De dynamiek van Languedoc-Roussillon Languedoc-Roussillon, de nieuwe wereld van Frankrijk

Transcriptie

1 De dynamiek van Languedoc-Roussillon Verslag van de NGS proeverij van wijnen uit Languedoc-Roussillon d.d. 9 november 2015, gehouden op de residentie van zijne excellentie Laurent Pic, Ambassadeur van Frankrijk. Door Paul Op ten Berg Deze proeverij kwam tot stand in samenwerking met Rosalinde Jaarsma van Business France. Voorbereiding en presentatie waren in handen van Gilles Faëlens van Bacchantes Wijnimport te Gouda. Gilles Faëlens Languedoc-Roussillon, de nieuwe wereld van Frankrijk De Franse wijnstreek Languedoc-Roussillon is nog steeds de grootste wijnstreek van de wereld. In 1988 telde het gebied nog ha wijngaarden. Er werd alleen maar gekeken naar kwantiteit, en de wijnen waren toen zeer welkom in Nederland: 3 voor 10 gulden. Sinds die tijd is bijna een derde van de wijngaarden gerooid. Daarmee ging de kwaliteit vooruit en nu zijn er nog altijd ha. Een derde van de Franse wijnproductie komt hier vandaan. Enkele cijfers: Languedoc is veel groter dan Roussillon; De productie omvat 92% wijn, 2% vin doux naturel en 6% mousserende wijn; In de Languedoc wordt 78% rode wijn geproduceerd, 12% rosé en 10% wit; In de Roussillon is dit 56% rode wijn, 41% rosé en 3% wit; In de Languedoc bestaat de productie voor 73% uit IGP en 27% AOP; In de Roussillon is deze verhouding omgekeerd: 82% AOP en 18% IGP; In de Roussillon staan veel wijnstokken die als bush vines zijn geplant, een kwestie van traditie en noodzakelijk wegens de sterke wind ; Nederland is een van de belangrijkste exportmarkten voor wijnen van Languedoc- Roussillon. Voor IGP wijnen is ons land zelfs de grootste afnemer, gevolgd door Duitsland.

2 Lange geschiedenis De eerste wijnstokken stonden hier al in de 6 e eeuw voor Christus. De Romeinen exporteerden de wijnen naar Griekenland, de Turkse kust en Egypte. De stad Narbonne werd een van de belangrijkste leveranciers van wijn in Rome. Tussen de 8e en de 15e eeuw heerste in Languedoc-Roussillon de Islam, waardoor de wijnproductie stil kwam te liggen. In latere eeuwen ontstond een opleving, toen Nederlandse en Engelse kooplieden de wijnstreek ontdekten. In 1680 werd het gebied ontsloten door de aanleg van het Canal du Midi naar Bordeaux.

3 Dynamisch Languedoc-Roussillon is de meeste dynamiek wijnstreek van Frankrijk. Het is de wijnstreek met de meeste biologische en biodynamische wijngaarden; Languedoc-Roussillon heeft gemiddeld het laagste rendement van Frankrijk voor AOP (45 hl/ha); Alle AOP s en IPG s bieden een enorme diversiteit; Er is een belangrijke nieuwe generatie van wijnboeren. Deze hebben veel gereisd en zijn erg gedreven; Er is een grote verscheidenheid aan terroirs en microklimaten; Languedoc-Roussillon is een record gebied qua export: in de hele wereld worden 61 flessen Languedoc-Roussillon wijn per seconde verkocht. Druivenrassen Vroeger stonden alle rassen in de wijngaarden door elkaar, vaak zonder dat de wijnboer wist welke het waren. Ze werden tegelijk geplukt en gevinifieerd. Hier volgt een actuele lijst in willekeurige volgorde:

4 Rode rassen syrah grenache noir mourvèdre carignan cinsault lladonner pelut (garnacha peluda) morastell (graciano) piquepoul noir terret noir La Clape is een klein gebied aan de voet van het Massif de la Clape met een oude zeebodem, zeer geschikt voor witte wijn. Er zijn hier 40 tot 50 wijnboeren actief. Verrassende wijnen. In Tautavel groeien grenache noir, syrah, mourvèdre en lladoner pelut. Uitstekende wijnen, zowel wit als rood.

5 Witte rassen grenache blanc grenache gris piquepoul blanc bourboulenc blanc clairette blanche marsanne blanche roussanne vermentino blanc macabeu blanc ugni blanc viognier carignan blanc De wijnen van Grès de Montpellier zijn ten onrechte in Nederland niet te vinden. Hier heerst een zeer droog klimaat en er komen fantastische en zeer betaalbare wijnen vandaan, gemaakt van grenache noir.

6 Minervois-La-Livinière, een Cru uit Minervois, ligt ten noorden van Corbières. Voornamelijk syrah, met iets grenache noir en mourvèdre. De oogst is vaak laat in het seizoen. Verfijnde wijnen. Voortrekkers Onderstaande personen hebben veel gedaan voor Languedoc-Roussillon. Ze hebben hun droom verwezenlijkt en de kar getrokken richting kwaliteit. Georges Bertrand, de vader van Gérard (Corbières Villemajou) Gérard Gauby (Domaine Gauby); hij heeft de laatste jaren het roer volledig omgegooid en maakt nu wijnen met verfijning en elegantie. Hervé Bizeul (Clos des Fées). Neemt veel risico s, van zijn 10 jaargangen zijn er 6 fantastisch en 4 problematisch. Aimé Guibert (Mas de Daumas Gassac) Laurent Vaillé (Grange des Pères) Marlène Soria (Domaine Peyre Rose) Gerard Bru (Domaine Puech Haut)

7 Aan het Etang de Thau staat slechts één druivenras, picpoul de pinet. De doge witte wijn is heerlijk bij oesters. Proeverij De vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex BTW. Rode wijnen Een wijn uit Corbières was ook gepland, maar helaas niet binnengekomen. ****- Château d Anglès Grand Vin Rouge 2011 Coteaux du Languedoc La Clape. Hier komen verrassende wijnen vandaan. Eigenaar Eric Fabre was vroeger Directeur Technique van Château Lafite Rothschild. 55% mourvèdre, 30% syrah, 10% grenache noir, 5% carignan. Rendement maximaal 30 hl/ha. Kalkbodem met rolkeien aan de Middellandse Zee. Milieuvriendelijke wijnbouw, geen insecticiden. Volledige ontsteling, verwerking met zwaartekracht, 50 dagen op de schillen. Opvoeding: mourvèdre en syrah 10 maanden op 2 à 3 jaar oude barriques, grenache noir op cuve. Niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 14,5%. Importeur: Wijn Verlinden 13,50 (2009, wordt daarna 2012). K goed geconcentreerd paarsrood G prima concentratie, kruidig, bramen, inkt, chocolade, levendig en zeer zuiver S stevige, zware inzet met vlezig rood fruit, stoofperen, grafiet, naadloze balans, fraaie zuurgraad A iets jammy, rijke bitters, zeer veel lengte T sterke, boeiende terroirwijn, aards met elegantie, heeft veel lucht nodig: karafferen!

8 **** Domaine Mas Crémat Cuvée Bastien 2013 AOC Côtes du Roussillon Villages. 1/3 syrah, 1/3 grenache noir en 1/3 mourvèdre, terroir met zwarte schistes. Handmatige oogst, volledig ontsteeld, druivenrassen gescheiden vergist op de schillen (20 dagen) met pigeage. Apart opgevoed op vat (10 maanden). Alc. 14,5%. Importeur: Vojacek (op bestelling, circa 8,50). K wat lichter paarsrood G ingetogen, gesloten, fijn en iets lactisch, complex, koffie S soepele inzet, licht en speels, elegant fris kersenfruit, ceder, melkchocolade A behoorlijke tannines geven structuur en goede lengte T uitstekende, elegante eetwijn met verborgen krachten die pas in de 2 e helft loskomen, moet zich nog verder ontwikkelen **** Mas de Daumas Gassac Rouge 2011 IGP Saint-Guilhem-Le-Désert, Cité d Aniane - Vin de Pays de la Haute Vallée de l Aude. Haute Vallée du Gassac, Hérault. 71,6% cabernet sauvignon, aangevuld met merlot, cabernet franc, pinot noir, tannat, malbec, nebbiolo, barbera, dolcetto, armigne, arenie, bastardo, saperavi, tchkaveri, montepulciano, areni noir, tchekavesi, souzon, brancalleo, petit verdot, carmenère, aboriou en plavac mali. Gemiddeld 39 jaar oude stokken, rendement hl/ha. Van een diepe zandsteen bodem uit de ijstijd. Alc. 13,82%. Importeur: Okhuysen 27,23. K goed geconcentreerd robijnrood met iets paars G complex, aards, fris en gekonfijt fruit, specerijen, koffie, wild, leer, herfstbloemen S weelderige inzet, veel schakeringen met finesse en spel, prachtig fruit, leer, fraaie houtinvloed geeft structuur A zeer lang, puur en fris, rechtlijnig, een feest! T nog veel te jong, dus decanteren is essentieel als je de wijn nu al wilt serveren; mist echter wat terroir in vergelijking met vroeger; de stijl is moderner en wat gepolijst

9 ****- Domaine du Causse d Arboras La Faille 2013, Vignobles Jeanjean AOP Terrasses du Larzac. 75% syrah, 20% grenache noir, 5% mourvèdre, 20 jaar oude stokken. Plantdichtheid stokken/ha. Rendement 35 hl/ha. Van een kalksteen plateau op 320 m hoogte met een breuk (faille) van 100 m diepte en 250 m lengte. Biologische wijnbouw. Handmatige oogst met selectie. Vergist op betonnen cuves met temperatuurcontrole en dagelijkse remontage. De syrah verblijft dagen op de schillen. Opvoeding: 1/3 op demi-muids gedurende 10 maanden, 2/3 op betonnen cuves. Alc. 14%. Geen importeur. K minder geconcentreerd paarsrood G ingetogen en verfijnd, wat gesloten, iets medicinaal S zacht, soepel, fijn, raffinement, kersen en pruimen

10 A komt langzaam los, goede lengte met o.a. chocolade T spannende terroirwijn met subtiele speelsheid, heerlijk om nu te drinken ***+ Domaine Gauby Calcinaires rouge 2014 IGP Côtes Catalanes. 50% syrah, 25% mourvèdre, 25% grenache noir, jaar oude stokken op bodems met kalk, kalkhoudende klei, schiste en rolkeien. Biodynamische wijnbouw. Rendement 25 hl/ha. Handmatige oogst met selectie, tevens bij binnenkomst. Volledig ontsteeld, dagen vergist op de schillen met autochtone gisten. Geen enzymen, niet gechaptaliseerd, niet aangezuurd. 7 maanden opvoeding, 20% op barrique en 80% op cuve. Niet geklaard, niet gefilterd, bijna geen sulfiet. Alc. 12%. Importeur: Wijnhandel Koninginneweg 10,65. K licht paarsrood, als van pinot noir G reductie, wat hooi en stro, boerenstal, subtiele specerijen, nog onevenwichtig en in ontwikkeling S zachte inzet, lenig fruit, complexiteit en balans zijn nog niet gevormd A ook de lengte laat nog te wensen over, de wijn eindigt vrij abrupt T de natuurlijke wijnen van Gauby worden vaak niet begrepen; soms gisten ze een jaar lang; deze kan volgens Gilles Faelens nog 10 jaar verder rijpen en wordt dan fantastisch **** Domaine de Cabrol Cuvée Vent d Ouest 2009 AOC Cabardès. Hier in het uiterste westen, heerst een overgangsklimaat tussen Mediterraan en Atlantisch, waardoor het mogelijk is deze wijn te produceren van 60% cabernet sauvignon, 30% grenache noir en 10% syrah. De wijngaarden met 15 tot 20 jaar oude stokken - liggen op heuvels ten zuiden van de Montagne Noire, met een bodem van kalkhoudende klei op gemiddeld 300 m hoogte. Biologische wijnbouw. Handmatige oogst. Volledige ontsteling, verblijf op de schillen circa 4 weken. Aan het begin van de gisting remontage en délestage. Opvoeding op cuve gedurende 10 maanden, daarna assemblage en enkele maanden rust. Alc. 13,5%. Nog geen importeur, maar Bacchantes overweegt dit. K vrij diep geconcentreerd paarsrood G vol en rijk, bessen en kersen, evenwichtige houtopvoeding S cassis, chocolade, laurierdrop, filmend, diep en geschakeerd, vlezig en kruidig A stevig met veel bite, koffie T eetwijn met moderne stijl, bij hertenbiefstuk

11 Clos des Fées met ruim 100 jaar oude grenache noir stokken ****- Clos des Fées Images Dérisoires 2012 Vin de Pays des Pyrénées Orientales. Images Dérisoires is een vertaling van het Japanse woord Manga, onbeduidende afbeelding. Van tempranillo afkomstig van Pingus, die werd geënt op oude carignan stokken. Alc. 14,5%. Importeur: Bacchantes 18,80. K gemiddeld geconcentreerd paarsrood G kruidig rood en zwart fruit, complex, open, krachtig S zalvende zachte inzet met weelderig fruit en uitstekende zuren A fraaie lengte met aangename bitters en wat drop T nu al heerlijk om te drinken

12 ****+ Clos des Fées Un Faune avec son fifre sous les oliviers sauvages 2012 Vin de Pays des Pyrénées Orientales. Cabernet franc van een perceel van 0,7 ha met rode bodem aan de voet van een steile kalkrots. Plantdichtheid stokken/ha. Gobelet. Alc. 14,5%. Importeur: Bacchantes 35,45. K meer concentratie met wat minder paars G zeer levendig, paprika, pijnboompitten, rozen, inkt, nog wat gesloten S erg elegant, fris en complex, zeer floraal A nog meer lengte dan de vorige wijn, met finesse en bijzonder goed houtgebruik T zilt en mineraal met zeer veel terroir-aspecten; moet wat meer tijd krijgen ****(*) Clos des Fées De battre mon coeur s est arrêté 2011 AOC Côtes du Roussillon Villages. Deze wijn van 100% syrah doet Hervé Bizeul denken aan het moment dat het hart van een stierenvechter stilstaat, als de stier de arena binnenkomt. Alc. 14,5%. Importeur: Bacchantes 18,77. K gemiddeld geconcentreerd robijnrood met iets paars G planten, teer, fenolisch, krachtig, met een zeer levendige zuurgraad S aroma van gebraden lamsvlees en lavas, zeer complex, vol en rijk A zeer lang, waarbij concentratie en elegantie zijn versmolten T machtige wijn, gebalde kracht; maar nog veel langer wachten tot de ontplooiing ****+ Domaine Guinand Cuvée Vieilles Vignes 2013 Magnum. AOP Languedoc. Uit Saint-Christol, in het uiterste noorden van de Languedoc, het eerste wijngebied ten zuiden van de Rhônestreek. Syrah en carignan. Milieuvriendelijke wijnbouw. Alc. 14%. Importeur: Bacchantes 12,66 (magnum). K gemiddeld geconcentreerd paarsrood G rijp rood bessenfruit, floraal, levendig, zuiver en elegant S frisse inzet met zeer rijp fruit en chocolade, sappig en vol, veel structuur A goede lengte, blijft op lijn T fraaie wijn, heerlijk op dronk maar kan nog verder rijpen

13 ***(*) Domaine Seguela Grande Réserve Planète 2010 AOP Côtes du Roussillon Villages. 50% carignan (oude stokken) en 50% syrah. 18 maanden barrique. Alc. 14%. Importeur: Bacchantes 23,95. K goed geconcentreerd robijnrood G floraal, veel concentratie van bosfruit, wat vluchtige zuren prikken in de neus, iets fenolisch S bramen en kersen, iets volatile, breed en vol, mineraal, krachtig A waaiert lang uit met o.a. chocolade, bitters, laurier en peper T vrij zware, heftige wijn met veel van alles ****(*) Domaine de Tholomies 2012 AOP Minervois La Livinière. Syrah, grenache noir, mourvèdre. De bodem bevat klei en kalksteen. Biologische wijnbouw op de hellingen van de Montagne Noire. 12 maanden houtopvoeding. Alc. 15%. Imp. Hosman Frères 15,50. K gemiddeld geconcentreerd robijnrood G fris, aalbessen, frambozen, aardbeien, terroir, krachtig en vol S lenig fruit van zwarte pruimen, bloesem, goede houttoepassing, chocolade, koffie, zwarte olijven, aards, frisse zuren geven elegantie, rijpe tannines A zeer veel lengte, blijft fris en in balans T complexe wijn, ondanks de alcohol heeft de wijn een frisse balans, een wijn met nog veel toekomst, koel schenken

14 Witte wijnen ***(*) Crémant de Limoux Edition Limitée AOC Crémant de Limoux, Brut. Oogstjaar In 1531 werd in Limoux de eerste mousserende wijn ter wereld gemaakt. Consultant Denis Dubourdieu. Méthode traditionnelle, 90% chardonnay van oude stokken, 5% chenin blanc, 5% mauzac van een single vineyard. Opgevoed op 2-3 jaar oude vaten. Rijping sur lattes 36 maanden in een oude kelder diep onder de grond. Productie flessen. Dosage 9 g/l. Alc. 12%. Importeur: Bacchantes 15,24. K licht groengeel, redelijke fijne belletjes G floraal, planten, grapefruit, toast, mest, vrij krachtig maar met elegantie S flinke zuurgraad, rijke mousse vult de mond, citrus, iets vanille A prima lengte, fris en zuiver T drinkt heerlijk door, goede vulling, mist wel wat complexiteit ***(*) Château d Anglès Grand Vin Blanc 2013 Coteaux du Languedoc La Clape. 40% bourboulenc en 20% grenache blanc (beide 60 jaar oude stokken), aangevuld met 20% roussanne en 20% marsanne. Rendement maximaal 30 hl/ha. Kalkbodem met rolkeien aan de Middellandse Zee. Milieuvriendelijke wijnbouw, geen insecticiden. De druivenrassen worden apart vergist op barriques van 1-2 jaar oud en er 5-6 maanden in opgevoed, met batonnage. Niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 14,5%. Importeur: Wijn Verlinden 13,50. K licht geelgroen G levendig, peer en meloen, iets groente S groente, zeer rijp fruit van peer, ananas en iets banaan, een vol mondgevoel A gemiddelde tot goede lengte, iets schillen van steenfruit T zeer aangenaam, zeer fruitig **** Mas de Daumas Gassac Blanc 2013 IGP Saint-Guilhem-Le-Désert, Cité d Aniane - Vin de Pays de la Haute Vallée de l Aude. Haute Vallée du Gassac, Hérault. 29% viognier, 24% chardonnay, 21% petit manseng, 11% chenin blanc, verder bourboulenc, marsanne, roussanne, petit courbu, muscat ottonel, muscat à petit grain, muscat d alexandrie, gros manseng, sémillon, neherleschol, petite arvine, amigne, sercial, khondorni, tchilar, albariño, falanghina, fiano en grechetto

15 todi. Gemiddeld 30 jaar oude stokken. Rendement 35 hl/ha. Alc. 13,3%. Zuren 4,18 g/l, restsuiker 12,2 g/l. Importeur: Okhuysen 28,88. K zeer licht geelgroen G licht en levendig, iets fenolisch, hout is niet storend, tamelijk complex S boeiende inzet, licht zoet, rijk en vol weelderig fruit A wordt wat minder zoet, sinaasappel T spannende wijn ***(*) Sieur d Arques Clocher de Villard St. Anselme 2012 Limoux kent 4 terroirs, die qua klimaat zeer van elkaar verschillen: Autan (volheid), Méditerranéen (harmonie), Océanique (balans) en Haute-Vallée (subtiliteit). Op de helft van Limoux bevindt zich een waterkering. Dit is een wijn van 100% chardonnay. Voor de opvoeding werden 2 barriques gebruikt, een van nieuw eiken en de andere 1 jaar oud. Limoux. Importeur: Bacchantes 25,00. K licht groengeel G krachtige citrus, duidelijk gedomineerd door hout S complex, veel hout, mist de balans met het fruit A zeer lang, maar vooral door het hout T stevige stijl, een goed alternatief voor krachtige Bourgogne, maar de vraag is of deze wijn de komende jaren evenwichtig zal worden **(*) Domaine Gauby Vieilles Vignes Blanc 2013 Vin de Pays des Côtes Catalanes. 40% macabeu, 30% grenache blanc, 15% chardonnay, 10% grenache gris en 5% carignan, stokken van jaar oud. De bodem bestaat uit afzettingen van kalk, mergel, kalkhoudende klei en schiste. Biodynamische wijnbouw. Rendement 15 hl/ha. Handmatige oogst met selectie bij aankomst. Direct geperst, bezinking bij lage temperatuur. Vergist met autochtone gisten, geen enzymen, niet gechaptaliseerd, niet aangezuurd. Opvoeding 13 maanden op de fijne lie, 65% op vaten van 500 liter en 35% op foeders. Gebotteld met zwaartekracht, niet geklaard, niet gefilterd. Alc. 12,5%. Wijnhandel Koninginneweg 20,30. K troebel geel, gemiddeld geconcentreerd G appel, doet denken aan cider S pure rijpe appel, mager, mist vulling A redelijke lengte T moeilijke wijn Versterkte wijnen **** Muscat de Rivesaltes 2014, Domaine Pouderoux Van muscat d alexandrie en muscat à petit grain. Alc. 15,5%. Importeur: Bacchantes 10,31. K licht goudgeel G zuiver, romig, floraal, gistend deeg, citrus, perzik en rozen S litchis, rozen, sappigheid, puur fruit, mooie concentratie en niet plakkerig A uitstekende lengte, vlezig T fraaie, frisse muscat met balans en karakter, vermoeit niet ****- Maury Vendanges 2013, Domaine Pouderoux AOP Maury. 100% grenache noir. Alc. 15,5%. Importeur: Bacchantes 11,28 (50 cl). K gemiddeld geconcentreerd robijnrood

16 G krentenbrood met rozijnen, gaat iets richting port S rood fruit, confiture van kersen en pruimen, chocolade, dadels, afgeronde tannines A zeer lang, blijft fris en zuiver, wat plantaardig T zeer geslaagd, niet zwaar of plakkerig ****(*) Rivesaltes Hors d Age 1978, Domaine Pouderoux Grenache blanc en grenache gris. Alc. 16%. Importeur: Bacchantes 21,31. K oranje-amber, briljant en levendig G rancio, rozijnen, gedroogde pruimen en abrikozen, honing, amandelen, krachtig S gekonfijte sinaasappelschil, overtuigt direct met klasse, complexiteit en frisse balans A zeer lang en geschakeerd, koffie en walnoten T uiterst gastronomisch, boeiend, stevig en complex **** Banyuls Grand Cru Castel des Hospices 1998, Cave de l Abbé Rous Grenache en carignan. Importeur: Bacchantes 22,53. K amber tot lichtbruin, iets troebel G krachtig, walnoten, karamel, gedroogde vijgen en dadels, fenolisch S brede oxidatie waarin de aroma s van de geur terugkomen, samen met citrusschil, chocolade en studentenhaver A vrij lange finale T boeiende stijl, vrij complex

17 Als apéritief werd door de Franse Ambassadeur aangeboden een heerlijk glas Champagne Denis Salomon Brut, waarbij diverse amuses werden gepresenteerd. Lunch De zeer smakelijke lunch begon met een terrine de campagne. Het hoofdgerecht bestond uit in de oven gebraden rosbief met cêpes en het dessert was millefeuille met appel. De aanwezigen combineerden de wijnen van de proeverij met de gerechten.

18 de proefcommissie bedankt Rosalinde Jaarsma van Business France Met dank aan: ook Gilles Faëlans wordt in het zonnetje gezet Zijne excellentie Laurent Pic, Ambassadeur van Frankrijk, voor het ter beschikking stellen van zijn residentie en voor het aanbieden van de voortreffelijke verzorgde lunch; Rosalinde Jaarsma van Business France;

19 Gilles Faëlens van Bacchantes Wijnimport te Gouda voor zijn fraaie keuze van de geproefde wijnen en zijn deskundige en interessante presentatie.