CLINICAL DECISION SUPPORT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CLINICAL DECISION SUPPORT"

Transcriptie

1 CLINICAL DECISION SUPPORT Making it easier to do it right Workshop 5 Dr. Carolien van der Linden, klinisch geriater en farmacoloog Ashley De Bie Dekker, PhD-kandidaat, AIOS inwendige geneeskunde

2 2

3 Opbouw presentatie Inleiding Deel 1: CDSS voor vergroten medicatie veiligheid - Bij medicatiebewaking - Bij documenteren en overdracht medicatiegegevens Deel 2: Intelligent dynamic clinical checklists op ic 3

4 Complexity of care Doe, J. M jr / tabs Doe, J. M jr / buttons

5 Clinical Decision Support, hoe werkt dat? CDSS alert Elektronisch Patiënten Dossier 5

6 Deel 1: CDSS bij medicatiebewaking Arthur Wasylewicz Rene Grouls Marieke Kerskes Erik Korsten Winnie van t Geloof Ken Ho Hue Martine Vromen Anne-Marie Scheepers-Hoeks Farmacie studenten Expertteams 6

7 VERLEDEN De (r)evolutie van medicatiebewaking 1e generatie Op papier 2e generatie Contra-indicaties Interacties Doseringscontrole Dubbel medicatie Pseudo dubbel medicatie Digitaal 7

8 2 de generatie medicatiebewaking EPD en digitale recepten met EVS en automatische controle 8

9 mmol/l Casus stijgend kalium 7 6 6,4 5 5,3 4, ,6 2 2, dag 9

10 3 e generatie medicatiebewaking

11 HEDEN Een clinical rule, wat is het? Een clinical rule is een algoritme waarin patiëntkenmerken aan elkaar gekoppeld worden, met als doel patiënt-specifieke beoordelingen of adviezen te genereren en zo de patiëntveiligheid te bevorderen. 11

12 Welke ontwikkelen? o Klinisch relevant / hoogrisico (o.a. CMR) o Realiseerbaar met huidige systemen o Efficiëntiewinst t.o.v. huidige systemen o Laaghangend fruit 12

13 Waar te beginnen? Proces Patient Pil TDM (6x) Maagprotectie Opiaat+laxans Oncolytica Elektrolyten (Na/K/Ca) Methotrexaat INR Nierfunctie Lithium therapie Switch antibiotica Hartfalen Thyroxine en sondevoeding 13 * Indeling volgens NVZA risico toolkit

14 Een clinical rule bouwen o Doel Bv preventie van ulcus door NSAID o Wat zijn triggers? Start NSAID Dosisaanpassing NSAID Ontstaan risicofactor o Beschikbare evidence, richtlijnen etc o Wanneer alert? o Expertteam, geneesmiddelencommissie, staf 14

15 Validatie 1) Technisch 3) prospectief therapeutisch 4) Praktijk 2) retrospectief therapeutisch Interventies Scheepers-Hoeks A, Grouls R, Neef C, Korsten H: Stud Health Technol Inform. 2009;148:

16 Dagelijkse verwerking 16

17 Resultaten o Oude Methode o meldingen/dag o PIL-georiënteerd o Interventie/opgevolgd: circa 1% o Alert-fatigue!! o Je kunt (nog) niet zonder? Clinical Rules o Circa meldingen/dag o PATIENT-georiënteerd o Interventie/opvolging: 20-30% o Toegevoegde waarde: medicatieveiligheid o Interactief tijdens proces o De toekomst 17

18 Tijd tot normalisatie kalium (uur) Resultaten p<0.001 Controle Interventie 18

19 Landelijke ontwikkelingen CRISP study The Clinical Rules in Santeon Collaboration Pilot study 19 Werkgroep Clinical Rules Commissie FPZ Clinical rule antibiotica switch Clinical rule cumarines Clinical rule hyponatriëmie Clinical rule kalium Clinical rule maagprotectie Clinical rule methotrexaat niet oncologisch Clinical rule nierfunctie Clinical rule opiaat-laxans Clinical rule orale oncolytica met stopdatum Clinical rule TDM aminoglycosiden en vancomycine Clinical rule vitamine D suppletie

20 Adverse drug reactions in individual patient care documentation and prevention of represcription prof.dr. Erik Korsten prof.dr. Toine Egberts dr. René Grouls dr. Paul Jansen

21 Casus mw G, 85jr VG: DM, struma, prim hyperparathyreoidie Opname: delier, Ca 3,06mmol/l Vochtinfusie, hydrochloorthiazide gestaakt Ged 10 mnd stabiel Ca oiv cinecalcet Daarna plots Ca 3,44mmol/l en opnieuw delier wv heropname Thuis opnieuw hydrochloorthiazide gekregen 21

22 Represcriptie na bijwerking Praktijk Evaluatie farmacotherapie tijdens opname Herstart na staken tijdens opname Onderzoek: Worden geneesmiddelen, na staken ivm bijwerking, opnieuw voorgeschreven? Oorzaken? 22

23 Represcriptie na bijwerking Opname s 2 afdelingen geriatrie (n=215) 104 bijwerkingen bij 69 patiënten 53 bijwerkingen in ontslagbrief genoemd 22% van vermelde bijwerkingen door verwijzer verwerkt Apotheken nooit op de hoogte 23

24 Optimalisatie pharmacommunicatie 27% van medicijnen die in het ziekenhuis werden gestaakt vanwege een bijwerking werd binnen 6 maanden herstart CMJ van der Linden et al. Represcription after Adverse Drug Reaction in the Elderly. Arch Int Med 2006;166:

25 Oorzaken Onvoldoende communicatie naar huisarts en apotheek Onvoldoende bewaking Voorwaarde: reden van staken wordt vastgelegd (bij 40% van gestaakte medicijnen geen reden vastgelegd) Reasons for discontinuation of medication Arch Int Med 2010;170:

26 Gaston de Clercq PA, et al. Design and implementation of a framework to support the development of clinical guidelines. Int J Med Inform 2001;64(2-3):

27 Als medicijn gestopt wordt verschijnt een pop-up die vraagt naar de reden van staken. Pick-list redenen. Na selectie reden direct terug in medicatiemodule Bij een bijwerking welk verschijnsel ernst Clinical rule: advies tav opnieuw voorschrijven Bij opnieuw voorschrijven na een bijwerking verschijnt een waarschuwing

28 Resultaten geriatrie en interne (n=728) Table 1 Reasons for discontinuation of medication van der Linden et al. Drugs&Aging 2012;29(12):957-62

29 Waarschuwingen represcriptie 31 maal waarschuwing bij herstart van een middel dat eerder gestaakt werd vanwege een bijwerking (binnen ziekenhuis!) adviezen: - 29x: extra monitoring nodig - 2x: niet meer voorschrijven 27 van 31 adviezen gevolgd (87%)

30 Koppeling eerste lijn Koppeling aan test-omgeving HAinformatiesysteem SGE (barriers) Informatie over ADR in dossier HA en apotheek NB in intolerantiemodule Daardoor bewaking binnen eigen systeem HA en apothekers zijn enthousiast Pharmaceutisch Weekblad 2014, 16 mei: 124-9

31 Vervolgstappen Documentatie redenen van staken in EVS Documentatie incl bewaking binnen EPD Koppeling aan systeem eerste lijn; via LSP? Koppeling aan Lareb (Nederlands Bijwerkingen Centrum)...

32 PhD-kandidaat: Ashley De Bie Dekker PhD-kandidaat: Eveline Mestrom Ir. PDeng: Wilma Compagner

33 33 The Doctor Luke Fildes; 1891

34 ± 700 beds ± admissions/yr 34

35 Hospital Beijing beds ± surgery admissions/yr ± admissions/yr 3.8 million outpatient appointments/yr

36 Emergency department expansion Hospitals within hospitals. Operation room expansion Cardiology department expansion Women s health expansion Oncology department expansion 36

37 37

38 38

39 39

40 40 Clinical information overload

41 41 *Five system barriers to achieving ultrasafe health care, Amalberti et all; annals of internal medicine 142 (9): , 2005

42 42

43 2003 Operations /yr Mortality /yr Permanent disability /yr 43

44 2007 Surgical safety checklist, A Gawande. (n=7688) Mortality % * Complications 11 7% * *Significant 44 A surgical safety checklist, A. Haynes, NEJM 2009; Checklist manifesto, A. Gawande

45 2010 SURPASS Reduction in: MORTALITY COMPLICATIONS 45 Effect of a Comprehensive surgical safety system, E de Vries, NEJM 2010

46 46 Nature and timing of incidents intercepted by the SURPASS, E de Vries, BMJ Qual Saf 2012

47 47

48 New evidence Proces Improvement 48

49 49

50 50 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

51 51 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

52 Checklist transformatie 52 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

53 53 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

54 2014 Simulation Trial INTENSIVE CARE. 6 Intensive Care scenario s Daily round 20 participants Number of checked (critical) items 54 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

55 Checklist (paper) at the bedside Clinical rules (Pharmacy; GASTON) 55 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

56 56

57 All daily items 57 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

58 Critical items 58 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

59 Pharmacist alerts (phone; after scenario) 59 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

60 Acceptance score 4.13/5 60 Intelligent dynamic clinical checklists improved checklist compliance in the Intensive Care Unit. A.J.R. De Bie, BJA 2017.

61 Next 2018 Clinical Proof of Concept 61

62 DANK U

63 Casus: 68-jarige man Voorgeschiedenis: 1995 Diabetes mellitus type Hartinfarct 2012 Ritmestoornis: atriumfibrilleren COPD (roker) Reden van opname IC: Dag 3: Ernstige longontsteking Beademing en hartondersteuning. 63

64 Casus: 68-jarige man Medicatie: Dobutamine intraveneuze pomp (stimulans hart) Noradrenaline intraveneuze pomp (bloeddruk) Midazolam intraveneuze pomp (sedatie) Ceftazidim 2d 1000mg (antibiotica) Nutrison 12x 50cc (voeding) Fragmin 1d 2500EH (voorkomen trombose) SDD suspensie (voorkomen suspensie) Conclusie nu: Blijft ziek, knapt na drie dagen antibiotica nog niet op. Hoog suiker (22 (<12)) in het bloed 64

65 Take home message Slimme beslissingsondersteuning biedt direct hulp aan patiënt en diverse zorgverleners, terwijl het overzicht binnen uitdijende zorgprocessen terugkeert. 65

Medicatieveiligheid, ervaringen in de praktijk

Medicatieveiligheid, ervaringen in de praktijk Medicatieveiligheid, ervaringen in de praktijk Themaconferentie medicatieveiligheid Carolien van der Linden klinisch geriater, klinisch farmacoloog Medicatie bij ouderen 3 miljoen65+ 700.000 80+ 2000 100+

Nadere informatie

Twee richtingen met één stip aan horizon. Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker MSc. Arthur Wasylewicz AIOS ziekenhuisfarmacie

Twee richtingen met één stip aan horizon. Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker MSc. Arthur Wasylewicz AIOS ziekenhuisfarmacie Twee richtingen met één stip aan horizon SAMEN NAAR MEER MEDICATIEVEILIGHEID Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker MSc. Arthur Wasylewicz AIOS ziekenhuisfarmacie Medicatiebewaking in het St Jansdal Het

Nadere informatie

Medicatie overdracht, klopt er iets van?

Medicatie overdracht, klopt er iets van? Medicatie overdracht, klopt er iets van? Karen Keijsers, aios geriatrie, klinisch farmacoloog Namens: dr PAF Jansen, klinisch geriater, klinisch farmacoloog Kenmerken van de oudere patiënt Multimorbiditeit

Nadere informatie

Kennismanagement meer doen met medische informatie

Kennismanagement meer doen met medische informatie Kennismanagement meer doen met medische informatie Bas Peters St Antonius Ziekenhuis Cornelis Smit St Antonius Ziekenhuis Mark Boon Business Unit Manager Erik Duin Product Manager Healthtivity, 25 september

Nadere informatie

Farmacotherapie op maat: geïndividualiseerde geneeskunde met geneesmiddelen

Farmacotherapie op maat: geïndividualiseerde geneeskunde met geneesmiddelen Farmacotherapie op maat: geïndividualiseerde geneeskunde met geneesmiddelen Prof dr Toine Egberts UMC Utrecht en Universiteit Utrecht 30 januari 2018 Farmacotherapie op maat: what is in a name? Farmacotherapie

Nadere informatie

Clinical Rules medicatieveiligheid met beslissingsondersteunend systeem

Clinical Rules medicatieveiligheid met beslissingsondersteunend systeem Clinical Rules medicatieveiligheid met beslissingsondersteunend systeem Rob Brenninkmeijer & Bob v.d. Loo Digitalis Rx bv Communicatie in de zorg is te vergelijken met een middeleeuwse stad zonder riool

Nadere informatie

Wat weten we over medicatie(on)veiligheid?

Wat weten we over medicatie(on)veiligheid? Wat weten we over medicatie(on)veiligheid? Patricia van den Bemt Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Amsterdam/ disciplinegroep farmacoepidemiologie en farmacotherapie, Universiteit van Utrecht is er een probleem?

Nadere informatie

Het identificeren van hoogrisicopatiënten, Apotheek IJsselland Ziekenhuis, genomineerd voor FPZ-Prijs 2011

Het identificeren van hoogrisicopatiënten, Apotheek IJsselland Ziekenhuis, genomineerd voor FPZ-Prijs 2011 voor FPZ-Prijs 0 Beknopte samenvatting De apothekers van de ziekenhuisapotheek van het IJsselland Ziekenhuis hebben software ontwikkeld waarmee patiënten met een grote kans op geneesmiddelgerelateerde

Nadere informatie

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam Pharmacotherapie Introductie- COIG-cursus Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam vanaf 9.15 uur registratie en koffie/thee 10.00 10.15 uur opening en inleiding

Nadere informatie

Landelijk toepasbaar, systeemonafhankelijk model voor ontwikkeling, validatie en implementatie van Clinical Rules

Landelijk toepasbaar, systeemonafhankelijk model voor ontwikkeling, validatie en implementatie van Clinical Rules Taakopdracht deel A Landelijk toepasbaar, systeemonafhankelijk model voor ontwikkeling, validatie en implementatie van Clinical Rules 1. Ontwikkeling Inleiding Bij de medicamenteuze behandeling van een

Nadere informatie

Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch

Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch farmacoloog Ephor, UMC Utrecht Conflicterende belangen:

Nadere informatie

CURRICULUM VITAE CMJ VAN DER LINDEN

CURRICULUM VITAE CMJ VAN DER LINDEN CURRICULUM VITAE CMJ VAN DER LINDEN Personalia Achternaam: van der Linden Voornamen: Carolien Maria Johanna Geboortedatum: 10 oktober 1972 Geboorteplaats: Eindhoven Adres: Icaruslaan 9, 5631 LH, Eindhoven

Nadere informatie

Conventionele medicatiebewaking

Conventionele medicatiebewaking Conventionele medicatiebewaking 1. Ordering Medicatie bewakingsmelding (voorschrijver) 6. Monitoring Geen medicatiebewaking 2. Verifying Medicatie bewakingsmeldin (apotheker) 5. Administration 3. Dispensing

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden. Ommelander Ziekenhuis locatie Winschoten 10 januari 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden. Ommelander Ziekenhuis locatie Winschoten 10 januari 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden Ommelander Ziekenhuis locatie Winschoten 10 januari 2018 V2003271 Utrecht, september 2018 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025

WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025 WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025 INSPIRE klantenevenement 14 november 2013 Inhoud Farmacie 2013 Workshop scenario analyse Toekomstbeeld VJA Praktijkvoorbeelden Visiedocument Jonge Zorgverleners

Nadere informatie

Carolien van der Linden Wim van der Minne Sjoukje Troost

Carolien van der Linden Wim van der Minne Sjoukje Troost Carolien van der Linden Wim van der Minne Sjoukje Troost Opening Casus Theorie: Fouten bij medicatie overdracht Bespreking in groepen Wat draag je over aan collega? Automatisering en overdracht gegevens

Nadere informatie

Informatiestandaarden voor medicatiebewaking bij Nierfunctieverlies. Michael Tan Productmanager Nictiz

Informatiestandaarden voor medicatiebewaking bij Nierfunctieverlies. Michael Tan Productmanager Nictiz Informatiestandaarden voor medicatiebewaking bij Nierfunctieverlies Michael Tan Productmanager Nictiz Disclosure belangen M. Tan (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

)3= SULMV,PSOHPHQWHUHQ YDQ PHGLFDWLRQ UHFRQFLOLDWLRQ 6W /XFDV $QGUHDV =LHNHQKXLV

)3= SULMV,PSOHPHQWHUHQ YDQ PHGLFDWLRQ UHFRQFLOLDWLRQ 6W /XFDV $QGUHDV =LHNHQKXLV o o Bij opname: allergieën en contactpersoon achterhalen (verpleging en farmaceutisch consulent) De verpleging vult bij opname een formulier in. De farmaceutisch consulent voert de allergie (na verificatie

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Alrijne Ziekenhuis te Leiderdorp 9 mei 2018 V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Alrijne Ziekenhuis te Leiderdorp 9 mei 2018 V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Alrijne Ziekenhuis te Leiderdorp 9 mei 2018 V2003290 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 8 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Uitwisseling van medicatiegegevens in de zorg Een kwestie van ontzorgen en empoweren

Uitwisseling van medicatiegegevens in de zorg Een kwestie van ontzorgen en empoweren Uitwisseling van medicatiegegevens in de zorg Een kwestie van ontzorgen en empoweren Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker, CPIO Pj.helmons@stjansdal.nl, tel. 0341-435819 1 Wie ben ik? Dr Pieter Helmons,

Nadere informatie

Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek

Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek Anne de Roos Trekker medicatieoverdracht NVZA en KNMP beleidsadviseur NVZ Medicatieoverdracht & ICT, Nictiz, KNMP, NVZA 27 september 2010 DE patiënt bestaat

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25551 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rommers, Mirjam Kristien Title: Clinical rules in hospital pharmacy practice to

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden. Wilhelmina Ziekenhuis Assen 15 december V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden. Wilhelmina Ziekenhuis Assen 15 december V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van Aminoglycosiden Wilhelmina Ziekenhuis Assen 15 december 2017 V2003209 Utrecht, september 2018 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden richt

Nadere informatie

Medicijngebruik in de laatste levensfase optimaliseren met handvatten voor het EPD

Medicijngebruik in de laatste levensfase optimaliseren met handvatten voor het EPD Medicijngebruik in de laatste levensfase optimaliseren met handvatten voor het EPD Eric Geijteman aios interne geneeskunde, Reinier de Graaf Gasthuis klinisch farmacoloog en arts-onderzoeker, Erasmus MC

Nadere informatie

STRIP. Gemiddeld geneesmiddelengebruik. Medicatie review: STRIP. Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN

STRIP. Gemiddeld geneesmiddelengebruik. Medicatie review: STRIP. Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN STRIP Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN Dr. Paul Jansen, klinisch geriater klinisch farmacoloog Afdeling Geriatrie en EPHOR UMC Utrecht Medicatie review: STRIP Selectie patiënten voor medicatiebeoordeling:

Nadere informatie

Mevrouw van Duuren moet voor een geplande heupoperatie naar het ziekenhuis.

Mevrouw van Duuren moet voor een geplande heupoperatie naar het ziekenhuis. Mevrouw van Duuren moet voor een geplande heupoperatie naar het ziekenhuis. Brigit van Soest, Programmamanager Medicatieveiligheid KNMP, 14/11/2012 Na de operatie en verblijf in het ziekenhuis krijgt ze

Nadere informatie

Therapietrouw bij diabetes. Apr. Silas Rydant KAVA bestuurslid

Therapietrouw bij diabetes. Apr. Silas Rydant KAVA bestuurslid Therapietrouw bij diabetes Apr. Silas Rydant KAVA bestuurslid 1 Cijfers diabetes wereldwijd 108 MILLION in 1980 642 MILLION in 2040 in 2014 90% Diabetes type 1 Diabetes type 2 2 Cijfers België The IDF

Nadere informatie

5/28/16. Beslissingsondersteuning Prof. dr. Ameen Abu-Hanna. Uitgangspunt ( + ) Friedman. JAMIA 2009

5/28/16. Beslissingsondersteuning Prof. dr. Ameen Abu-Hanna. Uitgangspunt ( + ) Friedman. JAMIA 2009 Beslissingsondersteuning Prof. dr. Ameen Abu-Hanna Uitgangspunt ( + ) > Friedman. JAMIA 2009 1 Gegevens 39 C Pijn, Handeling Informatie Beslissing Medicatie Koorts Beslissingsondersteuning = ondersteuning

Nadere informatie

Samenwerking arts en apotheker in verpleeghuizen. R.J. Moss, ziekenhuisapotheker

Samenwerking arts en apotheker in verpleeghuizen. R.J. Moss, ziekenhuisapotheker Samenwerking arts en apotheker in verpleeghuizen R.J. Moss, ziekenhuisapotheker Casus Arts schrijft bij nieuwe opname voor Novarapid 30IE s ochtends, 70IE s avonds Wordt toegediend na pakken uit werkvoorraad

Nadere informatie

Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse, apotheker

Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse, apotheker Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse, apotheker Hoe maken we beter met pillen? dr Anne Leendertse HARM-onderzoek fouten kosten risicofactoren frequentie 1 op de 18 Leendertse et al. Arch Intern

Nadere informatie

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Dr. Nicole Hunfeld ziekenhuisapotheker Intensive Care Volwassenen De keerzijde? 1250 doden per jaar door geneesmiddelen voorgeschreven

Nadere informatie

Antibiotic stewardship in Tergooi. Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog

Antibiotic stewardship in Tergooi. Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog Antibiotic stewardship in Tergooi Dr. P.D van der Linden, ziekenhuisapotheker-klinisch epidemioloog Inhoud Tergooi Samenstelling A-team Activiteiten Conclusie Take home message Tergooi Perifeer ziekenhuis,

Nadere informatie

Bewaking op bijwerkingen in de (ziekenhuis)apotheek. Jean Conemans

Bewaking op bijwerkingen in de (ziekenhuis)apotheek. Jean Conemans Bewaking op bijwerkingen in de (ziekenhuis)apotheek Jean Conemans Nierfunctie Farmacogenetica Interacties Spiegelbepalingen Klinische chemie Clinical rules Medicatieveiligheid Meldmodule LAREB Aspecten

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Máxima Medisch Centrum 25 april 2018 te Veldhoven V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Máxima Medisch Centrum 25 april 2018 te Veldhoven V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Máxima Medisch Centrum 25 april 2018 te Veldhoven V2003293 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 8 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Medicatieveiligheid : focus op de patiënt

Medicatieveiligheid : focus op de patiënt Medicatieveiligheid : focus op de patiënt 26 mei 2011 Froukje Boersma, specialist ouderengeneeskunde UMCG, Lentis/Dignis Opbouw presentatie 1. Medicatieveiligheid achtergrond 2. Patiënt risicofactoren

Nadere informatie

De komende revolutie in de

De komende revolutie in de Medicatiefout te voorkomen bij 76% lithiumgebruikers Reuzenstap in verbeteri 20 Beslissingsondersteunende systemen verbeteren de medicatieveiligheid. In de Nederlandse situatie is dit onderzocht door clinical

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. BovenIJ Ziekenhuis 28 maart 2018 te Amsterdam V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. BovenIJ Ziekenhuis 28 maart 2018 te Amsterdam V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden BovenIJ Ziekenhuis 28 maart 2018 te Amsterdam V2003286 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 8 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Medicatie overdracht

Medicatie overdracht Medicatie overdracht + Iedere zorgverlener heeft een rol in medicatie overdracht. In dit boekje staan de regionale afspraken over medicatie overdracht tussen huisartsen, apothekers en medisch specialisten!

Nadere informatie

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc

Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Jorrit Harms OSV: Dr. Kees van Boven Inhoud Achtergrond

Nadere informatie

Gestructureerde Medicatie Anamnese Maart 2010, Afdeling Geriatrie en Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen en afdeling Farmacie UMC Utrecht

Gestructureerde Medicatie Anamnese Maart 2010, Afdeling Geriatrie en Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen en afdeling Farmacie UMC Utrecht Gestructureerde Medicatie Anamnese Maart 2010, Afdeling Geriatrie en Expertisecentrum Pharmacotherapie bij Ouderen en afdeling Farmacie UMC Utrecht A Clara Drenth-van Maanen, Jonne Spee, Rob J van Marum,

Nadere informatie

Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn Jan Hendriks, Apotheker te Veldhoven Aafke Snoeijen, Huisarts te Asten, kaderhuisarts Hart- en Vaatziekten Programma Casuïstiek

Nadere informatie

Goed vastleggen en delen van informatie rondom bijwerkingen voorkomt schade door geneesmiddelen

Goed vastleggen en delen van informatie rondom bijwerkingen voorkomt schade door geneesmiddelen Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg bijwerkingen van geneesmiddelen In 2017 gebruikten 11,4 miljoen mensen één of meerdere geneesmiddelen. Dit geneesmiddelgebruik is niet zonder risico s. Illustratief

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Ziekenhuis Amstelland 16 mei 2018 te Amstelveen V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Ziekenhuis Amstelland 16 mei 2018 te Amstelveen V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Ziekenhuis Amstelland 16 mei 2018 te Amstelveen V2003291 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 8 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Gij zult elektronisch voorschrijven!

Gij zult elektronisch voorschrijven! Gij zult elektronisch voorschrijven! Richtlijn Elektronisch Voorschrijven Mr.dr. Sjaak Nouwt Juridisch adviseur KNMG Agenda 1. Elektronisch voorschrijven = 2. Aanleiding 3. Praktijk 4. Aanpak 5. Hoofdregel

Nadere informatie

Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie. Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom

Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie. Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom Integrale farmacie: Rol poliklinische farmacie Lustrumsymposium St Antonius Apotheek 5 jaar Drs. K.I. (Kristie) Bekkers - Oostrom St Antonius Apotheek 5 jaar RvC De Roerdomp Medisch Specialisten Klinische

Nadere informatie

Polyfarmacie bij Ouderen STRIP:Less is or more? Thijs Vinks, apotheker Ralf Vingerhoets, geriater

Polyfarmacie bij Ouderen STRIP:Less is or more? Thijs Vinks, apotheker Ralf Vingerhoets, geriater Polyfarmacie bij Ouderen STRIP:Less is or more? Thijs Vinks, apotheker Ralf Vingerhoets, geriater Arts, Apotheker, praktijkassistent of? Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 1 Wie optimaliseert reeds polyfarmacie?

Nadere informatie

1/02/2018. Casus. Casus: EMV. Check of Medication appropriateness (CoMA/COA) Check of Medication Appropriateness Klinische casus uit de praktijk

1/02/2018. Casus. Casus: EMV. Check of Medication appropriateness (CoMA/COA) Check of Medication Appropriateness Klinische casus uit de praktijk Check of Medication appropriateness (CoMA/COA) Klinisch symposium 27-01-2018 Klinisch Werkstation(KWS) EMV CDSS (interactiecontrole, allergiemodule, zwangerschap, borstvoeding, maximale dosis ) Check of

Nadere informatie

Medicatieverificatie op de polikliniek & Continu verbeteren. Audrey Blenke ziekenhuisapotheker/ klinisch farmacoloog i.o.

Medicatieverificatie op de polikliniek & Continu verbeteren. Audrey Blenke ziekenhuisapotheker/ klinisch farmacoloog i.o. Medicatieverificatie op de polikliniek & Continu verbeteren Audrey Blenke ziekenhuisapotheker/ klinisch farmacoloog i.o. 1 Disclosure belangen spreker Geen Scenario-analyse poliklinische medicatieoverdracht

Nadere informatie

L.A.B. Lab door Apotheek Bepaald

L.A.B. Lab door Apotheek Bepaald L.A.B. Lab door Apotheek Bepaald Apotheek West Friesland, maart 2019 Inhoudsopgave: Beschrijving werkwijze p.2 Labcontrole bij EU RAAS-remmer/diureticum p.6 Labcontrole bij dosisverhoging RAAS-remmer/diureticum

Nadere informatie

Pharmaceutical care in surgical patients: Tools for measurement and intervention

Pharmaceutical care in surgical patients: Tools for measurement and intervention UvA-DARE (Digital Academic Repository) Pharmaceutical care in surgical patients: Tools for measurement and intervention de Boer, M. Link to publication Citation for published version (APA): de Boer, M.

Nadere informatie

Procesondersteuning met 5e generatie EPD. Harm Smeets

Procesondersteuning met 5e generatie EPD. Harm Smeets Procesondersteuning met 5e generatie EPD Harm Smeets Beter Veiliger EPD Goedkoper Voordelen EPD Toegankelijkheid en uitwisselbaarheid gegevens Minder doublures Minder fouten (leesbaarheid, medicatie) Meer

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Admiraal De Ruyter Ziekenhuis 31 januari 2018 te Goes V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Admiraal De Ruyter Ziekenhuis 31 januari 2018 te Goes V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Admiraal De Ruyter Ziekenhuis 31 januari 2018 te Goes V2003274 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 9 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM

Nadere informatie

Klinische en lange termijn effecten

Klinische en lange termijn effecten Klinische en lange termijn effecten Van een onderwijsinterventie in farmacovigilantie voor specialistische oncologie verpleegkundigen Drs. Michael Reumerman Promovendus en klinisch farmacoloog i.o. Achtergrond

Nadere informatie

DE JUISTE PIL, DE JUISTE PATIENT, EEN FLUITJE VAN EEN CENT! KRISTEL MARQUET ZORGMANAGER AZ VESALIUS

DE JUISTE PIL, DE JUISTE PATIENT, EEN FLUITJE VAN EEN CENT! KRISTEL MARQUET ZORGMANAGER AZ VESALIUS DE JUISTE PIL, DE JUISTE PATIENT, EEN FLUITJE VAN EEN CENT! KRISTEL MARQUET ZORGMANAGER AZ VESALIUS Modulaire opleiding pijn, 08/02/2018 IOM Multicenter en multidisciplinair retrospectief dossieronderzoek

Nadere informatie

reconciliation Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Utrecht Universiteit, Utrecht

reconciliation Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Utrecht Universiteit, Utrecht Continuïteit van farmaceutische zorg met medication reconciliation Fatma Karapinar Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam Utrecht Universiteit,

Nadere informatie

Diversiteit in Harmonie. Erik Heineman 16 september 2011

Diversiteit in Harmonie. Erik Heineman 16 september 2011 Diversiteit in Harmonie Erik Heineman 16 september 2011 Diversiteit in Harmonie: over samenwerken in de keten Erik Heineman 16 september 2011 Ziekenhuis Afdelingen chirurgie medische oncologie pathologie

Nadere informatie

Maagbescherming bij salicylaat-/coxibgebruik 108

Maagbescherming bij salicylaat-/coxibgebruik 108 Maagbescherming bij salicylaat-/coxibgebruik 108 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum 04-03-2014 Doel Verlagen

Nadere informatie

Therapietrouw bij hartfalen: Wat kan de huisapotheker doen? CARDIO 017 Apr. Lieven Zwaenepoel

Therapietrouw bij hartfalen: Wat kan de huisapotheker doen? CARDIO 017 Apr. Lieven Zwaenepoel Therapietrouw bij hartfalen: Wat kan de huisapotheker doen? CARDIO 017 Apr. Lieven Zwaenepoel APB MISSIE Het stimuleren, ontwikkelen en promoten van de meerwaarde van de OFFICINA-APOTHEKER waarbij GEZONDHEID

Nadere informatie

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis IBOM-2 Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis Abeer Ahmad Ruth Mast Giel Nijpels Jacqueline Dekker Piet Kostense Jacqueline Hugtenburg Afdelingen Klinische

Nadere informatie

Polyfarmacie bij ouderen

Polyfarmacie bij ouderen Polyfarmacie bij ouderen J O R I S S C H A K E L I N T E R N I S T- K L I N I S C H G E R I AT E R S T. E L I S A B E T H H O S P I TA A L 2 6 F E B R U A R I 2 0 1 2 Inhoud presentatie Deel 1: Achtergrondinformatie

Nadere informatie

Transitiezorg OLVG - in het netwerk van de patiënt. Dr. Fatma Karapinar, ziekenhuisapotheker-epidemioloog- Board Certified Geriatric Pharmacist

Transitiezorg OLVG - in het netwerk van de patiënt. Dr. Fatma Karapinar, ziekenhuisapotheker-epidemioloog- Board Certified Geriatric Pharmacist Transitiezorg OLVG - in het netwerk van de patiënt Dr. Fatma Karapinar, ziekenhuisapotheker-epidemioloog- Board Certified Geriatric Pharmacist Casus uit de HARM studie Transitiezorg Ziekenhuisopname Huisarts

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Flevoziekenhuis Almere 26 februari 2018 V Utrecht, september 2018.

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Flevoziekenhuis Almere 26 februari 2018 V Utrecht, september 2018. Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Flevoziekenhuis Almere 26 februari 2018 V2003277 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 8 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven

Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven Bedside Scanning een verhaal Niet over barcodes maar over patiëntveiligheid

Nadere informatie

Clinical Audits door AIOS Interne Geneeskunde UMCG. Dr. Joop Lefrandt, internist- vasculair geneeskundige, UMCG

Clinical Audits door AIOS Interne Geneeskunde UMCG. Dr. Joop Lefrandt, internist- vasculair geneeskundige, UMCG Clinical Audits door AIOS Interne Geneeskunde UMCG Dr. Joop Lefrandt, internist- vasculair geneeskundige, UMCG Waarom? Na opname belt huisarts: wat is de ontslagmedicade? NierfuncDeverlies na jodiumcontrast:

Nadere informatie

Beter voorbereid met ontslag. Effectief communiceren tijdens het ontslaggesprek

Beter voorbereid met ontslag. Effectief communiceren tijdens het ontslaggesprek Beter voorbereid met ontslag Effectief communiceren tijdens het ontslaggesprek Programma Inleiding ontslaggesprek relevantie moeder - evaluatieproject Beter voorbereid met ontslag : resultaten voormeting

Nadere informatie

Gebruik van het LSP in het ziekenhuis

Gebruik van het LSP in het ziekenhuis Gebruik van het LSP in het ziekenhuis Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie Gea Olsder Ziekenhuisapotheker UMCG Medicatieoverdracht Gebruik van LSP in een ziekenhuis Gea Olsder, ziekenhuisapotheker

Nadere informatie

Ontwikkelingen op het gebied van de pharmacovigilantie bij ouderen

Ontwikkelingen op het gebied van de pharmacovigilantie bij ouderen Ontwikkelingen op het gebied van de pharmacovigilantie bij ouderen Paul Jansen, geriater klinisch farmacoloog UMC Utrecht en Ephor Ontwikkeling van de levensverwachting 1 Toename gemiddelde leeftijd Hygiëne

Nadere informatie

The RIGHT food is the best medicine

The RIGHT food is the best medicine The RIGHT food is the best medicine Nutritie Support Team : Dr G..Lambrecht, E. Museeuw, N. Baillieul Dienst gastro-enterologie: Dr. G. Deboever Dr. G. Lambrecht Dr. M. Cool Inhoud Ondervoeding Voedingsbeleid

Nadere informatie

Uitwisseling medicatiegegevens via het LSP De volgende stap

Uitwisseling medicatiegegevens via het LSP De volgende stap INFORMATIESTANDAARD MEDICATIEPROCES Uitwisseling medicatiegegevens via het LSP De volgende stap Yoe Kwa Programmamanager Medicatie (VZVZ) Lid Projectgroep Medicatieproces AGENDA LSP en medicatieveiligheid

Nadere informatie

Sandwichnascholing Aan de slag met MFB s! Disclosure belangen spreker. November Rogier Larik Zorgapotheker

Sandwichnascholing Aan de slag met MFB s! Disclosure belangen spreker. November Rogier Larik Zorgapotheker Aan de slag met MFB s! November 2017 Rogier Larik Zorgapotheker Disclosure belangen spreker Geen (potentiele) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Bedrijfsnamen Sponsoring

Nadere informatie

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen.

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen. Toolkit polyfarmacie en medicatieveiligheid Doel 1. De medicamenteuze behandeling van de patiënt optimaliseren 2. Zoveel mogelijk voorkomen van (vermijdbare) bijwerkingen van medicatie 3. De continuïteit

Nadere informatie

Osteoporose profylaxe bij 80+

Osteoporose profylaxe bij 80+ Osteoporose profylaxe bij 80+ Emilie Gieling, AIOS Ziekenhuisfarmacie, CWZ Prof. Dr. Joop van den Bergh, internist-endocrinoloog, VieCurie MC Noord-Limburg, Maastricht UMC & UHasselt België (potentiële)

Nadere informatie

Switch therapie goed uitgezocht

Switch therapie goed uitgezocht Switch therapie goed uitgezocht Klachten verbeterend Temperatuur < 37.8, > 8 uur Vitale functies verbeterend, leukocyten dalend Geschikt oraal middel In staat orale medicatie in te nemen Rhew et al, Arch

Nadere informatie

Medicijnresten en het milieu Wereld Waterdag. Prof. dr. D.J. Touw Rijksuniversiteit Groningen / Universitair Medisch Centrum Groningen

Medicijnresten en het milieu Wereld Waterdag. Prof. dr. D.J. Touw Rijksuniversiteit Groningen / Universitair Medisch Centrum Groningen Medicijnresten en het milieu Wereld Waterdag Prof. dr. D.J. Touw Rijksuniversiteit Groningen / Universitair Medisch Centrum Groningen Overzicht Geneesmiddelen gebruik Initiatieven door de beroepsgroep

Nadere informatie

GGG educatie therapietrouw

GGG educatie therapietrouw GGG educatie therapietrouw Achtergrond diabetes Belang en impact therapie(on)trouw Oplossingen in de praktijk 1 Cijfers diabetes wereldwijd 108 MILLION in 1980 642 MILLION in 2040 in 2014 90% Diabetes

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Rijnstate Ziekenhuis Arnhem 14 februari 2018 V Utrecht, september 2018

Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden. Rijnstate Ziekenhuis Arnhem 14 februari 2018 V Utrecht, september 2018 Therapeutic Drug Monitoring bij gebruik van aminoglycosiden Rijnstate Ziekenhuis Arnhem 14 februari 2018 V2003275 Utrecht, september 2018 Pagina 1 van 9 1. Inleiding Het inspectieonderzoek TDM Aminoglycosiden

Nadere informatie

Transmurale zorg: Casus geriatrie 1/02/2018. Achtergrond. Thuismedicatie. Casus. Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent

Transmurale zorg: Casus geriatrie 1/02/2018. Achtergrond. Thuismedicatie. Casus. Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent Achtergrond Klinische farmacie op dienst geriatrie: Door ZAIO2, vier maanden dezelfde ZAIO (drie ZAIO s per jaar) Twee halve dagen per week (0,2 FTE) Transmurale

Nadere informatie

Safar Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding

Safar Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding Peter Safar Safar 1964 Oorzaak vaststellen en behandelen Hypothermie Gecontroleerd beademen Tracheostoma Epilepsie behandelen Monitoring Voeding Acute coronaire interventie Cornonaire interventie Beademen

Nadere informatie

Maagbescherming bij NSAID-gebruik 107

Maagbescherming bij NSAID-gebruik 107 Maagbescherming bij NSAID-gebruik 107 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum 29-05-2013 Doel Verlagen van

Nadere informatie

Veilige medicatie uitgifte

Veilige medicatie uitgifte Veilige medicatie uitgifte Afstemmen van de medicatie op basis van beschikbaar gestelde labwaarden. 29 maart 2018 1 De casus Een patiënt met verminderde nierfunctie krijgt van de huisarts medicatie voorgeschreven

Nadere informatie

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee?

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Maarten Visscher Resident in Anaesthesiology PhD Candidate Casus Patient, mw. D, 63 jr, lapchol VG: 1x HNP OK 1990 MI 1996 DM Med: PCM, gliclazide,

Nadere informatie

1. Patiënt bezoekt apotheek

1. Patiënt bezoekt apotheek Praktijkvoorbeeld Zorgpad Infectieziekten: PrEP voor apothekers (finale versie_20180912) Versie voor KNMP site dd 25-1-2019 Auteur: David Burger (david.burger@radboudumc.nl) De NVZA wil de apothekers van

Nadere informatie

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking?

Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Zorgpaden: Evidence Based or Wishful thinking? Jeroen van Oostrum Hoofd Business Intelligence Center 24 november 2009 Stellingen Stelling 1: Patiëntuitkomstmaten, zoals heropnames, complicaties en patiënttevredenheid,

Nadere informatie

8 jaar landelijk incidenten melden. Annemarie Haverkamp farmakundige, verpleegkundige Arianne van Rhijn apotheker

8 jaar landelijk incidenten melden. Annemarie Haverkamp farmakundige, verpleegkundige Arianne van Rhijn apotheker 8 jaar landelijk incidenten melden Annemarie Haverkamp farmakundige, verpleegkundige Arianne van Rhijn apotheker Themaconferentie medicatieveiligheid Utrecht - 8 december 2014 Planning Introductie/ achtergrond

Nadere informatie

Samen zorgen. Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct

Samen zorgen. Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct Samen zorgen Samen zorgen wij voor de beste zorg bij een acuut hartinfarct Goof Zonneveld, huisarts in Sint Pancras en kaderhuisarts HVZ Secundaire preventie Verbinding tussen 2 e en 1 e lijn NVVC-Connect

Nadere informatie

Voor een gezonde zwangerschap en borstvoeding

Voor een gezonde zwangerschap en borstvoeding Medicatieadviespunt voor Zwangeren (MAZ) Voor een gezonde zwangerschap en borstvoeding Peter ter Horst 13-09-2017 MAZ: Achtergrond 60-80% van alle zwangeren gebruikt 1 of meer geneesmiddelen Medicatie

Nadere informatie

Elektronisch voorschrijven anticonceptie Handreiking

Elektronisch voorschrijven anticonceptie Handreiking Elektronisch voorschrijven anticonceptie Handreiking Colofon Deze handreiking is een publicatie van de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). Koninklijke Nederlandse Organisatie

Nadere informatie

Barcoded medication administration (BCMA) YES, WE SCAN! Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker

Barcoded medication administration (BCMA) YES, WE SCAN! Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker Barcoded medication administration (BCMA) YES, WE SCAN! Dr. Pieter Helmons, ziekenhuisapotheker Pj.helmons@stjansdal.nl De rol van de ziekenhuisapotheker Waarborgen van optimale medicatieveiligheid 1.

Nadere informatie

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Voorstellen Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Niertransplantatie UMCG Niertransplantatie 8 centra NL * UMC 1 e jaar UMC vervolg 2 e lijn, periferie

Nadere informatie

Nierfunctie in de apotheek

Nierfunctie in de apotheek Nierfunctie in de apotheek JAAP DIK APOTHEKER APOTHEEK VIANEN- APOTHEEK MONNIKENHOF Disclosure sheet Lid ledenraad VZVZ Lid bestuur AVMN met portefeuille ICT + lid stuurgroep LSP Lid werkgroep Medicatieproces

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. 'Zuinig met maagprotectie bij NSAIDgebruik is zuur voor de maag Voorbeeld

Workshop voor apothekers en huisartsen. 'Zuinig met maagprotectie bij NSAIDgebruik is zuur voor de maag Voorbeeld Workshop voor apothekers en huisartsen 'Zuinig met maagprotectie bij NSAIDgebruik is zuur voor de maag Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Onderzoeken van PHARMO en Vonkeman Presentatie van regionale

Nadere informatie

Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid:

Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid: Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid: Medicatiemanagers als vaste waarde in het verpleegkundig team ter verbetering van de medicatieveiligheid. Rolf Toornvliet, ziekenhuisapotheker

Nadere informatie

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte

Nadere informatie

Toezichtresultaten ziekenhuisbezoeken Therapeutic Drug Monitoring Aminoglycosiden

Toezichtresultaten ziekenhuisbezoeken Therapeutic Drug Monitoring Aminoglycosiden Toezichtresultaten ziekenhuisbezoeken Therapeutic Drug Monitoring Aminoglycosiden Aminoglycosiden en medicatieveiligheid Aminoglycosiden zijn geneesmiddelen die onder de groep antibiotica vallen. Aminoglycosiden

Nadere informatie

NOAC s: New Oral Anticoagulants

NOAC s: New Oral Anticoagulants NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog

Nadere informatie

Een keuzehulp ter ondersteuning van gemeenschappelijke besluitvorming rond CVRM bij diabetespatiënten

Een keuzehulp ter ondersteuning van gemeenschappelijke besluitvorming rond CVRM bij diabetespatiënten Een keuzehulp ter ondersteuning van gemeenschappelijke besluitvorming rond CVRM bij diabetespatiënten Mathijs Dun, Jaco Voorham, Floor Haaijer Ruskamp, Jan Schuling, Petra Denig Klinische Farmacologie,

Nadere informatie

Casus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert

Casus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert Casus geriatrie Symposium klinische farmacie 06 oktober 2012 Veerle Grootaert VG: permanente VKF, TIA, syst. Hartfalen, Dementie (MMSE = 15/30) RVO op geriatrie: val met rugpijn ontregelde INR =7 hartslag

Nadere informatie

Incidenten op de intensive care volwassenen

Incidenten op de intensive care volwassenen Incidenten op de intensive care volwassenen Commissie patiëntveiligheid ICV Dave Dongelmans Miranda Gans Sander van der Sluijs Mario Kurk Ellen Schippers Robert Tepaske Frederique Paulus Jan Binnekade

Nadere informatie