Bewegen tussen verschillende beleidsevaluaties Bernard Steunenberg Institute of Public Administration
|
|
|
- Saskia de Lange
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 banner flags EU.tif Bewegen tussen verschillende beleidsevaluaties Bernard Steunenberg Institute of Public Administration
2 Evidence-informed beleid Vraag: Wat was de COBA? Interdepartementale Commissie voor de Ontwikkeling van Beleidsanalyse Vraag: Wanneer is die commissie ingesteld? Ingesteld in 1971 door het ministerie van Financiën Met participatie van alle departementen, CBS, CPB en Directie overheidsorganisatie en automatisering Doel: het initiëren, stimuleren en coördineren van de beleidsanalyse binnen de Rijksoverheid
3 Rationele beleidsanalyse: wat hebben we gedaan? 1. Doelstellingenanalyses (COBA: jaren 70) Uitwerken van de doelstellingenstructuur van beleid: wat willen we? 2. Instrumentenanalyses (COBA: jaren 70-80) Systematische analyse van verschillende beleidsinstrumenten: wat werkt? 3. Kosten-baten/kosten-effectiviteitsanalyses Wat is de maatschappelijke meerwaarde in totaliteit of naar effectiviteit? 4. PPBS=Planning, Programming, Budgeting System (VS: jaren 60) Integrale aanpak van beleidsprogramma s, effectiviteit en kosten 5. Programmabegroting en prestatie indicatoren (VS: jaren 70) Koppelingen van doelstellingen, prestaties en uitgaven 6. Zero-base-budgettering (jaren 70) Begrotingen opbouwen aan de hand van alle beleidskeuzes 7. Sunset-clausule (jaren 70)/nu: experimenteel bestuur Beperken van de looptijd van overheidsprogramma s 8. Outputbudgettering ( performance budgeting ) (jaren 80) Koppelen van de begroting aan prestaties (prestatiebegroting)
4 Wat was het resultaat? Lessen uit het verleden Problemen bij invoering Te snelle invoering en te beperkte participatie binnen de organisatie Te technocratische aanpak buiten de politieke realiteit (zelfs bedreigend voor politiek) Wat zijn de beleidsdoelstellingen? Hoe meten/kwantificeren van overheidsprestaties? Advies uit de jaren 70: het hanteren van wetenschappelijk gefundeerde methoden, technieken en inzichten vergt een mentaliteitsverandering Kies voor een leerproces Vorm daarbij draagvlak Doe het geleidelijk Bied opleiding en training
5 Europa als laboratorium Quality of drafting 1993 Council Resolution Quality of drafting (C-166) Action plan Simplifying and improving regulation Reduce and simplify EU legislation Impact assessment and burden reduction Administrative burden reduction program (COM[2007]23) (COM[2002]278) Improved policymaking Start Refit Program (COM[2012]746) White Paper EU- governance (COM[2001]428) Start Impact Assessment Board (COM[2006]689) Smart regulation (COM[2010]543) Birmingham Declaration: simpler and clearer EU law Refit Platform (COM[2015]215) (C[2015]3261) II III Delors Santer Prodi Barroso I Barroso II Juncker
6 Ex ante evaluaties: impact assessments Methodologie - Wat is het probleem? - Wat zijn de doelstellingen? - Welke instrumenten kunnen worden ingezet? - Met welk (verwacht) effect? Kwaliteitsoordeel: onafhankelijke Regulatory Scrutiny Board Statisch : onderdeel beleidsvoorbereiding - Informatie over doelstellingen/instrumenten/effecten Ervaringen met de methode - Versterking van de positie van de Commissie (intern en binnen de Unie) - Wetenschappelijke kennis versterkt technocratische beleidsvoorbereiding
7 Ex post evaluaties Methodologie - In hoeverre is sprake van doelbereiking? - Soms: in hoeverre is sprake van effectiviteit? Wettelijke verplichting: voorgeschreven in Verordeningen/Richtlijnen Statisch : achteraf, na beleidsuitvoering - Informatie over kwaliteit van de beleidstheorie Ervaringen met de methode - Niet systematisch: 33% geëvalueerd; 43% bevredigende methodologische kwaliteit - Hulpmiddel voor nieuw beleid? Timing/doelverschuiving/probleemverandering - Sluit niet altijd aan bij behoefte
8 Lessen uit Europa Uitvoerige ex ante evaluaties Bij substantiële wijziging volgt nieuwe impact assessment - kiem voor een meer procesbenadering Wettelijke verplichting tot ex post evaluaties Ex ante evaluatie versterkt de positie van de Commissie vs. Raad en Parlement (politiek + legitimiteitsprobleem) Compliance met ex post evaluaties beperkt (draagvlak met de lidstaten) Beleid is dynamisch (probleemverandering/doelverschuiving) Evidence /informatie als politiek machtsmiddel
9 Beleidsevaluatie: types Politieke aandacht Besluitvorming (formeel) laag/technisch hoog/politiek Adaptieve beleidsvorming Ex ante evaluaties beleidsformulering Adaptieve beleidsuitvoering Proactieve evaluaties uitvoering Ex post evaluaties Beleids- Proces (tijd)
10 Hoe werkt beleidsevaluatie? Balanceren tussen twee algemene visies op beleidsontwikkeling Rationele (evidence-based) model inzet van middelen met het doel een probleem op te lossen Focus op: beleidstheorie Criterium: doelbereiking/effectiviteit Functie: verantwoording Sociaal-constructivistische (gedrags) model formuleren van problemen/doelen/ middelen in een interactief sociaal proces - compromis/gedeeld verhaal/proces naar gemeenschappelijke beeldvorming Focus op: belangen/netwerk/draagvlak Criterium: consensusvorming/ samenwerking/beeldvorming/ Functie: verandering
11 Wanneer is er beleidsverandering? oorzaak benadering label auteur Verandering beleidstheorie door leren R Advocacy-framework coalition Verandering van beleidscultuur S Cultural theory Sabatier (1988) Thompson, Ellis& Wildavsky (1990) Paradigmaverschuiving S Shifts in policy paradigm Hall (1993) Verandering van frame S Framing and reframing Rein&Schön (1994) Verandering van discourse S Discursive policy change Hajer (1997) Toeval/gelegenheid/momentum S Policy windows Kingdom (1984) Pad-afhankelijkheid door effecten S Path dependency Esping Andersen (1999) Plotselinge mobilisatie tegen beleid S Punctuated equilibrium Baumgarther&Jones (1993) Wijziging in reproductie door beleidsnetwerken S Policy network approach Bressers&O Toole (1998)
12 Uitdagingen voor adaptieve beleidsontwikkeling 1Focus: van actie naar context Verbinden: rationele met sociaal-constructivistische model Nuanceren: beleidstheorie moet ook gaan over politieke (macht) en normatieve (discourses) context met meerdere actoren (netwerk) 2Hoe: van eenmalig onderzoek naar continue experimenteren Dynamiseer: beleid als contante naar beleid als proces Incrementeel: stap-voor-stap in plaats van één groot onderzoek Onderzoek: toets de beleidsveronderstellingen voortdurend - sociaal-wetenschappelijke en experimentele methodes (RCTs) Data gebruik: hanteer valide/betrouwbare big data bij beleidsformulering en beleidsuitvoering
13 Muddling through? 1. Beleidsevalueren blijft balanceren tussen kennis en politiek/beeldvorming 2. Statische beleidsevaluaties (ex ante/ex post): belangrijk voor verantwoording 3. Dynamische beleidsevaluaties (proces): belangrijk voor verandering - Adaptieve beleidsuitvoering - Experimentele aanpak op kleine schaal - Directe feedback cycli tussen nieuwe kennis en uitvoeren 4. Advies (jaren 70) - Geleidelijk - Stap-voor-stap - Draagvlak
14 Dank u!
Speech Francine Giskes, collegelid Algemene Rekenkamer
Speech Francine Giskes, collegelid Algemene Rekenkamer Inmiddels zit ik een half jaar bij de Algemene Rekenkamer. Ik ben dus relatief nieuw, en als je ergens nieuw bent, merk je af en toe een soort verwondering
Vormgeving van bewezen effectieve beleidsinterventies. 20 juni 2019, Den Haag. Vervolg van het programma. Plenaire afsluiting #KBC19
Vormgeving van bewezen effectieve beleidsinterventies Vervolg van het programma 20 juni 2019, Den Haag Plenaire afsluiting #KBC19 Vormgeving van bewezen effectieve beleidsinterventies Inleiding Aanbevelingen
Beleidsevaluatie op federaal niveau
Beleidsevaluatie op federaal niveau Conceptvoorstel FOD BOSA VEP netwerk 7/09/2018 BOSA.be Inhoud Probleemstelling Toegevoegde waarde Voorstudie en benchmark Belgische federale overheidscontext Conceptuele
Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00
1 Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid en adviseren op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve
Outline. Beleidsevaluatie: een inleiding
Beleidsevaluatie: een inleiding CPS-studiedag: "Evaluatie van veiligheidsbeleid en -plannen: integraal en geïntegreerd?" 22 februari 2011 - Antwerpen Bart De Peuter Instituut voor de Overheid, K.U.Leuven
Ontwikkeling gedragsexperimenten voor effectief beleid Voorzitter: Eva van den Broek Spreker: Annemieke Tuinstra Spreker: Jetske Bouma
Vormgeving van bewezen effectieve beleidsinterventies Parallelsessie 11:20 12:30 20 juni 2019, Den Haag Ontwikkeling gedragsexperimenten voor effectief beleid Voorzitter: Eva van den Broek Spreker: Annemieke
Het bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten
Het bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten Koos van Dijken Platform31 6-2014 - Rotterdam, 17- Inleiding Beleidsontwikkeling Het Reference
Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie
Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie Peter Lelie Europese Commissie - DG EMPL 7-Oct-09 Directoraat-Generaal for Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Gelijke Kansen Eenheid Sociale
Driedaagse Leergang. Kennisintensieve beleidsontwikkeling
Driedaagse Leergang Kennisintensieve beleidsontwikkeling 6, 13 en 20 juni 2014 Den Haag Doelstellingen en doelgroep De doelgroep bestaat uit beleidsmedewerkers/stafmedewerkers bij beleidsinstanties (nationaal,
Vraag en aanbod voor beleidsevaluatie doorheen de beleidscyclus
Vraag en aanbod voor beleidsevaluatie doorheen de beleidscyclus Bart De Peuter Joris De Smedt VVBB-studievoormiddagen Evaluatie, een meerwaarde voor beleid? Deel 1: Een verkenning van vraag en aanbod (9
Vlaams Evaluatieplatform n.a.v. rapport Rekenhof m.b.t. beleidsevaluatiecapaciteit binnen federale overheid:
Vlaams Evaluatieplatform n.a.v. rapport Rekenhof m.b.t. beleidsevaluatiecapaciteit binnen federale overheid: inzichten vanuit Vlaamse overheid Dieter Vanhee Departement Kanselarij en Bestuur Vlaamse overheid
Studiedag De modernisering van het begroten in België. Brussel, 11 mei 2004
Studiedag De modernisering van het begroten in België Brussel, 11 mei 2004 Internationale trends in overheidsbegroten Prof. dr. Geert Bouckaert A. Internationale trends Inhoud 1. Gebruik van prestatiegegevens
Flexibiliteit en toerekenbaarheid in lokaal arbeidsmarktbeleid (verslag van de OECD(LEED)/UA studie)
Flexibiliteit en toerekenbaarheid in lokaal arbeidsmarktbeleid (verslag van de OECD(LEED)/UA studie) Kristel Bogaerts - Ive Marx (Centrum voor Sociaal Beleid) Wouter Van Dooren - Hans Echelpoels (Management
The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017
The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017 Het huidige Erasmus+ Erasmus+ helps European countries to modernise and improve their education and training systems
Beleidsevaluatiecapaciteit van de federale overheidsdiensten
Beleidsevaluatiecapaciteit van de federale overheidsdiensten VEP Seminarie Brussel - 7 september 2018 Agenda Inleiding Waarom deze audit? Onderzoeksvragen Methodologie Definitie en relatie met beleidscyclus
Evalueren van beleid. Research voor Beleid (Panteia Groep) Auteur: Christel Scholten
Evalueren van beleid Research voor Beleid (Panteia Groep) Auteur: Christel Scholten Datum: 14 april 2008 Research voor Beleid - Sociaal wetenschappelijk beleidsonderzoek - Zorg en Welzijn, Arbeidsmarkt,
Public Value Een introductie
Public Value Een introductie Zwolle, 3 oktober 2018 Gerwin Nijeboer waarde creëren in het gemeenschappelijk belang voor het welzijn van het individu en de samenleving. Belangrijk: Public is NIET gelimiteerd
Omkijken naar de Toekomst?!
Omkijken naar de Toekomst?! Bijdrage Cahier Politiestudies Schaalveranderingen (2013) Schaal in de strijd en strijd om de schaal. Over de ontwikkeling richting een nationale politie in Nederland Mede n.a.v.
Workshop 3 Beleidsevaluatie
Workshop 3 Beleidsevaluatie Workshops pilootbesturen BBC - Beleidsevaluatie- Starters 2011 1 Inleidende toelichting Terugkijken vorige fasen Pauze Beleidsevaluatie Lunch Aan de slag Workshops pilootbesturen
Inventarisatie evaluatiemethoden C-ITS
Inventarisatie evaluatiemethoden C-ITS Ronde Tafel Effecten 8 december 2015 Freek Faber Welke evaluatiemethoden kennen jullie?. 8 december 2015 2015-18/2 Inventarisatie evaluatiemethoden voor C-ITS Evaluation
Ex ante evaluatie van beleid en regelgeving: focus op impact assessments VEP studiedag 30 april 2010
Ex ante evaluatie van beleid en regelgeving: focus op impact assessments VEP studiedag 30 april 2010 «Ik wil mensen in armoede een transparant model aanreiken waarmee zij kunnen toetsen of een beleidsmaatregel
Prestatiebegroting. VEP-workshop prestatiebegroting 29/11/2017
Prestatiebegroting VEP-workshop prestatiebegroting 29/11/2017 Overzicht ontwikkelingen prestatiebegroting Vorige legislatuur - Startpunt: nieuwe begrotingsstructuur koppeling van beleidsvelden met begrotingsprogramma
Normen in performance audit Het Belgisch Rekenhof
Normen in performance audit Het Belgisch Rekenhof Eddy Van Loocke eerste- auditeur- revisor Rekenhof De praktijk van performance audit - 18 mei 2006 1 Indeling presentatie performance audit in het Rekenhof
Deel I Achtergronden en benaderingen 15
Inhoud Deel I Achtergronden en benaderingen 15 1 Politiek, beleid en sturing: een positiebepaling 17 1.1 Inleiding 17 1.2 Politiek, beleid en sturing 20 1.2.1 Politiek 20 1.2.2 Allocatiemechanismen 23
Jeroen Backs Afdelingshoofd Strategische Beleidsondersteuning Departement Onderwijs en Vorming
Jeroen Backs Afdelingshoofd Strategische Beleidsondersteuning Departement Onderwijs en Vorming Outline Evidence informed -beleid in Onderwijs & Vorming Bijdrage aan het regeerakkoord Case: Naar centrale
Evaluatieonderzoek voor het natuurbeleid VVBB 19/9/06
Evaluatieonderzoek voor het natuurbeleid VVBB 19/9/06 Dr. Wouter Van Reeth wetenschappelijk attaché Inhoud De kloof tussen onderzoek en beleid Kennissysteem natuur in Vlaanderen Natuurrapportering in Vlaanderen
De discrepantie tussen woonwetgeving en de werking ervan
De discrepantie tussen woonwetgeving en de werking ervan Bernard Hubeau & Diederik Vermeir Universiteit Antwerpen 1. Onderzoek private en sociale huur 2. Kwaliteitsvolle regelgeving 3. Wetsevaluerend onderzoek
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag.. Emancipatie Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl
Situering en aanleiding (1)
Evaluatie decreet grond- en pandenbeleid van 27 maart 2009 Kennisdeling regelgeving en beleidsevaluatie 25 januari 2016 Situering en aanleiding (1) Structuur decreet grond rond- en pandenbeleid - Boek
04 Support staff training
Het introduceren van referentiekaders voor kwaliteitsborging op het gebied van beroepsonderwijs en training (VET) is de afgelopen jaren tot een prioriteit uitgegroeid. Tijdens de vroege stadia van de ontwikkeling
De Europeanisering van ruimtelijk beleid in Nederland
De Europeanisering van ruimtelijk beleid in Nederland Bas Waterhout 5-10-2010 Onderzoeksinstituut OTB Technische Universiteit Delft b.waterhout@tudelft.nl +31 (0)15 2787950 Delft University of Technology
Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016
Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living
Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301
Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301 Doel Ontwikkelen, implementeren, evalueren en bijstellen van beleid op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve van de instelling,
Governance voor duurzamer wonen en bouwen: ervaringen, lessen en toekomstpistes
Governance voor duurzamer wonen en bouwen: ervaringen, lessen en toekomstpistes Erik Paredis Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Universiteit Gent www.steunpunttrado.be Omschrijving van het onderzoek Bijdrage
The CAF Procedure voor externe feedback 2010
De toekomst van kwaliteitsmanagement met CAF in de publieke sector The CAF Procedure voor externe feedback 2010 Inhoudsopgave 1. The CAF procedure voor externe feedback : waarom en wat 1. Noodzaak, doelstellingen
Beleidsdoorlichting Luchtvaart. Verslag onafhankelijke deskundige
Beleidsdoorlichting Luchtvaart Verslag onafhankelijke deskundige In opdracht van: Decisio BV 17 augustus 2017 Aanleiding In de offerte-uitvraag voor het uitvoeren van de Beleidsdoorlichting Luchtvaart
I N H O U D Wet maatschappelijke ondersteuning Veiligheid Ruimtelijke ordening en bouwen Gemeentefinanciën Sociale zaken en armoedebeleid
Raadslid is een mooi vak. Als raadslid mag u over de meest uiteenlopende zaken meebeslissen. U komt in veel verschillende situaties waarin u om uw mening wordt gevraagd. Maar wat is bij al die verschillende
Kickstart-aanpak. Een start maken met architectuur op basis van best practices.
Kickstart-aanpak Een start maken met architectuur op basis van best practices. www.theunitcompany.com Kickstart-aanpak Soms is net dat extra duwtje in de rug nodig om te komen waar je wilt zijn. In onze
K.U.Leuven Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent.
K.U.Leuven Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent www.steunpuntbov.be Workshop: Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Australische en Britse
Het belang van sterke lokale besturen door processen van bestuursversterking. Planningsdagen VVSG Vaalbeek, 3 mei 2013 Jean Bossuyt (ECDPM)
Het belang van sterke lokale besturen door processen van bestuursversterking Planningsdagen VVSG Vaalbeek, 3 mei 2013 Jean Bossuyt (ECDPM) Toenemende verwachtingen in lokale besturen Bestuur dicht bij
BELEIDSEFFECTMETING - HANDLEIDING VOOR STATENCOMMISSIES
BELEIDSEFFECTMETING - HANDLEIDING VOOR STATENCOMMISSIES 26 APRIL 2006 CONTEXT EN AANLEIDING Sinds maart 2003 is de Wet dualisering provinciebestuur van kracht. Mede in dit kader heeft het Presidium van
Het Europees Sociaal Fonds en het Belgisch Tewerkstellingsbeleid. Onbekend maakt onbemind?
Het Europees Sociaal Fonds en het Belgisch Tewerkstellingsbeleid Onbekend maakt onbemind? Rika Verpoorten, Mieke Beckers, Gert Verschraegen Centrum voor Sociologisch Onderzoek, K.U.Leuven Dag van de Sociologie,
Rekenkamercommissie Beverwijk
Rekenkamercommissie Beverwijk Gemeente Beverwijk t.a.v. de leden van de gemeenteraad datum 25 maart 2014 ons kenmerk onderwerp Rekenkamerbrief Collegeprogramma bijlagen Methode voor gestructureerde opzet
Financiële controle in een resultaatgerichte hervorming van de begroting en de boekhouding
Financiële controle in een resultaatgerichte hervorming van de begroting en de boekhouding Veerle Conings, wetenschappelijk medewerker, Instituut voor de Overheid (K.U.Leuven) 1 Historiek hervormingen
ITAES Integrated Tools to design and implement Agri- Environmental Schemes
ITAES Integrated Tools to design and implement Agri- Environmental Schemes 6 th Framework Programme Prof. Guido Van Huylenbroeck Evy Mettepenningen Ann Verspecht Wat is ITAES? Europees onderzoeksproject,
Klimaat voor een nieuwe M.E.R.
Klimaat voor een nieuwe M.E.R. Praktische Workshop Klimaatadaptatie in de praktijk van planvorming en milieu effectrapportage. Gerald Jan Ellen, Deltares, Bestuurskundig onderzoeker/adviseur Inhoud Adaptatie?
Pilot. Michal van Eijk. 8 februari 2018
Pilot Lerend evalueren Michal van Eijk 8 februari 2018 Inhoud 1. Context en aanleiding pilot 2. Meerjarenprogramma 2018-2022 3. Lerend evalueren 4. Vervolg en vragen? 1.1 Wat zijn de trends? Doel: Schetsen
Een toelichting op Circular IQ
Een toelichting op Circular IQ Vereniging Circulair Friesland Roy Vercoulen & Claire Teurlings Founders Circular IQ 14 Februari 2017 Een slim interactief platform dat duurzaamheidsinformatie verandert
Een beleidsevaluatie voorbereiden - ervaringen vanuit de OVAM
Een beleidsevaluatie voorbereiden - ervaringen vanuit de OVAM Ann Braekevelt - projectleider 1 Agendavorming Maatschappelijke issues Selectie en structurering van beleidsproblemen Uitgangssituaties autonome
Institutionele kadering en relevantie voor beleidsvoorbereiding van Impact Assessment in de Europese Commissie
Bijeenkomst Evaluatorennetwerk over ex ante evaluatie 21 mei 2013 Den Haag Institutionele kadering en relevantie voor beleidsvoorbereiding van Impact Assessment in de Europese Commissie Robert Scharrenborg
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Evidence Based Management? Maxime Congres Groep Maatwerk The Vigor Unit
Evidence Based Management? Maxime Loose @Maximeloose Congres Groep Maatwerk The Vigor Unit Eerst, een korte test Surf naar: join.quizizz.com Wifi: Lamotguest :: Lamot1317!! Naam & resultaat zichtbaar voor
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 750 IX Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Financiën (IXB) en de begrotingsstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het
maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-II
Opgave 1 Regulering van wietteelt 1 maximumscore 3 het beschrijven van de formele machtsverhouding tussen de rijksoverheid en de gemeenten (per aspect 1 scorepunt) 2 een juiste interpretatie van de teksten
Lijst van vragen en antwoorden
31271-25 Beleidsreactie op de beleidsdoorlichting Publieksdiplomatie 2010-2014 van de Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken nr. Lijst van
Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed in Vlaanderen
Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed in Vlaanderen Een initiatief van de EU Sinds 2010 actie door Europese middenveld en lidstaten voor een dergelijk jaar Inspiratie 1975 Europees Jaar van het Bouwkundig
Het ondernemingsplan: nut van een betere koppeling met de begrotingscyclus. Tom Van Laere
Het ondernemingsplan: nut van een betere koppeling met de begrotingscyclus Tom Van Laere Inhoud Inleiding Overkoepelende aandachtspunten prestatiegericht begroten Prestatiebegroting: wat en waarom? Historiek
Veerkracht en zelfredzaamheid vanuit internationaal perspectief Keynote Congres Voorbereid op zelfredzaamheid
Veerkracht en zelfredzaamheid vanuit internationaal perspectief Keynote Congres Voorbereid op zelfredzaamheid Georg Frerks Hoogleraar Rampenstudies, Wageningen Universiteit Bredere Context Globalisering
Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap
Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap in de reflectie zie je de bron Effectief Leiderschap.. een persoonlijke audit U geeft leiding aan een team, een project of een afdeling. U hebt veel kennis, u
ISO 9001: Business in Control 2.0
ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM
Linda van Saase november 2016
Beeldvorming, rationaliteit en wenselijkheid voor dure oncologische geneesmiddelen Status van de referentiewaarden per QALY Linda van Saase 2016127833 29 november 2016 Beeldvorming, rationaliteit en wenselijkheid
Historische en internationale situering van prestatiebegroting
Historische en internationale situering van prestatiebegroting VEP/VVBB, Brussel, 29 November 2017 Prof. Geert Bouckaert KU Leuven President of IIAS 1. Beleid, financiën, contracten Contract Cycle Feedback
onderzoek in transitie?
Transitieonderzoek: onderzoek in transitie? Erik Paredis (UGent) Yves De Weerdt (VITO) Frank Nevens (VITO) Opstartworkshop INTRAP 31 mei 2012, Leuven www.steunpunttrado.be Opbouw 1. De uitdagingen waarvoor
2018D52325 LIJST VAN VRAGEN
2018D52325 LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor VWS heeft een aantal vragen voorgelegd aan de regering over de brief van 17 september 2018 betreffende de Voortgang Pilot beleidsevaluaties VWS (Kamerstuk
Leiderschap in planning & control
Leiderschap in planning & control A3 netwerkbijeenkomst, 20 januari 2015 Henk Doeleman Leiderschap in planning & control? Minder papier Meer participatief en versterkte betrokkenheid Versterking van de
BOUWTEAM EN DEELNAME VAN DE TOEKOMSTIGE INWONERS
1 In teamverband bouwen: kwaliteit, doeltreffendheid, snelheid! Leefmilieu Brussel BOUWTEAM EN DEELNAME VAN DE TOEKOMSTIGE INWONERS Daniel MIGNOLET Habitat et Participation vzw 1 Doelstellingen van de
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 31 maart 2016 Betreft Vervolg Wetgevingsoverleg
a) Titel voorstel Proposal for a directive of the European Parliament and of the Council on countering money laundering by criminal law.
Fiche 2: Richtlijnvoorstel strafbaarstelling witwassen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Proposal for a directive of the European Parliament and of the Council on countering money laundering by criminal
Second opinion op de beleidsdoorlichting van het begrotingsartikel 18. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid. Maarten Kansen
Second opinion op de beleidsdoorlichting van het begrotingsartikel 18 Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid Maarten Kansen Oktober 2016 Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) maakt analyses
Inhoudsopgave Politiek en politieke wetenschap Staat en macht Breuklijnen en ideologieën
1 Politiek en politieke wetenschap 17 1.1 Politiek 17 1.2 Variaties in politiek 19 1.2.1 Politiek en territorium 20 1.2.2 De verschuivende culturele grenzen van de politiek 21 1.2.3 De vormen en structuren
Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 1
Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 1 Beoordelingskader, ofwel hoe wij gekeken en geoordeeld hebben Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Uitgangspunten 2 3 Beoordelingscriteria 3 4 Hoe
Monitoring en evaluatie van het programma voor
Monitoring en evaluatie van het programma voor plattelandsontwikkeling in Vlaanderen (PDPO II) Ellen Maertens Afdeling voor Monitoring i en Studie Departement Landbouw en Visserij 27 april 2010 Landbouw
Oververhitting. Begrijpen om te beheersen. Seminarie Duurzame gebouwen. 21 juni Pascal LENORMAND Incub
Seminarie Duurzame gebouwen Oververhitting 21 juni 2019 Begrijpen om te beheersen Waarom de veralgemening van oververhitting getuigt van het tekortschieten van de gebruikelijke thermische benadering Pascal
In 10 stappen naar een managementsysteem
In 10 stappen naar een managementsysteem Luc Bortels Publisher HSE 9/2/2017 Luc Bortels Publisher Health, Safety & Environment bij Wolters Kluwer meer dan 25 jaar ervaring in het opzetten van systemen
Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17
IX Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk 1. Achtergrond 3 Hoofdstuk 2. Probleemstelling 7 Afdeling I. Academisch debat 7 Afdeling II. Eigen bijdrage academisch debat 9 Hoofdstuk 3. Onderzoeksvragen en -methodologie
2.2 Argumenten voor het instellen van overheden 2.3 Verklaringen voor ondoelmatig overheidsbeleid 2.4 Samenvatting
Inhoud Woord vooraf Deel I Inleiding 1. Beleid, processen en effecten 1.1 Beleid en beleidswetenschap 1.2 De beleidsinhoud 1.3 Het beleidsproces 1.4 De beleidseffecten 1.5 Het beheer van de beleidsorganisatie
Beleidsbrief Algemeen Regeringsbeleid
Beleidsbrief Algemeen Regeringsbeleid 2015-2016 I. Inleiding Samenwerking, dialoog en vertrouwen Kwaliteitsvolle besluitvorming Uitbouw Departement Kanselarij en Bestuur Specifieke horizontale prioriteiten
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 XVII Vaststelling van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2016 Nr. 62 BRIEF VAN
Organisatie- en invoeringsstrategieën Omgevingswet
Organisatie- en invoeringsstrategieën Omgevingswet Kennismarkt Omgevingswet 11 oktober 2016 Ron Visscher De vier verbeterdoelen Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Samenhangende benadering
Indicatoren voor beheer en beleid: tussen hamer en aambeeld? Josée Lemaître Dries Verlet
Indicatoren voor beheer en beleid: tussen hamer en aambeeld? Josée Lemaître Dries Verlet Overzicht Inleidende beschouwingen ivm indicatoren Door middel van kennis gebaseerd beleid naar bruikbare indicatoren
Wokshop 28 maart Talentontwikkelend werken, welke criteria komen boven drijven? Griet Liebens
Wokshop 28 maart Talentontwikkelend werken, welke criteria komen boven drijven? Griet Liebens griet.liebens@khlim.be L zijn als boer en tuinder hun vak: helpen groeien Talentontwikkeling: werken aan positief
Onderzoeksmethoden en -technieken voor doelmatiger en doeltreffender beleid
Driedaagse Leergang Beleidsonderzoek en Beleidsevaluatie Onderzoeksmethoden en -technieken voor doelmatiger en doeltreffender beleid Beproefde en innovatieve onderzoeksmethoden voor effectieve, op leren
Agendapunt 6: Op weg naar KP8
Agendapunt 6: Op weg naar KP8 Consultatie ten behoeve van de Nederlandse inzetbepaling Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap Waar staan we KP6 is afgerond (2002-2006) Document: Evaluatie achteraf
Bescherming van het Werelderfgoed in de praktijk
Bescherming van het Werelderfgoed in de praktijk 1 UNESCO Werelderfgoedverdrag Lidstaten van het Werelderfgoedverdrag zijn verantwoordelijk voor ( ) de bescherming, de instandhouding ( ) en de overdracht
Hoofdstuk 1. Normatieve uitgangspunten en inkadering
VII INHOUDSTAFEL Inleiding 1 1. Onderwerp 3 2. Context en achtergrond 7 3. Doelstellingen en onderzoeksvragen 11 3.1. Doel en vragen 13 3.2. Wetenschappelijke innovatie en maatschappelijke relevantie 14
Inhoud. Voorwoord 7. Dankbetuiging 11. Hoofdstuk 1 Inleiding 13. Hoofdstuk 2 Ontwikkeling van de strategie 51
Inhoud Voorwoord 7 Dankbetuiging 11 Hoofdstuk 1 Inleiding 13 Hoofdstuk 2 Ontwikkeling van de strategie 51 Hoofdstuk 3 Planning van de strategie 89 Bijlage hoofdstuk 3 Strategiekaarten 121 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk
15 mei Inspire richtlijn van kracht
Er is er één jarig! 15 mei 2007 Inspire richtlijn van kracht Wat regelt INSPIRE INSPIRE mijlpalen 15/5/2009 INSPIRE wet 3/12/2010 Metadata van annex I en II 9/11/2011 Discovery en view services voor annex
Digitale Platforms: een analytisch kader voor het identificeren en evalueren van beleidsopties
TNO-rapport TNO 2015 R11271 NL Samenvatting Digitale Platforms: een analytisch kader voor het identificeren en evalueren van beleidsopties Earth, Life & Social Sciences Anna van Buerenplein 1 2595 DA Den
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 6 juli 2018 Betreft Operatie inzicht in kwaliteit
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
EIGEN RISICO BEOORDELING (ERB) IORP II JASPER HOOGENSTRAATEN 27 SEPTEMBER 2018
EIGEN RISICO BEOORDELING (ERB) IORP II JASPER HOOGENSTRAATEN 27 SEPTEMBER 2018 Impact op uw fonds? 2 Inspanningen van toezichthouders nemen toe 3 Agenda Wat is de ERB en waarom eigenlijk? Vereisten in
Rapport 833 Derriks, M., & Kat, E. de. (2020). Jeugdmonitor Zeeland Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
Samenvatting Rapport 833 Derriks, M., & Kat, E. de. (2020). Jeugdmonitor Zeeland Amsterdam: Kohnstamm Instituut. De Jeugdmonitor Zeeland De Jeugdmonitor Zeeland is een plek waar allerlei informatie bij
Actuele Europese Milieudossiers
Actuele Europese Milieudossiers 17 januari 2019 Infosessie Minaraad-VLEVA Rik De Baere (ism. Marjan Decroos) Adviseur Europees Beleid DEPARTEMENT OMGEVING Afdeling Strategie, Internationaal beleid en Dierenwelzijn
Competentiemeter docent beroepsonderwijs
Competentiemeter docent beroepsonderwijs De beschrijving van de competenties in deze competentiemeter is gebaseerd op: - de bekwaamheidseisen uit de Algemene Maatregel van Bestuur als uitwerking van de
Kwaliteit binnen de VO en daarbuiten. Beleidsdomein- en bestuursniveauoverschrijdende initiatieven
Kwaliteit binnen de VO en daarbuiten Beleidsdomein- en bestuursniveauoverschrijdende initiatieven Coördinatie en vertegenwoordiging van het Vlaams niveau binnen bredere kwaliteitsnetwerk - BZ vertegenwoordigt
CREATIVE TWINNING VOORLICHTINGSBIJEENKOMST 22 JANUARI Aan deze presentatie kunnen geen rechten worden ontleend
CREATIVE TWINNING VOORLICHTINGSBIJEENKOMST 22 JANUARI 2018 Aan deze presentatie kunnen geen rechten worden ontleend Programma Welkom Bianca Leemkuil Manager Internationale Ontwikkeling RVO Internationaal
Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA
Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA LINCOLN STEFFENS I have seen the future and it works IiP = Meer dan Opleiden! (veel meer.) Recent Onderzoek Informeel Leren ( Research voor Onderwijs &
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1090 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE
Eerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2011 2012 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie 33 456 EU-mededeling: De EU-strategie voor de uitroeiing
Fiche 2: Richtlijn betreffende facultatieve verleggingsregeling en het snelle reactie mechanisme tegen btw-fraude
Fiche 2: Richtlijn betreffende facultatieve verleggingsregeling en het snelle reactie mechanisme tegen btw-fraude 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel: Voorstel voor een Richtlijn van de Raad tot wijziging
Workshop: ontwikkeling en evaluatie van sociaalwerkpraktijken binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal. Didier Boost UAntwerpen - Master Sociaal Werk
Workshop: ontwikkeling en evaluatie van sociaalwerkpraktijken binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal Didier Boost UAntwerpen - Master Sociaal Werk Context van uitdagingen Het Geïntegreerd Breed Onthaal: