AMBULANTE ROOKSTOPBEGELEIDING. Valentine Lemaigre, Klinisch psychologe tabakologe Prof K. Nackaerts, IG-pneumologie

Transcriptie

1 AMBULANTE ROOKSTOPBEGELEIDING Valentine Lemaigre, Klinisch psychologe tabakologe Prof K. Nackaerts, IG-pneumologie

2

3

4 Intensieve rookstopbegeleidingn Individueel of in groep (+ en -) Medisch-gedragsmatige aanpak Door erkende tabakologen of artsen toegepast Gewoonlijk tot enkele maanden na de rookstop

5 RookverslavingN FYSIEK Neurobiologische effecten door nicotine dopaminevrijstelling bij gebrek aan nicotine Ontwenningsverschijnselen PSYCHOLOGISCH Aangeleerd gedrag door bekrachtiging rookgewoonten Stoppen en Herval

6 OntwenningsverschijnselenN Prikkelbaarheid, frustratie of woede Ontwenningssyndroom Slapeloosheid/Slaa pverstoring Angst (kan toenemen of afnemen na het stoppen) Verhoogde eetlust of gewichtstoename Rusteloosheid of ongeduldigheid Dysforische of gedeprimeerde stemming Concentratieproblemen American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fourth Edition Text Revision. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000

7 Rookstopbegeleiding UZ Leuven Ambulante rookstopbegeleiding (individueel/partners), eventueel nav opname of medische consultatie Voor (ex-)rokers intern (>80%) en extern doorverwezen Samenwerking psycholoog - pneumoloog Intakegesprek Cognitief-gedragsmatige begeleiding 4 nieuwe patiënten per week (do NM) 1x Medische begeleiding Opvolging tot min 6 maanden na de rookstop Aangepast aan individuele noden en mogelijkheden T Coleman BMJ 2004;328:

8 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake

9 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Anamnese Klinisch onderzoek Huidige medikatie [Bloedname] [RX thorax] [Longfunctie] Keuze Rookstop Hulpmedikatie *Rookstoprichtlijnen voor Assistenten, UZ Gasthuisberg

10 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Anamnese Medisch georiënteerd: REDEN van rookstoppoging! UZL: 80% = intern verwezen pat. Co-morbiditeit Contra-indikaties voor hulpmedikatie Medikatie gebruik Correlatie met rookanamnese

11 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Klinisch onderzoek Routine onderzoek Inspectie vingers, tanden Longen, hart, abdomen, bloedvaten BD, pols, gewicht

12 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Huidige medikatie Cave interacties met rookstop hulpmedikaties! Nicotine substitutie Bupropion (cf lijst) BUP verhoogt plasmaspiegel van andere R/ Andere R/ verhoogt plasmaspiegel van BUP Epilepsiedrempel verlagend effect Varenicline Andere (nortriptyline, clonidine, )

13 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Interacties *Transparantiefiche Rookstop 2008 op

14 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Interacties *Transparantiefiche Rookstop 2008 op

15 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake (Labo testen) Rookstop biomarkers (klin.studies) Cotinine (urine) Lever- en nierfunctie Aanpassen dosissen hulpmedikatie

16 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake (Longfunctie)* Biomedical Risk Assessment CO meting Longfunctie onderzoek adviseren zo niet recent (>6-12m geleden) gebeurd Longleeftijd Diagnose van (Chronisch) Obstructief Longlijden (COPD) Bize R et al, Cochrane Database of Systematic Reviews 2009 Issue 2 Art No.CD Parkes G et al, Effect on smoking quit rate of telling patients their lung age: the Step2quit RCT BMJ 2009

17 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Parkes G et al, Effect on smoking quit rate of telling patients their lung age: the Step2quit RCT BMJ 2009

18 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake (RX Thorax)* RX thorax adviseren - zo niet recent (>6-12m geleden) gebeurd * Bize R et al Cochrane Database of Systematic Reviews 2009 Issue 2 Art No.CD004705

19 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Keuze rookstop hulpmedikatie GEEN NRT BUP VAR COMBINATIE ANDERE STUDIE

20 Ambulante Rookstopbegeleiding: Medische Intake Hulp (arts) tijdens begeleiding Bereikbaarheid Voorschriften medikatie Nevenwerkingen medikatie/rookstop Adviezen

21 Ambulante Rookstopbegeleiding: Psycholoog

22 Rookstopbegeleiding UZ Leuven 1. Intake gesprek Rookprofiel opmaken Verdere afspraken Voor rokers die hulp wensen bij het stoppen met roken. 2. Plannen van de rookstop 3. Opvolging rookstop van korte termijn naar langere termijn

23 1. Intake: Rookprofiel opmaken Rookgedrag Aantal sig/dag, pakjaren Fysieke afhankelijkheid: Fagerströmscore voor afhankelijkheid CO-meting Psychische afhankelijkheid Associaties met roken (=rookgewoonten, functies) Vroegere rookstoppogingen: Wanneer, methode, verloop, reden herval + psycho-educatie over rookverslaving!

24 1. Intake: Rookprofiel opmaken Fagerströmscore voor nicotineafhankelijkheid 1. Wanneer steek je na het ontwaken je eerste sigaret op? o Binnen de 5 min o Binnen het half uur o Binnen het uur o Meer dan één uur na het ontwaken 2. Heb je moeite om langere tijd niet te roken op plaatsen waar roken verboden is? o Ja o Neen 3. Welke sigaret kun je het moeilijkst missen? o De eerste sigaret s morgens o Maakt geen verschil uit 4. Hoeveel sigaretten rook je per dag? o 31 of meer o Tussen 21 en 30 o Tussen 11 en 20 o 10 of minder 5. Rook je s ochtends meer dan gedurende de rest van de dag? o Ja o Neen Rook je zelfs als je ziek bent en bijna de hele dag in bed blijft? o Ja o Neen Totaal Totaalscore 0-1 (zeer laag) 20% 2-3 (laag) 30% 4-5 (matig) 30% 6-7 (sterk) 15% 8-10 (zeer sterk) 5% Heatherton, Kozlowski, Frecker, Fagerström, 1991

25 1. Intake: Rookprofiel opmaken Motivatie Wensen patiënt (cf. doorverwijzing) Kan evolueren! Motivationele gespreksvoering (oa voor- en nadelen balans) ROKEN ROOKVRIJ ZIJN VOORDELEN NADELEN

26 1. Intake: Rookprofiel opmaken Overig gezondheidsgerelateerd gedrag (middelengebruik, eetgedrag en gewicht, beweging) Psychisch welzijn (oa depressie, nervositas, draagkracht) -> maken van afspraken voorbereiden van rookstop periode en wensen

27

28

29 2. Plannen van de rookstop + psycho-educatie over rookstop! + psycho-educatie over hulpmiddelen Dag, hulpmiddel, planning, geven van tips Eerste opvolging binnen de week na de rookstop

30

31 3. Opvolging rookstop Van korte termijn (van dag op dag) naar lange termijn (verder vooruitkijken) Steeds toenemende spreiding tussen sessies, variabel of vast Bevraging: Verloop Craving momenten/risico momenten: aanleiding, frequentie, intensiteit, vaardigheden Verwachtingen Attitude Hulpmiddelen + psycho-educatie over rookstopproces!

32 3. Opvolging rookstop Nevenwerkingen medicatie of hulpmiddelen Samenwerking met arts (huisarts of doorverwijzende arts) Gewichtstoename Opvolging, indien nodig doorverwijzing/samenwerking met diëtist Samengaan met andere gezondheidsvoorschriften Vb. ikv cardiale revalidatie Vb. ikv dieet

33 3. Opvolging rookstop Alertheid behouden Bewust worden van rookstopproces Realistische verwachtingen Hervalpreventie omgaan met craving momenten HERVALPREVENTIE

34 Praktisch: meer info of doorverwijzing Intranet (info terugbetaling en doorverwijsmogelijkheden) (doorverwijsmogelijkheden) (online rookstopcoach- en telefonisch tabakstoplijn)

35 Dank aan Prof. M. Decramer, Diensthoofd Pneumologie Prof. K. Nackaerts, Kliniekhoofd Pneumologie, tabakoloog Dr. V. Lemaigre, Psycholoog, Rookstopraadpleging, tabakoloog A. Schoonis, Hoofdverpleegkundige Pneumologie E 650, tabakoloog J. De Bent, Hoofdverpleegkundige Orthopedie Pellenberg M. Peys, Hoofdverpleegkundige Pneumologie E 652 G. Vanwezer, Hoofdverpleegkundige Pneumologie E651 G. Celis, Hoofdverpleegkundige Longfunctie, tabakoloog, H. Vanderschelde, Rookstopverpleegkundige, tabakoloog S. Mondelaers, Rookstopverpleegkundige, tabakoloog C. Lodewijckx, Vplk. Specialist COPD, Voorzitter WRP W. De Wit, gespec vpk COPD H. Devrieze, Hoofd Dienst Preventie-Veiligheidsdienst UZ Leuven En nog vele andere bereidwillige medewerkers

36 Eindelijk rookvrij!

37 Project 24u niet roken

38 Op 31 mei zet UZ Leuven de deuren open voor de rokers. KOM NAAR DE INFOSTAND VAN 11U30 TOT 13U30