AGENDA. 6. Ontwerpbesluit inzake herbenoeming leden/plv. leden Centrale Bezwaarschriften- en Klachtencommissie.

Transcriptie

1 NOTULEN van het verhandelde in de openbare raadsvergadering, gehouden ten raadhuize op woensdag 24 september om uur. Nr. 14it AGENDA 1. Opening Vaststelling van de raadsagenda. 3. Goedkeuring van de notulen van de raadsvergadering van 25 juni Ingekomen stukken 5. Aanbieden ontwerpbegroting gemeente Kerkrade AKKOORDSTUKKEN 6. Ontwerpbesluit inzake herbenoeming leden/plv. leden Centrale Bezwaarschriften- en Klachtencommissie. 7. Ontwerpbesluit inzake instemming beleidsplan politie eenheid Limburg Ontwerpbesluit inzake vaststelling bestemmingsplan Kerkrade West IV. BESPREEKSTUKKEN Ontwerpbesluit inzake wijziging bemensing commissies op voorstel van de fractie Ouderenpartij. 10. Ontwerpbesluit inzake wijziging bemensing commissies op voorstel van de fractie SP. 11. Ontwerpbesluit inzake Centrumregeling Inkoop Jeugdzorg Regio Zuid-Limburg Ontwerpbesluit inzake implementatie Wet Markt en Overheid 13. Ontwerpbesluit inzake wijziging verordening op de heffing en invordering van parkeerbelasting 2014 (uitbreiding parkeerplaatsen) Financiële kaders Centrumplan. 15. Sluiting 50 Pagina 1 van 34

2 Aanwezig de leden: : E.C.C.J. Bremen-Munsters, L.J.M. Crombach, J.P.M. Dautzenberg, M.M.L. van Drunen, J.P.J. Essers, A.M.J. Geers, W.H.H. De Groot, J.L.P. Hanssen, W.J. Heijltjes, A. van Horssen, H.G. Housen, A.M.J.G. Housen-Donners, J.J.H. Iding, H.J.G.M. Jacobs, N. Krasovec, J.H.J. Krewinkel, Y.J.F. Lataster, 5 M.A.K.J. Laumann, M. Meijer, P.G.J. Van der Mierden, J.P.M. Paas, H.J.M. Quaedflieg, J. Roland, A. Rossel, P.D. Schepers, J.A. Severins, P.J.B.C. Thomas en J.W.A. Vinders 10 Wethouders: de heer Bok, de heer Schlangen, de heer Schneider, de heer Weijers en de heer Wiermans Afwezige leden: Mede-aanwezig: 15 Voorzitter: de heer J.J.M. Som, burgemeester Griffier: mevrouw B.W.E. van der Wijst-Triepels, griffier 20 PUNT 1 OPENING De voorzitter heet alle aanwezigen en de mensen thuis van harte welkom. Het is vandaag een belangrijke 25 avond. De voorzitter is blij dat er zoveel mensen op de publieke tribune zitten om dit van dichtbij mee te maken. Hij spreekt vervolgens de inmiddels gebruikelijke overweging uit: "Aan het begin van deze vergadering, waarin wij samenkomen om de belangen van de gemeente Kerkrade en haar inwoners te dienen, spreken wij de hoop uit dat onze inspanning vrucht zal dragen. Mogen wij kracht en inspiratie putten uit elkanders geloofs- en levensovertuiging, met een juiste waardering voor elkanders mening". 30 De voorzitter deelt mede dat de raad een kwartier voor aanvang van de vergadering bij elkaar is geweest om te bekijken wat er wel en niet naar buiten kan worden gebracht met betrekking tot het centrumplan en de belangen van derden. Zij hebben hier met elkaar afspraken over gemaakt. Dit houdt in dat zij de beraadslagingen in volle openheid met elkaar zullen delen. De voorzitter denkt dat dit goed is voor de besluitvorming. 35 De voorzitter memoreert Pascal Kockelkorn en geeft aan dat het slechts enkele maanden geleden is, in mei van dit jaar, dat het bericht kwam dat Pascal ziek was. Pascal trok zich terug uit het maatschappelijke en politieke leven en besloot om deze enorme klap samen met zijn gezin te verwerken. Pascal stond immers midden in de gemeenschap. Hij stond altijd klaar voor iedereen. Hij had een luisterend oor voor iedereen, speciaal voor de zwakkeren in deze samenleving. 'Burgers serieus nemen', dat was zijn credo. Met veel 40 emotie en daadkracht pakte hij het raadswerk op. Hij liet vaak zowel verbaal als non-verbaal weten en merken hoe hij erover dacht. Op de belangrijkste momenten in zijn leven koos hij voor de geborgenheid van zijn familie. Kerkrade verliest een bevlogen en betrokken raadslid. Men zal hem missen, als politicus en als mens. De voorzitter bedankt de heer Roland voor de grote regelmaat waarmee hij de voorzitter op de hoogte heeft gehouden over het wel en wee van Pascal. 45 De volgende portefeuillehouders zijn uitgenodigd: agendapunt 11, centrumregeling: wethouder Schlangen. Agendapunt 12: Wet markt en Overheid: wethouder Bok. Agendapunt 13, parkeren, en agendapunt 14, het Centrumplan: de stuurgroep, zoals zij hier zit. 50 Pagina 2 van 34

3 PUNT 2 VASTSTELLING VAN DE RAADSAGENDA 5 De voorzitter meldt dat het CDA, middels de heer Lataster, kort het woord heeft gevraagd na de sluiting van de agenda, met betrekking tot de aanbieding van een nota. Bij de behandeling van agendapunt 14 zal de motie van de heer Rossel worden meegenomen. Mevrouw Laumann verzoekt om agendapunt 13 te verzetten, zodat deze, zoals gebruikelijk, eerst in de 10 commissie kan worden behandeld. Er was toen nog geen tariefaanpassing. Deze is er nu wel. Er is toen gezegd dat deze meegenomen zou worden. Mevrouw Laumann stelt dan ook voor om deze eerste in de commissie te behandelen. Wethouder Bok begrijpt de vraag niet, omdat ze het wel over het tarief hebben gehad. De heer Rossel heeft daarbij gevraagd waarom dit wordt gedaan. Het is dus wel aan de orde geweest. 15 Mevrouw Laumann geeft aan dat de nieuwe tarieven budgetteringsconsequenties hebben. Nu de tarieven bekend zijn wil de SP daar eerst in de commissie over praten. De SP stelt voor om het mee terug te nemen naar de commissie. Hoe groot zijn de financiële consequenties? Dat heeft wel budgettaire consequenties. Wethouder Bok begrijpt het echt niet. De enige budgettaire consequentie is dat men moet zien hoeveel mensen, indien het noodzakelijk is, gebruik maken van het apparaat. 20 De voorzitter stelt voor om dit agendapunt te laten staan. Mocht het nodig zijn, dan kan bij de behandeling van agendapunt 13 altijd de vraag worden gesteld om het terug te laten komen in een commissie. Er wordt straks duidelijkheid gegeven omtrent waar men het met elkaar over gaat hebben. 25 De raadsagenda wordt conform voorstel vastgesteld. PUNT 3 GOEDKEURING VAN DE NOTULEN VAN DE RAADSVERGADERING VAN 25 JUNI Mevrouw Laumann vraagt of de aangenomen motie bij agendapunt 14, schaliegas, nu volledig is uitgevoerd. De voorzitter vraagt of mevrouw Laumann bedoelt dat deze verspreid is. Mevrouw Laumann vraagt of ze volledig zijn uitgevoerd, zoals de raad dat heeft gevraagd. De voorzitter antwoordt dat het college alles doet dat de raad vraagt. 35 De notulen worden ongewijzigd vastgesteld. INGEKOMEN STUKKEN PU NT 4 40 De heer Lataster geeft aan dat bij vraag 5 van de beantwoording van de artikel 38 vragen van het CDA inzake Roda JC staat dat in de commissievergadering AZM van 12 juni 2014 door wethouder Schneider is medegedeeld dat de kans bestaat dat de BVO Roda JC huurinkomsten heeft ontvangen uit verhuur aan derden. Inkomsten die eigenlijk naar de Stadion BV zouden moeten gaan. De heer Lataster vraagt of dit klopt en of dit kan worden teruggevorderd. Vooralsnog bekend is hiervan geen sprake. Sprak de wethouder hier 45 voor zijn beurt en was hij niet goed geïnformeerd? Of spreken deze antwoorden elkaar tegen? In de officiële commissievergadering wordt A gezegd en uit de beantwoording blijkt uiteindelijk B. Het is niet meer duidelijk voor de heer Lataster. Wethouder Schneider heeft met betrekking tot dit onderwerp aangegeven dat de mogelijkheid zou kunnen bestaan dat het zo zou kunnen zijn dat er inkomsten zijn geworven door de club. Nu is naar aanleiding van 50 de schriftelijke vraagstelling gekeken of het ook daadwerkelijk zo was. Het blijkt dat dit niet het geval was. Er zijn dus twee verschillende zaken. De wethouder heeft in eerste instantie de mogelijkheid niet uitgesloten. Nu blijkt dat dit niet het geval is. De ingekomen stukken worden conform voorstel vastgesteld. Pagina 3 van 34

4 PUNT 5 AANBIEDING ONTWERPBEGROTING GEMEENTE KERKRADE Wethouder Schneider geeft aan dat, zoals gebruikelijk in de raadsvergadering van september, de begroting 2015 wordt aangeboden aan de leden van de raad. Dat is ook nu het geval. Kenmerkend voor de begroting 2015 en de inschatting voor de jaren daarna is dat de jaren 2014 en 2015 sluitend zijn conform de huidige situatie. Het college ziet een taakstelling voor de komende jaren. Aanstaande maandag wordt een 10 raadsconferentie gevoerd. Men gaat gezamenlijk kijken naar de toekomstperspectieven en de toekomstvisie. Vervolgens zal het college de vervolgprocessen erop richten om de jaren na 2015 sluitend te krijgen. Dat doet zij in samenspraak met de raadsfractie. Verder kan de wethouder daar inhoudelijk weinig aan toevoegen. De voorzitter trekt een lootje ter bepaling van de spreekvolgorde. Hij trekt nummer 28, hetgeen 15 correspondeert met de heer Vinders. Dat betekent dat de PvdA vanavond het eerste recht van spreken heeft. AKKOORDSTUKKEN 20 PUNT 6 ONTWERPBESLUIT INZAKE HERBENOEMING LEDEN/ PLV. LEDEN CENTRALE BEZWAARSCHRIFTEN- EN KLACHTENCOMMISSIE 25 Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 7 ONTWERPBESLUIT INZAKE INSTEMMING BELEIDSPLAN POLITIE EENHEID LIMBURG Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 8 35 ONTWERPBESLUIT INZAKE VASTSTELLING BESTEMMINGSPLAN KERKRADE WEST IV Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. 40 BESPREEKSTUKKEN PUNT ONTWERPBESLUIT INZAKE WIJZIGING BEMENSING COMMISSIES OP VOORSTEL VAN DE FRACTIE OUDERENPARTIJ De voorzitter meldt dat de Ouderenpartij heeft verzocht om een wijziging in de bemensing van de commissie Burgers en Samenleving. Met dit ontwerpbesluit wordt dit geformaliseerd. Het gaat om het intrekken van het besluit van 23 april 2014, de benoeming van de heer Hamers, door de heer Sluijsmans te benoemen in de commissie Burgers en Samenleving op voorstel van fractie Ouderenpartij. Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 10 Pagina 4 van 34

5 ONTWERPBESLUIT INZAKE WIJZIGING BEMENSING COMMISSIES OP VOORSTEL VAN DE FRACTIE SP De voorzitter meldt dat de SP heeft verzocht om wijziging van de bemensing van de commissie Algemene Zaken en Middelen en GEZ. De SP verzoekt om het besluit in te trekken om de heer Van Beek te benoemen 5 als lid van de commissie Grondgebied en Economische Zaken, namens de SP, door de heer Verbeek te benoemen als lid van de commissie Algemene Zaken en Middelen, op voorstel van de SP, en de heer Quadflieg te benoemen als lid van de commissie Grondgebied en Economische Zaken, op voorstel van dezelfde fractie. 10 Het ontwerpbesluit wordt zonder nader beraad en zonder hoofdelijke stemming aangenomen. PUNT 11 ONTWERPBESLUIT INZAKE CENTRUMREGELING INKOOP JEUGDZORG REGIO ZUID-LIMBURG 15 Eerste ronde Mevrouw Brem en-munsters geeft aan dat dit voor Lokaal Alternatief een akkoordstuk had mogen zijn. De fractie vindt het een goede zaak om met de 18 gemeenten gezamenlijk de zwaar gespecialiseerde zorg in te 20 kopen. De fractie is het eens met de keuze om dit middels een lichte gemeenschappelijke regeling te doen, met mandatering van de administratieve uitvoering aan Maastricht als centrumgemeente. Op deze manier wordt de onderhandelingspositie van de gemeente sterker en wordt er inkoopexpertise opgebouwd. Het scheelt ook nog in de administratieve lasten en kosten. Bovendien voorkom je zo onderscheid tussen de verschillen in kwaliteit en niveau van voorzieningen. Lokaal Alternatief wil wel wijzen op het belang van de 25 periodieke terugkoppeling, zoals is aangegeven in hoofdstuk 3.2 op bladzijde 4, in de commissie, zowel kwalitatief als financieel. Lokaal Alternatief vindt het echter nog belangrijker dat de continuïteit van de zorg volgend jaar is gegarandeerd, zowel van de kant van de gemeente, die 807o van haar budget van 2012 garandeert, als van de kant van de zorgaanbieders, die de continuïteit van de zorg en het behoud van de infrastructuur garandeert voor De heer Paas staat volledig achter de regeling. Het is prima dat de gemeente dit samen met 17 andere gemeenten doet. De Ouderenpartij staat er ook volledig achter dat Maastricht de centrumgemeente is. Op dinsdag 16 september heeft de raad een prima voorlichting gehad. Dit zag er ambtelijk goed uit. Ook hetgeen de wethouder vertelde was prima. De Ouderenpartij heeft er alle vertrouwen in. Het enige punt van zorg dat de Ouderenpartij nog wil uitspreken is dat de contracten nog niet zijn getekend. De aanbesteding moet nog 35 gebeuren. De gemeente heeft drie maanden de tijd. Dat is relatief kort om dat traject af te werken. De Ouderenpartij heeft er vertrouwen in dat dit gaat gebeuren. De heer Paas wil toch aan de wethouder vragen om er voldoende aandacht aan te schenken dat alle contracten vóór 1 januari zijn gesloten en dat vanaf 1 januari ook de benodigde zorg kan worden verleend aan de jeugd. Het moet niet zo zijn dat de gemeente geen zorg kan bieden, omdat de contracten nog niet zijn getekend. 40 De heer Lataster geeft aan dat mevrouw Bremen in feite alle wezenlijke punten al heeft aangehaald, op één na. Zoals in de commissie al gezegd is, is het CDA vóór. Het CDA wil echter vanaf deze plaats nogmaals heel nadrukkelijk aandacht vragen voor het boven water krijgen van de jeugdcijfers als het gaat over de jeugdzorg. De heer Lataster vond het een bemoedigend artikel dat hij vandaag in het Limburgs Dagblad las over de manier waarop Zuid-Limburg in Limburg voorop loopt als het gaat over de voorbereidingen. Maar de crux zit 45 duidelijk in de aantallen. De heer Lataster roept nogmaals op om deze zo snel mogelijk boven water te krijgen. De heer Rossel uit nogmaals lof over deze regeling. Jeugdzorg loopt voorop. GroenLinks hoopt dat de andere twee decentralisaties er ook zo uit komen te zien. Mevrouw Laumann heeft de vorige keer al in de commissie aangegeven dat de SP stevige bedenkingen heeft 50 bij dit onderwerp. De SP vindt de centrale regeling op zich prima, aangezien deze alleen maar kostenbesparend en goed voor de samenwerking is. Maar zeer recent is er ook een onderzoek geweest van de Transitiecommissie Stelselwijziging Jeugdzorg. Deze commissie heeft haar zorgen over dit inkoopproces kenbaar gemaakt aan de staatssecretaris. Slechts 257o van de zorgaanbieders verwacht met de totale budgetten van de gemeente in de regio's zorgcontinuïteit Pagina 5 van 34

6 in 2015 te kunnen waarborgen. Mondriaan zegt niet aan de 807o norm te kunnen voldoen. Meander zegt dat wel. Mevrouw Laumann heeft haar twijfels over het kwalitatieve deel van het contract. 507o benoemd financiële problemen als risico voor de instelling. De zorgaanbieder kan dus niet de continuïteit van zorg waarborgen. De kans dat zorgaanbieders de deuren moeten sluiten, wellicht zonder dat er een alternatief is, is 5 bepaald niet denkbeeldig. De vier belangrijkste knelpunten zijn dat de optelsom van de budgetten door gemeenten en de regio's onvoldoende zekerheid aan zorgaanbieders bieden om de continuïteit te kunnen garanderen. De inkoopgesprekken zijn voornamelijk financieel-technisch van aard. Zonder dat de kwaliteit van de jeugdzorg en de te maken keuzes om mogelijke bezuinigingen te realiseren hierbij voldoende aan bod komt. De 10 informatie waarover de gemeenten beschikken is nu nog onvolledig en wijkt aanzienlijk af van de informatie van de zorgaanbieders. De zorgcontinuïteit van specifieke groepen loopt gevaar op grond van financiële redenen, omdat indicaties per 1 januari 2015 al aflopen. Tot zover de citaten uit de brief van TSJ. De SP geeft aan dat de meest belangrijke punten ook voor Kerkrade van toepassing zijn. Zorgaanbieders, bijvoorbeeld Mondriaan, geven aan dat zij voor 807o van het budget de zorg niet kunnen continueren of 15 garanderen. Toch gaat de gemeente gewoon door op deze weg. Daarmee ontstaat de indruk dat de financieringen belangrijker zijn dan jeugdzorg. Kerkrade beschikt, net als overigens andere gemeenten, niet over actuele cijfers. Er is nog onvoldoende zicht op hoe Kerkrade de bezuinigingen kan realiseren en toch de vereiste kwaliteit van de jeugdzorg kan garanderen. Desondanks gaat de wethouder ervan uit dat de raad zal besluiten om maar liefst 207o te bezuinigen op de jeugdzorg, zonder dat de raad de cijfers kent en zonder dat 20 de raad de consequenties van deze bezuinigingen kan overzien. De raad weet dus ook niet welke jeugdigen zullen worden getroffen door deze bezuinigingsdrift en wat de consequenties voor hen zijn. Deze argumenten waren voor de SP-Kerkrade de reden om dit agendapunt in de commissievergadering niet als akkoordstuk te agenderen, maar als bespreekstuk. De SP stelt vast dat de Transitiecommissie Stelselwijziging Jeugdzorg dezelfde zorgen heeft en deze ook onder de aandacht van de staatssecretaris heeft 25 gebracht. De SP vraagt aan de wethouder of hij zijn zienswijze wil geven over de geschetste problemen. Hoe weet de wethouder al, zonder dat hij de cijfers en de consequenties voor de jeugdzorg kent, dat hij 207o zou kunnen bezuinigen? Kan de wethouder, terwijl de SP enorme knelpunten heeft genoemd, onder deze omstandigheden met deze inkoopregeling een kwalitatief en kwantitatief goede jeugdzorg garanderen vanaf 1 januari 2015? 30 De heer De Groot stelt dat de VVD in de commissie al duidelijk heeft aangegeven dat de VVD heel gelukkig is met dit voorstel. De VVD is er toen al mee akkoord gegaan. De VVD vindt dat dit in principe een akkoordstuk zou moeten zijn. De heer De Groot is even de weg kwijt door de vragen van mevrouw Laumann. Hij begrijpt niet welke relatie het betoog van mevrouw Laumann heeft met dit ontwerpbesluit. Hij vraagt dan ook of hij hier enige verheldering in kan krijgen. 35 De heer Heijltjes stelt dat dit uitdrukkelijk in de commissievergadering is besproken. Burgerbelangen heeft geen gewijzigde omstandigheden waargenomen. Burgerbelangen gaat dus akkoord met het aangaan van een Centrumregeling Inkoop Jeugdzorg Regio Zuid-Limburg. Mevrouw Laumann geeft nogmaals aan dat zij het eens is met de Centrumregeling. Het gaat de SP echter om de bezuiniging van 207o voor Kerkrade die daarin is afgesproken. 40 Wethouder Schlangen staat helemaal achter de inbreng van mevrouw Bremen-Munsters. De terugkoppeling van de cijfers met betrekking tot de aanbesteding en inkoop via Maastricht is duidelijk. Het college wil ook graag weten hoe de inkoop is geregeld en wat ervoor is geleverd. De wethouder zegt dit toe. De Ouderenpartij verzoekt om een garantiestelling om te bekijken of het goed wordt gedaan. Het college zit 45 hier heel kort op. Tevens is er op bestuurlijk en ambtelijk niveau veel contact om deze zaak te borgen. Tegen de heer Lataster zegt hij dat de cijfers inderdaad nog niet helder boven water zijn. Het gaat dan niet alleen maar om zelfstandig gevestigden, maar ook om de landelijke cijfers. De cijfers van het laatste kwartaal zijn boven water. De gemeente komt goed weg met de ingezette weg, zoals deze vorige week op de thema avond is ingezet en uitgelegd. Met deze cijfers kan jeugdhulp op een goede manier worden weggezet met het 50 verkregen geld. Hij bedankt de heer Rossel voor de complimenten. De wethouder hoort ook heel goede dingen, in tegenstelling tot hetgeen mevrouw Laumann zegt. De heer Rossel wil graag een verhelderende vraag stellen aan de wethouder. Hij geeft zijn complimenten voor deze regeling. Deze regeling is echter alleen maar voor de ambulante zorg. Dit is een puntje van de Pagina 6 van 34

7 piramide die ooit is vastgesteld. De twee andere lagen, op Parkstadniveau en op gemeenteniveau, moeten nog worden uitgewerkt. Misschien is mevrouw Laumann daar ook wel in verwarring, als de wethouder dat kan beamen. Wethouder Schlangen geeft de heer Rossel volkomen gelijk. De 18 gemeenten in Zuid-Limburg betreft de 5 zwaar specialistische hulp. De ambulante jeugdhulp, die wordt geregeld vanuit de centrumgemeente Parkstad Heerlen, is ook een andere vorm die nog aan de orde komt. De invulling wordt lokaal ingericht. Vanaf daar kan men effectief werken en direct op het probleem gaan zitten, waardoor de zwaardere hulp op het eind niet zozeer nodig is. De raad wordt er nog in meegenomen waar dit weggezet gaat worden. Dat is ook aangegeven in de thema-avond van vorige week. Het college is er ook mee bezig, zodat het uitgewerkt bij de 10 raad terechtkomt. De raad kan dan zijn zorg uitspreken over of het wel of niet goed wordt gedaan. Het wordt dus zowel gezamenlijk als lokaal ingevuld. Over de vragen van de SP zegt de wethouder dat het hier gaat over de Nota gezamenlijke inkoop. Hij wil zich hier ook toe beperken in zijn beantwoording. Overige vragen komen in de commissie van 9 oktober aan de orde als het beleidsplan wordt aangeboden. Daar kan worden gediscussieerd over de ins and outs van het 15 beleidsplan. In het proces wordt nu stringent meegenomen naar de transitie om dit op 1 januari te starten. Mevrouw Laumann spreekt haar zorg uit dat er geen goed jeugdwerk wordt afgegeven. Aangezien de gemeente nu heel dicht bij de toegang zit, verwacht de wethouder dat veel problemen aan de voorkant kunnen worden getackeld die in het verleden niet beheersbaar waren. De gemeente betaalde in het verleden en wist vaak niet waar het geld naartoe ging. Nu zit de gemeente veel dichterbij. 20 Tweede ronde Mevrouw Laumann is het ermee eens dat het enerzijds beter is dat alles nu naar de gemeente gaat. De gemeente kan het dan zelf beheersen. Maar van de andere kant zijn er heel grote tekorten. Zelfs de 25 Transitiecommissie Jeugdzorg heeft haar zorgen aan de staatssecretaris uitgesproken. Daar gaat het eigenlijk om. Mevrouw Laumann deelt de mening van de wethouder dat het beter kan werken, maar de gemeente heeft een financiële beperking waardoor het slechter is. Wethouder Schlangen antwoordt dat hij op 6 oktober een afspraak heeft met de staatssecretaris tijdens een regiobijeenkomst in Roermond. Daar wordt de zaak besproken. De wethouder zal daarna aan de raad 30 mededelen hoe ver de gemeente is en hoe ver de gemeente moet komen om de transitie te halen per 1 januari. De raad wordt meegenomen in deze uitslagen. Indien mevrouw Laumann informatie wil hebben, dan kan zij tussentijds bij de wethouder aankloppen voor meer informatie. De wethouder zegt dit toe. 35 PUNT 12 ONTWERPBESLUIT INZAKE IMPLEMENTATIE WET MARKT EN OVERHEID Eerste ronde 40 Mevrouw Bremen-Munsters is het helemaal eens met het voorstel. Het is zelfs op initiatief van Lokaal Alternatief tot stand gekomen, om te voorkomen dat de verenigingen de dupe zouden worden van de nieuwe Wet Markt en Overheid. Lokaal Alternatief is tevreden met de antwoorden die zij heeft gekregen op de vragen tijdens de commissievergadering. Men heeft nu een basislijst die naar behoefte kan worden aangepast. 45 PUNT 13 ONTWERPBESLUIT INZAKE WIJZIGING OP DE VERORDENING OP DE HEFFING EN INVORDERING VAN PARKEERBELASTING 2014 (UITBREIDING PARKEERPLAATSEN) 50 Eerste ronde Mevrouw Bremen-Munsters vindt het een goede zaak om de mogelijkheid te creëren tijdelijk extra plaatsen te realiseren tijdens de bouw in het centrum, indien dit nodig is. Een goede bewegwijzering is dan wel nodig. Lokaal Alternatief gaat akkoord. Pagina 7 van 34

8 De heer Thomas stelt dat de wethouder in de commissie duidelijk heeft gemaakt dat hij voortijdig de stukken klaar moet hebben als zich de situatie voordoet dat men in nood komt in het centrum als er gebouwd gaat worden, zodat er geen chaos wordt gecreëerd tijdens de bouwfase. Wat dat betreft is de aanleiding van het stuk helder voor het CDA. Het CDA heeft twee opmerkingen ten aanzien van het stuk. Deze wil zij hier 5 herhalen, omdat deze voor het CDA van wezenlijk belang zijn. Het een heeft meer met de uitvoering te maken en het andere heeft meer met een principe te maken. Als eerste de uitvoering. Nog niet zolang geleden heeft de gemeente het Europaplein, de ruimte rond de Rodahal, heringericht. Deze ziet er keurig uit. Toen de Rodahal werd aangepast is er nog enigszins een verandering gekomen bij de nieuwe ingang van de Rodahal. Dat heeft toen ook weer wat extra geld gekost. 10 Het CDA zou het een schande vinden als op dit moment voor een tijdelijke voorziening die de gemeente gaat creëren voor eventuele overlast die zou kunnen ontstaan, de openbare ruimte dusdanig wordt aangepakt dat er eigenlijk van kapitaalvernietiging moet worden gesproken. Daar is het CDA niet voor. Het CDA heeft de suggestie meegegeven dat de inrichting van het Europaplein in de basis blijft zoals het is. Hier ligt een bepaalde materiaalkeuze en een bepaald ontwerp aan ten grondslag. De parkeervakken dienen dusdanig te 15 worden ingericht dat dit ook weer makkelijk te herstellen is. Dat is een uitvoerende kwestie. Het CDA verzoekt om een bevestiging van de wethouder. De tweede zaak die principieel van aard is, is dat nog altijd het vraagstuk boven de markt streeft over wat er gaat gebeuren als dadelijk de bouwstroom op gang komt. Het CDA heeft bij het stuk dat straks aan de orde komt de planning gezien. Dit luistert heel nauw. Er gaat gedurende twee jaar nogal wat op de schop in het 20 centrum. Het verkeer en het parkeren is natuurlijk ook een belangrijk item op verschillende plekken. Door diverse fracties in de raad is in het verleden gevraagd om integraal te bekijken hoe hiermee wordt omgegaan. Het zal voor de bezoekers van Kerkrade dan een last zijn. Dat weet je als er gebouwd wordt, want je krijgt er hopelijk ook iets moois voor terug. Je gaat dan echter misschien wel iets creëren, zonder dat je het totaalbeeld hebt. De heer Thomas heeft uit de publiciteit van met name wethouder Wiermans begrepen dat hij in overleg 25 is met een van de doelgroepen die hier van belang zijn, namelijk de winkeliers. Het CDA heeft daar ook om gevraagd. De winkeliers vragen aandacht voor de wijze waarop met de klanten wordt omgegaan tijdens de bouwfase. Het CDA verzoekt om een visie van het college over de wijze waarop wordt omgegaan met het vraagstuk parkeren tijdens de bouwfase. Deze is al eerder toegezegd, maar de heer Thomas heeft begrepen dat ook de voorzitter van de stuurgroep hiermee aan de slag is gegaan. Komt men bezoekers en daarmee 30 indirect de winkeliers tegemoet met bijvoorbeeld een blauwe zone? Je zult toch moeten reguleren. Het moet integraal worden bekeken. Het CDA vraagt dit, omdat er nu ineens weer ergens een plaats wordt gecreëerd voor betaald parkeren en dit vraagstuk nu ondersneeuwt. Het CDA verzoekt om een integrale visie van het college. Wij hebben daar niet zoveel tijd meer voor, want dit gaat in indien het nodig zou moeten zijn. Het CDA wil graag deze visie hebben zodat als het betaald parkeren er ergens extra bijkomt, ook de afweging is 35 gemaakt of dit verstandig is of dat men het beter op een andere systematiek kan gooien. De heer Krasovec kan kort zijn over de uitbreiding van de parkeerplaatsen. Indien dit de parkeerdruk wegneemt tijdens het bouwen, dan gaat Ons Kerkrade daarmee akkoord. Ons Kerkrade is minder positief over de parkeerheffingen. In de commissievergadering van 10 september jongstleden gaf de wethouder aan dat het aannemen van dit ontwerpbesluit zou anticiperen op de toekomst. Indien men mogelijk in de 40 toekomst bij het Europaplein parkeerbelasting wil heffen, dan kan men snel en adequaat reageren. Met andere woorden: er wordt tijd ingekocht. In de Nota van toelichting staat onder het kopje 'doelstelling': 'het heffen van parkeerbelasting op het Europaplein, voorplein van de Rodahal'. Onder het kopje 'argumenten' staat: 'bij het niet vaststellen van de stukken is er geen heffing van parkeerbelasting vanaf 1 oktober 2014 mogelijk'. Onder het kopje 'uitvoering' 45 staat: 'vanaf 1 oktober 2014 zal de heffing van de parkeerbelasting plaatsvinden volgens de vastgestelde gewijzigde verordening met de bijbehorende stukken'. Zwart op wit staat hier dus dat op 1 oktober de parkeerheffing ingaat, indien de raad dit goedkeurt. Dit staat haaks op wat de wethouder in commissie 3 heeft verteld, namelijk dat de gemeente tijd inkoopt zodat het gedaan kan worden indien dit nodig is. De heer Krasovec vindt dit vreemd. 50 Zoals de heer Thomas al aangaf is er waarschijnlijk een flinke verbouwing op komst. Dit zal ook negatieve gevolgen hebben voor het centrum en de klanten. Ons Kerkrade vindt dat de drempel zo laag mogelijk moet worden gehouden om klanten te trekken naar de ondernemers die er nog zijn. Ons Kerkrade heeft er al eerder voor gepleit dat de gemeente sowieso tijdens de bouwperiode geen betaald parkeren moet instellen, maar juist vrij parkeren. De ondernemers die Ons Kerkrade heeft gesproken pleiten allemaal voor een blauwe Pagina 8 van 34

9 zone. Dat varieert tussen de 1 en de 3 uur, zodat je het bouwverkeer c.q. het werkverkeer van de mensen hierdoor weert. De plekken worden dan niet ingenomen door de mensen die in het centrum komen bouwen en werken. Een andere variant is dat je ook een blauwe zone kunt instellen tot 12 uur, zodat de eerste druk weg is. Daarna loopt het wel. De wethouder heeft toegezegd dat hij deze verschillende varianten van een 5 blauwe zone ook zou bekijken. De heer Krasovec heeft hier nog niets over gehoord. Al met al vindt Ons Kerkrade dat de drempel voor de klanten zoveel mogelijk moet worden verlaagd om ze toch naar Kerkrade te trekken tijdens de bouwperiode. Daar hoort vrij parkeren c.q. een blauwe zone bij. Ons Kerkrade kan dan ook niet akkoord gaan met dit stuk. De heer Rossel zegt dat het eigenlijk de stille hoop van GroenLinks was dat dit ontwerpbesluit vanavond niet 10 zou voorliggen, vanwege twee redenen. Die twee redenen zijn eigenlijk al door het CDA genoemd. Dat is namelijk dat het college heeft gezegd dat er werkgroepen aan de gang zijn om te bekijken wat er mogelijk is inzake het parkeren, in zijn integraliteit, in het hele centrum gedurende de verbouwing. Het tweede is dat men momenteel nog niet weet wat er precies gaat gebeuren in het centrum. Daar heeft de heer Thomas net heel duidelijk naar verwezen. Waar gaan winkels tijdelijk komen? Waar willen mensen het liefste parkeren? 15 Het moet niet zo zijn dat zij dadelijk een auto op het Hickoryplein moeten zetten om aan de andere kant van het centrum boodschappen te gaan doen. Het zou heel handig zijn om volgtijdelijk nu even af te wachten. De heer Rossel had in de commissie het idee dat de wethouder die twee dingen niet los kan zien, die wel los gezien kunnen worden. Dat is enerzijds het Verkeersbesluit. Dat moet gepubliceerd worden. Dat is ook gebeurd. Het tweede is om eventueel de Parkeerverordening aan te passen. De verordening dat er belasting 20 geheven kan worden. Dat laatste had de heer Rossel eigenlijk vanavond niet op de agenda willen zien. Hij stelt voor om eerst maar eens te kijken naar wat er gaat gebeuren in het centrum en of er echt gebruik moet worden gemaakt van die vakken. Mevrouw Laumann sluit zich aan bij de rest. Zij vindt het met name belangrijk dat de mensen weinig hinder ondervinden van alles wat er gaat gebeuren. Maar ook de winkeliers. Als je de een of de ander benadeeld, 25 dan heeft dat consequenties. Zeker voor de weinige winkeliers die wij nog hebben. Mevrouw Laumann adviseert dus om het gratis te doen. De heer Iding geeft aan dat de heer Bok tijdens de commissievergadering de gerezen vragen uitvoerig heeft behandeld. Hij gaf aan waarom dit wordt gedaan. Die antwoorden waren helemaal helder. Het wordt gezien als een soort voorzorgsmaatregel, waardoor het op die manier kan worden ingericht als er te weinig 30 parkeerplekken zijn. De VVD kan zich hier helemaal in vinden en gaat akkoord met het stuk. De heer Rossel wil een verhelderende vraag stellen aan de VVD. Kan de VVD die twee verschillende besluiten wel los van elkaar zien? Dus enerzijds het Verkeersbesluit dat gepubliceerd moet worden. Dat is inmiddels ook gebeurd. En aan de andere kant het voorliggende voorstel om ook belasting te gaan heffen voor automobilisten die daar parkeren. Dat kan de raad iedere maand doen. Er is echt geen noodzaak om dat 35 deze maand te moeten doen. Ziet de VVD dat ook in? De heer Krasovec merkt op dat de VVD bij de verkiezingen voor gratis parkeren in het centrum was. Dit staat haaks op dat de VVD nu goedkeurt dat dit ooit mag gebeuren. De heer Iding heeft niet de behoefte om hier op dit moment op te reageren. De heer Heijltjes neemt aan dat de wethouder terug kan komen op het stuk over de blauwe zone tijdens de 40 bouw. Burgerbelangen ondersteunt het voorstel voor een alternatieve parkeercapaciteit waar alles voor geregeld moet zijn. Wethouder Bok begint met een splitsing. Enerzijds de blauwe zone. Gratis parkeren in de hele stad wordt genoemd. De heer Rossel heeft heel duidelijk gemaakt dat dit anticiperen is op wanneer het fout gaat. 45 Eigenlijk gaat het dan niet fout maar goed, want er komen dan veel bezoekers. Deze plek wordt niet gebruikt voor gratis parkeren of iets dergelijks, want het college deelt volledig de zorg van het CDA. Het is een overloopgebied. Het plein rond het Europaplein is zo perfect ingericht dat dit niet als gratis parkeerplek moet worden ingericht. Dan zou het plein inderdaad aan een renovatie toe zijn. Dat plein komt in ieder geval niet in aanmerking voor gratis parkeren, vanwege de hoge kwaliteitseisen die daar zijn toegepast. 50 De heer Roland verzoekt om een vraag te stellen aan de voorzitter. De voorzitter antwoordt dat hij de wethouder eerst wil laten uitpraten. In de tweede ronde wordt de vraag erbij gepakt. Wethouder Bok deelt dus de zorg die het CDA duidelijk naar voren heeft gebracht. In dat kader zegt het college dat daar gewoon de heffingen worden toegepast als dit mocht gebeuren. Mocht het nodig zijn, dan Pagina 9 van 34

10 kan het college meteen reageren. Publicatie in de Staatscourant en noem maar op heeft gewoon meer dan twee weken nodig. Mocht het nodig zijn, het college hoopt hierop, dan kan zij meteen aan de slag gaan. Daarom doet het college dit voorstel. Dan het parkeren tijdens de bouw. Tijdens de commissie heeft de heer Wiermans nadrukkelijk aangegeven 5 dat dit nog onderwerp van bespreking is. Dit komt nu in de finale afronding, om te kijken op welke manier de gemeente winkeliers toch tegemoet kan komen in verband met overlast. Dat zal niet meer zo lang duren. De laatste berekeningen worden gemaakt. De raad zal hier spoedig over worden geïnformeerd door de stuurgroep. De wethouder wil toch één ding even zeggen, omdat dit hier makkelijk wordt geroepen: 'maak gratis 10 parkeren'. Als de raad een dekking van euro aangeeft, dan kan het college gratis parkeren aanleveren. Hij heeft het over euro. Als de raad dus een dergelijke keuze maakt, dan moet de raad wel even aangeven waar de wethouder dit geld vandaan moet halen. Tweede ronde 15 De heer Thomas vindt de beantwoording over het Europaplein helder. Het CDA en de wethouder zitten hier op één lijn. De heer Thomas vindt het goed om te horen dat dit dezelfde insteek is. Ten aanzien van het invoeren van betaald parkeren wordt in de beantwoording nadrukkelijk nog een keer gesteld dat indien het nodig is de gemeente alles op een rij heeft en het kan invoeren. Dat is helder. De heer Thomas neemt aan dat 20 de stuurgroep zeer binnenkort met een voorstel komt over de wijze waarop wordt omgegaan met het verkeerkeerregime tijdens de bouw. Wanneer komt dit voorstel? Er zijn verschillende modaliteiten. Als ergens het parkeerregime vanaf wordt gehaald, dan derft de gemeente inkomsten. De heer Thomas hoopt dat de raad inzichtelijk krijgt wat dit betekent per plek en wat dit aan inkomstenderving oplevert gedurende de periode dat de raad dit er vanaf zou halen. De wethouder geeft aan dat de gemeente euro aan inkomsten 25 derft indien overal in de gemeente het betaald parkeren eraf wordt gehaald. Dat is helder. De heer Thomas refereert echter aan uitspraken die hij publiekelijk heeft gehoord van de voorzitter van de stuurgroep. Toen hij pas was aangetreden heeft hij in zijn contacten met de winkeliers gezegd dat hij ervan overtuigd is dat de gemeente iets moet doen ten aanzien van het parkeren tijdens de bouw. Hoe verhoudt zich dit met de cri de coeur, die niet de wethouder van Financiën doet, maar de wethouder Openbare Ruimte, dat de gemeente euro zou moeten missen. De heer Krasovec memoreert dat de wethouder in de vorige commissievergadering heeft toegezegd dat hij de blauwe zone zou bekijken. Daar hoort de heer Krasovec hier echter niets over. Er wordt gezegd dat er iets gaat gebeuren, maar hij neemt aan dat er een onderzoek komt. De heer Krasovec heeft met winkeliers gesproken en deze hebben er ook naar gerefereerd dat een blauwe zone wel wenselijk is. Hij neemt aan dat 35 de wensen van ondernemers in Kerkrade in deze wel zwaar wegen. De heer Roland merkt op in de richting van de VVD dat hij het vreemd vindt dat zij in hun verkiezingscampagne de leus hebben staan: 'gratis parkeren in Kerkrade' en nu ineens 180 o gaan draaien. De wethouder zei dat bij gratis parkeren het plein naderhand gerenoveerd moet worden. Hoeft dat bij betaald parkeren dan niet? 40 De heer Rossel heeft het idee dat de wethouder en hij nog steeds langs elkaar af praten. De voorzitter merkt op dat dit niet de eerste keer zou zijn. De heer Rossel beaamt dat het helaas niet de eerste keer is. Er zijn twee besluiten nodig om uiteindelijk betaald parkeren op het Europaplein mogelijk te maken. Enerzijds een Parkeerbesluit om überhaupt parkeren mogelijk te maken. Dat besluit is genomen. Daarmee sorteert het college ook voor op de mogelijkheid om te 45 gaan parkeren op dat Europaplein. Er zijn daar nog geen lijnen gekalkt. Op het moment dat de wethouder weet wanneer de kalkwagen komt om daar lijnen te kalken, dan kun je ook belasting gaan invoeren. GroenLinks hoopt overigens, net zoals het CDA, dat de verf er nog vanaf kan worden gehaald zodra het voorbij is. Het voorstel is nu om al vanaf 1 oktober belasting in te voeren voor 1 euro, terwijl nog niet bekend is wat de werkgroepen gaan bekokstoven en ook nog niet bekend is wat er überhaupt in de fasering van het 50 centrumplan gaat gebeuren. Zowel in de commissievergadering als vanavond probeert de heer Rossel dit bij de wethouder door te laten dringen. Het zou netjes zijn als het college dit stuk aanhoudt, hetgeen de werkgroepen produceren daarin opneemt en terugkomt naar de raad met een nieuw belastingvoorstel. De heer De Groot voelt zich uiteraard genoodzaakt om hier iets over te zeggen. Hij wil het misverstand uit de weg helpen dat de WD vindt dat er alleen nog maar betaald parkeren zou moeten zijn in Kerkrade. De VVD Pagina 10 van 34

11 blijft echter nog steeds van mening dat er gestreefd moet worden naar zoveel mogelijk vrij parkeren in Kerkrade. Hij voelt aan zijn zijde ook Ons Kerkrade. De parkeermeter die zij in de verkiezingsstrijd ooit hebben uitgedeeld ligt nog altijd in de auto van de heer De Groot en deze gebruikt hij met dank. Hij wil hier geen misverstand over laten bestaan. 5 In dit dossier vindt de VVD dat er tijd nodig is om in ieder geval een goed voorstel te doen. Hetgeen de heer Bok zegt is realistisch. Indien de raad dit wil, dan heeft dat financiële consequenties. De VVD kan het wel heel makkelijk roepen, maar de VVD moet dan ook zeggen waar het geld vandaan moet worden gehaald. Daar is voorbereidingstijd voor nodig. Daar moet goed over worden nagedacht, want er zijn nog meer majeure keuzes die in de gemeente moeten worden gemaakt. Dat is het dilemma waar de VVD voor staat. 10 Dat wil niet zeggen dat de VVD voorstander is van betaald parkeren. In dit dossier wil de VVD echter voorlopig mee gaan. De heer Bok doet deze uitspraak als wethouder van Verkeer en Vervoer. Daar valt parkeren onder. Over het onderwerp 'parkeren tijdens de bouw' heeft de heer Wiermans toegezegd dat er scenario's worden uitgewerkt. Deze komen aan de orde. De wethouder heeft alleen een cri de coeur gegeven toen er werd 15 geroepen: 'alles gratis'. Hij vond dit een beetje te gemakkelijk. De raad weet dit, omdat de raad er al een paar keer bij Voorjaars- en Najaarsnota's euro of euro op toe heeft moeten leggen omdat het niet is zoals het is. Gratis parkeren brengt euro met zich mee. De wethouder wil dit benadrukken. Ons Kerkrade gaat heel nadrukkelijk in op de zorg voor de ondernemers. Het college deelt deze zorg heel nadrukkelijk. De mensen van de stuurgroep die overleg plegen met de ondernemers delen deze zorg nog 20 eens extra. Het college komt met een voorstel. Momenteel zijn er twee of drie scenario's. Deze komen zo snel mogelijk aan de orde, omdat men er nu lang genoeg mee bezig is geweest. Het CDA verzoekt om een analyse. De wethouder heeft dit ook al een keer in een commissie toegelicht. Het is per meter bekend wat er binnenkomt. Het is heel duidelijk wat welke parkeermeter opbrengt. Tevens kun je de bezetting daaraan lezen. De wethouder krijgt deze analyse ieder kwartaal voorgelegd. De analyse is dus 25 het minste probleem. De heer Roland vraagt of de plaats niet wordt beschadigd als er betaald parkeren is. De wethouder stelt dat één ding zeker is: bij gratis parkeren zal de parkeerplaats veel intensiever worden gebruikt. Eigenlijk wil het college dit toch zoveel mogelijk voorkomen, gezien de prachtige staat waarin het plein verkeert. Het college wil proberen te voorkomen dat die kwaliteit daaronder gaat leiden. 30 De heer Krasovec wil graag een verhelderende vraag stellen. Hij neemt aan dat men wil dat er zoveel mogelijk mensen naar Kerkrade komen. Hij hoopt dan ook dat de parkeerplaats vaak vol staat. Wethouder Bok geeft de heer Rossel gelijk. Ook hij hoopt dat dit nodig is. Indien men kiest voor gratis parkeren, dan zou dat ook nu al kunnen worden ingevoerd. Het CDA maakt zich terecht zorgen over de toestand van het plein. Er moet niet aan kapitaalvernietiging worden gedaan. Maar in principe moeten er 35 eigenlijk veel mensen komen. De heer Krasovec herhaalt dat de wethouder aangeeft dat het dan ook nu al zou kunnen. De voorzitter stelt dat men niet ingaat op de aard van de operationele zinnen. Het is helder wat de heer Rossel bedoelt. Wethouder Bok geeft aan dat de heer Rossel zegt dat de parkeerbelasting nu niet ingevoerd hoeft te worden, 40 omdat dit ook later kan. Het college geeft echter nu aan dat in geval van overloop er betaald parkeren wordt ingevoerd op het Europaplein, vanwege de toestand van het plein. Dat is helder en dat draagt het college ook uit. Dit staat los van de wijze waarop in de komende periode wordt omgegaan met het parkeren tijdens de verbouwing van het centrum. Het college blijft dit duidelijk gescheiden zien. Wethouder Rossel wil graag een verhelderende vraag stellen. De Belastingverordening wordt dus gewijzigd, 45 zodat betaald parkeren bij de Rodahal wordt ingevoerd, zonder dat er überhaupt duidelijkheid is of er een lijn gekalkt gaat worden voor een parkeervak op die locatie. De heer Rossel vindt dit krom. Dat wringt. Wethouder Bok vindt het prachtig dat een overheid nu eens anticipeert. Het college gaat zich voorbereiden voor de situatie dat het zo mocht zijn. Als de boel overloopt, dan kan zij meteen reageren. De heer Krasovec vraagt of de wethouder kan garanderen dat het onderzoek naar de blauwe zone wordt 50 meegenomen. Dat heeft hij namelijk nog niet gehoord. Hij heeft wel gehoord dat de wethouder naar scenario's gaat kijken. Wethouder Bok antwoordt dat scenario's scenario's zijn. Hij gaat geen scenario's noemen. Er is een groot aantal scenario's. De voorzitter merkt op dat de heer Krasovec een vraag stelt, maar dat hij geen antwoord heeft gehoord. Pagina 11 van 34

12 Wethouder Bok kan geen toezeggingen doen over welke scenario's aan de orde komen. In dat geval moet hij de anderen ook noemen. Het wordt waarschijnlijk een breed scala. De voorzitter antwoordt dat het onderdeel wordt van de scenario's die er komen. De heer Rossel wil dadelijk een korte stemverklaring afgeven. 5 De voorzitter heeft begrepen dat Ons Kerkrade tegen is. De rest is vóór, met de opmerking dat de heer Rossel een stemverklaring heeft. De heer Rossel stelt dat zoals iedereen weet GroenLinks geen tegenstander is van parkeerbelasting. In tegendeel zelfs. Het moet echter wel op de juiste manier worden ingevoerd. Dit voorstel wringt bij GroenLinks, dus GroenLinks gaat tegen stemmen. 10 De voorzitter concludeert dat het voorstel is aangenomen zoals het er ligt, met tegenstemmen van GroenLinks en Ons Kerkrade. PUNT FINANCIËLE KADERS CENTRUMPLAN Eerste ronde De voorzitter stelt dat dit agendapunt uit twee ontwerpbesluiten bestaat. De wethouder heeft aan het begin 20 van de vergadering al aangegeven op welke wijze hiermee wordt omgegaan. De herijking van de gebiedsexploitatie, onder meer als gevolg van uitbreiding van het plangebied met Creative City. En daarnaast het voorstel van het verstrekken van een projectfinanciering aan Van Pol Beheer BV. Het voorstel is om beide ontwerpbesluiten achtereenvolgens aan de orde te stellen. De voorzitter neemt echter aan dat veel zaken door elkaar lopen. In de besluitvorming zal hij echter beide apart benoemen. 25 De heer Van Drunen memoreert dat het Centrumplan een project is dat al ruim 20 jaar op de bestuurlijke agenda staat. In die 20 jaar is al heel wat beloofd, zijn er tal van verwachtingen gewekt en is van alle voorspiegelingen weinig terechtgekomen. Het is logisch dat het vertrouwen van de burgers van Kerkrade en haar ondernemers langzaam wegebt. Dit heeft ook gevolgen voor het vertrouwen in het bestuur en de 30 politiek. Men kan er cynisch van worden. De heer Van Drunen zou er zelfs cynisch van worden. Daarom was de PvdA zeer blij dat zowel het vorige college als ook dit college zijn nek heeft uitgestoken om, met gebruik van de Essentspaarpot, de boel weer vlot te trekken. Het is een soort reanimatie van het stadshart. Eindelijk. De PvdA is ervan overtuigd dat een compleet en toonbaar stadshart van groot belang is om de burgers en de ondernemers te behouden. Er dient niet vergeten te worden dat er zonder een hart weinig valt te reanimeren. 35 De gemeente staat nu aan de vooravond van het grootste bouwproject sinds tijden. Creative City, het theater, de bieb, het Stadspark, de gebiedsexploitatie, de bouw van woningen en een verbeterd winkeloppervlak. Alles gebeurt tegelijkertijd en moet eind 2015 of begin 2016 min of meer gelijktijdig klaar zijn. En dan komt de mededeling dat Van Pol Beheer zijn centjes niet van de bank krijgt. Als reden wordt opgegeven dat Van Pol Beheer niet heeft kunnen aantonen dat het toch al beperkte winkeloppervlak voor of 807o is verhuurd. Van Pol Beheer heeft meer tijd nodig om aan de voorwaarden van de bank te kunnen voldoen. Hoeveel extra tijd Van Pol Beheer nodig heeft is niet duidelijk voor de PvdA. Kennelijk kan Van Pol Beheer niet aangeven wanneer zij mogelijk wel aan de voorwaarden van de bank zou kunnen voldoen. Gelet op de planning is de gemeente een langere wachttijd niet gegund. Hierbij wordt verwezen naar het theater, waar afspraken mee zijn gemaakt, en naar het gebeuren rondom de bouw van Creative City en de 45 gebiedsexploitatie. De PvdA kan dit wel volgen. De fractie wil echter ook wijzen op de door het college en deze raad gewekte verwachtingen bij de burgers en de ondernemers. Ook daarom is uitstel van het plan iets waar de PvdA liever niet aan wil denken. Om toch te kunnen starten komt Van Pol Beheer met het verzoek om projectfinanciering. Met andere woorden: de gemeente moet als bank gaan optreden. De gemeente als financiële instelling die geld aantrekt 50 en daarover rente betaalt en dit geld tegen een hogere, in ieder geval marktconforme, rente weer uitleent. Op zich vindt de PvdA hier niets verkeerd aan, mits het uitgeleende geld met rente binnen een of meerdere afgesproken termijnen weer wordt terugbetaald. Echter het niet kunnen terugbetalen van een lening met rente is een groot risico voor Kerkrade. Het mag duidelijk zijn dat de PvdA dit risico liever niet wil lopen. Daarom is de fractie terughoudend. Pagina 12 van 34

13 Desondanks ligt nu de vraag ter besluitvorming aan de raad voor, omdat uitstel vanwege de eerder aangegeven redenen zeer onwenselijk is en omdat ook door het eventueel in zee gaan met een andere projectontwikkelaar de huidige problematiek niet wijzigt maar slechts opschort. Kennelijk is dit de enige manier om deze kwestie nu vlot te trekken. Daarom zal het besluit van de PvdA afhangen van het verkrijgen 5 van maximale zekerheid met een minimaal risico. Zekerheid dat de bouw op tijd klaar komt. Zekerheid dat de hele lening, inclusief marktconforme rente, tijdig wordt afgelost. En zekerheid dat het een en ander ook volgens Europese regels aan de haak is. Het beperken van de risico's heeft dan te maken met het feit dat de garantiegever ook deze zekerheden daadwerkelijk kan leveren. Daarnaast eist de PvdA dat als alles mis zou gaan, de gemeente Kerkrade als eerste het recht van hypotheek heeft. Dat wil zeggen dat als de geldlener zijn 10 verplichtingen niet nakomt, de gemeente zijn panden gedwongen mag verkopen. Een uitspraak van de rechter zou dan niet nodig moeten zijn. Het is voor de PvdA zeer duidelijk dat Van Pol Beheer deze maximale zekerheid niet kan geven. Dat weten zij zelf ook. Daarom draagt Van Pol Beheer haar zakelijke partner VolkerWessels aan. Koninklijke VolkerWessels Stevin staat op positie 57 van de top 500 van de grootste bedrijven. Het is qua omzet, na 15 BAM, het tweede bouwconcern van Nederland. De omzet in 2013 bedroeg ongeveer 4,5 miljard euro. Het concern telt werknemers, verspreid over vestigingen in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Canada. VolkerWessels zou garant staan voor de afbouw van het Centrumplan en de afbetaling van de lening. Volgens het college is hiermee de terugbetaling in voldoende mate gewaarborgd. Op basis van hetgeen de PvdA nu weet, is de PvdA het hiermee eens. Wel onder de voorwaarde dat de 20 gemeente met dit concern te maken heeft en niet met een of andere kleine BV. Ook is de PvdA het eens met de randvoorwaarden, zoals deze door het college zijn opgesteld, en de voorgestelde afhandeling van zaken. De PvdA heeft veel moeite gehad met dit besluit. Het is een besluit dat zeer complex is en van groot belang is voor Kerkrade. Veel mensen vinden dat de gemeente geen lening zou moeten verstrekken aan Van Pol Beheer, daarbij met name lettend op het strafrechtelijk onderzoek naar activiteiten van de naamgever. 25 Sommige mensen vinden dat de risico's te groot zijn en dat de burger weer voor alles moet opdraaien. Sommige mensen vinden dat er teveel geld naar het centrum gaat, terwijl het geld meer in de wijken terecht zou moeten komen. Sommige mensen vinden dat zolang er mensen in de bijstand zitten of in de armoede, er sowieso geen geld in protserige gebouwen of cultuur geïnvesteerd moet worden. Dit is allemaal begrijpelijk. Ook in de PvdA-fractie zijn zulke meningen boven komen drijven. 30 Als de fractie echter alles afweegt, dan komt zij tot de conclusie dat de huidige plannen met het centrum, van Creative City tot het Stadspark en zelfs de Anstelvallei, Kerkrade een enorme boost zouden geven. Een nieuw stadshart zou meehelpen om de burgers en ondernemers voor Kerkrade te behouden. Er is gezorgd voor maximale zekerheid en er is gezorgd voor minimaal risico. Er valt voor de gemeente dus meer te winnen dan te verliezen. De PvdA stelt voor om nu eens eindelijk te beginnen met de bouw. 35 Mevrouw Bremen-Munsters geeft aan dat niet voor de eerste keer het Centrumplan op de agenda staat. De gemeente is hier al meer dan 15 jaar mee bezig. Sinds 2011 heeft het onderwerp 13 keer in de commissie Grondgebied en Economische Zaken en 4 keer in de raad op de agenda gestaan. Terecht, want het is een majeurproject en van vitaal belang voor Kerkrade. Mevrouw Bremen-Munsters plaatst het in een historisch perspectief. Eind 2011 wordt de 40 realiseringsovereenkomst uit 2008 met Metropop ontbonden. Drie jaar werk, drie jaar tijd gaat verloren. De stuurgroep Centrumplan neemt de regie over. In februari 2012 wordt het Vlekkenplan gepresenteerd, waarmee de commissie Grondgebied en Economische Zaken unaniem akkoord gaat. Vervolgens gaat de raad in juni akkoord met de verwerving van de gronden, met maar één stem tegen. Een cruciale rol hierbij speelde de inschakeling van Prof. Dr. Ir. Bregman, een autoriteit op het gebied van staatssteun en aanbestedingsrecht 45 bij gebiedsontwikkelingen. Een jaar later werd ook het ontwerpplan Centrumplan met dezelfde stemverhouding aangenomen. Als in december 2013 het projectplan tweede fase wordt toegelicht, wordt het heel enthousiast ontvangen als een ontwerp van een stad met een hart, waarbij het gaat om de beleving en de reuring. Kortom, voorzitter, men kijkt terug op een lange periode waarbij af en toe de snelheid eruit was en de raad 50 soms letterlijk een handje wilde helpen met de schop in de grond steken. Maar het is ook een periode waarin de raad voldoende is meegenomen en waarin de raad nu eindelijk voor de laatste fase staat. Waar staat de gemeente nu? De banken hebben roet in het eten gegooid en weigeren mee te werken. Men moet echter vooruit. De invulling van het culturele cluster is sowieso de verantwoordelijkheid van de Pagina 13 van 34

14 gemeente. Met andere woorden: daar waar financiële risico's worden ingeschat, moeten juridische en financiële hulplijnen en vangnetten aanwezig zijn. Prof. Dr. Ir. Bregman is opnieuw bereid gevonden om juridisch te toetsen en te adviseren. Dat geeft vertrouwen. Hij heeft de criteria benoemd en bekeken, zoals deze staan opgenomen in het concept van de 5 letter of intent. Eén ding staat bij Lokaal Alternatief voorop: zorgvuldigheid. Zorgvuldigheid voor alles. Zelfs als het dan iets langer duurt. In het concept van de letter of intent zijn voor Lokaal Alternatief belangrijke zaken opgenomen, zoals: de integrale realisatie wordt gegarandeerd, VolkerWessels stelt zich garant voor de voltooiing van de realisatie van het gehele bouwplan, Van Pol Beheer moet aan de verplichtingen van rente en aflossing voldoen en het geld wordt volgens marktconforme afspraken verleend, hetgeen een positief saldo 10 voor de gemeente oplevert. Door de garantstelling van VolkerWessels is de terugbetaling in voldoende mate gewaarborgd. Als Van Pol Beheer zijn financiële verplichtingen niet na zou komen, dan zijn garanties ingebouwd. Dit ligt allemaal vast in het concept van de letter of intent. Er is overeenstemming over deze zekerheden. Met deze garantie durft Lokaal Alternatief het aan. De concretisering moet nog definitief worden. Er zijn zeker nog zaken die concreet moeten worden 15 uitgewerkt en vastgelegd door b en w. Maar met deze kaderstelling gaat Lokaal Alternatief akkoord, zodat binnen zeer afzienbare tijd eindelijk, na zoveel jaren, de finale klap kan worden gegeven. Lokaal Alternatief gelooft nog altijd in Kerkrade, een stad met hart, met een centrum, waar het goed toeven is, met veel beleving, actie en reuring. De heer Paas memoreert dat in maart van dit jaar deze raad min of meer op een rijdende trein, die 20 Centrumplan heet, is gesprongen. De trein was en is in beweging gezet en is, zeker gezien de besluitvorming in het dossier en de aankoop en sloop van diverse panden eigenlijk niet meer te stoppen. De vraag of de trein gestopt moet worden wordt vanuit de kant van de Ouderenpartij heel nadrukkelijk met 'nee' beantwoord. Er moet in het centrum van de stad iets gebeuren om het centrum te revitaliseren en het creëren van een nieuw stadshart lijkt daartoe het meest geëigende middel. 25 De heer Paas moet eerlijk bekennen dat de Ouderenpartij van de vraag om projectfinanciering door Van Pol Beheer BV toch enigszins is geschrokken. Het gaat om een relatief groot bedrag dat door de ontwikkelaar aan de gemeente wordt gevraagd. Op zichzelf hoeft het ter beschikking stellen van een krediet geen onoverkomelijk item te zijn, als er tenminste voldoende zekerheden zijn ingebouwd. Dat is het punt van grote zorg voor de Ouderenpartij. De Ouderenpartij heeft alle stukken die op deze kwestie betrekking hebben 30 gelezen. De fractie komt tot de slotsom dat de noodzakelijke zekerheden, althans op dit moment, nog onvoldoende nader zijn uitgewerkt. In het voorstel aan de raad staat letterlijk: wel wordt benadrukt dat omtrent deze letter of intent een geldleningsovereenkomst nog definitieve overeenstemming met de ontwikkelaar en VolkerWessels dient te worden bereikt. Hoe en in welke vorm die overeenstemming moet worden bereikt wordt in het voorstel niet aangegeven. Dat betekent dat de Ouderenpartij zich op dit moment 35 nog geen volledig beeld van de gevraagde en te verkrijgen zekerheden kan maken. Ondanks dat voor de Ouderenpartij alle zekerheden nog niet volledig duidelijk zijn, stemt de Ouderenpartij in met het voorstel. De fractie wil daarbij wel de toezegging van de wethouder krijgen dat hij zorgdraagt voor voldoende zekerheid. De gemeente kan het niet hebben dat dit voorgeschoten bedrag niet wordt terugbetaald. Anders gezegd: minimaliseer het risico en maximaliseerde zekerheid. 40 Mevrouw Housen-Donners meldt dat na haar verhaal de heer Meijer nog enkele aanvullende vragen zal stellen. Ruim 15 jaar geleden is met de realisatie van de Orlandopassage een begin gemaakt met de ontwikkeling van één gedeelte van het Centrumplan Kerkrade. De toen uitgesproken wens dat de Orlandopassage slechts het begin zou zijn van een kloppend winkelhart van de gemeente Kerkrade en dat er snel plannen ontwikkeld zouden worden aan de overkant, leken hoopvol. In de praktijk bleek echter al snel 45 dat er nog heel veel hindernissen moesten worden genomen. Dat hiermee uiteindelijk een tijdspad van om en nabij 15 jaar gemoeid zou zijn, kon op dat moment niemand bevroeden. Twee jaar geleden werden de benodigde panden aan de Niersprinkstraat aangekocht en kon worden gestart met de planontwikkeling voor het Centrumplan Kerkrade. Het CDA heeft, zij het met pijn, de aankoop van deze panden ondersteunt om de reden dat hiermee de weg vrijgemaakt kon worden voor de noodzakelijke 50 ontwikkeling van het centrum van Kerkrade. Tot zover een korte terugblik. Vervolgens haalde het college, met instemming van een meerderheid van de raad waaronder ook het CDA, projectontwikkelaar Van Pol Beheer binnen om plannen voor het nieuwe centrum te ontwikkelen. In eerste instantie gaf de heer Van Pol aan dat totale financiering voor hem geen probleem zou zijn. Al snel bleek dat totale financiering niet realiseerbaar was en dat VolkerWessels bereid zou zijn om de financiering van de Pagina 14 van 34

15 ontwikkelaar af te dekken c.q. over te nemen indien dit nodig zou zijn. Verder in het traject heeft de heer Van Pol zijn financieringsinbreng teruggebracht tot iets meer dan 507o. Hij heeft aan de gemeente gevraagd om het resterende gedeelte zelf te financieren. Als klap op de vuurpijl wordt de gemeente Kerkrade nu verzocht om het Centrumplan zelf te financieren. Een belofte die van 1007o grotendeels tot 07o risico wordt 5 gereduceerd. Het reduceren naar de O-optie is in de ogen van het CDA niet te rijmen met de bereidheid van de heer Van Pol om voor eigen rekening en risico 68 ondergrondse parkeerplaatsen te realiseren. Dit had ook het moment moeten zijn waarop het college de raad over deze nieuwe situatie had moeten informeren, zodat vervolgens de raad samen met het college naar verantwoorde financiële oplossingen had kunnen zoeken. Dan blijft toch de vraag gerechtvaardigd hoe het staat met de geloofwaardigheid van de heer Van Pol in het 10 kader van zijn financieringstoezeggingen en of hij in dit stadium nog de juiste contractpartij in deze is. Het CDA kan niet instemmen met de door het college voorgeschreven en eenzijdig vastgestelde besluitvorm inzake het Centrumplan. Eerst volledige geheimhouding, dan is de geheimhouding eraf en als laatste blijft een beetje geheimhouding bestaan. Zacht uitgedrukt is dit geen eenduidig beleid. Het CDA kan zich voorstellen dat gezien het feit dat in de commissievergadering Grondgebied en 15 Economische Zaken is gebleken dat een meerderheid van de coalitiepartijen de stukken niet heeft gelezen, dit een zorgvuldige besluitvorming heeft bemoeilijkt. De door het college eenzijdig opgelegde wijze van besluitvorming van het Centrumplan is volgens het CDA een minachting van de besluitvormingsbevoegdheid van deze raad. Het doet volgens het CDA geenszins recht aan een zorgvuldig besluitvormingsproces. De voorzitter zal ongetwijfeld begrijpen dat een zichzelf respecterende partij als het CDA in dit moeilijke 20 dossier is gedoken om uiteindelijk een voor de gemeenschap van Kerkrade verantwoorde beslissing te nemen. Dit heeft het CDA gedaan. De vier raadsleden van het CDA en de twee GEZ-burgercommissieleden hebben uitvoerig, zelfs meerdere keren, kennisgenomen van de stukken die onder geheimhouding bij de griffie ter inzage hebben gelegen. Het resultaat was: 27 vragen, in de beslotenheid van de commissie GEZ gesteld. Deze waren na twee dagen al schriftelijk beantwoord, met dank aan het ambtelijk apparaat. 25 Naderhand zijn ze aan de hele raad ter beschikking gesteld. Het CDA blijft echter grote moeite houden met het besluit om deze raad niet vertrouwelijk te informeren over het aantal potentiële gegadigden, huurders of kopers. Nu niet en nooit niet waren de woorden van de wethouder van Financiën. Door deze informatie vrij te geven zouden de bedrijfsbelangen van Van Pol Beheer ernstige schade kunnen oplopen. Met deze uitspraak spreekt de wethouder van Financiën zijn openlijk 30 wantrouwen uit ten opzichte van het hoogste orgaan, namelijk de gemeenteraad. De vraag van het CDA betrof niet wie waar komt te zitten, met hoeveel vierkante meter, maar uitsluitend een procentuele periodieke bewaking van de voortgang van de verhuur en verkoop. Daardoor zou volgens het CDA de raad in de gelegenheid worden gesteld om gerichte keuzes te maken bij significant achterblijvende resultaten. Nu wordt de raad deze mogelijkheid onthouden, want beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Uit de 35 mededeling van de wethouder kan tevens worden geconcludeerd dat niet kan worden voldaan aan de eisen van de bank, inhoudende dat o verhuurd of verkocht moet zijn om de bancaire lening te verstrekken. Verder is bekend dat er geen exitstrategie is. Dit betekent dat de aan het project verbonden risico's voor geen belegger interessant zijn, met als resultaat dat de gemeente zelf de financiering voor haar rekening neemt. VolkerWessels is wel bereid om een concerngarantie af te geven, maar wil niet zelf financieren omdat het 40 bedrijf geen directe relatie met de gemeente zou hebben. Daar komt bij dat het momenteel niet duidelijk is welk onderdeel van VolkerWessels de garantie gaat afgeven. Eén onderdeel van het concern van VolkerWessels is Stam en De Koning Vastgoed BV. Volgens hun website gaat deze weddenschap samen met en in opdracht van ontwikkelaar Van Pol, mede het centrum van Kerkrade realiseren. Garantstelling via deze BV zou, gelet op de cijfers en de jaarrekeningen 2010, 2011 en 2012, grote risico's inhouden. De cijfers van zijn nog niet voorhanden. Het CDA gaat er vanuit dat die garantie niet via dit concernonderdeel zal plaatsvinden. Wellicht kan het college hier meer duidelijkheid over verschaffen. Daarnaast is het vreemd om te moeten constateren dat VolkerWessels als aannemer in het recente verleden wel een project in Kerkrade heeft gefinancierd waar het bedrijf ook een directe relatie mee had. Het kan verkeren. Of is de gedachte gerechtvaardigd dat VolkerWessels zelf geen heil ziet in het Centrumplan, maar 50 wel in het omvangrijke bouwvolume dat daarbij wordt gecreëerd? Op de website van Stam en De Koning staat te lezen dat bouwbedrijf Jongen ook een onderdeel van VolkerWessels is. Het CDA heeft in de commissie aangegeven dat een garantstelling alleen acceptabel is als deze verstrekt wordt door het moederconcern en niet door een zogenaamde risico BV. Mocht het college niet Pagina 15 van 34

16 op de hoogte zijn van de inhoud van deze jaarrekening waaruit een zeer geringe solvabiliteit blijkt, dan is het CDA graag bereid om een exemplaar beschikbaar te stellen. Het voornemen van de wethouder om in de uitwerking van de letter of intent een geldleningsovereenkomst, een solvabiliteitsonderzoek te doen in en naar de vennootschappen van VolkerWessels en Van Pol Beheer, is 5 mosterd na de maaltijd. Het CDA is van mening dat dit onderzoek en het resultaat hiervan in een eerder stadium had moeten plaatsvinden en onderdeel van de besluitvorming had moeten uitmaken. Wat gebeurt er als na goedkeuring door de raad zou blijken dat de solvabiliteit bij VolkerWessels of bij Van Pol Beheer ontoereikend is? Of tijdens de realisatie van het centrum ontoereikend wordt? Mevrouw Housen-Donners heeft eerder aangegeven dat het CDA dit dossier zorgvuldig heeft bestudeerd. Bij 10 de oordeels- en besluitvorming heeft het CDA spreekwoordelijk de Elfstedennorm betreffende de ijsdikte toegepast. Ook heeft het CDA de mogelijke financiële risico's, zoals het stadium, de campus en de op handen zijnde decentralisaties in haar besluitvorming meegenomen. Een belangrijke rol in de discussie was het rentmeesterschap. Dit is een van de vier uitgangspunten van het CDA. Dit houdt in dat de raad verantwoordelijk is om voor de komende generaties in deze gemeente een goede toekomst te waarborgen. 15 Het CDA is en blijft voorstander van het Centrumplan, maar heeft moeite met het nu voorliggende financiële voorstel. Ondanks de uitgebreide toelichting door het ambtelijk apparaat en het college op de 27 vragen, zijn de twijfels van het CDA niet weggenomen. Het voorstel zoals het er nu ligt draagt naar de mening van het CDA teveel risico's en ongewisheden met zich mee om te kunnen instemmen met dit ontwerpbesluit. De garanties zoals deze door de wethouder zijn verwoord, zijn volgens de fractie niet waterdicht. Het CDA 20 verzoekt het college dan ook met klem om dit voorstel terug te trekken en opnieuw met partijen in overleg te treden, teneinde op korte termijn een concreet en exact omschreven nieuw voorstel aan de raad voor te leggen. Het CDA vraagt daarbij nadrukkelijk om de optie van een gefaseerde en financieel verantwoorde uitvoering van het Centrumplan mee te nemen en een exitstrategie uit te werken. De uitspraak van het college dat gefaseerd uitvoeren niet kan is volgens het CDA ongegrond. Een Nederlands spreekwoord zegt: 'waar een 25 wil is, is een weg'. Hierbij geeft het CDA voorrang aan het eerst realiseren van het culturele cluster, zodat spoedig het theater en de bibliotheek weer beschikbaar komen voor het Kerkraadse publiek. In afwachting van het antwoord van de wethouder in eerste instantie zal de fractie zich beraden over het definitieve standpunt. Het CDA verzoekt om de vergadering daarna kort te schorsen, zodat zij zich kan beraden op de ingediende motie. In de tweede termijn vraagt het CDA spreektijd voor de overige leden van de CDA-fractie. 30 De heer Meyer heeft als toevoeging nog een aantal opmerkingen c.q. vragen. Dit heeft betrekking op de wijze waarop de banken er op dit moment in staan om financiering te geven bij dit soort projecten. Naast hetgeen zijn fractievoorzitter al heeft medegedeeld dat normaliter 807o verhuurd moet zijn alvorens een financiering wordt gegeven, is ook algemeen bekend dat 60 of 707o gefinancierd kan worden door een bank en dat de overige procenten uit eigen vermogen zouden moeten worden gefinancierd. Dit is algemeen bekend. Met 35 name na de crisis, maar ook voor de crisis en zeer zeker op het moment dat Van Pol getekend heeft om de intentie te hebben om het Centrumplan te ontwikkelen. Nu wordt voor ongeveer 1007o een financiering gevraagd. De heer Meijer vraagt aan de wethouder waarom de gemeente niet de minimale voorwaarden en condities stelt die een bank op dit moment stelt en die toch vele malen hoger zijn dan de voorwaarden en condities die de gemeente in de loi heeft gesteld. Verder is het voor het CDA onduidelijk of het de bedoeling 40 is dat de betalingstermijnen rechtstreeks aan de aannemer c.q. VolkerWessels worden overgemaakt of aan Van Pol Beheer. Mocht dit laatste het geval zijn, dan brengt dit natuurlijk ook ontiegelijke risico's met zich mee. Er zijn genoeg praktijkvoorbeelden te noemen. Ook is het CDA benieuwd of zij, alvorens betaling plaatsvindt, inzage krijgt in alle afspraken en facturen, waardoor het CDA toch meer zekerheid kan hebben. De heer Roland geeft aan dat Ons Kerkrade al vanaf het begin een voorstander is geweest van het 45 Centrumplan. Daarom heeft Ons Kerkrade op 26 juni 2013 ingestemd met het sluiten van een koop- en samenwerkingsovereenkomst in het kader van het Centrumplan Kerkrade. Ons Kerkrade is zich er ook van bewust dat er risico's kleven aan commerciële projecten. Zij heeft samen met andere partijen in deze raad ingestemd met de aanbeveling van de Rekenkamer om bij majeure projecten een risicoanalyse toe te passen. De stuurgroep Centrumplan heeft de risicoanalyse uitgevoerd. Er dient te worden gesteld dat nog niet alle 50 risico's volledig zijn afgedekt. Dit heeft men al eerder gehoord tijdens deze vergadering. Ter geruststelling staat er ook in het stuk te lezen dat de stuurgroep erop toeziet dat er tijdig wordt geanticipeerd op deze risico's. De vraag is of dit wel kan. Hoe hard zijn deze toezeggingen? Stel dat de huidige projectontwikkelaar Van Pol omvalt of juridisch niet meer de mogelijkheid heeft om het project af te maken. In het informatiebulletin van 19 september staat dat een van de belangrijkste voorwaarden in de overeenkomst is dat Pagina 16 van 34

17 VolkerWessels in staat voor de voltooiing van de realisatie van het gehele bouwplan door Van Pol Beheer. Maar stel dat het bovenstaande gebeurt, dan kan deze voorwaarde helemaal niet meer worden ingevuld. Wat zijn dan de gevolgen voor de gemeente? De afbouw van het centrum is genoemd in een intentie overeenkomst en zal door VolkerWessels worden voltooid. Maar wie gaat de woningen vermarkten en wie 5 zorgt voor de invulling van het retailgedeelte? Door in te stemmen met de projectfinanciering stapt de gemeente af van de heilige stelregel dat minimaal 707o van de woningen op voorhand verkocht moet zijn, alvorens met de bouw gestart kan worden. Ook heeft de raad totaal geen info gekregen over de invulling van het retailgedeelte. Heeft de gemeente de skills in huis om deze zaken te handelen? Weet de gemeente wel wat er leeft bij de 10 ondernemers en bij de bewoners van deze stad? De stuurgroep geeft aan regelmatig in contact te zijn met de ondernemers. Ons Kerkrade bereikt echter de informatie dat dit maar met een deel van de ondernemers is en dat er vanuit de denktank niet voldoende wordt teruggekoppeld naar de ondernemers die niet in de denktank zitten. Het verontrust Ons Kerkrade ook dat het einde van de looptijd van de projectfinanciering niet duidelijk is. Maar ook wanneer Van Pol moet starten is niet duidelijk. Het begrip 'zo snel als mogelijk' is zeer rekbaar. 15 Een ander punt dat Ons Kerkrade onder de aandacht wil brengen is de gebiedsontwikkeling. De coöperatie achter onder meer het Kunstwarenhuis van V&D, is enkele malen met de gemeente Kerkrade in gesprek getreden over een cultureel programma na het wereld muziekconcours. Om bijvoorbeeld laagdrempelige cultuurevenementen mogelijk te maken werd hier ook steeds de kiosk op de Markt genoemd. Helaas is verder overleg steeds uitgesteld door de gemeente, omdat niet duidelijk zou zijn wat de plannen rondom de Markt 20 zouden zijn. Welnu, die plannen zijn er nu. Het is duidelijk dat de kiosk wordt gesloopt. De heer Roland vindt dit jammer, maar begrijpelijk in het kader van de plannen die er thans liggen. Meer dan jammer is echter dat hier waarschijnlijk onnodige kapitaalvernietiging plaatsvindt. Het is immers inmiddels overal gang und gäbe dat naar mogelijkheden van hergebruik wordt gezocht. Dat kan eventueel door een gedeeltelijke verplaatsing. 25 In de plannen rond het Stadspark West Wint zijn enkele opties voor vertier opgenomen. Dit zou wellicht een nieuwe bestemmingsplek voor de kiosk kunnen zijn. Maar er zijn meerdere opties om voordat het kind definitief met het badwater wordt weggegooid te onderzoeken of hergebruik mogelijk is. Hieraan zou Coop graag meewerken. Mark Renne, verbonden aan deze coöperatie, is immers ervaringsdeskundige op het gebied van re-used materials. Samen met een bouwtechnisch deskundige van de gemeente Kerkrade kan op 30 die manier snel en tegen weinig kosten een onderzoek worden gedaan, waarbij de kapitaalvernietiging met betrekking tot de kiosk tot een minimum beperkt blijft. Ons Kerkrade verzoekt het college dan ook om aan dit verzoek gehoor te geven. Ons Kerkrade is nog steeds voorstander van het realiseren van het Centrumplan, want de fractie deelt de mening dat de stad Kerkrade de kwalitatieve opwaardering krijgt waar zij zo lang op heeft staan wachten. Dit 35 staat ook niet ter discussie voor Ons Kerkrade. Er wordt echter gevraagd om in te stemmen met de projectfinanciering van 23,5 miljoen euro, met de gegevens en de garanties die men nu heeft. De gemeente kan helaas niet refereren aan de goede afloop van projecten waar zij haar nek voor heeft uitgestoken. Als voorbeeld noemt de heer Roland de gemeentegarantie van het Parkstad Limburgstadion of de perikelen rond de campus. Daar waren en zijn ook nog zeer veel onzekerheden. 40 De heer Roland hoopt dat de voorzitter en de rest van de aanwezigen het met hem eens is dat het tijdperk van 'kunt waal joť voorbij is en dat de gemeente, zeker gezien hetgeen op haar afkomt, voorzichtig moet zijn met het gemeenschapsgeld. Risico's moeten worden voorkomen, maar zeker worden afgedekt. De vorige voorzitter van de stuurgroep omschreef het in een van zijn eerste presentaties als dat men met zijn allen in de trein zit en een reis gaat beginnen waarbij de machinist bepaalt wat er gaat gebeuren. Maar nee, tijdens deze 45 reis heeft de raad, als passagier, de mogelijkheid om op de rem trappen daar waar dat nodig is. Daarom trapt Ons Kerkrade nu op de rem tot er meer duidelijkheid is over de dekking van de risico's. Zodra deze duidelijkheid er is, mag van Ons Kerkrade de trein verder rijden. De heer Rossel memoreert dat het zeer gewaardeerde oud-collegaraadslid Max Ruiters zijn betoog bij de Algemene Beschouwingen meestal begon met zichzelf te citeren, wat hij het jaar daarvoor ook al had gezegd. 50 Vandaag wordt weliswaar niet de begroting behandeld, maar de heer Rossel dacht dat het voor dit onderwerp wel eens leuk zou zijn om zichzelf te citeren. Dat doet hij dan ook uit zijn betoog in de eerste termijn van de raadsvergadering van 26 juni Toen behandelde de raad een voorstel om formeel te gaan samenwerken met Van Pol als ontwikkelaar voor het Centrumplan. In de concluderende alinea bracht de heer Rossel namens GroenLinks het volgende in: 'Van Pol Beheer, risico's, verliezen, duurzaamheid, kaders stellen en Pagina 17 van 34

18 controle, dynamisch projectplan, integrale visie centrum Kerkrade, geen garantie voor realisatie van het plan, geen onderbouwing of leegstand ook terug zal gaan en er dus een florerend centrum komt. Alhoewel het bouwkundig plan mogelijk goed past bij de stad, zijn de voorwaarden om dit geheel niet goed. Het lijkt een haastklus, waarbij sommige kwaliteitseisen totaal uit het oog worden verloren in het plan'. De heer Rossel 5 herinnert zich dat men toen nog niet blij was dat hij het een haastklus noemde. Voor de rest van zijn ijzersterke betoog van toen verwijst hij iedereen naar de website van GroenLinks Kerkrade. Dit was immers alleen nog maar de afsluitende alinea, ledereen weet dat GroenLinks op dat cruciale moment als enige partij heeft tegen gestemd, om de samenwerking met Van Pol formeel aan te gaan. Juist vanwege veel te veel onafgedekte risico's en losse eindjes. Je zou denken dat een gewaarschuwd mens voor twee telt, maar niets is 10 minder waar op dit dossier. Wat had GroenLinks graag ongelijk gekregen op de vele argumenten om de samenwerking met Van Pol niet aan te gaan. De heer Rossel stelt vanavond nogmaals glashelder en ondubbelzinnig dat GroenLinks voorstander is van het stedenbouwkundig plan en het ontwerp van Engelman Architecten. Daar heeft GroenLinks ook vol overtuiging mee ingestemd. Dat geldt ook voor de visie van het theater en de bibliotheek, die worden geclusterd en op zoek gaan naar synergie. Er moet iets gebeuren in het 15 centrum van Kerkrade. GroenLinks wil echter dat zaken op een goed doordachte en verantwoorde wijze plaatsvinden en niet dat het doel alle middelen en risico's heiligt. Tot driemaal toe heeft de raad in een besloten commissievergadering over dit alles gesproken en van gedachten gewisseld. In juni kwam het college met het nieuws dat Van Pol de koopsamenwerkingsovereenkomst niet na kan komen. Hij krijgt hier immers niet voldoende financiering voor bijeen bij banken en financiers. Gelukkig was het college in ieder 20 geval zo slim om nog geen gronden over te dragen aan Van Pol. Startte het college nog vol bombarie in het voorjaar met het Centrumplan en de sloop van een aantal panden aan de Niersprinkstraat, sinds het ontstaan van de zandbak aldaar gebeurt er momenteel helemaal niets. Tenminste niet iets dat lijkt op het bouwen van een nieuw stadshart. Er blijkt achter de coulissen namelijk een reddingsplan gemaakt te moeten worden om überhaupt zorg te 25 kunnen dragen dat Van Pol de koopsamenwerkingsovereenkomst kan nakomen. Amper één jaar nadat het gemeentebestuur, met GroenLinks als enige uitzondering, juist willens en wetens had ingestemd met de samenwerking met deze in diskrediet verkerende ontwikkelaar. Vorige week kwam dit saillant detail dan eindelijk in de openbaarheid. Daar wordt nu over gesproken. Wat is de oplossing die het college voorstaat? Juist, de gemeente gaat wel voor bank spelen. Bijna maandelijks wordt in dit huis gesproken over wat de 30 financieringsconstructies voor een hoofdpijn bezorgen, als bijvoorbeeld gekeken wordt naar het Parkstad Limburg Stadion. Het college wil nu aan Van Pol het onmetelijke bedrag van 23,5 miljoen euro gaan lenen. Dan wel met een garantiestelling eronder van aannemer VolkerWessels. Deze garantiestelling moet ervoor zorgdragen dat het Centrumplan hoe dan ook wordt voltooid. De gemeente krijgt het recht van eerste hypotheek. 35 Wanneer dit nu was voorgesteld over enkel de ontwikkeling van Creative City, het huidige Continium, of het cultuurcluster theater en bibliotheek, dat hebben ook voorgaande sprekers al gezegd, dan had GroenLinks wellicht kunnen instemmen met een dusdanig reddingsplan om de centrumontwikkeling vlot te trekken. De risico's zijn daar immers uitermate klein. Het Centrumplan draait echter oorspronkelijk om het reanimeren van het stadshart. Om een bruisend winkelhard te creëren. Juist daar knelt de schoen. GroenLinks heeft al tal 40 van keren tijdens vergaderingen, als ook in diverse schriftelijke vragen, duidelijkheid gewenst over de voortgang van het invullen van het nieuwe winkelcentrum. Ook in de laatste commissievergadering werd het opnieuw gevraagd. Nu zelfs vanuit het CDA. Het college geeft echter niet thuis en wijst erop dat dit de verantwoordelijkheid is van Van Pol. De regie van een zeer belangrijk deel van de centrumontwikkeling is met de koopsamenwerkingsovereenkomsten voor het gemak weg gedelegeerd. Weg gedelegeerd aan Van 45 Pol, die zonder een krediet van 23,5 miljoen euro van de gemeente helemaal niet kan gaan zorgen dat er ook maar één baksteen kan worden gelegd. Laat staan dat hij het stadshart weer tot leven kan brengen. Ondertussen weten de ondernemers in het centrum niet waar zij aan toe zijn. Men krijgt geen concrete informatie over tijdelijke huisvesting, waar men definitief wordt gehuisvest, wat de financiële consequenties zijn, enzovoorts. Bij Van Pol krijgt men de info niet, maar nu is wel duidelijk geworden waarom niet. Bij de 50 gemeente wijst men weer naar Van Pol. Het is als een hond die zijn eigen staart na rent. Eén ondernemer zei zelfs dat hij het gevoel had dat de gemeente liever de zittende ondernemers kwijt was, dan ze te behouden voor het centrum. Dit zijn niet de woorden van de heer Rossel. Het college kan toch niet met het voorstel van vanavond niet tegen blijven houden dat de gemeente meer de regie van het winkelcentrum in eigen hand gaat nemen en er bovenop gaat zitten hoe het met de verkoop van Pagina 18 van 34

19 de woningen en de verhuur van de winkelruimtes gaat? Alsmede hoe met zittende ondernemers tot een aanvaardbare oplossing wordt gekomen. Met het verstrekken van de lening gaat de gemeente nu immers een direct financieel risico aan. Alsof dit gemeentebestuur ooit een bankgarantie zou hebben afgegeven onder de hypotheek van het Parkstad Limburgstadion, zonder enige voeling of en zo ja wat er voor een betaald voetbal 5 aldaar wordt gespeeld. VolkerWessels gaat garant staan als aannemer dat de bouw hoe dan ook gereed komt. VolkerWessels, dat amper tweeëneenhalve maand geleden nog de gunning voor de nieuwbouw van de GGD Zuid-Limburg in Heerlen om financiële redenen terug heeft gegeven, tot ieders ongenoegen. Maar uiteraard is dat een ander VolkerWessels dan het bedrijf dat nu garant moet gaan staan. Niet dus. De heer Rossel vraagt wat het eerste recht van hypotheek concreet inhoudt. In de beleving van GroenLinks 10 dat wanneer Van Pol de aflossing van de lening niet meer kan voldoen, dat het betreffende bezwaarde onroerend goed via executoriale verkoop openbaar wordt verkocht en de gemeente opbrengsten uit de verkoop krijgt, als eerste tegemoetkoming op de uit de geldlening voortvloeiende vorderingen. In dat geval krijgt de gemeente weliswaar een gedeelte van haar geld terug, maar zullen vastgoedbeleggers er een slaatje uit willen en kunnen slaan. Is het eveneens vestigen van de Wet voorkeursrecht gemeenten niet een goed 15 instrument om mogelijke toekomstige wildgroei van eigendom van het nieuwe centrum tegen te gaan? De heer Rossel stelt dat wie zijn betoog van juni 2013 nogmaals terug zou lezen, dit beveelt hij uiteraard van harte aan, kan zien dat GroenLinks op dit majeure een project voor Kerkrade gevraagd heeft om een fatsoenlijke risicoanalyse. De heer Rossel kent geen risicoanalyse, behalve het advies van Bregman. Dit adviseerde de Rekenkamercommissie Kerkrade ook in haar rapport 'Sturing en beheersing van majeure 20 projecten'. De conclusies en aanbevelingen uit dat rapport zijn unaniem door de raad omarmd. In de perceptie van GroenLinks is, op het staatssteunvraagstuk en het aanbestedingsrecht na, geen enkel risico getoetst. Zonder fatsoenlijk inzicht in de risico's kan het gemeentebestuur, dus raad en college, niet sturen om de risico's te vermijden, te verkleinen of af te dekken. Ook al zal naar verwachting van GroenLinks de Centrumplantrein na een pechgeval met een reservewiel in volle vaart doordenderen, dan nog is het 25 verkrijgen van inzicht in de risico's zeer wezenlijk om tijdig te kunnen sturen. Middels een motie verzoekt GroenLinks het college dan ook alsnog om door een onafhankelijke partij in kaart te laten brengen welke risico's er gepaard gaan met de totale Centrumontwikkeling en met eventuele adviezen te komen hoe de geïnventariseerde risico's kunnen worden vermeden, verkleind of afgedekt. De centrumontwikkeling is immers nog lang niet afgerond. Wanneer de raad de risicoanalyse uiterlijk eind eerste 30 kwartaal 2015 kan hebben, dan kan zij deze in het vervolg van de realisatie daar waar nodig gebruiken. Als het aan GroenLinks zou liggen, dan kwam er nu een koerswijziging. Zo zou in het plan B van GroenLinks de koopsamenwerkingsovereenkomst met Van Pol worden beëindigd en gezocht worden naar een andere, kredietwaardige, partner om het hele plan alsnog te realiseren. Dat levert vertraging op voor onder andere het theater met maximaal één seizoen. Iemand vroeg in de besloten vergaderingen wat nog de toegevoegde 35 waarde is van projectontwikkelaar Van Pol. In de tussenvariant 1A van GroenLinks zou er eventueel ook voor kunnen worden gekozen dat de gemeente zelf gaat ontwikkelen. Later kan eventueel het commerciële vastgoed met een goede dekkingsgraad worden verkocht aan een belegger. Het voordeel hiervan is dat de gemeente weer zelf de regie voert bij de reanimatie van het winkelcentrum en niet als bankier hoeft op te treden van in diskrediet verkerende ontwikkelaars. Met alle risico's van dien. 40 Mocht de raad na de waarschuwingen van GroenLinks verleden jaar over de formele samenwerking met Van Pol nu ook nog beslissen om deze ontwikkelaar voor 23,5 miljoen euro te financieren, dan nog is niet duidelijk of dit ook zo gaat geschieden. Immers moet eerst nog een intentie overeenkomst worden geformaliseerd tussen de drie partijen en vervolgens moet er ook nog een geldleningsovereenkomst worden gesloten. De raad stemt dus mogelijk vanavond in met een lening waar de voorwaarden nog niet van zijn 45 beklonken, laat staan dat het ook tot een deal gaat komen. GroenLinks vraagt het college dan ook om de raad nauwgezet over de voortgang van de onderhandelingen en de uitkomsten te informeren. Zo weinig enthousiast als GroenLinks al was over de formele samenwerking met Van Pol verleden jaar juni, des te kritischer is GroenLinks om de betreffende ontwikkelaar ook nog eens een geldlening te verstrekken. Uiteraard is GroenLinks benieuwd naar de reactie van het college op haar kritiekpunten. 50 De voorzitter meldt dat alle raadsleden de motie hebben ontvangen. De voorzitter heeft al toegezegd dat de vergadering wordt geschorst na de beantwoording door de wethouder, zodat de raadsleden daar rustig over kunnen praten. Mevrouw Laumann geeft aan dat de SP-Kerkrade pas voor de eerste keer in de raad zit. De fractie was dus niet betrokken bij de geschiedenis. De SP zal echter wel betrokken zijn bij de toekomst, dus daarom haar kritiek. Pagina 19 van 34

20 'Het centrum van Kerkrade staat aan de vooravond van de grootste herstructurering in haar geschiedenis'. Deze woorden staan op de site van de gemeente Kerkrade. Het onderwerp 'financiële kaders Centrumplan' is inderdaad een van de grootste financiële beslissingen waar deze gemeenteraad in deze periode mee van doen krijgt. 5 Mevrouw Laumann stelt voorop dat de SP van mening is dat er iets moet gebeuren aan het centrum van Kerkrade. Gelet op het grote belang moeten er uiterst voldoende redenen tot zorgvuldigheid in afweging worden genomen om tot een standpunt te kunnen komen. Mevrouw Laumann begint echter met het uiten van stevige kritiek over de wijze waarop de raad tot besluitvorming moet komen. Dat is niet de eerste keer. Normaal is het zo dat de verstrekte stukken twee 10 weken later in de commissie worden besproken. In de commissie worden opmerkingen gemaakt en vragen beantwoord. Dat leidt al dan niet tot aanpassing van de plannen. Vervolgens worden de stukken uiterlijk 10 dagen voorafgaand aan de gemeenteraadsvergadering naar de gemeenteraad verzonden. Daar vindt dan de besluitvorming plaats. In dit uiterst belangrijke dossier is geheimhouding opgelegd. Na veel druk uit de gemeenteraad, in strijd met alle afspraken en procedures, zijn de stukken pas 5 dagen voor de vergadering 15 openbaar gemaakt. De SP blijft van mening dat de gebruikte argumenten om geheimhouding op te leggen niet houdbaar waren en zijn. Nu kunnen opeens 5 dagen voor de gemeenteraadsvergadering plaatsvindt de stukken wel openbaar worden gemaakt. Mevrouw Laumann vraagt wat er is veranderd ten opzichte van twee maanden geleden, toen de SP weg is gegaan uit de vergadering. Als de stukken nu openbaar kunnen zijn, dan kon het toen ook. 20 Deze, naar de mening van de SP nog steeds overbodige, geheimhouding heeft het proces van goede besluitvorming gefrustreerd. Het college is maanden bezig met dit onderwerp en heeft zich laten bijstaan door vele deskundige ambtenaren. Let op, ook door diverse externe deskundigen. De raad mocht hier echter geen stukken over ontvangen. Wel konden de raadsleden onder geheimhouding enkele stukken inzien. De SP heeft er steeds op gewezen dat zij ook de behoefte heeft om dit plan te bespreken met externe deskundigen. 25 Maar door de geheimhouding is de fractie deze kans ontnomen. Tevens heeft de SP dit plan niet kunnen bespreken met haar achterban, de inwoners van Kerkrade. Kortom, het goed functioneren als gemeenteraadslid is onmogelijk gemaakt. Mevrouw Laumann vindt dit een kwalijke zaak. Alleen al om deze reden zou de behandeling van dit belangrijke onderwerp vandaag moeten worden uitgesteld. Deze zaak is weliswaar onder geheimhouding in beslotenheid voor een deel aan de orde geweest in 30 commissievergaderingen, maar zonder dat de SP de stukken in handen kreeg. De SP heeft dus ook maar beperkt kunnen reageren. Vandaag is het een openbare vergadering hierover. De stukken zijn 5 dagen geleden verstrekt. Daarom moeten er vandaag nog veel openstaande vragen worden behandeld. Gelet op het belang van dit onderwerp wil de SP dat dit met alle zorgvuldigheid gebeurt. Is de wethouder van mening dat op dit belangrijke 35 onderwerp een zorgvuldig proces is doorlopen? Denkt de wethouder dat de gemeenteraadsleden op grond van de thans voorliggende informatie voldoende geïnformeerd zijn om een weloverwogen besluit te kunnen nemen? Mevrouw Laumann gaat over tot de inhoudelijke vragen over de financiering van het Centrumplan. De SP heeft nog steeds geen financiële risicoanalyse gezien. Zonder deze analyse kun je geen besluit nemen. Het 40 college moet toch over een risicoanalyse beschikken, anders kun je een dergelijk plan niet met enig vertrouwen voorleggen. Klopt het dat het college nog steeds geen risicoanalyse heeft? De totale kosten van het Centrumplan bedragen meer dan 100 miljoen euro. Is met het voorliggend voorstel de financiering van het hele bedrag rond? Heeft de projectontwikkelaar met 1007o zekerheid aangetoond dat de financiering van de rest van het plan definitief is geregeld? Zo ja, geldt hiervoor ook een garantstelling van VolkerWessels? 45 Mocht de financiering van het hele plan nog niet rond zijn, ligt het dan niet voor de hand dat Van Pol ook voor deze financiering weer moet aankloppen bij de gemeente? Is de wethouder in dat geval ook bereid om weer tot verdere financiering over te gaan? Het verplaatsen van de ondernemers komt voor rekening en risico van Van Pol. Heeft hij hiervoor wel de financiële middelen of moet de gemeente ook hier weer de helpende hand bieden? Er werd steeds uitgegaan 50 van het feit dat de projectontwikkelaar de financiering voor zijn rekening nam. Dat blijkt thans niet of gedeeltelijk het geval te zijn. Mocht blijken dat er toch aanvullende financiering nodig is, is de gemeente dan vrij om deze te weigeren of staat de gemeente net als bij Roda weer met de rug tegen de muur en moet de gemeente steeds weer bijspringen? Pagina 20 van 34