87 Kies voor oplopend sorteren met een klik op Sorteren van A naar Z. OF Kies voor aflopend sorteren met een klik op Sorteren van Z naar A AUTOFILTER Met AutoFilter kunt u waarden in meerdere kolommen met gegevens zoeken, weergeven of verbergen. U kunt filteren op basis van keuzes die u maakt in een lijst en zo de gewenste gegevens zoeken. Wanneer u gegevens filtert, worden volledige rijen verborgen als waarden in een of meer kolommen niet voldoen aan de filtercriteria. Filter toevoegen Open het tabblad Start en onder de groep Bewerken klikt u op de knop Sorteren en filteren. Klik op Filter. In de tabel staan er nu naast de kolomkoppen pijlen.

76 Excel 2016 Basis Pagina 75 van 87 Klik in de kolomkop op de pijl. Specifieke waarden selecteren: Klik op (Alles selecteren) om alle selectievakjes te wissen en selecteer alleen de waarden die u wilt zien. Waarden zoeken: Klik in het vak Zoeken en typ de tekst of getallen die u wilt zien. Klik op OK om het filter toe te passen. Filter verwijderen Open het tabblad Start. Onder de groep Bewerken klikt u op de knop Sorteren en filteren. Klik terug op Filter. De pijlen bij de kolomkoppen verdwijnen. 13 AFDRUKKEN 13.1 AFDRUKVOORBEELD

77 Excel 2016 Basis Pagina 76 van 87 Met afdrukvoorbeeld kunt u het actieve werkblad bekijken zoals het op de printer zal worden afgedrukt. Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Aan de rechterkant van het scherm wordt een afdrukvoorbeeld van het werkblad weergegeven. Als u het afdrukvoorbeeld wilt afsluiten en wilt teruggaan naar de werkmap, klikt u op een andere tab boven het voorbeeldvenster. Navigeren doorheen het afdrukvoorbeeld Wanneer een werkblad meerdere pagina's bevat, kunt u onder aan het afdrukvoorbeeld op de pijlrechts klikken om de volgende pagina van het afdrukvoorbeeld weer te geven. U kunt ook op de pijl-links klikken om de vorige pagina weer te geven.

78 Excel 2016 Basis Pagina 77 van 87 Inzoomen op het afdrukvoorbeeld In een afdrukvoorbeeld wordt in eerste instantie één pagina in het hele venster weergegeven. U kunt inzoomen op het afdrukvoorbeeld en de pagina bekijken met een zoominstelling van 100%. Klik op het pictogram In- en uitzoomen rechtsonder in het afdrukvoorbeeld. De zoominstelling wordt gewijzigd in 100%. Klik op het pictogram In- en uitzoomen rechtsonder in het afdrukvoorbeeld. De oorspronkelijke zoominstelling wordt hersteld. Paginamarges weergeven Als u paginamarges wilt weergeven, klikt u onder aan het venster Afdrukvoorbeeld op de knop Marges weergeven. Als u de marges wilt wijzigen, sleept u de marges naar de gewenste hoogte en breedte. U kunt ook de kolombreedten wijzigen door de grepen boven of onder aan de pagina met het afdrukvoorbeeld te slepen AFDRUKOPTIES INSTELLEN Afdrukken Klik op Bestand en kies voor Afdrukken.

79 Excel 2016 Basis Pagina 78 van 87 Bij het item Aantal bepaalt u hoeveel exemplaren u wenst af te drukken. Klik op de knop Afdrukken om het werkblad te printen. Printer instellen Als u een andere printer wilt gebruiken, klikt u in de vervolgkeuzelijst onder Printer en selecteert u de gewenste printer. Opties instellen Selecteer onder Instellingen een optie voor het afdrukken van de selectie, het actieve werkblad of de volledige werkmap.

80 Excel 2016 Basis Pagina 79 van 87 Als een werkblad een gedefinieerd afdrukbereik bevat, wordt alleen dat bereik afgedrukt. Als u niet alleen het gedefinieerde afdrukgebied wilt afdrukken, schakelt u het selectievakje Afdrukbereiken negeren in. Vul in de velden Pagina s de paginanummers in die u wilt afdrukken. Vul in het venster Van de beginpagina in en in het venster t/m de eindpagina. Klik op de knop Gesorteerd en geef aan of u de pagina s gesorteerd of niet-gesorteerd wilt afdrukken PAGINA-INSTELLINGEN Afdrukstand Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Kies voor een Liggende afdrukstand of een Staande afdrukstand.

81 Excel 2016 Basis Pagina 80 van 87 Papierformaat Controleer als het papierformaat is ingesteld op A MARGES Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Klik op de knop Normale marges om de marge-instellingen aan te passen AANPASSEN AAN PAGINA

82 Excel 2016 Basis Pagina 81 van 87 Als uw werkblad veel kolommen bevat, kunt u de opties bij Aanpassen aan pagina gebruiken om het formaat van het werkblad aan te passen, zodat het beter past op de afgedrukte pagina. Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Klik onder Instellingen op de knop Aanpassen aan pagina. Klik de gewenste optie aan KOP- EN VOETTEKSTEN Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Klik op de link Pagina-instelling. Klik op het tabblad Koptekst/voettekst.

83 Excel 2016 Basis Pagina 82 van 87 Klik op Aangepaste koptekst of op Aangepaste voettekst. Gebruik de knoppen in het dialoogvenster om specifieke kop- of voettekstelementen in te voegen. &[Pagina] &[Pagina s] &[Datum] &[Tijd] &[Bestandspad] &[Bestandsnaam] &[Tabblad] &[Afbeelding] Paginanummer Totaal aantal pagina s Huidige systeemdatum Huidige systeemtijd Bestandslocatie Bestandsnaam van het document Naam van het tabblad Afbeelding of logo toevoegen

84 Excel 2016 Basis Pagina 83 van TITELS AFDRUKKEN Als u een werkblad wilt afdrukken met veel pagina's, kunt u opties instellen waarmee u de koppen of titels van het werkblad afdrukt op elke pagina. Klik op Bestand en kies voor Afdrukken. Klik op de link Pagina-instelling. Open het tabblad Blad. Typ onder Titels afdrukken in het vak Rijen bovenaan op elke pagina de verwijzing naar de rijen die de kolomlabels bevatten. Typ onder Titels afdrukken in het vak Kolommen links op elke pagina de verwijzing naar de kolommen die de rijlabels bevatten. U kunt ook op de knop Dialoogvenster samenvouwen klikken, die zich rechts van de vakken Rijen bovenaan op elke pagina en Kolommen links op elke pagina bevindt, en vervolgens in het werkblad de titelrijen of -kolommen selecteren die u op elke pagina wilt afdrukken. Klik nadat u de gewenste titelrijen of -kolommen hebt geselecteerd, opnieuw op de knop Dialoogvenster samenvouwen om terug te keren naar het dialoogvenster. 14 WERKBLADEN BEHEREN 14.1 WERKBLAD INVOEGEN Een nieuwe werkmap bevat standaard één werkblad: Blad1. Klik op de knop met het plusteken: Nieuw blad. Er wordt een werkbladtab wordt toegevoegd op het einde van de werkbladtabs.

85 Excel 2016 Basis Pagina 84 van DE WERKBLADTABS Onderaan het werkmapvenster vindt u de werkbladtabs waarmee u van het ene naar het andere blad kan bladeren. De tabschuifknoppen De tabschuifknoppen zijn de knoppen links van de werkbladtabs. U kunt door de werkbladtabs schuiven door op de pijl te klikken die de richting aangeeft waarin u wilt schuiven. geeft de naam van het vorige tabblad weer; CTRL + klik geeft de naam van het eerste tabblad weer. geeft de naam van het volgende tabblad weer; CTRL + l geeft de naam van het laatste tabblad weer. Een rechtermuisklik op één van de tabschuifknoppen geeft alle tabbladen weer. De tabsplitsblokje

86 Excel 2016 Basis Pagina 85 van 87 Sleep het tabsplitsblokje naar rechts om meer tabs weer te geven. Sleep het tabsplitsblokje naar links om minder tabs weer te geven. Dubbelklik op het tabsplitsblokje om het standaardaantal tabs weergeven. Naar een ander werkblad gaan Klik op de tab van het werkblad dat u wilt openen. De naam van een werkblad wijzigen Dubbelklik op de tab waarvan u de naam wilt wijzigen. Wijzig de naam. Druk op <Enter> om te bevestigen. Werkbladen selecteren Wanneer u meerdere werkbladen selecteert, dan kunt u ze gelijktijdig bewerken. Twee of meer aangrenzende bladen Klik op de tab van het eerste werkblad. Houd de <Shift> toets ingedrukt. Klik op de tab van het laatste werkblad. Twee of meer niet-aangrenzende bladen Klik op de tab van het eerste werkblad. Houd de <Ctrl> toets ingedrukt. Klik op de tabs van de volgende werkbladen. Alle bladen in een werkmap Klik met de rechter muisknop op een tab. Klik vervolgens op Alle bladen selecteren in het snelmenu. Tabkleur instellen

87 Excel 2016 Basis Pagina 86 van 87 Klik met de rechtermuisknop op een werkbladtab. Klik op Tabkleur in het snelmenu EEN WERKBLAD VERPLAATSEN Selecteer een werkbladtab en sleep die naar zijn nieuwe positie. Een zwart pijltje duidt aan waar de werkbladtab zal geplaatst worden. Laat de muisknop los als de werkbladtab op de juiste positie staat EEN WERKBLAD KOPIËREN Selecteer een werkbladtab, houd <Ctrl> ingedrukt en sleep de tab naar zijn nieuwe positie. Een zwart pijltje duidt aan waar de werkbladtab zal geplaatst worden. Laat de muisknop los als de werkbladtab op de juiste positie staat. De kopie krijgt dezelfde naam als het origineel gevolgd door een indexnummer.

88 Excel 2016 Basis Pagina 87 van 87 U kunt meerdere bladen tegelijk kopiëren door er een aantal te selecteren en deze - met de <Ctrl> toets ingedrukt - te slepen naar een nieuwe positie. Als de geselecteerde werkbladtabs niet aan elkaar grenzen, worden de tabs bij het kopiëren toch naast elkaar gezet WERKBLAD VERWIJDEREN Klik de rechter muisknop op een werkbladtab. Klik op Verwijderen in het snelmenu.