Globaal Preventieplan en het Jaaraktieplan Leuven 13/11/2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Globaal Preventieplan en het Jaaraktieplan Leuven 13/11/2012"

Transcriptie

1 Globaal Preventieplan en het Jaaraktieplan Leuven 13/11/ François Johan Preventie-ingenieur

2 HET KB WELZIJN : MOTIVATIE DE PREVENTIE- EN BESCHERMINGSDIENSTEN KUNNEN SLECHTS FUNCTIONEREN VOOR ZOVER DE WERKGEVERS DE PROBLEMEN MET BETREKKING TOT HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS AANPAKKEN VANUIT EEN SYSTEEMBENADERING 2 Leuven 13/11/12

3 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : Codex Titel I, hfdst. 3, art. 3 ELKE WERKGEVER IS VERANTWOORDELIJK VOOR DE STRUCTURELE PLANMATIGE AANPAK VAN PREVENTIE DOOR MIDDEL VAN EEN DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM. 3 Leuven 13/11/12

4 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : DOMEINEN Codex Titel I, hfdst. 3, art. 4 Arbeidsveiligheid Gezondheid Psycho-sociale belasting Ergonomie Arbeidshygiëne Verfraaiing van de arbeidsplaatsen Maatregelen inzake leefmilieu 4 Leuven 13/11/12

5 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : ELEMENTEN Codex Titel I, hfdst. 3, art Uitwerking van het beleid : Doelstellingen + middelen 2. Programmatie van het beleid : Methodes, opdrachten, verplichtingen 3. Uitvoering van het beleid : Verantwoordelijkheden van eenieder 4. Evaluatie van het beleid : Criteria 5 Leuven 13/11/12

6 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : Codex Titel I, hfdst. 3, art. 6 Bij de uitwerking, programmatie, uitvoering en evaluatie van het dynamisch risicobeheersingssysteem houdt de werkgever rekening met de aard van de activiteiten en de specifieke risico s eigen aan die activiteiten, evenals met de specifieke risico s die eigen zijn aan bepaalde groepen werknemers. 6 Leuven 13/11/12

7 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : Codex Titel I, hfdst. 3, art. 7 De werkgever ontwikkelt in zijn dynamisch risicobeheersingssysteem een strategie i.v.m. het verrichten van een risico-analyse op basis waarvan preventiemaatregelen worden vastgesteld. 7 Leuven 13/11/12

8 HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM : RISICO-ANALYSE Codex Titel I, hfdst. 3, art. 8 De risico-analyse gebeurt op het niveau van de organisatie in haar geheel, op het niveau van elke groep van werkposten of functies en op het niveau van het individu. 8 Leuven 13/11/12

9 DE RISICO-ANALYSE BESTAAT ACHTEREENVOLGENS UIT : 1. Het identificeren van gevaren 2. Het vaststellen en nader bepalen van risico s 3. Het evalueren van risico s 9 Leuven 13/11/12

10 PREVENTIEMAATREGELEN (op basis van de risico-analyse ) VERPLICHTE VOLGORDE : Codex Titel I, hfdst. 3, art RISICO S VOORKOMEN 2. SCHADE VOORKOMEN 3. SCHADE BEPERKEN 10 Leuven 13/11/12

11 PREVENTIEMAATREGELEN : Codex Titel I, hfdst. 3, art. 9 DIENEN TE WORDEN GENOMEN IN FUNCTIE VAN DE PREVENTIEPRINCIPES (art.5 Welzijnswet ) 11 Leuven 13/11/12

12 Algemene preventiebeginselen volgens art.5 - Welzijnswet a) risico s voorkomen b) evaluatie van risico s die niet kunnen voorkomen worden c) bestrijding van risico s bij de bron d) vervanging van wat gevaarlijk is door dat wat niet gevaarlijk of minder gevaarlijk is e) voorrang aan collectieve boven individuele bescherming 12 Leuven 13/11/12

13 Algemene preventiebeginselen volgens art.5 - Welzijnswet f) aanpassen van het werk aan de mens : ergonomie g) zoveel mogelijk de risico s inperken, rekening houdend met de ontwikkelingen van de techniek h) de risico s op ernstig letsel inperken door het nemen van materiële maatregelen met voorrang op iedere andere maatregel 13 Leuven 13/11/12

14 Algemene preventiebeginselen volgens art.5 - Welzijnswet i) planning van de gehele preventie en de uitvoering van het welzijnsbeleid j) de werknemers voorlichten over de aard van zijn werkzaamheden en de daaraan verbonden risico s : 1) bij zijn indiensttreding 2) telkens wanneer dit noodzakelijk is k) het verschaffen van passende instructies aan de werknemers 14 Leuven 13/11/12

15 PREVENTIEMAATREGELEN hebben betrekking op : Codex Titel I, hfdst. 3, art. 9 Werk / Productiemethoden Inrichting arbeidsplaatsen Conceptie/aanpassing van werkposten Keuze en gebruik van arbeidsmiddelen en chemische stoffen Risico s uit chemische, biologische en fysische agentia Collectieve en PBM s Veiligheidssignalering Gezondheidstoezicht Psycho-sociale belasting Bekwaamheid, vorming en informatie van werknemers en aangepaste instructies Coördinatie op de arbeidsplaatsen Noodprocedures 15 Leuven 13/11/12

16 GLOBAAL PREVENTIEPLAN Codex Titel I, hfdst. 3, art. 10 DE WERKGEVER STELT IN OVERLEG MET DE H.L. EN DE DIENSTEN VOOR PBW EEN GLOBAAL PREVENTIEPLAN OP VOOR EEN TERMIJN VAN 5 JAAR WAARIN DE TE ONTWIKKELEN EN TOE TE PASSEN PREVENTIEACTIVITEITEN WORDEN GEPROGRAMMEERD. 16 Leuven 13/11/12

17 GLOBAAL PREVENTIEPLAN Verplichte inhoud : Resultaten risico inventarisatie en -evaluaties Te nemen preventiemaatregelen Te bereiken prioritaire doelstellingen Activiteiten en opdrachten om deze doelstellingen te bereiken Organisatorische, materiële en financiële middelen Opdrachten, verplichtingen en middelen van alle betrokken personen Aanpassing van het plan aan gewijzigde omstandigheden Criteria voor evaluatie 17 Leuven 13/11/12

18 HET JAARLIJKS ACTIEPLAN Codex Titel I, hfdst. 3, art. 11 DE WERKGEVER STELT IN OVERLEG MET DE H.L. EN DE DIENSTEN VOOR PBW EEN JAARLIJKS ACTIEPLAN OP 18 Leuven 13/11/12

19 HET JAARLIJKS ACTIEPLAN ( gesteund op het globaal preventieplan ) VERPLICHTE INHOUD : Codex Titel I, hfdst. 3, art De prioritaire doelstellingen van het volgend dienstjaar 2. De middelen en methoden om deze doelen te bereiken 3. De opdrachten, verplichtingen en middelen van alle betrokken personen 4. De aanpassingen aan het globaal actieplan 19 Leuven 13/11/12

20 SAMENVATTING JAP JaarActiePlan = Jaarlijks GPP Globaal PreventiePlan = 5-jaarlijks Brandweer EN-Normen NBN-Normen CE-keuring AREI CODEX ARAB Noodplannen Offerte Bestelbon Keuringen Indienststellingen Ongevallen en Incidentenonderzoek 20 Leuven 13/11/12 Analyse van ongevallen En incidenten Verplicht DRBS Risicoanalyse Jaarlijkse rondgang Checklisten FMEA, Hazop, What-if, Participatieve Risico-Analyse SOBANE Taakanalyse Werkpostanalyse

21 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Voorbereidende fase Steun en actieve medewerking : Directie, HL, CPBW en PA Objectiviteit Open communicatie Positieve ingesteldheid Feedback 21 Leuven 13/11/12

22 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Verzamelen van informatie Bedrijfsrondgangen - Directie - Hiërarchische lijn - Lid van het CPBW - Preventieadviseur 22 Leuven 13/11/12

23 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Studie van de ongevallen - Aantal, Fg, Eg, Egl : vergelijking met de sector, tendens - Aantal ongevallen per afdeling, per shift, per werkpost, - Leeftijdscategorie, ancienniteit - Ongevallen met contractors, uitzendkrachten - Aard van het letsel, betrokken voorwerp, afwijkende gebeurtenis, - Studie van de EHBO ongevallen - Studie van incidenten 23 Leuven 13/11/12

24 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Risico-inventarisatie door audit - Evaluatie van de organisatie op verschillende vlakken aan de hand van een scoring. 24 Leuven 13/11/12

25 Risico-inventarisatie / evaluatie 25 Leuven 13/11/12

26 Risico-inventarisatie / evaluatie 26 Leuven 13/11/12

27 Risico-inventarisatie / evaluatie 27 Leuven 13/11/12

28 Risico-inventarisatie / evaluatie 28 Leuven 13/11/12

29 Risico-inventarisatie / evaluatie 29 Leuven 13/11/12

30 Risico-inventarisatie / evaluatie 30 Leuven 13/11/12

31 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Risico inventarisatie uit informatiebronnen - Doornemen van alle aanwezige documenten Verslagen van de rondgangen Maandverslagen CPBW Verslagen externe diensten : FOD, brandweer, verzekeraar ao en brand, arbeidsgeneesheer, externe dienst technische kontrole, Productinformatie : vb MSDS, lijst van gevaarlijke producten 31 Leuven 13/11/12

32 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Conformiteitsnazicht van de arbeidsmiddelen - Doel : nazicht van alle gebruikte toestellen, machines, gereedschappen en installaties - Basis : inventarislijst Eventueel prioriteiten bepalen vb Machines voor 1995 eerst Gereedschappen in eerste fase uitsluiten - Hulpmiddel : checklijst minimum voorschriften - Resultaat : matrix 32 Leuven 13/11/12

33 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Minimumvoorschriften KB Arbeidsmiddelen OK NOK NVT W B E R BIJLAGE 1 1. BEDIENINGSSYSTEMEN 1.1 De bedieningssystemen zijn duidelijk zichtbaar, herkenbaar De bedieningssystemen bevinden zich buiten de gevaarlijke zone De bedieningssystemen leveren geen extra gevaar op De bedienaar heeft een goed zicht op de gevaarlijke zone Zoniet : is er dan een waarschuwingssignaal Een storing geeft geen aanleiding tot gevaarlijke situatie IN WERKING STELLEN 2.1 Start is enkel mogelijk door een opzettelijke handeling Dit geldt ook voor de start na stilstand (stroomuitval) STOPZETTEN 3.1 De stopknop bevindt zich binnen handbereik Het stoppen heeft voorrang op het starten Bij het stoppen wordt de energievoorziening onderbroken 0 33 Leuven 13/11/12

34 Onderwerp Bedieningssystemen In werking stelling Stopzetten Noodstop Specifieke gevaren Stabiliteit Gevaar voor breuk Afscherming bewegende delen Verlichting Afscherming tegen temperatuur Waarschuwing- en alarmsignaal Verkeerd gebruik (vermijden van) Onderhoud Ontkoppeling krachtbron Signalering en waarschuwing Bereikbaarheid Bescherming tegen brand, verhitting Ontploffingsgevaar Elektriciteit Werkmiddens Gezondheidsrisico Dokumenten Conform richtlijn machines CE Conform KB heffen en tillen van lasten item Globaal Preventieplan : praktische aanpak Overzicht van arbeidsmiddelen conform met de minimumeisen van KB 12/8/93 Afdeling A Machine 1 Machine 2 Machine 3 Machine 4 Machine 5 Machine 6 Machine 7 Machine 8 Machine 9 Machine 10 Machine 11 Machine Leuven 13/11/12

35 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Risico-analyse op niveau van de werkposten. - Doel : risico s detecteren per werkpost - Basis : inventarislijst van alle werkposten - Methode : job safety analyse Observatie, opsommen van de gevaren en beoordelen - Resultaat : matrix 35 Leuven 13/11/12

36 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Job safety analyse operator A Aktiviteiten Risico Opmerkingen W B MG R A anbrengen van o nderdelen rugbelasting bij verplaatsen Lo ssnijden van verpakking snijwo nden Invo er van materiaal sto ten vingers en hand tegen frame en klemming hand A fstellen machine klemrisico van vingers tussen drukro llen Dagelijkse blo o tstelling lawaai blo o tstelling aan lawaai geluidsniveau (90 db(a)), dragen P B M 's verplicht Gladde vlo er uitglijden A fblazen van machines (reinigen) met perslucht blo o ststelling aan ho ge concentratie van fijn stof sto fmaskers gebruiken A fblazen van machines (reinigen) met perslucht o o gletsel Veiligheidsbril Leuven 13/11/12

37 Lid EHBO-ploeg lid EIP-ploeg Job 1 Job 2 Job 3 Job 4 Operator Onderhoud Operator Onderhoud Elektrieker Heftruckbestuurder Job Globaal Preventieplan : praktische aanpak Overzicht van risico's en hun risicogrootte in relatie met de job Afdeling A Afdeling B Risico 1 Aanraking bewegende delen machine B C D C B B C 2 Aanrijding met heftruck D D 3 Alleenstaand werknemer 4 Blootstelling aan geluid C C C C C C C C C D 5 Blootstelling aan dieselbrandstof D D 6 Blootstelling aan elektroliet D D 7 Blootstelling aan koude (winter) E E 8 Blootstelling aan oliën, vetten, solventen C C 9 Blootstelling aan temperatuurverschillen E A > 400 zeer hoog risico, stopzetten van werken overwegen B hoog risico, onmiddellijke verbetering noodzakelijk C belangrijk risico, verbetering vereist D risico mogelijk E < 20 risico, misschien aanvaardbaar 37 Leuven 13/11/12

38 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Uitvoerende fase Risico-analyse op niveau van het individu. - Doel Nagaan welke personen welke werkposten bemannen Verband leggen tussen de werkposten en gezondheidsrisico s - Basis : inventarislijst van alle werknemers - Resultaat : matrix 38 Leuven 13/11/12

39 Omschrijving Lid EHBO-ploeg lid EIP-ploeg Operator machine 1 Operator machine 2 Verpakking 1 Onderhoudstechnieker 1 Smeerder Elektrieker Heftruckbestuurder Operator machine 3 Operator machine 4 Verpakking 2 Operator hydraulische pers Job , 12, 19 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Afdeling A Afdeling B Naam 1 Piet A HM A 2 Johan B K A 3 Luc C HM A 4 Partick D K A 39 Leuven 13/11/12

40 Omschrijving Job 1 Job 2 Job 3 Job 4 Operator Onderhoud Operator Onderhoud Elektrieker Heftruckbestuurder Globaal Preventieplan : praktische aanpak Afdeling A Afdeling B Gezondheidsrisico Dagelijkse lawaaiblootstelling Blootstelling aan vlasstof Oliën en solventen Stralingen (UV,IR) Hanteren van lasten Veiligheidsfunctie Beeldschermwerk Legende : Periodiek jaarlijks medisch onderzoek Beeldschermwerk : 3 jaarlijks voor 50-plussers / 5 jaarlijks voor andere 40 Leuven 13/11/12

41 Globaal Preventieplan : praktische aanpak Het eigenlijke plan Syntheselijst van alle risico s, problemen en onvolkomenheden. Eventueel wegwerken van overlappingen Indeling van deze risico s in de 12 rubrieken van art 9 van het KB Welzijnsbeleid (27/03/1998) Aangeven van de prioriteiten Bepalen van middelen en verantwoordelijkheden Opstellen planning jaar x, x+1, x+2, 41 Leuven 13/11/12

42 Globaal Preventieplan: voorbeeld Globaal preventieplan Gevaren Preventiemaatregelen verantwoordelijke 1 Organisatie van de onderneming, werk- en productiemethoden 1.1 Alleenstaand werknemer Werkorganisatie aanpassen zodat geen werkposten bediend worden door een alleenstaand werknemer. Alarmmiddelen ter beschikking stellen van alleenstaand werknemer 1.2 Fysische belasting door lasten Alternatieven zoeken en hulpmiddelen aankopen, ontwerpen om lasten meer dan 150 kg niet meer manueel te moeten manipuleren. Hulpmiddelen en werkposten inrichten zodat lasten van 20kg - 40 kg minimaal moeten gemanipuleerd worden. Via risico-evaluatielijst individu opmaken van de persoonlijke karakteristieken m.b.t. goederenbehandeling 1.3 Fysische belasting spieren, houding Voorzieningen treffen in afwisselend werk en/of mogelijkheden tot innemen andere posities. 1.6 Valrisico van hoger gelegen vlak Aanbrengen van leuningen, gepaste hulpmiddelen (trapladders, ladders, platform) om beklimmen van arbeidsmiddelen te voorkomen Werken met derden Informeren van alle betrokkenen en toezien op het consequent naleven van deze procedure Vuurvergunning Informeren van alle betrokkenen en toezien op het consequent naleven van deze procedure door eigen werknemers en door derden 1.13 Risico-evaluaties Programmatie opmaken en uitvoeren voor verder zetten van de evaluatie risico's (nieuwe en her-evaluatie na aanpassingen) voorbeeld 1 evaluatie per week. productie productie technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke preventieadviseur productie technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke preventieadviseur 42 Leuven 13/11/12

43 Globaal Preventieplan: voorbeeld 2 Inrichting arbeidsplaats 2.1 Oppervlaktetoestand verkeerszones, binnen en buiten de gebouwen Wegwerken van putten, openingen, oneffenheden op het bedrijfsterrein binnen en buiten de gebouwen. Afschermen en signaleren van obstructies die niet weg te werken zijn. 2.3 Kwaliteit van de lucht Metingen uitvoeren van de luchtkwaliteit en op basis van de resultaten aanpassingen uitvoeren naar ontstoffingsinstallaties (instellingen en uitbreidingen) 2.8 Stofexplosie Uitvoeren van het zoneringsplan rondom ontstoffingsinstallaties. Equipotentiale verbindingen en aardingen kontroleren en aanpassen aan de buisleidingen van de ontstoffingsinstallatie. Ontstoffingsprogramma opzetten voor machines, buisleidingen, vloeren. 2.9 Waterinsijpeling in elektrische kast A Herstellen van dak en periodieke controle uitvoeren bij regenweer op andere lekkage met analoge gevaren Elektrische installaties (uitbreidingen) Systematische controle door erkend keuringsorganisme inbouwen bij uitbreidingen van het elektrisch net door eigen elektrieker of derden 2.12 Sanitaire installaties (hygiëne) Verkeersplan gebruikers sanitair ter hoogte van sanitaire installaties onderzoeken en aanpassen, om vervuiling van vloer te voorkomen. 3 Werkpost aanpassing 3.1 Werkposten met beeldschermwerk Aanpassen van de werkposten op basis van de checklisten 3.2 Elektrocutie Maatregelen nemen op basis van de opmerkingen geformuleerd in de checklist van de arbeidsmiddelen 3.3 Lawaaihinder Aanbrengen van beschermkappen (combinatie van afschermen tegen mechanisch contact en geluidreductie bij de bron) aan kammachines in nieuwe kaarderij. 3.4 Manueel hanteren van lasten Werkgroep oprichten om technische maatregelen te zoeken en voor te stellen m.b.t. de zware lasten van 150 kg en meer die gemanipuleerd worden. Dit voor werkposten A,B,C,D en E technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke productie verantwoordelijke gebouwen technisch verantwoordelijke preventieadviseur preventieadviseur technisch verantwoordelijke technisch verantwoordelijke productie 43 Leuven 13/11/12

44 Jaarlijks actieplan: voorbeeld Actieplan 2012 Gevaren Preventiemaatregelen Verantwoordelijke Ondersteuning Timing 1.1 Alleenstaand werknemer Werkorganisatie aanpassen zodat geen werkposten bediend worden door een alleenstaand werknemer. Alarmmiddelen ter beschikking stellen van alleenstaand werknemer 1.13 Risico-evaluaties Programmatie opmaken en uitvoeren voor verder zetten van de evaluatie risico's (nieuwe en her-evaluatie na aanpassingen) voorbeeld 1 evaluatie per week Veiligheidsinstructiekaarten en Opmaken en ter beschikking stellen van indiensstellingsverslagen de gebruikers 1.18 Ontstoffen (ontstekingsbron wegnemen, Ontstoffingsprogramma opzetten voor machines, buisleidingen, vloeren, aandrijfmechanismen, motoren, elektrische borden. Prioriteit in 2001 is de glimtemperatuur vlasstof 230 c) afdeling hekelen Orde en netheid Opkuisactie organiseren naar stof, buiten dienst gesteld materiaal en gevolgd door consequent uit te voeren kuisprogramma, gesteund door intern reglement orde en netheid. Prioriteit in 2001 is de afdeling hekelen Uitlenen / ontlenen van werknemers Afspraken, risicomelding maken tussen de betrokken partijen Informeren van de werknemers vóór aanvang van de werkzaamheden meestergast werkgever juni meestergast werkgever juni preventieadviseur meestergast december meestergast preventieadviseur december meestergast meestergast verantwoordelijke technieken verantwoordelijke technieken verantwoordelijke technieken verantwoordelijke technieken meestergast meestergast september september maart maart 44 Leuven 13/11/12

45 Jaarlijks actieplan: voorbeeld Actieplan 2012 Gevaren Preventiemaatregelen Verantwoordelijke Ondersteuning Timing 2.8 Stofexplosie Ontstoffingsprogramma opzetten voor machines, buisleidingen, vloeren. 2.9 Waterinsijpeling in elektrische kast Herstellen van dak en periodieke controle uitvoeren bij regenweer op andere lekkage cotoniseuze met analoge gevaren. 3.4 Manueel hanteren van lasten Werkgroep oprichten om technische maatregelen te zoeken en voor te stellen m.b.t. de zware lasten van 150 kg en meer die gemanipuleerd worden. Dit voor werkposten A,B,C,D en E 4.8 Arbeidsmiddelen in overeenstemming Studiegroep oprichten m.b.t. het brengen met minimumvoorschriften functioneel afschermen van bewegende KB delen machine 1 en hydraulische pers 6.6 Gehoorbescherming Testen en evaluatie van diverse middelen gehoorbescherming om de juiste keuze te maken, aanvaardbaar voor alle werknemers Voorlichtingscampagne opstarten m.b.t. gehoorbeschadiging t.g.v. blootstelling aan lawaai en komen tot een algemeen gebruik van gehoorbescherming op de werkposten waar het verplicht is. meestergast verantwoordelijke gebouwen meestergast verantwoordelijke technieken preventieadviseur meestergast verantwoordelijke technieken werkgever preventieadviseur externedienst verantwoordelijke technieken meestergast preventieadviseur externedienst externdienst meestergast preventieadviseur externedienst september maart maart december december juni 45 Leuven 13/11/12

46 Jaarlijks actieplan: voorbeeld Actieplan Leuven 13/11/12 Gevaren Preventiemaatregelen Verantwoordelijke Ondersteuning Timing 8.1 Manueel hanteren van lasten Evaluatie van de gezondheidstoestand werkgever externedienst juni betrokken werknemers, 3 jaarlijks voor werknemers < 50 j ( jaarlijks voor 50 plussers ) 8.2 Byssinosis, blootstelling aan vlasstof Jaarlijks gericht onderzoek van het werkgever externedienst ademhalingsstelsel ( blaastest ) 8.3 Heftruckbestuurders Jaarlijks medische controle omwille van werkgever externedienst uitoefenen van veiligheidsfunctie 8.4 Lawaai Jaarlijks onderzoek voor werknemers werkgever externedienst dagelijks blootgesteld vanaf 90 db(a) en driejaarlijks voor werknemers dagelijks blootgesteld vanaf 85 db(a) 8.5 Beeldschermwerkers Medisch onderzoek voor werkgever externedienst beeldschermwerkers, vijf jaarlijks. Voor 50 plussers, 3 jaarlijks. 8.6 Stralingen (UV en IR) Jaarlijks gericht medisch nazicht voor werkgever externedienst blootgestelden op huid, ademhaling en ogen 8.7 Minerale oliën en oplosmiddelen (organisch) Jaarlijks periodiek onderzoek van de huid werkgever externedienst 10.1 Snijwonden Beschermpotten aanbrengen rond assen verantwoordelijke meestergast juni machine 2 technieken Methodiek van gebruik messen bij meestergast preventieadviseur maart ontbaarden overbrengen van pilootproject naar alle andere operatoren machines Alternatief voorstellen (eigen maak) van meestergast werkgever maart mes voor algemeen gebuik aanvaardbaar voor iedereen en verwijderen van divers snijmateriaal (uniformiteit nastreven in messen) Detecteren van brand Studie aanvatten met resultaat plaatsen preventieadviseur installateur september van branddetectie 12.4 Eerste interventieploeg Opleiden van de EIP (theorie en praktijk) preventieadviseur werkgever 12.5 Branden van vlas Instructies opstellen en inoefenen voor meestergast externedienst blussen vlasbrand 12.6 Noodplannen Opstellen van noodplannen bij ongeval / preventieadviseur externe dienst brand 12.7 Interventieplannen Opstellen van interventieplannen bij preventieadviseur externe dienst ongeval / brand 12.8 Evacuatieoefeningen Organiseren van minimaal jaarlijkse evacuatieoefeningen werkgever preventieadviseur

47 OBJECTIEVEN : SMART-principe S PECIFIEK M EETBAAR A KTIEF R EALISME T IJD 47 Leuven 13/11/12

48 SPECIFIEK WAAR? WIE? HOEVEEL? WAT? MIDDELEN? WANNEER? WIE? WAT? WANNEER? WAAROM? HOE? WAAR? Het objectief moet duidelijk zijn en goed doordacht en gepland. 48 Leuven 13/11/12

49 MEETBAAR BEN IK GESLAAGD? KONKREET? WAARNEEMBAAR? Elk objectief moet kontroleerbaar zijn, zodat we weten dat we goed bezig zijn. Dit betekent dat de doelstellingen geformuleerd dienen te worden in een meetbare output. 49 Leuven 13/11/12

50 MEETBAAR De 4 elementen van een controlesysteem : DE NORMEN MEETSYSTEEM KPI BIJSTURING METINGEN 50 Leuven 13/11/12

51 AKTIEF EEN POSITIEVE EN MOTIVERENDE AKTIE. Verzeker u, door de dialoog, dat de doelstellingen aanvaard en goedgekeurd zijn door de medewerker en uw chef. Verzeker er u van dat de medewerker bereid is de uitdaging aan te gaan. Het menselijk gedrag is op natuurlijke wijze gericht op het realiseren van objectieven. De mens legt zijn objectieven vast en past zijn gedrag aan in functie van het bereiken van die objectieven. 51 Leuven 13/11/12

52 REALISME IS HET ONDER MIJN KONTROLE? HEB IK DE MOGELIJKHEDEN? ZIJN DE MIDDELEN REALISTISCH? Bespreek de voordelen en de nadelen. Zijn de geformuleerde objectieven haalbaar voor de organisatie en de medewerkers? Enerzijds zullen de doelen een uitdaging moeten inhouden maar tezelfdertijd mogen ze niet onrealistisch zijn. 52 Leuven 13/11/12

53 TIJD EEN STREEFDATUM PER DOEL EN PER AKTIE. Binnen welke termijn moeten de objectieven gehaald worden. Zorg ook voor regelmatige evaluaties en bijsturingen 53 Leuven 13/11/12

54 Globaal Preventieplan en jaaractieplan Bedankt voor uw aandacht 54 Leuven 13/11/12

Opstellen GPP en JAP op basis van verslagen. Els Fias

Opstellen GPP en JAP op basis van verslagen. Els Fias op basis van verslagen Els Fias GPP: Globaal PreventiePlan JAP: JaarActiePlan Wettelijke instrumenten bij de organisatie van de preventie in elke onderneming of instelling Vereisen een zorgvuldige, methodische

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid Codex over het welzijn op het werk Boek I.- Algemene beginselen Titel 2. Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 89/391/EEG van de Raad

Nadere informatie

Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996

Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Het kader van het Welzijn op het Werk Toelichting bij de wet van 4 augustus 1996 Welzijnsdag 12 november 2012 1 Inhoudsopgave Korte schets wetgeving De risicoanalyse Preventiemaatregelen Rolverdeling in

Nadere informatie

Risicoanalyse (RA) Overzicht. = Risico inventarisatie en evaluatie (RIE) 1. Risicoanalyse en het wettelijk kader. 2.

Risicoanalyse (RA) Overzicht. = Risico inventarisatie en evaluatie (RIE) 1. Risicoanalyse en het wettelijk kader. 2. Risicoanalyse (RA) = Risico inventarisatie en evaluatie (RIE) 1 1 W W W. Y O U R S A F E T Y I N G O O D H A N D S. B E Overzicht 1. Risicoanalyse en het wettelijk kader 2. Gevaar en risico 3. Risicoinventarisatie

Nadere informatie

Welzijnsbeleid - Risicoanalyse

Welzijnsbeleid - Risicoanalyse Welzijnsbeleid - Risicoanalyse Infodocument Welzijnsbeleid - Risicoanalyse 1 Wettelijke aspecten Elke werkgever moet zorgdragen voor het uitschakelen van gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Hij dient de

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S

Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3.1998) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende

Nadere informatie

27 MAART KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK

27 MAART KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK 27 MAART 1998. KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET BELEID INZAKE HET WELZIJN VAN DE WERKNEMERS BIJ DE UITVOERING VAN HUN WERK ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen,

Nadere informatie

Arborisico s bij politie (Nederland) Arbeidsveiligheid als opdracht voor de werkgever. Morele plicht

Arborisico s bij politie (Nederland) Arbeidsveiligheid als opdracht voor de werkgever. Morele plicht Arbeidsveiligheid als opdracht voor de werkgever Arborisico s bij politie (Nederland) 16 juni 2008 Centrum voor Politiestudies HCP Piet RECOUR Sectiechef Arbeidsveiligheid Vlaanderen Federale Politie Morele

Nadere informatie

Voorbeeld (niet limitatief) van de omzetting van het K.B. 04.12.2012 -elektrische installaties in een GLOBAAL PREVENTIEPLAN

Voorbeeld (niet limitatief) van de omzetting van het K.B. 04.12.2012 -elektrische installaties in een GLOBAAL PREVENTIEPLAN Voorbeeld (niet limitatief) van de omzetting van het K.B. 04.12.2012 -elektrische installaties in een GLOBAAL PREVENTIEPLAN Versie goedgekeurd op Comité PBW dd. 1 GLOBAAL PREVENTIEPLAN - 2017 JAARLIJKS

Nadere informatie

INVOEREN VAN EEN WELZIJNSBELEID IN DE SCHOOL. Welzijnsdag 12 november 2012

INVOEREN VAN EEN WELZIJNSBELEID IN DE SCHOOL. Welzijnsdag 12 november 2012 INVOEREN VAN EEN WELZIJNSBELEID IN DE SCHOOL Welzijnsdag 12 november 2012 Hoe begin ik eraan? Veiligheid, gezondheid, hygiëne en milieu in scholen WELZIJNSBELEID 2 De 7 welzijnsdomeinen 1 de arbeidsveiligheid

Nadere informatie

Globaal preventieplan

Globaal preventieplan // Globaal preventieplan 2017-2021 1. Doelstelling In het kader van de Welzijnswet van 4 augustus 1996 en het uitvoeringsbesluit van 27 maart 1998 (B.S. 31 maart 1998) Art. 10, stelt de werkgever, in overleg

Nadere informatie

Welzijn en opleidingen

Welzijn en opleidingen Welzijn en opleidingen De wetgeving over het welzijn op het werk verplicht werkgevers de nodige maatregelen te nemen om het welzijn van de werknemers te bevorderen tijdens de uitvoering van hun werk. Een

Nadere informatie

Opleiding niveau Brandweerman. Hoofdstuk 3 Arbeidsveiligheid. Kapt. Jean-Paul Heyens

Opleiding niveau Brandweerman. Hoofdstuk 3 Arbeidsveiligheid. Kapt. Jean-Paul Heyens Opleiding niveau Brandweerman Hoofdstuk 3 Arbeidsveiligheid Kapt. Jean-Paul Heyens Inleiding en duiding Beschrijving van het Vakgebied Welzijn - Welzijn en welzijnswetgeving sinds 4 augustus 1996 - Kaderwet

Nadere informatie

Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk

Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 1 CO-PREV = 11 erkende EDPB s EDPB s zorgen met ± 3000 medewerkers voor : 3.300.000 werknemers 210.000 bedrijven 2 WERKING CO-PREV

Nadere informatie

7 e Welzijnsdag - 17 november L. Vertommen & W. Busschots

7 e Welzijnsdag - 17 november L. Vertommen & W. Busschots 7 e Welzijnsdag - 17 november 2014 L. Vertommen & W. Busschots In een notedop Aansprakelijkheden Wettelijk kader Risico-analyse Verslag voor indienststelling Aansprakelijkheid Morele aansprakelijkheid

Nadere informatie

Prebes Workshop indienststellingsverslag

Prebes Workshop indienststellingsverslag Prebes Workshop indienststellingsverslag 17 oktober 2017 Filiep Coucke Bestuurslid Prebes West-Vlaanderen Voorzitter Prebes Projectgroep Documenten Prebes Projectgroep Documenten à Documenten voor de preventieadviseur

Nadere informatie

PROVIKMO DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSMODEL: HANDLEIDING

PROVIKMO DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSMODEL: HANDLEIDING PROVIKMO DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSMODEL: HANDLEIDING 1. Inleiding In de reglementering inzake welzijn op het werk staat de beheersing van risico s centraal. Zo dient elke werkgever op een systematische

Nadere informatie

Studienamiddag Prebes

Studienamiddag Prebes Act Achieve Advance Studienamiddag Prebes Praktische ervaringen bij de toepassing van het KB machines en het KB arbeidsmiddelen Praktijkvoorbeeld tweede deel : 28/09/2012 Jan Schoonacker www.recticel.com

Nadere informatie

Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Persoonlijke Beschermingsmiddelen Persoonlijke Beschermingsmiddelen Wettelijk kader België: ARAB: bundeling Uitv. Besluiten 1947 1993 Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming Europese kaderrichtlijn 89/391/EEG 12 juni 1989 Welzijnswet

Nadere informatie

CO-PREV. Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk

CO-PREV. Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk CO-PREV Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 1 CO-PREV= 13 erkende EDPB s EDPB s zorgen met +/- 3000 medewerkers voor: 3.200.000 werknemers; +/- 202.000 bedrijven.

Nadere informatie

Hulpverleningszones: tijd voor een zonaal verhaal 21 november 2016

Hulpverleningszones: tijd voor een zonaal verhaal 21 november 2016 Hulpverleningszones: tijd voor een zonaal verhaal 21 november 2016 #vvsgbwcongres Welk beleid inzake welzijn op het werk? Koen Scheppers #vvsgbwcongres Het welzijnsbeleid en de rol van de hiërarchische

Nadere informatie

ONTHAAL EN BEGELEIDING VAN BEGINNENDE WERKNEMERS

ONTHAAL EN BEGELEIDING VAN BEGINNENDE WERKNEMERS ONTHAAL EN BEGELEIDING VAN BEGINNENDE WERKNEMERS Nadine Gilis juriste FOD werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Directie humanisering van de arbeid Afdeling normen Doelstelling De mogelijkheden van

Nadere informatie

Hoe (on)veilig leiding geven? In CSA

Hoe (on)veilig leiding geven? In CSA Hoe (on)veilig leiding geven? In CSA Preventie November 2012 Wat is een AO? > een ongeval plotse gebeurtenis minstens één uitwendige oorzaak > bestaan van letsel minstens medische kosten of prothese >

Nadere informatie

Preventie en welzijn. Kris De Troyer 8/12/2017. w w w. c r e s e p t. b e. All rights reserved"

Preventie en welzijn. Kris De Troyer 8/12/2017. w w w. c r e s e p t. b e. All rights reserved Preventie en welzijn Kris De Troyer 8/12/2017 1 w w w. c r e s e p t. b e Doelstellingen U informeren over de welzijnswetgeving actoren betrokken bij preventie en bescherming taken van die actoren Ingaan

Nadere informatie

OIRA Podiumkunsten 13 juni 2018

OIRA Podiumkunsten 13 juni 2018 website : mensen in de EU op hun werk lopen ernstige gezondheidsschade of letsel op FOD WASO : bevoegdheid : welzijn van werknemers bij werkgevers ( gezag ) Wet betreffende het welzijn van de werknemers

Nadere informatie

Wat is de rol van een Externe Dienst voor Technische Controles/Erkend Organisme binnen het kader van het Koninklijk Besluit van 04.12.

Wat is de rol van een Externe Dienst voor Technische Controles/Erkend Organisme binnen het kader van het Koninklijk Besluit van 04.12. Wat is de rol van een Externe Dienst voor Technische Controles/Erkend Organisme binnen het kader van het Koninklijk Besluit van 04.12.2012 G.Laridaen PAC Zuid Gent 28.03.2014 1 Elektrische installaties

Nadere informatie

8.2 Bestelprocedure installaties, machines en gemechaniseerde werktuigen

8.2 Bestelprocedure installaties, machines en gemechaniseerde werktuigen 8.2 Bestelprocedure installaties, machines en gemechaniseerde werktuigen (voor het gemak, een machine = een installatie, machine of gemechaniseerd werktuigen, zoals bedoeld in het artikel 8.1 van het KB

Nadere informatie

VEILIGHEID EN GEZONDHEID VAN HET PERSONEEL De bestuurder als verantwoordelijk werkgever Vroeger veiligheid & gezondheid = beperkte invulling Nu welzijn = ruime invulling PROGRAMMA: Welzijn op het werk

Nadere informatie

8.1.1 Arbeidsmiddelen (K.B. 12/08/93, B.S. 28/09/93) - synthese

8.1.1 Arbeidsmiddelen (K.B. 12/08/93, B.S. 28/09/93) - synthese 8.1.1 Arbeidsmiddelen (K.B. 12/08/93, B.S. 28/09/93) - synthese Toepassingsgebied (art. 1) Op de werkgevers en werknemers en op de daarmee gelijkgestelde personen. Definitie van arbeidsmiddelen (art. 2.1)

Nadere informatie

Interne dienst preventie en bescherming op het werk. Guy Linten preventieadviseur-coördinator

Interne dienst preventie en bescherming op het werk. Guy Linten preventieadviseur-coördinator Interne dienst preventie en bescherming op het werk Guy Linten preventieadviseur-coördinator Gemeenschappelijke preventiedienst Elke werkgever moet een interne dienst voor preventie en bescherming op het

Nadere informatie

M-team. 1. Welzijn op het werk - Beleidsverklaring - Rolverdeling - Werkwijze aanpak van actiepunten 2. Gewijzigde wetgeving

M-team. 1. Welzijn op het werk - Beleidsverklaring - Rolverdeling - Werkwijze aanpak van actiepunten 2. Gewijzigde wetgeving M-team 2016 1. Welzijn op het werk - Beleidsverklaring - Rolverdeling - Werkwijze aanpak van actiepunten 2. Gewijzigde wetgeving M-team 1. Welzijn op het werk - Beleidsverklaring - Rolverdeling - Werkwijze

Nadere informatie

Globaal PreventiePlan

Globaal PreventiePlan GLOBAAL PREVENTIEPLAN HULPVERLENINGSZONE1 WEST-VLAANDEREN Het dynamisch risicobeheersingssysteem van de hulpverleningszone bestaat erin de risico s, van welke aard dan ook, te inventariseren en te evalueren.

Nadere informatie

HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM

HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM HET DYNAMISCH RISICOBEHEERSINGSSYSTEEM DEFINITIE Verplichte structurele aanpak van het preventiebeleid, overeenkomstig de Wet Welzijn. Men gaat uit van een multidisciplinaire aanpak van preventie die moet

Nadere informatie

Arbeidsplaatsen Elektrische installaties - Algemeen. Infodocument

Arbeidsplaatsen Elektrische installaties - Algemeen. Infodocument Arbeidsplaatsen Elektrische installaties - Algemeen Infodocument Arbeidsplaatsen - Elektrische installaties - Algemeen Voor bepaalde oude elektrische installaties op de arbeidsplaatsen werden in 2008 minimum

Nadere informatie

SENSIBILISERING M.B.T. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN AANSPRAKELIJKHEDEN WAT ZOU ER ALLEMAAL KUNNEN VERKEERD (AF)LOPEN?

SENSIBILISERING M.B.T. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN AANSPRAKELIJKHEDEN WAT ZOU ER ALLEMAAL KUNNEN VERKEERD (AF)LOPEN? SENSIBILISERING M.B.T. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN AANSPRAKELIJKHEDEN WAT ZOU ER ALLEMAAL KUNNEN VERKEERD (AF)LOPEN? Franky De Witte, Senior consultant veiligheid. Officiële versie 30 september 2010 INLEIDING

Nadere informatie

Pijn aan mijn lijf! Praktische tools ter voorkoming van overbelastingsletsels in de bouwsector

Pijn aan mijn lijf! Praktische tools ter voorkoming van overbelastingsletsels in de bouwsector Pijn aan mijn lijf! Praktische tools ter voorkoming van overbelastingsletsels in de bouwsector Wettelijk kader Musculoskeletale Aandoeningen Yves De Groeve FOD WASO RD TWW Oost-Vlaanderen Kennisdirectie

Nadere informatie

Focus op het dynamisch risicobeheersingssysteem

Focus op het dynamisch risicobeheersingssysteem Preventie en wetgeving Focus op het dynamisch risicobeheersingssysteem 2008/4 actualisatie juni 2015 Inhoud 1 Wettelijk kader... 5 1.1 Referentie... 5 1.2 Historiek... 5 1.2.1 ARAB... 5 1.2.2 Europese

Nadere informatie

Welzijn op het Werk. Johan Lowettte

Welzijn op het Werk. Johan Lowettte Welzijn op het Werk Johan Lowettte Welzijn op het Werk 1 Wie? Afdeling WELZIJN 40 professionals Preventieadviseurs (17) Domeinverantwoordelijken Ergonomie Gezondheid Psychosociale aspecten Hulpverleners

Nadere informatie

Risicoanalyse van de elektrische installatie. Praktische werkwijze

Risicoanalyse van de elektrische installatie. Praktische werkwijze Risicoanalyse van de elektrische installatie Praktische werkwijze 1. Wetgeving Wet Welzijn AREI Koninklijk besluit van 4 december 2012 betreffende de minimale voorschriften inzake veiligheid van elektrische

Nadere informatie

Toezicht op het Welzijn op het Werk

Toezicht op het Welzijn op het Werk ir. Pieter Bolle pieter.bolle@werk.belgie.be Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Regionale Directie Toezicht Welzijn West-Vlaanderen 6 september 2012 Inhoud

Nadere informatie

Pro_16_Opmaken van een risicoanalyse voor werkzaamheden met een verhoogd risico.

Pro_16_Opmaken van een risicoanalyse voor werkzaamheden met een verhoogd risico. Pro_16_Opmaken van een risicoanalyse voor werkzaamheden met een verhoogd risico. 5-12-2014 Preventiedienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Inhoudsopgave 1. Definitie 3 2. Doel 3 3. Wetgeving

Nadere informatie

Elektrische installaties - Vragen

Elektrische installaties - Vragen PROVIKMO Externe Dienst Preventie en Bescherming op het Werk Afdeling Risicobeheersing Team Veiligheid Dirk Martensstraat 26/1 8200 Brugge Tel. 050/47.47.47 Fax. 050/47.47.98 Presentatie: Peter Coninckx

Nadere informatie

Wat staat er in de Codex over het Welzijn op het Werk over asbest? Luc Neyens Toezicht op het welzijn op het werk

Wat staat er in de Codex over het Welzijn op het Werk over asbest? Luc Neyens Toezicht op het welzijn op het werk Wat staat er in de Codex over het Welzijn op het Werk over asbest? Luc Neyens Toezicht op het welzijn op het werk luc.neyens@werk.belgie.be Totstandkoming wetgeving asbest ARAB / CODEX 1978 : 1 e KB 1991:

Nadere informatie

Welke taken zijn voor het uitzendkantoor?

Welke taken zijn voor het uitzendkantoor? jobstudenten Inhoud 1. Kanttekeningen bij presentatie PI : samenvatting wie doet wat? Fg is dubbel zo hoog dan het nationaal gemiddelde 2. Jongeren op het werk 3. Risico-analyse 4. Verboden werkzaamheden

Nadere informatie

Circulaire 2015 02 BRANDPREVENTIE

Circulaire 2015 02 BRANDPREVENTIE Brandpreventie op de arbeidsplaatsen PRINCIPE De nieuwe wetgeving betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen (KB van 28 maart 2014) legt duidelijk uit welke maatregelen de werkgevers moeten nemen

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 1. Inleidende bepalingen

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 1. Inleidende bepalingen Codex over het welzijn op het werk Boek I.- Algemene beginselen Titel 1. Inleidende bepalingen Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 89/391/EEG van de Raad van 12 juni 1989 betreffende

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3.

Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3. Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S. 31.3.1998) Gewijzigd bij: (1) koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende

Nadere informatie

Vreemde talen op de bouwplaats

Vreemde talen op de bouwplaats . 09/10/2012 ir. Tom Vermeersch FOD WASO, TWW RD Oost-Vlaanderen Vaststellingen tijdens inspectiebezoeken i.v.m. buitenlandse bouwvakkers: Objectief: Gebrekkige talenkennis Tekort aan veiligheids-en gezondheidsopleiding

Nadere informatie

Vademecum Welzijn op het werk

Vademecum Welzijn op het werk Vademecum Welzijn op het werk Vademecum Welzijn op het werk 3 4 MANNEN - VROUWEN Verwijzingen naar personen of functies (zoals werknemer, adviseur, ) hebben betrekking op vrouwen en mannen. INHOUDSTAFEL

Nadere informatie

Veiligheidscoördinatoren Coordinateurs de Sécurité

Veiligheidscoördinatoren Coordinateurs de Sécurité 27 MAART 1998. - Koninklijk besluit betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. Belgisch Staatsblad 31 maart 1998. Gewijzigd door: KB van 17/05/07 - BS van

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 1. Inleidende bepalingen

Codex over het welzijn op het werk. Boek I.- Algemene beginselen. Titel 1. Inleidende bepalingen Codex over het welzijn op het werk Boek I.- Algemene beginselen Titel 1. Inleidende bepalingen Omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 89/391/EEG van de Raad van 12 juni 1989 betreffende

Nadere informatie

Infosessie bijscholing preventieadviseurs

Infosessie bijscholing preventieadviseurs Infosessie bijscholing preventieadviseurs Hoe stel ik mijn brandpreventiedossier samen? sept-okt 2016 Peter Coninckx Brandpreventiedossier: Wat? (art. 25) Brengt alle documenten samen m.b.t. brandpreventie

Nadere informatie

Dienst belast met medisch Niet noodzakelijk C., T.IV, H.VII, art. 27

Dienst belast met medisch Niet noodzakelijk C., T.IV, H.VII, art. 27 Onderwerp Persoonsgebonden documenten Blootstelling- en ontsmettingstabel per individuele blootgesteld aan ioniserende straling Verantwoordelijk voor bewaring Bewaartermijn W* Reglementering (C: Codex

Nadere informatie

Circulaire BRANDPREVENTIE

Circulaire BRANDPREVENTIE OP DE ARBEIDSPLAATSEN PRINCIPE De wetgeving betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen ( Codex Boek III, Titel 3) legt duidelijk uit welke maatregelen de werkgevers moeten nemen inzake brandpreventie.

Nadere informatie

Verantwoordelijkheden Leidinggevenden. m.b.t Welzijn op het werk

Verantwoordelijkheden Leidinggevenden. m.b.t Welzijn op het werk Verantwoordelijkheden Leidinggevenden m.b.t Welzijn op het werk Preventie 2017 Inhoud - 8 taken HL - Medewerkers beschermen - Indienststelling toestel - Risico s inschatten - Onthaal nieuwe medewerker

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek IX.- Collectieve bescherming en individuele uitrusting. Titel 1. Collectieve beschermingsmiddelen

Codex over het welzijn op het werk. Boek IX.- Collectieve bescherming en individuele uitrusting. Titel 1. Collectieve beschermingsmiddelen Codex over het welzijn op het werk Boek IX.- Collectieve bescherming en individuele uitrusting Titel 1. Collectieve beschermingsmiddelen Hoofdstuk I.- Algemene bepalingen betreffende de collectieve beschermingsmiddelen

Nadere informatie

FOD JUSTITIE - EPI DOELSTELLING RISICO-INVENTARISATIE INVENTARISATIE EN EVALUATIE

FOD JUSTITIE - EPI DOELSTELLING RISICO-INVENTARISATIE INVENTARISATIE EN EVALUATIE FOD JUSTITIE - EPI RISICO-INVENTARISATIE INVENTARISATIE EN EVALUATIE DOELSTELLING WET WELZIJN 4.8.1996 VERPLICHT DE WERKGEVER EEN PREVENTIEBELEID TE VOEREN - Risico s s vermijden - Risico s s die niet

Nadere informatie

Communicatiekanalen in bedrijven

Communicatiekanalen in bedrijven Communicatiekanalen in bedrijven Valérie Vervliet Federale Overheidsdienst Tewerkstelling, Arbeid en Sociaal Overleg Overleg Comité PBW vakbondsafvaardiging rechtstreekse participatie Advies preventieadviseurs

Nadere informatie

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID. 3 MEI Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID. 3 MEI Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID 3 MEI 1999. - Koninklijk besluit betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen Bijlage IV Minimumvoorschriften bedoeld in artikel 53, 4, tweede lid 1. Voorafgaande

Nadere informatie

KB van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk

KB van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk BASISTEKST AANGEPASTE TEKST KB van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk Art. 4. Het dynamisch risicobeheersingsysteem is gesteund op

Nadere informatie

Controle van hefwerktuigen. Bliksemacties van Toezicht Welzijn op het Werk

Controle van hefwerktuigen. Bliksemacties van Toezicht Welzijn op het Werk Controle van hefwerktuigen Bliksemacties van Toezicht Welzijn op het Werk Nathalie Nouvelle, Ir Attaché bij Toezicht Welzijn op het Werk Directie Bergen 6 september 2013 1 Controle van hefwerktuigen Definities

Nadere informatie

KB van 28 maart 2014 Brandpreventie op de arbeidsplaatsen

KB van 28 maart 2014 Brandpreventie op de arbeidsplaatsen KB van 28 maart 2014 Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Situering Het koninklijk besluit (KB) van 28 maart 2014 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen vervangt en verruimt artikel 52 van

Nadere informatie

Omstandig verslag ernstig arbeidsongeval (KB 24.02.2005)

Omstandig verslag ernstig arbeidsongeval (KB 24.02.2005) Oktober 2012 Periodieke informatie van de preventiedienst InfoRisk PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK Omstandig verslag ernstig arbeidsongeval (KB 24.02.2005) De werkgever zorgt ervoor dat zijn/haar

Nadere informatie

Back to basics Preventie in de praktijk in de openbare diensten

Back to basics Preventie in de praktijk in de openbare diensten Back to basics Preventie in de praktijk in de openbare diensten Voorstelling van een tool ter inschatting van de ondersteuning van het welzijn bij de federale werkgevers en de link met de tool van delen

Nadere informatie

Risicobeheersing bij dienstenchequesbedrijven. Yves Rasquin Preventieadviseur arbeidsgeneesheer

Risicobeheersing bij dienstenchequesbedrijven. Yves Rasquin Preventieadviseur arbeidsgeneesheer Risicobeheersing bij dienstenchequesbedrijven Yves Rasquin Preventieadviseur arbeidsgeneesheer 16/12/2009 RISICOANALYSE» Taakanalyse» Participatieve analyse - identificatie knelpunten, oorzaken en gevolgen

Nadere informatie

2) Welk is de structuur van onze wetgeving inzake welzijn? Welke rol spelen de Europese richtlijnen daarin? Betekenis en opbouw ARAB en Codex.

2) Welk is de structuur van onze wetgeving inzake welzijn? Welke rol spelen de Europese richtlijnen daarin? Betekenis en opbouw ARAB en Codex. 1) Welke overlegorganen zijn er? Welke houden zich meer specifiek bezig met welzijn? Geef uitleg. 2) Welk is de structuur van onze wetgeving inzake welzijn? Welke rol spelen de Europese richtlijnen daarin?

Nadere informatie

Opleiding basisvorming veiligheid Francis Bruelemans

Opleiding basisvorming veiligheid Francis Bruelemans Opleiding basisvorming veiligheid Francis Bruelemans HET DYNAMISCH RISICO-BEHEERSINGSSYSTEEM IN DE PRAKTIJK, opleiding basisvorming Francis Bruelemans Preventieadviseur niv.1 D.R.B.S. Welzijnszorgsysteem

Nadere informatie

WMD-indicatorenfiche

WMD-indicatorenfiche WMD-indicatorenfiche WMD-indicatorenfiche Waarom : Past in het plaatje van interne controle Naleven van de wetgeving Doel: Aanleveren van beheersinformatie Stand van zaken Evalueren en bijsturen (beleid/ondersteunende

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN EN PROCESSEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE

ONTWIKKELINGSSCHALEN EN PROCESSEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE ONTWIKKELINGSSCHALEN EN PROCESSEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE GEWOON EN BUITENGEWOON BASISONDERWIJS GEWOON EN BUITENGEWOON SECUNDAIR ONDERWIJS M.U.V. DOORLICHTINGSEENHEDEN DIE BESTAAN UIT EEN

Nadere informatie

Aandacht voor psychosociale risico s op het werk - Verwachtingen van inspectie TWW. Ann Goeman Gemeenschappelijke preventiedienst GO!

Aandacht voor psychosociale risico s op het werk - Verwachtingen van inspectie TWW. Ann Goeman Gemeenschappelijke preventiedienst GO! Aandacht voor psychosociale risico s op het werk - Verwachtingen van inspectie TWW Ann Goeman Gemeenschappelijke preventiedienst GO! Wettelijke bepalingen rond psychosociale risico s op het werk Wet van

Nadere informatie

Codex over het welzijn op het werk. Boek IV.- Arbeidsmiddelen. Titel 2. Bepalingen van toepassing op alle arbeidsmiddelen

Codex over het welzijn op het werk. Boek IV.- Arbeidsmiddelen. Titel 2. Bepalingen van toepassing op alle arbeidsmiddelen Codex over het welzijn op het werk Boek IV.- Arbeidsmiddelen Titel 2. Bepalingen van toepassing op alle arbeidsmiddelen Omzetting in Belgisch recht van de Richtlijn 2009/104/EG van het Europees Parlement

Nadere informatie

Machineveiligheid toepassen om de Arbeidsveiligheid en Arbeidsgezondheid continu te stimuleren.

Machineveiligheid toepassen om de Arbeidsveiligheid en Arbeidsgezondheid continu te stimuleren. Machineveiligheid toepassen om de Arbeidsveiligheid en Arbeidsgezondheid continu te stimuleren. Naam: Achtergrond: Leo Vroegop Safety Consultant techsaconadvies@gmail.com T: 0650552064 Mechanische Techniek

Nadere informatie

Jongeren en stagiairs: wettelijk kader

Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk Regionale Directie Toezicht

Nadere informatie

1467052,61 0 0 28 28 19,08 0 0 576 576 0,39 0 0 0 0,39 9 0 360588 0 0 9 9 24,9 0 0 299 299 0,83 0 0 0 0,83 1 0 1064567 0 0 33 33 33,99 0 0 810 810 0,76 0 0 0 0,76 15 0 661952 0 0 4 4 6,04 0 0 54 54 0,08

Nadere informatie

CONTROLELIJST ARBEIDSMIDDELEN EN RISICOBEOORDELING R01/01.10.2005.IDPB.CD

CONTROLELIJST ARBEIDSMIDDELEN EN RISICOBEOORDELING R01/01.10.2005.IDPB.CD Algemene gegevens van de onderzochte uitrusting Afdeling : Volgnummer : Machine-Installatie-gereedschap: Beknopte omschrijving: Merk : Type serie nummer: bouwjaar: Uitgevoerde onderzoeken met opmerkingen

Nadere informatie

Afbraakwerken Wettelijk kader. 17 maart 2016 ir. Tom Vermeersch sociaal inspecteur TWW- FOD WASO

Afbraakwerken Wettelijk kader. 17 maart 2016 ir. Tom Vermeersch sociaal inspecteur TWW- FOD WASO Wettelijk kader 17 maart 2016 ir. Tom Vermeersch sociaal inspecteur TWW- FOD WASO Fg 60 50 40 30 20 bouw slopen 10 0 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Fonds voor Arbeidsongevallen Bouw: nace-codes 41,42,&

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Titel document 2

Inhoudsopgave. Titel document 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Toelichting bij het gebruik van de map... 4 1.1 Doel... 4 1.2 Gebruik... 5 2 Wegwijs in het uitwerken van een welzijnsbeleid... 6 2.1 Wettelijk kader... 6 2.2 Middelen om

Nadere informatie

ABESCO ACTIVITEITEN SITUATIES PREVENTIEMAATREGELEN INSTRUCTIES RISICO'S ALGEMENE RISICO S

ABESCO ACTIVITEITEN SITUATIES PREVENTIEMAATREGELEN INSTRUCTIES RISICO'S ALGEMENE RISICO S ACTIVITEITEN SITUATIES RISICO'S PREVENTIEMAATREGELEN INSTRUCTIES ALGEMENE RISICO S Orde en netheid - val van personen op de begane grond - de niet onmiddellijk te gebruiken materialen en gereedschappen

Nadere informatie

-2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn?

-2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn? -2- Bij welke werkzaamheden kan een aanvullende werkvergunning nodig zijn? -2- Noem voorbeelden van orde en netheid (good housekeeping). -2- Noem enkele gevaren op het werk. -2- Noem werkzaamheden of omstandigheden

Nadere informatie

Ilonka Sommen Groep IDEWE

Ilonka Sommen Groep IDEWE Het KB COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN Ilonka Sommen Groep IDEWE Informatie? Mevr. Sommen Ilonka Disciplineverantwoordelijke Arbeidsveiligheid www.idewe.be Tel: +32 (0)14 400 220 Ilonka.sommen@idewe.be

Nadere informatie

BRANDPREVENTIE. op de arbeidsplaatsen.

BRANDPREVENTIE. op de arbeidsplaatsen. BRANDPREVENTIE op de arbeidsplaatsen. Overzicht Wat was het? KB 28/03/2014 : toepassingsgebied en definities Risicoanalyse: risicofactoren Risicoanalyse en preventiemaatregelen Specifieke preventiemaatregelen

Nadere informatie

14/11/2016. Inhoudsopgave. Preventieadviseur in de dagdagelijkse praktijk

14/11/2016. Inhoudsopgave. Preventieadviseur in de dagdagelijkse praktijk Preventieadviseur in de dagdagelijkse praktijk Els Fias 1 De PA formuleert adviezen, voert risicoanalyses uit, verricht administratief werk, volgt de regelgeving op, doet rondgangen, neemt deel aan vergaderingen,

Nadere informatie

Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk

Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk Departement? Om regelmatig overleg, betrokkenheid, advies en informatiedoorstroming rond Welzijn op het Werk mogelijk te maken, is het voor organisaties

Nadere informatie

VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN

VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN Werk brengt risico s met zich mee. Het productieproces, het transport, de werkorganisatie, de omgeving

Nadere informatie

Gemotoriseerd transport

Gemotoriseerd transport Gemotoriseerd transport Provinciaal Comité 19/04/2019 ir. Steven Van Cauwenberghe, FOD WASO TWW Codex boek IV.- ARBEIDSMIDDELEN Titel 1. Definities Titel 2. Bepalingen van toepassing op alle arbeidsmiddelen

Nadere informatie

Identificatiedocument Groep C- / D 1

Identificatiedocument Groep C- / D 1 dentificatiedocument Groep C- / D 1 1. dentificatie van de werkgever Firmanaam :.. Aansluitingsnummer: Adres van de maatschappelijke zetel :... Adres van de bedrijfszetel :... Adres correspondentie :...

Nadere informatie

Hoofdstuk I. - Bepalingen betreffende de collectieve beschermingsmiddelen. Afdeling 1. - Toepassingsgebied en definities

Hoofdstuk I. - Bepalingen betreffende de collectieve beschermingsmiddelen. Afdeling 1. - Toepassingsgebied en definities Koninklijk besluit van 30 augustus 2013 tot vaststelling van algemene bepalingen betreffende de keuze, de aankoop en het gebruik van collectieve beschermingsmiddelen (B.S. 7.10.2013) Hoofdstuk I. - Bepalingen

Nadere informatie

Algemeen Ziekenhuis Vesalius Studenten- Stagiairs

Algemeen Ziekenhuis Vesalius Studenten- Stagiairs W E R K P O S T F I C H E In uitvoering van het KB van 03.05.1999 betreffende de bescherming van de jongeren op het werk en de omzendbrief van 12.01.2004 betreffende het gezondheidstoezicht van stagiairs

Nadere informatie

ISB Congres Veilig beheren van sportinfrastructuur. Woensdag 21/03/ uur Bart Geusens Preventieadviseur Stad Genk

ISB Congres Veilig beheren van sportinfrastructuur. Woensdag 21/03/ uur Bart Geusens Preventieadviseur Stad Genk ISB Congres 2012 Veilig beheren van sportinfrastructuur Woensdag 21/03/2012 15.30 uur Bart Geusens Preventieadviseur Stad Inhoud Voorstelling Bart Geusens Samenwerking met sportdienst Overleg Verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Academy. Leren doe je een leven lang. Overzicht opleidingen BTV Academy. Pagina 1/24

Academy. Leren doe je een leven lang. Overzicht opleidingen BTV Academy. Pagina 1/24 Academy Leren doe je een leven lang Overzicht opleidingen BTV Academy Pagina 1/24 ELEKTRO Het AREI, art. 47 en 266, stellen onder meer : dat de beoordeling van de bekwaamheid, met in begrip van de omschrijving

Nadere informatie

-1- Over welke domeinen gaat de V&G-wetgeving? -1- Voor wie geldt de V&Gwetgeving? -1- Noem de twee vormen van overleg.

-1- Over welke domeinen gaat de V&G-wetgeving? -1- Voor wie geldt de V&Gwetgeving? -1- Noem de twee vormen van overleg. -1- Noem de groepen signaleringsborden. -1- Noem de twee vormen van overleg. -1- Noem de verschillende vormen van markeringen. -1- Over welke domeinen gaat de V&G-wetgeving? -1- Voor wie geldt de V&Gwetgeving?

Nadere informatie

Nationale inspectiecampagne Wegmarkering. Dimitri De Coninck Algemene Directie Toezicht Welzijn op het Werk Laboratorium voor industriële toxicologie

Nationale inspectiecampagne Wegmarkering. Dimitri De Coninck Algemene Directie Toezicht Welzijn op het Werk Laboratorium voor industriële toxicologie Nationale inspectiecampagne Wegmarkering Dimitri De Coninck Algemene Directie Toezicht Welzijn op het Werk Laboratorium voor industriële toxicologie studienamiddag 'Welzijn op het werk in de praktijk 26/01/2018

Nadere informatie

Belangrijke wijzigingen in de welzijnsreglementering

Belangrijke wijzigingen in de welzijnsreglementering Belangrijke wijzigingen in de welzijnsreglementering Ir. Werner Keppens Directie TWW Antwerpen FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Werner.keppens@werk.belgie.be 03/2327905 30/01/2014 Open Forum

Nadere informatie

Consensus Beleidsadvies

Consensus Beleidsadvies Consensus Beleidsadvies Versie: 11-10-2016 1/10 CO-PREV CONSENSUS BELEIDSADVIES Wettelijke basis Artikel 13/3 1 in fine KB EDPB. Afkortingen EDPB Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk.

Nadere informatie

1 Beschrijving. 2.1 Mechanische trillingen Bespreking per hoofdstuk:

1 Beschrijving. 2.1 Mechanische trillingen Bespreking per hoofdstuk: Preventiefiche 1052 07/2017 Blootstelling aan fysische agentia (lawaai en trillingen) bij wegenwerkers 1 Beschrijving Door hun werk lopen wegenwerkers onder andere risico op gehoorschade, rugklachten,

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE

ONTWIKKELINGSSCHALEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE ONTWIKKELINGSSCHALEN BEWOONBAARHEID, VEILIGHEID EN HYGIËNE BASISONDERWIJS SECUNDAIR ONDERWIJS M.U.V. DOORLICHTINGSEENHEDEN DIE BESTAAN UIT EEN CENTRUM VOOR DEELTIJDS ONDERWIJS 1. Toelichting bij de ontwikkelingsschalen

Nadere informatie

Opmaak Risicoanalyse. Manuel Vannuffelen

Opmaak Risicoanalyse. Manuel Vannuffelen Opmaak Risicoanalyse Manuel Vannuffelen inhoud Inhoud : ARAB >< CODEX KB 27-3-98: welzijn werknemers bij uitvoering van hun werk Het besef van risico en gevaar Invloedsfactoren op risico s Risicoanalyse

Nadere informatie

Koninklijk besluit van 4 juni 2012 thermische omgevingsfactoren (Belgisch Staatsblad van 21 juni 2012)

Koninklijk besluit van 4 juni 2012 thermische omgevingsfactoren (Belgisch Staatsblad van 21 juni 2012) Koninklijk besluit van 4 juni 2012 thermische omgevingsfactoren (Belgisch Staatsblad van 21 juni 2012) Lieve Ponnet Adviseur-generaal Algemene directie humanisering van de arbeid Afdeling normen welzijn

Nadere informatie

in de onderneming: Ir. Emmy Streuve

in de onderneming: Ir. Emmy Streuve Geïntegreed systeem in de onderneming: ONTHAALWIJZER IN DE BOUWNIJVERHEID Ir. Emmy Streuve Inhoud Waarom Onthaal: Probleemstelling ONTHAALWIJZER Onthaal in de praktijk 2 Statistieken Arbeidsongevallen

Nadere informatie

Inhoudsopgave TITEL II: ORGANISATORISCHE STRUCTUREN TITEL I: ALGEMENE BEGINSELEN. HOOFDSTUK I: Welzijnswet werknemers

Inhoudsopgave TITEL II: ORGANISATORISCHE STRUCTUREN TITEL I: ALGEMENE BEGINSELEN. HOOFDSTUK I: Welzijnswet werknemers WelzijnWerk.book Page i Tuesday, August 12, 2008 4:36 PM TITEL I: ALGEMENE BEGINSELEN HOOFDSTUK I: Welzijnswet werknemers Wet 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering

Nadere informatie