Frank Willemsen (WODC)

Transcriptie

1

2 Frank Willemsen (WODC)

3 Achterliggende beleidsvraag VbbV*: Waar zouden we het meeste kunnen bereiken bij de aanpak van diefstal bij bedrijven? *Veiligheid begint bij Voorkomen (VbbV) was het veiligheidsproject van het kabinet Balkenende IV ( ). Onderdeel was de aanpak van criminaliteit tegen het bedrijfsleven.

4 PREVALENTIE DIEFSTAL in % Financiële en zakelijke dienstverlening Vervoer en communicatie Horeca Detailhandel Bouwnijverheid

5 DIEFSTAL DETAILHANDEL MCB percentage vestigingen met diefstal gemiddeld schatting , , , , ,

6 DIEFSTAL DETAILHANDEL gem. schatting 100 of meer diefstallen 2,4 2, to 99 diefstallen 11,5 11,3 29, , tot 9 diefstallen 11,4 12,1 3, , diefstal 4,3 5,2 1, , diefstallen 70, Leesvoorbeeld: 2,4 procent van alle vestigingen in de detailhandel wordt 100 keer of vaker getroffen door diefstal. Dit betekent dat in 2005, diefstallen zijn gepleegd in ongeveer detailhandelvestigingen. 66% van alle diefstallen in +/ winkels

7 RELATIEF ZWAAR GETROFFEN SUBBRANCHES drogist warenhuis bouwmarkt parfumerie boekhandel supermarkt tabakswaren kantoorboekhandel Modezaak tankstations schoenenzaak 72% van alle diefstallen in deze top 10 (25% van de populatie)

8 Vraag: welke factoren hangen samen met het gegeven dat de ene detaillist veel vaker getroffen wordt door diefstal dan de andere?

9 Jammer, want kan het niet zijn dat drogisterijen en supermarkten per definitie vaker in stadscentra zijn gevestigd? Kan het niet zijn dat er in Groningen en Friesland meer kleine winkels zijn? Kan het niet zijn dat drogisterijen en supermarkten vaker in relatief slechte buurten zijn gevestigd en dat deze buurten vaker voorkomen in de Randstad?

10 MCB Resp 1 - var pcode 1019 Resp 2 - var pcode 1019 Resp 3 - var pcode 1019 Resp 4 - var pcode Resp 18 - var pcode 1019 Resp 19 - var pcode 1019 Resp 20 - var pcode 1019 Resp 21 - var pcode Resp var pcode 7211 Resp var pcode 7211 Resp var pcode 7211 Resp var pcode Resp var pcode 7211 Resp var pcode 7211 Resp var pcode 7211 Resp var pcode 7211 Vastgoedmonitor POSTCODE 1019 Kenmerken zoals: - Gem. WOZ waarde - Mate van stedelijkheid - Aantal leerlingen op middelbare scholen - Afstand tot treinstation - Aantal woonachtige verdachten Veiligheidsmonitor POSTCODE 1019 Kenmerken zoals: - Verloedering - Overlast - Gepercipieerd slachtofferschap - Slachtofferschap - Politieoptreden en tevredenheid

11 IIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII X III IIIIIII X IIIIIII X IIIIIIIIIIIIII Gem. en totalen Vastgoedmonitor Veiligheidsmonitor Gem. en totalen Vastgoedmonitor Veiligheidsmonitor Gem. en totalen Vastgoedmonitor Veiligheidsmonitor Commentaar: we nemen alleen gebieden in de analyse mee als er sprake is van meer dan tien waarnemingen in de MCB

12 Leesvoorbeeld: in de blauwe gebieden zijn genoeg MCB waarnemingen om mee te nemen in de analyse

13 Leesvoorbeeld: in rode gebieden is % van de bedrijfsvestigingen detailhandel een of meerdere keren slachtoffer van diefstal.

14 Het percentage detailhandelszaken in een wijk dat in een jaar slachtoffer is geworden van diefstal 0 = geen diefstal 1 = een of meerdere keren getroffen door diefstal De gemiddelde frequentie van slachtofferschap per wijk Het aantal diefstallen, De graad van slachtofferschap, het aantal diefstallen naar bedrijfsgrootte (in aantallen werknemers) Het aantal diefstallen / het aantal werknemers

15 mate van stedelijkheid woonadressenconcentratie van bekenden van politie en justitie (HKS verdachten) afstand tot dichtstbijzijnde trein- of metrostation afstand tot dichtstbijzijnde intercitystation afstand tot dichtstbijzijnde snelweg mate van vóórkomen van vermogensmisdrijven mate van verloedering functioneren van de politie beschikbaarheid van de politie aantal leerlingen op basisscholen gevestigd in de wijk aantal leerlingen op middelbare scholen gevestigd in de wijk gemiddelde woningwaarde percentage alleenstaanden percentage jarige inwoners totaal aantal inwoners

16 1: bevolkingsomvangindex. Deze factor geeft aan hoeveel mensen er regulier aanwezig zijn in een buurt (incl. passanten). Belangrijkste: aantal inwoners tussen jaar, totaal aantal inwoners, aantal leerlingen dat in de wijk basisonderwijs volgt en aantal in de buurt wonende verdachten 2: achterstandsindex. Deze factor geeft aan of een buurt kampt met achterstands-problematiek. Belangrijkste: percentage alleenstaanden, stedelijkheid, lage gemiddelde woningwaarde, mate van verloedering in de ogen van de bewoners, vóórkomen van vermogensdelicten in de ogen van bewoners, aantal in de buurt woonachtige verdachten 3: geïsoleerdheidsindex. Afstand tot dichtstbijzijnde intercitystation, afstand tot dichtstbijzijnde snelweg, afstand tot dichtstbijzijnde trein- of metrostation 4: politie-index. beschikbaarheid van politie in de wijk volgens de bewoners, functioneren van de politie in de buurt volgens de bewoners

17 Leesvoorbeeld: Bevolkingsindex maar vooral achterstandsindex hangen samen met diefstal-prevalentie en diefstal-incidentie. De mate van geïsoleerdheid en de gepercipieerde beschikbaarheid van de politie / tevredenheid met de politie hangen niet samen met diefstal.

18 Tot onze verrassing konden we in geen van de gevallen enige invloed van de omgevingsvariabelen aantonen. Er is dus vooralsnog geen aanleiding om te veronderstellen dat het slachtofferschap van diefstal in de detailhandel beïnvloed wordt door kenmerken van de ruimtelijke omgeving (omliggende postcodegebieden) van de eigen wijk.

19 Subbranche (9 subbranches) Locatietype (winkelcentrum, bedrijfsterrein, afzonderlijk winkelpand, bij woonhuis, overig) Centraliteit (centrum gemeente, rand van de gemeente, elders) Grootteklasse (1 werknemer, 2-4 werknemers, 5-9 werknemers, werknemers, werknemers, meer werknemers) Wel of niet gevestigd op eigen terrein Wel of geen deelname aan winkeldiefstal-adviseringsproject(en) Wel of geen deelname aan winkeldiefstal-preventieproeject(en) Wel of geen maatregelen genomen tegen diefstal

20 Commentaar: positief effect (rood) betekent zwaarder getroffen, ook als je corrigeert voor andere relevante kenmerken

21

22

23 1: Zwaar door diefstal getroffen gebieden komen door heel Nederland voor en niet alleen in Ganzehoef en Kanaleneiland 2: Supermarkten, drogisterijen, kledingzaken en ijzerwarenwinkels (Gamma s en Hubo s) zijn veel vaker slachtoffer van diefstal, ook als je corrigeert voor andere kenmerken 3: Winkelcentra en locaties aan de rand van een stad hebben een grotere kans op (veel) diefstal. 4: Achterstandsindex is een objectief criterium dat samenhangt met diefstal in de detailhandel! 5: Kenmerken van omliggende buurten doen er wat betreft diefstal weinig toe.

24 Discussie: wat kan je hiermee! Meer focus op zwaar getroffen groepen zorgt voor meer efficiëntie in de aanpak. Branche- of gebiedsspecifieke preventie-pilots opzetten.

25 1: Wie zijn de daders? 2: Hoe zit het met interne criminaliteit? 3: Hoe verklaren we de toename van diefstal? 4: Waarom rapporteren zelfstandige bedrijven minder diefstal? 5: Welke maatregelen zijn effectief tegen diefstal?