VVE werkplan. Stichting Peuterspeelzalen Schermer

Transcriptie

1 VVE werkplan Stichting Peuterspeelzalen Schermer

2 Inhoud Stichting Peuterspeelzalen Schermer... 3 Wat is VVE... 3 Voorgeschiedenis... 3 Integraal VVE-programma... 4 Werken met een doelgerichte planning... 5 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend... 5 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en wordt gedifferentieerd... 6 Pedagogisch handelen... 6 Inrichting van de ruimte... 6 Afstemming educatief handelen pedagogisch medewerkers op elkaar... 6 Taalontwikkeling... 7 Bevorderen van interactie met en tussen de kinderen... 7 Actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijking van het spel... 7 Ontwikkeling van aanpakgedrag bij kinderen... 7 Responsief (taal)gedrag pedagogisch medewerkers... 8 Afstemming op niveauverschillen tussen kinderen... 8 Doorgaande leerlijn... 8 Kind- of ontwikkelvolgsysteem Planmatige begeleiding voor de hele groep, de kleine groep en het individuele kind Evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen Kwaliteitszorg binnen de voor- en vroegschool Warme overdracht naar het basisonderwijs Ouderbetrokkenheid De verwijsindex Samenwerking Centrum voor Jeugd en Gezin Meldcode kindermishandeling

3 Stichting Peuterspeelzalen Schermer Voor u ligt de aanzet tot het definitieve VVE werkplan van de Stichting Peuterspeelzalen Schermer. VVE maakt sinds 2016 deel uit van het pedagogisch beleid van onze organisatie. Bij de uitvoering van het pedagogisch beleid zijn voornamelijk de leidsters en het bestuur betrokken. Zij geven samen vorm aan de inhoud en de uitvoering van dat beleid. Pedagogisch beleid wordt, naar ons idee, pas effectief als er sprake is van een cyclisch proces, waarbij een viertal stappen wordt gezet. Deze stappen zijn: Plan-Do-Check-Act: samen de PDCA-cyclus genoemd. Dat wil zeggen dat wij onszelf doelen zullen stellen, deze zullen uitvoeren, evalueren en bijstellen teneinde een passend beleid te formuleren wat aansluit op de behoeften van ouders, hun kinderen en gemeentebeleid. Zoals gezegd treft u hier ons VVE werkplan voor aankomende jaren. Wij zullen u hiermee informeren over onze visie op VVE en onze plannen en doelstellingen voor 2017 en verder. Wat is VVE VVE betekent Voor- en Vroegschoolse educatie). De voorschool is de peuteropvang en met de vroegschool wordt de kleuterschool (groep 1 & 2) bedoeld. VVE biedt een programma voor kinderen, die extra begeleiding nodig hebben bij hun taalontwikkeling, motorische ontwikkeling en/of sociaal emotionele ontwikkeling. Ook kinderen, die dit niet specifiek nodig hebben, doen mee aan dit programma. Op al onze locaties wordt gewerkt met het lesprogramma van Peuterplein. Dit programma is speciaal ontwikkeld voor kinderen van 2 tot 4 jaar. Onze leidsters hebben een speciale training gevolgd om dit lesprogramma professioneel aan te bieden en daarmee de kinderen nog beter te kunnen begeleiden. Het programma richt zich op het spelenderwijs stimuleren van de ontwikkeling van het kind. Zoals gezegd, doen alle kinderen op onze peuteropvang locaties mee aan dit programma. Voor kinderen met een achterstand kan een VVE-indicatie af worden gegeven. Dit gebeurt via het consultatiebureau. Een kind kan dan meerdere dagdelen deelnemen aan het programma waarbij het derde en eventueel vierde wordt vergoedt door de gemeente Alkmaar. Voorgeschiedenis De Stichting Peuterspeelzalen Schermer verzorgt reeds vele jaren het peuterspeelzaalwerk in de voormalige gemeente Schermer. In 2015 verzocht de gemeente Alkmaar, waar Schermer toen inmiddels deel van uitmaakte, aan de Stichting Peuterspeelzalen Schermer om het peuterspeelzaalwerk om te vormen tot peuteropvang met de daarbij behorende kwaliteitseisen zoals die ook worden gehanteerd in de kinderopvang. Om binnen de peuteropvang ook de peuters met een taal-/ontwikkelachterstand te mogen opvangen zijn alle leidsters inmiddels VVE geschoold. VVE staat voor Voor- en Vroegschoolse Educatie. Daarnaast zijn zij bijgeschoold tot het vereiste 3F taalniveau. Stichting Peuterspeelzalen Schermer zal vanaf 2017 gecertificeerde VVE aanbieden. De Stichting Peuterspeelzalen Schermer biedt op drie verschillende locaties in het buitengebied de Schermer van de gemeente Alkmaar peuteropvang aan. Peuters kunnen hier onder deskundige begeleiding samen spelen en leren van leeftijdgenootjes. Met het professionele aanbod wordt een goede aansluiting op het basisonderwijs geboden. 3

4 De drie peuteropvang-locaties van de Stichting Peuterspeelzalen Schermer: Grootschermer Schermerhorn Stompetoren Peuteropvang t Wavertje LRKP-nummer: Adres: t Waver 43, 1843 JR in Grootschermer. Telefonisch bereikbaar tijdens openingstijden op maandagwoensdag- en vrijdagochtend: Leidster: Kathy van der Salm Peuteropvang De Molletjes LRKP-nummer: Adres: Oosteinde 6, 1636 XV in Schermerhorn. Telefonisch bereikbaar tijdens openingstijden op maandagdinsdag- woensdag- en vrijdagochtend: Leidster: Sylvia Appelman Peuteropvang De Pullelat LRKP-nummer: Schermeerstraat 9, 1841 GE Stompetoren. Telefonisch bereikbaar tijdens openingstijden op maandagdinsdag- donderdag- en vrijdagochtend: Leidsters: Esther van Harskamp en Sabrine Veken Integraal VVE-programma Stichting Peuterspeelzalen Schermer werkt met het VVE programma Peuterplein. Het programma Peuterplein stimuleert de natuurlijke nieuwsgierigheid van jonge kinderen. Samen ontdekken de kinderen spelenderwijs de wereld om zich heen. Peuterplein heeft een optimale doorlopende leerlijn naar de basisschool, waardoor de stap naar het basisonderwijs een stuk kleiner wordt gemaakt. Het biedt een gevarieerd aanbod op de gebieden taal, motoriek, muziek en voorbereidend rekenen. Wat is Peuterplein Peuterplein is een compleet pakket met een groot aanbod van activiteiten en materialen. Het stimuleert alle ontwikkelingsgebieden die voor peuters van belang zijn: - Taal (inclusief VVE) - Voorbereidend rekenen - Bewegen en Fijne Motoriek - Expressie - Muziek - Sociaal-emotionele ontwikkeling - Wereldoriëntatie Het programma is ontwikkeld op basis van de VVE-richtlijnen en heeft een optimale doorgaande leerlijn naar de bestaande kleuterpakketten zoals Kleuterplein, Schatkist en Piramide. Werken met thema s Peuterplein is opgebouwd uit 8 aansprekende thema s, die elk weer uit 16 losse activiteiten bestaan. In elk thema zijn alle ontwikkelingsgebieden verwerkt en ze zijn gericht op de directe wereld om het kind heen. 4

5 De thema s zijn: 1. Lente 2. Zomer 3. Herfst 4. Winter 5. Water 6. Huisdieren 7. Je lichaam 8. Familie De activiteiten vinden plaats met de gehele groep of met een kleine groep. Voor alle kinderen Peuterplein is ontwikkeld voor alle kinderen, dus ook voor kinderen die achterstand hebben opgelopen of dreigen op te lopen. Het pakket kan in heterogene groepen worden gebruikt, met kinderen van verschillende leeftijd en verschillend taalniveau. Hulpmiddelen Het niveau is door simpele stappen eenvoudig af te stemmen op het niveau van het individuele kind. Een afstreepschema wordt gebruikt om direct inzichtelijk te maken welke activiteit een kind heeft gedaan; wat weer handig is voor de overdracht. Communicatie Ouders kunnen makkelijk bij het thema betrokken worden. Peuterplein heeft observatieen overdrachtsformulieren die gebruikt worden bij oudergesprekken en bij de overgang naar het kleuteronderwijs. Werken met een doelgerichte planning Stichting Peuterspeelzalen Schermer hanteert een jaarrooster waarop aangegeven is welke VVE thema s gedurende het jaar aan bod komen. Per thema wordt het VVE activiteitenaanbod in een weekplanning weergegeven. In alle thema s is aandacht voor de brede ontwikkeling van de kinderen. Kinderen worden gevolgd en gestimuleerd in sociale vaardigheden, de motorische, creatieve en cognitieve ontwikkeling. De weekplanning dient als leidraad voor het activiteitenaanbod, maar kan waar nodig gedurende de week bijgesteld worden, wanneer blijkt dat een activiteit meer of minder aandacht nodig heeft. De planningen worden ook in de teamvergaderingen geëvalueerd volgens de PDCA-cyclus en waar nodig bijgesteld voor de toekomst. Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend Het activiteitenaanbod is gevarieerd en sluit aan bij de belevingswereld van het kind. De taalontwikkeling en taalstimulering staat bij ieder thema centraal. Tijdens het vrij spelen stimuleren de leidsters de taalontwikkeling door samen met de kinderen te spelen en tijdens dit samenspel het handelen te benoemen, waardoor kinderen nieuwe woorden leren en inzicht krijgen in de zinsbouw. Daarnaast wordt er veel voorgelezen en gezongen, is er aandacht voor versjes en worden kinderen in de kring gestimuleerd iets te vertellen. 5

6 De speelhoeken zijn uitdagend ingericht: voorwerpen in de speelhoeken en de overige ruimte worden benoemd en in het kader van de ontluikende geletterdheid gelabeld. Ook vormt taal de rode draad bij alle overige momenten zoals samen eten, buiten spelen, knutselen e.d. Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en wordt gedifferentieerd Het aanbod wordt per thema eenvoudig opgestart, waarna gedurende het thema een opbouw in moeilijkheidsgraad volgt. Het aanbod verschilt per leeftijdscategorie en wordt gedifferentieerd naar ontwikkelingsniveau. De leidster benadert de kinderen op een bij het ontwikkelingsniveau van het kind passende wijze. Kinderen die achter blijven in hun ontwikkeling, worden in kleine groepjes of individueel gestimuleerd in de ontwikkeling passend binnen het programma Peuterplein. Pedagogisch handelen Raadpleeg hiervoor ons pedagogisch beleidsplan, welke is terug te vinden op onze website Inrichting van de ruimte Jonge kinderen willen de wereld om zich heen ontdekken. Vanuit het VVE programma bieden wij de kinderen een veilige, gestructureerde, stimulerende en betekenisvolle omgeving aan. Op deze wijze bieden we de kinderen meer kansen om nieuwe dingen te leren en vaardigheden op te doen. Vanuit het VVE-programma worden speelhoeken ingericht waarin specifieke herkenbare activiteiten plaats vinden, zoals een leeshoek, een autohoek, een bouwhoek of een huishoek. Daarnaast worden er thema-gerichte hoeken ingericht waarin kinderen kunnen spelen, ontdekken, experimenteren en kunnen ontwikkelen, alleen of samen met leeftijdsgenootjes. De interactie met andere kinderen is zeer leerzaam en wordt gestimuleerd. De pedagogisch medewerker stimuleert het spel van het individuele kind of de groep door zelf ook deel te nemen aan de activiteit. Het kind wordt door de volwassene uitgedaagd initiatieven te nemen, waardoor het kind zich verder ontwikkelt. De inrichting van de verschillende hoeken sluit aan bij de leeftijd, het ontwikkelingsniveau, de interesses, de ervaring en de eigenheid van de kinderen. De omgeving is taal uitlokkend: speelhoeken en materialen worden gelabeld met plaatjes en teksten, er wordt gebruik gemaakt van dagritmekaarten en daarnaast nemen boeken een belangrijke plaats in onze lokalen. Afstemming educatief handelen pedagogisch medewerkers op elkaar Pedagogisch medewerkers die samenwerken in een VVE groep, stemmen het handelen op elkaar af. Pedagogisch medewerkers handelen volgens de afspraken die vastgelegd zijn in het pedagogisch beleid en VVE beleidsplan. Per thema wordt daarnaast het handelen gericht op de uitvoering van het specifieke activiteitenaanbod besproken en aan de hand hiervan worden de taken verdeeld. De kinderen worden tijdens hun spel geobserveerd waardoor de pedagogisch medewerkers weet wat ieder kind nodig heeft om een stapje verder te komen in zijn of haar ontwikkeling. 6

7 De onderlinge taakverdeling in het educatief handelen vloeit daarnaast gedeeltelijk voort uit het mentorschap dat aan iedere pedagogisch medewerker met betrekking tot een aantal kinderen toegekend is. De vorderingen en informatie uit observaties van de kinderen komen in de structurele kindbesprekingen aan bod, waarop het educatief handelen van de pedagogisch medewerkers waar nodig bijgesteld wordt. Taalontwikkeling De stimulering van de taalontwikkeling neemt een belangrijke plaats in binnen onze peuteropvang-organisatie. De lokalen zijn taal stimulerend ingericht; er wordt gebruik gemaakt van vertelplaten en woordkaarten. Voorlezen behoort tot het dagelijkse ritueel, in de grote groep, in kleinere groepjes of individueel in mentoractiviteiten. Ook kringgesprekjes zijn een vast onderdeel van het dagelijkse programma. Kinderen zijn trots wanneer ze in de kring iets mogen vertellen: bijvoorbeeld over gebeurtenissen in het weekend. Het geeft ze het gevoel serieus genomen te worden; ik hoor erbij! De pedagogisch medewerker speelt tijdens het dagdeel ook in de overige tijd samen met de kinderen en gebruikt in het gezamenlijk spel veel taal. Bevorderen van interactie met en tussen de kinderen Het sociale verkeer is niet vanzelfsprekend. Veel kinderen komen pas op de peuteropvang voor het eerst in aanraking met leeftijdgenootjes. In de groep spelen de kinderen in eerste instantie naast elkaar, maar naar verloop van tijd komen ze elkaar tegen in hun spel en ontstaat er interactie. Deze interactie, waarbij het initiatief bij de kinderen ligt, is waardevol en de kinderen moeten de gelegenheid krijgen hierin zelf hun weg te vinden. De pedagogisch medewerker is op de achtergrond aanwezig om de kinderen te begeleiden, stimuleren en te betrekken bij de interactie. Zij doet dit door middel van het stellen van open vragen waardoor het kind geprikkeld wordt om na te denken. Doordat de pedagogisch medewerker zelf ook meespeelt bevordert ze het samenspel en de wederkerigheid in het spel van de kinderen. Actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijking van het spel Het activiteitenaanbod is betekenisvol. Het sluit aan bij de belevingswereld van de kinderen en wekt de nieuwsgierigheid van de kinderen. Kinderen worden geprikkeld door een uitdagende leeromgeving en zijn enthousiast om deel te nemen. Gedurende het programma worden er nieuwe componenten aan het programma toegevoegd, waarmee het spel van de kinderen verrijkt wordt en de actieve betrokkenheid gestimuleerd wordt. Ontwikkeling van aanpakgedrag bij kinderen De pedagogisch medewerkers stimuleren het competentie- en autonomiegevoel van de kinderen, door kinderen dingen zelf te laten doen en te ervaren en zelf naar oplossingen te laten zoeken. De pedagogisch medewerker benoemt, geeft uitleg, herhaalt en kijkt samen met de kinderen terug op wat ze geleerd hebben en benoemt daarbij nadrukkelijk naar de kinderen wat goed gaat. Wanneer competenties nog aandacht nodig hebben, wordt hieraan tijd besteedt. 7

8 Responsief (taal)gedrag pedagogisch medewerkers Allereerst is de pedagogisch medewerker sensitief: ze is gevoelig voor de signalen die het kind uitzendt. De pedagogisch medewerker probeert aan te voelen en te begrijpen wat het kind wil, doet of bedoelt. Daarnaast is ze responsief: Ze reageert positief op de signalen van de kinderen. De pedagogisch medewerker reageert op het niveau van het kind, non-verbaal of verbaal, als een kind aandacht vraagt en laat hiermee haar beschikbaarheid zien. De pedagogisch medewerker heeft een luisterende houding, gaat in op wat een kind te vertellen heeft, of het initiatief dat het kind neemt. Ze toont interesse in de belevingswereld van het kind en benadert het kind op kind hoogte. Het kind voelt zich hierdoor gewaardeerd, begrepen en serieus genomen. Afstemming op niveauverschillen tussen kinderen Bij de themaplanning wordt aandacht besteed aan de ontwikkelingsbehoefte en het ontwikkelingsniveau van de kinderen. Via de zone van de naaste ontwikkeling dagen we kinderen uit om iedere keer een stapje verder te komen in de ontwikkeling. Deze stapjes worden gerapporteerd in observatie instrumenten of de persoonlijke rapportage van het kind. De themaplanning omschrijft activiteiten voor de kleine en de grote groep. Via individuele handelingsplannen wordt een plan van aanpak voor kinderen die extra zorg nodig hebben, omschreven en uitgevoerd. Doorgaande leerlijn Kinderen die een van de peuteropvang locaties van Stichting Peuterspeelzalen Schermer (verder SPS) bezoeken stromen nagenoeg allemaal door naar de basisschool in het zelfde dorp. Zo stromen kinderen van peuteropvang de Pullelat meestal door naar basisschool de Wiekslag, kinderen die peuteropvang de Molletjes bezoeken stromen meestal door naar basisschool de Bonte Mol en kinderen die peuteropvang t Wavertje bezoeken gaan vaak door naar basisschool de W.J.Driesenschool. Met deze drie basisscholen wil SPS samenwerken als het gaat om het versterken van de doorgaande leerlijn. Met doorgaande leerlijn wordt gedoeld op een ononderbroken leergang van kinderen door het basisonderwijs, te beginnen bij de peuteropvang doorlopend tot en met groep acht. In het geval van SPS gaat het om een doorgaande leerlijn van de voorschoolse educatie (die bij SPS wordt aangeboden) naar de vroegschoolse educatie in de groepen 1 en 2. In het uiteenzetten van onze visie op het versterken van de doorgaande leerlijnen onderscheiden wij drie aspecten: 1. De doorgaande leerlijn op beleidsniveau: de samenwerking en afstemming tussen de peuteropvang locaties en de betrokken scholen. 2. De overdracht van de kindgegevens van de peuteropvang naar de basisschool. 3. De inhoudelijke doorgaande lijn: doorlopende programma s, leerlijnen voor taal, rekenen, sociale ontwikkeling. 1. De doorgaande leerlijn op beleidsniveau SPS gaat ervan uit dat een doorgaande leerlijn de meeste kans van slagen heeft als de school en de peuteropvang locatie als één geheel worden beschouwd. Dat kan zowel zijn als fysieke eenheid door vestiging in hetzelfde gebouw als door het toewerken naar een dusdanige samenwerking waarbij sprake is van een duidelijke structuur voor gezamenlijk overleg, activiteiten en scholing. Bij voorkeur is er één lijn in programma en didactiek. 8

9 Bij twee van onze peuteropvang locaties (de Pullelat en de Molletjes) zijn vergaande initiatieven in gang om de peuteropvang in de verbonden basisschool te vestigen. Bij t Wavertje zullen de mogelijkheden van gezamenlijke huisvesting nog verder moeten worden onderzocht maar zal door SPS het initiatief worden genomen tot een nauwere samenwerking met de W.J. Driessenschool in de vorm van structureel overleg, gezamenlijke activiteiten en scholing. Uiteindelijk is wenselijk om zoveel als mogelijk gelijkende elementen zoals gevoerd op de betreffende basisschool (thema s jaarfeesten, werkwijze en gebruiken) in te voegen in het programma van de peuteropvang locatie zodat een aansluitend geheel ontstaat. 2. De overdracht van kindgegevens van de peuteropvang naar de school Om er voor te zorgen dat een kind op de basisschool goed van start kan gaan is het wenselijk dat gegevens die over hem of haar bekend zijn ook bij de start op de basisschool bekend zijn. Hierdoor kan in geval van ontwikkelingsachterstanden onnodig tijdverlies voorkomen worden. Kinderen die de peuteropvang locaties van SPS bezoeken, worden ten minste twee keer geobserveerd op hun ontwikkeling. Deze systematische observatiemomenten vinden voor alle peuters op hetzelfde moment plaats. Te weten bij 2,9 jaar en bij 3,11 jaar. Deze observaties gebeuren met gebruikmaking van observatielijsten behorend bij onze methode Peuterplein en worden geregistreerd in een daarvoor bestemd registratiesysteem waarbij ouders altijd de gegevens over hun eigen kind in kunnen zien. De gegevens zullen uiteindelijk in de vorm van een verslag met bijgevoegd de gedane observaties aan ouders worden overhandigd. Om de gegevens door te kunnen geven aan de basisschool is toestemming van ouders noodzakelijk. Hier zal naar gevraagd worden tijdens het intakegesprek op de peuteropvang locatie. In het geval van kinderen met een VVE-indicatie vinden wij de observatie en registratie extra belangrijk. Zij worden dan ook vaker geobserveerd. Te weten 2,5 jaar, 2,10 jaar, 3,4 jaar en 3,10 jaar. Ook kan de leidster besluiten om extra of andere observaties uit te voeren als zij zich zorgen maakt over een kind. Zij zal dit dan met de ouders bespreken. Voor kinderen met een VVE-indicatie is een overdracht van gegevens naar de basisschool verplicht. SPS zal dan de gegevens zelf aan de basisschool overdragen in de vorm van een warme overdracht, zie verderop voor meer informatie. Dit wordt tijdens het intake gesprek aan ouders kenbaar gemaakt. In de steeds nauwer wordende samenwerking met de basisscholen zal de haalbaarheid moeten worden onderzocht om samen te werken in de bestaande doorlopende observatiesystemen of leerlingvolgsystemen. Vooraf zal dan duidelijk moeten zijn dat ouders voornemens zijn dat hun kind de betreffende basisschool gaat bezoeken. 3. De inhoudelijke doorgaande lijn: doorlopende programma s, leerlijnen voor taal, rekenen, sociale ontwikkeling Bij SPS wordt op alle locaties gewerkt met de erkende methode Peuterplein. Alle leidsters zijn hiertoe opgeleid. In de bij punt 1 genoemde samenwerking met de basisscholen zal moeten worden gekeken naar de aansluiting, overeenkomst en verschillen met de huidige gebruikte methoden op de betreffende basisscholen. Elementen uit elkaars werkwijze kunnen, waar mogelijk, worden ingevoegd in de methode teneinde er meer een geheel van te maken. Verder valt ook te denken aan het organiseren van (gezamenlijke) ouderactiviteiten om bij te dragen aan de doorgaande leerlijn. Daarbij valt te denken aan een gezamenlijke ouderavond aan de hand van een thema. 9

10 Kind- of ontwikkelvolgsysteem Om de ontwikkeling van peuters te volgen maakt de Stichting Peuterspeelzalen Schermer gebruik van een observatiesysteem. Met dit systeem worden alle peuters op twee vastgestelde momenten (2,9 jaar, 3,11 jaar) geobserveerd op de voorkomende ontwikkelingsgebieden. Bij gesignaleerde achterstanden wordt extra geïnvesteerd door het kind gerichte activiteiten aan te bieden ten einde de ontwikkeling te stimuleren tot, zo mogelijk, leeftijd adequaat. Met ouders wordt besproken hoe zij thuis extra kunnen stimuleren. Spelmateriaal kan worden uitgeleend. SPS maakt hiervoor gebruik van het bij het programma Peuterplein geleverde observatiesysteem. Op locatie de Pullelat, waar met twee gediplomeerde leidsters wordt gewerkt is sprake van mentorschap. De mentor observeert en registreert de ontwikkeling en het welbevinden van het kind in het registratiesysteem. Op de andere locaties observeert en registreert alleen de gediplomeerde leidster. Opvallende zaken worden met ouders besproken. Gemaakte afspraken met ouders worden geregistreerd. Alle ouders kunnen altijd een gesprek aanvragen over de vorderingen van hun kind. De leidsters zullen het initiatief tot een gesprek met ouders nemen als zij dat noodzakelijk achten. Bijvoorbeeld als zij zich zorgen maken over de ontwikkeling. Voor kinderen met een VVE-indicatie geldt dat zij vaker worden geobserveerd. Namelijk bij 2,5 jaar, 2,10 jaar, 3,4 jaar en 3,10. De bevindingen worden altijd met de ouders besproken. Rond deze leeftijd zal de leidster of mentor een afspraak maken voor een voortgangsgesprek. Dit geldt alleen voor kinderen met een VVE indicatie. Planmatige begeleiding voor de hele groep, de kleine groep en het individuele kind In de themaplanning die voortvloeit uit het VVE-programma dat binnen onze organisatie wordt gebruikt, wordt aandacht besteed aan groepsactiviteiten, activiteiten die in kleinere groepjes uitgevoerd worden en worden er ook activiteiten voor kinderen in een 1 op 1 situatie aangeboden. De verschillende activiteiten zijn opgenomen in de weekplanning. Evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg Het VVE programma wordt opgesteld en uitgevoerd aan de hand van de richtlijnen die voor het betreffende programma gelden. In de teamvergaderingen worden de uitgevoerde programma s aan de hand van de PDCA cyclus geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Hierbij is ook het bespreekbaar maken van de ontwikkeling van de pedagogisch medewerker belangrijk: - Hoe bekwaam ben je? - Wat heb je kinderen te bieden? - Wat wil je een kind in je activiteit specifiek leren? - Ben je je bewust van je (pedagogisch) handelen etc.? Naast het bespreken van het activiteiten-aanbod is er binnen de teamvergaderingen ook ruim aandacht voor de begeleiding en de zorg van het individuele kind. 10

11 De kindbespreking is een vast agendapunt in de teamvergadering. Hierin wordt de ontwikkeling van de kinderen besproken aan de hand van de observatie- en toetsgegevens, worden handelingsplannen opgesteld en geëvalueerd en wordt de voortgang van de begeleiding van kinderen waarvoor externe hulp ingeschakeld is besproken. De mentor van het kind heeft hierin een actieve rol en onderneemt waar nodig actie, bijvoorbeeld in de vorm van een oudergesprek of het opstellen van een handelingsplan. Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen Pedagogische medewerkers kennen de kinderen die extra zorg nodig hebben De doelgroepkinderen zoals bepaald op grond van de doelgroep definitie van de gemeente zijn bij de start bij de pedagogisch medewerkers bekend. Het welbevinden en de ontwikkeling van deze doelgroepkinderen en daarnaast alle overige peuters waarbij de ontwikkeling stimulans vraagt, wordt structureel besproken in de kindbesprekingen. Ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Alle pedagogische medewerkers houden zicht op de ontwikkeling van de kinderen die extra zorg nodig hebben en bespreken samen welke hulp gewenst is. De leidster en/of mentor van de betreffende zorgkinderen waken over de begeleiding die voor de betreffende kinderen ingezet wordt. Kwaliteitszorg binnen de voor- en vroegschool VVE-coördinatie binnen voor- en vroegschool VVE krijgt bij SPS voldoende aandacht. In 2016 zijn 4 leidsters van SPS en 2 leidsters van KDV&BSO Bruintje Beer op VVE-cursus geweest. De laatstgenoemde 2 leidsters hebben ook de cursus gevolgd om zonodig bij ziekte of zeer de leidsters van SPS te kunnen vervangen. Het bestuur van SPS is verantwoordelijk voor de kwaliteit en de uitvoering van VVE op de verschillende vestigingen. Zij hebben regelmatig overleg met de leidsters. Kwaliteit van VVE evalueren Gemeente Alkmaar evalueert 3 keer per jaar in een integraal VVE overleg. In dit overleg wordt de kwaliteit van VVE geëvalueerd. Bij dit overleg is de beleidsmedewerker van de gemeente Alkmaar, de onderwijsadviseur en de locatiemanager of VVE coach van de voorschool aanwezig. SPS evalueert jaarlijks of de kwaliteit van VVE nog voldoet. De evaluatie wordt uitgevoerd door een onafhankelijke externe partij. In de evaluatie wordt meegenomen: - participatie van ouders - kwaliteit van het aanbod - kennis en vaardigheden van de pedagogisch medewerkers - de zorgstructuur - het observatiesysteem - de doorgaande lijn. Van de evaluatie wordt een rapportage gemaakt. Resultaten van VVE evalueren De evaluatie van de resultaten van VVE is onderdeel van onze eigen kwaliteitszorg. De resultaten van de doelgroepkinderen of zorgkinderen worden jaarlijks specifiek geëvalueerd. Deze evaluatie vindt plaats op locatieniveau en op groepsniveau. De gegevens uit Kijk! worden bij de evaluatie betrokken. Uit de jaarlijkse evaluatie volgen conclusies en verbeterpunten. 11

12 VVE Verbetermaatregelen De evaluatie van de kwaliteit en de evaluatie van de resultaten leiden tot concrete verbeterplannen. Deze plannen bevatten concrete doelen, gerichte activiteiten, verantwoordelijke uitvoerders en een heldere planning. Borging VVE Om de kwaliteit van VVE te waarborgen heeft SPS constante aandacht voor de professionaliteit van de pedagogisch medewerksters, de kwaliteit van het programma, de leeromgeving, de beschikbare en bestede VVE tijd en specifieke zorg voor de individuele kinderen. Jaarlijks wordt er door het bestuur gekeken of de kwaliteit nog voldoet. Warme overdracht naar het basisonderwijs Als kinderen een VVE-indicatie hebben vindt bij de start of vanaf het moment dat het kind de VVE-indicatie krijgt een intakegesprek plaats. Hierin wordt duidelijk gemaakt hoe op de groep wordt gewerkt aan het VVE-programma, en wat hierin van de ouders wordt verwacht (zie verder). Over de observatiemomenten en de daaraan gekoppelde voortgangsgesprekken. Na de laatste observatie (3,10 jaar) vindt er een eindgesprek plaats. Tijdens dat gesprek wordt de gehele ontwikkeling vanaf de start bekeken. Verder wordt de huidige ontwikkeling bekeken en de punten van zorg besproken. Ouders van kinderen met een VVE-indicatie krijgen een eindverslag over de bevindingen van hun kind te lezen en krijgen in het eindgesprek de gelegenheid hierover nog van gedachten te wisselen met de leidster. In overeenstemming kunnen zaken worden aangepast maar uiteindelijk blijft het een verslag met de vaststellingen van de leidster waaraan de beleving van de ouders kan worden toegevoegd. Als een kind met een VVE-indicatie naar de basisschool gaat, licht de leidster het verslag mondeling toe in een face-to-face-gesprek met de leerkracht. Ouders hebben hier voor aanvang van de plaatsing getekend. Ook in geval van zorgen bij kinderen zonder indicatie zal het de wens van de leidster zijn om de basisschool hierover te informeren. Dit kan echter alleen gebeuren met toestemming van ouders. Als ouders geen toestemming geven zal de leidster het belang van de overdracht nogmaals aan ouders uitleggen. Ouders bepalen dan zelf of zij de basisschool informeren. De leidster zal aan de leerkracht een toelichting geven op de observatiegegevens en de overige waarnemingen die de ontwikkelingen en de achtergrond van het kind betreffen: wat kan het kind, hoe kun je het kind het beste benaderen, etc. De observatiegegevens betreffen de domeinen: algemeen, taalontwikkeling, voorbereidend rekenen, motoriek, sociaal-emotionele ontwikkeling en muziek. De leerkracht kan met de informatie uit de warme overdracht de overgang voor het kind zo soepel mogelijk laten verlopen. De warme overdracht naar de basisschool vindt uiterlijk een maand voordat het kind vier jaar wordt plaats. De leidster neemt hiertoe het initiatief naar de basisschool. 12

13 Ouderbetrokkenheid Bij SPS hechten wij aan de samenwerking met ouders. Wij gaan ervan uit dat het essentieel is, met name als er sprake is van achterstanden, om ouders actief te betrekken bij de voorschoolse educatie. Achterstanden kunnen beter worden aangepakt als er op de peuteropvang en thuis aan wordt gewerkt. Zo starten wij ieder nieuw thema met een informatiebrief. Hiermee worden alle ouders worden geïnformeerd over het nieuwe thema. Welke activiteiten daarin zullen worden aangeboden en welke woorden centraal staan. Ook worden suggesties gedaan wat ouders thuis kunnen doen met het thema. Welke boekje kunnen worden voorgelezen en welke liedjes kunnen worden gezongen. Ouders van peuters met een VVE indicatie worden nauw betrokken bij het proces en de voortgang van hun kind op de peuteropvang. Alle ouders krijgen bij aanvang een intakegesprek met de leidster. Hierin wordt de gang van zaken op de peuteropvang uitgelegd. Ook komt aan de orde op welke ontwikkelingsgebied een achterstand is gesignaleerd en met welke elementen uit het programma hieraan zal worden gewerkt. Ook wordt besproken wat deze ouders eventueel thuis kunnen doen ter stimulering van de (taal)ontwikkeling en zal door de leidster worden teruggevraagd hoe dit verloopt. Het dagelijkse haal- en brengmomenten of de voortgangsgesprekken zijn daarvoor toereikend. Voor de voortgangsgesprekken zullen buiten de opvangtijden afspraken worden gepland met de ouders. De standaard voortgangsgesprekken zijn gekoppeld aan de observatiemomenten. In geval van kinderen met een VVE-indicatie zijn dat er vier, voor de reguliere peuters zijn dat er twee. Bij reguliere peuters vinden geen standaard voortgangsgesprekken plaats. Bij zorgen neemt de leidster het initiatief tot een gesprek. Ouders kunnen altijd zelf een gesprek aanvragen. Indien de leidster of ouders het noodzakelijk vindt, kunnen meerdere gesprekken worden ingepland. Daarnaast draaien ouders van VVE peuters een aantal dagdelen mee op de groep. Zij zullen dan voornamelijk worden gevraagd mee te kijken tijdens de VVE activiteiten. Verder organiseren wij jaarlijks een ouderavond met een thema. Hierbij valt te denken aan opvoedingsvraagstukken of ontwikkeling. De verwijsindex De Stichting Peuterspeelzalen Schermer heeft de Toetredingsovereenkomst Samenwerkingsconvenant Verwijsindex Noord-Holland ondertekend en staat aangemeld bij de Verwijsindex. De voorzitter van het bestuur is gemachtigd om in dit systeem te werken. In het geval dat er zorgen zijn over een bepaalde peuter zal dit na zorgvuldige weging worden vermeld in de verwijsindex. SPS zal adequaat reageren op meldingen die haar via de Verwijsindex bereiken. De ouders van het betreffende kind zullen hierover worden geïnformeerd. Samenwerking Centrum voor Jeugd en Gezin SPS heeft een nauwe samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Daartoe vindt ieder kwartaal een overleg plaats. In dit overleg bespreken beide partijen eventuele zorgen aangaande peuters die de peuteropvang van SPS bezoeken. Deze zorgen worden via de leidsters gemeld aan voorzitter van het bestuur. Deze laatste voert het structurele overleg met de jeugdverpleegkundige van het Centrum voor Jeugd en Gezin. 13

14 Naast de zorgen worden ook de peuters die in aanmerking komen voor VVE indicatie of daartoe geïndiceerd zijn besproken. Zo komen peuters die kunnen profiteren van het VVE aanbod snel in het vizier en kan snel worden geïndiceerd waarna behandelaanbod van start kan gaan. Meldcode kindermishandeling SPS werkt met de wettelijk verplichte meldcode kindermishandeling. Daartoe is voor SPS een aandachtsfunctionaris kindermishandeling opgeleid en aangesteld. Het vijf-stappenplan van de meldcode is bekend bij de leidsters van de peuteropvang locaties en allen weten hoe zij daarin moeten handelen. De leidsters maken, in geval zij zorgen hebben over een peuter, naast hun kennis en ervaring gebruik van de signaleringslijsten van het Nederlands Jeugd Instituut. De meldcode is een vast onderdeel op de structurele overleggen en teamvergaderingen. Hierin worden eventuele zorgen gedeeld en indien nodig verder opgepakt. Uitgangspunt hierbij is altijd transparantie naar ouders. Dit betekent dat de zorgen van de leidster zullen worden gedeeld en zal worden gezocht naar hulp voor ouders en kind. Op de website van SPS is informatie voor ouders over de meldcode opgenomen. 14