Afvalsector en circulaire economie. Marktreview Frank Hopstaken. Afvalconferentie 2013 Antropia, Driebergen, 2 oktober 2013
|
|
- Casper Simons
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Afvalsector en circulaire economie Marktreview 2013 Frank Hopstaken Afvalconferentie 2013 Antropia, Driebergen, 2 oktober 2013
2 Inhoud Pagina 1 Nederlandse afvalmarkt 3 2 Trends per marktsegment 8 3 Benchmark bedrijven 12 4 Circulaire economie en recyclingprijs 17 Circulaire economie: Noodzakelijk plan, maar wie stuurt de uitvoering! 2
3 Nederlandse afvalmarkt
4 1 Nederlandse afvalmarkt Marktomvang stabiel 7 mlrd* in 2011 (+11%) (CBS, niet gecorrigeerd) recycling: + +1,3 mlrd* tov. Jvsl-en (FFact) meer ton en kwh per omzet Omzet top 25**: omzet op niveau : markt blijft zwak - grondstofprijs (output) hoog - prijsdruk input houdt aan Omzet in *mlrd 7,5 6,5 5,5 4, * CBS cijfers, geen controle FFact 3,6 3, ** Top 25 afvalbedrijven o.b.v. jaarverslag (FFact) 3
5 Bedrijfsresultaat dalend, maar sterk in % van omzet Resultaat (EBIT) daalt naar 7,5% inzameling 5,5% behandeling 10% (2012: verdere daling) Resultaat (EBITD) daalt naar 16,4 %* grote verschillen tussen segmenten - inzam.+recycling 12% - behandeling 27% investeringen dalen EBITD: earnings before Interest, Tax and Depreciation * CBS cijfers, geen controle FFact 4
6 Top 5 NL afvalbedrijven: zwakke markt Omzet: - 2,2% Lager aanbod B2B en prijsdruk VGG % SITA Shanks Attero HVC % -6% -8% +4% Omzet 2012 in NL in mln euro EBIT: 5,7% (- 2,7%) EBIT 2012 in % omzet Top 5 is 41% van de NL-markt 5
7 Top 6-25 NL: verschuivingen, lichte groei AEB Indaver NL OMRIN Twence Rova GP Groot Dusseldorp Meerlanden IRADO Circulus-Berkel ARN Van Happen DAR SAVER Twente Mil EEW Cyclus Afvalzorg Rd4 Sortiva Omzet 2012 in NL in mln euro + 4% omzet recycling hoger storten hoger kosten lager EBIT 2012 in % omzet 6 (deels) private bedrijven, 20% NL-markt 6
8 Grootste EU bedrijven: moeilijk 2012 en H Veolia Sita Remondis FCC Alba group Urbaser VGG Cespa Biffa Shanks % % +3% Situatie 2012 continueert H1 moeilijk - kostenbesparingen en minder investeringen -UK, NL, Dld prijsdruk - verdere consolidatie? 0 Omzet 2012 in EU in mln euro 7
9 Trends per Marktsegment 3
10 Marktsegmenten met eigen dynamiek Recycling maakt onverwachte sprong door grondstoffen zijn aantrekkelijk en prijs liep op in veel vraag naar metalen, echter sprong is onverklaarbaar 8
11 EBIT per segment komt dichter bij elkaar Bedrijfsresultaat terug rond 7,5% van de omzet transport nog steeds belangrijke factor (lage marge) recycling en behandeling dichter bij elkaar! 9
12 EBITDA-behandeling loopt terug (prijsdruk) EBITDA (resultaat + afschrijvingen) onder druk Afname in investeringen (markt verzadigd, nu onderhoud) Lichte toename volume, duidelijke daling prijs behandeling 10
13 Recycling is groeiend marktsegment Metaal, papier, glas, rubber/kunststof, vetten +sloop/shredderen (CBS deelt bedrijven in één segment in, met volledige omzet) investeringen nemen toe, volume neemt toe, afzetprijs hoger bedrijven zetten in op winstoptimalisatie uitdaging voor o.a. de huishoudens (-> 65% recycling) Dilemma s: hoe verdien je aan resource efficiency hoe kom je weg van behandeling Schaarste aan grondstoffen (+ speculatie) is er al fossiele energiebronnen steeds kostbaarder winning van o.a. metalen kost steeds meer energie 11
14 3 Benchmark 3
15 Benchmark Continuïteit en stabiliteit op lange termijn door: bedrijfseconomisch rendement milieukwaliteit en -prestaties MVO / innovatie / CO 2 -footprint (bijdrage aan circulaire economie) + O/+ O -/O - Rendement Milieukwaliteit MVO EBIT > 9% Fase EBIT 5-9% Fase EBIT < 5% Fase 1 <1 EBIT: in % van de omzet 12
16 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen onderdelen (people+ planet) uitgevraagd bij top 25 bedrijven 1. Beleid en kenbaarheid (doelen, plan, verankering) 2. Externe herkenbaarheid (effecten), o.a. milieuschade gezondheid productveiligheid (incl. CO 2 ) sociale, arbo, behandelingsnormen 3. Samenwerking - partnerships 4. Investeringen in nieuwe producten - innovatie 5. Productieketen in beeld (analyse CO 2 -footprint) 6. Gedragscode, praktische maatregelen (inkoop) Score 0-1 per element, max. 6 punten; blijvend scherpe beoordeling 13
17 MVO gaat tot DNA van sector behoren Mooie voorbeelden beschikbaar, ook qua implementatie Kwantitatieve cijfers: Werkgelegenheid 1% lager, medewerkers bij top 25 Ziekteverzuim gemiddeld 4,97% 14
18 Rendement Milieukwaliteit MVO VGG 2,9 2,5 3,25 SITA 5,0 2,5 3,25 Shanks 8,2 2,5 3,25 Attero 10,5 2,5 3 HVC 5,8 2,5 3 AEB 22,7 2,5 2,5 Indaver 6,9 2,5 3 OMRIN 8,7 2,5 2,5 Twence 22,2 2,5 3 ROVA 9,4 2 2,5 GP Groot I&R 6,8 2 3 Dusseldorp 1,2 2 2,5 Meerlanden 5,0 2,25 3 IRADO 8,3 2,25 3 Circulus-Berkel 5,6 2,25 3,25 ARN 8,0 2,5 2,75 Van Happen 2,1 2,25 3 DAR 3,7 2,5 1,75 SAVER 13,2 2,5 3 Twente Milieu 3,8 2,25 2,5 EEW 17,4 2,5 1,5 Cyclus 1,6 2 1,75 Afvalzorg 17,4 3 3,25 Rd4 4,4 2 1,5 Sortiva 9,6 2 1,5 Top 5 5,7 2,50 3,15 Top ,5 2,28 2,83 Top ,2 2,35 2,
19 Nieuwe uitdaging nodig? % 52% 44% 59% Milieukwaliteit MVO Het is niet de sterkste soort die overleeft, noch de meest intelligente. Het is degene die zich het beste kan aanpassen. Charles Darwin,
20 4 Circulaire economie 3
21 Circulaire economie vraagt omdenken en -doen van recycling omdat er wetgeving is naar recycling omdat er schaarste is Voorbeelden: Warmte- en stoomproductie Vergisten en groen gas productie Larvenproductie uit restafval Terugwinnen van metalen Scheiden aan de bron en zelf sturen (textiel) Feedback in de keten (Rockwool, PET, PP) Grondstoffen op specs brengen (upcycling) C2C scorecard ecodesign het is niet tegen te houden 17
22 Kansen: van afval naar grondstof Circulaire Economie is een economisch systeem dat de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen en het behoud van natuurlijke hulpbronnen als uitgangspunt neemt en waardecreatie in iedere schakel van het systeem nastreeft. recyclen grondstoffen (nu 79%?, echte recycling?) geen afval of emissies duurzaam gebruik van de bronnen 18
23 Programma rijksoverheid: stap voor stap 1. Afvalbeleid doorlichten (met rode verf geen groene groei) 2. Kansrijke ketens aanpakken (textiel, kunststof, beton, voedsel, EE) 3. Scheiden verbeteren (omgekeerd inzamelen, ) 4. Financiële en marktprikkels (?, verplicht % feedstock?,..) 5. Verduurzamen consumptiepatroon (, ander afval?,..) 6. Verduurzamen design/begin keten (creatieve industrie, labeling) 7. Vereenvoudigen doelen, criteria (..?, ecotest, meetpunt recycling) 8. Kennis en onderwijs aanbieden >> concrete acties nog uit te werken Welke afvalbedrijven pakken dit nu doelmatig op? 19
24 Samenvatting 1. Oude afvaleconomie krimpt, nieuwe lijkt kansrijk 2. Overcapaciteit vormt een (tijdelijke) drempel 3. Bedrijven ontwikkelen zich stap voor stap door 4. MVO betekent ook monitoren, kennis delen en scholing VGG, Afvalzorg, SITA, Shanks HVC, Attero, Twence, Circulus-Berkel, Indaver, SAVER ARN, Meerlanden, IRADO, Van Happen AEB, OMRIN, GP Groot Rova, Twente Milieu, DAR, Dusseldorp EEW, Cyclus, Rd4, Sortiva 20
25 Stemmming 18% 14% 23% 9% 36% Wat vindt u het meest belangrijk 1. Hoog recycling-% (afval is grondstof) 2. Inzetten op kansrijke ketens 3. Betere scheiding en hogere grondstofinzameling 4. Optimalisatie van grondstoffen (bufferen, opwerken) 5. Innovatie (begin) van de keten 21
26 Winnaar recyclingprijs 2013 De totale score op milieukwaliteit en MVO geeft een nominatie van 10 bedrijven. De deelnemers aan de afvalconferentie stemden op innovatie van de keten als belangrijkste aspect. De bedrijven die dit aspect in 2012 goed vorm gaven zijn: 1. Van Gansewinkel 2. HVC Antropia, Driebergen, 2 oktober 2013
Eerst even voorstellen
Transparantie als stimulans voor duurzaamheid Leerpunten uit jaar benchmark en review van de Afvalsector Inhoud Eerst even voorstellen Start van de benchmark Benchmark 6 Pagina Wat kan ik met een benchmark
Nadere informatieAfvalsector, duurzaamheid en CO2-footprint. Marktreview Frank Hopstaken. Afvalconferentie 2009 World Forum Den Haag, 7 oktober 2009
Afvalsector, duurzaamheid en CO2-footprint Marktreview 2009 Frank Hopstaken Afvalconferentie 2009 World Forum Den Haag, 7 oktober 2009 Inhoud 7.10.2009 Pagina 1 Marktontwikkelingen 3 2 Nederlandse afvalmarkt
Nadere informatieAfvalconferentie 30 oktober 2014
Afvalconferentie 30 oktober 2014 Benchmark Beleidsprestaties Review België/Vlaanderen en Nederland Frank Hopstaken en Kees Wielenga 30 oktober 2014, Het Paleis, Antwerpen Inhoud 1 Afvalproductie en behandeling
Nadere informatieMasterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie
Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van
Nadere informatieLeveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015
Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten
Nadere informatieDenktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016
Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank
Nadere informatieVan afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners
Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting
Nadere informatieMeer huishoudelijk afval recyclen
Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk
Nadere informatieCO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës
CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone
Nadere informatieMeer huishoudelijk afval recyclen
Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk
Nadere informatieVerpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017
Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen
Nadere informatieAfval bestaat niet. service logistics summit 19 oktober 2011. Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek. Slide 1
Afval bestaat niet service logistics summit 19 oktober 2011 Gijs Derks Director Infrastructure & Logistiek Slide 1 Vraag 1 interview Welke belangrijke service (logistieke) trends zie je in jouw business?
Nadere informatieVANG Van Afval Naar Grondstof
Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging
Nadere informatieVan Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl
Van Afval Af transitie-agenda naar een circulaire economie NVRD themadag Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl Aanleiding en doel van Van Afval Af Verpakkingenakkoord Circulaire Economie Schuivende
Nadere informatieLCKVA bijeenkomst kunststof verpakkingen in het nieuws Insteek HVC m.b.t. bron- vs. nascheiding
LCKVA bijeenkomst kunststof verpakkingen in het nieuws Insteek HVC m.b.t. bron- vs. nascheiding Hendrik van de Vijver Utrecht, 7 maart 2018 De markt van kunststoffen blijft hard groeien de komende jaren
Nadere informatieDiscussienotitie afvalbeleid en circulaire economie
Discussienotitie afvalbeleid en circulaire economie Onderwerp: afvalbeleid en circulaire economie Doel: het formuleren van uitgangspunten voor nieuw gemeentelijk afvalbeleid Auteur: Evert Stellingwerf
Nadere informatieDEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak
DEELSESSIE 3 Duurzame energie: Van afvalinzamelaar tot energieleverancier Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak Ger de Jong Meerlanden De Meerlanden N.V. Rijden op GFT NVRD 24 mei 2012 Duurzame energie
Nadere informatieAfvalinzameling Land van Cuijk en Boekel. Commissie Ruimte en Economie gemeente Mill en Sint Hubert
Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel Commissie Ruimte en Economie gemeente Mill en Sint Hubert 6 2017 Programma 1. Doelstelling 2. Veranderingen 3. EU aanbestedingen 4. Financiën 5. Oud papier en textiel
Nadere informatieAfvalscheiding in Den Haag
Afvalscheiding in Den Haag bijdrage werkbespreking commissie Leefomgeving Heleen Weening directeur Duurzaam Den Haag & Haags Milieucentrum 3 september 2015 1 Outline 1. Hoofdlijnen opbrengst bewonersavond
Nadere informatieMeer en Betere Recycling
Meer en Betere Recycling als onderdeel van VANG Uw sprekers: Max de Vries Marco Kraakman Jacobine Meijer Emile Bruls Geert Cuperus Inhoud deelsessie Meer en Beter Recycling Inleiding Pitches projecten
Nadere informatieVan Afval Naar Grondstof
Van Afval Naar Grondstof Ins en outs Betrokkenheid gemeenten Gemeentelijk Afvalcongres Marc Pruijn, Directie Duurzaamheid, IenM Circulaire economie? 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 3 Ministerie
Nadere informatieVan een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur
Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating
Nadere informatieKansen met duurzaam verpakken. Hester Klein Lankhorst
Kansen met duurzaam verpakken Hester Klein Lankhorst Samengevat Over: duurzaam verpakken in relatie tot de ontwikkeling naar een circulaire economie; de kansen die duurzaam verpakken biedt en hoe we die
Nadere informatieAfval bestaat niet. Project SUSPRO³ Federatie Fedustria + partners Centexbel + TCHN. 16 juni Sint-Denijs-Westrem. Eric Petersen Van Gansewinkel Groep
Afval bestaat niet Project SUSPRO³ Federatie Fedustria + partners Centexbel + TCHN 16 juni Sint-Denijs-Westrem Eric Petersen Van Gansewinkel Groep Wie we zijn Afvaldienstverlener, grondstoffen- en energieleverancier
Nadere informatieTwence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen
Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen BEON Nieuwe Energiedag 2018 Leendert Tamboer Transitie.. niet nieuw maar uitdagingen enorm! Algemeen minder fossiel CO
Nadere informatieIntegraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer
Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit
Nadere informatieKennissessies KIDV Netwerklounge
Welkom Kennissessies KIDV Netwerklounge 10.30 11.00 Chemische recycling van kunststof verpakkingen 11.00 11.30 Recyclebaarheid van kunststof verpakkingen, check het! 11.30 11.50 Recycleproces papier en
Nadere informatieOp weg naar een circulaire economie
Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling
Nadere informatieDe rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014
De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014 0 De rol van AVR in de circulaire economie 1) Introductie AVR 2) Circulaire economie 3) Afval levert stoom, synergie met
Nadere informatieCirculaire economie kans voor de regio
Circulaire economie kans voor de regio 7 oktober 2015 Early Morning Toast Stichting kiemt Arnhem Michiel Westerhoff, Manager Strategie en Ontwikkeling Recentere geschiedenis van het afvalscheiden 7 maart
Nadere informatieRecyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019
Recyclebaar? Check t! Workshop Recyclecheck vormvaste kunststof verpakkingen 28 maart 2019 Programma Workshop Introductie KIDV Uitleg Recyclecheck Presentatie KIDV voorbeelden obv recyclecheck. Deelnemers
Nadere informatieNascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero
Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk
Nadere informatieWelkom Algemene Vergadering van Aandeelhouders Attero Holding NV. 26 april 2012
Welkom Algemene Vergadering van Aandeelhouders Attero Holding NV 26 april 2012 Agenda 1. Opening 2. Ingekomen stukken en mededelingen 3. Boekjaar 2011 4. Realisatie strategie 5. Benoemingen 6. Opdracht
Nadere informatieRecyclebaar? Check t! Karen van de Stadt
Recyclebaar? Check t! Karen van de Stadt Verpakkingen Een inwoner van Europa opent gemiddeld 7 verpakkingen per dag. Dit is gemiddeld 157 kilo verpakkingsafval per persoon per jaar. Wat bijna 40% van het
Nadere informatieCircular Economy Lab: Lokale. kringloopsluiting
Duurzaamheidswinst door ketensamenwerking! Circular Economy Lab: Deze bijeenkomst is de tweede in een serie van vijf debatavonden, welke zijn bedoeld om de circulaire economie in een aantal belangrijke
Nadere informatieCirculaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau
Circulaire Economie Tilburg Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau 28 november 2017 Aanleiding Aanpak circulaire economie Tilburg (december 2016): Voedsel: minder voedselverspilling Consumptiegoederen
Nadere informatieVerpakking en voedselverspilling
Verpakking en voedselverspilling Presentatie NVVL Hester Klein Lankhorst, directeur In deze presentatie Een korte introductie: Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). Welke kennis vraagt optimaliseren
Nadere informatieEvaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017
Evaluatierapportage Implementatie 4-wekelijks inzamelen Rest in Almelo 11 september 2017 Inhoudsopgave 1 Bestuurlijke samenvatting 3 2 Inleiding 4 3 Scheidingsresultaten 5 3.1 Totaaloverzicht 5 3.2 Restafval
Nadere informatieVerbetering afvalscheiding in. Oegstgeest. Waar staan we nu, en hoe verder? Beeldvormende raad gemeente. Oegstgeest.
Verbetering afvalscheiding in Oegstgeest Waar staan we nu, en hoe verder? Beeldvormende raad gemeente Oegstgeest Marianne Zegwaard 8 september 2016 Opbouw presentatie 1 Aanleiding en doel 2 Aanpak 3 Huidige
Nadere informatieOnderzoek Afvalsamenwerking Twente
Waarderweg 33B-10 haarlem, postbus 2016 2002 la haarlem, t 023 5319141, e info@iprnormag.nl. Onderzoek Afvalsamenwerking Twente Nadere informaties in de aanloop naar het Symposium op 4april 2013 20 februari
Nadere informatievan afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I
LUIER RECYCLING in NEDERLAND NVRD meeting, Utrecht 7 september 2016 van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I 1. SUEZ in Nederland In Nederland bedienen wij meer dan 80.000 bedrijven en 545.000
Nadere informatieSamenvatting ketenanalyse FORZ Toeslagmateriaal
Samenvatting ketenanalyse FORZ Toeslagmateriaal Mineralz b.v. Datum: 16-12-2018 Versie: 2.0 Auteur: Martin Vos, Bart Nevels Status: Concept Autorisatiedatum: 20-12-2018 INHOUD 1 Inleiding... 3 1.1 Wat
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieUitvoeringsprogramma VANG-HHA
Uitvoeringsprogramma VANG-HHA Samen op weg naar 100 kg huishoudelijk restafval Mini-symposium Indaver Meer gft-afval uit de hoogbouw 16 april 2015 Guus van den Berghe Inhoud presentatie Programma Van Afval
Nadere informatieVAN AFVAL TOT GRONDSTOF! SAMEN MET U DE JUISTE RECYCLING KOMBINATIE
Beleid Nederlandse Overheid Groene Groeistrategie 1 Energie: naar een duurzame, betaalbare en betrouwbare energievoorziening 2 Biobased economy: substitutie fossiele door groene grondstoffen (biomassa)
Nadere informatieTrends in duurzaam bouwen
Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS
Nadere informatieBusiness Intelligence bij AVR
Business Intelligence bij AVR De verandering voor de controllingfunctie Martin van Daalen, 15 maart 2012 Agenda Wie ben ik Wie zijn wij Optimalisatie transactieverwerking en informatievoorziening BI project
Nadere informatieLeren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven. Geert Bergsma, CE Delft ism TNO
Leren van recycling van kunststof verpakkingsafval van bedrijven Geert Bergsma, CE Delft ism TNO Waarom is recycling van kunststofafval van bedrijven speciaal interessant? Bedrijven krijgen geen vergoeding
Nadere informatieGeen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019
Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie 25 april 2019 Behoeften invullen met minder hulpbronnen Langere levensduur voor producten Gedeeld gebruik Minder verlies Dienst centraal en niet het
Nadere informatieEconomie kernenergie versus andere opties
Economie kernenergie versus andere opties Bert Dekker KIVI NIRIA stuurgroep Energie Symposium De economie van kerncentrales 9 november 2007 Uitgangspunten SEM Maximalisatie van renderende besparingen (payback
Nadere informatieInhoud. ROVA rijden op GFT. 1. ROVA en duurzaamheid. 2. Introductiefilm Vergister. 3. Vergisting en gasopwaardering. 4.
ROVA rijden op GFT GFT-vergister Groen gas opwaardering Rijden op GFT 1 november 2012 Huibert Boer Inhoud 1. ROVA en duurzaamheid 2. Introductiefilm Vergister 3. Vergisting en gasopwaardering 4. Rijden
Nadere informatieDe Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013
De Meerlanden: energie in de buurt Raad Bloemendaal 28 juni 2013 Structuur Aandeelhouders Raad van Commissarissen Directie Staf Publieke Sector Vergisting-Compostering Private Sector Afval BOR Kerncijfers
Nadere informatieFODI Federatie van Oppervlakte Delfstoffenwinnende Industrieën
FODI Federatie van Oppervlakte Delfstoffenwinnende Industrieën Koepel van het Nederlandse grondstofwinnende bedrijfsleven De leden van FODI zijn in principe brancheorganisaties. Zand (beton, wegfundering)
Nadere informatieMVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER
MVO IN DE VERSNELLING TRENDS VOOR GROENE & SOCIALE ECONOMIE WORD OOK KLIMAATNEUTRAAL MAAK KANS OP CLIMATE MAKE OVER IE Motoren Event Karin Jansens MVO Nederland 15 sept 2015 MVO GAAT OVER URGENTIE EN OPTIMISME
Nadere informatieDe energietransitie: kansen grijpen kansen creëren
De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn
Nadere informatieMACINTOSH RETAIL GROUP NV. Halfjaarcijfers 2009
MACINTOSH RETAIL GROUP NV Halfjaarcijfers 2009 2,9 mln hogere nettowinst Analisten- en Persconferentie d.d. 27 augustus 2009 Frank De Moor (CEO) Highlights H1 2009 Ontwikkelingen per sector/winkelformules
Nadere informatieAdvies aan de gemeenteraad
Advies aan de gemeenteraad Postregistratienummer *15.0001577* 15.0001577 Raadsvergadering: 12-3-2015 Agendapunt: Ingekomen stukken Onderwerp Materiaalhergebruik van grondstoffen en wijzigingen in het inzamelsysteem
Nadere informatiedwrdwrdw Dwars Visiestuk circulaire economie Commissie Energie en grondstoffen zomercongres 2017
dwrdwrdw Dwars z Visiestuk circulaire economie Commissie Energie en grondstoffen zomercongres 2017 1. Inleiding Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het
Nadere informatieVan Afval naar Grondstof: Landelijke ontwikkelingen bij de inzameling van huishoudelijk afval. Olaf Prinsen
Van Afval naar Grondstof: Landelijke ontwikkelingen bij de inzameling van huishoudelijk afval Olaf Prinsen directeur NVRD Nederlands afval 60 miljard kilo Bedrijfsafval Huishoudelijk afval 500 kilo per
Nadere informatieTransitie naar duurzame energievoorziening in de circulaire economie
Notitie Onderwerp: Energiedialoog: rol afvalsector Datum: 30 juni 2016 Aan: Ministerie van Economische Zaken Van: Vereniging Afvalbedrijven Transitie naar duurzame energievoorziening in de circulaire economie
Nadere informatieDesign for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018
Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes
Nadere informatieInverko NV: Focus weer op groei na een moeizame herstructurering in 2014.
PERSBERICHT 18 mei 2015 Inverko NV: Focus weer op groei na een moeizame herstructurering in 2014. Leek Inverko N.V. (kunststof recycling) heeft met een omzet van 14,7 miljoen in 2014 een nagenoeg gelijke
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG. Datum 20 juni 2013 Betreft Van Afval naar Grondstof
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456
Nadere informatieNederland Circulair in 2050
Nederland Circulair in 2050 Het Rijksbrede programma circulaire economie en de betekenis voor het Nederlandse afvalbeleid NVRD Themadag Afval en Grondstoffen 24 november 2016 Marc Pruijn Directie Duurzaamheid
Nadere informatieDuurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen
Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Karen van de Stadt
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Karen van de Stadt KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk verpakkingsketen.
Nadere informatieMonitor 2013 ROVA. Zwolle, 16 mei 2014
Monitor 2013 ROVA 1 Zwolle, 16 mei 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Inzameling Grondstoffen... 5 3. Circulaire economie en klimaat... 14 4. Communicatie en Educatie... 16 5. Financieel... 17 6.
Nadere informatieMet Droog en Herbruikbaar inzamelen naar 65% recycling van huishoudelijk afval?! Stefan de Beer HVC
Met Droog en Herbruikbaar inzamelen naar 65% recycling van huishoudelijk afval?! Stefan de Beer HVC Afvalbrief Atsma De totale recycling van huishoudelijk afval dient te stijgen van 50 naar 65% in 2015
Nadere informatieMemo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG
Memo aan onderwerp van directie afdeling datum De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval College van B en W 4 november 2015 Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Gouda wil tot de duurzaamste
Nadere informatieSamen halen we alles eruit
Waarom kennisinstellingen kiezen voor innoveren met afval en de laatste ontwikkelingen inzameling & reiniging Samen halen we alles eruit Nico Spaansen NVRD Noord 3 november 2016 Transitie in de markt Van
Nadere informatieAfvalbeleid Gemeente Papendrecht Omgekeerd Inzamelen
Afvalbeleid Gemeente Papendrecht Omgekeerd Inzamelen Pagina 1 van 5 Afvalbeleid gemeente Papendrecht concept, 24 november 2017 Besluit Papendrecht past het afvalinzamelmodel aan en gaat in 2018 over op
Nadere informatieAfval Verwijdering Utrecht. De gemeenschappelijke regeling van de 26 gemeenten in de provincie Utrecht
De gemeenschappelijke regeling van de 26 gemeenten in de provincie Utrecht In werking getreden op 1 december 1984. Met als doelstelling op een doelmatige en uit het oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde
Nadere informatieEljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht
Eljo Vos-Brandjes HVC Stage raadsleden Dordrecht Historie HVC Opgericht (1991) voor verwerken huishoudelijk en bedrijfsafval uit regio Na loslaten beleidsuitgangspunt regionale/provinciale zelfvoorziening
Nadere informatieTwence. Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf. Samen energiek. Veldtocht Pioneering 27 september 2011
Twence Van afvalverwerker naar Duurzaam en innovatief nutsbedrijf Samen energiek Sprekers: Michel Leermakers Leendert Tamboer Veldtocht Pioneering 27 september 2011 1 Programma 14.30 Ontvangst met dvd
Nadere informatieCirculaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016
Circulaire Economie in de bouwsector Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016 WIE? Sinds 2012 Historiek van afvalbeleid naar Kleine regio,
Nadere informatieBrancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk. Hester Klein Lankhorst
Brancheverduurzamingsplannen: Circulaire economie in de praktijk Hester Klein Lankhorst 2 Copyright 2015 KIDV KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022. Vermindering milieudruk
Nadere informatieNederland Circulair Hoe draagt Papendrecht bij?
Nederland Circulair Hoe draagt Papendrecht bij? Waarom is er urgentie om het afvalbeleid aan te passen? Weg met onze wegwerpmentaliteit Interview met staatssecretaris Sharon Dijksma, Volkskrant 14 september
Nadere informatieDuurzaamheidsdialoog. Strategisch richten en inrichten van duurzaamheid
Duurzaamheidsdialoog Strategisch richten en inrichten van duurzaamheid Duurzaamheid U kunt waarschijnlijk bijna alle woorden relateren aan uw organisatie. Maar welke zijn echt relevant en significant?
Nadere informatieEen nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers
Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen
Nadere informatieNieuwe Raamovereenkomst & Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen
Nieuwe Raamovereenkomst & Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen KVNW Ledenvergadering Den Haag 4 oktober 2012 Cees de Mol van Otterloo Directeur Afvalfonds Verpakkingen Raamovereenkomst Producentenverantwoordelijkheid
Nadere informatieMeer huishoudelijk afval recyclen
Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Samuel Stollman Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk afvalbeheer verder verminderen Efficiënt omgaan met grondstoffen
Nadere informatieGemeente Dongeradeel en Dantumadiel
Besluitvorming OMRIN Gemeente Dongeradeel en Dantumadiel De Jonge Milieu Advies Definitief, versie 1.1 Zeist, maart 2015 De Jonge Milieu Advies Utrechtseweg 9, 3704 HA Zeist T. 030-6991599 E. info@dejongemilieuadvies.nl
Nadere informatieARN, uw duurzame innovatieve partner!
ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS
Nadere informatieOmgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?
Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn
Nadere informatieHeating the Flowers. A Cooperation of FloraHolland, HVC and Westland Infra
Heating the Flowers A Cooperation of FloraHolland, HVC and Westland Infra Agenda 2 FloraHolland Shareholders Project in a nutshell Coöperatie 3 Kwekerscoöperatie met als doel: Krachtenbundeling en versterking
Nadere informatiefeiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie
Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk
Nadere informatieVandaagafval morgengrondstof!
Vandaagafval morgengrondstof! 5de Vlaams Milieucongres IFEST 21 October 2008 Florens Slob Manager Sustainable Business Solutions Van Gansewinkel Group Agenda Korte verkenning Cradle to Cradle concept &
Nadere informatieRAADSBERICHT (voor de leden van de raad en de algemene raadscommissie)
RAADSBERICHT (voor de leden van de raad en de algemene raadscommissie) Van Aan : het college van burgemeester en wethouders : de raads- en commissieleden Datum : 7 december 2016 Nr. : 2016-120 Portefeuillehouder:
Nadere informatieRijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM
Rijksbrede aanpak Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Ministerie van IenM Wat wil het kabinet bereiken? 100% circulaire economie in 2050 50% minder eindige
Nadere informatieSamen geven we richting aan de koers van de NKC
Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties
Nadere informatie1 De afvalsector. De grondstoffenrotonde uitgelicht. Nederland en Europa
Miljoen Ton afval per Jaar 1 De afvalsector De grondstoffenrotonde uitgelicht Het succes van afvalpreventie, hergebruik en recycling brengt de Nederlandse afvalsector in de TOP-5 van Europese lidstaten.
Nadere informatieMeer waarde uit afval. Oriëntatie commissie Papendrecht 10 februari 2016, Dion van Steensel
Meer waarde uit afval Oriëntatie commissie Papendrecht 10 februari 2016, Dion van Steensel Inhoud 1. Aanleiding/kader 2. Stand van zaken Papendrecht 3. Verbetervoorstellen 4. Verwachte effecten 1. Aanleiding/kader
Nadere informatieDisruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food
Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind
Nadere informatieGrondstoffenschaarste in drie dimensies
Grondstoffenschaarste in drie dimensies Maarten Hajer Kenniskamer Schaarste 9 oktober 2012 Schaarste in vele vormen 2 Vraag stijgt, schaarste neemt toe; prijzen stijgen en schommelen 3 Geen uitputting
Nadere informatieSorteren. Vermarkten. Aanbesteden kunststof. Stand van zaken en ontwikkelingen. NVRD Zuid bijeenkomst,13 november 2014 Aiko Klein
Vermarkten NVRD Zuid bijeenkomst,13 november 2014 Aiko Klein Sorteren Aanbesteden kunststof Stand van zaken en ontwikkelingen Deze presentatie Wat zijn de afspraken? Wat is de stand van zaken? Wat zijn
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieOmgekeerd Inzamelen. Effectrapportage fase 1 Dalfsen, Hattem, Oost Gelre, Zwartewaterland 2013
Omgekeerd Inzamelen Effectrapportage fase 1 Dalfsen, Hattem, Oost Gelre, Zwartewaterland 2013 Inleiding De gemeenten Dalfsen, Hattem, Oost Gelre en Zwartewaterland zijn in 2013 gestart met fase 1 van omgekeerd
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 043 Groene economische groei in Nederland (Green Deal) Nr. 15 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU Aan de Voorzitter van
Nadere informatie