Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Transcriptie

1 Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

2 Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit GF Inzameling en verwerking Conclusie Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 2

3 Doelstelling VANG Doelstelling: voor % van het huishoudelijk afval gescheiden inzamelen, 75% in 2020 Het huidige afvalbeleid in Nederland is sterk gericht op de verhoging van de afvalscheiding en reductie van huishoudelijk restafval. Dat heeft echter alleen zin als het gescheiden afval ook gerecycled kan worden CBS cijfers niet volledig Scheiden Recycling Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 3

4 De biologische kringloop Vergisten/composteren als verwerkingstechniek met compost als grondstof is een uitstekend voorbeeld van circulaire economie (biologische kringloop) De waardepyramide biedt uitdagingen, maar een groot deel van het volume biomassa zal als compost afgezet moeten worden Schaarste aan bodemkoolstof speerpunt in strategische visie in Biomassa 2030 Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 4

5 Feiten 37% van het huishoudelijk afval bestaat uit organisch materiaal en is daarmee een zeer belangrijke afvalstroom: > kton per jaar Grof tuinafval en GFT vormen samen kton per jaar en worden al gescheiden ingezameld Uitdaging Hoe krijg je kton GFT uit het restafval - van grijs naar groen? verdeling organisch afval in kton GFT; 1338; 43% grof tuinafval; 465; 15% GFT in restafval; 1312; 42% GFT in restafval GFT grof tuinafval Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 5

6 Hoeveel GF zit in GFT? CREM en RNV meten o.b.v. sorteeranalyses 2 à 3% VA stelt gemiddeld aandeel GF op 20% Waarom 0,5 miljard geïnvesteerd in gesloten hallen? Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 6

7 GFT bevat gemiddeld 20% GF Op basis van meerdere factoren is aandeel GF vastgesteld Aanvoerpatroon GFT in jan/feb nauwelijks tuinafval Compostkwaliteit (GFT, groen en GF-compost, Ec, org stof) Gasproductie (GFT, groen en GF-compost) Verhouding grof tuinafval/gft (CBS) Regio-effecten (% hoogbouw, tuinoppervlak) Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 7

8 GFT-markt toont herstel Initiatieven Diverse inspanningen gemeenten/regio s VANG: meer en beter recyclen VA - Gijs Langeveld: GFT ambassadeur Project: GFT-inzameling omhoog! Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 8

9 Marktomvang Doel VANG gemiddeld 100 kg GFT/inw/jaar (1.700 kton) Huidige situatie 80 kg inw/jaar (1.360 kton) Aandeel keukenafval (GF) in GFT: 20% (is 270 kton) Aandeel keukenafval (GF) in NL: circa 950 kton Aandeel GFT in restafval: kton Van grijs naar groen: 340 kton Laaghangend fruit: keukenafval in laagbouw Vergunde capaciteit GFT-verwerkers kton Voldoende capaciteit om extra tonnen te absorberen Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 9

10 Marktontwikkelingen Organische fractie 1. GFT omhoog (bronscheiding: van grijs naar groen) 2. Droge nascheiding (focus op kunststof, drankkartons, glas, papier) *) 3. Enzymatische eindverwerking (focus op energie) Bij optie 2 en 3 wordt na vergisting van de organische fractie het digestaat verbrand. Nascheiding is geen (circulaire) oplossing voor de organische fractie *) Nascheiding als aanvulling op bronscheiding Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 10

11 Hoe van Grijs naar Groen Diverse interventies GFT-diftar op nul Gedragsbeïnvloeding Voorbeelden (Milaan) Inzamelmiddelen Dragers voor GFT GF en T apart Waarom GF en T apart? Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 11

12 Waarom GF en T apart? Wat zijn de overwegingen? Lagere kosten T fractie goedkoper verwerken bij groencomposteerder GF goedkoper verwerken bij lokale co-vergister GF brengt geld op vanwege hogere gasopbrengst GF brengt geld op vanwege biobased kansen GF en T moeten separaat ingezameld worden Service? Milieu CO 2 besparing? Maar kloppen deze overwegingen/afwegingen? Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 12

13 Kwaliteit T-fractie uit GFT is niet vergelijkbaar met groenafval Minder biomassa (3% in plaats van 17%) Meer makkelijk afbreekbaar materiaal (geur) Meer kans op insleep verontreinigingen (diftar-effect) Kans op insleep dierlijke bijproducten (klein beetje GF) Gevolg: De kostprijs van een groencomposteerder zal toenemen indien de fijne T-fractie uit huishoudens wordt verwerkt ( ton) Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 13

14 Keukenafval (GF) bevat circa 10% verontreinigingen Maximaal 5 gewichts% in GFT In werkelijkheid circa 3% waarvan 1% steen is Merendeel komt uit GF Stel: 2% vervuiling komt alleen uit GF (20%), dan is aandeel vervuiling in GF circa 10% Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 14

15 Mag GF naar co-vergister? Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 15

16 GF mag niet naar co-vergister (1) Keukenafval (GF) moet eerst getoetst worden aan het protocol beoordeling meststoffenwet Keukenafval staat niet op bijlage AA van toegelaten organische afvalstromen Keukenafval bevat dierlijke bijproducten en kan uitsluitend met een NVWA erkenning verwerkt worden De wettelijke eisen voor verontreinigingen in compost zijn ook van toepassing voor digestaat: maximaal 0,5% verontreinigingen op droge stof co vergisters zijn daar niet op ingericht Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 16

17 GF mag niet naar co-vergister (2) Keukenafval zal zeer waarschijnlijk niet voldoen aan de milieuhygiënische aspecten (milieutoets meststoffen) Co-vergisters zijn gevoelig voor grove delen (takjes, tuinafval) Op dit moment loopt geen aanvraag bij de commissie deskundigen meststoffenwet Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 17

18 Bij aparte verwerking GF voldoet compost niet aan meststoffenwet GF dikt fors in tijdens het vergisten/composteren (14% op input) Hierdoor voldoet het uiteindelijk niet meer aan de meststoffenwet (m.b.t. zware metalen) GF-compost bevat bijzonder veel nutriënten zoals fosfaat en stikstof en is bijna vergelijkbaar met varkensdrijfmest Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 18

19 Biobased kansen GF/GFT Lopende verkenningen biobased economy (VA) Suikers uit GFT (ethanol) Vetzuren uit GFT (biopolymeren, bioplastic) Aromaten uit GFT (Chemical Blocks) Vezels uit GFT (verpakkingen) Olie, biogas uit Compost (via lignine route) Lignine uit Compost (biofuel) Pre-competitief onderzoek VA-leden Meer en minder kansrijke projecten Maar nog lange weg te gaan Compostroute blijft altijd nodig Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 19

20 Inzameling en verwerking GF en T apart Nieuwe infrastructuur met separate inzameling Haalsysteem/brengsysteem? GF-fractie vereist hoge inzamelfrequentie in verband met geur, vliegjes, etc. GFT Bestaande infrastructuur Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 20

21 Samenvatting Milieu Service Kosten GFT GF - (afzet) + - (hoge freq.) T + + +/- +/- (openlucht) + +/-? Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 21

22 Conclusie GF-fractie is een grote maar ook lastige fractie (1,3 miljoen ton) Bronscheiding is enige manier om biologische kringloop te realiseren GF mag niet naar co-vergister, dus moet naar industriële vergister (bijvoorbeeld GFT) T mag naar groencompostering, maar kosten zijn ongewis i.v.m. mogelijke geurproblemen en gering aandeel biobrandstof GF en T separaat inzamelen verhoogt de inzamelkosten GF heeft T nodig om mooie kwaliteit compost te maken Benutting van nutriënten uit GF en de koolstof uit T t.b.v. circulaire economie is gemakkelijker met GFT dan met GF en T. Advies aan gemeenten Neem regie over de gehele keten Kijk ook naar de output (kwaliteit compost) Laat GFT (dan wel GF en T) op 1 locatie verwerken Vereniging Afvalbedrijven Partner in de circulaire economie 22