Speeltijd. Oei, ik groei!
|
|
- Lieven ter Linde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Speeltijd Met extra speelgoedtips voor de eerste vier jaar Oei, ik groei Colofon: Tekst:TwiseVictoryBV Editing:JannekeSinot Kaftontwerp:NielsTerol,Convormontwerp Tekstopmaak:AngelotteAdmiraal Metdankaan:FisherKPriceBenelux Datumvanverschijning:juni2012 Copyright:TwiseVictoryBVArnhem MeerwetenoveronzeeBooks,meldjeaanopwww.oeiikgroei.nlenwordals eersteopdehoogtegehoudenwanneerereennieuwebookuitkomt HeteBookOei,%ik%groei%Speeltijd,maaktonderdeeluitvandeseriegratisOei,%ik%groeieBooksenisonderanderete downloadenopwww.oeiikgroei.nl.hetstaatmenvrijditebookalsgeheeldoortegevenaananderen.hetgedeeltelijk kopiërenvantekstenzondervermeldingvandebronendeurlwww.oeiikgroei.nl,waarophetvolledigeboekte downloadenis,isverboden. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 2
3 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 3 VOORWOORD 5 HOOFDSTUK1: ALSHIJMAARGELUKKIGIS 7 HOOFDSTUK2:HETMYSTERIEVANDEPERSOONLIJKHEID 9 REACTIVITEIT 9 TEMPERAMENT 10 HOEJEKINDINDEWERELDSTAAT 10 INTELLIGENTIES:WATJEKINDGRAAGDOET 11 AANGEBORENOFAANGELEERD? 13 OMIEDEREDAGBIJSTILTESTAAN 13 HOOFDSTUK3:HOEHETBOEKOEI,%IK%GROEI%WIE%BEN%IK?%INELKAARZITENGEBRUIKTKAN WORDEN 14 OMZELFINTEVULLENENBIJTEHOUDEN 15 HOOFDSTUK4:SPELLETJESPERSPRONG 16 TIPSPEL1:NETNADEGEBOORTE. 16 TIPSPEL2:SPRONGVANSENSATIES 17 TIPSPEL3:SPRONGVANPATRONEN 17 TIPSPEL4:SPRONGVANVLOEIENDEOVERGANGEN 17 TIPSPEL5:SPRONGVANGEBEURTENISSEN 18 TIPSPEL6:SPRONGVANRELATIES 18 TIPSPEL7:SPRONGVANCATEGORIEËN 19 HOOFDSTUK5:SPEELGOEDbUITZETLIJST(NIETUITOEI,%IK%GROEI%WIE%BEN%IK? 20 OPONSBASISbSPEELGOEDbUITZETLIJSTJESTAAT: 20 KLEINSPEELTJEMETDUIDELIJKSCHEMATISCHGEZICHT 20 HANDSPEELGOED 21 MOBILE 21 FANTASIESET 22 BOEKJES 22 ACTIVITYbKLEED 22 ACTIVITYCENTRE 22 KNUFFEL? 23 Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 3
4 HOOFDSTUK6:SPEELGOEDTIPSVOORDREUMESEN 24 VORMENSTOOF 24 ZACHTEBAL,MAARWELIETSHARDERDANTIJDENSDEBABYTIJD 24 SERVIESJE 24 CREATIEFMATERIAAL 24 PUZZELSENBLOKKEN 25 BOEKJESBLIJVENINTREK,MAARNUHOUDTHIJVANKLEINEVERHAALTJES 25 SPEELGOEDTIPSVOORPEUTERS 26 SPEELGOEDWAARMEEHIJJOUKANHELPEN/NADOENMETDEDAGELIJKSEDINGEN 26 SPEELGOEDDATINSPEELTOPDEFANTASIEWERELD 26 KLIMbENKLAUTERSPEELGOED 26 SPEELGOEDDATHEMHELPTBIJHETOPDOENVANALGEMENEKENNIS 26 CREATIEFMATERIAAL,PUZZELS,BLOKKENENBOEKJESBLIJVENLEUK 26 SPEELGOEDTOPPERS 27 BABYTOPPERS 27 DREUMESTOPPERS 28 PEUTERTOPPERS 29 OEI,IKGROEIWIEBENIK 30 Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 4
5 Voorwoord Eénwerkwoord:spelen.Maardanweleenwerkwoordmetveelinhoud.EchteenWERKwoord, omdatspelenveelmeerisdanalleenlekkerbezigzijn.meerdanalleenmaarjezelfvermaken.spelen isleren,keihardwerken,verwerkenenamusereninéén.erisdusniets simpels aanhetspelen.en nogwonderbaarlijker?jebabydoethethelemaalvanzelf.tochhelpthethemalsjijhemfaciliteert opdejuistemanier.datwilzeggen,alsjejebabybegeleidtopdemanierwaarophijdatnodigheeft. Bovendienzegtdemanierwaaropjebabyspeeltookietsoverzijnkarakter.Welkeelementenvan hetspeelgoedfascinerenhem?hoegaathijmethetspeelgoedom?voorwelkespelletjeskiesthij netnahetnemenvaneensprong?datspelenessentieelistijdensdeontwikkelingstaatvast.datdit veelverbandhoudtmetdesprongenook.nietzogekdusdatwijinoei,%ik%groei%wie%ben%ik?dieper ingaanopdeverschillendespelletjestijdenseensprongenuitleggenwatjebabypersprongleertvan diespelletjes.ookleggenweuithoejealheelvroeg,aandehandvandezespelletjes,zijneigen karakterkuntontdekken.fascinerendinditminikebookleesjetweeintroductiehoofdstukkenuit Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik?OokkrijgjevaniederesprongeenleukspelletjetelezenuitOei,%ik%groei% Wie%ben%ik?BovendiengevenwejeeenleukebasisKspeelgoedKuitzetlijst.VeelleesKendaarna speelplezier Oei,%ik%groei% Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 5
6 Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 6
7 Hoofdstuk 1: Als hij maar gelukkig is AlsKiemaargezondis. Hoevaakhorenwedezeuitdrukkingniet?Enlatenweeerlijkzijn,datis natuurlijkdenummerkéénkwensvaniedereendieeenkindjeverwacht.hetduurtookaltijdeentijdje voordatjealsouderdurfttegelovendatjeeengezondkind 1 hebt.jebentechtnietdeeerstediebij elkhoestjedehuisartsbelt Dietwijfelsoverdegezondheidvanjebabyzijnheelnormaalenzeer belangrijk. Eengoedegezondheid istenslottehetgrootstegoeddatjekuntbezitten.hetiseen basisbehoefte,wantjekuntalleenmaarmeervanhetlevenverlangenalsjenietmeteen levensbedreigendeziektewordtgeconfronteerd. Vroeger,toenwenognietallerijkdomenkennisophetgebiedvangezondheidhaddendiewenuin dewestersewereldhebben,waseen goedegezondheid zelfseenvandeweinige bezittingen.in hetbeginvandetwintigsteeeuwkwamhethelaasnogmaaraltevaakvoordatbaby sbinneneen paarmaandenzonietwekennahungeboortestierven.logischdatmensenalblijwarenalshunkind deeersteperiodeoverleefdeengezondwas.misschienishetdaaromdatermenseninoostkafrika zijndiehunkindpaseennaamgevenalshetéénjaarwordt.indiegebiedeniseen goede gezondheid vaaknogsteedshethoogstmogelijkbereikbare. Gelukkigligtdetijdvanmassalebabysterftedoorgebrekaangoedegezondheidachterons, tenminsteindewestersewereld.ditkomtdooreenaantalbelangrijkeontdekkingenophetgebied vanbabygezondheid.wehebbendezogenoemde hygiënischeperiode gehadindejarentwintigen dertigvandevorigeeeuwenallesgeleerdoverhygiëne.vervolgenskwamenerconsultatiebureaus dieonshetnodigeleerdenovergoedevoeding. Vanafdejarenzestigvandevorigeeeuwdurfdenoudersopenlijkdewens alskiemaargezondis te verbrekennaar alskiemaargezondisenlekkerinzijnvelzit.nuhygiëneengoedvoedselmeestal gegarandeerdwaren,kondenouderszichdieextrawensveroorloven.erwasveelaandachtvoor emotioneleontwikkeling,veiligegehechtheidenbasisveiligheid.veelonderzoekwerdgedaannaar delangetermijngevolgenvanemotioneleverwaarlozingenonveiligegehechtheid.alleouderswillen immersgraagdathunkindlaternietdefoutingaateneenflinkedosisbasisveiligheiden zelfvertrouweniseenaardigebufferdaartegen.maardatishetnietalleen.onderzoekheeft aangetoonddateenbabydienietdeheletijdbezighoefttezijnomeengoedehechtingveiligte stellen,veelmeertijdkanstekeninhetverkennenvanzichzelfendewereldomhem 2 heenendaar zijnvoordeelmeekandoen. Alsjedeontwikkelingvan wensenvanouders indegeschiedeniszoleest,lijkthetwelalsofwe steedsmeerwillenensteedsmindersneltevredenzijn.aandeenekantisdatookzo,maarhetis nietnegatief.ouders,inwelketijdsperiodeenwaaropdewerelddanook,willenhetbestevoorhun kind.datiseenvandeongeschrevenregelsvanhetouderschap,eenregeldiealleoudersopaarde metelkaarverbindt.datwijinstaatzijnonzelathoogteleggenisgeenschande,maarietswaarwe blijmeemoetenzijn. 1 Met gezondkind bedoelenweallekinderendienietmeteenlevensbedreigendeziektegeborenworden. Kinderendiekanshebbenopeenlangleven,dusookkinderenmeteenafwijkingaanhetfysiekegestelwaarbij deafwijkingnietlevensbedreigendis. 2 Vanwegedeleesbaarheidwordtdebabymet hij aangeduid,terwijldaariederekeer zij/hij zoumoeten staan. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 7
8 Delaatstetijddurvenwealsoudersdelatweerwathogerteleggen: AlsKiemaargezondis,lekkerin zijnvelzitengelukkigis.datislogisch.alsjebedenktdateenbabyaan meer kantoekomen, wanneereraandebelangrijkstebasisbehoeftenvoldaanis,zoalsgoedevoeding,gezondheid, koestering,warmte,liefde,basisveiligheid,zelfvertrouwenenergensbijmogenhoren.determ geluk doetzijnintrede.datkleinewoordheeftechterwelgrotegevolgen.watisgeluk?enwaar vindjegeluk?jezoudestellingkunnenhanterendateengelukkigmensiemandisdiezichzelfkan zijnenalszodaniggeaccepteerdwordtindezesamenleving.dezestellinglaatookzienwaaromwe uitdrukkingenals blijfbijjezelf, volgjehart en komaanjezelftoe zoveelhoren.maargoed,alsje alsgelukkigmensjezelfmoetkunnenzijn,moetjenatuurlijkweleerstwetenwiejezelfbent.weten watjouwpersoonlijkheidis.iedermensheefteenuniekepersoonlijkheid.daarwordjemee geboren.jouwbabyheeftdusookalderuweaanlegvoorzijnunieke ikje ophetmomentdatje hemvoordeeerstekeeraankijkt.dat ikje,ofweldiepersoonlijkheid,gaathijverderontwikkelenen verkennen.eenheelboeiendeontdekkingsreisvoorjebaby,énvoorjou Alsoudermaakjesamenmetjebabyeenjarenlangeontdekkingsreisopzoeknaarde persoonlijkheidvanjebaby.samenopzoeknaarzijnpersoonlijkheid,desleuteltotgeluk. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 8
9 Hoofdstuk 2: Het mysterie van de persoonlijkheid Waarhebbenweheteigenlijkoveralswehetwoord persoonlijkheid gebruiken?eigenschappenof kenmerkenvaneenpersoondieduurzaamzijn,komenhiervoorinaanmerking.alseigenschappen iederedagkunnenveranderen,hebbenweheteerderover stemmingen.alsiemandeenkeertje chagrijnigis,zeggenwedathijeenslechtebuiheeft.alsiemandaltijdchagrijnigis,danzeggenwe dathijeenzeurige,zure,gemelijke,korzeligeen/ofwreveligepersoonis.dielevensinstellingmaakt dandeeluitvanzijnpersoonlijkheid. Hetontdekkenvandepersoonlijkheidvanjebabyisnietgemakkelijk.Eigenlijkweetniemandnog precieshoeeenpersoonlijkheidontstaat,welketypenjeinpersoonlijkhedenkuntonderscheidenen hoejeprecieseenpersoonlijkheidinkaartkuntbrengen.eendingiswelduidelijk:een persoonlijkheidisuniekeneenvandemysteriesvanhetleven.ookisduidelijkdateenaantal factoreniniedergevaleenrolspeeltbijhetontstaanendeuitingvanpersoonlijkhedenendemate vanacceptatieervandoordemaatschappij.reactiviteit,temperament,hoejekindindewereld staat,watjekindgraagdoetenerfelijkheidspeleneenrol.aldezefactoren,dematewaarinhijze bezitendemanierwaarophijermeeomgaat,makenonderdeeluitvanzijnpersoonlijkheid.doordit allesteherkennen,benjijinstaatopdejuistemaniermetjebabyomtegaan. Reactiviteit Hetwoordzegthetal:actie>reactie.Sommigebaby sreagerennueenmaalmeerofheftigeropde omgevingdananderebaby s.bijsommigebaby skunjebijwijzevansprekeneenkanonafschieten enzereagerenheellaconiekmetindierichtingtekijken.demeestebaby sschrikkengewoonen sommigegaanzowatdoorhetplafond.erzijnzelfsbaby sdiealdoorhetplafondgaanalseralleen maareentheelepeltjeopeenschoteltjevalt,bijvoorbeeld.ofjebabynuheelheftigreageertopde omgeving,ofjuistniet,iseenvandedingenwaarjedebasisvanzijnpersoonlijkheidaanafkunt lezen.eenbabydieheftigreageert,iseen open kindenzichzeerbewustvandeomgeving.een momentrustnemenzalvooreenzeerreactievebabymoeilijkzijn.zomaarwegdommelenindebox terwijlerallerleigeluidentehorenzijn,zalvoorhemeenbijnaonmogelijkeopgavezijn. Alsjealsoudermerktdatjeeenzeerreactievebabyhebt,kunjejebabydusookmaarbetereven naarzijnrustigekamertjebrengenominslaaptevallen.eennietzoreactievebabylaatzichminder gemakkelijkdoordeomgevingafleiden.hijheeftergeenmoeitemeeomindewoonkamerinslaap tevallen.druktevanspelendebroertjesofzusjesbrengthemnietvanslag. Ishetdanfijnomeennietzoreactievebabytehebben?Ookhierbijgeldt:iederuitersteheeftzijn voorkennadelen.eenbabydiebijnanergensopreageert,lijktheelerginzijneigenwereldteleven endatkanvooronbegripbijoudersofdeomgevingvandebabyzorgen.welkematevanreactiviteit jebabyheeft,maakthemdusnietbeterofslechterquapersoonlijkheid.hetherkennenvandemate vanreactiviteitisalleenbelangrijkomtewetenhoejehetbesteopjebabykuntinspelen. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 9
10 Temperament Iedereenweetwattemperamentis.Eentemperamentvollebabylaatduidelijkzienwathijwil,hoe hijhetwilenhijzeteenkeelopalshetnietgaatzoalshijdatwil.juistomdatjebabyjenietin woordenkanvertellenwathijwilenhoehijietswil;ofwaarhijbehoefteaanheeft,ishetvoor oudersvrijgemakkelijkomintespelenopdebelevingswereldvaneentemperamentvollebaby.het ontdekkenvandepersoonlijkheidendepersoonlijkeinteressesvaneentemperamentvollebabyis gemakkelijkerdanhetherkennenvandepersoonlijkeinteressesvaneennietzotemperamentvolle baby. Opdeeenofanderemanierwordenbaby smeteennietzopittigtemperamentdanookmindersnel geaccepteerddoordeomgeving.datklinktergzwaar,maarhetiswelietswaarjejealsoudervan eenmindertemperamentvolle,somszelfsschuwebabyvanbewustmoetzijn.eenschuwebabyzal bijvoorbeeldzijnogendichtdoenenzijnhoofdafwendenalsereenvoorhemvreemdepersoonmet hembeginttepraten.vaakziejedat,alsdebabydatdriekeerbijdezelfdepersoondoet,dezedenkt datdebabynietsvanhemmoethebben.onzin,eenschuwebabyheeftalleenwatmeertijdnodig voordathijcontactdurfttemaken.houddaargewoonrekeningmee. Ookallijkthetdusdatmetdeeneextremeuitingvaneentemperamentvollebabygemakkelijkeris omtegaandanmethetandereuiterste,eenschuwebaby,beidehebbenhunvoorkennadelen.een oudervaneenheeltemperamentvollebabyzaldeheledagdrukindeweerzijnmethaarbabyen s avondsbekafopdebankploffen.broertjesenzusjesvandezebabyzullenmisschienrelatiefminder aandachtkrijgen,omdatalleaandachtopgeëistwordtdoordetemperamentvollebaby.schuwe baby swordenmisschiennietzogemakkelijkgeaccepteerddoorsommigemensenuitdeomgeving, maarkennenwelheelduidelijkhungrenzen.tothier,en(nognietverder.ookbijtemperamentals onderdeelvandepersoonlijkheidgeldtdus:heteenisnietbeterdanhetander.hetgaateromdatje ontdektwelkematevantemperamentjebabyheeftenhoejehieralsoudermeemoetomgaan. Hoe je kind in de wereld staat Alsjededuurzame(bijnanietofnooitveranderendeeigenschappenvanvolwassenenofkinderen vanafdekleuterleeftijdprobeerttebeschrijvenenjehebtdaarvooreenpaarduizendbijvoeglijke naamwoordentotjebeschikking,kunjediebeschrijvingensteedsweerineenkleinaantalgroepen rangschikken.uitonderzoekisgeblekendatbeschrijvingenbinneneengroepveelmetelkaar gemeenhebbenendaaromookzijntebenoemen.zospreektmenvan extravert, aangenaam, consciëntieus, neurotisch, eerlijk, intelligentmetveelvoorstellingsvermogenenniet conventioneeldenkend,enzelfs religieus.wereldwijdisditonderzoekgedaaninheelverschillende landenentalenensteedskomendiezelfdegroepenweerbovendrijven.debeschrijvingenvande groepenzijndimensies,dievanheteneuiterstenaarhetandereuiterstekunnenovergaanen waaropjeiederindividueelpersoonkunttyperen.indegroep extravert kennenwenaastzeer extravertemensenookzeerintrovertemensenenalleswatdaartusseninligt.verderzijner consciëntieuzeofwelnauwgezette,gewetensvollemensenenslordige,gewetenlozemensen enzovoort. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 10
11 Daarnaastheeftmengevondendatdebeschrijvingenvanduurzameeigenschappenvankinderen van3,5jaarsamenhangenmetdelichaamstaalengelaatsuitdrukkingenvandezekinderentoenze babywaren.datbetekentdatoudersalheelgoedeenideeoverdepersoonlijkheidvanhunkind kunnenhebbenwanneerhetnogeenbabyis.alshunkindeenmaalkleuteris,praatenzelfstandig dingenonderneemt,kunnenzedepersoonlijkheidgoedonderwoordenbrengenenonderbouwen. Toendatzelfdekindnogbabywas,haddenzeeigenlijkinhunachterhoofdalkunnenwetenwelke persoonlijkheidhunbabyhad. Jekuntdusalheelwattewetenkomenoverdepersoonlijkheidvanjebabyofdreumesalsjeheel goedopaldiekleinedingeninzijnlichaamstaallet,wanneerjehemverzorgtenmethemspeelt.er isheelwatteontdekken Intelligenties: wat je kind graag doet Vroegerdachtmenbijhetwoordintelligentmaaraanééndimensie:jebentintelligentofjebent dom.datideeisdewereldingekomentoendeeerste intelligentietest rond1900inparijs ontworpenwerd.dieintelligentietestzou schoolse intelligentiemeten.nuisalgemeenbekenddat erooknogandereintelligentieszijn,dieineensimpeleintelligentietestonderbelichtblijven.de krantenstaandagelijksvolmetinformatieoversocialevaardighedenen socialeintelligentie. Daaroverzijnookveelboekengeschreven.Demoderneindelingeninzichteninintelligentiesmaken begrijpelijkerwatjekindgraagdoetenwaarzijnunieketalentenliggen. Volgens%sommigen%zijn%er%zeker%acht%intelligenties.%Dat%zijn%de%volgende:% 1. Muzikaleintelligentie; 2. LichamelijkKkinesthetischeintelligentie(decontroleoverlichaamsbewegingombijvoorbeeld eenspeltekunnenspelen,zoalsinallerleisporten,ofemotiesuittekunnendrukken,zoals bijballetendans; 3. LogischKwiskundigeintelligentie(wiskundigslim; 4. Taalkundigeintelligentie; 5. Ruimtelijkeintelligentie(ruimtelijkinzicht/overzicht; 6. Interpersoonlijkeofwelsocialeintelligentie(deintentiesenwensenvananderen doorhebben,ookalzijndienietuitgesproken; 7. Intrapersoonlijkeintelligentie(toeganghebbentotdeeigengevoelensenemotiesendie gebruikenomheteigenhandelentesturen; 8. Naturalistischeintelligentie(inzichtindewereldvanplantenendieren. Iedermens,dusookjebaby,heeftaldezeachtsoortenintelligenties.Devraagisalleeninwelke matehijwelkeintelligentieheeft.dematewaarinismedebepalendvoorzijnpersoonlijkheid.heel logischeigenlijk.alsjeergensgoedinbent,kunjedaargemakkelijkersuccesmeebehalen.succesis leukentrektjealsmensaan.alsjeergensechtnietgoedinbent,moetjeheelveellerenvoordatje succesboekt.datvergtheelveelenergieengaatnietgemakkelijk.daarvoorishetminder aantrekkelijkomtedoen. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 11
12 Wijhebbenalsvolwasseneninmiddelsgeleerddatjevoorsommigedingenechtjebestmoetdoen endatjesimpelwegsommigedingen moet leren,ookalzoujedatlievernietdoen.jebabybeseft natuurlijknognietdatjesommigevaardighedenonderdekniemoetkrijgenomteslageninhet leven.hijlaatzichnietdoorditsoortrationeleargumentensturen,maarlaatzichveelmeerleiden doorzijnemoties.hijgaatlieverdoormetdingendiehemeenpositiefgevoelgeven,dingendiehem aantrekken,dingenwaarbijhijsuccesbehaaltendiebijzijnpersoonlijkeintelligentiesenzijn persoonlijkheidpassen.vooroudersisdebabytijdenkindertijddanookeenheelgoedeperiodeom teontdekkenwaardeintelligentiesvanhunbabyliggen. Baby sendreumesenvertonendusgroteverschilleninwatzegraagdoen,waarinzegeïnteresseerd zijnenwaarzegoedinzijn.endieverschillendzijneenvoorbodevanwaterlatervanzekanworden. Hetisdanookbijzonderinteressantomdesterkstekanten,deinteressesendevoorliefdesvanje babytelerenkennenindathelescalavandieachtintelligenties.dankunjediesterkekanten,die interessesendievoorliefdeseenkansgevendoorgunstigerandvoorwaardentescheppen.endat geeftjebabyendreumesweerdekansomoptimaaltotzelfverwezenlijkingtekomenengelukkigte zijn. Bijbaby sisalleennogmaarsprakevan ruweintelligenties.dankunjebijvoorbeelddenkenaande vaardigheidomtonenteonderscheidenbijmuzikaleintelligentieofdevaardigheidomdiepteeneen afgrondteherkennenbijruimtelijkeintelligentie. Bijdreumesenenpeuterskomjedeintelligentiestegeninsymboolsystemen.Voorbeeldendaarvan zijnzinnenenverhalenbijtaalkundigeintelligentie,liedjesbijmuzikaleintelligentie,tekeningenbij ruimtelijkeintelligentieengebaarendansbijlichamelijkkkinesthetischeintelligentie.engazomaar door.hetwoordsymboolwordthierbijgebruikt,omdateensymboolstaatvoorietsinde werkelijkheid.hetsymboolvertegenwoordigtietsindewerkelijkheid.detekeningdiejouwpeuter vanjoumaakt,staatsymboolvoorjou,dievertegenwoordigtjouzoalsjouwpeuterjouziet.enhet woord mama vertegenwoordigtjouook. Alskinderennaarschoolgaan,krijgenzetemakenmetnotatiesystemenzoalsbijlezenenschrijven, rekenen,landkaartenenmuziekschrift.detekensopschriftstaanvoordesymbolendiedekinderen alkennen.demanierwaaropkinderenmetdienotatiesystemenomgaan,weerspiegeltnuhun vaardighedenindeverschillendeintelligenties. Adolescentenenvolwassenentonendeintelligentieswaarzegoedinzijnindeberoependieze kiezenofdesportenenhobby sdiezebedrijven.zozaliemanddieruimtelijkergintelligentis, misschieneenzeezeilerwordendieronddewereldvaart.enzozaleenvoetballeralscruyffwel ruimtelijkenlichamelijkkkinesthetischheelergintelligentzijn. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 12
13 Aangeboren of aangeleerd? Erzijnaltijdweermensendieschrikkenalshetbegrip erfelijkeaanleg genoemdwordt.zekeralsdat gebeurtinverbandmetdementaleontwikkelingofdeontwikkelingvanpersoonlijkheid.eenvande redenenwaaromzezo nweerzinvoelentegenalleswatmet erfelijk temakenheeft,isdatze denkendathetdaarmeeonmogelijkwordtomnogietsteontwikkelenalsmens.datwedaarmee gedegradeerdwordentotvoorgeprogrammeerdemensenwaarbijhetnietuitmaakthoede opvoedingverloopt,waarbijheteindresultaattochalvaststaat.sommige persoonlijkheidskenmerkenzijnerfelijkbepaald.jezultvastaanjebabyziendathijsommige dingetjesprecieszoalsmamaofalspapadoet.deeenkrijgtaltijdeenroodooralshijmoewordt,de andergrijptaltijddeneusvaniemandalshijopschootzit.opa senoma swetendezefamilietrekjes altijdmeteenteherkennen. Oh,datdeedPietvroegerook Diepersoonlijkheidstrekjeszijn inderdaaderfelijkbepaald.daarveranderjealsoudernietsmeeraan. Maardathoudtnietperseindatjebabyalleenmaareenkopieensamenvoegselvanjouenje partneris.eenheleboelpersoonlijkheidskenmerkenzijnnamelijknieterfelijkbepaald.bovendienis nietalleenwátererfelijkbepaaldisbelangrijk,maarookhóejemetjepersoonlijkheidomgaat.de manierwaaropjemetdieeigenschappenweetomtegaan,leerjetijdensjeopvoeding.enhoedie aangeborenenaangeleerdeaspectenuiteindelijkdepersoonlijkheidvormen,isnogsteedseengroot eninteressantmysterie Om iedere dag bij stil te staan Zodrajejebabyinjearmengeslotenhebtvlaknadegeboorteenjegeconcludeerdhebtdatjetoch demooistebabyvandehelewereldhebtgekregen,kunjenietnalatenevendevingertjesende teentjesnatetellenenzijnhelelijfjeteonderzoeken.entevredensteljevastdatjeoogappeltwee prachtigeogenheeft,eencharmantneusje,tweebevalligeoortjes,eenknoeperiglijfje,twee armpjesenhandjesmetvijfvingertjes,entweebeentjesenvoetjesmetvijfteentjes.allesziteropen eraan.erisnietsmismethetmensjedatjegekregenhebt.hijishetzelfdealsalleanderepasgeboren baby s,maardannatuurlijkspecialer. Vanafdatmomentkunjedepersoonlijkheidvanjebabylerenkennen.Dezelevenslange ontdekkingsreisbegintnu.jebabyleertdewereldkennen,jijleerthemkennen.iederedagzieje weernieuwedingenaanjebaby,iederedagmaakjemooiemomentenmeeeniederedaggroeitde bandtussenjullie. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 13
14 Hoofdstuk 3: Hoe het boek Oei, ik groei Wie ben ik? in elkaar zit en gebruikt kan worden Oei,ikgroeiWiebenik?iseenaanvullingophetboekOei,%ik%groeiTerwijlOei,%ik%groeiJehelptbij hetherkennenvandesprongenendedrieh s(hangerigheid,huilerigheidenhumeurigheiddie iederespronginluiden,isditwerkboekgeschrevenomjetehelpenbijhetvindenvandedries ndie metiederespronggepaardgaan:spelletjes,speeltjesensituatiesdiejebabyleukkanvinden. DaarbijvolgtditboekdesprongeninOei,%ik%groeiIederhoofdstukinditboekgaatoverdedrieS n bijeenvolgendesprong. MetOei,%ik%groei%Wie%ben%ik?kunjedepersoonlijkheidvanjouwbabylerenkennendoor: debeschrevenspelletjestespelenmetjebaby; jouwouderlijkeintuïtiebetertedurvengebruikenen deobservatieopdrachtenintevullen. Metdiekennisindehandkunjedeontwikkelingvanjouwbabyoptimaalfaciliteren.Nietalleendoor despeeltjestekopendiehijleukvindt,maarookenvooraldoordespelletjesmethemtespelenen hemindesituatiestebrengendiehijleukvindt. MetOei,%ik%groei%Wie%ben%ik?doejehetzelfdealsdeoudersindecursus Hordelopen,dieHettyvan derijteniksamenmetonzecollegajeannettevanderstelthebbenontwikkeld.ineendoorde StichtingKinderpostzegelsNederland gefinancierdprojectiswetenschappelijkaangetoonddat oudersenbaby sdiemetoei,%ik%groeiindehanddeoudercursus Hordelopen volgden,hetopvele frontenbeterdedendanoudersenbaby suiteencontrolegroep,zowelsociaalenmentaalalsfysiek. InOei,%ik%groeileesjehoebaby s sprongetjes inhunmentaleontwikkelingmaken.zo nsprong wordtaangekondigddoordedrieh s.alshetweerzoveris,gaanbabyenoudersdooreen moeilijkeperiode.deze,voorspelbare,periodenkomenopvasteleeftijdenterug:ronddevijf weken,daarnarondachtweken,danrondtwaalfwekenengazomaardoor.tienkeerishet raakindeeerstetwintigmaanden.danisdeeerstegrotefaseindeontwikkelingvaneenkind afgerond.diefasewordtookweldesensorimotorfasegenoemd. Gelukkigisereengoederedenvoordiemoeilijkeperioden.Metiederesprongkrijgtjebabyer eennieuwwaarnemingsvermogeneneennieuwleervermogenbij.plotselingligtzijnwereldje overhoop.hijzietdewereldanders,begrijptanderedingen,kananderedingen.eigenlijkisniets meerwathetvoordatsprongetjewas.jebabybegintdeze nieuwewereld teontdekken.hij doetdatopzijnmanier.hijbegintmetdedingendiehemaanspreken.dedingendieaansluiten opzijnpersoonlijkheid. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 14
15 Om zelf in te vullen en bij te houden Tijdgaatsnel,voordatjehetweetzijnzegroot Ouderskrijgenditadviesvaniedereentehoren. Zelfsvanmensenindesupermarkt.Hetiswelwaar nudroomjemisschienvandetijddatjeiets meerkuntdoenmetjebaby,ofvanzijneerstewoordjesofzijneerstestapjes.jedroomtvanaldie mijlpalen.entegendetijddathijdiemijlpalenbereikt,kijkjemetweemoedterugopdetijddatje nogzo nkleinhulpeloosmensjeinjearmenhield.jezultnietdeenigemoederzijndieopeen gegevenmomentmettranenindeogeninfotoboekenzittebladerenenhetgroeiboekjevanhet consultatiebureaueropnaslaat.maarfoto slatengeenverhalenzien,enzeggennietsoverhetaantal kilo sdatjebabyaankwamtussendebezoekjesaanhetconsultatiebureau,nochoverdebijzondere momentendiehetzijngeweest. MetOei,%ik%groei%Wie%ben%ik?stimulerenwejedeverhalenopteschrijven,zodatjediebijzondere momentenwélzultvastleggen:zijneerstelachjeofdeeerstekeerdathijjeneuspakte.wevragenje ookdeontwikkelingbijtehoudentotinkleinedetails.wantjuistindiekleinedetailszithetgrootste geluk.bovendienhelpthetopschrijvenjoubijdeontdekkingsreisomjebaby spersoonlijkheidte lerenkennen. Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik?isgeeninvuloefeningwaarbijhetantwoordopdevrageneensoort blauwdrukvandepersoonlijkheidvanjebabyis.nee,ditwerkboekgeeftjoudestimulansende handvattenomdatzélftedoen.doordatjevanafdegeboorteactiefbezigbentmethetbewust inzichtkrijgeninjebaby spersoonlijkheidenhoejehierhetbesteopkuntreageren,leerje jezelfvaardighedenwaarjejehelelevenalsouderprofijtvanhebt Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 15
16 Hoofdstuk 4: Spelletjes per sprong InOei,%ik%groei%Wie%ben%ik?Leesjepersprongallerleispelletjesdiejeleukkuntspelenmetje babyindesprongwaarjebabyopdatmomentinzit.weleggenpreciesuitwelkspeelgoed geschiktis,watjebabydaarvanleertenhoejeeropverschillendemanierenmeekuntspelen zodatjebabyoptimaalgenietvanhetspelen.echter..wewillenjeinditgratisgedeeltevanoei,% ik%groei%wie%ben%ik?tochalvasteenpaarleukespelletjesuitleggen Tip spel 1: net na de geboorte. Mimiek Achtergrond:Jebabyisnuerggeïnteresseerdineenschematischgezichtdatbestaatuit tweestippeneneenstreep.dooroverdrevenveelmimiek(uitdrukkingeninjegezichtte toveren,kunjejepasgeborenbabyafleidenenvermakentegelijkertijd.meteenbeetje geduldzuljeziendathijsommigevanjegelaatsuitdrukkingennadoet.jeleesthetgoed:zelfs vlaknadegeboortesterkernog:jezultziendathijjuistvlaknadegeboortedieoverdreven gezichtsuitdrukkingennadoet Hetspel:Zorgdatjenietverderdan25cmvandeogenvanjebabyvandaanbent,omdatzijn blikveldnietverderreikt.hijkanopeengrotereafstandnognietgoedzien.maakcontact metjebaby.datkandoorhemte roepen ofdooreengekgeluidjetemaken.tuit vervolgensjelippen,heeloverdreven,terwijlje oe zegt.ofspreekjeverbazinguit: Aaahhh,waarbijjejemondwijdopendoetenevenwijdopenhoudt.Natuurlijkmaakjeje ogenextragroothierbij.jekuntookheeloverdrevengekkekauwbewegingenmaken.varieer netzolangmetaldezebewegingen,totjedoorhebtwaardeinteressesvanjebabynaar uitgaan.jezultmerkendatjebabydemimiekdiehijinteressantvindtonbewustzalgaan nadoen.denkdannietaangekkebekkentrekken,maaraansubtieledingenzoalshetwijd openhoudenvanjemond,hetpuntjevanjetongzovermogelijkuitjemondstekenofeen langzame,herhaaldesmakbeweging.somsdoethijookeenbewegingvanjehoofdna. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 16
17 Tip spel 2: sprong van sensaties Accommoderen Achtergrond:jebabyisnuinstaatzijnoogspierenbetertegebruiken.Totdezesprongzagje babyslechtsscherpopeenafstanddienietverderwasdanzo n25cm.nuvergroothij letterlijkzijnwerelddoorverderendaardoormeertekunnenzien.demeestebaby skunnen nudingenopeenafstandvanzo n75cmscherpzien.maaroogspierenzijnnetalsandere spieren:zemoetengetraindworden.daarisjebabynuvannatureingeïnteresseerd.jekunt hemhelpendezevaardighedenonderdeknietekrijgendoorspelletjesmethemtespelen. Zohelpjejebabysnellerengemakkelijkerdesprongtenemen. Hetspel:Houdhetspeeltjezo n30cmvanjebabyafenvraagzijnaandacht.datdoejedoor voorzichtigmethetspeeltjeteschudden.nuverplaatsjehetspeeltjeheellangzaamvanlinks naarrechtsofjuistlangzaamietsverdervanjebabyaf.jezultmerkendatjebabyhet speeltjemetzijnogenvolgtenveelminderdantotnutoezijnhelehoofdjedraaitomhet speeltjetezien. Tip spel 3: sprong van patronen Wiljezitten? Voorbereidingen:Legjebabyvoorjeopdegrondopeenactivitykleed.Ganaofjebabyniet temoeisom zware gymoefeningentedoen. Hetspel:Laatjebabymetiederehandeenhandvanjouvasthouden.Kijkofhijzichoptrekt. Hijmoetdusbeginnenmethetoptrekken.Hetisnietdebedoelingdatjijhemrichting zitstandtrekt.alsjebabyreageertenzichinderdaadoptrektaanjehanden,moedigjehem natuurlijkflinkaan.letop:oefenenvandelichamelijkeconditieismoeilijkvoorjebabyen kangevaarlijkzijn.letdaaromaltijdopdegrenzenvanjebaby skunnen.onthoudaltijddat jebabynoggeenvolledigecontroleheeftoverzijnlichaampje.hijkandusopeensjehanden loslatenofzijnhoofdjenaarachterenlatenvallen.datisgevaarlijkvoorzijnnekspieren.zog erdusvoordatjezo nakeligevalvoorkomtdoorjebabygoedteondersteunen.hijdoethet werk,maarjijvangthemopalshetfoutdreigttegaan.speelditspelletjenooittelang.ook nietalsjebabyhetspelletjeprimadoet.hetissnelteveelvoorzijnspieren. Tip spel 4: sprong van vloeiende overgangen Watvindthijnuleukaandemobile? Jebabygenietnogsteedsvandemobile.Hijkijktnunaaranderedingenaandemobiledan voorheen.hetprincipevandemeestemobilesiseenronddraaiendeschijfwaarfiguurtjesaanhangen dieronddraaiendoordatdeschijfronddraait.doordielangzameronddraaiendebewegingenwordt een vloeiendeovergang gecreëerd.ganaasthemzitten,kijknaarhemennaardemobile,en probeervasttestellenwaarjebabynunaarkijktbijdemobile.tientegeneendatdatdevloeiende overgangenzijn Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 17
18 Tip spel 5: sprong van gebeurtenissen Oogvoordetail Achtergrond:Jebabykrijgtbijdezesprongsteedsmeerinteresseindetailsvandingenen mensen.jezultmerkendathijopeensietsinzijnhandenheeftenhetlijktalsofhijermet zijnogeninwilkruipen.hetlijktwelalsofhijgeenoogmeerheeftvooranderedingenom hemheen.opdatmomentishijalleenmaarmetdatenedetailbezig. Hetspel:Meestalontstaatditspelspontaan.Jebabyontdektopeenseendetaildathem fascineert.meestalbegrijpenwijalsvolwassenennietwaaromdatenespecifiekedinghem boeit.tochishetfijndattelerenbegrijpen,omdatweerdanbeteropinkunnenspelen. Geefjebabyeerstdetijdomhetdetailteonderzoeken.Wanneerhijklaaris,benjijaande beurt.kunjeontdekkenwathijnouzomooiofinteressantvond?kijkofjemisschienandere dingetjeskuntvindendiehieroplijkenenwaarhijmisschienookinteressesvoorheeft. Tip spel 6: sprong van relaties Opdekinderboerderij Achtergrond:Jebabyvindthetnuleukomookderelatietelerentussendierenzienen dierenhoren.opdekinderboerderij Hetspel:Gasamenrustignaardedierenkijken.Hetkanzijndatjebabydatergengvindt. Houddangewoonafstand.Praattegenjebabyenvertelhemhoehetdierheetenwathet dierdoet.alseenkoedanechtloeitenjij boe ernazegt,leerthijderelatietussendekoe, hetgeluidvaneenechteloeienhetgeluiddatwijmakenalswijeenkoenadoen. Tip:bijdevolgendesprong,dievancategorieën,zaljeuknogmeerinteresseindekinderboerderij, dedierentuinofhetvoerenvandeeendjeskrijgen.hijgaatdandewereldincategorieënindelen. Watiseenkoe?Welkgeluidhoorterbijeenkoe?Isdieabstractetekeningookeenkoe?Neemtegen dietijdookeenjespeelgoeddierenmeenaardekinderboerderijzodathijhetspeeltjemetdeechte koekanvergelijken.hijisdannatuurlijknogveeltejongomhelemaalzelfdieconclusiestetrekken, maarjijkanhemhelpen.laathemhetspeeltjezien,vraaghemwatdatisenlaathemdanookde echtekoezien.belangrijkisdatjehethardopbenoemt. Ditisjespeelgoedkoe,endatiseenechte koe.praten,uitleggen,pratenenuitleggen.desleutelwoordenomjebabytehelpendewereldte ontdekken. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 18
19 Tip spel 7: sprong van categorieën Mamaisboos,mamaisblij Achtergrond:jebabyleertdewereldnuincategorieënintedelen.Dewereldinhokjesinte delen,zegmaar.emotiesvanmensenzijnookintedelenincategorieën,jebentboos, vrolijk,bang,enthousiastenzovoort.jebabyzalnubeginnenomgoeddemanierte begrijpenwaaropjepraatenwaaropjehetbijbehorendegezichttrekt. Hetspel:Gavoorjebabyzittenmeteentheedoekofblaadjepapierindehand.Trekeen verdrietiggezichtenpraaterverdrietigbij.overdrijvenmagbest,sterkernog,overdrijven hoortbijhetacteerspel.laatdedoekofhetblaadjedanlangzaamoverjegezichtglijdenen haaldedoekvanjegezichtaf.nuzorgjeervoordatjegezichtdetegenovergesteldeemotie vertoont.jebentnudusheelvrolijk.zeteenbredelachop,straalmetjehelegezichten praatmeteenopgewektetoon.zorgeraltijdvoordatdenegatieveemotiesniettelang aanhoudenennietechtoverdrevenzijn.alsjehetnamelijkreëeluitbeeldt,kanjekindje daarverdrietigvanworden.hijhoudtvanjouenwiljenietgraagverdrietigzien. Tip:Hetnieuwevermogenomcategorieëntemaken,stelthemenjouinstaatelkaartelatenweten datietsiemandblijofjuistnietblijmaakt.kortom:jedoeterverstandigaanjebabyvanafnuechtte latenmerkenwatjoublijmaaktenwelkgedragjounietblijmaakt.zonderconsequentiesdaaraante verbindenvoorechteregelsishetnogtevroeg,maarditisweleenvoorloperdaarvanbeginnu,en volgdezeontwikkelingpersprongzovoorkomjeeendrammendedreumeslater Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 19
20 Hoofdstuk 5: Speelgoed-uitzetlijst (Niet uit Oei, ik groei Wie ben ik? Loopeenspeelgoedwinkelinenjezietdoordebomenhetbosnietmeer.Daaromhebbenwijvoor joueensoortspeelgoedkuitzetlijstjegemaaktmetleukspeelgoedwaarjesprongenlangpleziervan hebt.wehebbenhierbijgeletophetvolgende: Speelthetgoedinopeensprong? Heeftjekindjeerlangpleziervan(alsjehetspeelgoedopheelveelmanierenkunt gebruiken,hebje meerwaar voorjegeld. Ishetspeelgoedkindvriendelijk?(Lijktoverbodig,maarlangnietalhetspeelgoedwat bedoeldisvoorbaby s,isookhanteerbaarvoorbaby sbijvoorbeeld. DezespeelgoedKuitzetlijstgeeftjeeenglobaalinzichtinwaareengoedespeelgoeduitzetaanmoet voldoen.indewinkelzuljeziendatpersoortspeelgoeddatwijaangeven,meerderespeeltjesaan dieontwikkelingseisenvoldoen.aanjouomdanzelfopdekwaliteittelettenenereenuittekiezen diejouhetbestelijkt,bijvoorbeeldquakleurstellingofprint,endiehetbestebijjepast. OnsspeelgoedKuitzetlijstjeisgemaaktvoorbaby svan0tot12maanden.ditomdathetindietijd vaaknogmoeilijkisomtekiezenwaterleukisvoorjebaby.voordreumesenenpeutersgevenwe nadeuitlegoverditlijstjenogwattips. Op ons basis-speelgoed-uitzetlijstje staat: Eénkleinspeeltjemetduidelijkschematischgezicht(liefstmetrammeltje Vierstuksklein(handKspeelgoedmetduidelijkepatronen,verschillendematerialenen vooral:babyhandvriendelijk Eénmobilediekleurrijkencontrastrijkis,mooiegeluidjesmaakt(dusluisterenvoorje hemkooptenalsdezeooklichtjesprojecteert,danishethelemaalmooi Eénfantasieset Eenpaarboekjes EénactivityKkleed EénActivityCentre Eénknuffel? Klein speeltje met duidelijk schematisch gezicht Perfectvoordewekennetnadegeboorteiseenspeeltjemeteenheelduidelijkschematischgezicht erop.nietalteveelpoespaseromheen.jebabykijkthiergraagnaar.trekzijnaandachtmethet speeltjedooreenbeetjeterammelen.eenspelletjespelenmetjepaardagentotwekenoudebaby duurtnuvaaknietlangerdaneenpaartellen.wantevennaareenschematischgezichtkijkenende indrukkenopdoenissupervermoeiendvoorjebaby.jezultmerkendatditspeeltjenogmaandenin trekblijft,ookalshijalnaarheelanderedingenkijktdancontrastenenschematischegezichten. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 20
21 Handspeelgoed Omdatjebabydeeerstemaandennognietmobielis,heefthijlogischerwijseenvoorkeurvoor speelgoeddatbinnenoogkenhandbereikis.duskleinspeelgoed.wijnoemendatvaak handspeelgoed.ditomdathetinjouwhandmoetpassenenomdatjebabyhetopeengegeven momentzelfvastmoetkunnenhoudenindehand.groteobjectenzijnnogteonoverzichtelijk.kies vooreenaantalverschillendespeeltjes.heteerstesleutelwoordhierbijis verschillend,dusdivers speelgoed.zorgerdusvoordatdespeeltjesdiejeaanschaftallemaalietsanders in zichhebben, overanderefunctionaliteitenbeschikkenenerandersuitzien.zoleerthijvaniederspeeltjeiets. Tochmoetenerookovereenkomstenzijntussendediversesoortenspeelgoed.Zomoetenaldeze handspeeltjes: contrastrijkzijn(voornadegeboorteensprongvansensaties visuelepatronenbezitten(sprongvanpatronen visueelenauditiefprikkelen(erdusaantrekkelijkuitzieneneengeluidjemaken,of visueelensensitiefprikkelen(erdusaantrekkelijkuitzienenuitdagendaanvoelen ronddraaiende(vloeiendebewegingenmaken(sprongvanvloeiendeovergangen. ZorgervoordatjezoweleenvisueelKauditiefspeeltjeinhuishebtalseenvisueelK sensitiefspeeltje. babyhandvriendelijkzijn.hierkunnenwenietgenoegnadrukopleggen.erbestaatzo veelspeelgoedvoorbaby sdathelemaalnietgoedisvooreenbaby.eenbabymoet namelijkietslerenpakken.datisheelzwaareningewikkeldvoorhem.hijwilhetgraag leren,endusookgraagsucces.jekuntnognietvanhemverwachtendathijeersthet speelgoedgoedobserveert,inschatvanuitwelkehoekhijhetbestehetspeeltjekan pakkenendanzijnhandzodraaitdathijnetbijdathandvatkan.datisechtveelenveel teveelgevraagdvanhem.eengoedhandspeeltjepastoptallozemanierengoedinde babyhand.steljehetvolgendevooralsjespeelgoedkoopt:jijmoethetkunnenpakken alsjenetwakkerbent,alsjenognietveelkrachthebtinjehandenenmeteen ovenhandschoenaan.jesnapt:danishetpakkenvoorjouookmoeilijkeneenbeetjete vergelijkenmetdepakpogingenvanjebaby. nietveelwegen.hetspeelgoedmoetnietzozwaarzijndathethempijndoetalshijhet speelgoedbovenzichhoudtenperongeluklaatvallen. Envooralhetspeelgoedgeldt:hoemeereffectenzoalslichtjes,geluidjesen verschillendematerialen,hoeleuker Tip:Houdbijhetaanschaffenvan handspeelgoed (speelgoedwatjeukzelfkanpakkenook rekeningmetdesprongvanrelatiesendebijbehorendefascinatievoordetails.labeltjesknoopjes, oogjes,hetdoetwonderen Mobile Eenleukemobileschafjewaarschijnlijkaltijdensjezwangerschapaan.Zorgervoordatdezekleurrijk encontrastrijkis.deleukstemobileszijngemaaktvanmeerderematerialenenmakenverschillende geluidjes.eendieooknogeenslichtjesprojecteertstaatgarantvoorsprongenlangmobilekplezier Eenmobileisoverigensnietalleenleukaanhetbedje,maarookbovendewieg.Eenmobileheeft namelijkeendubbelefunctie:aandeenekantmaaktdemuziekenderonddraaiendebeweging slaperig,aandeanderekantstimuleerteenmobileheelergdeobservatievermogensvanjebaby, waardoorhijveelleert.hijwordterdusmoevanalshijwilgaanslapen,enenergiekalshijwilgaan spelen Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 21
22 Fantasieset EenfantasiesetzoalseenboerderijmetdierenisalleukvanafdesprongvanRelaties,diejebaby maaktalshijongeveereenhalfjaaroudis.vanaf,wantjeukzalerpasheelintensiefmeegaan spelenalshijanderhalfjaaroudisendefantasiewereldechtbegint.haalvoornudedierenuitdeset enlaathemdedierenzien.diezijnookmakkelijktepakkenenjekuntzeleukineendoosjestoppen, zeeruithalen,ondereenbekertjeleggen.in,op,onder,allemaalbegrippendieafstandsrelatieslaten zien.daarishijnuingeïnteresseerdbijdevolgendesprong,dievancategorieën,leerjehemde dierenincategorieënintedelen,ookmetbehulpvanditspeelgoed.hijleertzodeovereenkomst tusseneenfotovaneenvarken,eenechtvarken,eenknuffeldierkvarken,eengeschilderdvarken,het geluidvaneenvarken,enzovoort. Boekjes Boekjesendewaardevanhetlezenwordenvaakechtonderschat.Vanafeenmaandofzes,metde sprongvanrelaties,zijnboekenalleukkiesvoornuboekenmetduidelijkeplaatjesenweinigtekst. Kiesvoordiverseboekenovereenbepaaldonderwerp.Neemnudieboerderijdieren:kiesvooreen boekjemetgetekendedieren,eenboekjemetfoto svandiereneneenboekjemetflapjesen verschillendematerialen,waarbijdedierennatuurlijkookcentraalstaan.herkennen,bekijkenen dierengeluidenmakenzijnhetleukste.vanafdesprongvancategorieëngajedeverschillende beeldenvaneenvarkenmetelkaarvergelijken.pakdanookhetvarkenuitdespeelseterbijlezenis nietalleengoedvoordementaleontwikkelingvanjebaby,maarookvoordeveiligehechtingende taalontwikkeling.lezenisechtbelangrijkenleuk Activity-kleed EenactivityKkleedheeftdriefunctionaliteiten: 1. goedeplekommotorischevaardighedenteoefenen; 2. goedvoordefijnemotoriekendeobservatiekunsten; 3. veiligebasis. OpeenactivityKkleedisjebabyvrijomtelerendraaien,zitten,uitstrekken,enzovoort.Hetiszacht enwerktooknogeensvisueelprikkelend.laathemookgeregeldinzijnblootjeofmetalleendeluier omoefenenophetkleedkledingremtdemotorischevrijheidnamelijkaltijdeenbeetje.eengoed activitykkleedheeftoveralennergensdingenteontdekken.kiesdusvooreenkleeddatverschillende babykvriendelijkeenbabykuitdagendepatronenbezit,waarinveelverschillendematerialenverwerkt zijn,datgeluidjesmaakt,flapjesheeft,enzovoort.aldiematerialenvoelenenflapjesoptillen stimuleertdefijnemotoriek,terwijldekleurenenpatronenvisueelstimulerendwerken.tenslotte, maarzekerniethetminstbelangrijke:eenactivitykkleedwordtvertrouwd.eenveiligplekjeomopte spelenenevennietzoveelprikkelsvanbuitenafopvangen.neemhetkleeddusmeealsjeopvisite gaatzokanjebabyeventotrustkomen. Activity Centre EenActivityCentreiseentoppervoorallebaby sbovende6maanden.kiesereenwaarjeukvan allekantenbijkanenwaarveelknoppenaanzitten.knoppenzijnfavorietvanafzesmaanden,bijhet nemenvandesprongvanrelaties,maarblijvendatookheelerglangnadezesprong Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 22
23 Knuffel? Eenknuffel liefomtezien,fijnomjevertrouwdbijtevoelen.tochisechtlangnietelkebabyvan naturegeïnteresseerdineenknuffel.alsjevanjongsafaanaltijdenoveraldeknuffelnaastjebaby legtendiealtijdmeeneemtdanraakthijernatuurlijkaangehecht.maardatwilnietzeggendathij daarvannaturebehoefteaanhad.ofjijechteenknuffeldierkbabyhebtofniet,merkjevanzelf.je krijgtvasttallozeknuffelscadeau.daaromhebbenwijachterknuffeleen? gezet.jehoefterniet persezelfeentekopen.maartoch eenknuffelkopeniswelleuktijdenshetinrichtprocesvanhet kamertje Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 23
24 Hoofdstuk 6: Speelgoedtips voor dreumesen Jezultmerkendathetmeestespeelgoeddatdeeerstezesmaandenintrekwas,jebabyopeensniet meerinteresseert.echtersommigespeeltjesdiejetotnutoenogmaargedeeltelijkgebruikte,gaan nogjarenmee.denkmaaraandevarkensvandespeelset.diehelespeelsetgaathijpasintensief gebruikenalshijanderhalfjaaroudis.danishijtoeaanspeelgoeddateenniveautjemoeilijkeris Vormenstoof Iedereenkentdevormenstoof,maardemeestehedendaagsevormenstovenzienerallangnietmeer uitalseenstoof.jehebtzeintallozevormenenmatenenmettallozeextratoevoegingen.hetidee achterditsoortspeelgoedblijftechterhetzelfde:hetjuistevormpjeinhetjuistegaatjevande vormenstoofkrijgen.omdattekunnen,moetjeukeerstdesprongvanprincipeshebbengemaakt. Datdoethijalshijzo nveertienmaandenoudis.zijnhersentjeszijnvanafnuinstaatomtesnappen dateenvierkantinhetvierkantegatmoetennietinhetronde.ofjeukditmeteendoorheeftnahet nemenvandespronghangtvanzijninteressesaf.eenbabydiequakarakteraangetrokkenwordttot puzzelszalditsnelleroppakkendaneenkinddatveelmeergeïnteresseerdisinsociaalspel.tochzie jedatallekinderenvroegoflaatdevormenstoofinteressantvinden.enhetwoordje vroeg isveel vroegerdanjewaarschijnlijkdenkt...juistomdateenvormenstoofzoveelmeerisdandie ouderwetsestoof,ziejedatditspeelgoedveelmeertebiedenheeftvoorveelmeerleeftijdendan vroeger.wantwaaromzoueenstoofalleenmaargeschiktzijnomtepuzzelenmetdevormpjes?na desprongvanrelatieszoekenkinderenimmersspeelgoedopwaarmeezedingentallozekeren ergensinenuitkunnenhalen.endatkanbijdemeestestovenperfect Zachte bal, maar wel iets harder dan tijdens de babytijd Wellichtspeeldejealmeteenzachtebaltijdensdebabytijd,maarjezultmerkendatdecoördinatie enmotoriekopeensveelbeterwordentijdensdedreumestijd.eenleukebalisnogsteedszacht, maarhoeftnietmeerzozachttezijnalsdezewasindebabytijd.eenbeetjestuiterenisnuookleuk Serviesje Echtefantasieverhalenheefteendreumesnogniet.Tochziejewelvoorlopersvanhetfantasiespel. Eendreumesspeeltnamelijkmaaraltegraagdingenuithetdagelijkslevenna.Hijdoethetalleenop eenvrijreëlemanier.eendreumeszalheelreëeleenkopjewater(theeinschenkenendataanje geven.eenpeuterzalerwellichteenheelverhaalomheenfantaseren.zoziejemaar:eenserviesjeis nualleukengaatnogjarenmee. Creatief materiaal Eendreumeskanechtmooiedingengaanmaken.Natuurlijknogwelallemaalheelsimpel. Tekenspullen,verf,papier,eenkinderschaartje,stickers,hetmagzekernietontbrekeninjekast Houderwelrekeningmeedateendreumesvansnelleenkwantitatieveproductieshoudt.Hijtekent lievertiensnelletekeningenoptienvelletjesdaneengrotetekeningopéénvel.ookzuljemerken datdemeestedreumesennietlangknutselenennaeenkwartiertjealweerwatanderswillendoen. Datisheelnormaalenjezultmerkendatdezetijdsperiodesteedslangerwordt. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 24
25 Puzzels en blokken Alseenkindbouwtmetblokkenofeenpuzzelmaaktstimuleertdithetconstructiefvermogenenhet ruimtelijkinzicht.jezultmerkendaterkinderenzijndievannaturegoedpuzzelenenbouwenen anderedieerergveelmoeitemeehebben.forceernooitiets.biedgeregelddeblokkenofeen puzzelaanenkijkofhijerinteresseinheeft.veelpuzzelszijnleukomeenaantalkeertemaken,en dannietmeer.simpelwegomdateenkinddanuitzijnhoofdweetwaarelkstukjemoetenerdus geenuitdagingmeerinzit.derommelmarktisdaareenidealeoplossingvoor:puzzelsvoor10cent perstuk Boekjes blijven in trek, maar nu houdt hij van kleine verhaaltjes Boekenzijnechteenheellevenlangleuk.Kiesookvoorboekendieinspelenopdefasesdiehij meemaakt.wordthijbijnazindelijk?leesdaardanleukeboekjesover Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 25
26 Speelgoedtips voor peuters Delaatstefasevandekindertijdvooreenkindnaarschoolgaat,isdepeutertijd.Tweeënhalfjaar geledenwasjeukkepuknogmaarnetgeboren,nuishijalzo nheelslimmensjemeteenechteeigen ik.hierwattipsvoorhetleukstepeuterspeelgoed Speelgoed waarmee hij jou kan helpen/nadoen met de dagelijkse dingen Eenhandtas,pannetjes,eenserviesje,gereedschap,eenstofzuiger,enzovoort.Eenpeuterwilgroot zijn,wildoenwatjijdoet.jouwrolspelen.daaromnoemjeditsoortspelookwelrollenspel. Speelgoed dat inspeelt op de fantasiewereld Eenboerderijset,eenvliegveld,eenpoppenhuis,enzovoort.Defantasiewereldbegintoptekomen alseenkindanderhalfjaaroudis.echter,tijdensdepeuterjarenisdiefantasiewereldoptopniveau. Eenspeelsetgeeftjekindderuimteomzelfeenverhaaltebedenkenenditmeteeninscènete zetten.natuurlijkishetgoedalseenkindzichzelfvermaaktmeteenspeelset,maarsamenspelenis ookheelgoedvoordeontwikkeling Klim- en klauterspeelgoed Peutersbeginnenlangzamerhandbehendigertewordenmethunlichaam.Ergensopklimmenen klauterenisgoedvoordemotorischeontwikkeling.enne omdatditsoortspeelgoedvaakbuiten staat,ishetooknogeensgoedvoordegezondheid.eenfrisseneusdoetwonderenimmers. Speelgoed dat hem helpt bij het opdoen van algemene kennis Eenpeuterbegintlangzamerhandmetletterstespelen,herkentsteedsmeerkleuren,leerttellen, leertvormentebenoemen,voertsimpelepuzzelboekopdrachtjesuit.allemaaldingendiehem onbewustopschoolvoorbereiden.goedspeelgoedhelptjepeuterdaarbij Creatief materiaal, puzzels, blokken en boekjes blijven leuk Natuurlijkkanjepeuternueenmoeilijkerwerkjemakendantijdensdedreumestijdenkunjeook anderedingengaandoen,zoalshetwerkenmetpapierkmachéenhetrijgenvankralen. Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 26
27 Speelgoedtoppers Babytoppers Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 27
28 Dreumestoppers Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 28
29 Peutertoppers Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 29
30 Oei, ik groei Wie ben ik Oei,ikgroeiisaljarenlanghéthandboekvoorjongeouders.FransPlooijgeeftjemetOei,ikgroei Wiebenik?eenkijkjeindekeukenvanhetspelgedragvanjekind.Iedermensisuniekenditboek leertjealvroegdepersoonlijkheidvanjouwbabyteontdekken.deobservatieopdrachten stimulerenjebewustmetdeontwikkelingvanjebabyomtegaanenzorgenervoordatjijdaarvan eenuniekdagboekbijhoudt.opdiewijzeziejehoejebabyzijnpersoonlijkheidzalontwikkelenen verkennen.eenboeiendeontdekkingsreisvoorjebaby,énvoorjou Metuitlegoverdeinteressesvanjebabyper sprong Stimuleertomjekindzijnontwikkelingteblijvenvolgen Creëerteenuniekdagboek Geefttipsoverspelletjesenontwikkeling Leertdewereldteervarenzoalsjebabydieziet MetprachtigeillustratiesvanJanJutte Oei,ikgroeiWiebenik? FransX.Plooij KosmosUitgevers ISBN: Speeltijd Oei,ikgroei2012 Uit:%Oei,%ik%groei%Wie%ben%ik? 30
SPEEL- EN DOEBOEK ONTDEK DE PERSOONLIJKHEID VAN JE BABY ONTDEK DE PERSOONLIJKHEID VAN JE BABY HETTY VAN DE RIJT & FRANS X.
HETTY VAN DE RIJT & FRANS X. PLOOIJ ONTDEK DE PERSOONLIJKHEID VAN JE BABY Dr. Frans Plooij geeft je de beste tips om al heel vroeg de unieke persoonlijkheid van je baby te ontdekken! Deze spelletjes en
Nadere informatiekinderkwesties positief ouderschap
kinderkwesties positief ouderschap Je bent (pas) moeder of vader geworden. Als ouder wil je het beste voor je kind. Je wil met je kind een goede en hechte band opbouwen. Je wil je kind een fijne jeugd
Nadere informatiePreschool. Retail Trainingen. alles over pluche, educatief en houten speelgoed, creatief, constructie- en imitatiespeelgoed voor baby s en peuters
alles over pluche, educatief en houten speelgoed, creatief, constructie- en imitatiespeelgoed voor baby s en peuters Onderdeel van de opleiding Verkopen in de Speelgoedbranche Retail Trainingen 2 Dit vakinformatieboek
Nadere informatieWenbeleid KDV Polderpret
Wenbeleid KDV Polderpret Inhoudsopgave : Wenbeleid...1 1.Voorwoord..2 2.Wenperiode nieuw kind..2 3.Overgang naar een andere groep.2 4. Hulp bij het wennen 2 5. Kinderen die moeilijker wennen 3 1. Voorwoord
Nadere informatieSoms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,
Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze
Nadere informatieMarja Baeten. Speel- & Leerbrief. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. houden van! redactie PIPPO
Pedagogisch werken met plezier s 1-3 jaar pa pluis jaargang 26 - januari 9 2015-3,95 - P-50954 a Max vindt om! de liefste maandblad voor peuters Een heel boekje over houden van! bv, 1953-2015 copyright
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met
Nadere informatieDe seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen
De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen Wat kun je doen als je vader of moeder bent? Je kunt je kinderen helpen bij hun seksuele ontwikkeling. Als ze klein zijn
Nadere informatiePraten leer je niet vanzelf
jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten
Nadere informatieSpellen en Puzzels. Retail Trainingen. alles over spellen, puzzels en boeken. Onderdeel van de opleiding Verkopen in de Gemengde en Speelgoedbranche
alles over spellen, puzzels en boeken Onderdeel van de opleiding Verkopen in de Gemengde en Speelgoedbranche Retail Trainingen Dit vakinformatieboek is een uitgave van: Vereniging Gebra, Zoetermeer 2 Ontwikkeld
Nadere informatiePraktische afspraken. Spelen bij de kleuters: o 4A: A-week o 4B: B-week
Praktische afspraken Spelen bij de kleuters: o 4A: A-week o 4B: B-week o Er wordt enkel tussen 12u30 en 13u15 bij de kleuters gespeeld. o De vierdeklassers die bij de kleuters spelen, krijgen die dag een
Nadere informatieBouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht?
Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Als onthaalouder sta je meestal alleen voor een groep kinderen. Net daarom is het belangrijk om te kunnen steunen op andere mensen of organisaties.
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieIk help je wel. illustraties Karlijn Scholten verhaal Isabelle de Ridder
Ik help je wel illustraties Karlijn Scholten verhaal Isabelle de Ridder Deze uitgave is een cadeau van ViaViela aan al onze opvangkinderen en (gast)ouders. Veel voorleesplezier! Juul doet de deur open.
Nadere informatieSchrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>
Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor
Nadere informatieVoorbereiding Heilig Avondmaal
Voorbereiding Heilig Avondmaal Delen (bijlage) MAANDAG: voor de jongere kinderen MAANDAG: voor de oudere kinderen Stel je bent in het buitenland op vakantie en je bezoekt daar een kerk. Bij binnenkomst
Nadere informatieSAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie
SAMEN DELEN een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie INHOUD LESBRIEF 1. Introductie 2. De SAMEN DELEN Lesinhoud 3. De SAMEN DELEN Quizzz 4. Het SAMEN DELEN Diploma 5. De SAMEN DELEN Activiteiten
Nadere informatiewww.kosmosuitgevers.nl kosmos.uitgevers kosmosuitgevers
www.kosmosuitgevers.nl kosmos.uitgevers kosmosuitgevers 2016 Kiddy World Promotions B.V., Amsterdam Exploitatierecht Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, onderdeel van VBK media concept Oei, ik groei!
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De
Nadere informatieACTIVITEIT. Tuinkers in een eierdop
THEMA: BUITEN IN DE NATUUR s Speelbrief APRIL 2016 In PIPPO april zaait aapje Pippo radijsjes in zijn moestuin, kopen Beertje Bruin en Papa Beer een bos bloemen voor Mama Beer, zoekt Muisje Meisje met
Nadere informatieWeek van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?
Nadere informatieLesbrief Hartsvriendjes. Avonturen van Kris Krokodil.
Lesbrief Hartsvriendjes. Avonturen van Kris Krokodil. Kris Krokodil is een beetje anders, want hij heeft een aangeboren hartafwijking. Daarom is hij geopereerd. Dat is te zien aan een groot litteken op
Nadere informatieVragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieOuderbijeenkomst Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid
Nadere informatieInhoud. - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot
Wie Ben ik? Inhoud - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot Kind en ziekenhuis Ouderparticipatie september 1993 Kind en ziekenhuis kindgericht = gezinsgericht februari 2009
Nadere informatienieuwtjes uit groep 3/4
nieuwtjes uit groep 3/4 Nieuwskrant 11 Van groep 3-4 Februari, maart 2015 Inhoud 1. Van groep 3 2. Van groep 4 3. Wie zijn wij? 4. Nieuwtjes in het kort 5. Energizers,wat zijn dat? Het is elke keer weer
Nadere informatieCompetent talent in de praktijk
Competent talent in de praktijk Competent talent in DE PRAKTIJK CURSISTENBOEK Talent ontdekken, ontwikkelen & inzetten Competent talent in de praktijk Cursistenboek Talent ontdekken, ontwikkelen & inzetten
Nadere informatiepedagogisch werken met plezier
pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief Kan ik zelluf! september 2014 Elk kind komt in de fase om alles zelluf te willen doen. Bij de een gebeurt dat wat eerder dan bij de ander, maar één ding
Nadere informatieVOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S
VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S ALGEMEEN: EMOTIONELE EN FYSIEKE VEILIGHEID BABY S Het pedagogisch beleidsplan geeft de grenzen (pedagogisch medewerker/kindratio
Nadere informatieVVE programma voor gastouders. Een nieuw vriendje. Thema Welkom Kiki. gastouderprogramma. Kansen in Kinderen
VVE programma voor gastouders Thema Welkom Kiki Een nieuw vriendje gastouderprogramma Kansen in Kinderen Voorwoord Voor u ligt de eerste ouderbijlage van het VVE programma voor gastouders: Welkom Kiki.
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieVoor mijn lieve kinderen Thomas, Victoria en Sarah. Jullie zijn mijn alles en meer.
www.kosmosuitgevers.nl www.oeiikgroei.nl Voor mijn lieve kinderen Thomas, Victoria en Sarah. Jullie zijn mijn alles en meer. Tweede druk, februari 2016 2016 Kiddy World Promotions B.V., Amsterdam Exploitatierecht
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief JUNI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar BABY S ZIJN OVERAL JUNI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief JUNI 2015 BABY S ZIJN OVERAL Kinderen die PIPPO lezen, zien vaak baby s om zich heen. Natuurlijk in de kinderopvang maar ook omdat vriendjes of zijzelf
Nadere informatieDE 10 SPRONGEN IN DE MENTALE ONTWIKKELING VAN JE BABY
HETTY VAN DE RIJT & FRANS X. PLOOIJ DE 10 SPRONGEN IN DE MENTALE ONTWIKKELING VAN JE BABY HET BEST VERKOCHTE BABYBOEK VAN DE BENELUX ZIE HET GEBEUREN GRATIS APP HETTY VAN DE RIJT & FRANS X. PLOOIJ DE 10
Nadere informatieVoor mijn lieve kinderen Thomas, Victoria en Sarah. Jullie zijn mijn alles en meer.
www.kosmosuitgevers.nl www.oeiikgroei.nl Voor mijn lieve kinderen Thomas, Victoria en Sarah. Jullie zijn mijn alles en meer. 4e druk, 2017 2017 Kiddy World Promotions B.V., Amsterdam Exploitatierecht Kosmos
Nadere informatieSpelen bij jouw thuis
Spelen bij jouw thuis Kinderen hebben letterlijk de ruimte nodig om te kunnen spelen. Als gastouder kun je ervoor zorgen dat jouw huis voor kinderen een plek is om prettig te spelen. Hier krijg je een
Nadere informatieBinnenkomst. Pedagogisch Actief KDV. Pedagogisch actief KDV - C. Schuurman
Binnenkomst 03 Voorwaarden Er zijn op de locatie afspraken gemaakt over het ochtendaanbod: hoe kun je kinderen een zo zinvol mogelijke besteding bieden op het moment dat er één vaste pedagogisch medewerker
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent
Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen 1. Kijkt veel naar andere kinderen. 1. Kan speelgoed met andere kinderen 1. Zoekt contact met andere kinderen 1. Kan een emotionele
Nadere informatieToolkit. Mijn kind wil een kind. Kinderen, waar kies ik voor?
Toolkit Kinderen, waar kies ik voor? Mijn kind wil een kind Informatiefolder voor ouders van mensen met een verstandelijke beperking en een kinderwens 2 Vraag een willekeurige persoon wat voor hem belangrijk
Nadere informatieVVE programma Uk & Puk
VVE programma Uk & Puk Kinderdagverblijf het Helpernest werkt sinds 2013 met het VVE programma Uk en Puk. Wij vinden gerichte aandacht voor de begeleiding van baby s en peuters en het stimuleren van hun
Nadere informatiepedagogisch werken met plezier Verstoppen is alvast wennen aan eventjes weg zijn Marja Baeten Redactie PIPPO
pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief juni 2011 Verstoppen is alvast wennen aan eventjes weg zijn Verstoppertje spelen, lijkt een simpel spelletje, maar het zit vol met grote ervaringen:
Nadere informatieNAAM ORGANISATIE: KDV DE KNUFFEL ACTIVITEIT:
ADRES: Kinderopvang Knuffel Machteld Versweyveld Columbiastraat 231 2030 Antwerpen NAAM ORGANISATIE: KDV DE KNUFFEL CONTACTGEGEVENS: 035413154 KDV.knuffel@stad.antwerpen.be ACTIVITEIT: TREFWOORDEN: VOORTDUREND
Nadere informatieKinderboekenlijst voor ouders
Kinderboekenlijst voor ouders Voorlezen aan peuters Thema Kerst www.ellyvanderlinden.nl/kinderboeken 1 / 7 Kathleen Amant Anna en de kerstboom Clavis (2010) isbn 97890448131 Het is bijna Kerstmis. Samen
Nadere informatieVoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips
VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere
Nadere informatietoont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes)
1 Omgaan met en uiten van eigen gevoelens en ervaringen toont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes) laat non-verbaal zien dat hij/zij iets niet wil (bijv. slaat fles weg, draait hoofd als
Nadere informatieSpelen en bewegen met uw baby www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Spelen en bewegen met uw baby www.cjggooienvechtstreek.nl n Spelen en bewegen met uw baby Spelen is leuk, maar ook nuttig. Al spelend kan uw kind zijn gevoelens uiten en contact
Nadere informatieInformatie Prins Heerlijk
Informatie Prins Heerlijk In dit boekje vindt u informatie over kinderdagverblijf Prins Heerlijk De bedoeling van dit boekje is om u te informeren over de verschillende zaken die belangrijk zijn voor kinderdagverblijf
Nadere informatieZindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe
Zindelijk worden De hele dag droog blijven Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Elke ouder is blij als er geen luiers meer op het boodschappenlijstje staan. Het betekent
Nadere informatieJezus maakt mensen gelukkig
Eerste Communieproject 33 Jezus maakt mensen gelukkig Jezus doet wonderen In les 5 hebben we geleerd dat God onze Vader is. Wij zijn allemaal zijn kinderen. Alle mensen zijn broertjes en zusjes van elkaar!
Nadere informatieWe geven informatie en advies aan je werkgever en collega s. Samen zoeken we naar oplossingen. We geven je informatie over verenigingen en diensten.
We geven informatie en advies aan je werkgever en collega s. Samen zoeken we naar oplossingen. We geven je informatie over verenigingen en diensten. We helpen je bij het verbeteren van je contacten met
Nadere informatieLesbrief Hartsvriendjes. Avonturen van Kris Krokodil.
Lesbrief Hartsvriendjes. Avonturen van Kris Krokodil. Kris Krokodil is een beetje anders, want hij heeft een aangeboren hartafwijking. Daarom is hij geopereerd. Dat is te zien aan een groot litteken op
Nadere informatiePiramide voor gastouders
Gastouderopvang Piramide Piramide voor gastouders Plezier voor kinderen, gastouders en ouders! Voor alle kinderen van 0-4 jaar Compleet pakket Tips, suggesties en uitgewerkte activiteiten Professionalisering
Nadere informatieLOPKE OVERZICHT ALGEMENE FICHES, VERHALEN EN ACTIVITEITENFICHES DERDE KLEUTERKLAS. ECEGO-Expertisecentrum voor Ervaringsgericht Onderwijs
LOPKE OVERZICHT ALGEMENE FICHES, VERHALEN EN ACTIVITEITENFICHES DERDE KLEUTERKLAS ECEGO-Expertisecentrum voor Ervaringsgericht Onderwijs Overzicht algemene fiches Lopke 3 de kleuterklas: algemene fiche
Nadere informaties Speel- & Leerbrief Zelluf doen! pedagogisch werken met plezier
pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief september 2011 Zelluf doen! Omdat je in de kinderopvang werkt, weet je als de beste dat elk kind in een fase komt dat hij/zij alles zelf wil doen. En
Nadere informatie1) Ik hou mij aan de volgende afspraken:
1) Ik hou mij aan de volgende afspraken: Hoe speel ik spelletjes? We kijken eerst naar het speelplaatsspelenbord: staat het op groen of op rood??? Wat mag er met de bal? Ken ik wel de afspraken? Het speelplaatsspelenbord
Nadere informatieSabine Wisman. Uitgeverij Ploegsma Amsterdam
Sabine Wisman Uitgeverij Ploegsma Amsterdam 8, 10, 13 8, 9, 10, 11, 12, 13 10 11 21 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 25 18, 19, 21, 23 30, 31, 32, 36, 39, 41 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 40, 41 30, 31,
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief JULI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar SPELEN MET WATER! JULI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief JULI 2015 SPELEN MET WATER! Water: het kost bijna niets, het is bijna overal en het is zo heerlijk verfrissend in de zomer! Kortom, een prima speelmateriaal
Nadere informatieEerste druk, april 2012 2012 Piety Alkema Illustraties: Studio Roede te Grootegast en Piety Alkema
Klein draakje Eerste druk, april 2012 2012 Piety Alkema Illustraties: Studio Roede te Grootegast en Piety Alkema isbn: 978-90-484-2341-5 nur: 277 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl
Nadere informatieverstoppertje spelen Woezel waar zit je?
verstoppertje spelen Woezel waar zit je? spelregels 1 Verstoppertje spelen voor: 2+ spelers vanaf: 6 maanden speelduur: ca. 10 min. ON Exclusief 2x 1,5V AAA alkaline batterijen Hier ben ik! OFF Woezel
Nadere informatieDe Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt
Positionering De Klankhof en t Kofschip, Etten-Leur Kernwoorden: Je mag er zijn Vertrouwen Positief kijken naar jezelf en anderen Meervoudige intelligentie Samen de merkbelofte van De Klankhof t Kofschip:
Nadere informatiePolka. Muzido ANNIE LANGELAAR FONDS
Polka Muzido ANNIE LANGELAAR FONDS Polka: het lied... 3 De muziekopname... 3 Activiteiten per leeftijd: Baby s... 4 Babydans... 4 Met muziekinstrumenten... 4 Dreumesen... 4 Klinkend materiaal... 4 Trommelen...
Nadere informatieMijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.
Nadere informatieOver slapen, (teveel) huilen en regelmaat
VERZORGING Over slapen, (teveel) huilen en regelmaat voor ouders met een baby tot 3 maanden 2 Waarom huilt een baby? Alle baby s huilen en dat is een gezonde zaak. Het is normaal. Huilen hoort bij de ontwikkeling
Nadere informatieMEER DAN 700 WENSEN VOOR VERJAARDAGEN
MEER DAN 700 WENSEN VOOR VERJAARDAGEN Omslag: Drukwerk: Danny Demeersseman Nevelland Graphics Copyright 2014 Danny Demeersseman www.wensen.eu Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
Nadere informatieSlaapwel baby. Hoeveel slaapt een baby?
Slaapwel Slaapwel baby Net zoals volwassenen slapen ook niet alle kinderen even gemakkelijk of regelmatig. In deze brochure vind je meer informatie over goede slaapgewoontes en krijg je tips voor een gezonde
Nadere informatieNaam: Locatie: Groep: Groeibericht
Naam: Locatie: Groep: Groeibericht pagina 2 Inleiding Opgroeien, opvoeden en ontwikkelen gaat bij ieder kind met vallen en opstaan. In de moderne kinderopvang nemen we een deel van de opvoeding van uw
Nadere informatieBewegen! Spelletjes voor aan tafel met een baby of dreumes
Bewegen! Kinderen hebben plezier in bewegen en doen dat het liefst de hele dag. Helaas bewegen kleine kinderen tegenwoordig steeds minder. Overgewicht komt bij steeds meer jonge kinderen voor, evenals
Nadere informatieBehandeling op de afdeling Radiotherapie; informatie voor kinderen
Behandeling op de afdeling Radiotherapie; informatie voor kinderen Inleiding voor ouders Binnenkort komt uw kind naar de afdeling Radiotherapie van het AMC voor een behandeling. Het is belangrijk uw kind
Nadere informatieLieve ouder, De inhoud van wat je schrijft is persoonlijk. Probeer eerlijk te zijn in wat je schrijft en je gevoelens toe te laten.
Lieve ouder, Langs de één of andere weg ben je in het bezit gekomen van dit boekje, omdat je je kindje verloor door abortus en je het daar moeilijk mee hebt. Dit boekje is een soort dagboek, een leidraad
Nadere informatieNieuwsbrief groep 3 november 2014
Nieuwsbrief groep 3 november 2014 Hierbij ontvangt u van ons de nieuwsbrief van november. Nieuws uit de groep: Dinsdag 3 november hebben de kinderen de derde veilig en vlot toets gedaan. Hierbij moesten
Nadere informatieLuisteren naar de Heilige Geest
Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,
Nadere informatieBeste ouders/verzorgers,
Beste ouders/verzorgers, Hoera! Het allereerst activiteitenboekje van de nieuwste BSO bij Montris kinderopvang: BSO De Zuyder. Het is allemaal best spannend voor je kind(eren) en jou: wie zitten er allemaal
Nadere informatiebegaafdheid Survivalgids Tessa Kieboom Danielle Verheye in samenwerking met Luc Descamps
DE Hoog - begaafdheid Survivalgids Tessa Kieboom Danielle Verheye in samenwerking met Luc Descamps De hoogbegaafdheid survivalgids INHOUD Voorwoord......................................................
Nadere informatieWebboek. Taalontwikkeling spelletjes
Taalontwikkeling Binnen het thema Grootte hebben we gekozen voor het boek de gele ballon. Dit is een groot boek met illustraties zonder tekst. De bedoeling is om op elke pagina een gele ballon te vinden.
Nadere informaties Speel- & Leerbrief Marja Baeten Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar NOVEMBER 2015 DOE MEER MET EEN BOEK!
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief NOVEMBER 2015 DOE MEER MET EEN BOEK! ook agje zijn bang n spook meer zijn! Illustraties Dick Bruna copyright Mercis bv, 1953-2015 dag nijntje, tot de
Nadere informatieEnergiek de lente in!
Miniboekje Energiek de lente in! 10 tips voor meer balans & energie Beste lezer, Dit boekje is een klein cadeautje voor u! De lente is weer begonnen en de bomen staan te popelen om uit te lopen. Koeien
Nadere informatieGeef. nooit op! Gods beloften voor jou MIRANDA TOLLENAAR
Geef Gods beloften voor jou nooit op! MIRANDA TOLLENAAR Geef nooit op! Tollenaar, Miranda ISBN 978-90-6353-630-5 NUR 713 Boekverzorging: Studio Vrolijk, Margreet Kattouw De bijbelteksten in deze uitgave
Nadere informatiekabouterfeest Sportdag 2002 Anne Frankschool Groep 1 en 2 Dit boekje is
kabouterfeest Sportdag 2002 Anne Frankschool Groep 1 en 2 Dit boekje is van: Spelletjes Spel 1: Kabouterballonnen-race Opdracht: Dit spel doen kabouterkinderen heel graag met z n tweeën. In een emmer liggen
Nadere informatieEffectief Communiceren NPZ-NRZ
Hand-out Workshop Effectief Communiceren NPZ-NRZ De kracht van aandacht 10 mei 2011 Nu vind ik mezelf wel aardig Als je eenmaal ziet dat het zelfbeeld van een kind positiever wordt, zul je al gauw zien
Nadere informatieOmgaan met de gevoelens van een kind
Omgaan met de gevoelens van een kind HOE KAN IK OMGAAN MET DE GEVOELENS VAN MIJN KIND IN HET ZIEKENHUIS? Praktische tips voor ouders 2 Omgaan met de gevoelens van een kind Beste ouder Uw kind is opgenomen
Nadere informatieWeekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen
Dit ben ik! Weekprogramma: Week 1; 0 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken. 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen 2 jaar Aanwijzen en benoemen delen van het gezicht. 3 jaar
Nadere informatieWanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze:
Zindelijkheidstraining Net als de meeste ouders kijkt u misschien uit naar de dag dat uw kind geen luiers meer nodig heeft. Uw kind zindelijk maken kan een enorme opgave lijken, vooral wanneer familie,
Nadere informatiePiramide. Informatie voor ouders en verzorgers
Voor- en vroegschoolse educatie Piramide Piramide Informatie voor ouders en verzorgers Voor alle kinderen van 0 tot 7 jaar Optimale ontwikkeling van ieder kind Spel staat centraal Zelfstandig leren Wat
Nadere informatieLuisteren, hoe leren kinderen dat?
Leren luisteren Luisteren, hoe leren kinderen dat? Kinderen hebben grenzen en regels nodig. Ze zorgen voor duidelijkheid en veiligheid en ze leren hen omgaan met anderen. Verwacht niet van kinderen dat
Nadere informatieMijn Hummelboekje. HOOFDSTUK 1: t Hummelhuis
Mijn Hummelboekje HOOFDSTUK 1: t Hummelhuis Dit is Hummeltje. Hummeltje kan eventjes niet bij zijn mama en papa wonen, omdat zij nu niet voor hem kunnen zorgen. Daarom komt Hummeltje naar t Hummelhuis.
Nadere informatieVoorwoord... 11 Over de schrijver... 12 Inleiding... 13 Begrippenlijst... 15
Inhoud Voorwoord... 11 Over de schrijver... 12 Inleiding... 13 Begrippenlijst... 15 Hoofdstuk 1. Betekenisvol werken, een methode... 17 Waarom het minder werk is en meer oplevert... 17 1.1 Vrije tijd in
Nadere informatieHet Groot en Bijzonder Verdriet Doe Boek
Het Groot en Bijzonder Verdriet Doe Boek De enige officiële training voor Troostbeesten. Lilian Kars, 1999 Illustraties: Rainer Harman Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden gebruikt of gedupliceerd
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief FEBRUARI 2015 1. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar EEN HEEL BOEKJE VOL MET WINTERPRET!
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief FEBRUARI 2015 w 1-3 jaar EEN HEEL BOEKJE VOL MET WINTERPRET! ik pak sneeuw maandblad voor peuters - jaargang 26 - februari 2015-4,45 - P-509549 Hiep
Nadere informatieOUDERSCHAPSPLAN als. trait-d union
OUDERSCHAPSPLAN als trait-d union E.Groenhuijsen, 06-10-2011 1 Ouderschapslan als trait-d union Teveel kinderen verloren door scheiding het contact met een van de ouders (25%). Politiek, professionals
Nadere informatieSpeel- & Leerbrief MAART 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar KINDEREN IMITEREN OM TE LEREN MAART 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MAART 2015 KINDEREN IMITEREN OM TE LEREN Op een bepaald moment krijg je opeens extra veel hulp van peuterhandjes als je de tafeltjes in de opvang schoonmaakt.
Nadere informatiehier is pier voor eerste lezers
voor eerste lezers hier is pier Deze les hoort bij het leeskoffertje hier is pier geschreven door Rian Visser met tekeningen van Leo Timmers. Het koffertje bevat 6 boekjes met oplopend Avi-niveau. Doel:
Nadere informatieSpeel- & Leerbrief november 2014 1
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief nland jsjes in alle kleuren t regent er zuurtjes! 0 1 1 1 4 Illustraties Dick Bruna copyright Mercis bv, 1953-2014 dag nijntje, tot de volgende keer!
Nadere informatieDe (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent
De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Student : Grell, Soraima Module : De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Opdracht : Studiewijzer 1 Docent : Drs. Jose Fernandes Perna Blok : 1.1 Studiewijzer
Nadere informatieThema's per klas die aangeboden worden in de methode:
Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.
Nadere informatieSpelontwikkeling bij kinderen
Spelontwikkeling bij kinderen Informatie voor ouders en speelotheek medewerkers bij de speelgoedschijf Drie visies op spel en speelgoed in relatie tot ontwikkeling Piaget (jaren 50) onderzocht de relatie
Nadere informatieWat ga je doen? Wat zet je klaar? Wie doet er mee en waar? Hoe zit het in elkaar?
2 vogel Piet Wat ga je doen? Wat zet je klaar? Wie doet er mee en waar? De peuters luisteren en spelen met het prentenboek Vogel Piet. Het verhaal gaat over vogel Piet, een vogeltje zonder veren. het prentenboek
Nadere informatieWorkshop Warme Relaties
Welkom Workshop Warme Relaties Speerpunt 1 van het Utrechts Kwaliteitskader (UKK) Presentatie door: Nicoline Stufkens (CED groep) Woensdag 16 oktober 2013 Vooruitkijken naar de inhouden van de workshop
Nadere informatie