Jongeren en stagiairs: wettelijk kader

Transcriptie

1 Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk Regionale Directie Toezicht Welzijn West-Vlaanderen 9 oktober 2017 Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 1

2 Inhoud 1 Inleiding 2 Jongeren 3 Stagiairs 4 Samenvattend Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 2

3 Probleem Werknemers met bijzonder kwetsbare positie speciale bescherming nodig Codex welzijn op het werk boek X Risicoanalyse moet rekening houden met: gebrek aan ervaring beperkt inzicht in risico s jeugdige leeftijd Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 4

4 Wettelijke basis art. 5 1 f) van de Welzijnswet de aanpassing van het werk aan de mens, met name wat betreft de inrichting van de werkposten, en de keuze van de werkuitrusting en de werk- en productiemethoden, met name om monotone arbeid en tempogebonden arbeid draaglijker te maken en de gevolgen daarvan voor de gezondheid te beperken C I.2-6 en C I.2-7 De risicoanalyse gebeurt op het niveau van de organisatie in haar geheel, op het niveau van elke groep van werkposten of functies en op het niveau van het individu. Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 5

5 Wettelijke basis Codex boek X X.1 Nachtarbeiders en werknemers in ploegendienst X.2 Uitzendarbeid X.3 Jongeren op het werk X.4 Stagiairs X.5 Moederschapsbescherming Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 6

6 Inleiding Jongeren Stagiairs Samenvattend Bescherming van jongeren op het werk Geregeld door boek X titel 3 van de Codex over het welzijn op het werk. Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 8

7 Definities minderjarige werknemers 15 jaar die niet meer volledig leerplichtig zijn personen verbonden met een leerovereenkomst personen niet meer onderworpen aan de voltijdse leerplicht en die arbeid verrichten in het kader van een opleidingstraject leerling en student: leerprogramma voorziet in arbeid in de onderwijsinstelling student-werknemer Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 9

8 Risicoanalyse en preventiemaatregelen Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 10

9 Risicoanalyse en preventiemaatregelen RA v/d risico s voor de (C X.3-3) veiligheid lichamelijke en geestelijke gezondheid de ontwikkeling door gebrek aan ervaring onbewust van de risico s ontwikkeling nog niet voltooid RA en PM moet rekening houden met verbodsbepalingen afwijkingen gezondheidstoezicht Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 11

10 Risicoanalyse en preventiemaatregelen Uitrusting en inrichting van de arbeidsplaats en werkpost; aard, intensiteit en duur van de blootstelling aan chemische, fysische en biologische agentia; ordening, keuze en gebruik van agentia en arbeidsmiddelen, met name van machines, apparatuur en toestellen, en de bediening daarvan; organisatie van de arbeid, dat wil zeggen regeling van arbeidsmethoden en arbeidsprocédés, en wisselwerking; niveau van opleiding en voorlichting van de jongeren op het werk + bijzondere bepalingen uit bijlage X.3-1 (verbodsbepalingen) Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 12

11 Aandachtspunten RA moet jaarlijks herzien worden Resultaten RA + PM maken deel uit van het GPP Belang van een goed onthaal Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 13

12 Inleiding Jongeren Stagiairs Samenvattend Verbodsbepalingen Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 14

13 Verbodsbepalingen (C X.3-8 en bijlage X.3-1) Wat jongeren lichamelijk of psychisch niet aankunnen Blootstelling aan giftige, carcinogene, mutagene of teratogene stoffen Blootstelling aan ioniserende stralingen Onverantwoorde risico s omwille van Onvoldoende veiligheidsinzicht Onvoldoende ervaring Onvoldoende opleiding Blootstelling aan extreme koude, hitte, lawaai of trillingen Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 15

14 Verbodsbepalingen (C X.3-8 en bijlage X.3-1) In elk geval verboden: Agentia Fysische: ioniserende straling, hyperbare Biologische van groep 3 en 4 Chemische: toxisch, ontvlambaar,... indien geen garantie respecteren grenswaarde. Procédés en werkzaamheden: slopen van gebouwen, houtbewerkingsmachines, opbouwen/afbreken steigers,... Plaatsen Risico op brand en ontploffing Andere: slachten van dieren, asbest, HCN Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 16

15 Verbodsbepalingen (C X.3-8 en bijlage X.3-1) Naleving grenswaarde: OF erkend door de Minister OF voortdurende automatische meting met alarmsysteem OF onder vierde 8u grenswaarde en zonder overschrijding kortetijdswaarden. Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 17

16 Afwijkingen op de verbodsbepalingen minderjarige werknemers 15 jaar die niet meer volledig leerplichtig zijn minstens 16 jaar oud werkgever zorgt voor aangepaste en specifieke opleiding of ziet er op toe dat ze de nodige beroepsopleiding ontvangen hebben controle v/d preventiemaatregelen door een lid v/d hiërarchische lijn in het bijzijn van een ervaren werknemer Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 18

17 Afwijkingen op de verbodsbepalingen (2) overige jongeren niet student-werknemer onder volgende voorwaarden arbeid onontbeerlijk voor de beroepsopleidng controle v/d preventiemaatregelen door een lid v/d hiërarchische lijn in het bijzijn van een ervaren werknemer student-werknemer > 18 jaar niet besturen van gemotoriseerde voertuigen (uitzonderingen) studierichting stemt overeen met de verboden werkzaamheden advies van het CPBW en de preventieadviseurs Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 19

18 Afwijking van de afwijking Niet-stapelende gemotoriseerde transportwerktuigen met geringe hefhoogte mogen door meerderjarige jobstudenten worden bestuurd als: het gaat om een platform(hef)truck of palettruck de werkgever zorgt dat de jobstudenten voldoende zin voor verantwoordelijkheid hebben adequate opleiding er is een permanente actie vereist de snelheid is beperkt tot 6 km/u (indien men er naast loopt) 16 km/u (indien men meerijdt) Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 20

19 Afwijking van de afwijking minderjarige studenten-werknemers vanaf 16 jaar: gemotoriseerde transportwerktuigen met geringe hefhoogte meelopende bestuurder snelheid is beperkt tot 6 km/u Zie ook onze website: Duiding afwijkingen Besturen tractor Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 21

20 Inleiding Jongeren Stagiairs Samenvattend Verbodsbepalingen Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 22

21 Gezondheidstoezicht passend gezondheidstoezicht: C I.4 specifiek gezondheidstoezicht: voorafgaand en periodiek < 18 jaar nachtarbeid waar afwijking geldt op de verbodsbepalingen leerling-studenten: nog geen uitvoeringsbesluit Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 23

22 Bescherming van stagiairs Geregeld door boek X titel 4 van de Codex welzijn op het werk X.4 (stagiairs) verwijst geregeld naar X.3 (jongeren). Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 25

23 Definities stagiair werkgever onderwijsinstelling passend gezondheidstoezicht (verwijzing naar X.3 Jongeren) specifiek gezondheidstoezicht (verwijzing naar X.3 Jongeren) Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 26

24 Stagiair Elke leerling of student die in het kader van een leerprogramma georganiseerd door een onderwijsinstelling, daadwerkelijk arbeid verricht bij een werkgever, in gelijkaardige omstandigheden als de werknemers in dienst van die werkgever, en dit met het oog op het opdoen van beroepservaring. Dus niet: observatiestages en bedrijfsbezoeken. Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 27

25 Risicoanalyse en preventiemaatregelen Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 28

26 Risicoanalyse en preventiemaatregelen Verwijzing naar RA, preventiemaatregelen en verbodsbepalingen van deel jongeren. WG doet RA en informeert de onderwijsinstelling en de stagiair over de resultaten in een document (zie verder) WG zorgt voor de uitvoering van het GT, de inentingen en de dosimetrische controle door wie GT, inentingen en dosimetrie? departement of afdeling GT IDPB of EDPB van de WG departement of afdeling GT IDPB of EDPB van de OI (WG krijgt kopie) WG zorgt voor het onthaal en de begeleiding van de stagiairs Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 29

27 Informatieuitwisseling Document resultaten risicoanalyse voor OI ofwel dat elke type GT overbodig is ofwel dat het passend GT van toepassing is ofwel dat het specifiek GT van toepassing is de aard van de verplichte inentingen de preventiemaatregelen ivm moederschapsbescherming dit document maakt deel uit van de stageovereenkomst samen met de vraag het GT te laten uitvoeren door de OI, indien de WG dit wenst, en samen met een infodocument betreffende de risico s en de preventiemaatregelen (zie verder) Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 30

28 Informatieuitwisseling (2) Indien gezondheidstoezicht vereist Stagegever stagiair + onderwijsinstelling Beschrijving werkpost of activiteit Alle toe te passen preventiemaatregelen Aard van het risico dat gezondheidstoezicht vereist Verplichtingen voor de stagiair De aangepaste opleiding ivm de preventiemaatregelen De stagegever zorgt voor een deftig onthaal Advies PA en CPBW Stagementor Welke activiteiten onder toezicht Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 31

29 Informatieuitwisseling (3) Bij gelijkaardige stage als activiteit op school: Onderwijsinstelling stelt stagegever in kennis van de risicoanalyse en de te nemen preventiemaatregelen Nog niet in uitvoering Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 32

30 Gezondheidstoezicht Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 33

31 Passend gezondheidstoezicht C X : de WG zorgt voor passend GT cfr. C I.4: veiligheidsfunctie functie met verhoogde waakzaamheid activiteit met welbepaald risico: chemisch, fysisch, biologisch ergonomisch: indien enkel risico beeldschermen geen GT psychosociaal enkel voorafgaand, (tenzij stage > 6 maand dan periodiek op advies AG) Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 34

32 Specifiek gezondheidstoezicht (2) C X : de WG organiseert een voorafgaande gezondheidsbeoordeling cfr C I.4-25 tot I.4-28 (periodiek indien stage > 6 maand op advies van de AG): jongeren < 18 jaar jongeren met nachtarbeid jongeren, in toepassing van de afwijkingsbepalingen, blootgesteld aan ernstige risico s waarvoor er normaal een verbod bestaat Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 35

33 Gezondheidstoezicht (3) Eerste gezondheidstoezicht bij eerste stage Opeenvolgende stage: enkel hernieuwing bij nieuwe risico s Bij stage > 6 maanden en risico s uit bijlage eventueel periodiek gezondheidstoezicht Voorafgaand gezondheidstoezicht is niet nodig Als het enkel maar gaat om een minderjarige (geen extra risico s) En minder dan 5 jaar geleden medisch schooltoezicht Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 36

34 Casus jongeren Een werkgever heeft een onderhouds- en herstelwerkplaats voor hoogwerkers, verreikers en heftrucks. Voor jongeren geldt een verbod voor het besturen van hefwerktuigen en het begeleiden van bestuurders ervan met signalen. mag een stagiair een heftruck, hoogwerker of verreiker verplaatsen van de parking naar een werkvak? Zo ja, onder welke voorwaarden? mag een jobstudent een heftruck, hoogwerker of verreiker verplaatsen van de parking naar een werkvak? Zo ja, onder welke voorwaarden? Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 38

35 Samenvattende casus Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 39

36 Lijst met afkortingen GT: gezondheidstoezicht OI: onderwijsinstelling C: Codex welzijn op het werk WG: Werkgever Jongeren en stagiairs: wettelijk kader Pieter Bolle 40

37