De stuurgroep Leefbaarheid heeft op 17 juni 2015 ingestemd met de adviezen van de toetsingscommissie Herstructurering Leefbaarheid Dialoogtafel.

Transcriptie

1 Dialoogtafel 29 juni 2015 Aanwezig: Jan Kamminga, Jacques Wallage, Jan Boer, Jan Wigboldus, Annette van Velde, Roelof Schuiling, Theo Hoek, Gerald Schotman, Albert Rodenboog, Willie Dieterman, Eelco Eikenaar, Corine Jansen, Lambert de Bont, Cor Zijderveld en Peter Kruyt. Afwezig: Mark Dierikx Gasten: Janka Stoker, Heinrich Winter 1) Opening Jacques Wallage heet de Tafelleden welkom en meldt dat Gerald Schotman iets later aanwezig zal zijn. Mark Dierikx is niet aanwezig, hij kan er niet zijn. Er is met hem besproken dat er geen vervanging voor hem kan zijn vandaag conform de spelregels. 2) Vaststelling B-agenda B1 Toekenning herstructureringsprojecten B2 programma dorpsvisies en landschap B3 programma energietransitie De stuurgroep Leefbaarheid heeft op 17 juni 2015 ingestemd met de adviezen van de toetsingscommissie Herstructurering Leefbaarheid Dialoogtafel. Jan Wigboldus vraagt aandacht voor het feit dat bij het doorlezen van de plannen rond landschap er nadrukkelijk een link wordt gelegd met dorpsvisies, er is een aantal dorpen dat geen dorpsvisie heeft. Jan Boer geeft aan dat bij het loket nu aanvragen binnenkomen om een bijdrage te leveren voor het maken van dorpsvisies. Voorheen werd het maken van dorpsvisies een financiële bijdrage geleverd door de gemeente en de provincie, nu zijn er gemeentes die die bijdrage niet meer kunnen betalen, dan moet het niet zo zijn dat zich dit gaat wreken. Dit punt komt terug op de agenda van de volgende stuurgroep, zodat hierover een beslissing kan worden genomen. In de stuurgroep is gediscussieerd over de aard van het programma, GBB en Groninger Dorpen hebben gepleit om landschapsontwikkeling te relateren aan dorpsvisies. Corine Jansen geeft aan dat in de stuurgroep is gesteld dat kartrekkers er voor moeten waken om bestaande initiatieven niet te vertragen. Roelof Schuiling vraagt aandacht voor de backoffice, de programma's gaan straks lopen, de administratie ligt bij de provincie, er dient voor gezorgd te worden dat nota's tijdig betaald worden. Besluiten: - De Tafel stemt in met de herstructureringsplannen van een aantal gemeenten tot een bedrag van 2,7 miljoen euro. - De Tafel stemt in: 1. met het programma Dorpsvisies en Landschap ; 2. met de kosten voor kartrekker Landschapsbeheer ; 3. dat besluitvorming over de keuze van de dorpen in de startfase, locaties voor lijnen in het landschap en recreatieve route wordt neergelegd bij de Stuurgroep; 4. met de gedragslijn organisatie- en proceskosten kartrekkers leefbaarheid. 5. De Tafel heeft ingestemd met het beschikbaar stellen van euro aan NMF voor het uitvoeren van het programma energietransitie.

2 3) Mededelingen / ingekomen post Lambert de Bont deelt mee dat de begeleidingscommissie afgelopen vrijdag een eerste rapportage van het klanttevredenheidsonderzoek heeft gezien en becommentarieerd. Op 3 september zal de rapportage aan Tafel worden voorgelegd en daarna wordt het openbaar. Voor de duidelijkheid geeft Lambert aan dat het hier gaat om de schadeafhandeling door NAM tot 1 juli Corine Jansen deelt mee dat de GBB een hectische week achter de rug heeft in het kader van de discussie over de strategische koers GBB. Voor de volledigheid heeft Corine Jansen het definitieve standpunt van de GBB over de koers ( vastgesteld na overleg met de klankbordgroep) in geprinte vorm aan de Tafelleden ter toelichting uitgedeeld. De evaluatie van de Commissie Bijzondere Situaties is alvast ter informatie aan de stukken toegevoegd. De voorzitter, de heer Aartsen, zal in september aan Tafel zijn om de evaluatie met de Tafel te bespreken. 4) Externe evaluatie Jacques Wallage heet Janka Stoker en Heinrich Winter van harte welkom en dankt de beide onderzoekers en het team voor de geleverde inspanningen die onder grote tijdsdruk tot stand zijn gekomen. Heinrich Winter legt uit dat er is gewerkt met een centrale doelstelling en bijbehorende deelvragen en een aantal verdiepende studies (leefbaarheid, uit de stutten en waardevermeerdering). Op basis daarvan is gekeken naar het functioneren in de afgelopen periode en de lessen die daaruit zijn te trekken voor een mogelijk vervolg. De eerste bespreking van het concept tijdens de kleidag op 15 juni hebben de onderzoekers als zinvol ervaren. De doelstelling "herstel van vertrouwen" is na 15 maanden nog niet gerealiseerd, waarbij hij opmerkt dat het een groot wonder zou zijn geweest als dat wel zo zou zijn in een tijdsbestek van een jaar. Er zijn echter wel goede resultaten geboekt zoals de komst van het CVW, het ontwikkelde schadeprotocol, de tijdelijke regeling waardevermeerdering, maatwerk in leefbaarheid en de doorslaggevende betekenisvolle bijdrage aan de komst van de NCG. Dit neemt niet weg dat het een moeizame exercitie is geweest, er is sprake geweest van blokvorming (overheden versus maatschappelijke organisaties), het werken met een nieuwe besturingsfilosofie in dit ingewikkelde dossier. Het is niet alle partijen even goed gelukt om met deze nieuwe filosofie te werken. Overheden hadden hun klassieke besturingsmethode los moeten laten en ruimte moeten gunnen aan de maatschappelijke organisaties. Het werken met een dergelijke filosofie vergt ook vaardigheden en investeringen in tijd en de relatie met achterbannen. Daarnaast is geconcludeerd dat de huidige staf te klein is om alles goed te ondersteunen. Ondanks deze tekortkomingen zijn er toch veel resultaten geboekt en is het advies van de onderzoekers om te continueren in de huidige rol, zeker nu de NCG per 1 juni 2015 is gestart, want de onderzoekers zien in de toekomst nog meer kans op succes. Naar aanleiding van de besprekingen tijdens de kleidag zijn door de onderzoekers 2 scenario's nader uitgewerkt (adviesorgaan of maatschappelijke dialoog). Beide scenario's hebben voor- en nadelen, daar moet de Tafel zich over beraden. De onderzoekers adviseren te kiezen voor de variant Maatschappelijke Dialoog, ondanks het feit dat dit een moeilijker model is, biedt het de meeste kansen om invloed uit te oefenen. Er zijn dan wel randvoorwaarden nodig die de Tafel moet stellen richting NCG (juridische entiteit, commitment van alle partijen inclusief NCG,

3 eigen onderzoeksbudget, uitbreiding onafhankelijke ondersteuning en handhaving van de huidige werkwijze Tafel/agendacommissie/stuurgroepen/werkgroepen en contact met de overheden via de stuurgroep NCG). In reactie op de toelichting van de onderzoekers geeft Albert Rodenboog aan dat de gemeenten gezamenlijk schriftelijk zullen reageren na bespreking in de G12. Eelco Eikenaar geeft aan dat hij kennis kan nemen van de evaluatie, omdat hij in de periode waar het rapport over gaat niet aan Tafel zat en geeft aan dat hij, zo lang hij aan Tafel zit, dit op een zo open mogelijke manier zal doen. Jan Boer geeft aan dat hij overduidelijk terug ziet wat verwoord is en is van mening dat het een mooi rapport is. Lambert de Bont geeft aan te herkennen wat beschreven is, maar had op sommige punten kritischer willen zijn, omdat NAM en EZ er in zijn algemeenheid gunstiger vanaf komen dan hij dat ervaren heeft. In het begin speelde de cultuur binnen NAM de Tafel parten (Lambert doet hierbij het voorbeeld van gevoerde gesprekken bij de NAM waarvan heel andere verslagen werden gemaakt dan hetgeen besproken was). Echter, de wijze waarop de minister het aanbod van NAM om de Tafel nader te informeren over de onderzoeken naar gaswinning, heeft ingetrokken maakt dat het wantrouwen in EZ bij hem is toegenomen. Jan Wigboldus sluit zich bij Jan Boer en Lambert de Bont aan en vraagt of de onderzoekers zich voldoende hebben gerealiseerd hoe zo'n immense grote opdracht de Tafel heeft gekregen van begin af aan. De Tafelleden kenden elkaar niet en moest werkenderwijs het proces ook nog door. In mei vorig jaar is dan ook een brief namens de maatschappelijke organisaties geschreven naar de voorzitters met het signaal dat de maatschappelijke organisaties zo niet langer konden werken. Heinrich Winter geeft hierop aan dat de onderzoekers dit hebben beschreven als "worsteling". Jan Wigboldus geeft aan dat de Tafel ook wel wordt gezien als nationaal experiment, het is motiverend om daar deel van te mogen zijn ondanks het feit dat de onderwerpen van gesprek zwaar en ingewikkeld zijn. Cor Zijderveld geeft aan dat de paragraaf over de rol staf nogal kort is, de staf heeft een prima rol gespeeld en is zeer sterk ondersteunend geweest, zonder hen was het werken aan Tafel niet mogelijk geweest. Gerald Schotman geeft aan een aantal zaken rond de Tafel te herkennen, maar ook voor hem geldt dat hij er het eerste half jaar nog niet bij was. Ten aanzien van vooruit kijken geeft hij aan dat het rapport redelijk beschrijft hoe de rol van de voorzitters is gevoeld door de deelnemers en door de onderzoekers de vraag wordt opgeroepen wat is de kip en wat het ei ten aanzien van de door de voorzitters gekozen rol. De wijze waarop de voorzitters kiezen voor publiciteit, betekent voor hem dat dit de openheid tijdens de vergadering in de weg staat. Het zou raadzaam zijn door te denken over de Tafel die openheid wil hebben en daar zodanig vorm aan geeft dat er duidelijke afspraken worden gemaakt over het communiceren naar buiten. Jacques Wallage reageert hierop met de opmerking dat de voorzitters de eerste aantal maanden een betrekkelijk technische rol hadden, maar door het groeiend probleem dat de goede documenten niet op tijd werden geleverd of er gezegd werd dat de Tafel nog niet geïnformeerd kon worden, omdat er nog onderhandeld werd en er vaak is geprobeerd dit te keren, kregen de voorzitters het gevoel dat het gekozen model kapseisde. Deze Tafel moet werken in een omgeving van groot wantrouwen richting overheden en NAM, de voorzitters hebben er voor gekozen om dicht bij de bevolking te blijven.

4 In de aanloop naar standpuntbepaling door de partijen over de rol van de Tafel in de toekomst besluit de Tafel dat: Concluderend: De Tafel heeft met waardering kennis genomen van het evaluatierapport van de RUG. De twee modellen voor de rol van de Tafel die de onderzoekers hebben uitgewerkt worden op weg naar de Tafel van 3 september nader bezien. Op 3 september hoopt de Tafel daaruit voorlopige conclusies te trekken die daarna voor consultatie naar de achterban gaan.. Aandachtspunten/acties: - Er wordt een afspraak gepland tussen minister en voorzitters over de zienswijze van de minister; - De relatie met lokale tafels is een punt van aandacht; - De formele status van staten en raden kan niet genegeerd worden; - De nieuwe manier van werken door instelling van de Tafel is voort gekomen uit wantrouwen in overheden en NAM, overheden zullen dat vertrouwen eerder terug krijgen als er breed gedragen draagvlak voor hun besluiten is. De Tafel kan daar in belangrijke mate aan bijdragen. - Terwijl de Tafel zich beraadt over de toekomst tikt de klok wel door en het werk moet wel doorgaan. De NCG heeft aangegeven dat hij voornemens is over het programma "aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen" voorafgaand aan de besluitvorming met de Tafel in dialoog te gaan. De NCG heeft geschetst hoe hij met de Tafel hoopt om te gaan, zijn benadering wordt betrokken bij de uitwerking van de evaluatie. 5) Notitie "Dialoogtafel na de evaluatie" De staf heeft een notitie geschreven als hulpmiddel voor de einddiscussie over de Tafel na de evaluatie. Deze notitie is niet gebruikt in de vergadering. Er staat echter wel een besluitpunt in, namelijk dat de detacheringen van de stafleden lopen tot 1 september. Voorstel is dat de voorzitters hier het mandaat van de Tafel krijgen om het personeelsbeleid uit te voeren. De Tafel gaat hiermee akkoord. Indien van toepassing staat het de Tafelleden uiteraard vrij op onderdelen uit de notitie richting voorzitters te reageren. 6) Nationaal Coördinator Groningen Jacques Wallage heet Hans Alders van harte welkom. Jacques vraagt de NCG hoe de NCG zal reageren op de uitvoerige brief van de Tafel over de knelpunten in het schadeherstel en hoe de NCG samenwerking met de Tafel voor zich ziet. Schadeherstel: Hans Alders geeft aan dat hij met verschillende partijen heeft gesproken over het huidige verloop van het schadeherstel. De NCG wil niet alleen maar regelingen maken, maar ook anderszins het proces faciliteren. Er zitten heel wat elementen in de brief die tijd en aandacht vragen, het uitgangspunt in deze moet steeds het belang van de bewoners zijn. Als voorbeeld noemt hij de drieslag, dat is een goed model, maar levert ook de nodige problemen. Hetzelfde doet zich voor bij het ontwikkelen van een goede geschillenregeling. Hans Alders probeert eind van het jaar een programma te hebben waarin niet alleen precies staat omschreven hoe het versterkingsprogramma er uit zal moeten zien, maar kan zich ook uitstrekken tot schadeafhandeling. In de periode van opbouw van het apparaat van de NCG rekent de NCG het tot zijn taak om zoveel mogelijk regie te voeren. Naast het opstellen van de regelingen rekent hij het tot zijn taak om met betrokken partijen alles in het werk te stellen om de

5 gemaakte afspraken na te komen. Indien het gewenst is om tot discretionaire oplossingen te komen zal hij daarbij ook bereid zijn om tot creatieve oplossingen te komen als de geijkte paden niet leiden tot het oplossen van problemen. Partijen zullen door de NCG worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid om de inwoner centraal te stellen. Jan Kamminga benadrukt dat het van het hoogste belang is dat er op korte termijn duidelijkheid komt voor bewoners, eerst lag de regie bij NAM, toen bij CVW en straks bij NCG. Er is alle begrip dat alles op papier gezet moet worden, maar die mensen die op antwoord wachten over hun situatie moeten een oplossing tegemoet kunnen zien, zodat er rust in het gebied kan komen. Hans Alders geeft aan dat hij met NAM en CVW in gesprek is over de afspraak dat aan het eind van dit jaar de complexe zaken zijn opgelost en hoe dit op de meest effectieve wijze kan. De Tafel heeft kennis genomen van het voornemen van de NCG dat hij het tot zijn taak en verantwoordelijkheid rekent om binnen een half jaar alle benodigde regelingen tot stand te brengen die nodig zijn voor een adequate schadeafhandeling. De heer Alders zal voor de Tafel van 3 september zowel kwantitatief als kwalitatief rapporteren over zijn vorderingen. Positie Tafel In een aan Tafel uitgereikte notitie van de NCG staat verwoord op welke wijze de NCG de samenwerking met de Tafel voor zich ziet. Hans Alders benadrukt dat besluitvorming over gaswinning niet tot zijn opdracht behoort, dit besluit ligt bij de minister van EZ. Hans Alders benadrukt dat hij de overheden niet vertegenwoordigt, maar een eigenstandige rol heeft en die rol op die wijze ook wil vervullen. Over de positie van de Tafel geeft de NCG aan dat hij probeert de Tafel net zo te positioneren als de bestuurlijke stuurgroep. Jacques Wallage geeft aan dat de financiering van de Tafel wel een punt van aandacht is, de akkoordpartijen hebben voor 5 jaar een akkoord gesloten, het is, gegeven de afwegingen, wellicht goed om ondanks de gemaakte afspraken dit te herijken. Hans Alders geeft aan hierover het gesprek te willen voeren. Op de vraag van Corine Jansen of er aan het ophalen van visies met betrekking tot het te ontwikkelen programma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen (in augustus en september) een document ten grondslag ligt, geeft Hans Alders aan dat er verkenningen zijn gedaan, deze worden samengevat en als basismateriaal voor een startnotitie gebruikt. De Tafel zal deze notitie ontvangen in de aanloop naar een afsluitende conferentie voor alle partijen eind september. Op zal er een finale conferentie worden georganiseerd op basis waarvan het eindadvies zal worden opgesteld. Omdat de notities van de NCG ter vergadering zijn uitgereikt wordt afgesproken dat daar waar leden van de Tafel kanttekeningen hebben zij deze via de mail bij de voorzitters kunnen aanleveren, zodat deze in een later stadium alsnog met de NCG besproken kunnen worden. De NCG heeft aangegeven dat hij voornemens is over het programma "aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen" voorafgaand aan de besluitvorming met de Tafel in dialoog te gaan. De NCG heeft geschetst hoe hij met de Tafel hoopt om te gaan, zijn benadering wordt betrokken bij de uitwerking van de evaluatie.

6 7) Terugblik gesprek minister Kamp Jacques Wallage geeft aan dat Mark Dierikx, naar aanleiding van de opmerking van de voorzitter tijdens het overleg met de minister over het niet nakomen van afspraken, heeft gemeld dat de minister voornemens is een voorstel te doen de mijnbouwwet aan te passen, zodat maatschappelijke organisaties voortaan vooraf hun opvattingen kenbaar kunnen maken. Dat zou een behoorlijke stap in de goede richting zijn. De voorzitter heeft er voor gekozen deze mededeling te doen, zodat verder commentaar op de werkwijze van de minister de afgelopen maanden uit kan blijven tijdens deze vergadering. Daarnaast geeft hij aan dat de voorzitters publiekelijk aan de Tweede Kamerleden hebben geadviseerd om eigenstandig onderzoek te laten doen naar de uitgebrachte adviezen aan de minister. Wonderlijk genoeg is er nog geen kamerlid die hier op gereageerd heeft. Lambert de Bont geeft aan dat hij waardering heeft voor de wijze waarop de voorzitter de onvrede aan Tafel in deze kenbaar heeft gemaakt. Ondanks de goede bedoelingen van de minister is de Tafel overvoerd met informatie. De minister en de media suggereren dat de minister een stap in de goede richting heeft gemaakt. Lambert geeft aan dat dit geen goede weergave van de feiten is. Feit is dat de winning de afgelopen 10 jaar is opgeschroefd van 20 miljard kuub naar 30 (met een eenmalige piek naar 54). Staatstoezicht zegt nu dat met het voornemen van de minister de veiligheid nog niet gegarandeerd is. Dit blijft een punt van zorg en boosheid. Het enige echte goede antwoord was geweest dat de winning terug gaat naar 21 miljard kuub. Eelco Eikenaar geeft aan dat de provincie heeft gereageerd ongeveer gelijk aan de reactie van Lambert de Bont. Jan Wigboldus heeft de indruk gekregen dat de minister een tijdsprobleem heeft en de periode tot de ingebruikname van de stikstoffabriek (werken met geïmporteerd gas) wil overbruggen voor hij overgaat tot verdere reductie. Albert Rodenboog geeft aan dat TNO en SodM vandaag bekend hebben gemaakt dat er een duidelijke relatie ligt tussen de productieverlaging en risico's (aardbevingen). Door de sluiting van de putten heeft het Loppersumveld sneller gereageerd dan verwacht en door piekbelasting is de verwachting dat er snel reactie kan volgen (dat is van belang in het kader van de door de minister genoemde 3 miljard kuub buffercapaciteit). Gerald Schotman geeft aan dat dit zo gevoeld wordt, maar dat er nog geen wetenschappelijk bewijs hiervoor is. In het algemeen kan gesteld worden dat een vlakkere productie leidt tot minder aardbevingen. Jacques Wallage geeft aan dat het hem opviel aan de presentatie van SodM dat niet nader beredeneerd is wat nou de veiligheidswinst is bij welke verlaging van het volume. In deze geeft Gerald Schotman aan dat onderscheid gemaakt moet worden tussen de lange en korte termijn, uit analyses die nu gemaakt worden kan opgemaakt worden dat bij minder producties de "film langzamer gaat lopen" (minder bevingen). Waar NAM en SodM van opvatting verschillen is dat NAM van mening is dat nog niet gezegd kan worden hoe sterk de huizen zijn en dat je dus ook nog niet weet hoe te versterken. Jacques Wallage geeft aan dat de Tafel zichzelf een rol heeft toebedeeld in de besluitvorming rond gaswinning. De vraag is echter welke rol de Tafel wil vervullen. Er wordt afgesproken dat Lambert de Bont, Cor Zijderveld en Eelco Eikenaar hier een voorstel voor zullen doen met ondersteuning van Susan Top. Gerald Schotman biedt, indien gewenst, de kennis en expertise van de NAM hierbij aan.

7 Cor Zijderveld merkt nog op dat de minister een enorm beroep heeft gedaan op de Tafelleden met betrekking tot de vertrouwelijkheid, terwijl de volgende dag alles al was gepubliceerd. Jacques Wallage vult aan dat de ministerraad de vrijdag ervoor al een besluit had genomen. De provincie heeft richting minister gereageerd, wat qua strekking vergelijkbaar is met de aan Tafel gemaakte opmerkingen. 8.1 Knelpunten Schadeherstel Sinds de agendering van 'Knelpunten Schadeafhandeling' in de vergadering van 9 maart is een aantal gesignaleerde probleempunten bij de schadeafhandeling onderwerp van discussie aan Tafel en in de stuurgroep Drieslag. In de stuurgroep van 22 juni is het document voorzien van een actuele stand van zaken, conclusies en aanbevelingen. De Dialoogtafel heeft besloten de Conclusies en Vervolgafspraken vast te stellen. Hieronder zijn deze in de schuingedrukte punten 8a tot en met 8g per punt weergegeven. 8a. Conclusie Integrale schadeafhandeling inclusief funderingen en constructies: De NAM lijkt zich niet te verzetten tegen het principe van een integrale aanpak maar spreekt die ambitie ook niet uit. Volgens de NAM kan hier sowieso alleen sprake van zijn wanneer: a. aangetoond wordt dat het om aardbevingsgerelateerde schade gaat, en b. duidelijk is welke versterkingsnorm voor die woning van toepassing is. Dat betekent dat voor de NAM schade aan fundering nog steeds wordt bezien in het licht van bouwkundig versterken. En dat betekent dat van een geïntegreerde aanpak voorlopig geen sprake zal zijn, aangezien de versterkingsnormen nog op zich laten wachten (laatste voorspellingen: eind van 2015). Het aantonen van de oorzaak van schade aan de fundering kan wel versneld en versimpeld worden. Zie hierover ook onderwerp Bodemdaling. Vervolgafspraken: Het probleem van integrale schadebenadering (dus inclusief schade aan funderingen of constructies) wordt onder de aandacht van de NCG gebracht middels een brief. Hierin kan ook gerefereerd worden aan het onderzoeksrapport van de Vereniging Eigen Huis waar dit probleem ook pregnant in naar voren komt. 8b. Conclusie Schadecontour: Inmiddels kan de contourendiscussie worden gesloten. Het CVW zal voortaan alle schademeldingen in behandeling nemen. Bovendien is aan ongeveer 750 oude meldingen die waren afgewezen vanwege het vallen buiten de contour een brief gestuurd. Met hen zal alsnog contact worden opgenomen voor een bezoek van een schade expert. Deze brieven zijn de in week van 27 mei verstuurd. Vervolg: In het najaar rapporteert CVW de eerste ervaringen en consequenties van schadeafhandeling buiten de voormalige contourlijnen. Corine Jansen vraagt in het verlengde hiervan dat in relatie tot de definitieve waardevermeerderingsregeling er ergens is besloten dat dit niet eerder dan september wordt geagendeerd voor de Tafel, maar dat er deze vergadering een nieuw voorstel zou liggen m.b.t. de initiatieven voor de collectieven. Er wordt afgesproken dat Herman Bloupot het proces voor de aanpassing van de regeling op dit punt in gang zet. Eelco Eikenaar kijkt of toevoeging van collectieven budgettair geen onoverkomelijke gevolgen heeft en of dit nog tijdig naar provinciale staten kan ter besluitvorming.

8 8c. Conclusies Contra expertise: Er blijven 'issues' rond de contra expertise bestaan. Een aantal belangrijke daarvan zijn: - In hoeverre kan NAM voorschrijven dat de contra alléén gaat over de schade van het eerste rapport. Wat inhoudt dat alle schade die in de eerste inspectie is 'gemist' niet in het rapport van de contra expert mag worden opgenomen. De contra expert krijgt dan te horen dat hij 'buiten zijn opdracht' rapporteert. Dit kan voorkomen omdat er nadrukkelijk voor is gekozen géén nulmeting uit te voeren bij het opnemen van de schade. Dat wil zeggen, de taxateur kijkt naar de scheuren die de bewoner zelf aangeeft. Alle schade die de bewoner zelf niet heeft gezien of herkend wordt door de schade expert dus niet meegenomen. Veel contra experts vinden het hun opdracht is om het hele huis op schade te beoordelen. Aanvullend geconstateerde schade moet volgens de nu voorgeschreven procedure als nieuwe schade worden gemeld. - In hoeverre kan en mag NAM randvoorwaarden aan de contra stellen als maximaal aantal uren en uurtarieven? - In hoeverre kan NAM procedures voorschrijven als termijnen waarbinnen moet worden gereageerd? - In hoeverre kan voldoende kwalitatieve contra-expertise geborgd worden wanneer: sommige bureaus niet uitkomen met uren en tarieven (het gerucht gaat dat schade experts een hoger uurtarief krijgen dan contra's) en dat voor veel bureaus geldt dat NAM als opdrachtgever ook voor andere klussen interessant is en een combinatie eigenlijk niet mogelijk is? Vervolg: - Er blijft dringend behoefte aan een onafhankelijke arbitrage procedure! - Set van spelregels rond contra expertise laten we extern valideren. Bij NIVRE (het certificeringsbureau schade experts) en bij juristen van de RUG. 8d. Conclusie Bodemdaling: Rond de bodemdaling zijn twee discussies ontstaan: 1. is er nou wel of geen sprake van gebouwschade als gevolg van bodemdaling door gaswinning? Tot nu toe is het standpunt van de commissie Bodemdaling dat dit níet het geval is. Er is behoefte bij de Dialoogtafel aan nader onderzoek naar de oorzaken van zetting schade, (gedeeltelijke) verzakkingen van woningen, enz. 2. hoe dan ook moet in een individueel geval de burger niet van kastje naar de muur gestuurd worden. Er moet één aanspreekpunt worden georganiseerd en er moet per geval binnen redelijke termijn duidelijkheid komen (dus niet achter het loket eindeloos 'pingpongen'). Hiervoor is ook het onderzoek onder 1 relevant en uiteindelijk noodzakelijk. Als niet meer duidelijkheid komt over de oorzaken van zettingsschades dan helpen andere werkafspraken niet! Vervolgafspraken: 1. er moet gekeken worden of het aangekondigde onderzoek van de cie. Bodemdaling de behoefte van de Dialoogtafel dekt. De cie. Bodemdaling kan hiervoor uitgenodigd worden in de stuurgroep Drieslag. Wanneer het reeds geïnitieerde onderzoek niet of onvoldoende de vragen van de Tafel behandelt, is aanvullend onderzoek nodig. 2. Er moet duidelijk in beeld worden gebracht om hoeveel schadegevallen het in het gebied gaat die (mede) gerelateerd worden aan bodemdaling. Wat is de omvang van het probleem? Hoeveel C-schades zijn zettingsschade? 3. NAM/CVW nemen initiatief om te komen tot één startprocedure voor CVW / Waterschap / Cie. Bodemdaling. Dat wil zeggen dat er niet zozeer één loket aan de voorkant komt, maar dat de organisaties aan de achterkant beter gaan samenwerken. Schades kunnen bij één van de drie instanties gemeld worden, als blijkt dat een andere instantie meer verantwoordelijk is wordt de melding na overleg doorgeschoven. Wanneer het samengestelde schades betreft wordt dit tussen de instanties gezamenlijk opgelost. Deze werkafspraak is uiterlijk dit najaar (2015) operationeel. De NCG wordt geïnformeerd over de zorgen van de Dialoogtafel met betrekking tot de bodemdaling, met het verzoek te overleggen over de te nemen vervolgstappen.

9 8e. Conclusie sluiten en heropenen dossiers: Net als rond bouwkundig versterken blijkt dat in het proces van schadeafhandeling door verschillende partijen ook te veel definities, niet consistent worden gehanteerd. Dit leidt tot verwarring, ruis en geruchtvorming. Vervolgafspraak: Er komt een heldere set aan definities die door alle betrokken partijen (CVW, ODG, NAM, Dialoogtafel) in externe rapportages over schade afwikkeling consistent wordt gehanteerd. Voorstel door CVW. 8f. Vergoeding begeleiders In de klankbordgroep CVW wordt een eerste oriënterende bespreking gehouden. De knelpunten óf een uitgewerkt voorstel wordt geagendeerd voor de stuurgroep drieslag van september. 8g. Arcadis-inspecteurs in het veld Naar aanleiding van de melding dat er nog steeds Arcadis-inspecteurs in het gebied actief zijn geeft Peter Kruyt aan dat er inmiddels met 13 expertisebedrijven afspraken zijn gemaakt, hetgeen geleid heeft tot de inzet van 120 experts in het gebied. Inzet van Arcadis-inspecteurs door CVW is hiermee onmogelijk gemaakt. Voor Arcadis en Van Wijnen geldt dat ze niet meer ingezet mogen worden voor uitvoeringswerkzaamheden CVW. Voor NAM geldt voor beide bedrijven dat ze nog wel worden ingezet in de afhandeling van schademeldingen van voor 31 december Voor wat betreft het versterkingsprogramma geldt dat Arcadis in de binnendienst wel een rol zal blijven spelen, echter niet in de uitvoering. Met de opmerking van Jan Kamminga dat het wellicht interessant is om bij het nadenken over de positie van de Tafel komende zomer mee te nemen wat de Tafel in de nieuwe situatie met dergelijke problematiek moet doen, wordt dit document afgesloten Complexe gevallen in behandeling bij NAM: Nam heeft een notitie aangeleverd met betrekking tot de stand van zaken van de schadeafhandeling en daar binnen de complexe gevallen. Op verzoek van Corine Jansen worden door de NAM de bijbehorende grafieken nader geduid en geconcretiseerd in aantallen. Per 1-7 start de gefaseerde overheveling van deze gevallen naar het CVW, daar waar zaken onoplosbaar lijken, blijven die bij NAM. Hierin zijn de onderwerpen opgenomen die er spelen wat ook onderwerp is van gesprek tussen NCG en NAM. Dit zijn zaken waarin een uitspraak van de NCG een vereiste is om tot een oplossing te komen. Het gaat hier om een regionaal stimuleringsprogramma verbetering agrarische schuren, asbest (vervroegen asbestvrij maken van de regio, voorkomen milieudelicten), rijksmonumenten (beheer en standaardisatie versnellingsmethodiek), sociale situaties (inzicht in bestand en handhaving/toezicht), eigen gebrek (uitwerken van voorwaardenfonds zodat herstel kan worden uitgevoerd), contraexpertise en hypotheken. Voor dit laatste item geldt dat dit ook onderdeel is van het woningmarktonderzoek. Bij de Rabobank is een taskforce ingericht om zicht te krijgen op wat er speelt, Rabobank is vertegenwoordigd in de begeleidingscommissie woningmarktonderzoek. De Tafel wil de omvang van die problematiek (hypotheken onder water, hypotheken op gesloopte panden, boetevrij aflossen bij sloop) in kaart hebben. Er wordt afgesproken dat Peter Kruyt en Susan Top dit uitzetten om onderzoek op te starten. Ook de begeleidingscommissie Woningmarktonderzoek zal daarbij betrokken worden.

10 Jan Wigboldus geeft aan de opmerking bij het eerste actiepunt van NAM een over eigen gebrek/slecht gebouwde schuren beledigend te vinden, er zijn schuren bij die 200 jaar oud zijn. 8.3 Multicausale schades: Om claimanten beter van dienst te kunnen zijn is op aandringen van de Tafel een loket georganiseerd (NAM/Waterschappen/Commissie Bodemdaling) waar mensen terecht kunnen met schade veroorzaakt door mogelijk verschillende oorzaken (bodemdaling, waterpeilaanpassingen en/ of aardbevingen). Op deze manier wordt voorkomen dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd. In september zal de Tafel een rapportage ontvangen over de voortgang in deze. 9) Klankbordgroep CVW Conform eerder gemaakte afspraken rapporteert Lambert de Bont over de voortgang in de klankbordgroep CVW. Onderwerpen van gesprek in de laatste bijeenkomst waren onder andere de herziening van het schadeprotocol (vorderingen t.o.v. programma van eisen), gevolgen BTW-verhoging per 1 juli, regeling voor begeleiding claimanten door vrijwilligers, analyse claimanttevredenheidsonderzoek CVW, pilot contactpersoon en onderzoek naar de keuze voor uitbetaling schadebedrag. Op 3 september komt dit terug aan Tafel. Op 3 september zal er ook gerapporteerd worden over de voortgang in Loppersum t.a.v. de Jarino-woningen. In verband met de vertrouwelijkheid zal het gaan om een globale stand van zaken. 10) Rondvraag Gerald Schotman deelt mee dat er stappen zijn gezet met de corporaties met betrekking tot het versterken van 1600 corporatiewoningen (en nul op de meter). Willie Dieterman geeft aan dat er nog een goedkeuring van de Raden van Toezicht moet komen en afstemming over de financiële mogelijkheden. Corine Jansen vraagt of dit nu gedeeltelijk wordt gefinancierd uit de Tijdelijke Regeling Waardevermeerdering. Dit is inderdaad de bedoeling. Er zal worden uitgezocht hoe dat geformaliseerd kan worden, mogelijk direct via NAM. Corine Jansen suggereert dat dit misschien ook voor de zonnecollectieven een oplossing is, deze suggestie wordt meegenomen in het eerder vermeldde onderzoek van Herman Bloupot (zie 8b). 11) Sluiting