together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland COOL UNCOOL
|
|
- Carla Lenaerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 UN 1. Misschien ken je het stukje van de tv-serie Top Gear, waarin automerken op een bord worden geplaatst en bepaald wordt, of ze cool of uncool zijn. Doe hetzelfde met de onderstaande begrippen. Je mag het hele bord gebruiken, dus ook tussen cool en uncool in. UN trouw - kinderen krijgen homoseksualiteit in een relatie over problemen praten scheiden familie wisselende seksuele contacten (casual sex) - vrienden vreemd gaan - huwelijk 2. Geef per onderwerp aan, waarom je er zo over denkt: trouw - kinderen krijgen homoseksualiteit in een relatie over problemen praten scheiden familie wisselende seksuele contacten (casual sex) vrienden vreemd gaan - huwelijk - 3. Bespreek je indeling óf in je klas óf met je partner/groepje. 4. Bedenk nu hoe men volgens jou in Nederland gemiddeld over deze dingen denkt. Probeer er ook een verklaring voor te vinden! UN 5. Bespreek je antwoorden óf in de klas óf controleer deze met behulp van een antwoordvel van je docent óf via de website onder Europese kaarten, familie of maatschappij. Hier kun je ook de resultaten voor elk land onderzoeken.
2 Docenteninformatie Cool Uncool De opdracht Deze opdracht werd in het kader van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland en het project WORLD OF LOVE ontwikkeld. Hij heeft als doel om aan de hand van het thema liefde tot een dialoog te komen over culturele verschillen en deze in een intercultureel (Europees) perspectief te plaatsen. Om aan te sluiten bij de belevingswereld is hier gekozen voor het idee van het programma Top Gear (met dank aan P. van Aerssen van het ROC Tilburg). Kent u zelf dit programma niet, kunt u hier gaan kijken 1. Uit ervaring blijkt, dat deze werkvorm heel activerend is en er een levendige discussie ontstaat. Het strekt dan ook ter aanbeveling om stap 3 en 5 klassikaal te doen, mits mogelijk. Belangrijk is hier het herhaaldelijke doorvragen (waarom? en nog een keer: waarom?). De antwoorden leveren deels de ophanger voor de nadere verklaringen. Cool en Uncool zijn uiteraard slechts synoniemen voor belangrijk of gerechtvaardigd. Interessant is de stap naar het Nederlandse gemiddelde en die eventueel te vergelijken met het de gemiddelde van andere landen. Hieronder de voorbeelden voor Nederland, Turkije en Marokko (helaas met minder gegevens, omdat de World Values Study minder uitvoerig is). In de bijlage staan alle drie voorbeelden op één bladzijde. Nederland UN Turkije UN kinderen krijgen-v kinderen krijgen-m vreemd gaan homoseksualiteit casual sex scheiden casual sex scheiden kinderen krijgen-v kinderen krijgen-m trouw homoseksualiteit praten over problemen huwelijk familie vrienden trouw praten over problemen familie vrienden huwelijk &ei=SMfUSPG3IIzc2wKUrtHGAg&q=top+gear+cool+uncool&vt=lf&hl=nl
3 Marokko UN kinderen krijgen-v scheiden vrienden familie In de nabespreking is het belangrijk om ook in te gaan op de overeenkomsten en niet alleen te focussen op de verschillen. Let bij de bespreking van de kaarten ook op de legenda. De kaarten zijn vervaardigd via het principe gelijke klassenbreedte om verschillen duidelijk te maken. De marges kunnen dus heel verschillend zijn; men moet altijd naar de getallen zelf kijken. Plaats in het examenprogramma/de les De opdracht sluit aan bij kerndoel 43 van de onderbouw: Cultuurverschillen in Nederland; ML1/K/4 Cultuur en socialisatie van maatschappijleer 1 vmbo; ML2/K/6 De multiculturele samenleving van maatschappijleer 2 vmbo; domein E Pluriforme samenleving van maatschappijleer havo en vwo; module waardeoriëntatie bij levensbeschouwing. Tevens is de opdracht geschikt voor mentorlessen. Achtergrond Via de European Values Study werden enkele aspecten ondervraagd, die te maken hebben met het themaveld familie, liefde/relatie en gerechtvaardigd gedrag. Hoe kunnen we de verschillen binnen Europa verklaren? Mensen in Europa zijn toleranter geworden in de mate waarin ze seksuele vrijheden toestaan. Zo vindt een aanzienlijk deel van de Europeanen homoseksualiteit en echtscheiding gerechtvaardigd. Overspel en wisselende seksuele contacten worden nog het meest afgewezen. Er zijn duidelijke verschillen in het toestaan van seksuele vrijheden tussen landen in Europa te vinden. Wanneer we kijken naar de acceptatie van homoseksualiteit, dan zijn Hongarije, Letland, Litouwen, Roemenië, Rusland en Turkije de landen met de laagste acceptatie (percentages lager dan 10 procent) en Denemarken, IJsland, Nederland en Zweden de landen met de hoogste acceptatie (percentages hoger dan 50 procent). Van het noordwesten naar het zuidoosten neemt de acceptatie af. Sommigen beweren dat deze verschillen te maken hebben met de verschillen in samenstelling van de bevolking in die landen. Inderdaad is het zo dat de bevolkingen van de Europese landen sterk van elkaar verschillen wat betreft hun gemiddelde opleidingsniveau. Omdat onderzoek laat zien dat een hoger opleidingsniveau leidt tot meer liberale en dus meer tolerante waarden 2, kun je dus verschillen tussen landen verwachten, waarbij de landen waarvan de bevolking het hoogste opleidingsniveau heeft, ook het meest tolerant zijn. Dit wordt een compositie-effect genoemd. Dat de landen in het zuiden en oosten van Europa alleen maar minder tolerant zijn omdat de 2 Hyman, H.H. & Wright, C.R. (1979). Education s lasting influence on values. Chicago: University of Chicago Press.
4 bevolking lager zou zijn opgeleid, is echter weerlegd 3. Misschien kunnen de landenverschillen in tolerantie dan worden verklaard door verschillen in de religieuze compositie van de bevolking. Uit veel onderzoek is bekend dat godsdienstige mensen, van welke signatuur ook, cultureel conservatiever zijn en minder tolerant dan niet-godsdienstige mensen. 4 Maar ook deze compositieverklaring blijkt niet op te gaan. Een andere verklaring wordt geboden door de moderniseringstheorie. Deze theorie zegt dat door de enorme technologische ontwikkelingen samenlevingen sterk gerationaliseerd zijn. De economische modernisering heeft geleid tot sociale, politieke en culturele modernisering. Dit laatste wordt ook wel als individualisering aangeduid. Het gaat dan om een toename van individuele vrijheid en zelfbeschikking en tegelijkertijd ook een toename in de waardering daarvan. Ook is de dominante rol die kerken lange tijd hebben gespeeld steeds meer afgebrokkeld en steeds minder mensen laten zich in hun doen en denken leiden door hetgeen de kerken propageren. In de moderne samenleving laten mensen zich niet meer de les lezen en voorschrijven hoe ze zich moeten gedragen en wat ze wel en niet goed moeten vinden. Men wil vrij en zelfstandig zijn en deze individuele vrijheid gaat bijna vanzelfsprekend samen met tolerantie. Immers, je mag en kunt een ander de keuzevrijheid niet verbieden die je jezelf wel toestaat. Onderzoek wijst uit dat de bevolkingen van de economisch meeste gemoderniseerde landen inderdaad het hoogst scoren op individuele vrijheid en zelfbeschikking 5 en ook de meest tolerante bevolkingen zijn. Materiële zekerheid lijkt dus een voorwaarde te zijn voor de groei van verdraagzaamheid. 6 Het is goed om op te merken dat de trend naar meer individualisering en tolerantie er niet toe leidt dat alles maar kan en mag. Mensen hebben nog steeds een duidelijk normbesef. Dit komt vooral tot uitdrukking in de antwoorden die Europeanen geven wanneer hen gevraagd wordt hoe acceptabel het is om steekpenningen aan te nemen, sociale uitkeringen aan te vragen wanneer je er geen recht op hebt, belasting te ontduiken, proberen gratis mee te rijden in het openbaar vervoer, enz. Dit gedrag, dat ook in de wet is vastgelegd als een overtreding of misdrijf, wordt overal in Europa afgekeurd. Er is dus geen sprake van moreel verval, maar wel van een verandering in persoonlijke moraal. 7 Het aantal echtscheidingen is de afgelopen decennia in alle landen van Europa sterk gestegen en ook het traditionele gezin (vader, moeder en kinderen) komt tegenwoordig minder vaak voor dan in het verleden. Toch vinden de meeste Europeanen het huwelijk nog steeds niet een verouderd instituut. Het is opmerkelijk hoe weinig verschillen er tussen inwoners van de verschillende landen in Europa te vinden zijn en hoe positief de meeste Europeanen nog steeds tegenover het huwelijk staan. Dit lijkt in tegenspraak met het toenemende aantal echtscheidingen en mensen die ongehuwd samenwonen, maar hoeft dat niet te zijn. Een groot deel van de ondervraagden is namelijk zelf getrouwd en dan is het niet zo vreemd dat ze hun eigen situatie niet afwijzen. Ook zien veel mensen dat het huwelijk nog 3 De Graaf, P. (2007). Waarden die ertoe doe. De European Values Study in de 21e eeuw. Tilburg: Universiteit van Tilburg. 4 Bijvoorbeeld: Scheepers, P., Te Grotenhuis, M. & Van der Slik, F. (2002). Education, religiosity and moral attitudes: Explaining cross-national effect differences. Sociology of Religion, 63: Hagenaars, J. Halman, L. & Moors, G. (2003). Exploring Europe s basic values map. Pp in Arts, W., Hagenaars, J. & Halman, L. (Eds.) The cultural diversity of European unity. Leiden: Brill. 6 Zie ook: De Graaf, P. (2008). Waarden die ertoe doen. De Europese Values Study in de 21e eeuw. Universiteit van Tilburg. 7 Halman, L. (1999). Moral beliefs in contemporary Europe. Tilburg: WORC paper.
5 altijd veel voorkomt in hun land en zullen zij daardoor van mening zijn dat het huwelijk nog niet een verouderde instelling is. Daarnaast is het mogelijk dat de ondervraagden het huwelijk interpreteren als een samenleefvorm waarbij je met één partner door het leven gaat. Ook de samenwonenden vinden het huwelijk namelijk niet ouderwets. Het huwelijk is daarmee nog springlevend in Europa: iedereen wil wel een partner voor het leven. Ook zijn veel Europeanen het eens met de stelling Een huwelijk of langdurige relatie is noodzakelijk om gelukkig te zijn. Met name in het zuidoosten van Europa vindt bijna iedereen dat een relatie noodzakelijk is voor geluk, terwijl in het noordwesten veel mensen het hier niet mee eens zijn. We kunnen deze verschillen mogelijk verklaren door naar zowel economische als culturele factoren te kijken. Door de toegenomen welvaart en doordat steeds meer vrouwen op de arbeidsmarkt participeren is het economisch gezien niet meer nodig dat partners trouwen om hun inkomsten te bundelen. In het rijke noordwesten van Europa is het dus voor iemands economisch geluk niet meer nodig om getrouwd te zijn of een partner te hebben. Daarnaast spelen ook hier processen van individualisering en secularisering weer een rol. Mensen hebben nu meer persoonlijke vrijheid dan vroeger en beschouwen bestaande regels en normen (bijvoorbeeld van de kerk) als minder vanzelfsprekend. Ze kiezen hun eigen manier van leven en baseren hun beslissingen op persoonlijke interesses en waarden. Een relatie met een partner is daarmee in de sterker geïndividualiseerde landen van Noordwest Europa veel minder een noodzaak voor geluk dan in de traditionelere landen in het zuidoosten. Overigens blijken mensen met een partner gemiddeld genomen gelukkiger te zijn dan mensen zonder partner. Voordat je echter de conclusie mag trekken dat een relatie tot meer geluk leidt, moet je je afvragen welke mensen een partner hebben en welke niet. Misschien zijn mensen die tevreden over zichzelf en hun leven zijn en die de wereld zonnig tegemoet zien, wel aantrekkelijker voor een partner dan ongelukkige pechvogels en doemdenkers, die daarom single blijven. 8 Op de vraag welke factoren belangrijk zijn voor een succesvol huwelijk noemen de meeste Europeanen affectieve kwaliteiten als trouw en een sterke persoonlijke band hebben. Familie wordt overal in Europa belangrijk gevonden. Meer dan 95% van de Europese bevolking vindt familie belangrijk in hun leven, en verschillen tussen landen zijn er nauwelijks. Dit is dus een van de waarden die door bijna iedereen gedeeld wordt, zowel binnen Europa als erbuiten, en die bijna in onze genen gebakken zit. 9 Wel is het zo dat mensen in het noorden en westen van Europa het minder vaak eens zijn met de stelling dat een kind zowel een vader als een moeder nodig heeft dan mensen in het zuiden en oosten. Dezelfde scheidslijn tussen landen in Europa vind je terug bij de vraag of een vrouw kinderen nodig heeft om aan haar bestemming te voldoen. In het noorden en westen van Europa wordt die mening minder vaak gedeeld en dat lijkt te maken te hebben met de mate waarin die landen zijn geïndividualiseerd. Of vrouwen kinderen behoren te krijgen is een beslissing die de vrouw zelf moet nemen; die mag niet worden opgelegd. De vanzelfsprekendheid van kinderen krijgen is verdwenen, maar als er kinderen zijn, dan gaat het welzijn van het kind een bepalende rol spelen en dan worden toch vaak de zogenaamde traditionele keuzes gemaakt. 8 Stutzer, A. & Frey, B. (2006) Does marriage make people happy, or do happy people get married? The Journal of Socio-Economics, 35: Zie ook: De Graaf, P. (2008). Waarden die ertoe doen. De Europese Values Study in de 21e eeuw. Universiteit van Tilburg.
6 Niet alle verschillen tussen landen kunnen verklaard worden aan de hand van processen van economische (modernisering: meer welvaart) en culturele (individualisering en secularisering: meer persoonlijke vrijheid) aard. Er blijven uitzonderingen bestaan die te maken hebben met de verscheidenheid aan cultureel erfgoed, taal, religieuze en ideologische traditie en de verschillen in politieke en onderwijssystemen die Europa kenmerken 10. Bovendien voltrekt het moderniseringsproces zich in elk land in zijn eigen tempo en volgen culturele veranderingen niet overal op dezelfde manier op economische veranderingen. 11 Waarden die met liefde te maken hebben zijn dus afhankelijk van specifieke nationale contexten en de historische ontwikkeling in een land. 12 Bij het bespreken van de kaarten kan er voor drie manieren gekozen worden: De leerlingen dit zelf te laten doen op de computer (in de mediatheek of als huiswerkopdracht), de leerlingen de kaarten als printversie ter beschikking te stellen (zie hieronder) of de kaarten zelf te presenteren via beamer of smartboard. De kaarten kunnen dan opgeroepen worden via de site: Ze kunnen uiteraard ook op een sheet gekopieerd worden en via de overheadprojector getoond worden. 10 Hagenaars, J. Halman, L. & Moors, G. (2003). Exploring Europe s basic values map. Pp in Arts, W., Hagenaars, J. & Halman, L. (Eds.) The cultural diversity of European unity. Leiden: Brill. Zie ook Inglehart, R. (1997). Modernization and postmodernization. Princeton: Princeton University Press; en Inglehart, R. & Baker, W (2000). Modernization, cultural change and the persistence of traditional values. American Sociological Review, 65: De Graaf, P. (2008). Waarden die ertoe doen. De Europese Values Study in de 21e eeuw. Universiteit van Tilburg. 12 I. Sieben en L. Halman, Duidingen voor het World of Love Project, Universiteit Tilburg
7 Cool Uncool Nederland UN kinderen krijgen-v kinderen krijgen-m vreemd gaan casual sex scheiden trouw homoseksualiteit praten over problemen huwelijk familie vrienden Turkije UN homoseksualiteit casual sex scheiden kinderen krijgen-v kinderen krijgen-m trouw praten over problemen familie vrienden huwelijk Marokko UN kinderen krijgen-v scheiden vrienden familie
8
9
10
11
12
13
together forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Rose of Love
Rose of Love Liefde is universeel maar denken we ook allemaal hetzelfde over liefde? Met behulp van de volgende vragen kom je erachter hoe jij over wezenlijke aspecten van liefde denkt. En, of dat bij
Nadere informatietogether forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Vakantieliefde
Vakantieliefde 1. Wat komt in je op, als je aan vakantieliefde denkt. Schrijf je gedachten op. 2. Bespreek je gedachten (in de klas of met je buurman/-vrouw). Vul jouw gedachten aan. 3. Ga ook in op de
Nadere informatietogether forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Love Talk
Love Talk 1. Kies van de afbeeldingen hieronder de foto, die je het meest aanspreekt. I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. bron: alle foto s komen van de site stock.xchng wwww.sxc.hu 2. Ga op zoek naar medeleerlingen
Nadere informatieWorld of Love ROLLENSPEL SITUATIES
World of Love ROLLENSPEL SITUATIES Hieronder vind je verschillens met betrekking tot liefde. Kies één situatie en probeer deze situatie te spelen. Jullie opdracht is echter om deze situatie twee keer te
Nadere informatietogether forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland THE GODFATHER
THE GODFATHER 1. Bekijk het fragment Last scène from Godfather 2. Hierin zie je een boevenfamilie (Italiaanse maffia) gezellig feest vieren met elkaar. De mannen bespreken daarna zaken. In de beroemde
Nadere informatietogether forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland MOMENT OF TRUTH
MOMENT OF TRUTH 1. Misschien ken je de serie Moment van de waarheid van de televisie. De bedoeling is, dat je de lijst hieronder naar waarheid invult. Dit is echter TOP SECRET!!! Je mag het aan niemand
Nadere informatietogether forever is het motto van het Europees Jaar van de Interculturele Dialoog 2008 in Nederland Parents` Love
Parents` Love Ook ouders houden van hun kinderen: ouderliefde. Naast zorgzaamheid en genegenheid uit zich deze liefde vooral in: opvoeding. 1. Ga naar de site van Sesamstraat: Bekijk en beluister de volgende
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
Opvoedstaven In een gezin met ouders en kinderen staat vaak de opvoeding van de kinderen centraal. Opvoeding verschilt echter ook in Nederland van gezin tot gezin. Dat heb je misschien al gemerkt bij een
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
Werkbarometer Een groot deel van ons leven werken we. Om geld te verdienen. Maar is dit het enige? Veel mensen zouden zeggen dat ze ook werken om zichzelf te ontplooien. De vraag is dan, wat we zouden
Nadere informatieOpdracht behorende bij de Atlas of European Values
Solo of Samen? 1. Beantwoord de volgende vragen. - Maak je deel uit van een grote, hechte vriendengroep en/of grote, hechte familie of ben je meer op jezelf gericht en heb je enkele goede vrienden en/of
Nadere informatieOpdracht behorende bij de Atlas of European Values
Leertekst: materialisme en postmaterialisme, modernisme en postmodernisme Geert Hofstede laat zien hoe culturen dus op die 5 dimensies van elkaar verschillen en/of overeenkomen. Er zijn natuurlijk ook
Nadere informatieOpdracht behorende bij de Atlas of European Values
Vrijwilligerswerk 1. Beantwoord de volgende vragen voor jezelf: - Doe jij vrijwilligerswerk? Zo ja, wat doe je en waarom? Zo niet, waarom doe je het niet en wat zou je eventueel wel willen doen? - Ken
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
Werkbarometer Een groot deel van ons leven werken we. Om geld te verdienen. Maar is dit het enige? Veel mensen zouden zeggen dat ze werken om zichzelf te ontplooien. De vraag is dan, wat we zouden willen
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg
Helft van de hemel Volgens de Chinese leider Mao hielden de vrouwen de helft van de hemel open. Dit was een beeld voor het feit, dat hij erin geloofde, dat vrouwen en mannen dezelfde rechten hebben. Dit
Nadere informatieOpdracht behorende bij de Atlas of European Values
Changing identity Stap 1: Voor de volgende les zal je in de rol van een andere leerling kruipen. Je bent dan niet meer Jeroen uit Barendrecht maar bijv. Björn uit Zweden. Van je leraar krijg je een badge
Nadere informatiea) Waar denk je aan bij het begrip welzijn? Noteer zoveel mogelijk woorden in het onderstaande woordweb. Welzijn
Hoe gelukkig zijn we? In het leven heeft iedereen geluk centraal staan. Maar wat betekent dat nu eigenlijk: gelukkig zijn? Welke elementen bepalen nu eigenlijk of je nu wel of niet gelukkig bent?. Ieder
Nadere informatieEen goede politicus.
Een goede politicus. Tijdens het project Meeting Development werden door Nederlandse studenten, die de gelegenheid hadden om naar Ghana en Kirgizië te reizen, films gemaakt. Ze hebben naar hun opvattingen
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
Geloven Geloof speelt in veel delen van de wereld een grote rol. Veel meer dan in de meeste delen van Nederland. Maar betekent dat ook dat Nederlanders niet gelovig zijn? Hoe zit dat met het geloof? Door
Nadere informatie4. In welke twee werelddelen denk je dat de mensen het meest gelukkig zullen zijn?
Op zoek naar geluk.. 1. Ben je zelf gelukkig?. Welk cijfer zou je geven? 2. Waarom zou iemand gelukkig kunnen zijn? Of worden? 3. Wanneer zou iemand juist ongelukkig kunnen zijn? Geluk in de wereld Beantwoord
Nadere informatiePAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER. Interviewernummer : INTCODE. Module INTIMITEIT. (bij de vragenlijst volwassene lente 2002)
PAGINA BESTEMD VOOR DE INTERVIEWER Interviewernummer : INTCODE WZARCH INDID Module INTIMITEIT (bij de vragenlijst volwassene lente 2002) Personen geboren vóór 1986. Betreft persoonnummer : P09PLINE (zie
Nadere informatieHoe gelukkig ben je? Opdracht 1
Hoe gelukkig ben je? Geluk is een veranderlijk iets. Het ene moment kun je jezelf diep gelukkig voelen, maar het andere moment lijkt het leven soms maar een zware last. Toch is voor geluk ook een soort
Nadere informatieRapport nr. 633, december2013. Drs. Joris Kregting
Rapport nr. 6, december201 Drs. Joris Kregting 2.1 Inleiding en bronnen 2.2 Katholieken 8 2. Normen en waarden en de kerk 9 2. Het gebruik van voorbehoedsmiddelen 10 2.5 Huwelijk en samenwonen van homoseksuelen
Nadere informatieDit lesmateriaal werd mogelijk gemaakt door het Erasmus Festival 2008 in samenwerking met Togetthere en Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
Geloven Geloof speelt in veel delen van de wereld een grote rol. Veel meer, dan in de meeste delen van Nederland. Maar betekent dat ook, dat Nederlanders niet gelovig zijn? Hoe zit dat met het geloof?
Nadere informatieSamenwoonrelaties stabieler
Anouschka van der Meulen en Arie de Graaf Op 1 januari 25 telde Nederland bijna 75 duizend paren die niet-gehuwd samenwonen. Ten opzichte van 1995 is dit aantal met bijna 45 procent toegenomen. Van de
Nadere informatieSocialisatie & Seksualiteit
levensbeschouwing & maatschappij M A V O 3 katern 5 Socialisatie & Seksualiteit naam cluster maartenscollege groningen / haren MAVO 3 KATERN 5 2010 2011 levensbeschouwing & maatschappij: socialisatie &
Nadere informatieWerkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Werkgevers Ondernemers In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel gedachten,
Nadere informatie1. Wat is een controverse? Praktijk en theorie. 2. Vaardigheden: empathie, denken vanuit meerdere perspectieven en een kritische houding
Lesgeven over controversiële thema s Docentendag maatschappijleer 2019 Geerte Savenije Inhoud van deze workshop: 1. Wat is een controverse? Praktijk en theorie 2. Vaardigheden: empathie, denken vanuit
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatiePUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING
PUBLIEKE LEZING (in het Engels) π Woensdag 7 december 2011 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere VOLUNTEERING Het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (ucsia) organiseert in samenwerking met
Nadere informatieWie wil geen vervuld leven? 7 Een comfortabel leven 11 Een gezond leven 17 Een leven in geluk en liefde 23 Liefde beoefenen 29 Oefen je binnenwereld
Wie wil geen vervuld leven? 7 Een comfortabel leven 11 Een gezond leven 17 Een leven in geluk en liefde 23 Liefde beoefenen 29 Oefen je binnenwereld meer liefde 39 Oefen je met de buitenwereld meer evenwicht
Nadere informatieExamen HAVO. Nederlands Nederlands. tijdvak 1 maandag 18 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 maandag 18 mei 13.30-16.30 uur tevens oud programma Nederlands Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage Dit examen bestaat uit 21 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor
Nadere informatieGeluk gelukkig grotendeels gelukt
Geluk gelukkig grotendeels gelukt Utrecht, 9 januari 2014 Paul Schnabel Universiteit Utrecht Geluk, 1999-2013 (%) 1999 2006 2013 Erg gelukkig 21% 15% 15% Gelukkig 68 67 70 Niet gelukkig, niet ongelukkig
Nadere informatieBranding en binding. Onze kinderen in de branding?! Wat betekent mijn opvoeding?
Onze kinderen in de branding?! Wat betekent mijn opvoeding? Branding: moeilijk voor jongeren en ouders Jaren 60: De pil, televisie, abortus, provo s Jaren 30: grote werkloosheid, verandering moraal Industriële
Nadere informatieUit huis gaan van jongeren
Arie de Graaf en Suzanne Loozen Jaarlijks verlaten bijna een kwart miljoen jongeren het ouderlijk huis. Een klein deel van hen is al vóór de achttiende verjaardag uit huis gegaan. De meeste jongeren gaan
Nadere informatieIn de afgelopen decennia heeft ongehuwd samenwonen overal in Europa. toegenomen populariteit van het ongehuwd samenwonen is onderdeel van
Nederlandse samenvatting (summary in Dutch) De verschillende betekenissen van ongehuwd samenwonen in Europa: Een studie naar verschillen tussen samenwoners in hun opvattingen, plannen en gedrag. In de
Nadere informatieo gebrek aan verwantschap: de wet verbiedt huwelijken tussen mensen die onderling een te nauwe bloedband of aanverwantschap hebben.
Het huwelijk Wilt u uw relatie officieel regelen, dan kunt u trouwen, een geregistreerd partnerschap aangaan of een samenlevingscontract opstellen. U kunt ook gaan samenwonen zonder zonder een contract
Nadere informatieInformatie over de deelnemers
Tot eind mei 2015 hebben in totaal 45558 mensen deelgenomen aan de twee Impliciete Associatie Testen (IATs) op Onderhuids.nl. Een enorm aantal dat nog steeds groeit. Ook via deze weg willen we jullie nogmaals
Nadere informatieReality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is
Nadere informatieOntwikkelingsprofiel
Ontwikkelingsprofiel De titel van dit project is Meeting Development. Meeting komt naar voren in alle films, waarin je mensen uit Ghana, Kirgizië en Nederland ontmoet en hun opvattingen over tal van onderwerpen
Nadere informatieGelukkig scheiden is een keuze!
Echtscheidingsexpert notaris Palko Benedek over kansen voor iedereen die in een echtscheiding zit: Gelukkig scheiden is een keuze! Wanneer je in een scheiding terecht komt, is communiceren vaak heel erg
Nadere informatieSAMENLEVEN BURGERSCHAPSLEREN HOOFDSTUK 1
Samenleven Familie, vrienden, studiegenoten, docenten. Ze zijn belangrijk in je leven. Ze vormen je mening en bepalen je gedrag. Samen helpen ze je een eigen identiteit te ontwikkelen en een volwaardig
Nadere informatieTweede gebod: geen gesneden beeld
B2 1 25 Tweede gebod: geen gesneden beeld Lezen en bespreken Markus 7:1-13 Welke kritiek hadden de farizeeërs op de discipelen? (vers 1-3) Waarom bestrafte de Heere Jezus de farizeeërs? (vers 6-9) De eerste
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2014-2015-2016
Schoolexamen derde leerjaar mavo (2014 2015) 1 SE1 De industriële samenleving in Nederland Het proces van industrialisatie heeft de Nederlandse samenleving ingrijpend veranderd vanaf het midden van de
Nadere informatieDe DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:
beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen
Nadere informatieWerkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het
Werkbladen Uitdaging! Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het één ten koste van het ander? Waar word jij gelukkig van? De uitdaging van deze tool is dat je je eigen antwoorden bepaalt. We raden
Nadere informatieVOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN
VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.
Nadere informatieNotitie Veiligheidsmonitor Amsterdam-Amstelland 2008-2011
Notitie Veiligheidsmonitor Amsterdam-Amstelland 28-211 Deze notitie brengt op basis van de Amsterdamse Veiligheidsmonitor de leefbaarheid en veiligheid in de regio Amsterdam-Amstelland tussen 28 en 211
Nadere informatieDe Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt
Positionering De Klankhof en t Kofschip, Etten-Leur Kernwoorden: Je mag er zijn Vertrouwen Positief kijken naar jezelf en anderen Meervoudige intelligentie Samen de merkbelofte van De Klankhof t Kofschip:
Nadere informatieEindexamen havo maatschappijwetenschappen pilot 2014-II
Aanwijzing voor de kandidaat Als in een vraag staat dat je een hoofd- of kernconcept moet gebruiken, dan gebruik je in het antwoord die elementen uit de omschrijving van het hoofd- of kernconcept die nodig
Nadere informatieWeb van begrippen. Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5)
Web van begrippen Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5) Inleiding In thema 1 begin je de wereld te verkennen aan de hand van de
Nadere informatie3 Opvattingen over gezinsvorming
3 Opvattingen over gezinsvorming Arieke J. Rijken (Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut) en Aart C. Liefbroer (Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut en Vrije Universiteit Amsterdam)
Nadere informatieVoel je vrij en liefdevol 7 oefeningen
Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng
Nadere informatieVorm en inhoud geven aan burgerschap. MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013
Vorm en inhoud geven aan burgerschap MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013 Inhoud Inleiding Bespiegelingen burgerschap Praktische middelen: - Kijk in mijn wijk - Geen grapjes
Nadere informatieVerslag college 1: Democratische waarden onder druk?
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk? In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar de huidige stand van zaken
Nadere informatieVrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten
Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Gemeente s-hertogenbosch, afdeling Onderzoek & Statistiek, februari 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vrijwilligerswerk... 4 3. Mantelzorg... 8
Nadere informatieInstructie: Landenspel light
Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door E. 1169 woorden 16 maart 2017 6,5 2 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1.1 Opvoeding= kinderen leren hoe ze zich moeten gedragen. - Veilige
Nadere informatieTOLERANTIE LEERDOEL OPDRACHT 1
LEERDOEL Je kunt een beschrijving geven van tolerantie. Je hebt het inzicht om uit te leggen wat tolerantie voor jezelf en je omgeving betekent. OPDRCHT 1 ekijk de onderstaande cartoons. eschrijf per cartoon
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle
Nadere informatieFamilies onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling
Families onder druk Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen Drs. Ibrahim Yerden Probleemstelling Hoe gaan Marokkaanse en Turkse gezinsleden, zowel slachtoffers als plegers om met huiselijk
Nadere informatieSTAND VAN EDUCATIEF NEDERLAND
STAND VAN EDUCATIEF NEDERLAND Onderwijsraad TRNDR-resultaten Hilversum, 20 februari 2019 1 TRNDR-RESULTATEN (14-12-2018 T/M 15-02-2019) 2 1. TOP 10 TRENDS Onderwijsraad - TRNDR resultaten 3 TOP 10 TRENDS
Nadere informatieEindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011
Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie
Nadere informatieDiverse school, diverse kansen
Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.
Nadere informatieEén Korea, twee landen
1 Doelgroep De lesbrief is bedoeld voor leerlingen in de onderbouw vmbo, havo en vwo. Het uitwerken van de opdrachten kost de leerling ongeveer een tot anderhalf lesuur (van 50 minuten). De onderzoeksvragen
Nadere informatieSecularisatie Nederland
Secularisatie Nederland 1966-2015 Drs. Joris Kregting Werkgezelschap Godsdienstsociologie en Godsdienstantropologie, 3 februari 2017 Utrecht Media aandacht NOS: Hoe God (bijna) verdween uit Nederland
Nadere informatiehavo-top! hv.penta.nl
havo-top! In Hoogvliet start per 1 augustus 2015 een havo- TOP opleiding in het profiel Economie en Maatschappij. Door de samenwerking tussen de PENTA business school Hoogvliet, het VAVO Rijnmond College
Nadere informatieWaarom hebben rijkere mensen minder kinderen?
Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.
Nadere informatie~ Sterre: de cijfers ~
~ Sterre: de cijfers ~ rre_droog.indd 1 1-12-10 11:3 rre_droog.indd 2 1-12-10 11:3 voorwoord tekst: Joost Korsten, Directeur / bestuurder Spectrum CMO Gelderland Vol trots presenteert Spectrum CMO Gelderland
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen (pilot) Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.
Examen HAVO 2014 tijdvak 1 donderdag 22 mei 9.00-12.00 uur maatschappijwetenschappen (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift
Nadere informatieGeschiedenis en Staatsinrichting TL Bohemen, Houtrust, Kijkduin 2015-2016-2017
Exameneenheden geschiedenis GS/K/1 Oriëntatie op leren en werken GT GS/K/2 Basisvaardigheden GT GS/K/3 Leervaardigheden in het vak geschiedenis en staatsinrichting GT GT GS/K/4 De koloniale relatie Indonesië
Nadere informatieQuestionnaireS. Field Questionnaire. Related to the national dataset Archive-Study-No. ZA3783, doi: / European Values Study
QuestionnaireS 2011 54 EVS 1999 - The Netherlands Field Questionnaire Related to the national dataset Archive-Study-No. ZA3783, doi: 10.4232/1.3783 European Values Study Data producer and data access Principal
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl 2006 - I
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE MULTICULTURELE SAMENLEVING 1p 1 Het aantal asielaanvragen is sinds 2000 gedaald. Waardoor is het aantal asielzoekers in Nederland
Nadere informatieMorele Ontwikkeling van Jongeren. Hanze Jeugdlezing 2012
Morele Ontwikkeling van Jongeren Hanze Jeugdlezing 2012 Wiel Veugelers Universiteit voor Humanistiek Universiteit van Amsterdam Opbouw verhaal Wat is morele ontwikkeling? Wat leert onderzoek over morele
Nadere informatiekoppel geboorte Familie bemiddeling huwelijk uit elkaar gaan scheiding wettelijk samenwonen opvang voor kinderen zwangerschap
uit elkaar gaan huwelijk geboorte wettelijk samenwonen bemiddeling opvang voor kinderen koppel zwangerschap scheiding Familie We wonen samen maar willen niet trouwen. Kan dat? Ja. In België leven vele
Nadere informatieNypels Speelt. 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken
Nypels Speelt 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken Inleiding Het Nypels wordt steeds leuker, doe jij ook mee? Nypels Speelt, onder die titel wordt op een nieuwe manier gewerkt aan de betrokkenheid
Nadere informatieEen pilletje als oplossing?
Een pilletje als oplossing? Titel: Een pilletje als oplossing? Vak: Biologie Domein: Interactie Sector: vmbo klas 2 3D aspect: werkwijze: waarderen en oordelen Denkwijze: oorzaak en gevolg 1. Introductie
Nadere informatieSociale kracht in Houten Burgerpeiling 2014
in Houten Burgerpeiling 2014 Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Houten Projectnummer 598 / 2015 Samenvatting Goede score voor Sociale Kracht in Houten Houten scoort over het algemeen goed als
Nadere informatieMantelzorg, waar ligt de grens?
Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in
Nadere informatieResultaten onderzoek seksualiteit
Resultaten onderzoek seksualiteit Augustus 2015 In opdracht van Way of Life en de NPV Uitgevoerd door Direct Research www.wayoflife.nl www.npvzorg.nl Conclusies Kennis Seksuele voorlichting Opvattingen
Nadere informatieBelangen: Democraten versus Republikeinen
Belangen: Democraten versus Republikeinen Korte omschrijving werkvorm: Leerlingen lezen de tekst en proberen daarna met de opgedane kennis het standpunt te bepalen van de Democratische en de Republikeinse
Nadere informatie7.2. Boekverslag door J woorden 13 juni keer beoordeeld. Filosofie. Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen
Boekverslag door J. 1355 woorden 13 juni 2003 7.2 54 keer beoordeeld Vak Filosofie Inhoudstafel Inleiding Rapport Interview Enqûete Bronnen Inleiding Het aantal jongeren dat bij een echtscheiding is betrokken
Nadere informatieDe nieuwe verscheidenheid Toenemende diversiteit naar herkomst in Nederland
overig niet-westers De nieuwe verscheidenheid Toenemende diversiteit naar herkomst in Welke manier van kijken doet het meeste recht aan de diversiteit naar herkomst? Hoe is de huidige situatie ontstaan?
Nadere informatieOpgave 1 Heeft het vrijwilligerswerk toekomst?
Opgave 1 Heeft het vrijwilligerswerk toekomst? Bij deze opgave horen tekst 1 en 2 en de tabellen 1 tot en met 3 uit het bronnenboekje. Inleiding In Nederland zijn ruim 4 miljoen mensen actief in het vrijwilligerswerk.
Nadere informatieMens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een
Nadere informatieDe VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)
De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld
Nadere informatieAntwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1
Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden door een scholier 1209 woorden 24 februari 2013 4,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Discovery 1: Noord- Europa IJsland
Nadere informatieAlleenstaande moeders op de arbeidsmarkt
s op de arbeidsmarkt Moniek Coumans De arbeidsdeelname van alleenstaande moeders is lager dan die van moeders met een partner. Dit verschil hangt voor een belangrijk deel samen met een oververtegenwoordiging
Nadere informatier ipboek voor ouders over studiekeuze
s t r ipboek voor ouders over studiekeuze Uw kind gaat kiezen, hoe kunt u helpen? Studeren Werken Eigen Bedrijf Start Index Uw kind gaat kiezen. Wat kunt u doen als ouder? Hebt u vragen? Mail of bel mij.
Nadere informatieMijn familie, mijn vrienden en vriendinnen en ik!
We leven in een maatschappij met een overweldigende aanwezigheid van moderne technologische apparaten, waardoor afstanden tussen mensen vervagen en een tweede, online wereld ontstaat. De inderen van nu
Nadere informatieHuwelijk en echtscheiding in een migratiecontext Birsen Taspinar 24 april 2012
Huwelijk en echtscheiding in een migratiecontext Birsen Taspinar 24 april 2012 Maatschappelijke Context Toenemende individualisering Economische crisis Migratie en Huwelijksmigratie Globalisering en diversiteit
Nadere informatieOuderbetrokkenheid. Ouders: Studiekiezers: Mijn kind moet zelf kiezen. mijn ouders zijn belangrijk 55% wo, 70% hbo studenten
Ouderbetrokkenheid Ouders: Mijn kind moet zelf kiezen Studiekiezers: mijn ouders zijn belangrijk 55% wo, 70% hbo studenten Volwassenen rondom studiekiezer Tweederde 1e jaars zegt: De meeste info over studeren
Nadere informatieStudenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Studenten lerarenopleiding In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel
Nadere informatiePrijsontwikkeling koopwoningen
Prijsontwikkeling koopwoningen 1. Doelen De doelen van deze les zijn: Leerlingen leren het belang van definities en hoe verschillende definities kunnen leiden tot verschillende uitkomsten en conclusies;
Nadere informatieVrijheid, vrijheid in gebondenheid of toch maar verantwoordelijkheid? Het begrip vrijheid in de praktijk van het Nederlandse daltononderwijs
Vrijheid, vrijheid in gebondenheid of toch maar verantwoordelijkheid? Het begrip vrijheid in de praktijk van het Nederlandse daltononderwijs Inleiding René Berends Versie 1, juli 2008 De Nederlandse Dalton
Nadere informatieAardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)
Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse
Nadere informatie77% 16% 7% tevreden neutraal ontevreden. 14% 22% 6% Familie Vrienden Buren
Sociaal contact en ondersteuning Sociale contacten in de eigen omgeving zijn voor een ieder in de samenleving vaak een basis voor deelname aan de samenleving. Sociale contacten kunnen mensen ondersteunen
Nadere informatieVOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET?
VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET? 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.
Nadere informatieAdinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële
Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,
Nadere informatieGeluk kun je leren RUUT VEENHOVEN
RUUT VEENHOVEN Geluk kun je leren H Hij is onze enige professor in geluk. Sterker nog, ook internationaal kun je bijna zeggen dat hij het vakgebied heeft uitgevonden. Al sinds 1970 doet Ruut Veenhoven
Nadere informatie