SECTORAAL BEROEPSPROFIEL

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SECTORAAL BEROEPSPROFIEL"

Transcriptie

1 SECTORAAL BEROEPSPROFIEL TECHNIEKER LANDBOUWMACHINES Datum uitgave: juni 2012 ASBL EDUCAM VZW Avenue J. Bordetlaan 164, Bruxelles 1140 Brussel T F

2 Technieker landbouwmachines Situering van het beroep De technieker landbouwmachines vinden we terug in bedrijven die zich bezighouden met de verkoop, de verhuur en het onderhoud van machines en uitrustingsgoederen voor landbouwwerkzaamheden. Hij verzorgt het onderhoud en de herstellingen van de machines die gebruikt worden in de landbouw (zoals tractoren, aanhangwagens voor de landbouw, maaimachines, hooimachines ). Het beroep wordt vaak verdeeld in twee hoofdfuncties: technieker binnendienst en technieker buitendienst (servicetechnieker). De servicetechnieker ondersteunt de continue werking van een landbouwbedrijf of een loonbedrijf op technisch vlak door ter plekke, soms op het veld, preventief onderhoud en eventueel dringende herstellingen uit te voeren. De technieker binnendienst blijft in de werkplaats en verzorgt vaak de grotere reparaties die niet ter plekke bij de klant uitgevoerd kunnen worden. Veelal start men in de binnendienst als hulptechnieker en groeit men, door het opbouwen van ervaring, door naar de buitendienst. Afhankelijk van de sector of het bedrijf en de activiteiten in het bedrijf kan men polyvalent zijn of gespecialiseerd in een bepaald type interventie, materiaal of merk. In de binnendienst werkt men vaak in een werkatelier verbonden aan een magazijn en een administratief centrum. Het werkatelier is meestal een loods met een vaste inrichting en gereedschap voor onderhoud, herstellingen en revisies voor machines voor de landbouw. Als servicetechnieker werkt men bij de klant, meestal op onverhard terrein. De servicetechnieker gaat ter plaatse met een ingerichte bestelwagen met gereedschap en apparatuur voor de uitvoering van onderhoud en herstellingen. Bij de organisatie van het werk moet de wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (Codex Titel 1, Hoofdstuk 3, Afdeling 3, Artikel 21) steeds in acht genomen worden. 1

3 Taken en competenties De technieker landbouwmachines kan zelfstandig de onderstaande taken uitvoeren op basis van de voorschriften van de constructeur en de richtlijnen van zijn hiërarchie, met respect voor de veiligheidsmaatregelen en de maatregelen ter bescherming van het milieu: Voorbereiden van de werkplek en het voertuig aan de hand van de werkfiche en klaarmaken van de werkruimte (al dan niet ter plekke bij de klant) met het oog op vlot, correct en proper werk, wat veronderstelt: - verwerken en interpreteren van de werkopdracht - kunnen inschatten van de nodige werktijd - kunnen kiezen van het noodzakelijke gereedschap - met zorg en kennis omgaan met het materiaal, toestellen en gereedschap - toezien op de netheid van de ondergrond en de afwezigheid van gevaarlijke voorwerpen voor zichzelf en het voertuig - gereed zetten/verplaatsen van het voertuig - vuil en modder verwijderen van het voertuig, zodat de werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd Verrichten van periodieke controles en vervangingen die voorzien zijn in het kader van alle types onderhoudsbeurten, wat veronderstelt kunnen: - controleren van de staat van het voertuig (elektrische kringen, hydraulische aandrijving, werking van de waarschuwingslichten, aanwezigheid van lekken, toestand van slijtonderdelen ) - controleren van alle vloeistofpeilen (zo nodig bijvullen en indien voorgeschreven vervangen) - vervangen van vloeistoffen (smeermiddelen, remvloeistof...), filters en verbruiksgoederen - gebruiken van technische documentatie om deze handelingen te verrichten (werkmethode, correcte keuze van vloeistoffen en noodzakelijke hoeveelheden volgens de voorschriften van de constructeur ) - verrichten van alle noodzakelijke vervangingen en afstellingen - verhelpen van vastgestelde problemen Herstellen, afstellen en vervangen van eenvoudige elektronische componenten en van eenvoudige en complexe mechanische, elektrische, hydraulische en pneumatische componenten (al dan niet ter plekke bij de klant), wat veronderstelt: - kunnen werken aan eenvoudige en complexe componenten, gehelen en subgehelen (remmen, elektriciteit, banden, koppeling, leidingen, hydraulische cilinders, pompen...) - kunnen werken aan (zware) dieselmotoren (koelsysteem, injectie, cilinderkoppakking, startmotor ) - (de)monteren van de componenten van het voertuig in functie van herstellingen/vervangingen 2

4 - in-/uitbouwen, herstellen en vervangen van diverse elementen, weten waar men technische informatie kan vinden, afstellen van componenten en controleren van de goede werking ervan na een herstelling Stellen van een logische en efficiënte diagnose op basis van waargenomen storingen door gebruik te maken van de zintuigen, te proberen, te meten en diagnose- en controletoestellen te gebruiken (multimeter, ampèremeter, manometer enz.), wat veronderstelt kunnen: - bij contact met de klant, de juiste vragen stellen om een zicht te krijgen op het probleem - gebruiken van test- en diagnosetoestellen, uitlezen van foutcodes en gebruiken van alle functies van het toestel - zoeken en verhelpen van een storing in een mechanisch, pneumatisch of hydraulisch systeem of in een elektrische kring - interpreteren van meetresultaten op basis van gegevens van de constructeur of beschikbare technische informatie - een logische redenering opbouwen om te komen tot een accurate diagnose Noot: het kunnen stellen van een logische en efficiënte diagnose is zeker voor de servicetechnieker van groot belang. Uitlezen en (her)programmeren van de stuurdozen met behulp van een laptop Klaarmaken en reinigen van nieuwe en tweedehandse voertuigen voor afgifte aan de klant en aanpassen van de machine aan de wensen van de klant door het monteren en inbouwen van accessoires zoals extra verlichting, achteruitrijzoemer, snelkoppelingen, extra hydraulische aansluitingen - begrijpen en nauwkeurig kunnen toepassen van montagerichtlijnen - kunnen verrichten van noodzakelijke aanpassingen aan de specificiteit van het voertuig, met inbegrip van de eventuele noodzakelijke parametrering met het diagnosetoestel Klaarmaken van nieuwe en tweedehandse voertuigen voor een controle door de technische keuring door de goede staat en werking van alle organen te controleren, wat veronderstelt: - Nauwkeurig kunnen controleren van alle aspecten die tijdens de technische keuring gecontroleerd worden (uitlaatgasmeting en geluidsniveau, remproef, verlichtingscontrole en signalisatie, bandencontrole, controle van de stuurinrichting...) - Kennen van de geldende normen en procedures voor een technische controle - Terugvinden van het chassisnummer en de verplichte boordpapieren in het voertuig Ontwikkelen van duidelijke communicatie met klanten om hun klachten beter te kunnen begrijpen en te identificeren. Adviseren van de klanten met betrekking tot veiligheid, relevantie van de herstellingen, gebruik van het voertuig Noot: de contacten met klanten zijn voornamelijk van technische aard 3

5 Behandelen van werkfiches met het oog op een efficiënt administratief verloop, noteren van de identificatie van het voertuig, noteren van de uitgevoerde werkzaamheden, registreren van de gepresteerde tijd, noteren van de geleverde of te bestellen onderdelen, noteren van algemene vaststellingen en het te verlenen gevolg, wat veronderstelt: - kunnen lezen en begrijpen van instructies en begrijpelijk kunnen schrijven - kennen van de bijzonderheden van het voertuig Sorteren en opbergen van gedemonteerde onderdelen, opruimen en reinigen van de werkplek, reinigen van het gebruikte gereedschap en sorteren en verwijderen van afval volgens de richtlijnen. Kennis en vaardigheden a. Vereiste algemene kennis en vaardigheden - PC-vaardigheid op basisniveau om opzoekingen te doen (bv. voor opzoeken van technische informatie, wisselstukken ), documenten af te printen, informatie op te slaan - Arbeidsorganisatie: respect voor de voorschriften, communicatie met de hiërarchie, planning van de interventies - Ergonomie: kennen en vermijden van houdingen en bewegingen die tot traumatismen kunnen leiden - Veilig werken: gebruik van de beschermingsmiddelen (bril, handschoenen, veiligheidsschoenen ), kennis van de veiligheidsvoorschriften - Zelfstandig kunnen werken, vooral in de buitendienst - Milieubescherming: verwijderen en sorteren van afval conform de geldende procedures - Werken onder tijdsdruk gezien de specifieke context en het specifieke doelpubliek in de landbouw, zeker in de buitendienst - Taal: o Werktaal: begrijpen, kunnen spreken en schrijven o Basiskennis technische termen: Engels, Frans, Duits o Begrijpen van de instructies van de constructeur o Kunnen lezen en interpreteren van de werkfiche/werkkaart - Natuurkunde: druk, warmte, kracht, arbeid, vermogen en de bijbehorende eenheden begrijpen - Wiskunde: de vier basisbewerkingen en het metrisch stelsel, omzetting van waarden, notie van geometrie (hoeken, cirkel, rechte ) - In de buitendienst: kunnen werken in moeilijke omstandigheden (weersomstandigheden, werkomgeving ) en zich zeer flexibel kunnen opstellen gezien de sterke seizoensafhankelijkheid 4

6 b. Specifieke kennis en vaardigheden b.1 Vereist - Kennis van de componenten van de voertuigen en hun werking en onderhoud (grondig): motor, overbrenging, remsysteem, stuurinrichting, ophanging, veiligheids- en comfortsystemen met onder meer het klimaatbeheersingssysteem - Kennis van dieselmotoren: werking en onderhoud - Elektriciteit (grondig): stroom, spanning, weerstand en bijbehorende eenheden, de wet van Ohm en de andere voorname wetten en formules van de elektriciteit, het magnetisme, de werking en het onderhoud van elektrische en elektronische componenten, het beheersen van multiplexnetwerken, reparatietechnieken, schemalezen - Toegepaste basiselektronica: kunnen werken met een informaticatool en alle functies van diagnosetoestellen - Kennis van hydraulica: werking en onderhoud, metingen (drukmeter, debietmeter ) en schemalezen - Kennis van pneumatica: werking en onderhoud, metingen (drukmeter) en schemalezen - Detectiemethoden voor eenvoudige en complexe elektrische storingen: meten van spanning, stroom en weerstand met een multimeter en een ampèremeter - Wetgeving en richtlijnen met betrekking tot de voertuigen - Metaalbewerkingstechnieken: vijlen, boren, tappen, draad trekken - Kennis van weerstand van materialen: buiging, torsie, afschuiving - Verwarmings- en lastechnieken: met de lasbrander, met het halfautomatisch toestel b.2 Te verwerven - Kunnen bedienen van de voertuigen waaraan gewerkt wordt - Technische terminologie in de taal van de constructeur - Technische specificiteiten van sommige modellen en merken - Technische en elektronische evoluties in de sector Gereedschap en materieel Om het volledige takenpakket uit te voeren hanteert de technieker landbouwmachines onderstaande producten, werkstukken en hulpmiddelen: - Alle apparatuur en gereedschap voor het uitvoeren van onderhoud - Universele gereedschappen: sleutels, schroevendraaiers, hamers, zaagmachine, boormachine - Zwaar handgereedschap - Alle specifieke noodzakelijke gereedschap voor het demonteren, volledig reviseren en monteren van mechanische, hydraulische en elektrische gehelen, zowel eenvoudige als complexe - Pneumatisch werkgereedschap (slagmoersleutel, luchtpistool, bandendrukmeter ) 5

7 - Hydraulische en pneumatische druk- en debietmeters - Gereedschap om te boren, tappen, draad te trekken, slijpen - Machines voor metaalbewerking: draaibank, freesbank, kolomboormachine - Verwarmings- en lasapparatuur (halfautomaat, elektrodelassen, snijbrander) - Hogedrukreiniger - Hef- en hijstoestellen - Meet- en afstelapparatuur (multimeter, schuifmaat, ampèremeter, manometer, debietmeter, diagnoestoestel ) - Handpers, hydraulische pers Overzicht van functies die kunnen worden opgenomen - Technieker/technicus landbouwmachines - Mecanicien landbouwvoertuigen - Hersteller tractoren en landbouwmachines - Monteur landbouwmechanisatietechniek - Landbouwmachinemonteur/Monteur landbouwmachines - Technisch medewerker herstellingen landbouwmachines - Technieker binnendienst - Technieker buitendienst - Servicetechnieker landbouwmachines - Technieker tuin- en landbouwmachines - Mecanicien landbouw- en bouwmachines - Mecanicien landbouw- en bouwmachinetechniek 6