Seminar Samen Circulair. Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Seminar Samen Circulair. Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn"

Transcriptie

1 Seminar Samen Circulair Vincent Kok & Femke Mackenzie 1 november 2018 Indaver Alphen aan den Rijn

2 Agenda 2 Product van onze samenwerking Waarom is kwaliteit zo belangrijk? Wat gaan we doen?

3 Toonaangevend in de circulaire economie 3

4 De circulaire economie vraagt om focus op kwantiteit, kwaliteit én een gezond business model 4 TECHNOLOGIE productontwikkeling innovatie ECONOMIE gezond business model toegevoegde waarde KWALITEIT hoogwaardig product veilig schoon

5 Van afval naar grondstof 5

6 Massa balans van Bio Power Alphen 6 Groente-, Fruiten Tuinafval Text 75 Text miljoen Text kilo GFTafval Text Text 75% van het GFT-afval wordt verkleind en gaat naar de vergister Vergister, gasopwerkinstallatie composteerinstallatie 3 Producten max. 5 miljoen Nm 3 groen aardgas Max. 5 miljoen kilo vloeibare CO 2 25% wordt gebruikt om het composteren te versnellen 33 miljoen kilo compost

7 Compost 7 Compost = Bodemverbeteraar Bevordert groei van gewassen Grondstof voor o.a. potgrond Let op: mengen met tuinaarde (1:1)

8 Groen aardgas 8

9 Vloeibare CO 2 9

10 Ruimte voor verdere innovatie bouwmaterialen bioplastics (PHA, PLA) 10 chemicaliën transportbrandstof biogas voor elektriciteit biogas voor warmte substraatgrondstof organische meststof organische bodemverbeteraar

11 Agenda 11 Product van onze samenwerking Waarom is kwaliteit zo belangrijk? Wat gaan we doen?

12 Wettelijke vereisten 12 LAP3 Circulaire economie GFT & etensresten Meststoffen wet Voedselveiligheid Dierlijke bijproducten

13 Wettelijke vereisten 13 LAP 3 Minimum standaard voor GFT is (Vergisten en) Composteren Met als resultaat: afzetbare compost Meststoffenwetgeving Procesvereisten: tijd x temperatuur Stabiele compost Voedselveiligheid van de compost Akkerbouwcertificering: Strengste eisen in Europa Maximaal 0,1 % verontreinigingen

14 GFT-afval is grondstof voor Keurcompost 14

15 Specificatie voor Keurcompost 15

16 Onze uitdaging: schone compost 16 Vervuiling in het GFT (%) 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 5,7 4,4 2,3 0, gemiddelde vervuiling in Nederland Kwaliteitsanalyse Indaver 1 kg GFT = 400 gram compost 5% vervuiling in GFT = 12,5 % vervuiling in de compost

17 Kostenstijging door vervuiling Meer vervuiling, minder grondstoffen Residu factor 2-3 van de gemeten vervuiling Lagere compostproductie Druk op productiecapaciteit 2. Investeringen in verwijderingstechnieken 3. Hogere afvoerkosten. het effect van 5% vervuiling in het Nederlandse GFT 1,3 mln ton GFT ton afvoer naar AEC Alleen al > 2 mln WBM

18 Agenda 18 Product van onze samenwerking Waarom is kwaliteit zo belangrijk? Wat gaan we doen?

19 Gezamenlijke aanpak vervuiling 19 Kwaliteitsmonitoring GFT Steekproefsgewijs schouwen en meten Feedback en discussie Toekomst: vervuiler betaalt Continu verbeteren -> procescontrole en -aanpassingen Extra monsternames / zeefanalyses Aanpassingen voor- en nabewerkingslijnen Aanscherping kwaliteitseisen vanuit de branche Norm vervuiling vergelijkbaar met België en Duitsland Aanpak richting burger noodzakelijk om vervuiling te verminderen

20 Krachten bundelen om de keten schoon te houden 20

21 Agenda 21 Wat doet Indaver, samen met alle composteerders? Dossier bioplastics Eén wel/niet lijst Afvalwijzer Bakjes en zakjes

22 Bioplastics 22

23 Visie op bioplastics CE-Delft: Biobased plastics in a circular economy Bioplastics zijn duurzaam alternatief voor fossiele plastics Kies voor circulair, dus recycling Enkel selectieve inzet bio-afbreekbare plastics 2. Bio-afbreekbare plastics hebben geen toegevoegde waarde (binnen de GFT-compost keten) Het materiaal verdwijnt in een industriële compostering (na 12 wkn) Verwarring bij consument leidt tot insleep plastics Onvoldoende afbraak in onze efficiënte installaties (gemiddeld 18 dgn) -> Uitzondering: Co-benefit (bijv. GFT-inzamelzakjes) 3. Bioplastics zijn uitstekend geschikt voor mechanische recycling Bioplastics gewoon bij het PMD Bio-afbreekbare plastics vervuilen de kunststofketen (weggooien met het restafval)

24 Bio-afbreekbare plastics horen niet bij het GFT Tenzij sprake is van co-benefit 24

25 Steeds meer stakeholders delen standpunt VA: biodegradable plastics horen bij het restafval 25

26 Eén wel/niet lijst -> verwarring wegnemen bij burger 26 Goede voorlichting en herhaling van de communicatie is belangrijk

27 De afvalwijzer 27 Milieu Centraal beheert de afvalwijzer Maakt duidelijk hoe verpakking moet worden weggegooid

28 Agenda 28 Wat doet Indaver, samen met alle composteerders? Dossier bioplastics Eén wel/niet lijst Afvalwijzer Bakjes en zakjes

29 Welke drager is geschikt? 29 Geschikt? Drager Voordelen Nadelen Aanrechtbakje zonder zakje Geen onnodige kosten Vaker ledigen Vaker schoonmaken Papieren zak of verpakking Geen schoonmaak Aanschafkosten ++ Ventilerend bakje met composteerbaar plastic zakje Dicht bakje met composteerbaar plastic zakje Geen schoonmaak ±10% gewichtsafname Draagkracht zak Zakje is geschikt voor tijdelijke opvang GFT Aanschafkosten ++ Vaker ledigen Vaker schoonmaken Aanschafkosten Plastic zak of verpakking Draagkracht zak Aanschafkosten + Bioplastic zak of verpakking Aanschafkosten ++

30 Bakjes: voldoende keuze, smaken verschillen 30 Ventilatie bevordert uitdrogen: minder geur, fruitvliegjes

31 Zakjes waar moet je op letten? 31 1) Zakje moet snel genoeg afbreken én, minstens zo belangrijk 2) Zakje moet niet tè snel afbreken (comfortabel in gebruik) Gemaakt van papier of bio-afbreekbaar plastic

32 EN certificaat 32 Herkenning voor burger & afbreekbaar in compostering EN in vogelvlucht: Europese richtlijn Doel: stimuleren afvalpreventie & valoriseren verpakkingsafval door industriële compostering EN13432 certificaat geeft producenten van verpakkingen niet het recht op toegang tot iedere industriële compostering

33 EN Garantie voor comfortable gebruik Voorgeschreven testmethodes: Valproeven Druppeltest Vereisten traceerbaarbaarheid: Formaat & dikte materiaal Producent, distributeur Productiedatum -> composteerbaar plastic zakjes zijn beperkt houdbaar (1 jaar) Productielocatie

34 Welke oplossingen zien jullie om de vervuiling in GFT te verminderen? 34

35 Indaver, leading the field in sustainable waste management

Composteerbare verpakkingen standpunt VA afdeling Bioconversie. Tim Brethouwer juni 2016

Composteerbare verpakkingen standpunt VA afdeling Bioconversie. Tim Brethouwer juni 2016 Composteerbare verpakkingen standpunt VA afdeling Bioconversie Tim Brethouwer juni 2016 Zijn bioplastic de oplossing om VANG doelstelling te halen? Momenteel: 1,3 miljoen ton GFT (80 kg/inw) Doel: > 1,7

Nadere informatie

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen

Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Factsheet: biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen Kennisinstituut Duurzaam Verpakken Factsheet, augustus 2018 1 Introductie In de afgelopen periode is een brede discussie ontstaan over de vraag

Nadere informatie

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018

Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT. Tim Brethouwer 8 maart 2018 Energetische Toepassing van Biomassa - Dilemma s en kansen. Grondstof GFT Tim Brethouwer 8 maart 2018 Toelichting Tim Brethouwer. Senior marktanalist bij Attero Technisch adviseur Vereniging afvalbedrijven.

Nadere informatie

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit?

GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? GFT-afval is een waardevolle bron voor nieuwe grondstoffen. Maar hoe ziet de toekomst eruit? Spreker: Datum: Locatie: Joop Suurmeijer en Robert Jansen 19 maart 2015 VNG-congres Utrecht GFT-afval heeft

Nadere informatie

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt

Trend: Toename van biobased in verpakken. Karen van de Stadt Trend: Toename van biobased in verpakken Karen van de Stadt Waarom biobased in verpakken? Altijd instroom nodig Hernieuwbare materialen Innovatie Heilige graal? 2 Copyright 2017 KIDV 3 Copyright 2017 KIDV

Nadere informatie

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer Inhoud Beleid Aandeel GF in GFT. Waar praten we over? Ontwikkelingen in de markt Heeft GF en T apart meerwaarde? Kwaliteit

Nadere informatie

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen

Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Alphenaren krijgen gas uit de schillen van bananen Door Tessa de Wekker - 25-4-2014, 12:37 (Update 25-4-2014, 12:37) bron: Foto Ton Stanowicki ALPHEN AAN DEN RIJN - Nu is het terrein van Indaver Afvalverwerking

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden

Van afval naar grondstof. Informatie en tips over GFT scheiden Van afval naar grondstof Informatie en tips over GFT scheiden Korte berichten Circulaire economie: Van Afval Naar Grondstof De Rijksoverheid heeft met de gemeente in Nederland afgesproken dat in 2020 maximaal

Nadere informatie

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval Partijen: 1. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld en de Minister van Economische Zaken, de heer

Nadere informatie

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek Marco Kwak Projectontwikkeling Waterschappen en Attero: Gemeenschappelijk doel Grondstoffen en Nutriënten Energie GrondstoffenFabriek

Nadere informatie

Indaver, leading the field in sustainable waste management

Indaver, leading the field in sustainable waste management Indaver, leading the field in sustainable waste management Informatiebijeenkomst omwonenden Wim Dijkshoorn/Stefan Opdenakker 3 februari 2016 Alphen aan den Rijn Agenda bijeenkomst 3 Welkom Wie is Indaver?

Nadere informatie

Gemeenten op weg naar een circulaire economie

Gemeenten op weg naar een circulaire economie Gemeenten op weg naar een circulaire economie Sprekers: Jacob Vermeulen en Robert Jansen, Indaver Nederland Donderdag 31 maart 2016 Gemeentelijk Afval Congres 2 EEN SNELLE QUIZ: Wie is het? 3 Barack Obama

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

Waarom doen we het ook alweer?

Waarom doen we het ook alweer? Apart inzamelen van gft-afval Als Vereniging Afvalbedrijven stimuleren we dat al het afval in Nederland op de juiste manier wordt verwerkt. Hierbij houden we rekening met het milieu en de kosten. De meest

Nadere informatie

Verpakken. Karen van de Stadt

Verpakken. Karen van de Stadt Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten

Nadere informatie

Lectoraat Circular Plastics

Lectoraat Circular Plastics Festival of Inventions Lectoraat Circular Plastics Rudy Folkersma Circulaire Economie Waarom biobased, waarom recyclen? Verminderde afhankelijkheid van aardolie Verminderde CO 2 uitstoot Performance

Nadere informatie

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013

De Meerlanden: energie in de buurt. Raad Bloemendaal 28 juni 2013 De Meerlanden: energie in de buurt Raad Bloemendaal 28 juni 2013 Structuur Aandeelhouders Raad van Commissarissen Directie Staf Publieke Sector Vergisting-Compostering Private Sector Afval BOR Kerncijfers

Nadere informatie

Facilitair & afvalbeheer

Facilitair & afvalbeheer Facilitair & afvalbeheer Per week gooien we gemiddeld vijf kilo afval per persoon weg. Een groot deel hiervan komt terecht in de werkomgeving. Dit is voor de afdeling facilitair management een belangrijk

Nadere informatie

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero

Nascheiding kunststoffen. Het heldere alternatief van Attero Nascheiding kunststoffen Het heldere alternatief van Attero Sinds 1 januari 2010 moet elke gemeente in Nederland een fors deel van het kunststof verpakkingsafval scheiden van de rest van het huishoudelijk

Nadere informatie

Afval scheiden in Houten. Hoe kan het (nog) beter?

Afval scheiden in Houten. Hoe kan het (nog) beter? Afval scheiden in Houten Hoe kan het (nog) beter? Inhoud presentatie Houten: (toeristische) informatie Afval: hoe doet Houten het nu? Waar valt winst te halen? Welke manieren zijn er om gedrag te veranderen?

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma VANG-HHA

Uitvoeringsprogramma VANG-HHA Uitvoeringsprogramma VANG-HHA Samen op weg naar 100 kg huishoudelijk restafval Mini-symposium Indaver Meer gft-afval uit de hoogbouw 16 april 2015 Guus van den Berghe Inhoud presentatie Programma Van Afval

Nadere informatie

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Kunststofketenproject Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie

Nadere informatie

Samen kunnen meer met afval

Samen kunnen meer met afval Samen we kunnen meer met In 2020 willen we in heel Nederland 75% van ons afval scheiden. Samen kunnen we meer met afval Afval, we hebben er dagelijks mee te maken. Niet alleen thuis, maar ook op het werk,

Nadere informatie

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek

Biobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food

Nadere informatie

De toekomst is dichterbij dan je denkt

De toekomst is dichterbij dan je denkt Duurzaamheid begint bij jezelf Wij stellen ambitieuze doelen voor een duurzame toekomst. Wij streven ernaar om een zo duurzaam mogelijk assortiment aan te kunnen bieden. Wij geloven in een productieketen

Nadere informatie

De zin van afvalscheiding

De zin van afvalscheiding De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat

Nadere informatie

Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen Ontwikkelingen rond de opwerking van organische reststromen en biomassa Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Inhoud Over de BVOR Over organische reststromen & biomassa: Waar hebben

Nadere informatie

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt

Bio is een marketing kreet. Die veel te vaak wordt misbruikt Bio is een marketing kreet Die veel te vaak wordt misbruikt Bio based plastics Besparing aardolie is onnodig Besparing aardolie is vaak fictie CO2 besparing is niet bewezen Grondstof productie gaat vaak

Nadere informatie

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012

Byosis Group. oplossingen voor vergisters; maisraffinage. Datum: September 2012 Byosis Group oplossingen voor vergisters; maisraffinage Door: René Oudman Datum: September 2012 Bedrijf Byosis is opgericht in 2007. Technologie ontwikkeld samen met Wageningen Universiteit. Oprichters:

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof

Van Afval Naar Grondstof Van Afval Naar Grondstof Toelichting onderdelen VANG-programma NVRD themadag 27 november Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Van regeerakkoord naar ketens Rutte 2: groene groei, circulaire economie Circulaire

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018

Programma Circulaire Economie RKI NRK, december 2018 Programma Circulaire Economie RKI, december 2018 Het sluiten van kringloop Aanpak programma /PEN Stuurgroep CE e acties/projecten Door (groepen) bedrijven Consumentenproducten acties/projecten door bedrijven

Nadere informatie

VAN AFVAL TOT GRONDSTOF! SAMEN MET U DE JUISTE RECYCLING KOMBINATIE

VAN AFVAL TOT GRONDSTOF! SAMEN MET U DE JUISTE RECYCLING KOMBINATIE Beleid Nederlandse Overheid Groene Groeistrategie 1 Energie: naar een duurzame, betaalbare en betrouwbare energievoorziening 2 Biobased economy: substitutie fossiele door groene grondstoffen (biomassa)

Nadere informatie

Biobased voedselverpakkingen

Biobased voedselverpakkingen Biobased voedselverpakkingen Technische aspecten 30 Juni 2015, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden en

Nadere informatie

Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY

Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY DOING GOOD IS EASY Halo Green CupS DOING GOOD IS EASY Doe het goed. Doe het duurzaam. Wij streven ernaar om zo duurzaam mogelijk te produceren. Wij geloven in een productieketen die rond is. In de zogenaamde

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

ARN, uw duurzame innovatieve partner! ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS

Nadere informatie

Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven

Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen door gemeenten en bedrijven Circulair inkopen: U kunt van start! De overheid heeft een enorme inkoopkracht. Van maar liefst 73,3 miljard

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden. informatiedocument. klaar voor de grondstoffenrevolutie

Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden. informatiedocument. klaar voor de grondstoffenrevolutie Afval is waardevol! Toolkit afvalscheiden informatiedocument klaar voor de grondstoffenrevolutie de aarde ziet er niet meer uit als in atlassen en op wereldbollen Met een steeds grotere wereld bevolking

Nadere informatie

DUURZAAM AFVALBEHEER IN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

DUURZAAM AFVALBEHEER IN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE DUURZAAM AFVALBEHEER IN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE DE CIRCULAIRE ECONOMIE HELPEN TE REALISEREN Om onze planeet leefbaar te houden moet onze manier van leven, produceren en consumeren duurzaam zijn, nu en

Nadere informatie

Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval. Empack Theater 2 13 april 2016

Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval. Empack Theater 2 13 april 2016 Duurzaam verpakken in gerecycled kunststofverpakkingsafval Empack Theater 2 Onderwerpen 1. Kennisinstituut Duurzaam Verpakken 2. Inzet van kunststof neemt toe 3. Beleid gericht op het sluiten van de kuststofketen

Nadere informatie

Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter

Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking. Gumbeer. Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter Hoe festivals de overstap kunnen maken naar een (meer) circulaire drankverpakking Gumbeer Marc Breugem & Kayleigh de Ruiter Leeswijzer Dit document beschrijft hoe festivals de overstap kunnen maken naar

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK?

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? Hoi, ik ben Maarten Milieu. Ik werk voor Cyclus en haal bij jou thuis het afval op. De ene dag leeg ik groene minicontainers met een zijlader. De andere dag zie je me zakken

Nadere informatie

Dirk Verbruggen EcoWerf. Composteren van composteerbare materialen in de praktijk

Dirk Verbruggen EcoWerf. Composteren van composteerbare materialen in de praktijk Dirk Verbruggen EcoWerf Composteren van composteerbare materialen in de praktijk Verwerking composteerbare materialen 1. Werking composteerinstallatie 2. Organische inputstromen 3. Verwerking composteerbare

Nadere informatie

Energie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen

Energie uit groenafval. deel van een duurzame. Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen Energie uit groenafval deel van een duurzame totaaloplossing Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1 Branche Vereniging Organische Reststoffen (BVOR) Sinds 1989 branche organisatie

Nadere informatie

Welkom bij 4PET Holding: Folietechniek in Raamsdonksveer

Welkom bij 4PET Holding: Folietechniek in Raamsdonksveer Welkom bij 4PET Holding: Folietechniek in Raamsdonksveer 4PET Holding: Drupet: Handel en verwerken industriële afvallen tot grondstof voor extrusie. 4PET Recycling: Verwerken van PET flessen en trays tot

Nadere informatie

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval

4.A.1 Ketenanalyse Groenafval 4.A.1 Ketenanalyse Groenafval Prop Beplantingswerken v.o.f. Autorisatie Nummer/versie Datum Opsteller Goedgekeurd directie 01 22-01-2015 Naam: F. van Doorn Naam: A. Prop Datum: 22 januari 2015 Datum: 22

Nadere informatie

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS GRENZELS BIBASED NDERWIJS Met onderwijs naar duurzame toekomst Inspiratiedag@HGENT 1 februari 2019 Ruben Guisson ruben.guisson@vito.be Project Manager Team Biobased Economy VIT NV Boeretang 200 2400 Mol

Nadere informatie

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Innovatieve mestverwerking op de boerderij Innovatieve mestverwerking op de boerderij Groen gas productie en nutriëntenterugwinning René Cornelissen (CCS) 7 juni 2017 Inhoudsopgave CCS Mest Kleinschalige mono-mestvergisting Bio-Up, Groen Gas op

Nadere informatie

Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa. 7 november 2013 Rob Aartssen

Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa. 7 november 2013 Rob Aartssen Seminar: Mest(verwerking), compost en groene biomassa 7 november 2013 Rob Aartssen Den Ouden Groep Wie zijn wij? Wat doen we nu? Wat doen we morgen? Een vruchtbare bodem! KOESTEREN OF (VER)KOPEN? Den Ouden

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco)

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking 19.04.2013 Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Evolutie in beleidsdoelstellingen Afvalstoffenplan (1991-1995)

Nadere informatie

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders

Verpakkingen. Karen van de Stadt Marc Reijnders Verpakkingen Karen van de Stadt Marc Reijnders Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst omwonenden. Wim Dijkshoorn / Vincent Kok 28 maart 2018 Alphen aan den Rijn

Informatiebijeenkomst omwonenden. Wim Dijkshoorn / Vincent Kok 28 maart 2018 Alphen aan den Rijn Informatiebijeenkomst omwonenden Wim Dijkshoorn / Vincent Kok 28 maart 2018 Alphen aan den Rijn Welkom 2 Locatie Alphen aan den Rijn Werkzaamheden en ontwikkelingen in 2017 Vooruitblik op 2018 Revisievergunning

Nadere informatie

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Deze samevatting is geschreven door: Erik Roos Lindgreen Geert Bergsma Delft, CE Delft,

Nadere informatie

De Biobased Economy in de Zuidvleugel

De Biobased Economy in de Zuidvleugel De Biobased Economy in de Zuidvleugel Wat is er nodig om de biobased-economy in de Zuidvleugel een impuls te geven? 17 1 13, Douwe-Frits Broens LEI: Biobased Economics - financiële en milieudoelen halen

Nadere informatie

Twence, bron van grondstoffen en energie

Twence, bron van grondstoffen en energie het draait om Twence in 2018 Twence, bron van grondstoffen en energie Twence brengt nuttige materialen en grondstoffen terug in de kringloop en produceert energie uit niet-herbruikbaar afval, biomassa

Nadere informatie

Pictogram Bekers. Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers. Versie 1.0 Mei Mijksenaar.

Pictogram Bekers. Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers. Versie 1.0 Mei Mijksenaar. Pictogram Ontwikkeling pictogram afvalscheiding bekers Versie 1.0 Mei 2018 Inhoudsopgave 1 Verschillende typen bekers 3 2 Gescheiden inzameling 4 3 Specifiek of generiek pictogram 5 4 Uitgangspunten ontwerp

Nadere informatie

TITRE 00/00/2015 DE LA PRESENTATION ( MENU "INSERTION / 1 EN-TETE ET PIED DE PAGE") Groen Gas Burgum. 25 maart 2017

TITRE 00/00/2015 DE LA PRESENTATION ( MENU INSERTION / 1 EN-TETE ET PIED DE PAGE) Groen Gas Burgum. 25 maart 2017 TITRE 00/00/2015 DE LA PRESENTATION ( MENU "INSERTION / 1 EN-TETE ET PIED DE PAGE") Groen Gas Burgum 25 maart 2017 Centrale Bergum: zonnepanelen park Realisatie medio 2017 5 MW Ontwikkeling drijvende zonnepanelen

Nadere informatie

Energie uit afval, een schone zaak

Energie uit afval, een schone zaak Energie uit afval, een schone zaak Vergisten van GFT-afval ARN meer dan 25 jaar begaan met het milieu Aandeelhouders ARN B.V. Regio Regio Regio REMONDIS Nijmegen De Vallei Rivierenland (privaat) 37,5%

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van Gemeenteblad.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid Groen (GroenLinks) van 7 december 2015, getiteld:

Nadere informatie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk

Nadere informatie

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009 ESSENT MILIEU Energiek met afval Biogas seminar Werlte, 22 september 2009 1 Ervaring met en ontwikkeling van Groen Gas productie vanaf 1989 M. Sanders, Energie Manager Essent Milieu 2 Essent Milieu: overzicht

Nadere informatie

Memo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG

Memo. aan. De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval. van. College van B en W. 4 november 2015. Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Memo aan onderwerp van directie afdeling datum De raad Duurzaamheid en scheiding van huishoudelijk afval College van B en W 4 november 2015 Memo GOUDA GOOIT NIETS MEER WEG Gouda wil tot de duurzaamste

Nadere informatie

DUURZAAM AFVALBEHEER IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

DUURZAAM AFVALBEHEER IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE DUURZAAM AFVALBEHEER IN DE CIRCULAIRE ECONOMIE DE INDAVER GROEP IN EUROPA VESTIGINGEN EN VOLUMES IN 2016 Trading 1,3 Totale hoeveelheid afval in beheer 4 847 480 ton Verwerking 3,5 België 2,1 Duitsland

Nadere informatie

Afval Verwijdering Utrecht. De gemeenschappelijke regeling van de 26 gemeenten in de provincie Utrecht

Afval Verwijdering Utrecht. De gemeenschappelijke regeling van de 26 gemeenten in de provincie Utrecht De gemeenschappelijke regeling van de 26 gemeenten in de provincie Utrecht In werking getreden op 1 december 1984. Met als doelstelling op een doelmatige en uit het oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde

Nadere informatie

Boeren met energie. 11 November 2010

Boeren met energie. 11 November 2010 Boeren met energie 11 November 2010 Wat doen wij? Ontwikkelen projecten energie uit biomassa Opzetten expertisecentrum energie uit hout droogtechnieken stookgedrag rookgasmetingen rookgasreiniging Ontwikkelen

Nadere informatie

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam:

Rotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam: Rotie maakt onderdeel uit van de Simadan Groep. De Simadan Groep is een wereldwijd uniek industrieel ecosysteem waarin bij het verwerken van organische reststromen en frituurvet geen bruikbare energie

Nadere informatie

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te

Nadere informatie

Vanaf 2015 wordt in onze gemeente gft opgehaald

Vanaf 2015 wordt in onze gemeente gft opgehaald Vanaf 2015 wordt in onze gemeente gft opgehaald Het sorteren van afval is goed ingeburgerd. Jaar na jaar worden goede inzamelcijfers genoteerd. Toch kunnen we nog een stapje verder gaan. Zo zit in het

Nadere informatie

Gft en groenafval: waardevolle grondstoffen. Kristel Vandenbroek Studiedag VVSG

Gft en groenafval: waardevolle grondstoffen. Kristel Vandenbroek Studiedag VVSG Gft en groenafval: waardevolle grondstoffen Kristel Vandenbroek Studiedag VVSG 19.06.2012 Vlarema Afdeling 4.3. Afzonderlijke inzameling van afvalstoffen Art. 4.3.1. Ten minste de volgende huishoudelijke

Nadere informatie

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Kleinschalige mestvergisting met Microferm Staatssecretaris Joop Atsma en gedeputeerde Theo Rietkerk

Nadere informatie

Afvalpanel Horst aan de Maas

Afvalpanel Horst aan de Maas Agenda 2e bijeenkomst Afvalpanel Afvalpanel Horst aan de Maas Tweede bijeenkomst 25 maart 2013 WELKOM! Terugkoppeling keukenafvalemmers» Afvalpanel: kleine 1. Welkom / mededelingen 2. Toelichting op kosten

Nadere informatie

Verwaarding van zeefgoed:

Verwaarding van zeefgoed: Verwaarding van zeefgoed: Subtitel Verkenning van afzetmogelijkheden Rik Winters, Amersfoort, 13 maart 2012. Inleiding Bioclear/KNN Zeefgoed Toepassingsmogelijkheden Belemmeringen Conclusies Vervolg Bioclear

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

BIODORE GO NATURAL EXPLORE FOOD EXPLORE NATURE EXPLORE DRINKS EXPLORE FESTIVALS EXPLORE YOURSELF EXPLORE PEOPLE

BIODORE GO NATURAL EXPLORE FOOD EXPLORE NATURE EXPLORE DRINKS EXPLORE FESTIVALS EXPLORE YOURSELF EXPLORE PEOPLE BIODORE GO NATURAL Disposables en verpakkingen, gemaakt van uitsluitend natuurlijke materialen. Biodore toont ons de natuur in al haar schoonheid. Biodore laat ons de veelzijdigheid van de natuur ervaren.

Nadere informatie

De waarde van biomassa

De waarde van biomassa De waarde van biomassa Betaalbaar beheer en onderhoud 1 oktober2015 Mireille Götz Programmamanager Omdat wij niet denken aan onze toekomstige generaties, zullen zij ons nooit vergeten Biobased Economy

Nadere informatie

Heuvelland. Infobrochure GFT- en restafvalophaling. Vanaf 1 januari 2010 Nieuw: start van GFT-ophaling. Restafvalcontainer vervangt restafvalzak

Heuvelland. Infobrochure GFT- en restafvalophaling. Vanaf 1 januari 2010 Nieuw: start van GFT-ophaling. Restafvalcontainer vervangt restafvalzak Vanaf 1 januari 2010 Nieuw: start van GFT-ophaling Restafvalcontainer vervangt restafvalzak Infobrochure GFT- en restafvalophaling Heuvelland GFT-ophaling, Fitness voor je vuilnis! GFT-ophaling vanaf 1

Nadere informatie

Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16

Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16 Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16 Even voorstellen; Willem Elsinga Elsinga periode Project/activiteit Patenten Elsinga (8) jaar nr 1991-2005 Arcadis/ Orgaworld BU-manager GFT-verwerking Bouw

Nadere informatie

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM Rijksbrede aanpak Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid Marc Pruijn Directie Duurzaamheid Ministerie van IenM Wat wil het kabinet bereiken? 100% circulaire economie in 2050 50% minder eindige

Nadere informatie

Goed Verpakt. Handleiding Duurzaam Verpakken voor de e-commercesector. Ellen de Lange Adviseur Duurzaamheid

Goed Verpakt. Handleiding Duurzaam Verpakken voor de e-commercesector. Ellen de Lange Adviseur Duurzaamheid Goed Verpakt Handleiding Duurzaam Verpakken voor de e-commercesector Ellen de Lange Adviseur Duurzaamheid Thuiswinkel.org De belangenorganisatie voor de e-commerce 75% van de Nederlandse omzet Thuiswinkel

Nadere informatie

Biobased verpakkingen

Biobased verpakkingen Biobased verpakkingen KIDV verdiepingsbijeenkomst 10 februari 2014, Karin Molenveld Inhoud Introductie Biobased verpakkingen Wat is biobased Waarom biobased Wanneer biodegradeerbaar Catalogus Voorbeelden

Nadere informatie

goed bezig! Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart!

goed bezig! Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart! Dit ziet er prima uit! goed bezig! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij jezelf! Het gaat bijna beginnen;

Nadere informatie

Dennis Froeling 2 februari 2017

Dennis Froeling 2 februari 2017 Dennis Froeling 2 februari 2017 Inhoudsopgave HVC Huidige verwerking (berm)gras Uitgangpunten (berm)gras verwerking Technologieën Gras naar papier HVC: Samen halen we eruit wat erin zit 52 aandeelhouders:

Nadere informatie

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar

Nadere informatie

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018 Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018 Fosfaat: overschot, export en verwerking 2017 Stikstof: overschot, export en verwerking 2017 Mestbewerkingsinstallaties Ontwikkelingen

Nadere informatie

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn

Nadere informatie

Op weg naar een circulaire economie

Op weg naar een circulaire economie Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling

Nadere informatie

Nederland Circulair in 2050

Nederland Circulair in 2050 Nederland Circulair in 2050 Het Rijksbrede programma circulaire economie en de betekenis voor het Nederlandse afvalbeleid NVRD Themadag Afval en Grondstoffen 24 november 2016 Marc Pruijn Directie Duurzaamheid

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart

Praktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart Praktische opdracht ANW Biobased economy k Praktische-opdracht door een scholier 1807 woorden 26 juni 2011 4,7 3 keer beoordeeld Vak ANW Keuzeopdracht ANW Jan H. 4V SGL 09-06-2011 Biobased Economy Het

Nadere informatie

VANG Van Afval Naar Grondstof

VANG Van Afval Naar Grondstof Afval is een keuze VANG Van Afval Naar Grondstof Regionaal Symposium Grondstoffen in Afvalland? Dinteloord, 15 april 2015 Maarten Goorhuis Senior beleidsmedewerker Koninklijke NVRD Koninklijke NVRD Vereniging

Nadere informatie

Wie weet wat Avri doet?

Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?

Nadere informatie

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes

Nadere informatie

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN.

Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. Circulair denken, circulair doen: dé nieuwe norm! STAND VAN ZAKEN OP HET GEBIED VAN NORMALISATIE CIRCULAIRE ECONOMIE DE WERELD OP ÉÉN LIJN. WAT GEBEURT ER AL OP HET GEBIED VAN NORMONTWIKKELING IN HET KADER

Nadere informatie

Beleid voor biomassa. -Lopend beleid -Discussies -Trends

Beleid voor biomassa. -Lopend beleid -Discussies -Trends Beleid voor biomassa -Lopend beleid -Discussies -Trends Beleid duurzame energie in beweging Volkskrant 30 maart 2010: Van der Hoeven neemt afstand van eigen duurzaamheidsbeleid Van onze verslaggever Michael

Nadere informatie