SECTORAAL BEROEPSPROFIEL

Transcriptie

1 SECTORAAL BEROEPSPROFIEL ONDERHOUDSMECANICIEN VRACHTWAGENS Datum uitgave: februari 2011 ASBL EDUCAM VZW Avenue J. Bordetlaan 164, Bruxelles 1140 Brussel T F

2 Onderhoudsmecanicien Vrachtwagens Situering van het beroep In de sector van vrachtwagens (> 3,5 T) worden drie beroepen onderscheiden, zoals onderstaand schema illustreert. De onderhoudsmecanicien vrachtwagens vormt het ingangsniveau. De onderhoudsmecanicien vrachtwagens kan tot het beroep van polyvalent mecanicien vrachtwagens of onderhouds- en vrachtwagendiagnosetechnicus (OVDT) doorgroeien, dankzij de ervaring die hij opbouwt en de noodzakelijke interne, externe of voortgezette technische opleidingen die hij volgt. Conform de regels inzake veiligheid, hygiëne en milieubescherming verzorgt de onderhoudsmecanicien vrachtwagens het onderhoud en herstellingen van vrachtwagens. Naargelang de organisatiewijze en de arbeidsomgeving in het bedrijf kan hij gespecialiseerd zijn in een type interventie of in een merk. Bij de organisatie van het werk moet de wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (Codex Titel 1, Hoofdstuk 3, Afdeling 3, Artikel 21) steeds in acht genomen worden. Taken en competenties De onderhoudsmecanicien vrachtwagens kan zelfstandig de onderstaande taken uitvoeren op basis van de voorschriften van de constructeur en de richtlijnen van zijn hiërarchie en met respect voor de veiligheidsmaatregelen en de maatregelen ter bescherming van het milieu: Uitvoeren van periodieke controles en vervangingen die voorzien zijn in het kader van de onderhoudsbeurten, volgens de richtlijnen van de constructeur, zoals: - Smering, oliepeil- en vloeistofcontroles en aanvulling of vervanging van vloeistoffen (o.a.: chassissmering, controle oliepeil, controle vloeistofniveaus van de verschillende componenten...) 1

3 - Vervangen van filters en verbruiksgoederen - Controles in de cabine (o.a.: controle van de waarschuwings- en controlelampjes, controle van de foutcodes in de regeleenheden van het voertuig, controle op lekkages in de servicerem...) - Uitwendige controles (o.a.: controle van de wettelijke signalisatie, functiecontrole van ruitenwissers en -sproeiers, controle van de slijtage van de banden...) - Controle van het motorcompartiment (o.a.: controle van dynamobevestiging, elektrische aansluitingen en cabine-aarding, controle aandrijfriemen en riemspanners, controle motor...) - Controle voorvering en stuurinrichting (o.a.: controle stuurasverbinding, slangen en pijpen voor stuurbekrachtiging, controle van manchetten en speling kogelgewricht...) - Controles onder het voertuig (o.a.: controle lagerspeling, controle van luchtveringbalgen, controle van remcilinders...) - Gebruiken van technische documentatie om deze handelingen te verrichten (werkmethode, correcte keuze van de vloeistoffen en de noodzakelijke hoeveelheden volgens de voorschriften van de constructeur...) - Gebruiken van diagnosetoestel om service intervals te kunnen resetten, foutcodes uit te lezen en eenvoudige diagnoseprocedures uit te voeren. Dit veronderstelt dat men handelt vanuit een logisch opgebouwe redenering. Repareren, afstellen of vervangen van eenvoudige mechanische en elektrische componenten (remvoeringen, schokdempers, lampen, accu enz.) in het kader van onderhoudswerkzaamheden, wat veronderstelt: - Gebruiken van eenvoudige meettoestellen, zoals een multimeter, om eenvoudige elektrische controles te verrichten - In-/uitbouwen, herstellen, vervangen en afstellen van diverse elementen - Weten waar men technische informatie kan vinden om deze handelingen uit te voeren - Controleren van de goede werking van componenten na een herstelling Aan de hand van de instructies van de constructeur, zorgvuldig en correct uit- en inbouwen van aggregaten zoals: - Motor, versnellingsbak, achterassen... Dit veronderstelt dat men in staat is om: - De richtlijnen/handleiding van de constructeur te begrijpen, nauwkeurig toe te passen en de volgorde binnen de werkzaamheben, aangegeven door de constructeur, strikt en correct te volgen - Gepast gereedschap te gebruiken zoals aangegeven in de richtlijnen Demonteren, monteren en balanceren van de wielen en vervangen en herstellen van de banden. Klaarmaken van het voertuig voor een controle door de technische keuring door de goede staat en werking van alle organen te controleren, wat veronderstelt: 2

4 - Nauwkeurig kunnen controleren van alle aspecten die tijdens de technische keuring gecontroleerd worden (uitlaatgasmeting en geluidsniveau, remproef, verlichtingscontrole en signalisatie, bandencontrole, controle van de stuurinrichting en de ophanging, staat van het chassis...) - Kennen van de geldende normen en procedures voor een technische controle - Terugvinden van het chassisnummer en de verplichte boordpapieren in het voertuig - Afval sorteren volgens de geldende procedures Klaarmaken en reinigen van nieuwe en tweedehands voertuigen voor afgifte aan de klant. Klaarmaken van de werkruimte met het oog op vlot, correct en proper werk en opruimen na het werk, wat veronderstelt: - Kunnen kiezen van het noodzakelijke gereedschap - Met zorg en kennis omgaan met het materiaal, toestellen en gereedschap - Toezien op de netheid van de ondergrond en de afwezigheid van gevaarlijke voorwerpen voor zichzelf en het voertuig Behandelen van werkfiches met het oog op een efficiënt administratief verloop, noteren van de identificatie van het voertuig en de kilometerstand, noteren van de uitgevoerde werkzaamheden, registreren van de gepresteerde tijd, noteren van de geleverde of te bestellen onderdelen, noteren van algemene vaststellingen en het te verlenen gevolg, wat veronderstelt: - Kunnen lezen en begrijpen van instructies en begrijpelijk kunnen schrijven - Kennen van de bijzonderheden van het voertuig Binnenbrengen van het voertuig, opstellen ervan in de werkzone, beschermen van de binnen- en buitenzijde ervan en voorbereiden van het voertuig volgens de werfiche, wat veronderstelt: - Kunnen rijden met een voertuig - Kennen van het gebruik van hijs- en heftoestellen - Bewust zijn van de aanwezige risico's voor zichzelf en het voertuig, kunnen waarborgen van de veiligheid en alle voorzorgsmaatregelen nemen om zichzelf en het voertuig te beschermen Kennis en vaardigheden a. Algemene vereiste kennis en vaardigheden Bereid zijn om permanent bij te leren teneinde de evoluties binnen de sector op te kunnen volgen, het beroep optimaal te kunnen blijven uitoefenen en te evolueren binnen het beroep. 3

5 Werken onder tijdsdruk omwille van de specifieke context en het specifieke doelpubliek binnen de vrachtwagen, autobus-en car sector. Samenwerken en duidelijk communiceren met collega s in kader van de uit te voeren en/of uitgevoerde werken. Veilig werken: gebruik van de beschermingsmiddelen (bril, handschoenen, veiligheidsschoenen...), stuurcabine volledig kantelen, kennis van de veiligheidsvoorschriften... PC-vaardigheid op basisniveau om opzoekingen te doen (vb.: voor garanties), de remtestbank te kunnen gebruiken, afprinten documenten... - Taal: - Werktaal: begrijpen, kunnen spreken en schrijven - Basiskennis technische termen: Engels, Frans, Duits - Begrijpen van de instructies van de constructeur - Kunnen lezen en interpreteren van de werkfiche/werkkaart - Wiskunde: rekenen (vier basisbewerkingen), kennen metrisch stelsel - Natuurkunde: druk, warmte, krachten, arbeid, vermogen en de bijbehorende eenheden begrijpen - Milieubescherming: verwijderen en sorteren van afval conform de geldende procedures - Arbeidsorganisatie: respect voor de voorschriften, communicatie met de hiërarchie - Ergonomie: kennen en vermijden van houdingen en bewegingen die tot traumatismen kunnen leiden b. Specifieke kennis en vaardigheden b.1 Vereist - Kennis over de opbouw en onderdelen van vrachtwagens: de werking van de componenten en de samenhang tussen de componenten - Basiskennis electriciteit: methoden voor de detectie van eenvoudige elektrische storingen: meten van spanning, stroom en weerstand met een multimeter en een ampèremeterklem - Basiskennis verwarmings- en lastechnieken met de lasbrander, met het halfautomatisch toestel - Metaalbewerkingstechnieken: kunnen vijlen, boren, tappen, draad trekken - Basiskennis van verschillende soorten remsystemen en ophangingssystemen: de werking en opbouw (hydraulica en pneumatica) - Basiskennis van banden - Kunnen herkennen van ADR signalisatie en symbolen 4

6 b.2 Te verwerven - Technische specificiteiten van sommige modellen en merken - Technische en electronische evoluties binnen de sector Gereedschap en materieel - Alle noodzakelijke apparatuur en toestellen om het onderhoud van een vrachtwagen te verrichten - Hijstoestellen - Alle lichtafstelapparatuur - Alle toestellen om banden te monteren, uit te balanceren en te herstellen - Meet- en afstelapparatuur (uitlaatgastesters, manometers, multimeter, diagnosetoestellen, ampèremeterklem) - Remmentestbank en controleapparaat voor wielspeling en ophanging - Verwarmings- en lasapparatuur - Diagnosetoestel - Pneumatisch werkgereedschap - Hydraulische pers - Gereedschap om te boren, tappen, draad te trekken, slijpen - Putkrik - Hefbrug - Zaagmachine - Bankschroef - Toestel voor het wassen van onderdelen - Momentsleutel Overzicht van functies die kunnen worden opgenomen - onderhoudsmecanicien vrachtwagens - hulpmecanicien vrachtwagens - onderhoudsmecanicien autobus/autocar - onderhoudsmecanicien bedrijfsvoertuigen (>3,5T) - bandenmonteur - takelaar-berger - onderhoudsmecanicien personenwagens en bestelwagens (<7,5T) 5