Jaarverslag Ledenraad 9 juni 2014 Bijlage 9 a. Inhoudsopgave. Colofon. Voorwoord

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2014. Ledenraad 9 juni 2014 Bijlage 9 a. Inhoudsopgave. Colofon. Voorwoord"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014 Inhoudsopgave Colofon Voorwoord Het verslagjaar 2014 stond in het teken van de kracht van de basis. De leden, veelal verenigd in afdelingen, vormen de PCOB. Hun kracht maakt dat de vereniging PCOB het verschil kan maken en bijdraagt aan een sterke positie van senioren in de maatschappij. Dat de kracht binnen onze vereniging groot is, werd voor mij persoonlijk zichtbaar tijdens het bijwonen van een aantal inspirerende bijeenkomsten. Daar zie ik hoeveel betrokkenheid, kennis en kunde er is! Het afgelopen jaar hebben veel leden met een bepaalde functie trainingen gevolgd in het werken met programma s die betrekking hebben op hun functie. De grote betrokkenheid, inzet en discipline die ik bij hen zag, is geweldig en motiverend. Een woord van waardering is zeker op zijn plaats voor alle kaderleden en vrijwilligers die zich op verschillende wijze inspannen voor de PCOB. Het afgelopen jaar was voor de PCOB een enerverend jaar, met veel verschillende emoties. Aan het begin van het jaar heeft de werkorganisatie een reorganisatie moeten uitvoeren, waarbij we afscheid namen van medewerkers die zich jaren voor de PCOB hebben ingezet. In de Ledenraad van november legde voorzitter Rienk van Splunder zijn voorzitterschap neer om voor hem moverende redenen. In de samenleving draaide 2014 in belangrijke mate om alle veranderingen in de zorg. De voorbereidingen op de transitie waren in volle gang. Dat veroorzaakte onrust en zorgen om de (ouderen)zorg. De verschuiving in taken van Rijk naar gemeente betekent ook dat een belangrijke verantwoordelijkheid aan de basis komt te liggen: in de lokale belangenbehartiging. De plaats waar we als burgers een stem, een tegengeluid, kunnen laten horen, is verschoven van Binnenhof naar Dorpsplein. In dit jaarverslag vindt u enkele mooie voorbeelden van PCOB-leden die opkomen voor de belangen van ouderen in hun gemeente. Toch wordt er her en der nog wat kracht gemist op lokaal niveau; de rol van belangenbehartiger is er één die (nog) niet overal in het land ingevuld is. Maar wel hard nodig! De PCOB liet op landelijk niveau afgelopen jaar een duidelijk geluid horen. Onze politieke lobby was onder meer van grote invloed op de nieuwe wetgeving omtrent de transitie, op de positie van ouderen op de arbeidsmarkt en in de pensioendiscussie. Een lobby die we veelal gezamenlijk uitvoerden, in krachtige samenwerking, met ouderenorganisaties Unie KBO, NVOG en NOOM. Aan het einde van 2014 is besloten om deze samenwerking binnen de koepel van ouderenorganisaties CSO op andere wijze voort te zetten. De landelijke belangenbehartiging wordt door de organisaties zelf ter hand genomen. De gezamenlijke Pagina 1 van 32

2 projecten blijven nog binnen de CSO gedurende de looptijd. Er wordt gezocht naar andere vormen van samenwerking, aangepast aan het huidige tijdsgewricht. Tijdens het lezen van het dit jaarverslag wordt voor mij, en ik hoop ook voor u, weer heel concreet zichtbaar dat we als PCOB een belangrijke en onmisbare plaats vervullen in onze huidige samenleving. Namens het PCOB-bestuur, Okke Pol, secretaris Landelijk bestuur Pagina 2 van 32

3 Deel 1: Vereniging De PCOB komt op voor alle senioren in Nederland. Dynamisch, betrokken, professioneel en christelijk geïnspireerd; het zijn dé kenmerken van de PCOB. Ons doel? Een maatschappij waarin iedereen met zijn of haar mogelijkheden kan meedoen. De vereniging PCOB wil bijdragen aan een stevige positie van senioren in de samenleving. Leden, zelf ouderen, zetten zich hier actief voor in. Dat doen we al sinds onze oprichting in Per 1 januari 2015 heeft de PCOB circa leden en 325 lokale afdelingen verspreid over heel Nederland. Ledenraad De leden van de PCOB worden sinds 2013 vertegenwoordigd door een gekozen Ledenraad. Dit is het hoogste orgaan binnen de vereniging en bestaat uit 36 leden, die per provincie gekozen zijn door PCOB-leden. De Ledenraad houdt onder meer toezicht op het landelijk bestuur en benoemt de leden van het landelijk bestuur. Dankzij de Ledenraad kunnen leden directer invloed uitoefenen op het beleid en de keuzes die de PCOB maakt. Hiermee vergroten we onze slagkracht en streven we naar een verbinding met onze achterban die past bij deze tijd. In de opstartfase was het nog wat zoeken naar een passende wijze van werken en functioneren van dit nieuwe orgaan. Ledenraadslid Harm Lubberts vertelt na afloop van de Ledenraadsvergadering van 11 juni 2014: Zeker vergeleken met eerdere vergaderingen zie ik een positieve ontwikkeling. De taak van de Ledenraad; meedenken op hoofdlijnen, komt meer naar voren en de leden onderling zijn ook steeds meer aan elkaar gewend en op elkaar ingespeeld. Ik denk dat de PCOB op deze manier heel sterk georganiseerd is. De samenwerking van Ledenraad, bestuur en directie verloopt goed. De Ledenraad voelt zich gehoord. Volgens mij zijn we op de goede weg! In 2014 komt de Ledenraad vier keer bijeen. Op 4 maart en 25 september is er een informatieve bijeenkomst. De eerste staat in het teken van de gevolgen van de reorganisatie en de bijeenkomst in september staat in het teken van nadere onderlinge kennismaking. 11 juni is er een reguliere vergadering waarin het jaarverslag en de jaarrekening over 2013 worden besproken en goedgekeurd. Tevens wordt de kaderbrief goedgekeurd, op basis waarvan de begroting 2015 nader wordt ingevuld. Ook wordt Anke Huisman-Mak benoemd tot tweede voorzitter. 27 november komen de begroting en het jaarplan voor 2015 aan de orde in de Ledenraad. Tevens wordt de contributieafdracht 2015 en de adviescontributie vastgesteld. Bij acclamatie wordt bestuurslid Geeske Telgen herbenoemd als lid van het landelijk bestuur voor een tweede termijn van vier jaar. Er wordt die dag afscheid genomen van twee Ledenraadsleden: de heer Bouke Meindersma (Overijssel) en de heer Hans Cramer (Utrecht). Beiden stoppen om persoonlijke redenen. Tijdens deze vergadering legt bestuursvoorzitter Rienk van Splunder om, voor hem moverende redenen, zijn taak als voorzitter neer. De Ledenraad en het landelijk bestuur respecteren maar betreuren zijn besluit. In Rienk van Splunder verliest de PCOB een gedreven voorzitter, die zich 5,5 jaar volop heeft ingezet voor de belangen van ouderen in Nederland. Rienk heeft de afgelopen jaren met zeer grote inzet en betrokkenheid de schouders gezet onder PCOB Nieuwe Stijl, waarmee een eigentijdse en Pagina 3 van 32

4 toekomstbestendige vereniging is neergezet die opkomt voor de belangen van alle ouderen in Nederland, in het bijzonder voor die van de leden van de PCOB. Landelijk bestuur Het landelijk bestuur vergadert in 2014 acht keer. Aan het begin van het jaar moet het verenigingsbureau een reorganisatie uitvoeren, waardoor afscheid genomen moet worden van medewerkers die zich jaren voor de PCOB hebben ingezet. Tijdens vergaderingen van het landelijk bestuur worden het jaarverslag en de jaarrekening 2013 besproken en vastgesteld. Vorig jaar stelde het bestuur een Auditcommissie en een Remuneratiecommissie in. In 2014 worden de jaarcijfers vooraf binnen de Auditcommissie besproken. De Auditcommissie vergadert drie keer, de Remuneratiecommissie een keer. De samenwerking met de Unie KBO en de CSO zijn terugkerende agendaonderwerpen tijdens vergaderingen van het landelijk bestuur. Ook worden het jaarplan 2015 en de bijbehorende begroting besproken. In september wordt de vacature voor penningmeester van het landelijk bestuur uitgezet, in verband met het stoppen van huidige penningmeester Evert Biemond, wiens tweede termijn in mei 2015 verstrijkt. Nadat bestuursvoorzitter Rienk van Splunder het voorzitterschap neerlegt tijdens de Ledenraadsvergadering van 27 november, treedt bestuurslid Ernst Haitsma op als waarnemend voorzitter. Nevenfuncties per Naam Functie Vanaf Zittingstermijn Nevenfuncties Rienk van Splunder Voorzitter Mei e termijn vanaf mei Gestopt per 27 november Okke Pol Secretaris Mei e termijn vanaf mei 2012 Lid kerkenraad Kampen (Gereformeerd), Bestuurslid Van Gelderstichting Kampen, Secr. St. Geref. Erfgoed Kampen, Bestuurslid Trias Assist Zwolle Evert Biemond Penningmeester Mei e termijn vanaf mei 2010 Lid RvT Zorggroep Noordwest-Veluwe/ lid Audit-commissie, Lid RvT PGO Support/ voorzitter Auditcommissie, Voorzitter Wmoraad Nunspeet Geeske Telgen- Lid November e termijn vanaf november 2014 Voorzitter Centrale Cliëntenraad Opella, Pagina 4 van 32

5 Swarts Lid pbo Omroep Ede, Bestuurslid CDA Vrouwenberaad, Lid Nederlandse Vrouwenraad, Voorzitter Stichting de Vluchtheuvel te Lunteren, Commissielid gemeentelijke onderscheidingen Ede, Trouwambtenaar Ernst Haitsma Lid en sinds november 2014 waarnemend voorzitter November e termijn vanaf 28 november 2013 Secr. CDA Bestuurdersvereniging Overijssel, Voorzitter open monumentendag gemeente Hellendoorn, Bestuurslid VvE recreatiepark in Drenthe, Voorzitter landelijke projectgroep 100 jaar Nationale Reserve 2014, Schuldhulpmaatje bij de St. Boom Nijverdal, Lid Ledenraad Rabobank West- Twente Ledenontwikkeling De PCOB verwelkomt in 2014 bijna nieuwe leden. In 2014 is bij 93% van alle actieve PCOB-afdelingen een of meer nieuwe leden ingeschreven. Pagina 5 van 32

6 Helaas moeten we constateren dat er meer leden worden uitgeschreven dan ingeschreven. In totaal daalt het ledental van de vereniging van leden per 1 januari 2014 naar per 1 januari In 2014 zeggen leden hun lidmaatschap op. De grootste groep (32%) wordt uitgeschreven vanwege overlijden. Van 30% van de leden is niet bekend waarom zij zich uitschrijven. Redenen beëindiging lidmaatschap Overlijden 32,4% Geen reden opgegeven 30,1% Andere zorgverzekeraar 10,0% Fysieke/verstandelijke belemmeringen 9,4% Afdeling opgeheven 3,3% Andere reden 15 % Samenwerking De PCOB is een zelfstandig opererende vereniging, maar waar nodig en nuttig trekken we op met andere organisaties. Zo versterken we onze slagkracht. In 2014 werkt de PCOB samen met: Centrale van Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) In samenwerking met Unie KBO, NVOG en NOOM werkt de PCOB in 2014 actief samen in de koepel van ouderenorganisaties CSO. De CSO komt niet alleen op voor de ouderen die zijn aangesloten bij de vier lidverenigingen, maar voor alle ouderen in Nederland. Door onze krachten en expertise te bundelen, staan we sterker in de landelijke belangenbehartiging. Echter in 2014 is besloten per 1 januari 2015 het samenwerkingsverband vanuit de ouderenkoepel CSO anders in te vullen en te zoeken naar Pagina 6 van 32

7 nieuwe en bredere vormen van samenwerking, passend bij het huidige tijdsgewricht. De belangenbehartiging wordt vanaf 2015 door de leden zelf ter hand genomen. De gezamenlijke projecten blijven gedurende de looptijd binnen de CSO, dat verandert in een projectenbureau. Age Europe Omdat de invloed van de Europese wet- en regelgeving steeds groter wordt, ook voor ouderen in Nederland, is de PCOB lid van AGE Europe. Meer dan 167 organisaties van en voor 50-plussers maken deel uit van dit netwerk. AGE Europe wil de stem van alle 150 miljoen Europese senioren laten horen en bewustzijn creëren voor zaken die hen raken. Het afgelopen jaar kwam de PCOB middels dit netwerk onder meer in actie tegen (leeftijds)discriminatie. Stichting Christelijk-Sociaal Congres Stichting Christelijk-Sociaal Congres (CSC) is een verzameling van christelijke organisaties die zich bewegen op het maatschappelijk middenveld. De PCOB heeft een zetel in de Raad van Advies, welke door de bestuursvoorzitter is ingevuld. CCOOP Op voorstel van het CNV is de PCOB, en ook de Unie KBO, gevraagd aan te sluiten bij het CNV-samenwerkingsverband CCOOP, de Christelijke Centrale van Overheids- en Onderwijspersoneel. Dit met betrekking tot het ABP, het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Beide ouderenorganisaties zijn zelf een kleine speler binnen het ABP. Via samenwerking met het CNV in deze kan zonder meer deelname aan de deelnemersraad van het ABP worden gegarandeerd. Pagina 7 van 32

8 Deel 2: Inhoud Belangenbehartiging lijkt op touw trekken. Soms trek je aan het langste en soms aan het kortste eind. Als je met meerdere partijen de strategie uitzet en samen de goede richting op trekt, trek je vaker aan het langste eind. Dat is de kracht van samenwerking. Samen ben je sterker en bereik je meer. Hadewych Cliteur, directeur ouderenkoepel CSO De PCOB komt op voor de belangen van ouderen in Nederland, in het bijzonder voor de eigen leden. Afdelingen zijn actief op lokaal niveau, in hun gemeente. Landelijk laat de PCOB via politiek lobbywerk de stem van ouderen horen. Dat doen we voor een belangrijk deel samen met Unie KBO, NVOG en NOOM, onder de vlag van de koepel van ouderenorganisaties CSO. De PCOB zet zich in 2014 in CSO-verband in voor de belangen van ouderen op het gebied van Zorg, Welzijn & Wonen. Daarnaast worden de dossiers Pensioenen en Inkomen & Koopkracht door de andere lidorganisaties gevolgd. Dit gebeurt via commissies per aandachtsgebied, waar experts vanuit alle lidorganisaties aan zijn verbonden. Zij denken mee en leveren input om de lobby daadkrachtig op te pakken en gezamenlijk actie te ondernemen in het belang van ouderen. Zorg, Welzijn & Wonen Goede, betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg op maat, daar maakt de PCOB zich sterk voor. Vanaf 2015 is de ondersteuning en langdurige zorg anders georganiseerd. In 2014 worden de wetten waarin de organisatie van de hervormingen is vastgelegd, definitief gemaakt: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015, de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet De PCOB denkt actief mee, levert inbreng en vraagt aandacht voor de belangen van ouderen in de totstandkoming van deze wetten. Namens de CSO is de PCOB de trekker van het aandachtsgebied Zorg, Welzijn & Wonen. Wmo In de eerste helft van 2014 wordt de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 definitief. De PCOB pleit, in samenwerking met andere ouderen-, patiënten- en cliëntenorganisaties, actief voor duidelijkheid en een samenhangend aanbod voor burgers. Dit brengen we 14 februari tijdens een rondetafelgesprek vanuit de Tweede Kamer aan de orde. Ook uiten we daar onze zorgen om de snelle invoering van de wet. In een gezamenlijke brandbrief, vlak voor de start van het debat over de Wmo, roepen we Kamerleden op om een zorgvuldige overgang te bewerkstelligen voor mensen die thuis wonen, AWBZ-zorg ontvangen en beroep moeten gaan doen op de Wmo/Jeugdwet/zorgverzekeraar. De PCOB volgt het Wmo-debat in de Tweede Kamer op de voet. We zijn blij als na instemming blijkt dat aan een aantal belangrijke voorwaarden voor ouderen, waar we voor gepleit hadden, is voldaan. Zo is de positie van mantelzorgers verbeterd, is onze lobby gehonoreerd om het persoonsgebonden budget (pgb) een gelijkwaardige plaats te geven binnen de nieuwe Wmo en is de eigen regie van ouderen versterkt, doordat cliënten zelf een persoonlijk plan mogen opstellen. Toch houdt de PCOB gemengde gevoelens als de Eerste Kamer begin juli ook instemt met de nieuwe wet. Het is hoog tijd voor duidelijkheid en voor gemeenten om aan de slag te gaan Pagina 8 van 32

9 met de uitvoering van de Wmo 2015, maar onze zorg om kwetsbare ouderen en hun ondersteuning blijft. Zorgverzekeringswet Zorg voor betaalbare zorg en begrens de stapeling van zorgkosten; dat vraagt de PCOB in CSO-verband aan de regering bij het herzien van de Zorgverzekeringswet. In 2013 pleit de PCOB om de wijkverpleging in de Zorgverzekeringswet onder te brengen en niet zoals eerst het plan was in de Wmo. In maart 2014 maakt staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bekend deze wens te honoreren. Mooi nieuws: dit betekent dat niet de gemeente bepaalt of iemand recht heeft op wijkverpleging, maar dat dit een verzekerd recht is, vastgelegd in het basispakket. Een tweede succesvolle lobby blijkt als bekend wordt dat ook ouderen vanaf 1 januari 2015 een beroep kunnen doen op het persoonsgebonden budget (pgb) bij de zorgverzekeraars. Zij kunnen niet afgewezen worden op basis van hun leeftijd. De PCOB heeft zich ingespannen om dit onrecht tegen te gaan en dat is gelukt. Wel is het zo dat wanneer de aandoening er voor zorg draagt dat mensen niet meer in staat zijn om zelfstandig een pgb te beheren (bijvoorbeeld door dementie) dat zij niet in aanmerking komen voor een pgb. Hier is de PCOB het mee oneens. Kinderen komen immers ook in aanmerking voor een pgb, wat dan niet door henzelf maar door ouders of verzorgers beheerd wordt. Waarom zou dit voor ouderen niet ook zo kunnen? Wlz In het wetsvoorstel van de Wet Langdurige zorg (Wlz), de vervanger van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), wijst de PCOB de regering in CSO-verband op de nodige verbeter- en aandachtspunten. We zijn blij als na instemming van de Tweede Kamer blijkt dat naar aanleiding van onze lobby een aantal van deze punten wordt overgenomen. Zo is de keuzevrijheid voor mensen vergroot, worden er experimenten opgezet om ook mensen die 24 uur zorg en ondersteuning nodig hebben meer eigen regie te geven en is het mogelijk om deze zorg zowel in een instelling als thuis te ontvangen. Meldpunten: zorgen om hervormingen In 2014 opent de PCOB twee keer een groot landelijk meldpunt waar mensen hun zorgen omtrent de veranderingen kunnen uiten. Vanuit de CSO en samen met patiëntenfederatie NPCF en het Nationaal Ouderenfonds opent de PCOB eind maart het Meldpunt gedwongen verhuizen. Hier komen de eerste weken al meer dan 600 reacties binnen van ouderen die ervaring hebben met gedwongen verhuizingen uit zorginstellingen of zich hier ernstige zorgen over maken. We roepen staatssecretaris Van Rijn van VWS dringend op om snel in gesprek te gaan met patiënten- en ouderenorganisaties, zorginstellingen en zorgverzekeraars zodat bewoners duidelijkheid krijgen. Opvallend is de actie van PCOBafdeling Den Helder/Julianadorp tegen de gedwongen verhuizing van bewoners van woonen zorgcentrum De Golfstroom in Den Helder, waaronder twee PCOB-leden. Zij schakelen een bureau in om de plannen aan te vechten. Begin december lanceert de PCOB samen met Unie KBO en Omroep MAX het Nationaal Meldpunt Ouderenzorg. Eind 2014 staat de teller op een kleine 500 meldingen, het merendeel gaat over de huishoudelijke ondersteuning thuis en de onzekerheid die heerst rondom de veranderingen in de ouderenzorg. Uiteindelijk zullen er meldingen binnenkomen. Pagina 9 van 32

10 Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) Het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) verbetert de zorg voor ouderen met complexe hulpvragen. Talrijke organisaties slaan daarvoor landelijk en regionaal de handen ineen. Doel is een samenhangend zorgaanbod dat beter is afgestemd op de individuele behoeften van ouderen. Het Nationaal Programma Ouderenzorg is een programma van ZonMw, in samenwerking met de NFU en de CSO. Opdrachtgever is het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Per 1 oktober komt de projectmedewerker van het deelproject Krachtig Cliënten Perspectief van het NPO in dienst bij de PCOB, omdat de CSO verandert. Voor de duur van het project (tot eind 2016). Binnen het onderdeel Krachtig Cliënten Perspectief denken ouderen heel concreet zelf mee over de ouderenzorg. In het najaar geeft bijvoorbeeld een aantal PCOB-leden feedback en denkt mee over een advies aan het ministerie van VWS omtrent de gewenste ontwikkeling van beroepen en opleidingen in de gezondheidszorg. Aandacht voor Iedereen De PCOB is in CSO-verband één van de negen organisaties die participeren in Aandacht voor Iedereen (AVI). Dit landelijke programma is gestart in 2012 en richt zich op Wmo-raden en lokale belangenbehartigers, met als doel hen te informeren over de veranderingen in de zorg en te adviseren over hun rol daarbij. Bovendien monitort het programma de gevolgen van deze verandering voor cliënten en mantelzorgers. In 2014 zijn de adviseurs van AVI actief in 342 gemeenten, een veel groter aantal dan de oorspronkelijke 100 gemeenten die gepland waren. Daarmee zijn de ondersteuningstrajecten wel minder intensief. Doordat concrete informatie over alle veranderingen per 1 januari 2015 pas laat in het jaar beschikbaar komt, krijgen de AVI-adviseurs in de bijeenkomsten op lokaal niveau te maken met deelnemers die onzeker zijn hoe hun situatie na 1 januari 2015 er uit ziet. Dit wordt gevoed door berichtgeving in de media. Communicatie inzake de veranderingen in de zorg is daarom in 2014 het onderwerp van de AVI-monitor; een onderzoek waar ook PCOB-leden voor zijn uitgenodigd. De resultaten wijzen uit dat er veel onzekerheid heerst over de situatie vanaf De uitkomsten zijn gedeeld met het ministerie van VWS en de wethouders en voorzitters van Wmo-raden en hebben effect op de inhoud van de communicatie op zowel landelijk als lokaal niveau. In 2014 publiceert AVI de coproductie Handreiking Wmo-verordening. PCOBbeleidsmedewerker Sandrina Sangers schrijft mee aan deze Handreiking die vanuit cliëntperspectief geschreven en gemaakt is, en bestemd voor Wmo-raadsleden en lokale belangenbehartigers die invloed willen uitoefenen op de totstandkoming van de Wmoverordening. Volgend jaar is het laatste jaar van dit programma. Zorg Verandert en Mijn kwaliteit van leven De uitvoering van de hervormingen in de langdurige zorg vraagt onze blijvende aandacht de komende jaren: wat gaat er goed, wat kan beter? Om dit nauwkeurig te volgen, is de PCOB namens de CSO betrokken bij de start van een tweetal nieuwe programma s, te weten Zorg Verandert en Mijn kwaliteit van leven. Het doel is zowel de effecten van het nieuwe beleid meten en signalen verzamelen, als informeren over de veranderingen en mensen op weg helpen in het nadenken over hun wensen in de zorg. De resultaten brengen de samenwerkingspartners onder de aandacht bij de beleidsmedewerkers van het ministerie van VWS om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. De penvoerder van Zorg Verandert is Ieder(in) en voor Mijn kwaliteit van leven is dit de NPCF. Pagina 10 van 32

11 Inkomen & koopkracht Ouderen worden al jaren achtereen hard geraakt door bezuinigingsmaatregelen van het kabinet. De koopkrachtberekeningen die de PCOB in CSO-verband door het Nibud laat uitvoeren, tonen in 2014 dat ouderen er het meest op achteruit gaan. Van de 65-plussers met een inkomen beneden modaal heeft 70% te maken met een stapeling van twee of meer bezuinigingsmaatregelen. Dit loopt naar mate de leeftijd en zorgklachten stijgen alleen nog maar op. Tijd voor actie! Daarom vraagt de PCOB op verschillende wijze aandacht voor de koopkrachtachteruitgang van ouderen. Zo pleiten we eind maart voor compenserende maatregelen. We vragen de Tweede Kamer om te regelen dat niet alleen bijstandsgerechtigden maar ook ouderen met een laag inkomen onverkort recht hebben op een eenmalige koopkrachttegemoetkoming. En met succes! D66 dient een amendement in, dat op 24 juni in de Tweede Kamer wordt aangenomen. Gemeenten zijn hiermee verplicht om aan álle personen met een laag inkomen de tegemoetkoming te verstrekken. Dus niet alleen aan bijstandsgerechtigden, zoals in het oorspronkelijke voorstel stond, maar ook aan gepensioneerden en werkenden met een laag inkomen. Prinsjesdag Aan de vooravond van Prinsjesdag gaan we als PCOB en samenwerkende ouderenorganisaties in gesprek met minister Lodewijk Asscher en staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) over de koopkracht van ouderen. We uiten onze zorgen over de koopkrachtontwikkeling van grote groepen ouderen in Nederland, en houden een warm pleidooi voor compenserende maatregelen. Minister Asscher doet helaas geen enkele toezegging en verwacht dat 2015 een zwaar jaar wordt voor iedereen, inclusief de ouderen. We blijven aandringen: ouderen mogen niet onevenredig zwaar getroffen worden door grote nadelige gevolgen van stapeling van maatregelen vanuit verschillende departementen. We willen dan ook betere afstemming en coördinatie tussen die departementen. Minister Asscher heeft al eerder toegezegd hier een rol in te willen spelen. Daar houden we de minister aan. Het gesprek stelt de PCOB niet gerust. Onze zorgen blijken gegrond als met Prinsjesdag blijkt dat ouderen hard worden getroffen door stapeling van bezuinigingsmaatregelen in Een aantal leden van de netwerkgroep Inkomen & Koopkracht komt met Prinsjesdag bijeen op het verenigingsbureau in Zwolle. Zij rekenen daar met elkaar door wat de effecten van Prinsjesdag zijn voor de vijf persona s die de PCOB eerder ontwikkelde tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in Vijf echte mensen, met een verhaal, waarmee we de beleidsmatige taal, de besluiten die genomen worden, vertalen naar de levens van mensen: Greet de Boer (een weduwe met AOW en een partnerpensioen en een vermogen van rond ), Thea Verschuur (een alleenstaande met alleen AOW, woonachtig in een huurhuis), Truus Meerkamp (een gescheiden vrouw met AOW en een alimentatie-uitkering) Piet de Graaf (met vrouw, beiden AOW en een aanvullend pensioen, woonachtig in eigen huis zonder hypotheeklasten) en Bert van der Veen (met vrouw, beiden AOW en een Pagina 11 van 32

12 aanvullend pensioen, een vermogen van en woonachtig in een huurhuis). De uitkomst van de berekeningen wordt gepubliceerd op onze website. In het kort: Greet de Boer zou er komend jaar 6,00 per maand op vooruit moeten gaan, maar zij gaat er waarschijnlijk 12,00 per maand op achteruit en zal ook 15,00 meer aan zorgpremie moeten gaan betalen (op jaarbasis). Per saldo gaat zij er dus ruim 7,00 per maand op achteruit. Truus Meerkamp gaat er 14,00 op vooruit volgens de berekeningen van de netwerkgroep. Hierbij is nog niet meegerekend dat er ook over de alimentatie een bijdrage Zvw betaald moet worden. Zij zal wellicht ook ongeveer hetzelfde bedrag aan zorgtoeslag ontvangen, of iets meer. Dit is krap 1%. Thea Verschuur gaat er 24,00 per maand op vooruit zonder dat rekening is gehouden met de veranderingen in de zorgtoeslag en de huurtoeslag. Ook is hierbij nog geen rekening gehouden met de verhoging van het eigen risico. Dan blijft er nog een verbetering van meer dan 22,00 over. Piet de Graaf gaat er volgens de berekeningen 25,00 per maand op vooruit, ofwel 1,1%. Echter weer zonder rekening te houden met verhoging zorgpremie en zorgtoeslag. Bert van der Meer gaat er maandelijks 10,00 op achteruit. Los van wat hij met eigen risico Zvw nog inlevert. Koopkracht PCOB-leden De dalende koopkracht van ouderen is voor de PCOB reden om een onderzoek onder onze eigen leden te doen via het PCOB Panel. Uit de resultaten blijkt dat driekwart van de PCOBouderen verwacht als gevolg van de voorgenomen kabinetsmaatregelen in koopkracht er op achteruit te gaan. Iets minder dan een kwart verwacht dat de koopkracht van ouderen gelijk blijft. Opmerkelijk is dat ondanks deze weinig positieve verwachtingen ten aanzien van de eigen koopkracht, bijna 30% van de PCOB-leden niettemin aangeeft best nog wel iets te kunnen inleveren. Daar staat tegenover dat een ongeveer even grote groep zich in meer of mindere mate zorgen maakt of zij in 2015 nog wel kan rondkomen. Pensioenen Door het zes jaar lang niet indexeren van pensioenopbouw, het fors verlaagde opbouwpercentage en de voorgestelde aanpassing van het Financieel Toetsingskader kan het toekomstig bereikbare aanvullend pensioen van werknemers en gepensioneerden tot 48% dalen. De gevolgen zijn voor werknemers nog desastreuzer dan voor gepensioneerden. Dat stelt de PCOB in CSO-verband in zijn reactie op het wetsvoorstel van staatssecretaris Klijnsma, die nieuwe spelregels voor pensioenen wil invoeren. Op de dag dat de Tweede Kamer moet stemmen over het nieuw Financieel Toetsingskader (nftk) trekken we naar het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag. Met ongeveer 200 mensen, de andere ouderenorganisaties en organisatoren FNV en CNV, komen we fysiek in actie tijdens een pensioenprotest. We laten weten dat we het nftk afwijzen omdat het overbodig is en schadelijk voor gepensioneerden en voor hun kinderen en kleinkinderen. Helaas stemt de Tweede Kamer die dag wel in met het wetsvoorstel en wordt het nftk aangenomen: een tegenvaller. Gelukkig wordt het voorstel dat pensioenfondsen sneller mogen indexeren ook Pagina 12 van 32

13 aangenomen. Maar we laten het er wat betreft het nftk niet bij zitten en komen opnieuw in actie als het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer gaat. Op 3 december staat de PCOB bij de Senaat in Den Haag samen met andere organisaties, initiatiefnemer FNV en circa 500 boze burgers. En met succes: het debat wordt uitgesteld en onze bezwaren en vragen overgenomen door de Eerste Kamer en voorgelegd aan de staatssecretaris. Helaas stemt de Eerste Kamer half december alsnog in met het nftk. Belastingplan Diezelfde nacht stemt de Senaat helaas ook in met een Belastingplan dat twee maatregelen omvat die pas in 2016 hun beslag krijgen. De PCOB maakt in CSO-verband verschillende keren bezwaar tegen het afschaffen van de ouderentoeslag en het versoberen van de ouderenkorting in Dit is vooral slecht nieuws voor de koopkracht van ouderen met een laag inkomen. PCOB denkt mee over toekomst pensioenen Staatssecretaris Klijnsma (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) organiseert in de tweede helft van 2014 de Nationale Pensioendialoog. Tijdens bijeenkomsten door heel Nederland wordt met elkaar nagedacht over de vraag: past het pensioenstelsel nog wel bij deze veranderende samenleving? De opbrengsten uit de Nationale Pensioendialoog vormen input voor de Hoofdlijnennotitie met bouwstenen voor een mogelijk toekomstig pensioenstelsel, die in het voorjaar van 2015 door Klijnsma aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Twee PCOB-netwerkgroepsleden Pensioenen, nemen namens de PCOB deel aan de Nationale Pensioendialoog, en denken mee over het pensioenstelsel in Nederland. Gepensioneerden in pensioenfondsen: succesvolle lobby Na jarenlange lobby (ruim 40 jaar!) van de PCOB, in CSO-verband, besluit de overheid in september 2013 de pensioenwetgeving aan te passen: ook gepensioneerden kunnen nu worden gekozen in de medezeggenschapsorganen van alle pensioenfondsen. In februari 2014 zijn de eerste verkiezingen voor het nieuwe Verantwoordingsorgaan van het ABP en van het Pensioenfonds Werk en (Re)Integratie (PWRI). Ook PCOB-leden stellen zich kandidaat. Helaas worden zij niet gekozen, maar wel een heel aantal andere gepensioneerden, die in de pensioenfondsen kunnen meepraten over de wijze waarop hun pensioen wordt beheerd. Een goede ontwikkeling. Kostendelersnorm Mensen die gaan samenwonen om voor elkaar te zorgen, mogen niet worden gekort, vindt de PCOB. Daarom spannen we ons in om de kostendelersnorm (in de media ook wel mantelzorgboete genoemd) tegen te gaan. We zoeken de media op met een publicatie in de Volkskrant en tekenen en mede-overhandigen een petitie aan de Senaat. Lang ziet het ernaar uit dat de Senaat weerstand biedt tegen de kostendelersnorm, maar uiteindelijk neemt zij genoegen met de toezegging van staatssecretaris Klijnsma om onderzoek te laten doen naar de effecten van de maatregel. De motie wordt aangenomen, maar de ingangsdatum wordt uitgesteld tot na het onderzoek, te weten 1 juli De PCOB betreurt deze ontwikkeling, maar geeft aan betrokken te willen worden bij het onderzoek. Pagina 13 van 32

14 Waardig ouder worden Nadenken over belangrijke levensvragen; dat wil de PCOB stimuleren met het programma Waardig ouder worden. In een wereld die steeds complexer wordt, geeft het helderheid en richting om dit gesprek aan te gaan. En het draagt bij aan het (her)vinden van de eigen kracht om duidelijke eigen keuzes te maken. Levenseinde: Coalitie Van Betekenis Sterven, dood en rouw zijn precaire onderwerpen in de samenleving. De PCOB wil als mede-initiatiefnemer van de Coalitie Van Betekenis een blijvende omslag bewerkstelligen in denken en doen rond ouder worden, sterven en rouw; door ruimte en aandacht te vragen voor het levenseinde in de maatschappij, zodat mensen de laatste levensfase kunnen invullen zoals zij graag willen. In oktober voert de Coalitie een constructief overleg met de Vaste Kamercommissie van VWS om meer aandacht te vragen voor de niet-medische aspecten van palliatieve zorg in de laatste levensfase, gevolgd door een brief aan de CDAfractie met een meer inhoudelijke toelichting op haar argumenten. We verwachten dat dit effect heeft op het Programma over Palliatieve Zorg. Ook maakt de PCOB zich middels de Coalitie hard voor de ontwikkeling van een neutrale niet-reanimeerpenning. Minister Edith Schippers (VWS) zegt nogmaals toe hierover met maatschappelijke organisaties in overleg te gaan, wat in 2014 helaas opnieuw nog geen concrete resultaten heeft opgeleverd om te komen tot de uitgifte van een neutrale niet-reanimeerpenning. De PCOB blijft hier aandacht voor vragen. Handreiking Bewust afzien van eten en drinken De PCOB werkt mee aan de ontwikkeling van de Handreiking Bewust afzien van eten en drinken van artsenfederatie Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG). Ouderen in veilige handen Jaarlijks worden naar schatting ouderen mishandeld. De PCOB wil dit actief tegengaan door het probleem onder de aandacht te brengen. Dat doen we via het voorlichtingsprogramma Ouderen in veilige handen, in samenwerking met het ministerie van VWS en ouderenorganisaties ANBO, Unie KBO en NOOM. In 2014 zijn er negen PCOBvoorlichters actief. Zij realiseren met elkaar maar liefst 92 voorlichtingsbijeenkomsten bij PCOB-afdelingen en een bijeenkomst met indirecte voorlichting over ouderenmishandeling aan Vrijwillige Ouderenadviseurs (VOA s) en kaderleden. Onze doelstelling van 140 bijeenkomsten wordt in 2015 behaald. In totaal zijn er nu al ruim PCOB-leden bereikt via deze bijeenkomsten, 99% van de aanwezigen beoordeelt de voorlichting als zeer nuttig en duidelijk. Via de vier ouderenorganisaties zijn er meer dan ouderen bereikt. De voorlichtingsbijeenkomsten leveren veel publiciteit op in de regionale media, zowel voor het thema als voor de PCOB. De campagne wordt positief geëvalueerd en krijgt daarom in 2015 nog een vervolg met steun van het ministerie van VWS. De PCOB wil Vrijwillige Ouderenadviseurs (VAO s), belastinginvullers en andere vrijwilligers die bij ouderen thuis komen, inschakelen en beter toerusten op een signaleringsrol, met name op het gebied van financieel misbruik en ontspoorde mantelzorg. Eenzaamheid: Coalitie Erbij Pagina 14 van 32

15 Samen met Coalitie Erbij wil de PCOB eenzaamheid bestrijden. De Coalitie initieert, faciliteert en stimuleert samenwerking tussen organisaties die zich bezighouden met eenzaamheid. De PCOB is één van de leden van de Coalitie en daardoor betrokken bij de jaarlijkse Week tegen Eenzaamheid, in 2014 van 25 september tot en met 4 oktober met als thema: (H)erken eenzaamheid. Handel op tijd. In het hele land worden activiteiten uitgevoerd, zoals De Langste Eettafel van Nederland en honderden lokaal georganiseerde activiteiten in het teken van eenzaamheid (h)erkennen en op tijd handelen. Ook de PCOB komt in actie: PCOB-afdeling Nijkerk werkt mee aan een handwerk- en breiproject van een lokaal woonzorgcentrum voor het goede doel. Generatiegesprekken Na de succesvolle generatiegesprekken met studenten in 2013, organiseren de PCOB en Hogeschool Windesheim in 2014 opnieuw bijeenkomsten voor jong en oud. Deze keer rondom het thema God, geloof en zingeving. De eerste ontmoeting in november trekt negentien PCOB-leden en vijftien studenten, bij de tweede bijeenkomst ligt het aantal aanwezigen, wegens ziekte, iets lager. Aanwezigen kijken terug op waardevolle gesprekken. Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen Als één van de kernpartners van het Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen, maakt de PCOB zich sterk voor het belang van ondersteuning bij levensvragen van ouderen die afhankelijk zijn van zorg. In samenwerking met het Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen wil de PCOB ervoor zorgen dat aandacht voor levensvragen bij ouderen als vanzelfsprekend is opgenomen in het beleid van zorg- en welzijnsinstellingen. En dat vrijwilligers en beroepskrachten kunnen rekenen op training en ondersteuning bij het omgaan met deze vragen. Dankzij deelname aan het Expertisenetwerk is de cursus Wat ik eigenlijk wilde vragen tot stand gekomen, die in 2014 twee maal is gegeven aan 19 deelnemers. De menselijke maat De PCOB wil bijdragen aan een samenleving waarin de mens centraal staat, in plaats van geld of techniek. Met ons programma De Menselijke Maat vragen wij hiervoor de aandacht bij de politiek, bij maatschappelijke organisaties en in de maatschappij als geheel. We willen mensen bijeen brengen. Seniorvriendelijke ziekenhuizen De PCOB is mede-initiatiefnemer van het Keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis. Samen met ouderenorganisaties Unie KBO, NOOM en NVOG testen we ziekenhuizen op seniorvriendelijkheid. Dat is hard nodig: één op de drie 70-plussers verlaat het ziekenhuis slechter dan hij of zij is binnengekomen. Uit onderzoek blijkt dat er nog veel verbeteringen mogelijk zijn in de overdracht van en naar de thuissituatie, en in het treffen van maatregelen om ouderen sociaal en lichamelijk actief te houden tijdens de ziekenhuisopname. In 2013 gaan getrainde seniorscouts op pad om 130 ziekenhuizen te beoordelen. 47 ziekenhuizen voldoen aan de eisen en ontvangen een Keurmerk. In 2014 worden de criteria aangescherpt en traint de PCOB ongeveer 60 seniorscouts, waaronder PCOB-leden. Zij gaan begin 2015 opnieuw op pad. Tijdens deze tweede ronde langs de ziekenhuizen, controleren zij op vijftien kwaliteitsaspecten rond specifieke zorgbehoeften en wensen van ouderen. Daarnaast Pagina 15 van 32

16 worden alle ziekenhuizen bevraagd door onderzoeksbureau MediQuest. De resultaten hiervan worden in de loop van 2015 bekendgemaakt. In het najaar van 2015 zullen de Keurmerken uitgereikt worden aan alle seniorvriendelijke ziekenhuizen in Nederland. Ouderen kunnen via de Keuzewijzer van het Keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis heel makkelijk digitaal zien welk ziekenhuis bij hen in de regio seniorvriendelijk is via (onderaan). Arbeidsparticipatie De hoge werkloosheid onder 50-plussers is een gemis voor de samenleving, vindt de PCOB. Want 50-plussers hebben de maatschappij veel te bieden: levenservaring, natuurlijk gezag, een hoog arbeidsethos, loyaliteit en inzetbaarheid. Veel talent en menselijk kapitaal blijven onbenut als ouderen thuis komen te zitten. Daarom zet de PCOB zich in voor de belangen van 50-plussers rondom werk. Dat deden we de afgelopen jaren door uitvoering van de projecten 50+ Werkt en Maak werk van uzelf. Dit leidt in 2014 tot tien concrete aanbevelingen aan samenleving, overheid en werkgevers om de arbeidsparticipatie van ouderen te verbeteren. Aanbevelingen Uit onze projecten, verschillende onderzoeken en de ervaringen van werkzoekende 50- plussers zelf, blijkt dat een andere aanpak nodig is om de arbeidsparticipatie van 50-plussers te verbeteren. Daarom publiceert de PCOB in 2014 met Unie KBO en NOOM een manifest met aanbevelingen. Tijdens een Expertmeeting voor werknemersorganisaties, werkgevers, uitvoeringsorganisaties en werkzoekende 50-plussers in mei, wordt het manifest uitgereikt aan CNV-voorzitter Maurice Limmen. Ook worden de aanbevelingen breed verspreid onder leden van de SER en de Stichting van de Arbeid. Resultaten Een aantal van onze aanbevelingen wordt kort na verschijnen van het manifest overgenomen door de overheid: een mooi resultaat van onze lobby! Zo maakt minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) eind juni bekend dat de leeftijdsgrens van het Actieplan 55pluswerkt van UWV omlaag gaat van 55 naar 50 jaar en dat er 34 miljoen uitgetrokken wordt om ook de werkloosheid onder ouderen van jaar aan te pakken. De PCOB pleit al jaren voor het verlagen van de leeftijdsgrens en dit is ook één van de aanbevelingen uit ons manifest. Een andere aanbeveling van ons: stimuleer vrijwilligerswerk voor (langdurig) werkzoekenden wordt in juli 2014 overgenomen. De minister beslist dat de regels voor WW ers om vrijwilligerswerk te doen, worden versoepeld. Een mooi besluit: dat betekent minder belemmering voor werkzoekenden voor wie vrijwilligerswerk een stap kan zijn bij het opdoen van (werk)ervaring en in de richting van betaald werk. Ook hamert de PCOB al jaren op het aanpakken van de beeldvorming bij werkgevers. We zijn dan ook blij met de campagne die het UWV in de zomer van 2014 samen met MKB Nederland lanceert. De publiekscampagne Open voor 50-plus richt zich op het stimuleren van werkgevers om 50-plussers uit te nodigen voor sollicitatie- en netwerkgesprekken. Om hun talent niet onbenut te laten! Precies de boodschap van de ouderenorganisaties. Een aantal mooie uitkomsten van onze jarenlange lobby die we samen met andere ouderenorganisaties voeren om de arbeidsparticipatie van 50-plussers te vergroten. 50+ Werkt Pagina 16 van 32

17 De beeldvorming over 50-plussers op de arbeidsmarkt op positieve wijze beïnvloeden, belemmeringen voor 50-plussers om deel te nemen aan de arbeidsmarkt wegnemen en mogelijkheden ontwikkelen om langer doorwerken te bevorderen. Dat zijn de doelen van het project 50+ Werkt!, dat de PCOB in samenwerking met ouderenorganisaties Unie KBO en NOOM van 2011 tot 2013 uitvoert. Het project wordt in 2014 afgesloten met een symposium in januari, publicatie van de aanbevelingen en de Expertmeeting in mei. Maak werk van uzelf Het project Maak werk van uzelf! richt zich op werkzoekende 50+-vrouwen en heeft als doel de afstand tot de arbeidsmarkt voor deze groep te verkleinen. Om dat te bereiken organiseert de PCOB in samenwerking met Unie KBO, lokale gemeenten en het UWV onder meer regionale Maak-Werk-bijeenkomsten (waar vrouwen elkaar ontmoeten en waar organisaties en bedrijven aanwezig zijn) en Talentenworkshops (waar vrouwen hun talenten verder ontwikkelen). In totaal bezoeken bijna 1400 vrouwen de bijeenkomsten in 2012, 2013 en De bijeenkomsten worden uitgevoerd met subsidie van het fonds PGO. Als vervolgstap volgen ruim 200 vrouwen een eendaagse Talentenworkshop. Vrijwel alle deelnemers zijn erg positief over de bijeenkomsten. Zij geven aan meer zelfvertrouwen te hebben gekregen en vooral concrete plannen tot vervolgstappen te hebben gemaakt. Een half jaar later heeft 30% daadwerkelijk betaald werk gevonden, de workshop heeft zo blijkt uit gesprekken daarbij een nadrukkelijke rol gespeeld. De Droombaanactie is in 2014 een extra activiteit binnen dit project. Werkzoekende 50+ vrouwen worden opgeroepen hun realistische droombaan én de stappen die zij daarvoor ondernemen, kenbaar te maken. Zes van de 130 deelnemende vrouwen winnen een prijs die hen een stap op weg helpt richting werk. De eerste prijs is een meeloopdag in het werkveld en een bijdrage aan een opleiding. De actie stimuleert en inspireert deelnemende vrouwen extra om werk van zichzelf maken en zorgt voor veel publiciteit en aandacht voor de doelgroep. Blijf Veilig Mobiel Ouderen zijn nog relatief vaak slachtoffer in het verkeer. Daarom zet de PCOB zich in, om de mobiliteit en verkeersveiligheid van ouderen te bevorderen. Dat doen we sinds 2007 binnen het programma Blijf Veilig Mobiel samen met diverse andere organisaties (ANBO, ANWB, CG-Raad, Fietsersbond, NVVS, Veilig Verkeer Nederland en Viziris). In 2014 start de laatste nieuwe projectperiode. De aandacht ligt dit jaar in het bijzonder op het bevorderen van de veiligheid van oudere fietsers. Goed vertegenwoordigd De PCOB werkt mee aan de website een platform waar breed kennisgenomen kan worden van de maatregelen rondom familievertegenwoordiging en wat er van een familiementor, familiecurator en familiebewindvoerder gevraagd wordt. Dit in het kader van de vernieuwde wetswijziging Curatele, beschermingsbewind en mentorschap, die op 1 januari 2014 in werking treedt. Enquête toekomst van NL Pagina 17 van 32

18 In het najaar vullen bijna PCOB-leden een enquête in over de toekomst van Nederland. Daaruit blijkt onder meer dat PCOB ers positiever naar de toekomst kijken dan de gemiddelde Nederlander. Wel vinden we dat het in Nederland wat socialer kan en vullen we als PCOB specifiek aan dat respect voor gezag beter kan in ons land. PCOB-leden maken zich zorgen over de toekomst van de gezondheidszorg en de werkgelegenheid. Opvallend is dat we als PCOB ers, sterker dan de gemiddelde Nederlander, bereid zijn om meer te betalen voor goed onderwijs. We steunen maatregelen waardoor de zorgpremie minder hard stijgt en betalen liever wat meer belasting voor langdurige zorg dan er zelf voor te sparen. Investeren in de openbare ruimte, daar zijn PCOB-leden meer dan gemiddeld toe bereid. Ook vinden we het geen probleem om meer belasting te betalen voor onze veiligheid, goede mobiliteit en betere uitkeringen. Vergeleken met de rest van Nederlanders vinden PCOB ers het veel minder belangrijk om zelf te bepalen wanneer zij met pensioen gaan. Pagina 18 van 32

19 Deel 3: Leden 3. I Afdelingen Op 1 januari 2015 zijn er 325 PCOB-afdelingen actief in heel Nederland. Dit waren er op 1 januari In december 2014 wordt een enquête gestuurd naar alle secretarissen van de afdelingen en daarin wordt gevraagd aan welke lokale activiteit zij de beste en/of mooiste herinnering hebben. Uit de antwoorden van 185 secretarissen is een top vijf te maken, ook al blijkt dat velen niet kunnen kiezen omdat alle bijeenkomsten bijzonder zijn geweest. Top vijf 1. Uitjes en dagreizen 2. Jubileumbijeenkomst waar grote opkomst is van leden 3. Kerstviering 4. Paasbijeenkomst 5. Geschiedenis van regio/plaats. De volgende afdelingen worden in 2014 samengevoegd: Utrecht. De afdelingen in Utrecht (Noord, Oost, West, Zuid, Leidsche Rijn-Vleuten-De Meern) gaan samen verder als één afdeling Utrecht-Stad (per ) Amsterdam. De afdelingen in Amsterdam (Noord, Oost, West, Zuid, West-Tuinstede, Zuid-Oost) gaan samen verder als één afdeling Amsterdam (per ). Elim-Nieuwlande is samengevoegd met Hollandscheveld: PCOB-afdeling Hollandscheveld-Elim-Nieuwlande (per ). Nijkerk is samengevoegd met Hoevelaken: PCOB-afdeling Nijkerk/Hoevelaken (per ). Scherpenzeel is samengevoegd met Woudenberg: PCOB-afdeling Woudenberg- Scherpenzeel-Renswoude (per ). Rotterdam Lombardijen is samengevoegd met Rotterdam IJsselmonde: PCOBafdeling Rotterdam IJsselmonde-Lombardijen ( ). Alle afdelingen in Rotterdam (13) worden samengevoegd tot één afdeling, maar binnen de verschillende oude afdelingen blijven activiteiten georganiseerd. In 2014 moet helaas ook een aantal afdelingsbesturen uiteindelijk concluderen dat het niet verder gaat en er geen nieuwe bestuursleden gevonden kunnen worden, waardoor er niets anders op zit dan de afdeling op te heffen. In de provincie Overijssel stopt per einde 2014 de afdeling Olst/Wijhe, in Drenthe is het de PCOB-afdeling Zweeloo, in Noord-Holland zijn het de afdelingen Wijdemeren en Heemstede. In Gelderland stopt de PCOB-afdeling Wageningen en in Noord-Brabant wordt per eind 2014 de PCOB-afdeling s Hertogenbosch opgeheven. Binnen de PCOB zijn meer dan 9000 vrijwilligers actief, het merendeel binnen de afdelingen. Naast afdelingsbesturen (zoals voorzitter, penningmeester en secretaris) kennen de afdelingen actieve vrijwilligers met een vaste taak, zoals bijvoorbeeld redacties Nieuwsbrief, webmasters, ledenwervers, bezorgers van ledenmagazine Perspectief. Deze lijst is nog langer te maken... Pagina 19 van 32

20 Training & Cursus In 2014 worden vanaf het voorjaar trainingen gegeven aan ledenadministrateurs en penningmeesters. Deze worden op dezelfde dag georganiseerd, zodat leden die beide functies bekleden op één dag getraind kunnen worden. In 2014 worden 7 trainingen voor 72 ledenadministrateurs en penningmeester gehouden. De opkomst is zeer goed en de reacties overwegend positief. Via het Afdelingenportaal is een helpdesk beschikbaar met de mogelijkheid om vragen te stellen en om de meest gestelde vragen en antwoorden in te zien. In 2014 worden er circa 240 vragen van penningmeesters beantwoord (waarvan 30 via de helpdesk in het Afdelingenportaal). Ledenadministrateurs stellen circa 330 vragen (waarvan 47 via de helpdesk in het Afdelingenportaal). In veel gevallen helpen medewerkers Planning & Control de vragenstellers verder, onder meer door gebruik te maken van het programma Teamviewer. Hiermee kan ondersteuning op afstand geboden worden door mee te kijken op het computerscherm van de gebruiker. Via een speciale digitale nieuwsbrief worden penningmeesters en ledenadministrateurs geïnformeerd over (geplande) aanpassingen in het Afdelingenportaal. Ook is een aantal vrijwilligers beschikbaar om hulp te bieden aan gebruikers, hun namen met contactgegevens worden gecommuniceerd via de nieuwsbrief. Het Afdelingenportaal wordt in 2014 verder ontwikkeld. Eén van de aanpassingen is de inschrijfwizard en de mogelijkheid om relaties en donateurs in het portaal te registreren. De penningmeestersmodule wordt steeds stabieler en interessanter voor een groter aantal penningmeesters. Naast het aanleveren van jaarcijfers wordt meer gebruik gemaakt van de transactiefunctionaliteit binnen het programma. Hiermee kunnen penningmeesters hun banktransacties invoeren en worden deze verwerkt in de administratie. Nieuw in 2014 is dat bankmutaties geïmporteerd kunnen worden. In 2013 voeren 110 afdelingen hun jaarcijfers zelf in via het Afdelingenportaal, dat de tweede helft van 2012 is geïntroduceerd. In 2013 verwerken 51 afdelingen ook hun transacties via de boekhoudmodule van het Afdelingenportaal. Webmasters In 2014 worden 18 webmastertrainingen gegeven aan 140 (potentiële) webmasters. De training richt zich op het leren werken met het content management systeem Wordpress; het systeem waarmee de website wordt beheerd. De trainingen worden goed tot zeer goed ontvangen en leiden tot zichtbare verbeteringen van de afdelingswebsites. Dit is van groot belang, omdat bijna een kwart van het websitebezoek via een afdelingspagina op de PCOB website komt. Eind 2014 hebben 309 afdelingen een eigen afdelingswebsite, zoals blijkt uit de enquête. Ruim 80% van de afdelingen geeft zelf een nieuwsbrief uit. Eén keer inloggen Sinds december 2014 kunnen alle kaderleden via de PCOB-website ( inloggen met één inlognaam en wachtwoord. Vervolgens krijgen zij toegang tot de functionaliteit(en) waar zij uit hoofde van hun functie toegang toe hebben. Voor ledenadministrateurs en penningmeesters is dit het Afdelingenportaal, om de ledenadministratie of financiële administratie van de afdeling bij het houden. Voor webmasters is er toegang tot het beheersysteem van de afdelingswebsite. Pagina 20 van 32

Jaarverslag. Van Binnenhof naar dorpsplein

Jaarverslag. Van Binnenhof naar dorpsplein Jaarverslag 2014 Van Binnenhof naar dorpsplein Inhoudsopgave Voorwoord 3 Deel 1: Vereniging 4 Deel 2 : Inhoud 8 Deel 3: Organisatie 24 3.I Afdelingen 24 3.II Communicatie & Marketing 28 3.III Beheer &

Nadere informatie

Voorafgaand aan de Ledenraad bijeenkomst zal een mededelingenblad worden verstrekt met (relevante) actuele ontwikkelingen.

Voorafgaand aan de Ledenraad bijeenkomst zal een mededelingenblad worden verstrekt met (relevante) actuele ontwikkelingen. MEDEDELINGEN Datum 6 november 2014 Van landelijk bestuur Aan Mededelingen aan Ledenraad Betreft Overzicht activiteiten op het terrein van (collectieve) belangenbehartiging Onderstaand wordt een (beknopt)overzicht

Nadere informatie

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger. 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger. 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers AVI-toolkit 16 Oktober 2014 Inhoudsopgave A. Melding... 3 B. Onderzoek... 3 C.

Nadere informatie

De impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden

De impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden De impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden ALV Vereniging Deelnemers NEDLLOYD Pensioenfonds Utrecht, 20 maart 2013. Joop Blom Voorzitter commissie Zorg en Welzijn

Nadere informatie

PCOB. Actief netwerk van en voor senioren. Gemeenschappelijk actief

PCOB. Actief netwerk van en voor senioren. Gemeenschappelijk actief PCOB Actief netwerk van en voor senioren Gemeenschappelijk actief PCOB: gemeenschappelijk actief! Dynamisch, betrokken, professioneel en christelijk geïnspireerd; het zijn dé kenmerken van de PCOB. We

Nadere informatie

Utrecht, 25 april Geachte leden van de Wmo-raad,

Utrecht, 25 april Geachte leden van de Wmo-raad, Geachte leden van de Wmo-raad, Utrecht, 25 april 2012 Er gaat de komende tijd veel veranderen als het gaat om de Wmo. Zowel de gemeente, maar ook u als Wmo-raad gaat een intensieve en spannende tijd tegemoet

Nadere informatie

Editie 6, jaargang 3 30 maart 2016

Editie 6, jaargang 3 30 maart 2016 KBO Nieuws Editie 6, jaargang 3 30 maart 2016 KBO Nieuws is de digitale nieuwsbrief van de Unie KBO, bestemd voor KBO-leden en andere geïnteresseerden. Dit is een greep uit het nieuws; u kunt meer lezen

Nadere informatie

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid 31 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers AVI-toolkit 16-a Januari 2015 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Geachte leden van de Vaste Kamercommissie voor VWS,

Geachte leden van de Vaste Kamercommissie voor VWS, De leden van de Vaste Kamercommissie voor VWS Plaats en datum: Utrecht, 4 november 2010 Kenmerk: B 6275 Z&W/AV/HS Onderwerp: Begrotingsbehandeling VWS Churchilllaan 11, 4 e etage Postbus 2069 3500 GB Utrecht

Nadere informatie

KBO NH. Het Werkplan december 2012

KBO NH. Het Werkplan december 2012 december 2012 KBO NH Het Werkplan 2013 In het werkplan staat in hoofdlijnen beschreven wat de KBO-NH gaat doen in 2013. Het betreft hier het pakket zoals het door besluiten van de Algemene Ledenvergadering

Nadere informatie

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen met betrekking tot ouderen van 55 + en de arbeidsmarkt?...2 2 Oudere werknemers moeten goedkoper

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen

Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Belangenvereniging pensioengerechtigden Politie 21 november 2012 Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. Belangenvereniging Pensioengerechtigden

Nadere informatie

AVI-nieuwsbrief 30. Inhoud. Opinie. Opinie. AVI-producten. Activiteiten. Informatief. Signalering. Nieuws. Zit er ook zelfhulp in uw Wmo?

AVI-nieuwsbrief 30. Inhoud. Opinie. Opinie. AVI-producten. Activiteiten. Informatief. Signalering. Nieuws. Zit er ook zelfhulp in uw Wmo? AVI-nieuwsbrief 30 27 mei 2014 Inhoud Opinie Zit er ook zelfhulp in uw Wmo? Reacties op blog We kunnen het zelf toch veel beter? Zelfredzaamheid kan niet worden opgelegd AVI-producten Nieuw! Handreiking

Nadere informatie

2016D07727 LIJST VAN VRAGEN

2016D07727 LIJST VAN VRAGEN 2016D07727 LIJST VAN VRAGEN De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Minister en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over

Nadere informatie

Beleidsplan 2012 t/m 2016

Beleidsplan 2012 t/m 2016 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Mei 2012 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Inleiding Dit beleidsplan is het resultaat van een voortgaand proces, waar we sinds twee jaar aan werken. In die periode is het volgende gebeurd.

Nadere informatie

Reactie wetswijziging Wmo/abonnementstarief (t.b.v. debat d.d )

Reactie wetswijziging Wmo/abonnementstarief (t.b.v. debat d.d ) Tweede Kamer der Staten-Generaal Vaste Commissie voor VWS Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Reactie wetswijziging Wmo/abonnementstarief (t.b.v. debat d.d. 28-3-2019) 25-03-2019 19-0456/TR Thomas Ronnes

Nadere informatie

Waardig Ouder Worden in gemeente Barneveld

Waardig Ouder Worden in gemeente Barneveld Waardig Ouder Worden in gemeente Barneveld 12 maart 2018 Wij onderschrijven het landelijk manifest Waardig ouder worden en vertaald naar Waardig ouder worden in de gemeente Barneveld. We zijn er van overtuigd

Nadere informatie

Barnevelds Manifest waardig ouder worden 12 maart 2018

Barnevelds Manifest waardig ouder worden 12 maart 2018 Barnevelds Manifest waardig ouder worden 12 maart 2018 Ten geleide Naar aanleiding van het manifest Waardig ouder worden. *) De ondertekenaars van onderstaand manifest willen het landelijk beleid met betrekking

Nadere informatie

Veranderingen in ons zorgstelsel per 1 januari 2015. Vragen & discussie

Veranderingen in ons zorgstelsel per 1 januari 2015. Vragen & discussie Veranderingen in ons zorgstelsel per 1 januari 2015 Vragen & discussie Aanleiding tot veranderingen? De zorgkosten stijgen onrustbarend. Maar is de Zorg daardoor ook verbeterd? Nee, daarom.. Oplossingen

Nadere informatie

Ouderen in veilige handen. voor Lize. 17 maart 2013 Yvonne Heygele

Ouderen in veilige handen. voor Lize. 17 maart 2013 Yvonne Heygele Ouderen in veilige handen voor Lize 17 maart 2013 Yvonne Heygele Wat komt bij u op bij het begrip: ouderenmishandeling? Wat is ouderenmishandeling? Ouderenmishandeling is het handelen of het nalaten van

Nadere informatie

Overheid geeft onjuiste voorlichting in pensioendebat

Overheid geeft onjuiste voorlichting in pensioendebat Overheid geeft onjuiste voorlichting in pensioendebat Ouderen eten de pensioenpotten van jongeren leeg ; voor wie de pensioendiscussie al langere tijd volgt is duidelijk, dat deze overheidsinkleuring van

Nadere informatie

Inwoners van gemeente Schiedam laten zien waar goede zorg om draait. december 2018

Inwoners van gemeente Schiedam laten zien waar goede zorg om draait. december 2018 Inwoners van gemeente Schiedam laten zien waar goede zorg om draait december 2018 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de uitkomsten en ervaringen van inwoners van de gemeente Schiedam.

Nadere informatie

Wat verandert er voor ouderen in het sociale domein?

Wat verandert er voor ouderen in het sociale domein? Wat verandert er voor ouderen in het sociale domein? 11 juni 2014 Bijeenkomst SBO provincie Utrecht NUZO Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen presentatie door Anneke van Heertum directeur Cosbo-Stad-Utrecht

Nadere informatie

Aandacht voor iedereen

Aandacht voor iedereen Aandacht voor iedereen Veranderingen in de zorg Klankbordgroep belangenbehartiging Aalsmeer 12 mei 2014 Esther Anker Adviseur versterking Wmo In deze presentatie 1. Landelijke ontwikkelingen 2. Hoe is

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2014 In opdracht

Nadere informatie

WMO staat voor Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente.

WMO staat voor Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente. De WMO WMO staat voor Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO wordt uitgevoerd door de gemeente. Het doel van de WMO is om mensen met een beperking te ondersteunen. Heeft u hulp nodig bij het opruimen

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Hoe word ik als cliënt geïnformeerd over de veranderingen? Met een brief van de gemeente Met een persoonlijk gesprek in 2015

Nadere informatie

Koopkracht van ouderen 2013-2014. Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013

Koopkracht van ouderen 2013-2014. Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 Koopkracht van ouderen 2013-2014 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 Koopkracht van ouderen 2013-2014 Berekeningen Prinsjesdag 2013 Nibud, september 2013 In opdracht van de CSO, koepel

Nadere informatie

Editie 3, jaargang 4 14 februari 2017

Editie 3, jaargang 4 14 februari 2017 KBO Nieuws Editie 3, jaargang 4 14 februari 2017 KBO Nieuws is de digitale nieuwsbrief van de Unie KBO, bestemd voor KBO- leden en andere geïnteresseerden. Dit is een greep uit het nieuws; u kunt meer

Nadere informatie

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 29689 Herziening Zorgstelsel 25424 Geestelijke gezondheidszorg Nr. 599 Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

Convenant tussen Ieder(in) Patiëntenfederatie Nederland

Convenant tussen Ieder(in) Patiëntenfederatie Nederland Convenant tussen Ieder(in) en Patiëntenfederatie Nederland - 2 - CONVENANT Ondergetekenden: 1. het bestuur van de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid: Ieder(in), statutair gevestigd te Utrecht,

Nadere informatie

Trends. Het rijksbeleid en het gemeentelijk beleid op het terrein waarmee VPTZ-organisaties te maken hebben,

Trends. Het rijksbeleid en het gemeentelijk beleid op het terrein waarmee VPTZ-organisaties te maken hebben, Jaarverslag 2013 Trends De doelgroep waarvoor VPTZ-organisaties zich inzetten bestaat voor het grootste deel uit oude(re) mensen. Aan eenieder in zijn laatste levensfase en diens naasten, bieden opgeleide

Nadere informatie

Nieuwsbrief Aandacht voor iedereen 24

Nieuwsbrief Aandacht voor iedereen 24 Nieuwsbrief Aandacht voor iedereen 24 27 januari 2014 Geachte lezer, In onze AVI-nieuwsbrieven vindt u actuele informatie over de transitie AWBZ-Wmo en praktische achtergrondinformatie. Maar soms gaan

Nadere informatie

Voortgang belangenbehartiging Unie KBO 2013 15 september tot 15 november 2013

Voortgang belangenbehartiging Unie KBO 2013 15 september tot 15 november 2013 Voortgang belangenbehartiging Unie KBO 2013 15 september tot 15 november 2013 Dit overzicht bevat een selectie van de belangrijkste belangenbehartigingactiviteiten van de Unie KBO. In de tekst is regelmatig

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Niet alles verandert in de zorg

Niet alles verandert in de zorg Over wat blijft en wat er verandert in de zorg 15 september 2014, Hercules Diessen Niet alles verandert in de zorg. Gelukkig maar! Er gaat veel veranderen in de zorg. Maar er blijft gelukkig ook veel hetzelfde;

Nadere informatie

In het jaar 2017 bestaat de Wmo-adviesraad uit:

In het jaar 2017 bestaat de Wmo-adviesraad uit: JAARVERSLAG Wmo-adviesraad Epe 2017 Postbus 49 8160 Epe www.wmoadviesraadepe.nl info@wmoadviesraadepe.nl In het jaar 2017 bestaat de Wmo-adviesraad uit: Mevrouw C. Van der Valk, voorzitter (tot 1 september)

Nadere informatie

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat. Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig

Nadere informatie

Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief. De stand van zaken medio 2015

Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief. De stand van zaken medio 2015 Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief De stand van zaken medio 2015 AVI-toolkit 22 April 2015 Inhoudsopgave Onafhankelijke cliëntondersteuning... 3 1. Het belang van onafhankelijke

Nadere informatie

KNVG wil seniorvriendelijk gemeentebeleid

KNVG wil seniorvriendelijk gemeentebeleid KNVG wil seniorvriendelijk gemeentebeleid Seniorenorganisaties KNVG en NVOG hebben gezamenlijk de Nederlandse gemeentes een brief gestuurd, waarin wordt aangedrongen op een seniorvriendelijk gemeentebeleid.

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015

Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 Koopkrachtverandering van ouderen 2014-2015 Berekeningen Prinsjesdag 2014 Nibud, september 2014 In opdracht

Nadere informatie

AVI-nieuwsbrief 33. Opinie. Opinie Hans Martin Don: (E)BBZ: Bijstand bij zorg Petra van der Horst: De duivel en het detail

AVI-nieuwsbrief 33. Opinie. Opinie Hans Martin Don: (E)BBZ: Bijstand bij zorg Petra van der Horst: De duivel en het detail AVI-nieuwsbrief 33 14 augustus 2014 Opinie Hans Martin Don: (E)BBZ: Bijstand bij zorg Petra van der Horst: De duivel en het detail Laatste nieuws Wmo 2015 aangenomen door Eerste Kamer De huishoudelijk

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Verkort jaarverslag. Inhoud. 1 Verkort jaarverslag 2011. Pensioenfonds Werk en (re)integratie. Een terugblik op 2011 2. Sparen of beleggen?

Verkort jaarverslag. Inhoud. 1 Verkort jaarverslag 2011. Pensioenfonds Werk en (re)integratie. Een terugblik op 2011 2. Sparen of beleggen? Pensioenfonds Werk en (re)integratie Verkort jaarverslag 2011 Inhoud Een terugblik op 2011 2 Sparen of beleggen? 3 Zorgen over de gevolgen 4 Altijd kijken naar de 5 lange termijn Interessante gegevens

Nadere informatie

Eenzaamheid onder ouderen

Eenzaamheid onder ouderen Eenzaamheid onder ouderen Een inventarisatie van de stand van zaken en van een mogelijke aanpak in Ede (versie 31 oktober 2011) Op 3 februari 2011 heeft de gemeenteraad een motie aangenomen over eenzaamheid

Nadere informatie

Van systemen naar mensen Gezamenlijke agenda VWS 8 februari 2013. Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland 24 april 2014 Joop Blom

Van systemen naar mensen Gezamenlijke agenda VWS 8 februari 2013. Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland 24 april 2014 Joop Blom Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Van systemen naar mensen Gezamenlijke agenda VWS 8 februari 2013. Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland 24 april 2014 Joop Blom Nieuwe

Nadere informatie

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsaanbod najaar 2013 voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Webmaster... 5 3.2 Workshop Beleidsbeïnvloeding Wmo... 6 3.3 Workshop

Nadere informatie

1 De samenwerkende cliëntorganisaties hebben onder de vlag van Zorg Verandert in de periode oktober 2015

1 De samenwerkende cliëntorganisaties hebben onder de vlag van Zorg Verandert in de periode oktober 2015 Inleiding De veranderingen in de zorg zijn een feit. De decentralisaties brengen grote veranderingen met zich mee voor mensen met een beperking of aandoening en hun mantelzorgers. Dit kan onzekerheden

Nadere informatie

Gepensioneerdenvereniging UWV

Gepensioneerdenvereniging UWV Gepensioneerdenvereniging UWV Ledenadministratie: Margo Herinx Telefoon: 020-6146818 Burg. Hogguerstr. 145 E-mail : gvu@hetnet.nl 1064 CL Amsterdam Web: gepensioneerdenvereniginguwv.nl Nieuwsbrief 2015

Nadere informatie

Nieuwsflits. Evaluatieonderzoek naar de Regeling palliatieve terminale zorg

Nieuwsflits. Evaluatieonderzoek naar de Regeling palliatieve terminale zorg Nieuwsflits Inhoud Evaluatieonderzoek naar de Regeling palliatieve terminale zorg 1. Adviesrapport bureau HHM is openbaar gemaakt Pagina 1 2. Conclusies en advies HHM voor toekomst Pagina 1 3. Kamerbrief

Nadere informatie

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2014 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. De Mantelzorg Adviesraad... 4 3. PR en communicatie... 4 4. Activiteiten... 4 5. Advisering... 5 6. Deskundigheidsbevordering...

Nadere informatie

N I E U W S B R I E F

N I E U W S B R I E F Krachtig Cliëntperspectief in het Nationaal Programma Ouderenzorg N I E U W S B R I E F Deze Nieuwsbrief is een uitgave van de Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties. Wilt u zich abonneren? Zijn uw

Nadere informatie

Gemeente Alkmaar laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2016

Gemeente Alkmaar laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2016 Gemeente Alkmaar laat zien waar e zorg om draait oktober 2016 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Alkmaar.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Kom Erbij

Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Kom Erbij Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid Kom Erbij Meer dan een miljoen Nederlanders sterk eenzaam Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich sterk eenzaam. De invloed van eenzaamheid is groot en leidt

Nadere informatie

Vragen uit de SOL bijeenkomst de nieuwe rol van uw gemeente woensdag 29 augustus regio Zuid-Limburg

Vragen uit de SOL bijeenkomst de nieuwe rol van uw gemeente woensdag 29 augustus regio Zuid-Limburg Vragen uit de SOL bijeenkomst de nieuwe rol van uw gemeente woensdag 29 augustus regio Zuid-Limburg 1. Is het de bedoeling dat de gemeente straks met iedere thuiswonende mens met een verstandelijke beperking,

Nadere informatie

WERKPLAN KBO LIMBURG

WERKPLAN KBO LIMBURG WERKPLAN 2014 KBO LIMBURG Bezoekadres: Steegstraat 5, Roermond Postadres: Postbus 960, 6040 AZ ROERMOND Telefoon: 0475-381740 Fax: 0475-381845 E-mail: info@kbolimburg.nl Website: www.kbolimburg.nl INHOUDSOPGAVE:

Nadere informatie

Datum 9 april 2013 Betreft Reactie op zwartboek FNV en uitzending van Nieuwsuur over werken in de bijstand

Datum 9 april 2013 Betreft Reactie op zwartboek FNV en uitzending van Nieuwsuur over werken in de bijstand > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Gemeente Hoogeveen laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017

Gemeente Hoogeveen laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017 Gemeente Hoogeveen laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Hoogeveen.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Persoonsgebonden budget in de Wmo. Handreiking voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en belangenbehartigers

Persoonsgebonden budget in de Wmo. Handreiking voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en belangenbehartigers Persoonsgebonden budget in de Wmo Handreiking voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en belangenbehartigers AVI-toolkit 9 12 februari 2014 1 Inhoud Persoonsgebonden budget in de Wmo... 3 1. Wat is het persoonsgebonden

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

St. Huurdersbelangen Regio Hollands-Midden. Bouwstenen HRHM 2019

St. Huurdersbelangen Regio Hollands-Midden. Bouwstenen HRHM 2019 St. Huurdersbelangen Regio Hollands-Midden Bouwstenen HRHM 2019-2 x uitgave magazine Huurbelang - Workshops voor BC vrijwilligers en bestuur - Werving vrijwilligers - Ontwikkeling nieuwe werkgroepen -

Nadere informatie

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012 Maart 2012 We zullen doorgaan In deze nieuwsbrief een nieuw gezicht: Diana Davelaar. Diana is de opvolger van Patrick Veenendaal. Patrick moest om gezondheidsredenen stoppen. Diana heeft in oktober het

Nadere informatie

Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties

Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties AVI-nieuwsbrief 7 (24 juli 2012) Adviseurs Versterking Wmo ondersteunen bij beleidsbeïnvloeding Doe een beroep op de adviseurs van AVI bij uw voorbereiding op de komende decentralisaties Geachte Het uitstel

Nadere informatie

Rapport. Eigen regie en zelfredzaamheid ; een enquête onder senioren

Rapport. Eigen regie en zelfredzaamheid ; een enquête onder senioren Rapport Eigen regie en zelfredzaamheid ; een enquête onder senioren Woerden, juli 2014 Inhoudsopgave I. Omvang en samenstelling groep respondenten p. 3 II. Wat verstaan senioren onder eigen regie en zelfredzaamheid?

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 23 maart 2015 Betreft Inzet huishoudelijke hulp toelage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 23 maart 2015 Betreft Inzet huishoudelijke hulp toelage > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Kenmerk

Nadere informatie

Uitwerking scenario Belangenbehartiging

Uitwerking scenario Belangenbehartiging Uitwerking scenario Belangenbehartiging Korte omschrijving Belangenbehartiging voor mensen met een verstandelijke / cognitieve beperking gebeurt op 3 niveaus. 1. Individueel doorgaans wordt dit gedaan

Nadere informatie

CENTRALE VAN OUDERENVERENIGINGEN

CENTRALE VAN OUDERENVERENIGINGEN CENTRALE VAN OUDERENVERENIGINGEN tweejarenplan 2015-2016 1 Inleiding De Centrale van Ouderenverenigingen is de koepel van ouderenverenigingen en andere organisaties van en voor ouderen in de gemeente Venray.

Nadere informatie

Fries burgerpanel Fryslân inzicht

Fries burgerpanel Fryslân inzicht Fries burgerpanel Fryslân inzicht Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven. Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven.

Nadere informatie

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen

Nadere informatie

Editie 13, jaargang 4 11 juli 2017 laatste editie. Terecht aandacht en geld voor wijkverpleging

Editie 13, jaargang 4 11 juli 2017 laatste editie. Terecht aandacht en geld voor wijkverpleging KBO Nieuws Editie 13, jaargang 4 11 juli 2017 laatste editie Dit is de laatste editie van KBO Nieuws. KBO en PCOB geven vanaf augustus 2017 een gezamenlijke digitale nieuwsbrief uit. Abonnees op KBO Nieuws

Nadere informatie

Senioren in het verkeer (135) Liesbeth Boerwinkel Projectleider Blijf Veilig Mobiel. s Hertogenbosch. 31 oktober 2012.

Senioren in het verkeer (135) Liesbeth Boerwinkel Projectleider Blijf Veilig Mobiel. s Hertogenbosch. 31 oktober 2012. Senioren in het verkeer (135) Liesbeth Boerwinkel Projectleider Blijf Veilig Mobiel s Hertogenbosch 31 oktober 2012 31 oktober 2012 Senioren in het verkeer Opbouw presentatie: Blijf Veilig Mobiel Waarom

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Mezzo s Mantelzorglijn en Sociaal Juridische Dienst. Mezzo maakt bewust, ondersteunt, adviseert en traint

Mezzo s Mantelzorglijn en Sociaal Juridische Dienst. Mezzo maakt bewust, ondersteunt, adviseert en traint Mezzo is de landelijke vereniging van en voor mantelzorgers en anderen die op vrijwillige basis zorg verlenen aan hun naasten. Dat het belangrijk is dat wij bestaan in 2014 is nog eens extra onderstreept

Nadere informatie

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2011 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord 2 2. De Mantelzorg Adviesraad 2 3. PR en communicatie 3 4. Activiteiten 3 5. Advisering 3 6. Deskundigheidsbevordering 3 7. Vertegenwoordiging

Nadere informatie

Voorstel van de Rekenkamer

Voorstel van de Rekenkamer Voorstel van de Rekenkamer Opgesteld door Rekenkamer Vergadering Commissie Mens en Samenleving en Commissie Stad en Ruimte Vergaderdatum 14 december 2017 of 25 januari 2018 Jaargang en nummer 2017, nr.

Nadere informatie

AVI-activiteiten 2015. Transformatieagenda

AVI-activiteiten 2015. Transformatieagenda AVI-activiteiten 2015 Transformatieagenda Januari 2015 Inhoudsopgave Transformatieagenda... 3 Agendapunten transformatie 2015... 5 Aandacht voor iedereen Het programma Aandacht voor iedereen heeft als

Nadere informatie

Stichting Seniorenplatform Gouda Jaarverslag 2013

Stichting Seniorenplatform Gouda Jaarverslag 2013 Stichting Seniorenplatform Gouda Jaarverslag 2013 Deelnemen aan de samenleving Zelfstandig blijven Aan het werk blijven Senioren doen mee Gouda 11 maart 14 Een woord vooraf 1. Stichting Seniorenplatform

Nadere informatie

Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016

Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016 Berekeningen Prinsjesdag 2015 Nibud, september 2015 In opdracht

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 33 682 Evaluatie Wet uniformering loonbegrip Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Gemeente Ede laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017

Gemeente Ede laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017 Gemeente Ede laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Ede. Sinds

Nadere informatie

Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee

Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee Prinsjesdag 2015: wijzigingen voor je portemonnee Op Prinsjesdag presenteert het kabinet in de Miljoenennota zijn financiële toekomstplannen voor 2016.

Nadere informatie

Koopkracht van 65-plussers 2012-2013

Koopkracht van 65-plussers 2012-2013 Koopkracht van 65-plussers 2012-2013 Berekeningen Prinsjesdag 2012 In opdracht van de ouderenbonden Unie KBO, PCOB en NVOG Nibud, september 2012 Koopkracht van 65-plussers in 2013 / 1 Koopkracht van 65-plussers

Nadere informatie

Aan De leden van de programmacommissie

Aan De leden van de programmacommissie Aan De leden van de programmacommissie Utrecht 16 mei 2012 Kenmerk: 12-0114/RS Betreft: Advies verkiezingsprogramma Inlichtingen bij: CG-Raad, Rolf Smid (06) 207 447 67 en Platform VG, Xandra van der Swan

Nadere informatie

Nationaal Programma Ouderenzorg

Nationaal Programma Ouderenzorg Betere zorg voor ouderen met complexe hulpvragen Nationaal Programma Ouderenzorg Geen symbolische vertegenwoordiging, maar serieus luisteren naar kwetsbare ouderen. Hannie van Leeuwen (85), lid programmacommissie

Nadere informatie

Vrijwilligershulp zichtbaar en beschikbaar, in de sector Wonen, Welzijn & Welzijn. Werkplan 2011

Vrijwilligershulp zichtbaar en beschikbaar, in de sector Wonen, Welzijn & Welzijn. Werkplan 2011 Vrijwilligershulp zichtbaar en beschikbaar, in de sector Wonen, Welzijn & Welzijn Werkplan 2011 Haarlem, 11 juni 2010 Net-Werk Vrijwilligershulp Zuid-Kennemerland Wilhelminastraat 23 2011 VJ Haarlem telefoon:

Nadere informatie

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Nieuwsbrief van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars april 2014 Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Het bestuur van SBZ telt een nieuw gezicht. Ronald van Hees,

Nadere informatie

Doorwerken na 65 jaar

Doorwerken na 65 jaar CvA-notitie februari 2008 Doorwerken na 65 jaar De levensverwachting en het gemiddelde aantal gezonde jaren na het bereiken van de 65-jarige leeftijd is toegenomen. Een groeiende groep ouderen heeft behoefte

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 september 2017 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 september 2017 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

Editie 1, jaargang 4 10 januari 2017

Editie 1, jaargang 4 10 januari 2017 KBO Nieuws Editie 1, jaargang 4 10 januari 2017 KBO Nieuws is de digitale nieuwsbrief van de Unie KBO, bestemd voor KBO- leden en andere geïnteresseerden. Dit is een greep uit het nieuws; u kunt meer lezen

Nadere informatie

Factsheet AWBZ, 24 februari 2014. AWBZ naar Wmo: langdurige zorg per 1 januari 2015 naar gemeenten

Factsheet AWBZ, 24 februari 2014. AWBZ naar Wmo: langdurige zorg per 1 januari 2015 naar gemeenten Factsheet AWBZ, 24 februari 2014 AWBZ naar Wmo: langdurige zorg per 1 januari 2015 naar gemeenten Het Rijk draagt op 1 januari 2015 een deel van de zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten

Nadere informatie

Nieuwsflits 16 Aandacht voor iedereen. Hervorming Langdurige Zorg en Zorgakkoord. 8 mei 2013

Nieuwsflits 16 Aandacht voor iedereen. Hervorming Langdurige Zorg en Zorgakkoord. 8 mei 2013 Nieuwsflits 16 Aandacht voor iedereen 8 mei 2013 Hervorming Langdurige Zorg en Zorgakkoord Eind april presenteerde staatssecretaris Van Rijn zijn plannen voor hervorming van de langdurige zorg. Daarbij

Nadere informatie

Gemeente Zoetermeer laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017

Gemeente Zoetermeer laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017 Gemeente Zoetermeer laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Zoetermeer.

Nadere informatie

2. Visie; waar gaan we voor, wat willen we bereiken en langs welke weg?

2. Visie; waar gaan we voor, wat willen we bereiken en langs welke weg? Missie, visie en strategie Straat Consulaat Den Haag anno 2019 Wij zijn ervan overtuigd dat mensen gelijkwaardig zijn en dat alle mensen recht hebben op waardigheid, wonen, voeding, kleding, goede zorg

Nadere informatie

De Wmo en de decentralisaties

De Wmo en de decentralisaties De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke

Nadere informatie

Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort

Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort Zorg Verandert Wie zijn wij? We richten ons op Wat gaan we doen? Informeren over veranderingen voor zover mogelijk Veranderingen wegen Wat doen we niet?

Nadere informatie