Focus op gehoor Dr. Marie DE LOOF

Transcriptie

1 Symposium 50-jarig bestaan Revalidatie- en Hoorcentrum Spermalie Focus op gehoor Dr. Marie DE LOOF NKO-arts Medisch directeur Revalidatie-en Hoorcentrum Spermalie NKO-arts Thuisbegeleidingsdienst Perspectief en Taal.com

2 Het oor

3 Centraal auditief systeem

4 Gehoorverlies het audiogram

5 Gehoorverlies testmethode toonaudiometrie

6 Gehoorverlies- types

7 Etiologie conductief gehoorverlies -Aangeboren: 1) Gehoorgangatresie/stenose en microtie Congenitale afwijkingen van het middenoor komen vaak voor in combinatie met afwijkingen van de oorschelp (microtie) en de gehoorgang (gehoorgangatresie), soms als onderdeel van een meestal erfelijk syndroom in combinatie met afwijkingen in ander orgaansystemen. Bijvoorbeeld: -Branchio-oto(renaal) syndroom (BOR-syndroom) -Mandibulofaciale dysostosis (syndroom van Treacher-Collins) -Oculo-auriculo-vertebrale dysplasie of hemifaciale microtie (goldenharsyndroom) -Dysostosis craniofacialis (sydnroom van Crouzon) - 2) Afwijkingen middenoor: middenoordysplasie Gehoorbeentjes kunnen dysplastisch zijn, gefixeerd aan elkaar of aan de omgevende structuren. Labyrint meestal normaal.! Verhoogd risico op otogene meningitis: Vaccinatie tegen pneumococcen en H. Influenzae ten zeerste aangeraden.

8 Etiologie conductief gehoorverlies -Aangeboren: 1) Gehoorgangatresie/microtie 2) Afwijkingen middenoor: middenoordysplasie Anamnese: Zwangerschaps en familiale anamnese zijn belangrijk! Klinisch onderzoek: Aandacht voor syndromale kenmerken! Otologisch onderzoek Audiometrisch onderzoek Beeldvorming: CT middenoor Consult medische genetica: Bv Goldenharsyndroom, Treacher Collins syndroom, BOR, + nagaan afwijkingen in andere orgaansystemen aanwezig zijn (hart, nieren, ogen ) Behandeling: Klassiek hoortoestel/ BAHA/ chirurgie Eenzijdige aandoeningen: enkel bij afwijkende spraak-en taalontwikkeling Tweezijdige aandoeningen: snelheid auditieve ondersteuning belangrijk: bij voorkeur aangepast in een audiologisch instituut of multidisciplinair revalidatiecentrum met adequate begeleiding van kind en ouders en bij voorkeur zo kort mogelijk na de geboorte.

9 Etiologie conductief gehoorverlies -Verworven: 1) Trommelvlies: Myringitis (ontsteking van het trommelvlies), trommelvliesperforatie 2) Middenoorproblematiek: -Otitis media met effusie/ acute otitis media -Chronische otitis media cholesteatoom -Andere: otosclerose, trauma, benigne/maligne tumoren Anamnese: Otologische klachten, bovenste luchtweginfecties, neus klachten, allergie, reflux, familiale anamnese middenoorproblemen Klinisch onderzoek: Otologisch onderzoek Audiometrisch onderzoek Beeldvorming: CT middenoor bij chronische otitis media Cholesteatoom, otosclerose, trauma, vermoeden tumoren Behandeling: Conservatief/medicamenteus/ chirurgisch/ Klassiek hoortoestel/ BAHA

10 Etiologie neurosensorieel gehoorverlies 1) Erfelijk gehoorverlies (= genetische oorzaak) Niet-syndromaal (70%): Autosomaal dominant (DFNA-familie): 20% Autosomaal recessecief (DFNB-familie): 70% Connexine 26 mutaties (DFNB1) op het GJB2- gen zijn voor 50% van de prelinguale, niet-syndromale gehoorstoornissen verantwoordelijk. Mitochondriaal DNA (DFN-mitochondrieel) Syndromaal (30%) Autosomaal dominant: Waardenburg syndroom Branchio-otorenaal syndroom Stickler syndroom Neurofibromatosis type 2 Autosomaal Recessief: Usher syndroom Pendred syndroom Jervell and Lange-Nielsen syndroom Biotinidiase deficiëntie Refsum disease X-linked: bv Alport syndroom

11 Etiologie neurosensorieel gehoorverlies 2) Verworven oorzaken = omgevingsfactoren Aangeboren gehoorverlies: 1.Infecties opgelopen tijdens de zwangerschap: Toxoplasmose, Rubella, CMV, herpes simplex, Syfilis (=ToRCHeS) 2. Perinatale anoxie of hypoxie met slechte APGAR-score, hyperbilirubinemie 3. Prematuriteit, auditieve neuropathie 4. Ototoxiciteit Progressief of delayed onset en/of conductief gehoorverlies: 1. Postnatale infecties: Bacteriële meningitis (15-20% labyrinthitis met permanent bilateral ernstig NSHL), bof, mazelen, herpes zoster oticus (Ramsay Hunt syndroom) 2. Labyrinthitis na acute otitis media 3. Trauma (commotio en contusie labyrint, fractuur os temporale en os petrosum,perilymfesfistel) 4. Lawaaibeschadiging 5. Ziekte van Menière 6. Brughoektumor (vetibularisschwannoom, acusticusneurinoom) 7. Plotse doofheid 8. Auto-immuun perceptief gehoorverlies

12 Etiologie neurosensorieel gehoorverlies Anamnese: Otologische klachten, familiale anamnese, beroepsanamnese, lawaaiblootstelling, medische voorgeschiedenis, algemene anamnese Bevragen risicofactoren voor het ontwikkelen van gehoorverlies (cf etiologie: intra-uteriene infecties tijdens de zwangerschap, prematuriteit, hyperbilirubinemie, laag geboortegewicht, ) Klinisch neus- keel- en ooronderzoek met bijzondere aandacht voor eventuele subtiele fysische kenmerken die suggestief zijn voor een syndromale aandoening.

13 Etiologie neurosensorieel gehoorverlies Etiologische diagnostiek: Bilateraal NS gehoorverlies: MRI + CT (onder narcose rond lft 1j) CMV: neonaten: viruskweek urine (tot 3w na geboorte)= gouden standaard, PCR van CMV DNA op urine/bloed. Na maanden of jaren retrospectieve analyse via guthriekaartje (PCR van CMV DNA) Serologie ToRCHeS Genetisch onderzoek en consult otogenetica: start met nazicht Connexine 26. Zeker karyotype/micro-array bepalen bij vermoeden syndromale slechthorendheid, bij dysmorfe kenmerken en bij vertraagde neuromotore ontwikkeling. Oftalmologisch onderzoek (visus, lens, oogfundus, ERG) op 6 maand, 3j, 6j en 12j Evenwichtsonderzoek (vanaf lft 6m) Urinesediment en echo nieren (bij congenitaal HL als ook syndromale kenmerken, early onset HL) ECG bij profound gehoorverlies (zeker als + familiale anamnese en syncope) Evt RX cervicale wervelzuil

14 Etiologie neurosensorieel gehoorverlies Etiologische diagnostiek: Unilateraal NS gehoorverlies: MRI : MRI van fossa posterior en binnenoor bij een unilateraal neurosensorieel verlies van 60 db HL of meer, liefst voor de leeftijd van 1 jaar. CT middenoor CMV Oftalmologisch onderzoek Evenwichtsonderzoek Verdere etiologische diagnostiek te plannen in functie van de aard en evolutie van het gehoorverlies maar zeker bij een progressief neurosensorieel verlies : Consult otogenetica, geen routine moleculair onderzoek.

15 Behandeling neurosensorieel gehoorverlies Bilateraal gehoorverlies: Klassieke hoortoestellen Solo-apparatuur (FM-systeem) CI (Riziv criteria voor terugbetaling- afwijkend voor kinderen jonger dan 12 jaar) Unilateraal gehoorverlies: bij vertraagde TSO of problemen op school: Proef klassiek hoortoestel Solo-apparatuur (FM-systeem) Unilaterale cophose: CROS-aanpassing of BAHA CROS CI (Riziv criteria: geen terugbetaling voor unilateraal HL, wel in studieverband)

16 Etiologie gemengd gehoorverlies Vaak: Oorzaken neurosensorieel gehoorverlies gecombineerd met middenoorcomponent bij jonge kinderen Maar ook syndromaal mogelijk, bv: BOR syndroom, Goldenharsyndroom, osteogenesis imperfecta, Etiologische investigaties en behandeling idem aan neurosensorieel gehoorverlies Cave: pseudoconductieve component:eva-syndroom (Enlarged Vestibular Aqueduct)

17 Aangeboren gehoorverlies Gehoorverlies = onzichtbare handicap na de geboorte. Zonder gericht onderzoek vaak pas ontdekt als de spraak-en taalontwikkeling van het kind achterblijft. Dan is er al een essentiële achterstand onstaan in de ontwikkeling van centrale auditieve processen en daarmee in de ontwikkeling van de spraak. Het is derhalve van wezenlijk belang om gehoorstoornissen op een zo jong mogelijke leeftijd op te sporen, aangezien juist in de eerste levensjaren een kritische periode bestaat in de ontwikkeling van de spraak en taal. Interventie = aanpassen hoortoestellen en opstarten revalidatie en (thuis)begeleiding ter stimulatie van de ontwikkeling van centraal auditieve processen. Hoe later gehoorrevalidatie start, des te slechter zijn de uiteindelijke communicatieve onwikkeling en, daaruit voortvloeiend, de schoolprestaties, de sociale en emotionele ontwikkeling. Doel revalidatie= integratie in de maatschappij Vandaar dat in Vlaanderen neonatale gehoorscreening is ingevoerd.

18 Neonatale gehoorscreening Kind en Gezin: Opsporen aangeboren gehoorverlies via universal neonatal hearing screening: Doel: spraak-en taalontwikkeling bij slechthorende kinderen optimaliseren om ze zo het meeste kans te geven op succesvolle integratie in onze horende maatschappij Universeel = bij alle kinderen Diagnostiek voor de leeftijd van 3 maanden starten, therapeutische interventie voor de leeftijd van 6 maanden starten, liefst voor de leeftijd van 3 maand.

19 Neonatale gehoorscreening Kind en Gezin: Procedure: MAICO-testing Als 2x unilateraal of bilateraal refer : -> doorverwezen voor BERA-onderzoek (leeftijd 2-8w) in Referentiecentrum diagnostiek (regio Brugge: dienst NKO AZ Sint-Jan, AZ Sint-Lucas) -> in samenwerking met Hoorcentrum Spermalie wordt gedragsaudiometrie gepland. Idealiter voor de leeftijd van 3 maand: BOA (tot 5m), VROCA vanaf 6m-2,5j. -> Gehoorprobleem verder diagnostisch uit te klaren.

20 Gehoorverlies in de praktijk Verworven aandoeningen bij oudere kinderen (early-onset of delayed onset gehoorverlies): Komen bij de Neus-Keel- Oorarts terecht, testing via VROCA (6m-2,5j) of spelaudiometrie (vanaf 2,5j- 5j), wat in het Hoorcentrum Spermalie kan uitgevoerd worden in samenwerking met perifere NKOartsen.

21 VROCA Visual Reinforcement Operant Conditioning Audiometry Voorbeeld van een positieve reactie van een kind met bekrachtiging. Spelaudiometrie Audiologieboek.nl Het kind wacht met het loslaten van het blokje totdat het geluid gehoord wordt. Figuur ontleend aan Northern and Downs, 1991.

22 Gehoorverlies in de praktijk Bij bevestiging diagnose bilateraal gehoorverlies (conductief of perceptief) beste oor 40 db: doorverwijzing Revalidatiecentrum en thuisbegeleiding Bij bilateraal gehoorverlies 40 db of bij unilateraal gehoorverlies: doorverwijzing thuisbegeleiding.

23 Revalidatiecentrum Spermalie Doelgroep Gehoor Voor alle patiënten met bilateraal gehoorverlies, beste oor 40 db Patiënt behoort dan tot een van de conventiegroepen: 8,9,10,11 Doorverwijsbrief NKO-arts, niet verbonden aan het revalidatiecentrum = voorwaarde om revalidatie te kunnen starten Gehoorgestoorde patiënten volgen versnelde procedure, er is dus geen wachttijd (niet in alle reva s zo!): o Er wordt zo snel mogelijk een kennismakingsgesprek met patiënt gepland om daarna de bilanfase (onderzoekstraject) te starten o Tijdens bilanfase worden reeds therapeutische sessies gepland o Bij patiënten met cochleair implantaat wordt de bilanfase reeds gestart als fittingen lopende zijn

24 Revalidatiecentrum Spermalie Doelgroep Gehoor Voor alle leeftijden: 0 tot +100j Onderzoeks- en behandelteam bestaat uit: Audioloog Logopediste Psycholoog Kinésitherapeut NKO-arts

25 NKO-arts in revalidatiecentrum volgt lopende etiologische diagnostiek mee op in samenwerking met doorverwijzende NKO-arts Ouders/patiënt vaak overdonderd op consultatie in het ziekenhuis bij het horen van de diagnose Tijd nodig om dit te verwerken, achteraf komen veel vragen: Waarom de patiënt slechthorend? Is het gehoorverlies progressief? Wat heeft ons kind/ik nodig? Kant dit opnieuw gebeuren? In revalidatiecentrum wordt tijd genomen om extra uitleg te geven, om stil te staan bij vragen die na bezinking van het 1 e moment vaak op de proppen komen, worden de mogelijkheden van verdere investigaties nogmaals overlopen met patiënt

26 Revalidatiecentrum Spermalie Doelgroep Gehoor Kinderen: Audiologische training ter verfijning van de gehoordrempels (VROCA/(spel)audiometrie) Informeren over de auditieve handicap en zijn implicaties op de totale ontwikkeling Actieve participatie van de ouders in de begeleiding en opvoeding Aanleren van efficiënte communicatiestrategieën tussen ouder en kind Kinderen en volwassenen: Aanpassen van hoortoestellen, eventuele begeleiding naar cochleair implant Informeren over specifieke hulpmiddelen en sociale voorzieningen (bv verhoogde kinderbijslag) Emotionele ondersteuning en begeleiding bij het verwerkings- en aanvaardingsproces Aanleren van aangepaste communicatievaardigheden Informatie over ouderverenigingen, patiëntenverenigingen

27 Revalidatiecentrum Spermalie Doelgroep Gehoor Nieuw sedert juni 2018: Programma voor gehoorgestoorde baby s en peuters: Doelstellingen: Auditieve ontwikkeling en (vroeg)kinderlijke ontwikkeling nagaan, opvolgen en stimuleren dmv: Gedragsaudiometrie, hoortoestelaanpassing, auditieve stimulatie en hoortraining, IQ-testing, motorische testing, taligcommunicatieve testing, ouderbegeleiding, psychologisch welbevinden opvolgen, Uiteindelijke doel = optimale ontwikkelingskansen scheppen voor deze baby s en om hen en hun ouders efficiënte communicatiestrategieën aan te leren Op maat en tempo van kind en de ouders Het infant team werkt nauw samen met thuisbegeleidingsdiensten, NKO-diensten en kinderdagverblijven, en bereidt het kindje en zijn of haar ouders voor op het instappen in de kleuterschool.

28 Revalidatiecentrum Spermalie Nieuw sedert juni 2018: Programma voor gehoorgestoorde baby s en peuters: Herhaling belangrijk Doelgroep Gehoor Aandachtspunten: Kinderen en ouders tijd geven om communicatieve vaardigheden te verwerven Bewustwording dat dit verwervingsproces in kleine tussenstappen gebeurd Ouders duiden op hun verantwoordelijkheid en actieve rol in de revalidatie van hun kind

29 Revalidatieprogramma voor gehoorgestoorde patiënten Toegepaste principes: Revalidatie van: 1. Gehoor 2. Taal-en spraak/ communicatiestrategieën 3. Algemene ontwikkeling: Motorische ontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling Rekening houdend met het huidige niveau van functioneren en de context waarin de patiënt leeft (gezin, opvang, school, werksituatie )

30 1. Gehoor Audiologie: o Gewenning aan appareillering, aanpassen appareillering o Hoortraining: Het gehele proces van horen activeren door het auditief stimuleren dmv geluiden, klanken, stemgeving, muziek Progressief opbouwen van het auditief functioneren: bewustworden en detectie van geluid, lokalisatie van geluid, identificatie en symbolisatie, integratie van deze vaardigheden voor auditief verstaan eenvoudige opdrachten en korte zinnen Taal in zijn verschillende suprasegmenten trainen: accenten, intonatie, ritme, duur

31 2. Taal-en spraak Logopedie: o Auditieve stimulatie: klankspelletjes/oefeningen, stemgeving met bewustwording van auditieve, visuele en tactiele component hiervan o Visuele stimulatie met aandacht voor gelaatgerichtheid, mondbeeld, oogcontact bij verwerven van communicatiestrategieën o Oefenen van mondmotoriek, articulatie,woordenschat, zinsbouw, grammatica, taalbegrip o En niet te vergeten: opvolgen en als aangewezen ondersteunen schoolse vaardigheden

32 3. Algemene ontwikkeling Motorische ontwikkeling: Motorische component: lichaamshouding, evenwicht, manipulatie van voorwerpen Stimuleren van visuele,vestibulaire en tactiele kanalen Sensomotorisch: lichaamsbeleving, klankbewegingskoppeling, ruimtelijk inzicht, verwoorden van bewegingen en handelingen Sociaal-emotionele ontwikkeling: Psychosociaal welbevinden, individueel, ouder-kindtherapie, groepstherapie,

33 Revalidatieprogramma voor gehoorgestoorde patiënten Huidig patiëntenbestand: Totaal 37 patiënten Aangeboren gehoorverlies (geen CI) GROEP 8: 20 patiënten Pre-school (baby s en peuters): 4 Kleuters: 7 Lagere schoolkinderen: 7 Studenten: 1 Verworven gehoorverlies (geen CI) GROEP 9: 0 GROEP 10: 4 patiënten, allen volwassenen Cochleair implantaat: GROEP 11: 13 patiënten Pre-school: 3 Volwassenen: 10

34 casussen

35 Aangeboren gehoorstoornis (groep 8) Meisje, 7 jaar Meisje met bilateraal congenitaal neurosensorieel gehoorverlies obv connexine 26 mutatie (Niet-syndromaal erfelijk gehoorverlies)

36 Aangeboren gehoorstoornis (groep 8) Meisje, 7 jaar Draagt sedert leeftijd 4,5 maand hoortoestellen bilateraal, aangepast via thuisbegeleiding. Werd aangemeld in het revalidatiecentrum op leeftijd 16 maand. Revalidatieprogramma: 2u/week verspreid over verschillende disciplines: Logopedie en hoortraining werd opgestart wegens een achterstand in de auditieve ontwikkeling en spraak-en taalontwikkeling. Kinésitherapeutisch onderzoek was normaal, 6-maandelijkse opvolging Psycholoog volgt het kind mee op ter controle van de algemene ontwikkeling en ondersteuning van de ouders Audiologische opvolging van het gehoor, indicaties voor toekomstig CI monitoren

37 Aangeboren gehoorstoornis (groep 8) Meisje, 7 jaar Heden in eerste leerjaar in regulier onderwijs: Krijgt ondersteuning van tolk in de klas. Gebruikt een FM-toestel in de klas, waarvoor extra hulp door hulpverlener ON (OndersteuningsNetwerk) Alle hulpverleners (team reva, ouders, school, CLB, ondersteuner ) worden uitgenodigd voor overleg op onze teambespreking om de zorg op elkaar af te stemmen

38 Verworven gehoorstoornis (groep 10) Dame, 62j Sedert 15 jaar progressieve gehoordaling bilateraal.

39 Verworven gehoorstoornis (groep 10) Etiologie: Dame, 62j Combinatie van factoren: 1. Presbyacusis 2. Genetica: + familiale anamnese Patiënte wenst geen genetisch onderzoek 3. NMR binnenoor en fossa postior: Acousticusneurinoom rechts Stabiel laatste 5 jaar (opvolging met MRI)

40 Verworven gehoorstoornis (groep 10) Moeilijk spraakverstaan in groep en individueel, telefoneren moeilijk. Owv sociale depriviatie (groot gezin) vraag naar hoortraining en training in spraakafzien (liplezen). Draagt hoortoestellen sedert 11 jaar, vernieuwing hoortoestellen via hoorcentrum Sedert 10 jaar FM-systeem voor fietsen en TV kijken

41 Verworven gehoorstoornis (groep 10) Zorgplan: Spraakafzien trainen Hoortraining om gehoorresten te optimaliseren Integratie spraakafzien-hoortraining Verstrekken algemene informatie betreffende communicatie en hoorhulpmiddelen. NKO-arts volgt evolutie therapie en acousticusneurinoom mee op

42 Cochleair implantaat (groep 11) Dame, 73 jaar Voorgeschiedenis: verbrede aqueductus vestibuli rechts; na middenooringreep cophose rechts. Linker oor: 10/04/2016 plotse doofheid zonder effect van systemische en lokale corticosteroïden en hyperbare zuurstoftherapie.

43 Cochleair implantaat (groep 11) Invloed gehoor op dagelijkse leven: is weduwe, heeft geen kinderen. Durft niet meer alleen naar winkels te gaan of buiten te komen. Wil beter kunnen functioneren in de maatschappij. Cochleair implantaat links sedert 12/10/2016, klassiek hoortoestel rechts

44 Cochleair implantaat (groep 11) Chirurg verwijst door voor postoperatieve revalidatie: Hoortraining gericht op het herkennen van omgevingsgeluiden, discriminatie en identificatie van taalmateriaal op de verschillende niveaus: zinnen, woorden en fonemen. Verder ook figuur- en achtergronddiscriminatie en het terug optimaliseren van de communicatie. Inoefenen van gebruik van hulpmiddelen, bv mini- Mic, aangepaste telefoon en televisie

45 Jongen, 6j 2m Doorverwezen door COS met vraag naar multidisciplinaire therapie. Voorgeschiedenis: Opvolging COS owv asymptomatische congenitale CMV infectie, seroconversie in 1 e zwangerschapstrimester. Prenatale en postnatale NMR hersenen normaal. Oftalmologisch: chorioretinaal maclair litteken in het rechter oog Daarnaast delayed onset profound neurosensorieel gehoorverlies unilateraal rechts: normale neonatale gehoorscreening, ontdekt op leeftijd van 2j 9m.

46 Jongen, 6j 2m Voorgeschiedenis: Tot op heden 6 maandelijkse opvolging bij de perifere NKO-arts van het goedhorende oor. Initieel geen appareillering (CROS-systeem) omwille van normale taal-en spraakontwikkeling Op leeftijd van 3j,8m (1 e kleuterklas) heeft COS vermoeden van vertraagde TSO, maar moeilijke testing wegens gedrag (koppig zijn, uitdagend, grensaftastend). Taalproductieve vertaging, spraakontwikkeling past binnen de taalontwikkeling. Neurologisch onderzoek normaal. Moeder meldt problemen met lokaliseren van geluid. Opstarten thuisbegeleiding. Leeftijd 4j,2m: COS stelt moeizame TSO vast, achterstand taalbegrip. Start privé-logpedie en ON-begeleiding. 5j: Start FM-apparatuur via hoorcentrum Spermalie op aanraden ON (gebruik op school, bij logopedist, TV-kijken )

47 Jongen, 6 j 2m Huidig ontwikkelingsniveau: TIQ 99, VIQ 91, PIQ 111 Motoriek: schrik om nieuwe bewegingen te maken, poepschuiver, niet gekropen. Bobatherapie sedert lft10m (grofmotorische ondersteuning, evenwicht, coördinatie, stabiliteit: 1x/m, sedert jan x/w). Huidige motorische testing toont evenwichtscoördinatie en differentiatieproblemen (diagnose DCD), zwakke fijne motoriek Taal: reeds privé-logopedie gevolgd met vaststellen van dysfatische kenmerken, nieuwe testing toont disharmonisch beeld tussen receptieve en expressieve taalontwikkeling Gedragsvragenlijsten: positief voor angst en depressieve kenmerken

48 Jongen, 6j 2m Therapie: ingeschreven in de groep complexe ontwikkelingsstoornissen (groep 4) Zorgplan: 1u logopedie 1u ergotherapie 1u psychomotoriek 1u psychotherapie + ouderbegeleiding! Audiologische opvolging gehoor om de 6m Vestibulaire testing via behandelend arts

49 Belang van deze casus Bij CMV dient het gehoor regelmatig opgevolgd te worden, ook al is het gehoor initieel normaal: Gehoorverlies bij CMV vertoont een vertraagde onset in 18% van de kinderen! Gehoorverlies kan fluctuerend aanwezig zijn en kan progressief zijn tot de leeftijd van 6 jaar. Aldus is de evolutie van het gehoor bij CMV onvoorspelbaar

50 Belang van deze casus Diagnose: UNILATERAAL zeer ernstig gehoorverlies met complexe ontwikkelingsproblematiek Dankzij de complexe ontwikkelingsproblematiek recht op multidisciplinaire revalidatie. Dit werd echter pas op een leetijd van 6 jaar vastgesteld. De problemen zijn reeds vroeger begonnen, met een vertraagde motorische ontwikkeling op 10 maand en vertraagde taal-en spraakontwikkeling op 4 jaar. Louter op basis van het unilateraal gehoorverlies heeft hij echter geen recht op multidisciplinaire revalidatie!

51 Toekomstperspectieven Focus op gehoor in tijden van verandering op politiek vlak Nieuwe opportuniteiten voor behandeling otologische aandoeningen: Unilateraal gehoorverlies Tinnitus

52 Hoorcentrum Spermalie Contact: 050/ Putman An (audiologe en diensthoofd) Dr. Dick Dr. De Loof

53 Hoorcentrum Spermalie Gespecialiseerde hulpverlening voor volwassenen en kinderen, binnen en buiten conventie Streeft naar een op maat gemaakt, merkonafhankelijk en persoonlijk aanbod van hoortoestellen, hoorhulpmiddelen en dit tegen de beste prijs. Brengt patiënten in contact met het MDT voor aanvragen hulpmiddelen VAPH en Agentschap Jongerenwelzijn

54 Centrum Ambulante Revalidatie (CAR) Spermalie Ruddershove 6 Brugge Contact: Delphine Dewulf: Algemeen directeur Delphine.dewulf@reva-spermalie.be Dr. De Loof Marie: NKO-arts en medisch directeur marie.deloof@reva-spermalie.be Aanmelding: 050/ Kleuters: katrien.schoonbaert@reva-spermalie.be Leerplichtige kinderen: Melissa.DeMeyere@revaspermalie.be Volwassenen: Annemie.Latruwe@reva-spermalie.be