Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Circulaire Economie in de bouwsector. Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016"

Transcriptie

1 Circulaire Economie in de bouwsector Veerle Labeeuw (Team Vlaams Materialenprogramma, OVAM) Jiska Verhulst (Directeur Plan C vzw) 15 maart 2016

2 WIE?

3 Sinds 2012

4 Historiek van afvalbeleid naar Kleine regio, dichtbevolkt = rijke stadsmijn Pionier in afvalregelgeving en in implementatie Oprichting van de Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en het afvaldecreet (1983): Halt aan stortplaatsen en verbranding Koploper selectieve inzameling: Deur-aan-deur ophaling Lokale recyclageparken Netwerk van kringloopcentra Sensibiliseringscampagnes Publiek-private partnerships voor de complexe uitdagingen Excellente wetenschappelijke kennis State-of-the-art industrie in recyclage (ook voor complexe materiaalstromen)

5 Verschuiving van afvalbeheer naar preventie

6 Vlaanderen bij de koplopers in selectieve inzameling

7 duurzaam materialenbeheer Levenscyclusdenken en hiërachie: 1. Preventie via duurzame productie- en consumptiepatronen. 2. Stimuleren van hergebruik door reparaties of het schoonmaken van herbruikbare goederen. 3. Maximaal recycleren van afvalstoffen en sluiten van materiaalkringlopen. 4. Aanmoedigen van andere vormen van nuttige toepassing van afvalstoffen, zoals energie - terugwinning en de inzet van materialen als energiebron. 5. Pas als laatste optie verwijdering van afvalstoffen, met storten als laatste optie.

8 naar circulaire economie Circular Economy Package Dec2015 ACTIEPLAN: a. Design b. Productieprocessen c. Consumptie d. Afvalmanagement e. Markt voor secundaire grondstoffen f. Sectorale prioriteiten (oa bouw) g. Innovatie & investeringen h. Monitoring WETGEVEND PAKKET: Kaderrichtlijn afval Verpakkingsrichtlijn Stortrichtlijn RL AEEA RL ELV Batterijen RL

9 naar circulaire economie Circular Economy Package Dec2015 ACTIEPLAN: a. Design b. Productieprocessen c. Consumptie d. Afvalmanagement e. Markt voor secundaire grondstoffen f. Sectorale prioriteiten (oa bouw) g. Innovatie & investeringen h. Monitoring Waar prioriteit leggen? - renovatie? - impact van gebouwen & materialen - Hergebruik van de materialen? - Doelstellingen?

10 WAT?

11

12

13

14

15 WAAROM?

16

17

18 materiaalkost voor vlaamse KMO s loopt op tot 40 %

19 WAAR?

20 Vlaanderen heeft nauwelijks eigen hulpbronnen

21 WANNEER?

22

23

24 Materialen zijn vrij en onbeperkt: - performantie is enige wat telt - verbruik wat je vindt Materialen zijn een probleem: - beperktheid grondstoffen - milieu-impact materialen zijn een opportuniteit voor innovatie Bij een duurzaam beheer en gebruik

25 HOE?

26 Naar Ellen MacArthur Foundation

27

28 maar er is meer, véél meer

29 Plan C naar Ellen MacArthur Foundation

30

31 SAMEN NAAR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE: DE PRAKTIJK AMBITIE

32

33 Materiaalbewust bouwen in kringlopen Met behulp van 5 thema s: 24/02/

34

35 SAMEN NAAR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE: DE PRAKTIJK TRENDS

36 1. Betaalbaarheid Toenemende vraag naar gebouwen en infrastructuur Ontoereikende financiële modellen voor duurzaam bouwen Vlaanderen heeft nauwelijks eigen hulpbronnen en 40% materiaalkosten KMO Toenemende grondstofprijzen

37 Alternatieve grondstoffen

38 2. Complexiteit Ketensamenwerking nog zeer beperkt Nog weinig standaardisatie waardoor weinig hergebruik Storende en complexe materialen bemoeilijken hergebruik & recyclage

39 ketensamenwerking

40 3. Technologisch Ontwikkelingen Hoge Recyclagegraden Ontwikkelingen op vlak van Veranderingsgericht bouwen

41 Veranderingsgericht bouwen

42 4. Nieuwe maatschappelijke noden Overschrijding ecologische draagkracht Nood aan (tijdelijke) opvangcapaciteit ouderen, jongeren, Veranderende samenstelling gezinnen

43 Opvangcapaciteit ouderen

44 Leasing van hotelinterieurs

45 Materiaalprestaties meten en verbeteren element (buitenwand) Ontwikkeling ontwerptool voor architecten ( ) Indicatieve streefwaarde Representatieve elementoplossing Gevelsteen (klei) Isolerende snelbouwsteen rotswol 6cm gipspleister arcrylverf

46 Nieuwe governancemodellen Toenemend bewustzijn en participatie burgers Andere samenwerking burger-bedrijf-overheid Overheidspatrimonium als trekkende kracht

47 Leasing van licht case kortrijk

48 15/03/

49

50 materiaalbewust -bouwenkringlopen

51 Dank voor uw aandacht Zijn er nog vragen? Vlaamse overheid Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij Stationsstraat Mechelen T: F:

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw

Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Circulaire economie Duurzaam materiaalgebruik in de bouw Gent, 29 november 2016 Roos Servaes, Meg Scheppers INHOUD 1. Circulaire economie 2. Materiaalbewust bouwen in kringlopen (2014-2020) 3. Materiaalprestatie

Nadere informatie

Bio-economie en circulaire economie

Bio-economie en circulaire economie Bio-economie en circulaire economie Dirk Van Gijseghem, Departement LV Dimitri Strijbos, Vlaanderen Circulair EWI-focus 24 22 maart 2017 1. Bio-economie en Circulaire economie 2. Europees beleid 3. Vlaams

Nadere informatie

Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze

Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze Een tool in ontwikkeling op basis van de MMG berekeningswijze Seminaries Duurzaam Bouwen, Leefmilieu Brussel 29 januari 2016 Evi Rossi, AMB, dienst Databeheer & Statistiek Roos Servaes, AMB, dienst Beleidsinnovatie

Nadere informatie

Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019

Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie. 25 april 2019 Geen oplossing voor klimaat zonder circulaire economie 25 april 2019 Behoeften invullen met minder hulpbronnen Langere levensduur voor producten Gedeeld gebruik Minder verlies Dienst centraal en niet het

Nadere informatie

Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016

Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016 Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016 AGORIA, FEDERATIE VAN DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE Agoria is de grootste sectorfederatie in België 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,

Nadere informatie

Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken

Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken Kwaliteitsvolle gerecycleerde granulaten - Een stand van zaken Trends en evoluties van het beleid Philippe Van de Velde, AMB, team EBO INHOUD 1. Kader verder in opbouw 2. Waarheen met het beleid? 3. En

Nadere informatie

MEER en BETERE selectieve inzameling bij BEDRIJVEN

MEER en BETERE selectieve inzameling bij BEDRIJVEN MATERIALENDECREET & VLAREMA Isabelle Van de Populiere Sales & Data Manager MEER en BETERE selectieve inzameling bij BEDRIJVEN NoonTalk@Elexys 28.06.2012 Nieuw wetgevend kader Europese kaderrichtlijn afvalstoffen

Nadere informatie

74% van het Vlaamse bedrijfsafval krijgt tweede leven

74% van het Vlaamse bedrijfsafval krijgt tweede leven Mechelen, 11 juni 214 74% van het Vlaamse bedrijfsafval krijgt tweede leven Nieuwe studie zet economisch effect en belang van de afval- en materialensector in de verf De Vlaamse bedrijven produceerden

Nadere informatie

Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd

Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd Persmededeling JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Dinsdag 13 november 2012 Vlaamse bedrijven produceren minder afval en sorteren voortaan ook pmd Vlaams minister van Leefmilieu

Nadere informatie

Materiaalbewust bouwen in kringlopen

Materiaalbewust bouwen in kringlopen Materiaalbewust bouwen in kringlopen Vlaams beleidsprogramma & concrete acties Roos Servaes, AMB, dienst Beleidsinnovatie INHOUD 1. Vlaams Beleidsprogramma (2014-2020) 2. Niet-steenachtige fractie 3. Materiaalprestatie

Nadere informatie

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Masterclass Kamp C, 4 oktober 2018 OVAM: ambities circulair bouwen in Vlaanderen Beleidsprogramma Bouw (2014-2020): Materiaalbewust bouwen in kringlopen 5 thema s TOTEM

Nadere informatie

DOE MEE GREEN DEAL CIRCULAIR AANKOPEN: IETS VOOR JOUW ORGANISATIE? OVAM VLAANDEREN CIRCULAIR

DOE MEE  GREEN DEAL CIRCULAIR AANKOPEN: IETS VOOR JOUW ORGANISATIE? OVAM VLAANDEREN CIRCULAIR VLAANDEREN CIRCULAIR GREEN DEAL CIRCULAIR AANKOPEN: IETS VOOR JOUW ORGANISATIE? DOE MEE www.circulair-aankopen.vlaanderen Deze publicatie wordt gefinancierd door OVAM IN HET KORT Vlaanderen wil tegen 2050

Nadere informatie

BIJLAGE. bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S

BIJLAGE. bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.12.2015 COM(2015) 614 final ANNEX 1 BIJLAGE bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN

Nadere informatie

Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Vrijdag 16 april 2010 Bezoek Deceuninck (Hooglede-Gits) - duurzaam materialenbeheer Geachte aanwezigen, Dames en heren,

Nadere informatie

Biomassa en zijn afvalstatuut

Biomassa en zijn afvalstatuut Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade

Nadere informatie

Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15

Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15 Doorstart (?) symbioseplatform Symbiose-event Zemst 17/11/15 Meg Scheppers, dienst Beleidsinnovatie, OVAM Symbiose 3.0 binnen CE? Vlaamse Regering: Visie 2050: Vlaanderen circulair (CE): Grondstoffenschaarste

Nadere informatie

Agoria Circular economy Hoorzitting Vlaams Parlement 28/4/2016 Patrick Van den Bossche

Agoria Circular economy Hoorzitting Vlaams Parlement 28/4/2016 Patrick Van den Bossche Agoria Circular economy Hoorzitting Vlaams Parlement 28/4/2016 Patrick Van den Bossche AGORIA, FEDERATIE VAN DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE Motor van onze economie 2013 2014 Omzet 95.9 Miljard 96.4 Miljard

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Afbakening van de afvalfase in nieuwe materialenwetgeving

Afbakening van de afvalfase in nieuwe materialenwetgeving Afbakening van de afvalfase in nieuwe materialenwetgeving Ir. Dienst beleidsinnovatie Afdeling afvalstoffen- en materialenbeheer Waarom nieuw decreet? Omzetting van de nieuwe kaderrichtlijn afvalstoffen

Nadere informatie

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016

Circulair ontwerpen. Opportuniteiten & uitdagingen. Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Circulair ontwerpen Opportuniteiten & uitdagingen Patrick Van den Bossche Studiedag SERV/MINA raad 13 september 2016 Agoria is de grootste sectorfederatie 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,

Nadere informatie

Woensdag 6 juni Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Woensdag 6 juni Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Woensdag 6 juni 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Rondetafel Duurzaam Materialenprogramma - Mechelen Geachte mevrouw de administrateur-generaal, Geachte

Nadere informatie

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.7.2014 COM(2014) 397 final ANNEX 1 BIJLAGE bij het Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Richtlijnen 2008/98/EG betreffende

Nadere informatie

Impactanalyse statiegeld

Impactanalyse statiegeld Impactanalyse statiegeld Effecten van het invoeren van statiegeld op eenmalige drankverpakkingen in Vlaanderen An Van Pelt Situering impactanalyse Vlaams Regeerakkoord 2015 2019 (...) Tegen 2015 laten

Nadere informatie

BESTAANDE INDICATOREN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

BESTAANDE INDICATOREN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE BESTAANDE INDICATOREN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE An Vercalsteren An.vercalsteren@vito.be VITO Unit Duurzaam Materialenbeheer Minaraad hoorzitting: Indicatoren voor een circulaire economie 18/5/2017 OUTLINE

Nadere informatie

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017

Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Ontwikkeling van indicatoren en modellen voor circulaire economie Hoorzitting MINA-Raad 18 mei 2017 Koen Smeets Afdeling Afval- en materialenbeheer Diensthoofd Administratief en datacentrum Inhoud Input

Nadere informatie

De uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer

De uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer De uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer Dr. Maarten Dubois Manager Steunpunt Duurzaam Materialenbeheer (SuMMa) KU Leuven 29 maart 2015 SteunpuntDuurzaam Materialenbeheer(SuMMa)

Nadere informatie

Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen

Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen Het duurzaam materialenbeheer in de bouwsector in Vlaanderen Beleidsmedewerker, afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeheer, team bouw Uitvoeringsplan Bouw 2007-2013: Pionier in zijn soort, zowel naar vorm

Nadere informatie

Ontwerp uitvoeringsplan voor Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval

Ontwerp uitvoeringsplan voor Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval Vlaanderen is materiaalbewust Ontwerp uitvoeringsplan voor Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM WWW.OVAM.BE 1 ONTWERP UITVOERINGSPLAN VOOR HUISHOUDELIJK AFVAL

Nadere informatie

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Ronde Tafel handhaving grondverzet en inerte stromen Gent 20 mei 2016 Philippe Van de Velde OVAM Afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeleid team Bouw

Nadere informatie

SÉMINAIRE BÂTIMENT DURABLE

SÉMINAIRE BÂTIMENT DURABLE Seminarie Duurzame Gebouwen SÉMINAIRE BÂTIMENT DURABLE Circulaire economie in de bouw 26 april 2019 BOUW & CIRCULAIRE ECONOMIE Overzicht van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Isabelle SOBOTKA Coördinatrice

Nadere informatie

Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa

Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa Vrijdag 4 februari 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Symposium C2C in de Belgische bouwwereld - Gyproc Duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en Europa

Nadere informatie

Circulaire Economie. Keten innovatie als sleutel voor best practices. IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Circulaire Economie. Keten innovatie als sleutel voor best practices. IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland Circulaire Economie Keten innovatie als sleutel voor best practices IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland Kennis- en netwerkinstelling met meer dan 70 aangesloten brancheorganisaties

Nadere informatie

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco)

Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Beleid en ondersteuning t.a.v. gft-verwerking 19.04.2013 Luc Vanacker (OVAM/ere-voorzitter Vlaco) Ann Braekevelt (OVAM) Kristel Vandenbroek (Vlaco) Evolutie in beleidsdoelstellingen Afvalstoffenplan (1991-1995)

Nadere informatie

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen'

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Philippe Van de Velde OVAM, Afdeling Afvalstoffen en Materialenbeheer, team eindverwerking en bouw Staalbouwdag 2014 Brussel 27 november 2014 Inhoud

Nadere informatie

4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Goedgekeurd op 11 maart 2010 4e Afvalplan Nieuwe wettelijke context In Brussel : plan van onbepaalde duur, onderworpen

Nadere informatie

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019

Materiaalbewust bouwen & TOTEM. John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 Materiaalbewust bouwen & TOTEM John Wante, Roos Servaes MINA-hoorzitting, 18 maart 2019 1. Intro 2. TOTEM 3. Circulariteit 4. Conclusies Klimaatimpact van een gebouw 60 50 40 30 20 10 Klimaatimpact door

Nadere informatie

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten

Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Het Eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten Studiedag Bouw- en sloopafval Antwerpen 24 februari 2015 Koen De Prins OVAM Afdeling Afvalstoffen- en Materialenbeleid team Bouw INHOUD 1. Bouwen in

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie

Nadere informatie

Inzameling en verwerking van vlakglas

Inzameling en verwerking van vlakglas Inzameling en verwerking van vlakglas Vlaanderen gebruikt en verbruikt heel wat materialen, grondstoffen en energie. In tijden van toenemende schaarste dringt de vraag zich op hoe we ze zo efficiënt mogelijk

Nadere informatie

ONTWERPADVIES. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2015/0272(COD) van de Commissie industrie, onderzoek en energie

ONTWERPADVIES. NL In verscheidenheid verenigd NL. Europees Parlement 2015/0272(COD) van de Commissie industrie, onderzoek en energie Europees Parlement 2014-2019 Commissie industrie, onderzoek en energie 2015/0272(COD) 17.5.2016 ONTWERPADVIES van de Commissie industrie, onderzoek en energie aan de Commissie milieubeheer, volksgezondheid

Nadere informatie

Wat ik thuis sorteer, kan ik in mijn bedrijf evenzeer

Wat ik thuis sorteer, kan ik in mijn bedrijf evenzeer Wat ik thuis sorteer, kan ik in mijn bedrijf evenzeer OVAM Dimitri Strybos Nieuw Duurzaam Materialenbeleid Een eerste grote stap is gezet grondstoffen productie distributie burgers afvalverwerking 2011

Nadere informatie

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019

TOTEM & Circulariteit. Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019 TOTEM & Circulariteit Roos Servaes Build up / Inspiratiedag GDCB 23 mei 2019 Waarom? Wat is de impact van onze gebouwen? Welke bouwmaterialen zijn meer of minder duurzaam? Hoe kan ik afwegingen maken rond

Nadere informatie

Verloop. Quiz. Rollenspel. Debat. U kunt verschillende werkvormen kiezen:

Verloop. Quiz. Rollenspel. Debat. U kunt verschillende werkvormen kiezen: Da' s proper Wat is Da s proper!? Da s proper! is een educatieve workshop voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs. De workshop maakt hen bewust van afvalbeheer, zwerfvuil en duurzame consumptie en

Nadere informatie

Donderdag 14 juni Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Volvo Trucks Oostakker

Donderdag 14 juni Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Volvo Trucks Oostakker Donderdag 14 juni 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Lancering eerste Volvo Hybride (26 ton) vrachtwagen Volvo Trucks Oostakker Geachte heer Sid (directeur

Nadere informatie

Opties voor een vernieuwd verpakkingenbeleid Krachtlijnen eindverwerking

Opties voor een vernieuwd verpakkingenbeleid Krachtlijnen eindverwerking Opties voor een vernieuwd verpakkingenbeleid Krachtlijnen eindverwerking John Wante Vlaams parlement, 17 april 2018 Uitdagingen en knelpunten Toename wegwerpverpakkingen, vooral plastic nietdrankverpakkingen

Nadere informatie

Koop licht geen lampen. Philips Managed Services Gerlinde Haberl 14/11/2017

Koop licht geen lampen. Philips Managed Services Gerlinde Haberl 14/11/2017 Koop licht geen lampen Philips Managed Services Gerlinde Haberl 14/11/2017 Managed services Door Philips gegarandeerde prestaties: Wij bieden een volledige end-to-end -aanpak inclusief het ontwerp, de

Nadere informatie

is materiaalbewust HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE VOERTUIGEN SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM

is materiaalbewust HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE VOERTUIGEN SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM is materiaalbewust HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE VOERTUIGEN SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM WWW.OVAM.BE Afgedankte voertuigen Als schroothandelaar hebt u vaak te maken met voertuigwrakken.

Nadere informatie

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen

Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Betekenis van circulaire economie voor de grondketen Bodembreed 13 november 2018 Mark in t Veld (Tauw) Jeroen Nagel (RWS) RWS Duurzame Leefomgeving 2 Rijkswaterstaat Circulaire Economie GWW & RWS RWS is

Nadere informatie

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT?

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Karl Vrancken Projectenmanager VITO 5de Vlaams Milieucongres Gent -21 oktober 2008 1 Neen, maar 2 Hoe bereiken we duurzaamheid? Wat is cradle to cradle?

Nadere informatie

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel

Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Circulaire economie en recht: van afval naar grondstof VMR Themamiddag, 2 februari 2016 Carolien van Hemel Niveaus van circulariteit (10 R s) 1. Refuse: weigeren/voorkomen gebruik 2. Reduce: gebruik

Nadere informatie

Openbare reinheid in Vlaanderen

Openbare reinheid in Vlaanderen Openbare reinheid in Vlaanderen Adjunct van de directeur Beleidsmedewerker OVAM Stationsstraat 110 2800 Mechelen tel: 015 284 284 info@ovam.be www.ovam.be 3 Situering openbare reinheid Definities Zwerfvuil

Nadere informatie

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL Kinderen bewust leren omgaan met afval Leren Afval Beheren Op school (LABO) is een educatieve workshop die leerlingen uit de tweede en derde

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Van Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl

Van Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl Van Afval Af transitie-agenda naar een circulaire economie NVRD themadag Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl Aanleiding en doel van Van Afval Af Verpakkingenakkoord Circulaire Economie Schuivende

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie

Programma Circulaire Economie Programma Circulaire Economie Opening voorzitter Circulaire economie Wat is dat? Kringloop goederen; zo hoort het Pauze Hoe werkt HVC Discussie Afsluiting Schrijf in voor 4 juni. Bezoek bedrijven Samen

Nadere informatie

Duurzame Bouwmaterialen

Duurzame Bouwmaterialen Seminarie Duurzaam Bouwen: Duurzame Bouwmaterialen 29/01/2016 Leefmilieu Brussel Het gebouw als materiaalbank Caroline Henrotay, Project management en Technische Coördinatie Leefmilieu Brussel Context

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE ELEKTRISCHE EN ELEKTRONISCHE APPARATUUR SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM. is materiaalbewust

HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE ELEKTRISCHE EN ELEKTRONISCHE APPARATUUR SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM. is materiaalbewust is materiaalbewust HANDEL EN WANDEL VAN DE SCHROOTHANDEL AFGEDANKTE ELEKTRISCHE EN ELEKTRONISCHE APPARATUUR SAMEN MAKEN WE MORGEN MOOIER OVAM WWW.OVAM.BE Afgedankte elektrische en elektronische apparatuur

Nadere informatie

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes

VMP congres. Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen. Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes VMP congres Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Saskia Walraedt Sr advisor sustainable products and processes sw@essenscia.be Duurzame chemie en kunststoffen in kringlopen Hefboom 9 binnen Vlaams

Nadere informatie

De Potterij herboren Streven naar een circulaire baken in Mechelen

De Potterij herboren Streven naar een circulaire baken in Mechelen De Potterij herboren Streven naar een circulaire baken in Mechelen An Eijkelenburg I 22 juni 2017 OVAM? Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (1981): Afvalbeleid materialenbeleid circulaire economie

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering Amsterdam, 26 januari 2016 1 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 Waarom circulair? 6 Nederland Circulair! 7

Nadere informatie

Rol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere

Rol van kunststoffen in de groene economie. 17 nov 2010 Kristof Debrabandere Rol van kunststoffen in de groene economie 17 nov 2010 Kristof Debrabandere Overzicht Kunststoffen in een duurzame economie. Het wat en het hoe. Conclusies: algemeen en concreet. Huidig model is fundamenteel

Nadere informatie

OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES

OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES OVERHEID EN KETEN O SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES Kris Roels Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies Flanders FOOD, Kick-off Platform Duurzaamheid, sessie voedselverlies 19/06/2014, De Montil, Affligem

Nadere informatie

Vacature bij de OVAM: Beleidsmedewerker, dienst Ketenbeheer en Bedrijven, adjunct van de directeur (m/v)

Vacature bij de OVAM: Beleidsmedewerker, dienst Ketenbeheer en Bedrijven, adjunct van de directeur (m/v) Vacature bij de OVAM: Beleidsmedewerker, dienst Ketenbeheer en Bedrijven, adjunct van de directeur (m/v) 1 Omschrijving De OVAM rekent ook op u voor een proper milieu! Wilt u meewerken aan minder afval

Nadere informatie

7 Afvalbeheerscenario s

7 Afvalbeheerscenario s 7 Afvalbeheerscenario s 7.1 Inleiding Om het toekomstig afvalstoffenbeleid te kunnen formuleren en uitvoeren, is het noodzakelijk dat inzicht bestaat in het te verwachten afvalaanbod en afvalbeheer in

Nadere informatie

Europees Pakket Circulaire economie

Europees Pakket Circulaire economie Europees Pakket Circulaire economie Verkenning van de mogelijke betekenis voor Vlaanderen Pieter Noens, Jan Verheeke (secr. Minaraad) Pakket Circulaire economie: algemeen Situering Wat? Op 2 december 2015

Nadere informatie

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018

Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak. 3 mei 2018 Van de Plastics Strategy op EU niveau tot de uitbreiding van de blauwe zak 3 mei 2018 Wat is er gaande rond plastics? EU: Circulaire economie met wetgevend pakket EU: Plastics Strategy BE: Uitbreiding

Nadere informatie

F.4 bijlage 4; Feiten en cijfers

F.4 bijlage 4; Feiten en cijfers F.4 bijlage 4; Feiten en cijfers F.4.1 Inleiding Deze bijlage geeft een toelichting bij de productie en verwerking van het Nederlands afval sinds 1985 plus een inschatting hiervan tijdens de komende planperiode.

Nadere informatie

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur Utrecht, 21 oktober 2015 Inhoud Introductie 3 Zij waren er bij! 4 Circulaire economie 5 RACE programma 6 Sectoranalyse

Nadere informatie

Congres Urban Mining: de jacht op grondstoffen in Vlaanderen. Sessie Ruimte voor materiaalbewust bouwen' door Marc Dillen Directeur-generaal

Congres Urban Mining: de jacht op grondstoffen in Vlaanderen. Sessie Ruimte voor materiaalbewust bouwen' door Marc Dillen Directeur-generaal Congres Urban Mining: de jacht op grondstoffen in Vlaanderen Sessie Ruimte voor materiaalbewust bouwen' door Marc Dillen Directeur-generaal Bouw, milieu en energie Een verankerde industriële cluster met

Nadere informatie

Memo rapporteurschap Circulaire Economie. Behandelvoorstel EU-voorstel Circulaire Economie. Yasemin Cegerek. E

Memo rapporteurschap Circulaire Economie. Behandelvoorstel EU-voorstel Circulaire Economie. Yasemin Cegerek. E Memo rapporteurschap Circulaire Economie Yasemin Cegerek E y.cegerek@tweedekamer.nl aan vaste kamercommissie I&M in afschrift aan vaste kamercommissie Europese Zaken vaste kamercommissie Economische Zaken

Nadere informatie

Ontwerp Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval

Ontwerp Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval Ontwerp Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval Documentbeschrijving 1. Titel publicatie Ontwerp Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval 2. Verantwoordelijke

Nadere informatie

Studienamiddag Steunpunt SuMMa. 23 maart 2016

Studienamiddag Steunpunt SuMMa. 23 maart 2016 Studienamiddag Steunpunt SuMMa 23 maart 2016 1972 1987 1992 2002 2005 2011 2013 2014 2015 Eurotop Milieu ministers VMP milieu economie EU politiek Hoe ontstaan? Voorstel 2011 Logische extensie op plan

Nadere informatie

Aanvraag van een grondstofverklaring

Aanvraag van een grondstofverklaring Aanvraag van een grondstofverklaring Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij afdeling Afval- & Materialenbeheer dienst Administratief en datacentrum Stationsstraat 110 2800 MECHELEN Tel. 015 284 311

Nadere informatie

Persdossier Tendensen, cijfers en achtergrondinfo over het Vlaams huishoudelijk afval

Persdossier Tendensen, cijfers en achtergrondinfo over het Vlaams huishoudelijk afval Persdossier Tendensen, cijfers en achtergrondinfo over het Vlaams huishoudelijk afval Vlaanderen kent een uitgekiend afvalbeleid. Sinds 1981 wordt er onafgebroken gewerkt aan een goede inzameling en verwerking

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie

Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Circulair Inkopen Utrecht op weg naar duurzame markttransformatie Opdrachtgevers: - Provincie Utrecht - Gemeente Utrecht - Gemeente Amersfoort Middag/avond over biobased aanbesteden Centre of Expertise

Nadere informatie

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector

Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector Circulaire economie en de bouw & vastgoed sector Cradle2Cradle Café Geert Dirkse & Irene Samwel 12 april 2018 Irene Samwel Den Haag 6 april 2017 2 2 Circulariteit in de praktijk 1 Circulaire economie:

Nadere informatie

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017

Blik op de toekomst. John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 Blik op de toekomst John Wante, hoorzitting MINA raad, 18 mei 2017 18/05/2017 2 Bron: ETC, draft report product circularity, 2017 Waste management indicators 3 Material circularity indicator Ontwikkeld

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

Onderzoek Afvalsamenwerking Twente

Onderzoek Afvalsamenwerking Twente Waarderweg 33B-10 haarlem, postbus 2016 2002 la haarlem, t 023 5319141, e info@iprnormag.nl. Onderzoek Afvalsamenwerking Twente Nadere informaties in de aanloop naar het Symposium op 4april 2013 20 februari

Nadere informatie

Actuele milieu, klimaaten energiedossiers

Actuele milieu, klimaaten energiedossiers Actuele milieu, klimaaten energiedossiers 3 juli 2018 Vleva en Minaraad Marjan Decroos attaché Milieu Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU Oostenrijks Voorzitterschap van de Raad van

Nadere informatie

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval 1. Situering De Openbare Vlaamse

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

13 Preventie Inleiding

13 Preventie Inleiding 13 Preventie 13.1 Inleiding Preventie van afval is een van de hoofddoelstellingen van het afvalstoffenbeleid. Afvalpreventie richt zich op het voorkomen dan wel het beperken van het ontstaan van afvalstoffen

Nadere informatie

GEBREK AAN AMBITIE EN RECHTVAARDIGHEID IN HUIDIGE AFVALBELEID

GEBREK AAN AMBITIE EN RECHTVAARDIGHEID IN HUIDIGE AFVALBELEID GEBREK AAN AMBITIE EN RECHTVAARDIGHEID IN HUIDIGE AFVALBELEID Brecht Jonkers PVDA Limburg Mei 2016 Inhoud Inleiding... 1 1. Sociaal onrechtvaardig... 1 2. Weinig ambitieus... 3 3. Alternatieven:... 5 Inleiding

Nadere informatie

Opnieuw & Co koploper hergebruik in Vlaanderen

Opnieuw & Co koploper hergebruik in Vlaanderen PERSBERICHT 8/6/2018 Initiatieven als Mei plasticvrij tonen aan dat Vlaanderen steeds meer belang hecht aan het Opnieuw & Co koploper hergebruik in Vlaanderen verminderen van de afvalberg. Hergebruik is

Nadere informatie

De toekomst van. de sloop- en afval keten

De toekomst van. de sloop- en afval keten De toekomst van de sloop- en afval keten René Plaggenburg Directeur sloop en reststoffencentra Dusseldorp Wie is Dusseldorp? Ontstaan in 1949 2003: drie business units Dusseldorp Groep Inzameling en Recycling

Nadere informatie

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar:

Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking. Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: Circulair Inkopen Van theoretisch kader naar pragmatische uitwerking Pieter van den Herik & Menno van der Valk Alkmaar: 8-9-2016 Circulair inkopen Alkmaar 8 september 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Nadere informatie

Mini-workshop houtafval

Mini-workshop houtafval Mini-workshop houtafval Mechelen 2 mei 2016 Programma 1. Inleiding tot de workshop 2. Presentaties (10u10 11u30) 1. Houtafval in Vlaanderen (Nico Vanaken OVAM) 2. Problematiek Houtafval (Werner Annaert

Nadere informatie

Recyclage. Het hart van de circulaire economie

Recyclage. Het hart van de circulaire economie Recyclage Het hart van de circulaire economie Weg met de wegwerpmaatschappij de toekomst is circulair! België is al jaren een van de beste leerlingen in de Europese klas als het op afval sorteren en recycleren

Nadere informatie

TEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR

TEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR SAMEN TEGEN VOEDSELVERLIES! EEN ACTUELE UITDAGING VOOR DE GROOTKEUKENSECTOR Kris Roels - Interdepartementale Werkgroep Voedselverlies @ Grootkeukencolloquium 2015 WAT IS VOEDSELVERLIES? Voedselverlies

Nadere informatie

Zaterdag 26 juni 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Opening vernieuwd containerpark Erpe-Mere

Zaterdag 26 juni 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Opening vernieuwd containerpark Erpe-Mere Zaterdag 26 juni 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Opening vernieuwd containerpark Erpe-Mere Dames en heren, Beste aanwezigen, Vandaag voelen we niet

Nadere informatie

SERV rondetafel circulaire economie

SERV rondetafel circulaire economie SERV rondetafel circulaire economie Syntheseverslag 27 juni 2018 20180627_rondetafel_circulaire_economie_VER_SYN.docx Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01

Nadere informatie

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen 3/12/13 Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Mieke Houwen Horizon 2020 : klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Agenda n Horizon 2020 algemeen n

Nadere informatie

Uw gezelschapsdier is overleden... wat nu?

Uw gezelschapsdier is overleden... wat nu? Uw gezelschapsdier is overleden... wat nu? Wat is een gezelschapsdier? In Vlaanderen hebben vele gezinnen één of meerdere gezelschapsdieren. In totaal gaat het om zo n 800.000 honden, 900.000 katten, 4

Nadere informatie

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Nederland Circulair in 2050 Aan de slag met de uitdagingen uit Europa Recyclingsymposium 25 oktober 2017 Loek Knijff Ministerie van Infrastructuur en Milieu Probleem en aanpak Milieuwetgeving gaat vnl.

Nadere informatie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie

Masterclass Afval en Grondstof. Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Masterclass Afval en Grondstof Het Nederlandse Afvalbeleid in vogelvlucht, gemeenten in de circulaire economie Gemeentelijk Afvalcongres, 19 maart 2015 AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. Afvalmanagement Ladder van

Nadere informatie