Een kijkje in het brein van je baby

Transcriptie

1

2 25 Ontwikkelingstips Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei!!!!!!!!!!! #$#%#&'! #$%&'(#)*&$+*,'-./0+ 12*'*34(5633$%$7*3-' B$'263%663(7'-%%$ ())*!+),)&!#-)*!#&.)!)/##012!3)$4!5)!66&!#7!)))J-$**%4.-$*J3<!)&!+#*4!6$1! ))*1,)!#7!4)!8##9,)!9)8#:4)&!+6&&))*!)*!))&!&;):+!)/##0!:;,0#3,<! '$2-)3<-62$3*&=*&?$.G-2$3J! 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! !

3 Inhoudsopgave I L?@@MBCNAO!P'!@>NK=OOHQ=>E!GF>!?HN!/F/R/JH=>!!GF>!STU!(FF>BH>! V FF>JFO=>EH>! V G@HB=>E! V?A=QH>! W X=H>! W?@JH>! W?@@MBCNAO!U'!@>NK=OOHQ=>E!GF>!?HN!/F/R/JH=>!!GF>!UTY!(FF>BH>! FF>JFO=>EH>! /HKHE=>E! NFFQ! /HKHE=>E! NFFQ! /HKHE=>E! C@=FFQTH(@N=@>HHQ! NFFQ!?@@MBCNAO!L'!(H>NFQH!CDJ@>EH>!GF>![H!/F/R!!GF>!STPU!(FF>BH>! L!KHOH>'!EJ@H=H>!H>!HH>!NJFF>! W!KHOH>'!BH!KHJHQB!=C!EHH>!\C@HD[H\!(HHJ! PU!KHOH>'!?HN!EH?H=(!GF>!GQ=HENA=E[H!CDHQH>! P]!KHOH>'!OQFD!HH>C!=>![H!?F>B[HC2!/Q=[!/Q=[!/Q=[! UY!KHOH>'!=>2!@D2!F?NHJ2!G@@J!H>!?@H!GHJ^! IV!KHOH>'!O=[OH>2!GHJEHQ=[OH>!H>!=>BHQH>! ZY!KHOH>'!BFFJ@(!GQ=HEN!BH!DFD!B@@J!BH!QA?N<! LL!KHOH>'!BH!FMKFC!B@H>!=C!HH>!EJ@@N!MHHCN! PS PS PS PP PP PP PI PI PI PZ PZ PL PL PL PY PY PV PV PV PV PW PW PW PW PW!! 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! Q

4 O=[O!>FFJ![H!O=>B! JHEHQC!H>!EJH>XH>! CN=(AQHHJ![H!/F/R! FMQH=B=>E! US US US UP UP UU UZ UY UY UV UV UV UW UW U] IS IU IU IU IU IU IZ IZ IL IL IY IV 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! R

5 ! Voorwoord +$.&<-32F$'*F2$3&F$M)634$.&,E6:G-$%$3-?$.2$-3')*%%$<*34?632$G6G/*3F$GD*%TU*&'F$ E--92&'D%%$34$?$3F$$$3%*F%F$*3E$'G6G/G.$*3[2$E--92&'D%%$3M*F3:.6%'*&,E-32$.?$.2$$<2*3 -3')*%%$<*34?63E$'%6.6%'$.JC$-3')*%%$<*34?632$E632F$&G$&<66'--%$$3E--92&'D%Ja-% )-.2'E$'-32$.)$.:?$.2$.D*'4$)$.%'J a3m$263%466'd*'366.7'-%%$=2*$2*'$0--%9*363,*$.'j % 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! S

6 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! ]

7 Hoofdstuk 1: Ontwikkeling van het babybrein van 0-2 maanden $$.&'$<$?$3&F6.$3M*F3$.*3*$2$.$:$.*-2$)$$.632$.$-32$.2$<$3)66.263G*FM-32$.$ %*34$3=?-$2*34=ED*<$3=E-.$3$3M*$3M*F33DG*FM-32$.$2*34$3'$?$.'$<<$3J Aanrakingen E$$9')66.2$663.6%*34$3M-&'$.%4$?-$<2)-.2$326'2$M$663.6%*34$3G$'$.4$.$4*&'.$$.2 2D&)6'$c' ,E'G*FE$'66*$3$3%3D99$<$3`B66.26')*<3*$'M$44$326'2$.$&'?632$ED* %*34$326'2$<*,E'&'$663.6%*343-44$.$4*&'.$$.2)-.2'*32$E$.&$3$3$32D&4$?-$<2)-.2'` Voeding E$.&$3$3$.46,'*$9*&JC6'2$&--.'?-$2*34--%$$3.-<&:$$<'*32$&3$<E$*2?632$ Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! b

8 Huilen <$$9'*F2$.?66.'J Zien )$3DJ1$3G6G/M*$'6<<$&=6<<$$32$E$.&$3$3%D33$33-43*$'6<<$&.$4*&'.$.$3`a-%M*F32$ --4&:*$.$33-43*$'4-$2-3')*%%$<2J1$3:6&4$G-.$3G6G/%63E$'G$&'&,E$.:&'$<<$3-:$$ $3?63F$G6G/'$M*$3=<$''$.<*F%J1$34$?<$%'$%-$'$4$3$$34$?<$%'$6,E'$.4.-32M*$'E*F6<&V$$3WJ F$9)3)&)!,;7! Horen =&!4)!!#$%#&%'()#*%+,(-,-!.;)!5)!6&;36,;)1!4;)!5#:!$),,)*$;50!4)!+)*)$4!$6,)&!.;)&!4##*!4)! #9)&!-6&!5)!e6ef<!?;)*4##*!e)9*;57!5)!5)!e6ef!&#9!e),)*g! K$'<66'&'$4$2$$<'$*32$E$.&$3$3)66.M*,EG*FM-32$.$-3')*%%$<*34$369&:$<$3'*F2$3&2$$$.&'$ %D33$3GD*%G6G/W&4$<D*2$3E-.$3Ja32$.M-$%'--3'66326'$$3:6&4$G-.$3G6G/M$<9&2$264$<*F%&$ 663E$'4$G<69?632$E $.$4$<D*2$32*$264$<*F%&'$E-.$3M*F3G*33$3FD<<*$4$M*3&<$?$3J a-%m*$f$26'$$3:6&4$g-.$3g6g/$$3?--.%$d.?--.&:$,*6<$4$<d*2$3e$$9'jc$e$.&$3$3m*f3$ Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! ^

9 @&,+;00)$;&91,;7!P! #.--&'F$G6G/6<'*F2JK*FED*<'3*$'?--.3*$'&JA<&?-<)6&&$3$%D33$3)*F-3&3*$'?$.:<66'&$3 *32$G$<$?*34&)$.$<2?63$$3G6G/JU6'?--.-3&-3G$<634.*F%*&=*&?--.F$G6G/G$<634.*F%J -3')*%%$<*34[ED*<$3%-&'$3$.4*$$32*$$3$.4*$%D3F$--%*3E$'<$.$3?63632$.$2*34$3 ;6'DD.<*F%:6&F$E$'&:$<6636<366.4$<6342$<$$9'*F2J0*F$$3:6&4$G-.$3$(:6%$$ Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! f

10 Hoofdstuk 2: Ontwikkeling van het babybrein van 2-6 maanden &'$$2&$.46,'*$9M*F3J1,E'$.=2$4$2$$<'$&*32$E$.&$3$32*$G*F'66<$3G$)$4*34$$3.-< &:$<$3=M*F33D--%$.46,'*$94$)-.2$3JC$4$2$$<'$&*32$E$.&$3$32*$'-'2$M$:$.*-2$$.46,'*$9 2$&:.-34$3?63V:6'.-3$3W=V?<-$*$32$-?$.4634$3W$3V4$G$D.'$3*&&$3WJ Aanrakingen E632$3$3?-$'$3466'4$G.D*%$3[M$<9&?--.26'E*FG$)D&'466':6%%$3=$32D&4$)--3V:$. 2*34$3663.6%$3632$.&663?-$<'263)633$$.E*FM$<9)-.2'6634$.66%'Ja-%<$$.'E*F3DE$'?$.&,E*< '$?-$<$3'D&&$3E$'663.6%$3?63M*F3$*4$34$M*,E'$326'?63$$3632$.JO66%F$F$$*4$34$M*,E' %'=$32*$?63F$4$M*,E'26'6634$.66%')-.2'JX-M-DF$%D33$3&'$<<$326'E$'4$G*$226' V663.6%*34$3W*32$E$.&$3$3.$4*&'.$$.'?$.63')--.2$<*F%*&?--.E$'<$.$3?632$4.$3M$3?63E$' Beweging G$)$4*34$3%D33$3.$4*&'.$.$3$32$&:*$.$3%D33$3663&'D.$3JA<&2$E$.&$3$3G*F?--.G$$<23-4 $$.2$.&'$.%4$3-$42632*$?632$632$.$J132$$3$G6G/E$$9'M)66.2$.$G-''$32632$632$.$= 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! IH

11 G$&,E.*F?$32$<$$9'*F2$3)66.-:2$E$.&$3$3*$'&663%D33$3Ja9F$G6G/26'--%2662)$.%$<*F% Taal 2$E$.&$34$2$$<'$&2*$$$3.-<&:$<$3G*F'66<FD*&'*32$M$:$.*-2$$.46,'*$9M*F3J Zien E$$<4.-'$.-<G*FJK$'*&2D&3*$'4$%26'2*'4$2$$<'$*32$E$.&$3$33D3-4&'$$2&$c'.66,'*$9*&J5$ G6G/%*F%'E$'<*$9&'366.2$2*34$32*$?*&D6<*&$.$3)6'E*F'*F2$3&2$694$<-:$3&:.-34$.G*FE$$9' 2$E$.&$3$33DM-6,'*$9*&J Horen 2*$?63E$'M*$3J5$-3'2$%'2$)$.$<2--%2--.4$<D*2$3'$E-.$3JK$'E-.$3?634$<D*2$3E$$9' D*'$3%*F%E-$F$G6G/$.-:.$64$$.'J5$G6G/*&3D2--.M*F3-3')*%%$<*34?632$E$.&$3$34-$2*3 4$$9'J 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! II

12 ,E'$.=263?63<*3%&366..$,E'&=$3263)$$.?63G-?$3366.G$3$2$3'$.)*F<F$G6G/ 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! I!

13 Hoofdstuk 3: Ontwikkeling van het babybrein van 6-12 maanden A<&F$3D366.2$4$2$$<'$&*32$E$.&$3$3%*F%')66.M*,EG*FM-32$.$2*34$3-3')*%%$<$3=M*$F$26' G6G/M*,E6<'*F2$3&E$'$$.&'$E6<?$<$?$3&F66.E$$9'-3')*%%$<2J;DM*F32$4$2$$<'$&?632$ 3*$'6,'*$9M*F3JK$.&$3$3M*F36<'*F26,'*$9JA<&F$F$?$.2*$:'*32$&:.-34$3)66.F$G6G/'*F2$3&2$M$ Cognitief leren *&JC6',-43*'*$?$<$.$3G$4*3'M*,E3D'$-3')*%%$<$3$3M6<26''*F2$3&M*F3%*32$.F6.$3G<*F?$32-$3J :$.*-2$)66.*3E$'4$2$$<'$?632$E$.&$3$3)66.2*'<$$.:.-,$&4$.$4*&'.$$.2)-.2'$.46,'*$9*&J Beweging Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! IQ

14 Taal h.6'$3'$4$3f$g6g/*&$3g<*f9'g$<634.*f%j5$m*$'26'f$g6g/*32$m$'*f2--%?--.2$$$.&'$%$$. F*FF$G6G/E$'G$&'$%D3'E$<:$3G*FE$'-3')*%%$<$3?63'66<J Sociaal-emotioneel $&&$3'*$$<?--.$$34-$2$-3')*%%$<*34$32.664'G*F663E$'4$?-$<?63M$<9?$.M$%$.2E$*2$3M$<9& *3dd3%$$.3-42*$:$.JA632$632$.$%63'&36:'F$G6G/E*$ %*3dd3%$$.26'632$.$ j$$9f$g6g/2$4$<$4$3e$*2*$'&v-3g$3d<<*4&we-32$.2$3%$.$3-?$.'$2-$3=6<&e*f266. @&,+;00)$;&91,;7!W!! @$$.E6.2%63?6<<$3$3'-,E4-$2$9$$2G6,%%.*F4'6<&E*F$?$3M*F3M*'\G6<63&?$.4$$'J 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! IR

15 Hoofdstuk 4: Ontwikkeling van het babybrein van maanden B$3&$3E$GG$3E$'3-4?66%-?$.$$3G6G/$3263-:$$3&-?$.$$3:$D'$.J1.*&$$3E$<$96&$ -3')*%%$<$3263*32$G6G/'*F2JK$'466'*32$M$'*F23*$'M-M$$.-?$.3*$D)$4$G*$2$3*32$ Cognitief leren )$$.-:'$.6%$<$3JU$<$44$36<&E$')6.$$$36.,E*$9663$.?6.*34$3663?636<<$&)6')$ E$GG$3-:2*34$32*$$$3:66.DD.-9M$<9&$$3264$$.2$.4$G$D.2M*F3J5$M*$'G*F?--.G$$<226'= E*F632$.$3$$.2$.E$$9'M*$32-$3[$.M*'2D&'*F2'D&&$3E$'M*$3$3E$'M$<92-$3_Ja9F$M*$'26'F$ *&J G*F?--.G$$<2E$'ED*&E-D2$3J Beweging -3')*%%$<*34$32*$M*,E3D69&:$<$3*3E$'4$2$$<'$*32$E$.$3$326'?$.63')--.2$<*F%*&?--.2$ E$.&$3$3<$.$3&'$$2&G$'$.663&'D.$3$3.$64$.$3$32$&:*$.$3)-.2$3&'$$2&G$'$.4$'.6*32= <632'$3263E$$<?<-$*$32E$'4$)*,E'366.2$'$$3-?$.G.$34''*F2$3&E$'<-:$3JA<<$G$)$4*34$ Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! IS

16 Sociaal-emotioneel %.*F4$3=2$3-4&'$$2&-3')*%%$<$32$E$.&$3$3M*F3JX*F2$3%$326'2$9.D&'.6'*$?$.--.M66%')-.2' &'$<<$3JC$-3')*%%$<*34?63$$3G6G/*&263M--3'M$''$32'-$663.$4$<&=26'F$.$4$<&%D3'M*$36<& 3--2M6%$<*F%G.$*3?-$.JX-32$.2D*2$<*F%$.$4$<&'$&'$<<$32-$F$F$%*32'$%-.'JC$?$.%<6.*34<*4' 9.D&'.6'*$%)*F'JU$<%4$2$$<'$?632$E$.&$3$3466'$.)*33$3TC6'4$2$$<'$26')$$'26'F$3*$' Taal P-4*&,E2D&26'E$'&'D%*32$E$.&$3$326'266.?--.?$.63')--.2$<*F%*&3D$.46,'*$9*&JB66.'66<*& %*32F$3-43*$'?$$<)--.2$3=26346F$?66%M$<9--%G6G/6,E'*4'$.D4:.6'$3JZ$'&)6'FD*&'3*$'4-$2 @&,+;00)$;&91,;7!PS! 4$?66.<*F%M*F3J 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! I]

17 Hoofdstuk 5: Mentale sprongen van je baby van 0-12 maanden &:.-34$'F$3*$'?--.3*$'&JKD3-3')*%%$<*34?$.632$.':<-'&$<*342.6&'*&,EJC6'*&4-$2(E$'4$$9'M$ 2*$$.?66.'G*F$<%$&:.-34J 5 weken: Groeien en een traan A<<$&)*F&'$.-:26'F$G6G/.-32-@2$M$&:.-34$$3&3$<<$.*F:*34@$$@66%'?63&'-9)*&&$<*34= *34$)632$3$3M*3'D*4$3JK*F*&2D*2$<*F%@$$.4$e3'$.$&&$$.2*32$)$.$<2-@M*,EE$$3$3%633D --%?--.G*F2$69&'632?63!H'-'QH,$3'*@$'$.*$'&G$'$.M*$3JA<&@-$2$.@$.%F$26'F$G6G/ -:$$3&@$$..$64$$.'-:F-D$3632$.$3J5$G6G/%63?--.E$'$$.&'-9?$$<?6%$.263?--.E$$3$$3 '.663:.-2D,$.$3J 8 weken: De wereld is geen 'soepje' meer 12 weken: Het geheim van vliegtuigje &'$@4$<D*2&:$$<'JC$M$-3')*%%$<*34*&2$.$2$326'G6G/W&M-4.664?<*$4'D*4F$&:$<$3=)66.G*FM$*3 F$E632$32--.2$%6@$.?<*$4$3=&'$*<$2D*%?<D,E'$3@6%$3$3)$$.-:&'*F4$3l-@@66.$$3?--.G$$<2'$3-$@$3J% 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! Ib

18 19 weken: Klap eens in je handjes, blij blij blij k8<6:$$3&*3f$e632f$&kj 26 weken: In, op, achter, voor en hoe ver? 2*34$3E$GG$3'$3-:M*,E'$?63$<%66.($$3G<-%F$#-$$3G<-%%$32--&=(567.(=%()2%-9%()-8( 37 weken: Kijken, vergelijken en indelen $$3M)6.'\)*'4$G<-%'$:-$&4$$3%-$*&JC6'?$.4'E$$<?$$<%*F%$3$3?$.4$<*F%$3$3F$G6G/466'$. 46 weken: Daarom vliegt de pap door de lucht! -32$.2$<$36,E'$.$<%66.)$<(9'(#:2%8%020$%1.)2%7;%#-%8%252%-%2.1%7;%0&&(%)2%-%-(9 M$*<'F$-32$.2$%*32$.&'-$<$3$$3E--:4$2D<2*&26'$$32*$:'$\*3?$&'$.*342*$M*,E2DGG$<$3 2)6.&'$.D4G$'66<'J 55 weken: De afwas doen is een groot feest <$%%$.?$$<&-:` A<<$&-?$.2$&:.-34$3<$$&F$*3E$'G-$%!#$%#&%'()#*%% 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! I^

19 @&,+;00)$;&91,;7!PP! U$$')6'F$)633$$.%D3'?$.)6,E'$3` X*34*$2$.$264%*32$.<*$2F$&J5$%D3'-?$.6<$$3<*$2F$M*34$3$3F$G6G/<$$.'$.$.4?$$<?63` @&,+;00)$;&91,;7!PZ! 25 Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! If

20 Hoofdstuk 6: Ontwikkeling van het karakter A<?63692$4$G--.'$?63F$G6G/%D3F$%6.6%'$.'.$%%$3M*$3J7<66:'E*F?$$<$3*&E*F.D&'*4$3 $3<*$92$2*$E*F%.*F4'JX-V-3')*%%$<'WE*FM*F3%6.6%'$.2D&JB66.-9E*F$c'.6?$.'-9*3'.-?$.'*&=*&2D& *3663<$4663)$M*4J! Onderzoek naar temperament $<9F6.*4$<$$9'*F2?$.<$4$3$.$3&,ED)$.2632$3-3\.$6,'*$?$G6G/W&=2*$&-,*6<$.$3-:$3$.<$%$3JN*' Kijk naar je kind Ontwikkelingstips; Een kijkje in het brein van je baby Oei, ik groei! !H