STUDIE 152 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens

Transcriptie

1 STUDIE 5 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens

2 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens sector: metaal - elektriciteit kunststoffen subsector: auto Sectorcommissie beroepsopleidingsprofielen metaal elektriciteit - kunststoffen van de Vlaamse Onderwijsraad D/000/656/9

3 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS I N H O U D INLEIDING. Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel.. Gegevens beroepsprofiel.. Gegevens beroepsopleidingsprofiel. Opdracht.. Opdrachtgever.. Doelstellingen. Ontwikkelingsproces.4 Legitimatie SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN. Gegevens uit de beroepenwereld.. Beroepenstructuur.. Beschrijving van het beroep.. Geraadpleegd beroepsprofiel. Gegevens uit de onderwijswereld.. Opleidingenaanbod.. Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen.. Regionale spreiding van de opleidingen en de tewerkstelling. Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel 5 HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL 6. Benaming van het beroepsopleidingsprofiel 6. Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel 6. Concrete vertaalslag 6.. Selectie van takenclusters en taken.. Formulering van vaardigheden met de bijhorende kennis, houdingen en context.. Formulering van de vaardigheden..4 Beroepshoudingen..5 Contextgegevens 4 BIBLIOGRAFIE 0 5 MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE 0

4 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS INLEIDING. Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel.. Gegevens beroepsprofiel Sector : metaal-elektriciteit-kunststoffen Subsector : auto Beroep : hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens (m/v) Beroepsprofiel : Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens Gelegitimeerd door : koepelcommissie opleidingsprofielen op : 6 oktober Gegevens beroepsopleidingsprofiel Sectorcommissie : METAAL - ELEKTRICITEIT - KUNSTSTOFFEN Benaming van het profiel: : hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens Legitimator : Afdeling TSO/BSO Raad voor Volwassenenonderwijs Afdeling BuSO Datum : Afdeling TSO/BSO: 4 maart 000 Raad voor Volwassenenonderwijs: maart 000 Afdeling BuSO: maart 000. Opdracht.. Opdrachtgevers De koepelcommissie Opleidingsprofielen stelde op de vergadering van 6 oktober 997 de vaste kern van de sectorcommissie opleidingsprofielen Metaal-elektriciteitkunststoffen samen. De koepelcommissie geeft op 6 oktober 997 de opdracht aan de sectorcommissie metaal-elektriciteit-kunststoffen om een beroepsopleidingsprofiel met betrekking tot hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens te maken... Doelstellingen De uitbouw van het onderwijs optimaal te verzekeren. Het onderwijs beter laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. De uitstroom van gekwalificeerde beroepsbeoefenaars verhogen.. Ontwikkelingsproces Het beroepsopleidingsprofiel wordt samengesteld volgens een handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair onderwijs en het volwassenenonderwijs, ontwikkeld door de Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Het is afgeleid van het beroepsprofiel hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens. De werkgroepmethode wordt toegepast. De sectorcommissie stelt vast dat het beroepsprofiel niet helemaal conform is met de vormvereisten bepaald door de handleiding van de SERV. Het beroepsprofiel werd gevalideerd door de sociale partners uit de sector van de autonijverheid. De door Educam gebruikte methode om beroepsprofielen te schrijven is wel gelijkaardig aan deze van de

5 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS SERV. Het eindresultaat van het onderzoek mondde uit in een summiere fiche. De sectorcommissie stelt vast dat naast uit te voeren taken, eigenschap van een beroepsprofiel, vereiste vaardigheden, eigenschap van een beroepsopleidingsprofiel, worden beschreven. Deze werkwijze noopt de sectorcommissie ertoe de taken te clusteren en te zoeken naar vaardigheidsclusters. Verder werd geen vooronderzoek uitgewerkt en werd geen duidelijke beroepenstructuur gemaakt. Het aangeduide niveau geeft een beeld van de verhoudingen binnen het beroep: niveau : hulpmecanicien niveau : mecanicien niveau : technicus. De sectorcommissie vergaderde op volgende dagen: mei 999, 0 juni 999, 4 september 999, 6 oktober 999, oktober 999 en december Legitimatie De afdeling TSO/BSO, de Raad voor Volwassenenonderwijs en de afdeling BuSO legitimeren het beroepsopleidingsprofiel. Het beroepsopleidingsprofiel wordt als advies aan de overheid voorgelegd.

6 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN. Gegevens uit de beroepenwereld.. Beroepenstructuur Er is nog geen definitieve beroepenstructuur voor de autosector beschikbaar. Er zijn beroepsprofielen voor personen- en lichte bedrijfswagens en voor bedrijfs- en vrachtwagens. AUTO PERSONEN- LICHT BEDRIJFSWAGEN BEDRIJFS - VRACHTWAGEN hulpmecanicien mecanicien technicus hulpmecanicien mecanicien technicus.. Beschrijving van het beroep De hulpmecanicien werkt onder begeleiding van een mecanicien en houdt zich hoofdzakelijk bezit met: onderhoudsactiviteiten visuele controles activiteiten aan banden... Geraadpleegd beroepsprofiel Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens, Educam, Gegevens uit de onderwijswereld.. Opleidingenaanbod Opleidingen in de autosector worden aangeboden in het onderwijs en buiten het onderwijs. In het onderwijs worden opleidingen aangeboden in het voltijds onderwijs (TSO en BSO) en het deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO), het buitengewoon secundair onderwijs (OV) en in het onderwijs voor sociale promotie. Buiten het onderwijs worden opleidingen aangeboden door VDAB, VIZO en het sectorfonds Educam.

7 4 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS... Overzicht van het met het beroepencluster direct overeenstemmende opleidingenaanbod Het voltijds onderwijs biedt in het studiegebied Auto de studierichtingen autotechnieken TSO ( de graad), toegepaste autotechnieken TSO ( de jaar de graad) en auto BSO ( de graad) aan. In het deeltijds onderwijs komen de benamingen hulpmecanicien personenwagens en automecanicien voor. In het buitengewoon secundair beroepsonderwijs wordt in onderwijsvorm de kwalificatietechniek auto-onderhoud aangeboden. In het volwassenenonderwijs (OSP) worden volgende afdelingen aangeboden in het studiegebied auto: auto-elektronica, automechanica, autotechniek en garage. Schematisch overzicht van het aanbod GO CVPO OVSG VSKO Voltijds Deeltijds Volwassenen BuSO - - De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) organiseert de opleidingen hulpautomecanicien, herstellen van personenwagens, kleine herstellingen aan personenwagens, automechaniek. Het Vlaams Instituut voor Zelfstandig Ondernemen (VIZO) organiseert opleidingen voor garagehouder-hersteller (G) en auto-elektricien (H4).... Overzicht van het met het beroepencluster aanverwante opleidingenaanbod In het voltijds secundair beroepsonderwijs komen in het studiegebied Auto de volgende studierichtingen voor: VORM GRAAD STUDIERICHTING SPECIALISATIEJAAR TSO III nihil nihil BSO III Carrosserie Tweewielers en lichte verbrandingsmotoren Vrachtwagenchauffeur Bedrijfsvoertuigen Carrosserie- en spuitwerk Auto-elektriciteit Diesel- en LPG-motoren Bijzonder transport In het DBSO komen volgende benamingen voor: hulpmecanicien vrachtwagens, carrossier, hulpmecanicien landbouwmachines, koetswerkopbouwer, mecanicien lichte verbrandingsmotoren, pistoolschilder, plaatslager, voorbewerker pistoolschilderen. In het OSP treffen we in het studiegebied auto volgende afdelingen aan: automechanica-diesel, automechanica-benzine, automechanica-benzinemotoren, automechanica-chassis, autotechniek-diesel, autotechnieken-diesel, diesel en LPG, dieseltechniek, carrosserie, carrosserieherstelling, carrosserieherstelling-aanvulling, carrosserieplaatbewerking, fiets- en bromfietsmechanica, koetswerk, plaatbewerking-koetswerk. VDAB biedt volgende aanverwante opleidingen aan in automechanica en autoschadeherstelling: autotechnicus, carrosseriehersteller (ondernemersopleiding), garagehouder-

8 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 5 hersteller (ondernemersopleiding), bandenhersteller, mecanicien bedrijfsvoertuigen, hersteller koetswerkschade, koetswerkschilder, nieuwe autotechnieken, andere autotechnieken. VIZO biedt volgende aanverwante opleidingen aan: metaalconstructeur - vrachtwagen- en aanhangwagen-chassis en constructeur voor speciale carrosserieën voor vracht- en bestelwagens (E), carrosseriehersteller (E8), motorfietsmecanicien, fietsmecanicien, bromfietsmecanicien, mecanicien voor landbouw- en tuinbouwtrekkers en machines... Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen In het schooljaar volgden in de de graad van het voltijds secundair onderwijs 855 leerlingen (847 jongens en 8 meisjes) de studierichting Autotechnieken TSO; 484 leerlingen (47 jongens en meisjes) de studierichting Autotechnieken BSO; in het de leerjaar van de de graad volgden: 4 jongens de studierichting Toegepaste autotechnieken TSO; 77 jongens de studierichting Auto-elektriciteit BSO; 9 leerlingen (9 jongens en meisje) de studierichting Diesel- en LPG-motoren. Ongeveer 5% van de jongens volgen in het BSO een specialisatiejaar. In het TSO volgen slechts 5% een specialisatiejaar. Op februari 000 volgden, volgens een bevraging bij coördinatoren, in het DBSO 60 jongens de opleiding hulpmecanicien personenwagens. In het schooljaar volgden in het BUSO 57 jongens de kwalificatietechniek auto-onderhoud. In het OSP worden opleidingen aangeboden in een lineair en modulair onderwijssysteem. In het schooljaar volgden in het secundair onderwijs voor sociale promotie in het stelsel van kapitaliseerbare eenheden 564 cursisten (54 mannen en 0 vrouwen) de afdeling Autotechniek en 07 cursisten (06 mannen en vrouw) de afdeling Carrosserieherstelling... Regionale spreiding van de opleidingen en de tewerkstelling Zowel het opleidingenaanbod als de tewerkstelling zijn verspreid over Vlaanderen en het Brusselse Gewest.. Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingprofiel Een kwalitatieve beroepsopleiding is nodig. Het bedrijf vraagt gekwalificeerde beginnende hulpmecaniciens die bewerkingen met betrekking tot het demonteren en monteren van onderdelen kunnen uitvoeren in opdracht van een mecanicien. De beginnend beroepsbeoefenaar kan doorgroeien naar mecanicien. De beginnende beroepsbeoefenaar moet alle opgesomde vaardigheden en ondersteunende kennis van het BOP beheersen. Zelfevaluatie (kwaliteitszorg en kritische ingesteldheid) is nodig opdat de leerling het uit te voeren werk zelf kan inschatten. De leerling leert productief werken. De cijfers geven het aantal cursisten in het eerste semester.

9 6 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Benaming van het beroepsopleidingsprofiel Het beroepsopleidingsprofiel heet Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens.. Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel De hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens leert onder begeleiding klein onderhoud uitvoeren volgens het onderhoudsschema van de constructeur met beperkt gebruik van de gangbare testapparatuur eenvoudige lichtsystemen regelen; een visuele controle uitvoeren van een voertuig en bevindingen meedelen aan de mecanicien, werkzaamheden aan de banden verrichten, vakterminologie gebruiken, werkzaamheden plannen, de vigerende wetgeving op het gebied van zorgsystemen (veiligheid, gezondheid, milieu en kwaliteitszorg) toepassen.. Concrete vertaalslag.. Selectie van de takenclusters uit het beroepsprofiel Volgende takenclusters kunnen in het beroepsprofiel worden onderscheiden: CLUSTER :algemene werkzaamheden omvattende de voorbereidende taken, de inrichting van de werkplek en de toepassing van de voorschriften van de zorgsystemen. Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: bevindingen signaleren voorschriften veiligheid en hygiëne (welzijn), kwaliteit en milieu naleven. Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster: werkkaart bijhouden technische documentatie bijhouden. Het bijhouden van het onderhoudsboekje werd niet in het BOP voor de hulpmecanicien overgenomen, volgens de sociale partners is dat eerder een taak voor de mecanicien. CLUSTER : onderhoud uitvoeren omvattende klein onderhoud en groot onderhoud Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: beperkte onderhoudsbeurt doorvoeren visuele controle uitvoeren. Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster banden controleren onderhoudstechnieken toepassen. CLUSTER : werkzaamheden andere dan onderhoud en auto-elektriciteit uitvoeren omvattende werkzaamheden aan banden, kleine herstellingswerken en het monteren en demonteren van onderdelen Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: mechanische onderdelen monteren en demonteren banden herstellen, vervangen en wielen balanceren.

10 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 7 Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster: las- en vormgevingstechnieken in functie van kleine herstellingen onderdelen demonteren en monteren op basis van instructies en/of technische documentatie. CLUSTER 4: auto-elektriciteit en auto-elektronica uitvoeren omvattende werkzaamheden inzake ontsteking, laad- en startkring en verlichting en signalisatie Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: lichten regelen herstelling uitvoeren verlichting en signalisatie. Omzetten van de takenclusters naar vaardigheidsclusters: BEROEPSPROFIEL ALGEMENE WERKZAAMHEDEN werkzaamheden voorbereiden werkplek inrichten zorgsystemen toepassen ONDERHOUD werkzaamheden in klein onderhoud en/of technische controle uitvoeren werkzaamheden in groot onderhoud en/of technische controle uitvoeren ANDERE WERKZAAMHEDEN DAN ONDERHOUD EN AUTO-ELEKTRICITEIT werkzaamheden aan banden metaalbewerkingen in functie van kleine herstellingen demonteren en monteren van mechanische onderdelen AUTO-ELEKTRICITEIT EN AUTO-ELEKTRONICA werkzaamheden aan de ontsteking werkzaamheden aan de laad- en startkring werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL ALGEMENE WERKZAAMHEDEN de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden plannen de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding de werkplek inrichten de beginnende hulpmecanicien kan voorschriften inzake kwaliteitszorg, welzijn en milieuzorg toepassen ONDERHOUD de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of technische controle van een personenwagen en licht bedrijfsvoertuig uitvoeren de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding voor een grot onderhoud en/of een technische controle werkzaamheden uitvoeren WERKZAAMHEDEN ANDERE DAN ONDERHOUD EN AUTO-ELEKTRICITEIT de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen en wielen balanceren de beginnende hulpmecanicien kan metaalen kunstofbewerkingen in functie van kleine herstellingen uitvoeren de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren AUTO-ELEKTRICITEIT EN AUTO-ELEKTRONICA de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden aan de ontsteking uitvoeren de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden aan laad- en startkring uitvoeren de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren

11 8 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS.. Formulering van vaardigheden met de bijhorende kennis, houdingen en context De mate van van de vaardigheden en kennis wordt genuanceerd aan de hand van volgende criteria: Vaardigheden V = oriëntering Een cluster van vaardigheden waarmee de lerende/beginnende beroepsbeoefenaar kennis maakt. Hij/zij neemt deze vaardigheden waar of voert ze kort uit om een beter beeld te krijgen van de beroepsactiviteiten binnen de bedrijfstak. V = onder begeleiding uitvoeren. De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin het voordoen/nadoen een rol spelen of waarin de verantwoordelijkheid voor de uitvoering bij derden ligt. V = zelfstandig uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij op eigen initiatief handelt of waarin de verantwoordelijkheid bij de lerende zelf ligt. V4 = begeleidend uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij de verantwoordelijkheid voor de uitvoering door derden op zich neemt. Ondersteunende kennis K = feitelijke kennis Deze kennis is op herkenning uit te voeren. (Dit niveau kan omschreven worden door middel van werkwoorden van het type: reproduceren, bewust zijn, herinneren, herkennen, registreren, opnoemen, aanduiden, benoemen, opsommen ) K = begripsmatige kennis Deze kennis is op inzicht terug te voeren. (Begrijpen, verstaan, aantal aangeven, verband uitdrukken, bewijzen, voorbeelden geven, typren, de essentie aangeven, omschrijven, met eigen woorden zeggen ) K = kennistoepassing Deze kennis past de feitelijke en begripsmatige kennis toe. (Gevarieerd aanwenden, uitwerken, beoordelen, evalueren, produceren, vergelijken met, structureren ) K4 = integrerende kennis De kennis in nieuwe situaties toepassen en zoeken naar innovaties.

12 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 9.. Concrete uitwerking van de vertaalslag CLUSTER : ALGEMENE WERKZAAMHEDEN EINDDOELEN De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding de werkzaamheden plannen. De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding de werkplek inrichten. De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan de voorschriften inzake kwaliteitszorg, welzijn en milieu toepassen. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding werkzaamheden plannen.. de geijkte werkvolgorde plannen terminologie eigen aan automechanica de stappen voor het opzetten van een werkplan om een onderhoud uit te voeren.. informatie inwinnen onderhoudsinstructies van het onderhoudsboekje.. een eenvoudige schets lezen legende technische benamingen..4 volgens de gegeven instructies materialen het materiaal, de onder- gereedschappen delen en het gereedschap kiezen onderdelen Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding de werkplek inrichten.. de werkwagen in orde houden en het gereedschap onderhouden.. de werkplek zo inrichten dat veilig en vlot kan gewerkt worden.. de werkplek bij de beëindiging van de werken opruimen onderhoudsmiddelen en producten technische instructies van de uitrustingen vigerende veiligheidsregels sortering van afval vigerende milieuvoorschriften..4 de garage rein houden technische reinigingsmiddelen schoonmaakmaterieel Onder welzijn verstaan we veiligheid, gezondheid en hygiëne

13 0 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: voorschriften kwaliteitszorg welzijn en milieuzorg toepassen.. voorschriften inzake kwaliteitszorg toepassen opdracht volgens toegemeten tijd uitvoeren.. voorschriften inzake welzijn toepassen beschermende maatregelen nemen voor de veiligheid van zichzelf anderen gevaarlijke stoffen stockeren zorg dragen voor de eigen gezondheid en hygiene.. voorschriften inzake milieuzorg toepassen de persoonlijke beschermingsuitrusting de veiligheidsmaatregelen sector de risico s eigen aan materiaal en gereedschap EHBO (kleine verwondingen) ergonomische maatregelen reststoffen en -materialen sortering van afval

14 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS CLUSTER : ONDERHOUD EINDDOELEN De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of een technische controle van een personenen lichte bedrijfswagen uitvoeren. De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding bepaalde werkzaamheden voor een groot onderhoud en/of een technische controle uitvoeren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of technische controle van een personenwagen en licht bedrijfsvoertuig uitvoeren.. voorbereidende werkzaamheden voor het klein onderhoud uitvoeren: de nodige voorzieningen nemen om beschadiging aan het voertuig te voorkomen de wisselstukken halen.. onderhoudswerkzaamheden van het klein onderhoud volgens het onderhoudsschema van de constructeur uitvoeren: onderdelen van het voertuig...olie en oliefilter vervangen soorten olie oliefilter...niveau van de vloeistoffen controleren en op peil brengen koelvloeistof remvloeistof koppelingsvloeistof accuvloeistof stuurbekrachtigingsvloeistof...banden controleren bandenspanning nakijken staat van de banden en slijtage van de banden nakijken soorten banden bandenspanning staat en slijtage van de banden...4remmen controleren de remleidingen en - slangen op lekken nakijken de remblokjes nakijken remleidingen en remslangen remblokjes...5visuele controle van het voertuig uitvoeren op: brandstof en olielekken lekken in het koelcircuit olie- en brandstof koelcircuit

15 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS verlichting en signalisatie...6resetten van onderhoudsintervalaanduiding.. aan een overste over de uitgevoerde werkzaamheden rapporteren en de vastgestelde resultaten van de visuele controle melden mondeling schriftelijk door middel van het invullen van de werkkaart volgens de juiste terminologie verlichting signalisatie onderhoudsintervalaanduiding rapportering werkkaart terminologie eigen aan het onderhoud Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding voor een groot onderhoud en/of een technische controle werkzaamheden uitvoeren.. een uitgebreide visuele functiecontrole uitvoeren volgens het onderhoudsschema van de constructeur met betrekking tot: motor veiligheidsuitrusting verlichting signalisatie uitrusting voor comfort en/of opties.. de sloten en scharnieren smeren motor veiligheidsuitrusting verlichting signalisatie uitrusting voor comfort en/of opties smeermiddelen vergrendelingsystemen

16 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS CLUSTER : WERKZAAMHEDEN ANDERE DAN ONDERHOUD EN AUTO-ELEKTRICITEIT EINDDOELEN De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen en wielen balanceren. De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding metaal- en kunststofbewerkingen in functie van kleine herstellingen uitvoeren. De beginnende hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens kan onder begeleiding mechanische onderdelen demonteren en monteren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen en wielen balanceren.. de banden controleren bandennotaties.. de banden herstellen reparatietechnieken van banden.. de banden vervangen werking van het bandentoestel voor demontage en mon- tage..4 de wielen balanceren werking van uitbalanceringstoestel voor wielen Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: metaal- en kunststofbewerkingen in functie van kleine herstellingen uitvoeren.. lastechnieken in functie van kleine herstellingen uitvoeren autogeen lassen miglassen en/of maglassen.. vormgevingtechnieken in functie van kleine herstellingen toepassen: buigen boren manueel zagen manueel knippen manueel draadsnijden lijmen instellingen van de benodigde lastoestellen soorten materialen en hun eigenschappen de voorschriften van de brandpreventie een brandblusapparaat voorschriften van de beschermingsmiddelen en de veiligheidsvoorschriften soorten materialen en hun eigenschappen buigtechnieken boortechnieken zaagtechnieken kniptechnieken draadsnijtechnieken lijmtechnieken

17 4 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER.: onder begeleiding eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren.. eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren aan de motor en toebehoren delen van de motor toebehoren aan de motor herkennen gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken aan de transmissie delen van het transmissiesysteem gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken aan het brandstofsysteem delen van het brandstofsysteem gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings-en borgingstechnieken soorten brandstoffen aan de uitlaat delen aan systeem van uitlaat gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestiging- en borgingstechnieken aan het onderstel en de ophanging delen van het onderstel delen van het ophangsysteem eenvoudige schokdempers gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken aan de ruiten, ruitenwissers en sproeiers mechanische delen van de ruiten ruitenwissers onderdelen van het sproeisysteem gereedschappen

18 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 5 aan het interieur montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken delen van het interieur gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken CLUSTER 4: AUTO-ELEKTRICITEIT EN -ELEKTRONICA EINDDOELEN De beginnende hulpmecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen kan onder begeleiding werkzaamheden aan de ontsteking uitvoeren. De beginnende hulpmecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen kan onder begeleiding werkzaamheden aan de laadkring en de startkring uitvoeren. De beginnende hulpmecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen kan onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en de signalisatie uitvoeren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER 4.: onder begeleiding werkzaamheden aan de ontsteking uitvoeren 4.. Werkzaamheden aan de ontsteking uitvoeren: bougies vervangen bougie gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER 4.: onder begeleiding werkzaamheden aan de laad- en startkring uitvoeren 4.. werkzaamheden aan de laaden startkring uitvoeren batterij opladen batterij gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken veiligheidsvoorschriften milieuvoorschriften batterij vervangen batterij gereedschappen

19 6 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS montage- en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken veiligheidsvoorschriften milieuvoorschriften Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan: Ondersteunende kennis en vaardigheden SUBCLUSTER 4.: onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren 4.. werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren: lampen controleren en vervangen de behuizing van een lamp vervangen manuele regelingen van de lichten uivoeren elektrische stroomkring van de smeltzekering tot de lamp controleren en de onderdelen vervangen de verlichting en de signalisatie gereedschappen, in het bijzonder de multimeter montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken regeltechnieken basiselektriciteit elektrisch verlichtingsschema

20 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 7..4 Beroepshoudingen Volgende beroepshoudingen zijn voor de hulpmecanicien relevant: HOUDING Contactbereidheid vertonen Informatie doorgeven Loyaliteit betuigen Imagobewustzijn Beroepsfierheid hebben Flexibel zijn Doorzetten Kwaliteitsbewustzijn Welzijnsbewustzijn Milieubewustzijn Leergierig zijn OMSCHRIJVING Bereid zijn om contact te leggen, te onderhouden en te luisteren Bereid zijn getrouw informatie door te geven Sterk betrokken zijn op de organisatie, de regels en de afspraken die er gelden Aandacht hebben voor de impact die het eigen gedrag en voorkomen op anderen kan hebben Bewust zijn van zijn plaats en het belang ervan inschatten Bereid zijn zich aan te passen aan de wijzigende omstandigheden Erop gericht zijn een doel te bereiken Actief en pro-actief gericht zijn op kwaliteit door zin voor orde en netheid te hebben Actief en pro-actief gericht zijn op veiligheid, gezondheid en hygiëne Actief en pro-actief gericht zijn op het beschermen van het milieu Actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen

21 8 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS..5 Contextgegevens De hulpmecanicien werkt in een garage. In kleine bedrijven zal de beginnende beroepsbeoefenaar inzetbaar zijn in verschillende bewerkingen; in servicebedrijven en grotere bedrijven in meer specifieke bewerkingen. De beginnende hulpmecanicien werkt onder begeleiding van een mecanicien. De geleverde prestaties moeten beantwoorden aan de opgelegde kwantiteit en kwaliteit. Dit houdt in dat een beginnend beroepsbeoefenaar in samenwerking met en ervaren vakman een degelijk product afwerkt binnen de gestelde tijd en dat voldoet aan de gestelde normen. De veiligheidsrisico s hebben vooral betrekking op de aard en de plaats van de uit te voeren werken, het gebruik van hulpmiddelen, toestellen en machines en het risicogedrag van de uitvoerders. De gezondsheidsrisico s houden onder meer rechtstreeks verband met de invloed van de gebruikte schadelijke stoffen en producten op het menselijk lichaam, met de hygiënische aspecten van het werk en met de omgevings- en de fysische belasting (belasting die het lichaam ondergaat door de inspanning geleverd tijdens het werk) van het werk. De welzijnsrisico s houden verband met de belasting van een werkpost, afhankelijk van de fysieke inspanning die de arbeid vereist en de mentale betrokkenheid van de arbeider. De milieurisico s houden verband met de invloed van gebruikte stoffen en producten op het milieu. Volgende hulpmiddelen behoren tot de persoonlijke basisuitrusting en de basisuitrusting van de garage: WERKGEBIED HULPMIDDELEN Persoonlijke gereedschappen sleutels schroevendraaiers tangen hamers Persoonlijke beschermingsmiddelen veiligheidsbril werkkledij veiligheidsschoenen handschoenen oorbescherming stofmasker Banden ventielgereedschap bandenmontagemachine montagevloeistof en borstel ventieltrekbeugel bandenlichter uitbalanceermachine bandendrukmeter loodjestang gereedschap om banden te herstellen profielmeter Batterij batterijlader Elektro soldeerbout tinzuiger

22 HULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 9 WERKGEBIED Olieverversing Diverse HULPMIDDELEN olieopvangreservoir olieafzuigapparatuur oliefiltersleutel meter antivriesconcentratie looplamp zaklamp afstelling ruitenwissers en sproeiers compressor luchtpistool stofzuiger hogedrukreiniger reinigingsinstallatie mechanische onderdelen hefbrug rolkrik werkkraan vloerkrik bankschroef boormachine kolomboormachine slijpmolen lastoestel hydraulische pers momentsleutel uitlaatgasafzuigsysteem spiegel multimeter ledtester trekkers rolmeter voellemmers handzaag

23 0 H ULPMECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS 4 BIBLIOGRAFIE Beroepsprofiel hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens, Educam, 997 Handleiding voor het schrijven van een beroepsopleidingsprofiel voor het secundair en volwassenenonderwijs, Brussel, Dienst voor Onderwijsontwikkeling, MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE Roger Vandevoorde, voorzitter, GO Louis Anthonissen, Federauto Elke De Preter, Educam F. Boogaerts, Educam Leo Vermeulen, SERV Paul Van Praet, VDAB A. Geysels, VDAB Koen Prosmans, VIZO Jean-Paul Heirweg, CVPO Bavo Van Soom, OVSG Jean Tiesters, VSKO Luc Van Leuven, GO Hugo Byl, GO Rogier Piessens, CVPO Freddy Lambrecht, VSKO Armand Lefebure, VAH Luc Van Goidsenhoven VVKHO Jozef Verstraete, inspectie Hubert Smeesters, inspectie Remi Vervaet, Dienst Beroepsopleiding Departement onderwijs Paul Vanderfeesten, Dienst Beroepsopleiding Departement onderwijs Willy Vermorgen, Vlaamse onderwijsraad